Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler Mustafa Özen  - Kitap

Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler

8. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
606
Barkod:
9786253774394
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
680,00
İndirimli (%7):
632,40
Temin süresi 2-3 gündür.
Diğer Baskılar
7. baskı
Eylül 2024
575,00
534,75 (%7)
Kitabın Açıklaması
Bu baskıda, yeni düzenleme ve değişiklikler ilgili bölümlere işlenmiştir. Bir önceki baskıda tespit edilen hatalar düzeltilmiştir.
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
SEKİZİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL BİLGİLER
I. GİRİŞ 
61
II. TANIM 
61
III. AMACI 
62
IV. CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ 
62
İKİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN UYGULAMA ALANLARI
V. CEZA MUHAKEMESİNİN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 
65
A. Ülkesellik ilkesi: Mülkilik ilkesi 
65
B. Kişisellik ilkesi 
66
C. Evrensellik ilkesi 
66
D. Yetkili Mahkeme 
66
1. Genel Yetkili Mahkeme 
66
2. Özel Yetki 
67
3. Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yetki 
67
4. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu
Taşıtlarla İşlenen Suçlarda Yetki 
67
VI. CEZA MUHAKEMESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN
UYGULANMASI 
68
A. Hemen/Derhal Uygulama 
68
B. Geçmişe Yürüme 
69
C. İleriye Yürüme 
70
VII. CEZA MUHAKEMESİNİN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 
70
A. Cumhurbaşkanı 
71
B. Milletvekili 
73
1. Yasama Sorumsuzluğu 
73
2. Yasama Dokunulmazlığı 
73
3. Diplomatlar 
74
4. Yabancı Askerler 
74
VIII. KONU BAKIMINDAN UYGULANMASI 
74
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ KOŞULLARI
IX. CEZA MUHAKEMESİNİN KOŞULLARI/MUHAKEME ENGELLERİ 
75
A. Soruşturma Koşulları 
76
1. Şikâyet 
76
a) Şikâyet ve İhbar 
76
b) Şikâyetin Geri Alınması İle Feragat (Vazgeçme)
Kavramları 
77
c) Şikâyetin Geri Alınmasının Sonuçları 
78
d) Şikâyetin Geri Alınabileceği Zaman 
78
e) Soruşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun
Takibinin Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması 
78
f) Kovuşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun
Takibinin Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması 
79
g) Şikâyet Süresi 
79
h) Şikâyette Sirayet/Yansıma 
80
ı) Şikâyet Hakkına Sahip Kişi 
80
i) Şikâyetin Yapılacağı Makam 
81
j) Şikâyet Şekli 
81
k) Kanun Değişikliği ve Suçun Takibinin Şikâyete
Bağlı Hale Gelmesi 
82
2. Dava Süresi 
82
3. İzin 
83
4. Talep 
84
5. Karar 
85
6. Mütalaa 
85
7. Kurumun Yazılı Başvurusu/Yabancı Devletin Şikâyeti 
86
8. Yargı Bulunmaması/Kesin Hüküm Bulunmaması 
86
9. Açık Dava Bulunmaması 
87
10. Önödeme 
87
11. Uzlaşma 
87
12. Dava Zamanaşımı 
88
13. Af 
88
14. Failin Türkiye’de Bulunması 
88
15. Karşılıklılık (Mütekabiliyet) Koşulu 
90
16. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
90
17. Soruşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin
Sonuçları 
90
B. Kovuşturma Koşulları 
91
1. Sanığın Hazır Bulunması 
91
a) Sanığın Yokluğu 
92
b) Gaiplik 
95
2. Sanığın Akıl Hastası Olmaması 
99
3. Bekletici Meselenin Çözümü 
100
4. Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması 
101
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ
X. CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ 
103
A. Genel İlkeler 
103
1. Hukuk Devleti İlkesi 
103
2. İnsan Haysiyetinin Korunması 
103
3. İşkence Yasağı 
103
4. Dürüst İşlem İlkesi (Adil Yargılanma) 
104
5. Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi 
105
6. Meram Anlatma İlkesi 
106
7. Suçsuzluk (Masumluk) Karinesi 
106
8. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi = In Dubio Pro Reo 
107
9. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi 
107
10. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi 
107
11. Ceza Muhakemesinin Kamusallığı İlkesi 
108
12. Nemo Tenetur Se ıpsum Accusare/Hiç Kimse Kendisi
ve Yakınları Aleyhine Delil Göstermeye Zorlanamaz
İlkesi ve Susma Hakkı 
108
13. Silahların Eşitliği İlkesi 
108
14. Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz (Non Bis
İn İdem) İlkesi 
109
15. Kıyas Yasağı İlkesi 
109
B. Soruşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 
110
1. Delillerin Re’sen Araştırılması İlkesi 
110
2. Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma
Mecburiyeti İlkesi 
111
a) Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma
Mecburiyeti İlkesinin İstisnası 
111
(1) Maslahata Uygunluk İlkesi 
111
(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
Pişmanlık 
113
(b) Şahsî Cezasızlık Sebebi 
113
(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
113
3. Gizlilik İlkesi 
113
4. Yazılılık İlkesi 
114
C. Kovuşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 
115
1. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 
115
a) Davasız Yargılama Olmaz İlkesinin İstisnaları 
115
(1) Re’sen İstinaf İncelemesi 
115
(2) Hükmün Sanıklar Lehine Bozulması Halinde
Diğer Sanıklara Uygulanması 
116
2. Vasıtasızlık/Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi 
116
a) Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesinin
İstisnaları 
116
(1) Naip Hâkimlik 
116
(2) İstinabe 
117
3. Sözlülük İlkesi 
117
4. Halka Açıklık/Aleniyet İlkesi 
118
5. Çabukluk/Ucuzluk/Etkinlik İlkesi 
118
6. Delillerin Serbestliği İlkesi 
118
7. Delillerin Kolektifliği/Ortak Tartışmaya Açıklığı İlkesi/
Çelişme İlkesi 
119
8. Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi 
119
a) Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesinin
İstisnaları 
120
