İş Sözleşmesinin Eylemli Feshi

Kitabın konusunu oluşturan eylemli/davranışsal fesihte diğer fesih türlerinden farklı olarak, feshe yönelik sonuçların doğması amacıyla ortaya konulan iradenin zamanı ve feshi gerçekleştiren tarafın kim olduğu bir bakışta tespit edilemez niteliktedir. Feshe yönelik irade ise genellikle fesih iradesini içerir diğer irade beyanlarına göre daha az açık, gerekçelendirilmemiş ve subjektiftir.

Mevzuatta düzenlenmeyen ve yargı kararları doğrultusunda eylemli feshi Türk iş hukuku çerçevesinde; "tarafların aralarındaki iş sözleşmesini sona erdirmeye yönelik iradelerini fesih iradesi dışında bir irade göstermemek kaydıyla alışılagelmişin dışında ve iradenin daha az açık olduğu bir aksiyon ya da iradeyi gösteren davranış ile ortaya koydukları iş sözleşmesi sona erdirme hâli." olarak tanımlamak doğru olacaktır.

Eylemli fesihte, fesih iradesi feshe yönelik bir hareketle yahut hareketsiz kalmayla, yani bir aksiyonla ortaya konabilecektir. Yargıtay'a göre başlıca eylemli fesih davranışları; işçinin işe devam etmemesi, istirahat sonucu işe geri dönmemesi, görevlendirilen işe başlamaması, işyerini terk etmesi ya da işyerinden ayrılması, işçinin işe girişinin engellenmesi, işe giriş kartına el konulması, arabulucuya başvurulması, işçinin görev tanımında olmayan işlerde çalıştırılması, işyerinin kapanması, işçinin yeni bir işe başlaması, gönüllü işten ayrılma projesi, idari izne ayırma, işçinin idari izinli sayılıp eğitim programına alınması, rızası dışında işçinin ücretsiz izne çıkartılması, işçinin işe davet edilmemesidir.

Kitabın ilk bölümünde; feshin bozucu yenilik doğuran hak ve hukuki işlem olma özellikleri çerçevesinde eylemli fesih hâli detaylandırılmış, irade beyanları ve eylemli fesih anında ortaya konulan iradenin özellikleri değerlendirilmiştir. İkinci bölümde eylemli fesih ayrı bir fesih türü olmadığından, süreli fesih ve haklı nedenle derhal fesih üzerinde durularak, eylemli fesih teşkil eden davranışın bu fesih türlerine ilişkin sonuçları açıklanmıştır. Üçüncü ve son bölümde ise iradenin yorumlanmasına yönelik açıklamalarda bulunularak, işçi ve işveren bakımından ayrı ayrı eylemli fesih sayılan hâller detaylandırılmıştır.