İŞ YERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ (MOBBİNG)
 
1.1. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Terminoloji Sorunu 
 
21
1.2. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Kavramının Tanımı ve Önemi 
 
23
1.2.1. İş Yerinde Psikolojik Tacizin Benzer Kavramlar ile İlişkisi 
 
27
1.2.1.1. Ayrımcılık Yasağı 
 
27
1.2.1.3. İşyeri Stresi 
 
34
1.2.1.4. İşyerinde Şiddet 
 
36
1.2.1.5. Baskıcı Yönetim Anlayışı 
 
37
1.3. İşyerinde Psikolojik Taciz Davranışları 
 
40
1.3.1. İşyerinde Psikolojik Taciz Tipolojisi 
 
40
1.3.1.1. Leymann modeli 
 
41
1.3.1.2. İtalyan – Ege modeli 
 
44
1.4. İşyerinde Psikolojik Tacizin Unsurları 
 
46
1.4.2. Eziyet Amaçlı, Düşmanca ve Ahlakdışı Davranış Unsuru 
 
48
1.4.3. Süreklilik Unsuru 
 
50
1.4.4. Güç Dengesizliği Unsuru 
 
53
1.5. İşyerinde Psikolojik Tacizin Tarafları ve Türleri 
 
56
1.5.1. Sürecin Tarafları 
 
56
1.5.1.1. Fail (uygulayıcı, tacizci, zorba, saldırgan) 
 
56
1.5.1.2. Mağdur (maruz kalan, kurban, hedef) 
 
59
1.5.1.3. İzleyiciler (seyirciler, tanıklar) 
 
61
1.5.2. İşyerinde Psikolojik Taciz Türleri 
 
62
1.5.2.1. Üstten asta dikey psikolojik taciz (yukarıdan aşağıya mobbing) 
 
63
1.5.2.2. Asttan üste dikey psikolojik taciz (aşağıdan yukarıya mobbing) 
 
63
1.5.2.3. Yatay psikolojik taciz 
 
64
1.6. İşyerinde Psikolojik Tacizin Ortaya Çıkış Nedenleri 
 
65
1.6.1. Failden (Uygulayıcıdan) Kaynaklanan Nedenler 
 
65
1.6.2. Örgütten (İşyerinden) Kaynaklanan Nedenler 
 
65
1.7. İşyerinde Psikolojik Tacizin Etkileri 
 
67
1.8. İşyerinde Psikolojik Taciz ile Mücadele 
 
75
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZLE İLGİLİ ULUSLARARASI BELGELER İLE ULUSAL VE ULUSLARARASI HUKUKTA YER ALAN
 
2.1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
 
79
2.2. Avrupa Birliği Belgeleri 
 
81
2.2.1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 
 
81
2.2.2. Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı 
 
82
2.2.3. Avrupa Birliği’nin 2006/54/EC Sayılı Yönergesi (Direktifi) 
 
83
2.3. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Belgeleri 
 
85
2.3.1. 1958 Tarihli ve 111 Sayılı İş ve Meslek Bakımından Ayrım Hakkındaki Uluslararası Çalışma Sözleşmesi (Ayrımcılık Sözleşmesi) 
 
85
2.3.2. 1981 Tarihli ve 155 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşme 
 
86
2.3.3. 1985 Tarihli ve 161 Sayılı İş Sağlığı ve Hizmetlerine İlişkin Sözleşme 
 
87
2.3.4. 1998 Tarihli ‘İşyerinde Şiddet' Başlıklı Rapor 
 
88
2.4. Uluslararası Hukukta İşyerinde Psikolojik Taciz ile İlgili Yasal Düzenlemeler 
 
89
2.2.5. Amerika Birleşik Devletleri 
 
96
2.5. Türk Hukukunda İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
97
2.5.1. 1982 Anayasası 
 
100
2.5.2. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 
 
104
2.5.3. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 
 
106
2.5.4. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 
 
111
2.5.5. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu 
 
114
2.5.6. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 
 
115
2.5.7. 6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu 
 
117
2.5.8. İşyerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi Konulu 2011/2 Sayılı Başbakanlık Genelgesi 
 
120
2.5.9. Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu ve ‘İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi’ 
 
124
2.5.10. 4857 Sayılı İş Kanunu Çerçevesinde İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
125
2.5.10.1. İşverenin İşçiyi Koruma ve Gözetme Borcu Kapsamında İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
126
2.5.10.2. İşverenin Eşit Davranma Borcu ve Ayrımcılık Yasağı Kapsamında İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
128
2.5.10.3. İşçinin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı Kapsamında İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
130
2.5.10.4. İşverenin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı Kapsamında İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
131
2.5.10.5. İşverenin Yönetim Hakkı Kapsamında İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
132
TÜRK HUKUKUNDA İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZE KARŞI AÇILABİLECEK DAVALAR VE DİĞER HUKUKİ KORUMA YOLLARI
 
3.1. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu Kapsamında Açılabilecek Davalar 
 
138
3.2. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Kapsamında Açılabilecek Davalar 
 
139
3.2.1. Kişilik Haklarına Saldırı Nedeniyle Açılabilecek Tazminat Davaları 
 
142
3.2.1.1. Manevi tazminat davası 
 
143
3.2.1.2. Maddi tazminat davası 
 
147
3.2.1.3. Kazancın geri verilmesi davası 
 
148
3.3. İşyerinde Psikolojik Taciz Mağduru İşçinin 4857 Sayılı İş Kanunu Kapsamında Yasal Hakları 
 
148
3.3.1. İşçinin iş görmekten kaçınma hakkı 
 
148
3.3.2. İş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı 
 
149
3.3.3. Ayrımcılık tazminatı talep hakkı 
 
156
3.4. Kendisi ya da Başka Bir Çalışanı İşyerinde Psikolojik Taciz Mağduru Olan İşverenin, 4857 Sayılı İş Kanunu Kapsamında Hakları 
 
157
3.4.1. İş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı 
 
159
3.4.2. Maddi ve manevi tazminat hakkı 
 
161
3.5. Usul Hukuku Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz 
 
162
3.5.1. İşyerinde Psikolojik Taciz Yargılamalarında Görev, Yetki ve Zamanaşımı 
 
162
3.5.2. İşyerinde Psikolojik Taciz Davranışlarının İspatı 
 
165
3.6. Uygulamada, İşyerinde Psikolojik Taciz Davalarında ‘Ret’ Kararı Verilmesinin Başlıca Sebepleri 
 
169
3.7. İş Davalarında, İşyerinde Psikolojik Taciz İddialarının Yeri 
 
176