(1) Duruşma Tutanağının İspat Gücü 
120
(2) Delil Yasakları 
120
(3) 1989 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme
Kararı 
121
9. Geriye Dönülmezlik İlkesi 
121
XI. CEZA MUHAKEMESİNDE İNSAN HAKLARI 
121
A. Hak Arama Hakkı 
121
B. İsnadı Öğrenme Hakkı 
122
C. Hakları Öğrenme Hakkı 
122
D. Savunma Hakkı/Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 
122
E. Tercüman Yardımından Yararlanma Hakkı 
123
F. Olağan (Kanuni) Mahkeme ve Hâkim Tarafından
Yargılanma Hakkı 
124
G. Makul Süre İçinde Yargılanma Hakkı 
125
H. Denetim Mahkemesine Başvurma Hakkı 
125
I. En Kısa Sürede Bir Yargı Merci Önüne Çıkarılma Hakkı
(Habeus Corpus) 
125
BEŞİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI, CEZA MAHKEMELERİNİN MADDE
VE YER YÖNÜNDEN YETKİSİ
XII. CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI 
127
A. Ceza Mahkemeleri 
127
1. İlk Derece Mahkemeleri 
128
a) Sulh Ceza Hâkimliği 
128
b) Asliye Ceza Mahkemeleri 
128
c) Ağır Ceza Mahkemeleri 
129
d) Diğer Ceza Mahkemelerinin Görevleri 
129
2. Bölge Adliye Mahkemeleri 
130
3. Yargıtay 
131
B. Cumhuriyet Başsavcılıkları 
131
1. Cumhuriyet Başsavcılığı 
131
2. Bölge Adliye Mahkemeleri Başsavcılığı 
131
3. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 
132
XIII. MAHKEMELERİN GÖREV (MADDE) YÖNÜNDEN YETKİSİ 
132
A. Genel Olarak 
132
B. Re’sen Görev Kararı 
132
C. Görevsizlik Kararı Verilmesi Gereken Hâl ve Sonucu 
132
D. Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hâl 
133
E. Görevli Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 
133
F. Madde Yönünden Görev Uyuşmazlığı 
133
G. Madde Yönünden Görevsizlik Kararlarına Karşı İtiraz
Kanun Yolu 
135
H. Madde Yönünden Yetkinin İstisnaları 
135
1. Bağlantı 
135
a) Dar Anlamda Bağlantı 
135
b) Geniş Anlamda Bağlantı 
136
c) Tek Çeşit Bağlantı, Karışık Bağlantı 
136
2. Bağlantı Nedeniyle Uyuşmazlıkların Birleştirilmesinin
Koşulları 
136
3. Bağlantının Sonuçları 
137
a) Uyuşmazlıkların Birleştirilmesi 
137
b) Birleştirme, Madde Yönünden Yetkinin İstisnası 
137
(1) Soruşturma Aşamasında Birleştirme 
137
(2) Kovuşturma Aşamasında Birleştirme 
138
(a) Birleştirme Kararı Verecek Makam 
138
(b) Birleştirmede Uygulanacak Yargılama
Usulü 
139
(c) Birleştirilen Davaların Ayrılması 
139
c) Nisbi Muhakeme Yapma 
139
d) Bekletici Sorun Yapma 
140
4. Nisbi Muhakeme Neticesinde Verilen Kararın Başka
Mahkemeler Açısından Değeri 
140
5. Özel Hukuk Uyuşmazlıkları İle Bağlantılı Ceza
Muhakemesinde Hangi Muhakeme Koluna Ait
Usulün Uygulanacağı Sorunu 
141
6. Farklı Yargı Yerlerinin Kararların Bağlayıcılığı 
141
a) Medeni Muhakeme Sonucu Verilen Kararın Ceza
Mahkemesine Etkisi 
141
b) İdari Yargılama Sonucu Verilen Kararın Ceza
Mahkemesine Etkisi 
143
XIV. MAHKEMELERİN YER YÖNÜNDEN YETKİSİ 
144
A. Tanım 
144
B. Hukuki Nitelik 
144
C. Yer Yönünden Yetkide Kabul Edilen Sistemler 
144
1. Birden Fazla Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 
144
2. Bir Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 
145
D. Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili
Mahkeme (Genel Yetkili Mahkeme) 
145
1. Sırf Hareket Suçları (Şekli Suçlar) 
146
2. Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar (Maddi
Suçlar/Neticeli Suçlar) 
146
3. İhmali Suçlar 
147
4. Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç 
147
5. Kesintisiz Suç 
147
6. Zincirleme Suç 
147
7. Objektif Cezalandırma Gerektiren Suç 
147
8. İştirak Halinde İşlenen Suç 
148
9. Ülkede Yayımlanan Bir Basılı Eserle İşlenen Suç (CMK
m. 12/3) 
148
10. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı
Olan Hakaret Suçu (CMK m. 12/4) 
148
11. Görsel veya İşitsel Yayınlarla İşlenen Suç (CMK m. 12/5) 
149
12. Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının
ya da Banka veya Kredi Kartlarının Araç Olarak
Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar 
149
E. Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Özel Yetkili
Mahkeme (CMK m. 13) 
149
F. Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili
Mahkeme (CMK m. 14) 
150
G. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla
İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme (CMK m. 15) 
150
H. Mahkemenin Yer Yönünden Yetkisinde Olumlu ve
Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 
151
I. Yer Yönünden Yetkisizlik İddiası 
152
1. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazının
Zamanı 
152
2. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazında
Bulunabilecek Kişiler 
152
3. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazı
Hakkında Karar Vereceği Zaman 
153
4. İtiraz Kanun Yolu 
153
İ. Yer Yönünden Yetkisiz Mahkemenin Yaptığı İşlemler 
153
J. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetki Kurallarının İstisnaları 
153
1. Bağlantı 
153
2. Nakil 
154
a) Hukuki Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1) 
155
b) Fiili Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1) 
155
c) Kamu Güvenliği Nedeniyle Davanın Nakli (CMK
m. 19/2) 
156
d) Afet Nedeniyle Davanın Nakli 
156
e) Nakil Kararını Verecek Makam 
156
f) Kısmı Nakil 
156
g) Nakil Kararının Kesinliği 
156
3. İstinabe 
156
K. Yetkili Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 
157
L. Yargı Organları Arasında İş Bölümü Uyuşmazlığı 
157
ALTINCI BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ
XV. CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ 
159
A. İşlemin Yapısına Göre Tasnif 
160
1. Sözlü İşlemler 
160
2. Yazılı İşlemler 
160
3. Hareketli/Eylemli İşlemler 
160
4. Hareketsiz/Eylemsiz İşlemler 
160
5. Açık İşlemler 
161
6. Gizli İşlemler 
161
