KAMU DÜZENİ VE GENEL SAĞLIK
 
I. KAMU DÜZENİ VE KOLLUK 
 
27
A. KAMU DÜZENİ KAVRAMI 
 
28
1. Özel Hukukta Kamu Düzeni Kavramı 
 
28
2. Kamu Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı 
 
29
B. KOLLUK FAALİYETİ BAĞLAMINDA KAMU DÜZENİ 
 
31
C. KAMU DÜZENİNİN KAPSAMI VE ÖNEMİ 
 
31
1. Kamu Düzeninin Kapsamı 
 
32
2. Kamu Düzeninin Önemi 
 
33
E. KAMU HİZMETİ VE KOLLUK FAALİYETİ İLİŞKİSİ 
 
33
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
50
a. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 
 
51
d. Adsız Düzenleyici İşlemler 
 
55
2. Bireysel kolluk işlemleri 
 
57
c. Faaliyetten Menetme (Yasaklama) veya Faaliyeti Erteleme 
 
62
f. El Koyma, Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi ve İmha 
 
65
II. KAMU DÜZENİNİN UNSURLARI 
 
66
1. Genel Sağlığın Tanımı 
 
86
2. Genel Sağlığın Korunmasının Anayasal Dayanakları 
 
87
3. Genel Sağlığın Korunmasının Amacı ve Kapsamı 
 
88
4. Genel Sağlığın Korunmasıyla Kişi Sağlığının Korunmasının Farkı 
 
90
5. Genel Sağlığın Korunmasının Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasından
 
6. Genel Sağlık Unsuru ve Kamu Düzeninin Diğer Unsurları Arasındaki İlişki 
 
93
7. Genel Sağlığı Korumakla Görevli Kolluk 
 
96
a. Genel İdarî Kolluk Bağlamında Sağlık Kolluğu 
 
96
b. Özel İdarî Kolluk Bağlamında Sağlık Kolluğu 
 
97
III. ÜLKEMİZDEKİ GENEL SAĞLIĞI KORUMA FAALİYETLERİNİN KISA TARİHÇESİ 
 
100
A. BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLAR BAĞLAMINDA ALINAN ÖNLEMLER 
 
100
1. Osmanlı Devleti’nde Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadele 
 
101
2. Cumhuriyet Sonrası Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadele 
 
107
B. GIDA GÜVENLİĞİ BAĞLAMINDA ALINAN TEDBİRLER 
 
114
1. Osmanlı Devleti Döneminde Gıda Güvenliği 
 
114
2. Cumhuriyet Sonrası Gıda Güvenliği 
 
116
C. ÇEVRENİN KORUNMASI VE ÇEVRE SAĞLIĞI BAĞLAMINDA ALINAN TEDBİRLER 
 
118
1. Osmanlı Devleti Döneminde Çevrenin Korunması ve Çevre Sağlığı 
 
119
2. Cumhuriyet Sonrası Çevrenin Korunması ve Çevre Sağlığı 
 
121
GENEL SAĞLIĞIN KORUNMASINA YÖNELİK İDARİ TEDBİRLER
 
I. GIDA GÜVENLİĞİNE DAİR TEDBİRLER 
 
125
A. GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI 
 
127
B. GENEL BİLGİLER VE TANIMLAR 
 
131
C. GIDA GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASINDA YETKİLİ MERCİLER 
 
135
b. Tarım ve Orman Bakanlığı 
 
136
c. Valiler ve Kaymakamlar 
 
140
a. Bakanlık Personeli 
 
141
b. Genel İdarî Kolluk Personeli 
 
142
D. GIDA GÜVENLİĞİNE DAİR KOLLUK İŞLEMLERİ 
 
142
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
142
a. Tarım ve Orman Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
142
aa. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği 
 
