Siparişlerim

Ana Sayfa

Hukuk Kitapları

Borçlar Hukuku

Borçlar Özel Hukuku Kira Hukuku

Kira Sözleşmesinin Değişen Koşullara Uyarlanması

Name: Kira Sözleşmesinin Değişen Koşullara Uyarlanması, Oğuzhan Esen - Kitap
Brand: Adalet Yayınevi
Price: 600 TRY
Availability: InStock

Dr. Oğuzhan Esen

1. Baskı,

Kasım 2025

Kitabın Detayları

Dili:

Türkçe

Ebat:

16x24

Sayfa Sayısı:

310

Barkod / ISBN:

9786253775230

Kapak Türü:

Karton Kapaklı

Yayınevi:

Adalet Yayınevi

Kitabın Fiyatı:

600,00₺

Temin süresi 2-3 gündür.

Kitabın Açıklaması

Sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması kurumu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 138. madde hükmünde düzenlenen hukuki bir kurumdur. Bahsi geçen düzenleme, madde gerekçesinde de açıklandığı üzere, Alman borçlar hukuku sisteminde doğup gelişen işlem temeli teorisine dayanmaktadır. Kira sözleşmeleri de söz konusu genel hüküm göz önünde bulundurulmak suretiyle değişen koşullara uyarlanacaktır. Buna göre kira sözleşmesinin kurulmasının ardından ortaya çıkan durum değişiklikleri nedeniyle sözleşmesel edim dengesinin bozulması sonucunda mağdur (kanun koyucunun tabiriyle borçlu) taraf bahsi geçen madde hükmünde kendisine tanınan uyarlama hakkını kullanmak suretiyle görevli ve yetkili mahkemede bir uyarlama davası açma imkanına sahip olacaktır. Davanın açılması üzerine yargılamayı yürüten hakim, eğer TBK. m. 138'de yer alan maddi uyarlamaya ilişkin olan koşullar somut olayda mevcutsa, sözleşmeyi ayakta tutarak dar anlamda uyarlamaya çalışacak, bunun mümkün olmaması halinde ise uyuşmazlık konusu kira sözleşmesi fesih hakkının kullanılması suretiyle sona erdirilerek geniş anlamda değişen koşullara uyarlanacaktır.

Kaleme alınan çalışmanın ilk bölümünde kira sözleşmeleri ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde ise sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması kurumunun genel bir çerçevesi çizilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın son bölümü olan üçüncü bölümde ise kira sözleşmesinin değişen koşullara uyarlanması kurumu özel olarak inceleme kapsamına alınmış bu bağlamda konu hem maddi hem de şekli hukuk bakımından oldukça kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

Kitabın Konu Başlıkları

Kira Sözleşmelerine Genel Bir Bakış

Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması Kurumunun Genel Çerçevesi

Kira Sözleşmesinin Değişen Koşullara Uyarlanması Kurumu ve Kira Uyarlama Davasının Medeni Usul Hukuku Çerçevesinde İncelenmesi

Kitapla İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları>Borçlar Hukuku>Borçlar Özel Hukuku>Kira Hukuku

Kitabın İçindekileri

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ

TEŞEKKÜR

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR CETVELİ

GİRİŞ

KONUNUN SUNUMU, ÖNEMİ, SINIRLANDIRILMASI VE ARAŞTIRMANIN KAPSAMI

I. KONUNUN SUNUMU

II. KONUNUN ÖNEMİ

III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE ARAŞTIRMANIN KAPSAMI

BİRİNCİ BÖLÜM

KİRA SÖZLEŞMELERİNE GENEL BİR BAKIŞ

I. GENEL OLARAK

II. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TÜRK HUKUK SİSTEMATİĞİNDEKİ YERİ

III. KİRA SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER (ADİ KİRA SÖZLEŞMESİ)

A. Genel Olarak

B. Kira Sözleşmesinin Tanımı ve Sözleşmenin Tarafları

1. Tanımı

2. Tarafları

C. Kira Sözleşmesinin Özellikleri

1. Kullandırma Amacı Güden Bir Sözleşme Olması

2. Rızai Bir Sözleşme Olması

3. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen ve İvazlı Bir Sözleşme Olması