B. İşlemi Yapan Makama Göre Tasnif 
161
1. Yargılama Makamı İşlemleri 
161
a) Hâkim İşlemleri / Kararları 
162
(1) Fiili İşlemler 
162
(2) Fikri İşlemler 
162
(a) Ceza Muhakemesinin Aşaması
Bakımından Kararlar 
162
(b) Kararın Niteliği Bakımından Kararlar 
162
b) İşlemi Yapan Makamın Sıfatına Göre İşlemler 
163
(1) Hâkimlik Kararları 
164
(2) Mahkeme Kararları 
164
2. İddia Makamı İşlemleri 
164
a) Hareketli İşlemler 
164
b) Fikri İşlemler 
165
3. Savunma Makamı İşlemleri 
165
C. Muhakeme İşlemlerinde Süreler 
165
1. Hak Düşürücü Süre 
165
2. Koruyucu Süre 
166
3. Düzenleyici/Yaptırımsız Süre 
166
D. Sürelerin Hesaplanması 
167
E. Eski Hale Getirme 
167
1. Eski Hale Getirmenin Hukuki Niteliği 
168
2. Eski Hale Getirme Sebepleri 
168
a) Kusuru Olmaksızın Bir Sürenin Geçirilmiş Olması 
168
b) Kanun Yoluna Başvuru Hakkının Bildirilmemiş
Olması 
168
c) Duruşmada Bulunmayan Sanık Hakkında Karar
Verilmiş Olması 
169
3. Eski Hale Getirme Talebinin Yapılacağı Makam 
169
4. Eski Hale Getirme Talebi Hakkında Karar Verecek
Makam 
170
5. Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmak İçin Gerekli
Olan Süre 
170
6. Eski Hale Getirme Talebi Üzerine Verilen Karara
Karşı Kanun Yolu 
170
7. Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmanın Etkisi 
170
F. Muhakeme İşlemlerinin Bildirilmesi 
170
1. Tefhimle Bildirim 
171
2. Tebliğle Bildirim 
171
Aykırılıkların Giderilmesi 
172
a) Yokluk 
172
b) Hak Düşümü 
172
c) Butlan (Hükümsüzlük) 
173
(1) Mutlak Butlan 
173
(2) Nisbi Butlan 
174
d) Kabul Edilmezlik/Geri Çevrilme 
174
Giderilmesi 
174
a) Geri alma 
175
b) Yenileme 
175
c) Düzeltme 
175
d) Çevirme 
176
e) İyileştirme 
176
f) Bozma 
176
YEDİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI VEBU MAKAMLARI TEMSİL EDEN KİŞİLER
XVI. CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI 
177
XVII. CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARINI TEMSİL EDEN VE CEZA
MUHAKEMESİ İŞLEMLERİNE KATILAN KİŞİLER
(ÖZNELER/SUJELER) 
177
A. Yargılama Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Hâkim 
178
2. Hâkimlerin Özellikleri 
179
a) Hâkimin Bağımsızlığı 
179
(1) Hâkimin Bağımsızlığının Kendisine Karşı
Korunması Gereken Erkler 
180
(a) Hâkimin Bağımsızlığının Yasama
Organına Karşı Korunması 
180
(b) Hâkimin Bağımsızlığının Yürütme
Organına Karşı Korunması 
180
(c) Hâkimin Bağımsızlığının Yargılama
Organına Karşı Korunması 
181
(d) Hâkimin Bağımsızlığının Ortama Karşı
Korunması 
181
b) Hâkimin Tarafsızlığı 
182
(1) Hâkimin Davaya Bakamayacağı Durumlar 
183
(a) Hâkimin Kesin Olarak Davaya
Bakamayacağı Durumlar 
183
(b) Yargılamaya Katılamayacak Hâkim 
184
(c) Hâkimin Tarafsızlığından Şüpheye
Düşülecek Nedenlerden Dolayı Davaya
Bakamayacağı Durumlar 
185
(2) Hâkimin Reddi Muhakemesi 
186
(a) Hâkimin Reddi İddiası 
186
(b) Hâkimin Reddi İddiasında Savunma 
187
(c) Hâkimin Reddi İddiasında Karar Verecek
Mahkeme 
187
(d) Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararlar ve
Başvurulacak Kanun Yolları 
188
(e) Reddi İstenen Hâkimin Yapabileceği
İşlemler 
189
(3) Hâkimin Çekinmesi 
190
(a) Hâkimin Çekinme Gerekçeleri 
190
(b) Hâkimin Çekinme İsteminde Süre 
190
(c) Hâkimin Çekinme İsteği Konusunda
Karar Verecek Merci 
190
(d) Hâkimin Çekinme İsteği Üzerine
Mahkemede Verilecek Karar 
190
(4) Zabıt Kâtibinin Reddi veya Çekinmesi 
191
B. İddia Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Cumhuriyet
Savcısı 
191
1. Genel Olarak 
191
2. Cumhuriyet Savcılığının Örgütlenmesi 
192
3. Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri 
193
4. Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri 
193
5. Cumhuriyet Savcısının Görevleri 
194
6. Cumhuriyet Savcılarının Yer Yönünden Yetkisi 
194
7. Cumhuriyet Savcılarının Hukuki Konumu 
195
8. Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı, Birbirleri ve
Kolluk Kuvveti ile İlişkisi 
195
a) Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı İle İlişkisi 
195
b) Cumhuriyet Savcılarının Birbirleri İle İlişkisi 
195
c) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvveti İle İlişkisi 
196
9. Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı Sorunu 
197
10. Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı Sorunu 
198
11. Cumhuriyet savcısının Reddi Sorunu 
198
12. Cumhuriyet Savcısının CMK’nın Uygulanmasındaki
Görevleri (Yükümlülükleri) 
199
a) Cumhuriyet Savcısının Soruşturmaya Başlama
Görevi (Araştırma görevi) 
199
b) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme
Görevi 
200
13. Cumhuriyet Savcısının Yetkileri 
202
a) Cumhuriyet Savcısının Kovuşturmaya Yer
Olmadığı Kararı Verme Yetkisi 
202
b) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvvetlerinden
Delil Araştırmasını İsteme Yetkisi 
203
c) Cumhuriyet Savcısının Başka Bir Cumhuriyet
Soruşturma İşlemini Yapmasını İsteme Yetkisi 
203
d) Soruşturmada Cumhuriyet Savcısının Hâkim
Kararı İsteme Yetkisi 
203
e) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme
Konusunda Takdir Yetkisi 
204
14. Cumhuriyet savcısının İçtihadı Birleştirme Kararı İle
Bağlı Olup Olmadığı Sorunu 
204
15. Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisi 
204
a) Delilleri Değerlendirirken Takdir Yetkisi 
204
b) İddianame Düzenlemede Konusunda Takdir
Yetkisi 
205
c) TCK’da Yer Alan Bazı Durumlarda Cumhuriyet
Savcısının Takdir Yetkisi 
205
C. Kolluk Kuvveti 
206
1. Adli Kolluğun Görevi 
206
2. Adli Kolluğun Yetkisi 
208
a) Adlî Kolluğun Olay Yerinde Aldığı Tedbirlere
Uyulmaması Halinde Yetkisi 
208
b) Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi, Sınırları ve Şekli 
209
c) CMK’da Adli Kolluğa Doğrudan Doğruya