143
bb. Türk Gıda Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer
 
Öğelerin Eklenmesi Hakkında Yönetmelik 
 
143
cc. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği 
 
144
dd. Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair
 
ee. Gıda Hijyeni Yönetmeliği 
 
145
ff. Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair
 
b. Sağlık Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
146
2. Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
146
a. Tarım ve Orman Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
146
aa. Onay, İzin ve Ruhsat İşlemleri 
 
146
bb. Denetim İşlemleri 
 
150
cc. Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi ve İmha 
 
153
dd. İdarî Para Cezası 
 
155
ee. Faaliyetten Men, Faaliyetin Durdurulması ve Satışın Yasaklanması 
 
159
b. Sağlık Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
160
c. Belediyelerin Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
162
II. İLAÇ VE BEŞERÎ TIBBÎ ÜRÜNLERİN GÜVENLİĞİNE DAİR TEDBİRLER 
 
162
A. İLAÇ VE BEŞERÎ TIBBÎ ÜRÜNLER MEVZUATI 
 
162
B. İLAÇ VE BEŞERÎ TIBBÎ ÜRÜN TANIMI 
 
163
C. İLAÇ VE BEŞERÎ TIBBÎ ÜRÜNLERİN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASINDA YETKİLİ
 
c. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu 
 
167
d. Tarım ve Orman Bakanlığı 
 
168
c. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı 
 
170
d. Tarım ve Orman Bakanı 
 
170
e. Valiler ve Kaymakamlar 
 
170
a. Bakanlık Personeli 
 
170
b. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Personeli 
 
171
c. Genel İdarî Kolluk Personeli 
 
171
D. İLAÇ VE BEŞERÎ TIBBÎ ÜRÜNLERİN GÜVENLİĞİNE DAİR KOLLUK İŞLEMLERİ 
 
171
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
172
a. Sağlık Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
172
aa. Beşerî Tıbbi Ürünlerin Sınıflandırılmasına Dair Yönetmelik 
 
172
bb. Beşerî Tıbbi Ürünlerin Ambalaj Bilgileri, Kullanma Talimatı ve Takibi
 
b. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
173
aa. Beşerî Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Yönetmeliği 
 
173
bb. Beşerî Tıbbi Ürünler İmalathaneleri Yönetmeliği 
 
174
cc. Beşerî Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik 
 
174
dd. Beşerî Tıbbi Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelik 
 
175
c. Tarım ve Orman Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
176
2. Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
176
a. Sağlık Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
176
dd. İdarî Para Cezası 
 
180
ee. El Koyma ve Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi 
 
181
b. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
182
bb. Klinik Araştırma İzni 
 
187
dd. İdarî Yaptırımlar 
 
193
c. Tarım ve Orman Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
197
III. ÇEVRE SAĞLIĞINA DAİR TEDBİRLER 
 
198
A. ÇEVRENİN KORUNMASI VE ÇEVRE SAĞLIĞIYLA İLGİLİ MEVZUAT 
 
199
B. ÇEVRE SAĞLIĞIYLA İLGİLİ KAVRAMLARIN TANIMI 
 
200
C. ÇEVRE SAĞLIĞI BAKIMINDAN YETKİLİ MERCİLER 
 
203
b. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 
 
204
c. Tarım ve Orman Bakanlığı 
 
205
c. Vali ve Kaymakamlar 
 
209
a. Bakanlık Personeli 
 
210
b. Genel İdarî Kolluk Personeli 
 
211
d. İl Özel İdaresi Personeli 
 
211
D. ÇEVRE SAĞLIĞINA DAİR KOLLUK İŞLEMLERİ 
 
212
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
212
a. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Düzenleyici Kolluk
 
aa. Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği 
 
213
bb. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği 
 
213
cc. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 
 
214
dd. Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği 
 
214
ee. Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 
 
215
ff. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 
 
215
gg. Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında
 
hh. Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara
 
ii. Sıfır Atık Yönetmeliği 
 
217
b. Sağlık Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
217
c. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
218
d. Mahallî İdarelerin Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
218
2. Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
219
a. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
219
cc. İdarî Para Cezası 
 