4. Sözleşmenin Tarafları Arasında Sürekli Bir Borç İlişkisi Doğurması

D. Kira Sözleşmesinin Unsurları

1. Tarafların Anlaşması

2. Bir Şeyin Kullanımının Karşı Tarafa Devri

a. Kira Konusunu Oluşturan Bir Şey

b. Kiralananın Şeyin Kullanımının Devri

3. Kira Bedeli

E. Kira Sözleşmesinin Şekli

F. Kira Sözleşmesinin Süresi

IV. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRA SÖZLEŞMESİ

A. Genel Olarak

B. Konusu

1. Konut Kavramı

2. Çatılı İşyeri Kavramı

3. Kullanımı Kiracıya Bırakılan Eşya

C. Uygulama Alanı

1. Konusu İtibariyle Uygulama Alanı

2. Süresi İtibariyle Uygulama Alanı

V. ÜRÜN KİRASI SÖZLEŞMESİ

A. Genel Olarak

B. Hukuki Niteliği

C. Unsurları

1. Konusunu Bir Hakkın ya da Ürün Veren Bir Şeyin Oluşturması

2. Kullanma ve Yararlanmanın Belirli Bir Süreliğine Devredilmesi

İKİNCİ BÖLÜM

SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI KURUMUNUN GENEL ÇERÇEVESİ

I. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI KAVRAMI VE

UYARLAMA KURUMUNUN AMACI

A. Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması Kavramı

B. Uyarlama Kurumunun Amacı

1. Uyarlama Kurumunun Amacının Ekonomik Etkinlik ve Sözleşme

Adaleti İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi

2. Uyarlama Kurumunun Amacının Zayıf Tarafın Korunması İlkesi

Açısından Değerlendirilmesi

II. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI BAKIMINDAN KABUL

EDİLEN GENEL İLKELER VE TEORİLER

A. Genel Olarak

B. İrade Serbestisi ile Sözleşme Özgürlüğü İlkeleri

1. İrade Serbestisi İlkesi

2. Sözleşme Özgürlüğü İlkesi

C. Ahde Vefa İlkesi

1. Genel Olarak

2. Ahde Vefa İlkesinin Sınırlandırılması

D. Clausula Rebus Sic Stantibus Teorisi

1. Genel Olarak

2. Clausula Teorisinin Tarihsel Gelişim Süreci

3. Clausula Teorisinin Hukuksal Çerçevesi

E. İşlem Temeli Teorisi

1. Genel Olarak

2. İşlem Temeli Teorisinin Kapsamı

a. Aşırı İfa Güçlüğü

b. Edimler Arasındaki Dengenin Bozulması

c. Sözleşmeyle İzlenen Amacın Boşa Çıkması

III. ALMAN, İSVİÇRE VE TÜRK HUKUK SİSTEMLERİNDE UYARLAMA

KURUMUNUN GENEL ÇERÇEVESİ VE KURUMUN HUKUKSAL GELİŞİM

SÜRECİ

A. Genel Olarak

B. Alman Hukuku’nda Uyarlama: İşlem Temeli Teorisi

1. Teorinin Alman Hukuku’ndaki Tarihsel Gelişimi

2. Alman Yargıtayı’nın Teoriye Yaklaşımı

3. Objektif ve Subjektif İşlem Temeli Kavramları

4. Alman Hukuku’nda İşlem Temeli Öğretisine İlişkin Pozitif

Düzenleme: BGB. 313 Hükmü

C. İsviçre Hukuku’nda Uyarlama

1. İsviçre Hukuku’nda Uyarlama Kurumunun Yeri

2. İsviçre Federal Mahkemesi’nin Uyarlama Kurumuna Yaklaşımı

101

3. İsviçre Öğretisinde Sözleşmelerin Değişen Koşullara Uyarlanması

Kurumu

102

D. Türk Hukuku’nda Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması: TBK’nın

138. Madde Hükmü

103

1. Uyarlamanın Türk Hukuku’ndaki Tarihsel Gelişimine Genel Bir Bakış

103

2. 818 Sayılı BK’nın Yürürlüğü Döneminde Sözleşmenin

Uyarlanmasına İlişkin Görüşler ve Yargıtay’ın Meseleye Yaklaşımı

106

3. TBK’nın Yürürlüğü Döneminde Uyarlamaya İlişkin Düzenlenen

138’inci Madde Hükmü

108

a. TBK. m. 138 Hükmünün Genel Çerçevesi

108

b. TBK. m. 138’de Kanun Koyucunun Tercih Ettiği Düzenleme

Metodunun Değerlendirilmesi

110

c. TBK. m. 138 ile BGB. m. 313’te Yer Alan Düzenlemelerin

Karşılaştırılması

112

IV. UYARLAMA KURUMUNUN YAKIN KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ

115

A. Genel Olarak

115

B. Sözleşmenin Yorumlanması ve Tamamlanması

117

C. Aşırı Yararlanma

120

D. Ayıplı İfa Sorumluluğu

124

E. Sebepsiz Zenginleşme

126

F. Borçlunun Sorumlu Olmadığı Sonraki İfa İmkansızlığı

128

1. Pratik İmkansızlık ile Uyarlama Kurumu Arasındaki İlişki

131

2. Ekonomik İmkansızlık ile Uyarlama Kurumu Arasındaki İlişki

132

3. Ahlaki İmkansızlık (Manevi İmkansızlık) ile Uyarlama Kurumu

ArASINDAKİ İLİŞKİ

133

G. Temel Hatası

134

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KİRA SÖZLEŞMESİNİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI KURUMU VE KİRA UYARLAMA DAVASININ MEDENİ USUL HUKUKU

ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

I. KİRA SÖZLEŞMELERİNİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI

KURUMUNA GENEL BİR BAKIŞ

137

II. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANABİLMESİ İÇİN BİRLİKTE GERÇEKLEŞMESİ

GEREKEN KOŞULLAR

139

A. Genel Olarak

139

B. Koşul Bir: Sözleşmenin Kurulmasının Ardından Birtakım Durum

Değişikliklerinin Ortaya Çıkmış Olması

142

1. Genel Açıklamalar

142

2. Durum Değişikliğinin Olağanüstü Bir Nitelik Taşıması

143

3. Durum Değişiklikleri ile İfa Güçlüğü Arasında Bir Nedensellik

Bağının Bulunması

148

C. Koşul İki: Ortaya Çıkan Durum Değişikliklerinin Taraflarca Öngörülemez

Nitelikte Olması

149

1. Tarafların Öngöremediği ve Öngörülerini Aşan Durum Değişiklikleri

150

2. Sözleşmenin Süresinin, Kurulma Anının ve Tarafların Özelliğinin

Öngörülemezliğin Tespitine Etkisi

153

a. Sözleşmenin Süresinin Öngörülemezliğin Tespitine Etkisi

153

b. Sözleşmenin Kurulma Anının Öngörülemezliğe Etkisi

157

c. Sözleşmenin Taraflarının Özelliğinin Öngörülemezliğe Etkisi

159

D. Koşul Üç: Durum Değişikliklerinin Borçlu Taraftan Kaynaklanmamış Olması

162

E. Koşul Dört: Borçlu Taraftan İfanın İstenmesinin Dürüstlük Kuralı

Gereğince Beklenemez Olması

165

1. Genel Açıklamalar

165

2. Sözleşmesel Uyarlama Hükümlerinin Varlığı

169

a. Sözleşmede Olumlu Bir Uyarlama Hükmünün Bulunması

170

b. Sözleşmede Olumsuz Bir Uyarlama Hükmünün Bulunması

171

3. Kanuni Bir Uyarlama Hükmünün Varlığı

174

a. Kanunda Yer Alan Olumlu Uyarlama Hükümleri

174

aa. Genel Açıklamalar

174

ab. Kira Sözleşmelerine İlişkin Olumlu Kanuni Uyarlama

Hükümleri

175

b. Kanunda Yer Alan Olumsuz Uyarlama Hükümleri

178

ba. Genel Açıklamalar

178

bb. Kira Sözleşmelerine İlişkin Olumsuz Kanuni Uyarlama

Hükümleri

178

F. Koşul Beş: Uyarlama Talebinin İfa Edilmemiş veya Uyarlama Hakkı Saklı

Tutularak İfa Edilmiş Bir Borç İçin İleri Sürülmüş Olması

180

III. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASI KURUMUNUN TÜRK BORÇLAR