Soruşturma İşlemlerini Yapma Yetkisinin Verilip
Verilmediği Sorunu 
210
3. Kamu Görevlilerinin Adli Görevin İcrası Kapsamında
İşlediği Suçlara İlişkin Soruşturma 
211
5. Soruşturma Evresinde Yapılan İşlemlerin Tutanağa
Bağlanması 
213
D. Mağdur veya Suçtan Zarar Gören (Katılan) 
213
1. Mağdurun Hakları 
214
2. Mağdura Haklarının Anlatılıp Açıklanması 
216
3. Mağdura Zorunlu Vekil Tayini 
216
4. Suçun Mağduru İle Şikâyetçinin Çağırılması 
217
5. Mağdur ile Şikâyetçinin Davete Uymamaları 
217
6. Mağdur İle Şikâyetçinin Dinlenmesi 
218
7. Kamu Davasına Katılma 
219
a) Kamu Davasına Katılmanın Koşulları 
220
(1) Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören veya
Malen Sorumlu Olmak 
220
(2) Dava Açıldıktan Sonra ve Fakat Dava
Bitmeden Önce İstemde Bulunmak 
220
8. Kamu Davasına Katılma İsteğinde Bulunma
Zamanının Başlama ve Sona Erme Zamanı 
221
9. Kamu Davasına Katılma Hakkına Sahip Olan Kişiler 
221
10. Kamu Davasına Katılma Usulü 
221
11. Kamu Davasına Katılanın Hakları 
222
12. Kamu Davasına Katılanın Yetkileri 
222
13. Kamu Davasına Katılmanın Davaya Etkisi 
223
14. Kamu Davasına Katılmadan Önceki Kararların Tebliği 
223
15. Kamu Davasına Katılanın Kanun Yoluna Başvurması 
223
16. Kamu Davasına Katılmanın Hükümsüz Kalması 
224
17. Kamu Davasına Katılma ile Şahsi Dava ve Şahsi Hak
Davası 
224
E. Savunma Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Şüpheli ve
Sanık 
225
1. Genel Olarak 
225
2. Şüpheli ve Sanık 
226
a) Şüpheli 
226
b) Sanık 
226
4. Şüpheli ve Sanık Olabilme Koşulları 
227
a) Gerçek Kişi Olma 
227
b) Belli Olma 
228
5. Şüpheli ve Sanığın Hakları 
228
a) Şüphelinin Hakları 
229
(1) Şüphelinin CMK m. 147’de Yer Alan Hakları 
229
(a) Haklarını Öğrenme Hakkı 
229
(b) Hakkında Yapılan İsnadları Öğrenme
Hakkı 
230
(c) Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 
230
(d) Yakınlarına Haber Verilmesini İsteme
Hakkı 
231
(e) Susma Hakkı 
231
(f) Şüpheden Kurtulması İçin Somut
Delillerin Toplanmasını İsteyebilme
Hakkı 
234
(g) Aleyhine Var Olan Şüphe Nedenlerini
Ortadan Kaldırmak ve Lehine Olan
Hususları İleri Sürme Hakkı 
234
(2) Şüphelinin Diğer Hakları 
235
(a) Lekelenmeme Hakkı 
235
(b) Makul Sürede Yargılanma Hakkı 
235
(c) Savunma Hakkı 
235
(d) Masumiyet Karinesinden Yararlanma
Hakkı 
236
(e) Hâkim veya Bir Adli Makam Önüne
Çıkma (Habeas Corpus) ve İtiraz Hakkı 
236
b) Şüphelinin Yükümlülükleri 
237
(1) İfade ve Sorguya Katlanma Yükümlülüğü 
237
(2) Hazır Bulunma Yükümlülüğü 
237
(3) Koruma Tedbirlerine Katlanmak 
239
c) Sanığın Hakları 
239
(1) Aleni Yargılanma Hakkı 
239
(2) Kovuşturma İşlemlerinden Haberdar Olma
Hakkı 
239
(3) Denetim Muhakemesine Başvurma Hakkı 
240
d) Sanığın Yükümlülükleri 
240
(1) Mahkemede Hazır Bulunma Yükümlülüğü 
240
(2) Sanığın Kararlara Boyun Eğme Yükümlülüğü 
240
6. Şüpheli veya Sanığın Yasal Temsilcisinin ve Eşinin
Hak ve Yükümlülükleri 
240
F. Müdafi 
241
1. Genel Olarak 
241
2. Müdafiin Hukuki Durumu 
242
3. Müdafi Olabilmenin Koşulları 
242
4. Müdafilik Türleri 
242
a) İsteğe Bağlı Müdafilik 
242
b) Zorunlu Müdafilik 
243
(1) İstem Üzerine Zorunlu Müdafilik 
243
(2) Doğrudan Zorunlu Müdafilik 
243
c) CMK’da Yer Alan Özel Müdafilik Halleri 
243
5. Müdafiin Bağımsızlığı 
244
a) Yürütme Karşısında Bağımsızlık 
244
b) Cumhuriyet Savcısı Karşısında Bağımsızlık 
245
c) Şüpheli/Sanık Karşısında Bağımsızlık 
245
d) Mahkeme Karşısında Bağımsızlık 
245
e) Baro Karşısında Bağımsızlık 
245
f) Üçüncü Kişiler Karşısında Bağımsızlık 
246
6. Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı/Müdafi
Seçimi ve Müdafi Görevlendirilmesi 
246
a) Müdafi Seçimi 
246
b) Müdafi Görevlendirme 
246
(1) İstem Üzerine Müdafi Görevlendirme 
246
(2) Doğrudan Müdafi Görevlendirme 
247
(3) Müdafi Görevlendirmede Usul 
247
7. Müdafii Sayısı 
247
a) Soruşturma Evresinde Müdafi Sayısı 
247
b) Kovuşturma Evresinde Müdafi Sayısı 
248
8. Müdafiin Yetkileri 
248
(1) Müdafiin Dosyayı İnceleme ve Örnek Alma
Yetkisi 
248
(a) Dosyayı İncelemek İçin Vekâletname 
248
(2) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin
Kısıtlanması 
249
(3) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin
Kısıtlanamayacağı Durumlar 
249
(4) Müdafiin Şüpheli veya Sanıkla Görüşme ve
Yazışması 
250
(5) Müdafiin Hazır Bulunma Yetkisi 
251
(6) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 
251
(1) Dosya inceleme Yetkisi 
251
(2) Sanık İle Görüşme ve Yazışma Yetkisi 
251
(3) Hazır Bulunma Yetkisi 
252
(a) Müdafiin Doğrudan Soru Sorması 
252
(b) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurması 
253
9. Müdafiin Yükümlülükleri / Görevleri 
253
a) Savunma Görevini Gereği Gibi Yerine Getirme 
253
b) Sır Saklama 
254
c) Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü 
254
d) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkartılmasını Sağlama 
254
10. Müdafiin Yükümlülüğünü/Görevini Yerine
Getirmemesi 
255
11. Müdafilik Görevinden Yasaklanma 
255
12. Görevini Yerine Getirmeyen Müdafii Hakkında
Disiplin ve Adli Soruşturma Açılması 
256
G. Tanık 
257
1. Genel Olarak 
257
2. Tanık Olabilecek Kişiler 
257
a) Hâkimin Tanıklığı 
257
b) Cumhuriyet Savcısının Tanıklığı 
258
c) Müdafiin Tanıklığı 
258
d) Sanığın/Suç Ortağının Tanıklığı 
258
e) Mağdurun Tanıklığı 
259
f) Bilirkişinin Tanıklığı 
259
g) Adli Kolluğun Tanıklığı 
259
h) Çocuk ve Akıl Hastaları ve Akıl Zayıflığı İçinde
Olanların Tanıklığı 
260
3. Tanıkların Çağrılması 
260
4. Çağrıya Uymayan Tanıklar Hakkında Uygulanacak
Yaptırım 
261
5. Tanığın Yükümlülükleri (Ödevleri) 
262
a) Yetkili Makam Huzuruna Gelme Yükümlülüğü
(Hazır Bulunma Yükümlülüğü) 