230
dd. Faaliyetin Durdurulması 
 
233
b. Sağlık Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
234
c. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
234
d. Mahallî İdarelerin Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
235
aa. Belediyelerin Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
235
bb. İl Özel İdarelerinin Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
236
cc. Köylerin Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
237
IV. BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELE TEDBİRLERİ 
 
238
A. BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLARA DAİR MEVZUAT 
 
239
B. BULAŞICI HASTALIK, SALGIN, PANDEMİ VE EPİDEMİNİN TANIMI 
 
241
C. BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELEDE YETKİLİ MERCİLER 
 
243
c. Tarım ve Orman Bakanlığı 
 
244
d. Umumî Hıfzıssıhha Meclisleri 
 
244
e. Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu 
 
245
c. Valiler ve Kaymakamlar 
 
247
a. Bakanlık Personeli 
 
249
b. Genel İdarî Kolluk Personeli 
 
249
D. BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELEYE DAİR KOLLUK İŞLEMLERİ 
 
250
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
250
a. Cumhurbaşkanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
250
b. Sağlık Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
252
aa. Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş
 
Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü 
 
252
bb. Hudut Kapılarında Uygulanacak Sağlık İşlemleri Hakkında
 
cc. Sahil Sağlık Denetleme Merkezleri Yönetmeliği 
 
253
dd. Havaalanı Sağlık Denetleme Merkezleri Yönetmeliği 
 
254
ee. Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi 
 
254
c. İçişleri Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
255
d. Tarım ve Orman Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
261
aa. Bulaşıcı Hayvan Hastalıkları ile Mücadelede Uygulanacak Genel
 
Hükümlere İlişkin Yönetmelik 
 
262
bb. Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği 
 
262
e. Millî Eğitim Bakanlığının Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
262
aa. Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları
 
bb. Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği 
 
263
f. Umumî Hıfzıssıhha Meclislerinin Düzenleyici Kolluk İşlemleri 
 
263
2. Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
273
a. Sağlık Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
273
cc. Tecrit ve Karantina 
 
283
dd. Diğer Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
285
ee. İdarî yaptırımlar 
 
288
b. Tarım ve Orman Bakanlığının Bireysel Kolluk İşlemleri 
 
291
ff. Aşı, İlaç ve Serum Uygulaması 
 
294
gg. İdarî Yaptırımlar 
 
295
V. GENEL SAĞLIĞIN KORUNMASINA YÖNELİK TEDBİRLERİN YARGISAL DENETİMİ 
 
295
A. GENEL SAĞLIKLA İLGİLİ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİN YARGISAL DENETİMİ 
 
297
1. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Yargısal Denetimi 
 
297
a. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine Karşı İptal Davası Açılması 
 
299
b. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine Karşı Anayasa’ya Aykırılığın Diğer
 
Mahkemelerde İleri Sürülmesi 
 
299
2. Tüzüklerin, Yönetmeliklerin ve Adsız Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi 
 
300
a. Tüzüklerin Yargısal Denetimi 
 
300
b. Yönetmeliklerin ve Adsız Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi 
 
300
aa. Cumhurbaşkanınca Yapılan Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi . 302
 
bb. Diğer Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi 
 
303
B. GENEL SAĞLIKLA İLGİLİ BİREYSEL İŞLEMLERİN YARGISAL DENETİMİ 
 
309
1. İdarî Yargının Görev Alanına Giren Bireysel Kolluk İşlemlerinin Yargısal
 
a. Ruhsat, İzin ve Onay İşlemleri 
 
314
b. Faaliyetin Ertelenmesi, Faaliyetten Men ve Kapatma İşlemleri 
 
319
2. Adlî Yargının Görev Alanına Giren Bireysel Kolluk İşlemlerinin Yargısal
 
a. İdarî Para Cezaları 
 
328
b. Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi 
 
338