KANUNU’NDA YER ALAN BAZI KURUMLARLA İLİŞKİSİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİ

185

A. Genel Olarak

185

B. Kira Sözleşmesinin Önemli Sebeple Feshi (TBK. m. 331) ile Sözleşmenin

Uyarlanması (TBK. m. 138) Arasındaki İlişki

186

1. Önemli Sebeple Fesih ile İşlem Temelinin Çökmesi Kurumları

Arasındaki Benzer ve Farklı Yönlerin Tespiti

186

2. Kira Sözleşmesine İlişkin TBK. m. 331 Hükmünün Sözleşmenin

Uyarlanması Bağlamında Değerlendirilmesi

187

C. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması ile Kira Bedelinin Belirlenmesi

Kurumları Arasındaki İlişki

190

IV. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASINA İLİŞKİN BAZI ÖZEL DURUMLARIN

DEĞERLENDİRİLMESİ

197

A. Genel Olarak

197

B. Covid–19 Salgınının İşyeri ve Ürün Kira Sözleşmesinin Uyarlanmasına

Etkisi

197

1. Genel Olarak

197

2. Pandemi Nedeniyle Gündeme Gelecek Uyarlama İmkanının Sözleşmede

Bir Uyarlama Kaydının Bulunup Bulunmamasına Göre İncelenmesi

199

3. Covid 19 Pandemisinin Yaratmış Olduğu Etki Sonucunda İşyeri ve

Ürün Kira Sözleşmesinin Uyarlanmasına İmkan Veren Kanuni

Düzenlemelerin Tespiti

201

4. İşyeri ve Ürün Kirası Sözleşmesinin Pandemi Sebebiyle Değişen

Koşullara Uyarlanması İçin Gerekli Olan Koşullar

202

5. Covid–19 Salgını Sebebiyle İşyeri ve Ürün Kira Sözleşmesinin

Değişen Koşullara Uyarlanması

205

C. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik

Yapılmasına Dair Kararın Sözleşmelerin Uyarlanması Bağlamında

İncelenmesi

208

1. Genel Olarak Bir İçtihat veya Mevzuat Değişikliğinin Uyarlama

Kurumuna Etkisi

208

2. 32 Sayılı Karar ile Öngörülen Değişikliklerin İncelenmesi

209

3. 32 Sayılı Kararda Yapılan Değişikliklerin Sözleşme Özgürlüğü

İlkesine Etkisi

211

Olmayan Sözleşmeler

212

5. Karar ve Tebliğ Hükümlerinin Yaratmış Olduğu Etki Karşısında

Uyarlama Kurumunun İşlerliği

213

D. Konut Kirası Bedeli Artışında Belirlenen Yüzde Yirmi Beşlik Üst Sınırın

Sözleşmenin Uyarlanması Kurumuyla İlişkisi

215

1. Konut Kirası Sözleşmesi Bakımından Kira Artış Oranına Getirilen

Üst Sınıra Genel Bir Bakış

215

Bağlamında Değerlendirilmesi

216

3. Kira Artış Oranına Getirilen Üst Sınırın Kira Sözleşmesinin

Uyarlanması Kurumuna Etkisi

221

E. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Bakımından Yeniden Müzakere

Kurumu

224

V. KİRA UYARLAMA DAVALARININ MEDENİ USUL HUKUKU BAKIMINDAN

İNCELENMESİ

229

A. Genel Olarak

229

B. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Çerçevesinde Alternatif Bir Çözüm