262
b) Beyanda Bulunma Yükümlülüğü 
262
c) Beyanda Bulunma Yükümlülüğünün İstisnaları 
262
(1) Mutlak Çekinme Hakkının Olduğu Durumlar 
263
(a) Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı veya Akıl
Zayıflığı Nedeniyle Tanıklıktan Çekinmenin
Önemini Anlayabilecek Durumda
Olmayanların Tanıklıktan Çekinmesi 
264
(b) Tanıklıktan Çekinebileceklere Bu
Hakkının Bildirilmesi 
265
(2) Meslekleri veya Sürekli Uğraşları Nedeniyle
tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlar 
265
(3) Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek
Nitelikte Olan Sorulara Cevap Vermeme
Durumları Nedeniyle Çekinme Hakkı 
266
d) Doğru Beyanda Bulunma Yükümlülüğü 
267
e) Yemin Etme Yükümlülüğü 
267
(1) Yemin Etme Yükümlülüğünün İstisnaları 
267
(2) Tanıklara Yemin Verilmesi 
268
(3) Yeminin Biçimi 
269
(4) Yeminin Yerine Getirilmesi, Sağır veya
Dilsizin Yemini 
269
6. Tanıklıktan ve Yeminden Sebepsiz Çekinme Durumu
ve Yaptırımı 
269
7. Tanığın Hakları 
270
a) Tanıklıktan Çekinme Hakkı 
270
Hakkında Ceza Kovuşturmasına Yol Açabilecek
Sorulara Cevap Vermeme Hakkı 
270
c) Tazminat Hakkı 
270
8. Tanıkların Dinlenmesi 
271
a) Tanığın Dinlenmesine Geçilmeden Önce Tanıklık
Yapma Görevinin Öneminin Anlatılması 
272
b) Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar 
272
c) Tanığa Söylenecek Şeyler ve Sorulacak Sorular 
273
d) Tanığın Erken Dinlenmesi 
274
e) Tanığın Tekrar Dinlenmesi 
274
10. Gizli Tanıklık ve Gizli Tanığın Korunması 
275
H. Bilirkişi 
275
1. Genel Olarak 
275
2. Bilirkişinin Tanımı 
276
3. Bilirkişinin Hukuki Niteliği 
276
4. Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller 
276
5. Bilirkişiye Başvurulamayacak Haller 
277
6. Bilirkişiye Başvurma (Bilirkişi Atama) Yetkisine Sahip Kişiler 
277
a) Soruşturma Evresinde 
277
b) Kovuşturma Evresinde 
277
7. Bilirkişi Atanmasını İsteme Hakkına Sahip Kişiler 
278
8. Delillerin Müşterekliği İlkesi Gereği Hâkimin Kişisel
Bilgisini Mahkemede Kullanmaması 
279
9. Bilirkişi Olabilecek Kişiler (Bilirkişi Olma Koşulları) 
279
10. Bilirkişi Atanma Usulü 
280
11. Bilirkişinin Yükümlülükleri 
280
a) Bilirkişiliği Kabul Etme Yükümlülüğü (Zorunlu
Bilirkişilik) 
280
b) Yemin Etme Yükümlülüğü 
281
c) İnceleme Yapma ve Yaptığı İncelemenin
Sonuçlarını Bildirme Yükümlülüğü 
281
d) Çağrıya Uyma (Hazır Bulunma) Yükümlülüğü 
283
12. Bilirkişi Sayısı 
283
13. Bilirkişi Değerlendirmesi, Dinlenmesi ve Uzman
Mütalaası 
284
a) Bilirkişi Değerlendirmesi 
284
(1) Bilirkişi Değerlendirmesinin Hukuki Niteliği 
284
(2) Bilirkişi Değerlendirmesinin Yetkili Kişiye
Verilmesi 
285
(3) Duruşma Aşamasında Bilirkişinin Dinlenmesi 
286
(4) Bilirkişinin Erken Dinlenmesi 
287
b) Uzman Mütalaası 
288
14. Bilirkişinin Yetkileri 
288
15. Bilirkişilikten Çekinme 
288
16. Bilirkişinin Reddi 
289
17. Bilirkişi tanık 
289
18. Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunmaması 
290
19. Özel Bilirkişilik Şekli Olarak Gözlem Altına Alma 
290
a) Gözlem Altına Alma Koşulları 
291
b) Yetkili makam 
291
c) Süresi 
291
d) İtiraz 
291
e) İtiraz edebilecek kişiler 
291
f) İtirazı İnceleyecek Merci 
292
g) İtiraz Üzerine Verilecek Karar 
292
SEKİZİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNDE DELİL
XVIII. CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT ARAÇLARI OLARAK DELİLLER 
293
A. İspat Kavramı 
293
B. Delil Kavramı 
293
C. Delillerin Özellikleri 
294
D. Delil Çeşitleri 
295
E. Delillerin Sınıflandırılması 
295
1. Beyan Delili 
296
a) Tanık Beyanı 
296
b) Şüpheli ve Sanık Beyanı 
297
(1) Şüpheli Beyanı 
297
(a) Şüphelinin İfadesinin Alınması 
298
(b) Şüphelinin Sorgusunun Yapılması 
300
(c) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak
Şüphelinin Çağrılması 
301
(d) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak
Şüpheli Hakkında Zorla Getirme Kararı
Verilmesi 
301
(2) Sanığın Sorgusunun Yapılması 
302
(a) Şüphelinin İfadesi Alınmadan veya
Sorgusu Yapılmadan Önce Yapılması
Gerekenler (İfade ve Sorgu tarzı) 
302
(b) Şüpheli İfadesi veya Sanığın Sorgusu
Yapılırken Yasak Olan İfade ve Sorgu
Yöntemleri 
302
2. Belge Delili (Yazılı Açıklamalar) 
306
a) Yazılı Belge 
307
b) Şekil Tespit Eden Belge 
308
3. Belirti Delilleri 
308
4. Ses ve Görüntü Tespit Eden Araçların Kaydı 
310
F. Delil Yasakları–Yasak Deliller (Hukuka Aykırı Yöntemlerle
Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması) 
310
1. Genel Olarak 
310
2. Delil Yasaklarının Görevi 
311
3. Delil Yasaklarının Sınıflandırılması Sorunu 
311
a) Türk Öğretisinde Kabul Edilen Sınıflandırmalar 
311
(1) Delil Elde Etme Yasağı 
312
(a) Genel Olarak 
312
(b) Delil Elde Etme Yasağı Durumları 
312
(2) Delil Değerlendirme Yasağı (Hukuka Aykırı
Delilin Kullanılma Yasağı) 
314
(a) Anayasa m. 38/6’ya Göre Delil
Değerlendirme Yasağı 
314
(b) CMK m. CMK m. 217/2’ye Göre Delil
Değerlendirme Yasağı 
315
(c) Hukuka Aykırı Şekilde Elde Edilen Delillerin
Kullanılıp Kullanılmamasında Mutlak ve
Nisbi Kullanma Yasağı Sistemleri/
Kuramları 
316
4. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 
321
5. Özel Kişiler (Delil elde etme yetki ve yükümlülüğü
bulunmayan kamu görevlisi) Kamu görevlisi
Tarafından Elde Edilen Deliller ve Bu Delillerin Yasak
Delil Olması Sorunu 
322
6. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
322
7. Askeri Ceza Mahkemesi ve Delil Yasakları 
322
8. Yüce Divan Yargılaması ve Delil Yasakları 
323
G. Delile Ulaşma Yolları (Delil Elde Etme Yöntemleri) 
323
1. Genel Olarak 
323
2. Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 
324
a) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınması (CMK m. 75/1). 
324
(1) Beden Muayenesi 
324
(a) Dış Beden Muayenesi 
324
(b) İç Beden Muayenesi 
325
(2) Vücuttan Örnek Alınması 
325
(3) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Hukuki Niteliği 
325
(4) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınması ve Kişinin
Kendisi veya Yakınları Aleyhine Ceza
Soruşturmasına veya Kovuşturmasına Neden
Olacak Beyanda Bulunmama Hakkı (Nemo
Tenetur Se Ipsium Accusare) 
326
(5) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Koşulları 
327
(a) Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 
327
(b) Suçun Kanunda Öngörülen Cezasının Üst
Sınırı İki Yıl ve Daha Yukarı Olması Gerekir 
327
(c) Müdahalenin Sağlığa Zarar Verme
Tehlikesinin Bulunmaması (Orantılılık İlkesi) 
328
(d) Karar Verecek Kişi 
329
(e) İç Beden Muayenesi veya Vücuttan
Örnek Alma İşlemini Yapacak Kişiler 
329
(f) İtiraz 
329
(g) İtiraz Edebilecek Kişiler 
329
(h) İtirazı İnceleyecek Merci 
329
(ı) İtiraz Üzerine Verilecek Karar 
330
(6) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve
Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin
Kullanılması Yasağı 
330
(7) Özel Kanunlar Gereği Alkol Muayenesine ve
Kan Örneği Alınması 
330
3. Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi
ve Vücuttan Örnek Alınması 
330
a) Genel Olarak 
330
b) Beden Muayenesi 
331
(1) Dış Beden Muayenesi 
331
(2) İç Beden Muayenesi 
331
c) Amaç 
332
d) Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden
Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınmasının
Uygulama Koşulları 
332
(1) Şüpheli ve Sanık Dışında Bir Kişi Bulunmalıdır 
332
(2) Müdahalenin Mağdur veya Diğer Kişilerin
Sağlığını Tehlikeye Düşürmemesi Gerekir
(Orantılılık İlkesi) 
333
(3) Karar Verecek Kişi veya Makam 
333
(4) İstemde Bulunabilecek Kişi veya Kişiler 
333
(5) İtiraz 
333
(6) İtiraz Edebilecek Kişiler 
334
(7) İtiraz Üzerine Verilecek Karar 
334
(8) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve
Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin
Kullanılması Yasağı 
334
(9) Diğer Kişilerin Rızasının Olmaması ve Susma
Hakkı (Nemo Tenetur) 
334
4. Moleküler Genetik İncelemeler 
335
a) Moleküler Genetik İnceleme Hukuki Niteliği 
335
b) Moleküler Genetik İncelemenin Amacı 
336
c) Moleküler Genetik İncelemenin Uygulanma
Koşulları 
337
(1) Başlamış Olan bir Ceza Soruşturması veya
Kovuşturmasının Bulunması 
337
(2) İkincil Nitelikte Bir Başvuru Olup Olmadığı 
337
(3) Karar Verecek Kişi 
337
(4) Moleküler Genetik İnceleme Yapılabilmesi
İçin Bilirkişi Görevlendirilmesi 
338
(5) İstemde Bulunabilecek Kişiler 
338
(6) Moleküler Genetik İncelemeye Tabi
Tutulacak Kişiler 
338
(7) İtiraz 
338
(8) Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği 
338
(9) Hukuka Aykırı Moleküler Genetik İnceleme
Sonucu Elde Edilen Deliller ve Kullanılma Yasağı 
339
5. Fizik Kimliğin Tespiti 
339
a) Genel Olarak 
339
b) Fizik kimliğin tespitinin Hukuki Niteliği 
339
c) Fizik Kimliğin Tespitinin Amacı 
340
d) Fizik Kimliğin Tespitinin Konusu 
340
e) Uygulanma Koşulları 
340
(1) Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Fazla Hapis
Cezasını Gerektiren Bir Suçtan Dolayı
Soruşturma ve Kovuşturma Başlamış
Olmalıdır 
340
(2) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 
340
(3) Şüpheli veya Sanığı Teşhis İçin Gerekli
Olmalıdır (Orantılılık İlkesi) 
340
(4) Kararı Verecek Kişi 
341
(5) İtiraz 
341
(6) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitinin
Uygulanma Usulü 
342
(7) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitine
Yönelik Bilgilerin Yok Edilmesi 
342
6. Keşif 
342
a) Genel Olarak 
342
b) Keşfin Hukuki Niteliği 
343
c) Keşfin Amacı 
343
d) Keşfin Konusu 
343
(1) Nesneler 
343
(2) Belgeler 
344
(3) Kişiler 
344
(4) Olgular ve Deneyler 
344
e) Keşfin Uygulanma Koşulları 
344
(1) Keşif Yapmaya Yetkili Kişiler 
344
(2) Keşfin Yapılmasında Hazır Bulunabilecek
Kişiler 
345
(3) Keşif Tutanağı ve Keşif Tutanağının Delil
Değeri 
345
(4) Hukuka Aykırı Yöntemler Uygulanarak
Gerçekleştirilen Keşif Sonucu Elde Edilen
Delil ve delil Yasakları 
346
7. Keşif Türleri 
346
a) Yer Gösterme 
346
(1) Yer Gösterme İşleminin Hukuki Niteliği 
346
(2) Yer Gösterme İşlemini Yapabilecek Kişiler 
347
(3) Yer Gösterme İşleminde Hazır Bulunabilecek
Kişiler 
347
(4) Yer Gösterme İşleminin Tutanağa
Bağlanması 
347
(5) Yer Gösterme İşleminde İşleme Başlamadan
Önce Şüpheliye Haklarının Hatırlatılması 
347
b) Otopsi 
347
(1) Genel Olarak 
347
(2) Otopsi İşleminin Hukuki Niteliği 
348
(3) Otopsi İşlemini Yapmaya Yetkili Kişiler 
348
(4) Otopsi İşlemi Yapılması Kararını Verecek
Makam veya Kişi 
348
(5) Gömülmüş Bulunan Bir Ceset, İncelenmesi
Veya Otopsi Yapılması 
348
8. Arama 
349
a) Genel Olarak 
349
b) Aramanın Amacı 
351
c) Özel Arama Şekilleri 
351
d) Aramanın Hukuki Niteliği 
352
e) Aramanın Uygulanma Koşulları 
352
(1) Makul Şüphe 
352
(a) Şüpheli ve Sanık Bakımından 
352
(b) Üçüncü Kişiler Bakımından 
353
(2) Arama Kararı ve Arama Emrini Vermeye
Yetkili Kişi 
353
(a) Arama kararı 
353
(b) Arama Kararını Vermeye Yetkili Kişi 
353
(c) Arama Kararına Gerek Olmayan
Durumlar 
354
(d) Arama Yapılacak Kişiler 
355
(e) Arama Yapılacak Yerler 
355
(f) Arama Yapılacak Zaman 
358
(3) Arama Karar veya Emrinde Bulunacak
Hususlar 
358
(4) Aramada Hazır Bulunabilecek Kişiler 
359
(5) Arama Sonunda Verilecek Belge 
359
(6) Belge veya Kâğıtları İnceleme Yetkisi 
360
(7) Aramada Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
360
(8) Arama ve Delil Yasakları 
361
(9) Tazminat 
361
9. Elkoyma 
361
a) Genel Olarak 
361
b) Elkoymanın Hukuki Niteliği 
362
c) Elkoymanın Amacı 
362
d) Elkoymanın Kapsamı 
362
e) Elkoymanın Uygulanma Koşulları 
363
(1) Bir Ceza Soruşturması ve Kovuşturması
Başlamış Olmalı 
363
(2) Elkonulacak Eşya veya Kazanç Bir Kişiye Ait
Olmalı veya Bir Kişinin Zilyedinde Olmalıdır 
363
Vermelidir 
363
f) Elkoyma Karar veya Emrine Karşı Hukuki
Denetim 
364
g) Elkoyma İşleminin Uygulanma Süresi 
364
h) Elkoyma İşleminin İlgilisine Bildirilmesi 
365
ı) Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi 
365
i) Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden
Çıkarılması 
365
j) İstenen Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılacak
İşlem 
366
k) Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler 
366
Mahkemece İncelenmesi 
367
m) Askerî Mahâllerde Yapılacak Elkoyma İşlemi 
367
n) Özel Elkoyma Şekilleri 
368
(1) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 
368
(a) Genel Olarak 
368
(b) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoyma İle Müsadere Arasındaki
Farklar 
368