Yöntemi Olarak Arabuluculuk

230

1. Genel Olarak

230

2. Kira Sözleşmesinin Değişen Koşullara Uyarlanması Davası

Bakımından Dava Şartı Olarak Arabuluculuk

231

C. Kira Sözleşmesine İlişkin Uyarlama Talebinin Kullanılması

233

1. Genel Olarak

233

2. Uyarlama Talebinin Dava Yoluyla Kullanılması Gereken Bir Yenilik

Doğuran Hak Olduğu Görüşü

234

3. Uyarlama Talebinin Dava Yoluyla Kullanılması Gerekmeyen Bir

Yenilik Doğuran Hak Olduğu Görüşü

235

D. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davasının Hukuki Niteliği

236

1. Genel Olarak

236

2. Kira Uyarlama Davasının İnşai Dava ve İnşai Davaya Yakın Dava

Niteliğinde Olduğu Görüşü

237

3. Kira Uyarlama Davasının Tespit Davası Niteliğinde Olduğu Görüşü

240

4. Kira Uyarlama Davasının Eda Davası Niteliğinde Olduğu Görüşü

242

E. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Görevli ve Yetkili

Mahkemenin Tespiti

244

1. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Görevli Mahkemenin

Tespiti

244

2. Kira Sözleşmesinin Uyarlaması Davalarında Yetkili Mahkemenin

Tespiti

246

F. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Ortaya Çıkan Yargılama

Giderlerinin Hesaplanması

249

1. Genel Olarak

249

2. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Yargılama Harçlarının

Hesaplanması

250

3. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Vekalet Ücretinin

Hesaplanması

253

G. Kira Sözleşmesinin Uyarlanmasına İlişkin Taleplerin Tahkim

Yargılamasına Elverişliliği Sorunu

255

H. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarının Feragat ve Kabul ile Sona

Erdirilmesi

257

I. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davası Bakımından Taleple Bağlılık İlkesi

258

1. Genel Olarak

258

2. Taleple Bağlılık İlkesi Çerçevesinde Kira Sözleşmesinin Uyarlanması

Davaları Bakımından Talebin Açıkça Belirtilmesinin Gerekli Olup

Olmadığı Sorunu

259

J. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davasının Terditli (Kademeli) Olarak

Açılıp Açılamayacağı Sorunu

261

1. Genel Olarak

261

2. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davasında Dar Anlamda Uyarlama

ile Fesih Talepleri Arasındaki Terdit

263

K. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davaları Çerçevesinde Islah

Kurumunun Değerlendirilmesi

264

1. Genel Olarak

264

2. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davası Bağlamında Islah

Kurumunun Değerlendirilmesi

266

L. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Geçici Hukuki Koruma

Tedbirlerinin Uygulanması

268

1. Genel Olarak

268

2. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Başvurulabilecek

Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri

269

M. Kira Uyarlama Davalarında Uyarlama Talebinin Def’i İtiraz ve Karşı Dava

Olarak İleri Sürülmesi

271

VI. KİRA SÖZLEŞMESİNİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI DAVASI

274

A. Genel Olarak

274

B. Kira Sözleşmenin Uyarlanması Davalarında Hakimin İncelemesi

275

1. Sözleşmesel veya Kanuni Bir Uyarlama Kaydının Bulunup

Bulunmadığının İncelenmesi

275

2. TBK. m. 138’de Öngörülen Koşulların Somut Olayda Oluşup

Oluşmadığının İncelenmesi

277

C. Kira Sözleşmesinin Hakim Tarafından Uyarlanmasının Dar ve Geniş

Anlamda Uyarlama Çerçevesinde Değerlendirilmesi

278

1. Genel Olarak

278

2. Kira Sözleşmesinin Dar Anlamda Değişen Koşullara Uyarlanması

279

2. Kira Sözleşmesinin Geniş Anlamda Değişen Koşullara Uyarlanması

284

D. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Davalarında Denkleştirme Bedeli

Ödeme Yükümlülüğü

287

E. Kira Uyarlama Davalarında Hakimin Kuracağı Uyarlama Hükmü

288

1. Hakimin Kuracağı Uyarlama Hükmünün Yargılamaya Konu Edilen

Kira Sözleşmesine Etkisi

288

2. Kira Uyarlama Davasında Hakimin Kuracağı Uyarlama Hükmüne

Karşı Başvurulabilecek Kanun Yolları

290

SONUÇ

293

KAYNAKÇA

299

Kitabın Fiyatı:

600,00₺

Temin süresi 2-3 gündür.

Bu kitaplar da ilginizi çekebilir

Kiralananın El Değiştirmesi

M. Hasanali Akay

Kira Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk

Meltem Barutçu

Kira Bedelinin Belirlenmesi Kira Tespit ve Kira Uyarlama Davaları

Umut Yeniocak

Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar, Tahliye, Arabuluculuk, Kira Tespiti ve Uyarlama Davaları

Mustafa Lütfi Tombaloğlu

Hakkımızda

Uluslararası Yayınevi Belgesi

Kaynakça Dosyası

Kişisel Verilerin Korunması

Profil