(c) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoyma İle ihtiyadi Haciz ve İhtiyadi
Tedbir Arasındaki Fark 
369
(d) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Hukuki Niteliği 
369
(e) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Amacı 
369
(f) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Kapsamı 
370
(g) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Uygulanma Koşulları 
370
(h) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın İşleminin Uygulanması 
372
(ı) Hukuki Denetim 
372
(i) Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Kayyım
Atanması 
372
(j) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Özel
Elkoyma Şekli 
373
(2) Postada Elkoyma 
373
(a) Genel Olarak 
373
(b) Postada Elkoymanın Hukuki Niteliği 
373
(c) Postada Elkoymanın Amacı 
373
(d) Postada Elkoymanın Kapsamı 
374
(e) Postada Elkoymanın Uygulama Koşulları 
374
(f) Postada Elkoyma Tedbirinin
Uygulanması 
375
(g) Hukuki Denetim 
376
(3) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoyma 
376
(a) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Hukuki Niteliği 
376
(b) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Amacı 
376
(c) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Kapsamı 
376
(d) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Uygulanma Koşulları 
377
(e) Elkonulan Şeylerin Avukatla Müvekkil
Arasındaki İlişkiye Ait Olduğu İtirazı 
377
(f) Hukuki Denetim 
378
(4) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini 
378
(a) Genel Olarak 
378
(b) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Hukuki Niteliği 
378
(c) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Amacı 
378
(d) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Kapsamı 
379
(e) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Uygulanma Koşulları 
379
(f) Atama Kararında Bulunması Gerekenler 
380
CMK m. 133/1’e göre, ‘ 
Atama kararında,
yönetim organının karar 
380
(g) Tedbirin Uygulanması Sonucu Kayyıma
Ödenecek Ücret 
380
(h) Tedbirin Uygulanma Süresi 
381
(l) Hukuki Denetim 
381
(5) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve
Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve Elkoyma 
381
(a) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında
ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve
Elkoymanın Hukuki Niteliği 
381
(b) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
Kopyalama ve Elkoymanın Amacı 
382
(c) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
Kopyalama ve Elkoymanın Kapsamı 
382
(d) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında
ve Kütüklerinde Kopyalama ve Elkoymanın
Uygulanma Koşulları 
383
(e) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde
Elkoymanın Uygulanması 
384
(f) Hukuki Denetim 
385
(6) Özel Kanunlarda Öngörülen Elkoyma
Durumlar 
385
(a) Basılmış Eserlere Elkoyma 
385
(b) 2918 Sayılı Karayolları Trafik
Kanunu’nda Elkoyma 
386
(c) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
Kanununda Elkoyma 
387
o) Haksız Elkoyma Nedeniyle Tazminat 
387
10. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi 
388
a) Genel Olarak 
388
b) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Hukuki Niteliği 
388
c) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Amacı 
389
d) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Kapsamı 
389
(1) İletişimin Dinlenmesi (CMK m. 135/1) 
390
(2) İletişimin Kayda Alınması (CMK m. 135/1) 
390
(3) Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi (CMK m.
135/1) 
391
(4) Mobil (Taşınabilir/Cep Telefonu) Telefonun
Yerinin Belirlenmesi (CMK m. 135/5) 
391
(5) İletişimin Tespit Edilmesi (CMK m. 135/6) 
391
e) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Uygulanma Koşulları 
392
(1) Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanmış
Bir Suç Bulunmalıdır 
392
(2) Soruşturma veya Kovuşturulmasına Başlanan
Suçun İşlendiğine Yönelik Somut Delillere
Dayanan Kuvvetli Suç Şüphesi Bulunmalıdır 
393
(3) Başka Türlü Delil Elde Etme İmkânının
Bulunmaması 
393
(4) Hakim Kararı veya Gecikmesinde Sakınca
Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının
Kararı Bulunmalıdır 
394
(5) Bir Ceza Soruşturmasında Şüpheli veya Ceza
Kovuşturmasında Sanık Bulunmalıdır 
394
f) Şüpheli veya Sanığın Tanıklıktan Çekinebilecek
Kişilerle Arasındaki İletişimi 
395
g) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi Kararının İçeriği 
396
h) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinde Süre 
396
ı) Şüpheli veya Sanığın Yakalanabilmesi İçin Mobil
Telefonun Yerinin Tespiti (CMK m. 135/5) 
397
i) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesine Yönelik Kararın Gizli Tutulması 
397
j) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Yetkili Olmayan Kişilerde
Gerçekleştirilmesi 
397
k) Şüpheli veya Sanığın Müdafiin Bürosu, Konutu ve
Hakkında Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan
İletişimin Denetlenmesi Tedbirinin
Uygulanamaması 
398
l) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşleminin Uygulanması 
398
m) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşlemi Sonucu Elde Edilen
Kayıtların Yok Edilmesi 
399
n) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşlemi Sonucu Yapılan Kayıtların
Yok Edildiğinin İlgiliye Bildirilmesi 
399
o) Hukuki Denetim 
399
ö) Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
400
p) İletişim İçeriklerinin Bir İkrar Delili Olup
Olmayacağı Sorunu 
401
r) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi ve Yasak Delil 
401
s) İletişimin Önleme Amaçlı (İdari Kolluk)
Denetlenmesi 
402
11. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi 
402
a) Genel Olarak 
402
b) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Hukuki
Niteliği 
402
c) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Amacı 
402
d) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin
Uygulanma Koşulu 
403
(1) Soruşturulmasına Başlanmış Bir Suç
Bulunmalıdır 
403
(2) Soruşturmasına Başlanmış Suçun İşlendiği
Hususunda Somut Delillere Dayanan
Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunmalıdır 
403
(3) Başka Surette Delil Elde Edilememiş
Olmalıdır 
404
(4) Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir 
404
e) Gizli Soruşturmacı Olarak Atanabilecek Kişiler 
404
f) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinde Süre 
404
g) Gizli Soruşturmanın Görevlendirilmesinde Usul 
404
h) Soruşturmacı, Görevini Yerine Getirirken Suç
İşleyemez ve Görevlendirildiği Örgütün
İşlemekte Olduğu Suçlardan Sorumlu Tutulamaz 
405
ı) Soruşturmacı Görevlendirilmesi Suretiyle Elde
Edilen Kişisel Bilgileri Görevlendirildiği Ceza
Soruşturması ve Kovuşturması Dışında
Kullanılamaması 
405
i) Hukuki Denetim 
406
12. Teknik Araçlarla İzleme 
406
a) Genel Olarak 
406
b) Teknik Araçlarla İzlemenin Hukuki Niteliği 
406
c) Teknik Araçlarla İzlemenin Amacı 
406
d) Teknik Araçlarla İzlemenin Kapsamı 
407
e) Teknik Araçlarla İzlemenin Konusu 
407
f) Teknik Araçlarla İzlemenin Uygulanma Koşulları 
407
(1) CMK m. 140/1–a’daki Suçların İşlendiği
Hususunda Somut Delillere Dayanan
Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunması 
407
(2) Kanunda Öngörülen Suçlardan Birinin
İşlenmiş Olması 
407
(3) Başka Suretle Delil Elde Edilememesi 
408
(4) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 
409
(5) Hakim Tarafından Karar Verilmelidir 
409
g) Teknik Araçlarla İzlemede Süre 
409
h) Elde Edilen Delillerin CMK m. 140/1–a’da
Belirtilen Suçlarla İlgili Soruşturma ve
Kovuşturma Dışında Kullanılamaması 
410
ı) Teknik Araçlarla İzleme ve Delil Yasakları 
410
DOKUZUNCU BÖLÜM
KORUMA TEDBİRLERİ
XIX. KORUMA TEDBİRLERİ 
411
A. Terim – Tanım 
411
B. Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması 
411
C. Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri 
412
1. Kanun İle Düzenlenmiş Olma 
412
2. Geçici Olma 
412
3. Araç Olma 
413
4. Zorlama 
413
D. Koruma Tedbirlerinin Önkoşulları 
413
1. Bir Suç Şüphenin Bulunması 
413
a) Basit/Başlangıç Şüphesi 
413
b) Makul Şüphe 
414
c) Yeterli Şüphe 
414
d) Kuvvetli Şüphe 
414
e) Yoğun Şüphe 
414
2. Gecikmede Tehlike Bulunmalı 
415
3. Haklı Görünüş 
416
4. Orantı Bulunması 
416
5. Kural Olarak Hâkim, Mahkeme ve Gecikmesinde
Sakınca Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının
Kararının Bulunması 
417
E. Koruma Tedbirlerinin Çeşitleri 
417
1. Yakalama 
417
a) Tanım 
417
b) Yakalama Çeşitleri 
418
c) Yakalamanın Amacı 
418
d) Yakalamanın Hukuki Niteliği 
418
e) Yakalamanın Sınıflandırılması 
419
f) Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalama
İşlemi 
419
(1) Yakalama Emri Olmadan Yapılan
Yakalamanın Koşulları 
419
(a) Kişi Bakımından 
419
g) Yakalama Emri Üzerine Yapılan Yakalama İşlemi 
423
h) Yakalamanın Yapılış Şekli ve Kişiye Haklarının
Hatırlatılması 
425
ı) Yakalamanın Bildirilmesi 
425
(1) Yakalama İşleminin Cumhuriyet Savcısına
Bildirilmesi 
426
(2) Yakalananın Yakınlarına Bildirilmesi 
426
(3) Yakalama İşleminin İlgililere Bildirilmesi 
427
i) Yakalanan Kişinin Serbest Bırakılması 
427
j) Yakalama Zamanı ve Yeri 
427
k) Yakalama Süresi 
427
l) Yakalama Tutanağı 
428
m) Yakalanan Kişinin Mahkemeye Götürülmesi 
428
n) Tekrar Yakalama 
429
o) Yakalanan Kişinin Nakli ve Kelepçe Takılması 
429
ö) Hukuki Denetim 
430
p) Bazı Özel Yakalama Durumları 
430
r) Yakalama İle İlgili Kurallara Uyulmaması Sonucu
Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması 
430
2. Gözaltına Alma 
431
a) Gözaltına Almanın Amacı 
431
b) Gözaltına Alma İşleminin Uygulanma Koşulları 
431
(1) Bir Suç Şüphesi İle Yakalanmış Bir Kişi
Olmalıdır 
431
(2) Cumhuriyet Savcısı Tarafından Gözaltına
Alınma Kararı Verilmiş Olmalıdır 
432
(3) Soruşturma Yönünden Zorunlu Olmalıdır 
432
(4) Kişinin Bir Suçu İşlediği Şüphesini Gösteren
Somut Delillerin Varlığı Bulunmalıdır 
433
c) Gözaltı Süresi 
433
(1) Bireysel Suçlarda 
433
(2) Toplu Suçlarda 
434
(3) TMK’daki Suçlarda 
434
(4) Kabahatler Kanunu’nun 40. Maddesine Göre
Gözaltı 
436
d) Yakalanan Kişiyi Yakalama Yerine En Yakın
Hâkim veya Mahkemeye Gönderilmesinde
Yetkili Kişi 
436
e) Yakalama, Gözaltına Alma ve Gözaltı Süresinin
Uzatılması Emrine Karşı Hukuki Denetim Hakkı
ve Bu Hakkı Kullanacak Kişiler 
436
(1) Hukuki Denetim Hakkı 
436
(2) Hukuki Denetim Hakkını Kullanabilecekler 
436
f) Gözaltına Alınan Kişinin Sorguya Çekilmesi 
437
g) Gözaltına Alınanın Durumunun Yakınlarına
Bildirilmesi 
437
3. Tutuklama 
437
a) Tanım 
437
b) Tutuklamanın Amacı 
437
c) Tutuklamanın Hukuki Niteliği 
438
d) Tutuklama İhtiyari (Takdire Bağlı) Bir Koruma
Tedbiridir 
438
e) Tutuklamanın Koşulları 
438
(1) Kuvvetli Suç Şüphesinin Bulunması 
438
(2) Tutuklama Nedenlerinden En Az Birinin
Bulunması 
439
(a) CMK m. 100/2’deki Tutuklama
Nedenleri 
439
(b) CMK m. 100/3’teki Tutuklama
Nedenlerinin Varsayılması (Tutuklama
Karineleri) 
441
(3) Tutuklama Yasağının Bulunmaması 
442
(4) Tutuklamanın Orantılı Olması (Ölçülülük İlkesi) 
443
(5) Şüpheli veya Sanığa Güvence Belgesi
Verilmemiş Olması 
443
(6) Hâkim veya Mahkeme Kararının Bulunması 
444
(a) Soruşturma Evresinde 
444
(b) Kovuşturma Evresinde 
445
f) Hâkim ve Mahkemenin Tutuklamaya,
Tutuklamanın Devamına veya Bu Husustaki Bir
Tahliye İsteminin Reddine İlişkin Kararlarının
Gerekçeli Olması 
445
g) Şüpheli veya Sanığın Yokluğunda Tutuklama
Kararı Verilmesi 
446
h) Müdafiin Hazır Bulunması (Tutuklama
Duruşması) 
446
ı) Tutuklama Kararının veya Tutukluluğun
Devamına İlişkin Kararın Şüpheli veya Sanığın
Yakınlarına Bildirilmesi 
447
i) Tutuklulukta Geçecek Süre 
447
(1) Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Girmeyen
Suçlarda Tutukluluk Süresi 
447
(2) Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Giren
Suçlarda Tutukluluk Süresi 
447
j) Tutuklama Kararının Geri Alınması 
448
(1) Cumhuriyet Savcısının Tutuklama Kararının
Geri Alınmasını İstemesi 
448
(2) Şüpheli ve Sanığın Salıverilme İsteminde
Bulunması 
448
(3) Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı
Tutukluyu Re’sen Serbest Bırakması 
449
(4) CMK m. 103 ve 104’te Yer Almayan Diğer
Salıverilme Sebepleri 
449
k) Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İsteminin
Karara Bağlanması Usulü 
449
l) Tutukluluğun İncelenmesi 
450
m) Tutuklama Kararlarına Karşı Kanun Yolu 
450
n) Birden Çok Tutuklama Kararının Bulunması 
451
o) Tutuklama Kararının Ertelenebilmesi İmkânı 
452
ö) Tutuklunun Tedavi Edilmesi ve Beslenmesi 
452
p) Tutuklulukta Geçen Sürenin Mahkûmiyetten
İndirilmesi 
453
r) Salıverilenin Yükümlülükleri 
453
s) Tutuklunun Hakları 
454
4. Adli Kontrol 
454
a) Genel Olarak 
454
b) Adli Kontrolün Hukuki Niteliği 
455
c) Adli Kontrolün Amacı 
455
d) Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanma Koşulları 
455
(1) CMK m. 100’de Yer Alan Tutuklama
Koşullarının Gerçekleşmiş Olması Gerekir 
455
(2) Sulh Ceza Hâkimi veya Mahkeme Karar
Vermeli 
456
(3) Orantılılık İlkesine Uyulmuş Olmalı 
457
e) Adli Kontrol Kararının İçeriği 
458
f) Adli Kontrol Kararının Kaldırılması 
458
g) Adli Kontrol Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu 
458
h) Adli Kontrol Uygulamasında Süre 
458
ı) Adli Kontrol Tedbirine Yönelik Karara
Uyulmaması ve Yaptırım 
459
i) Adli Kontrol Tedbirinde Geçen Sürenin Mahsubu 
460
j) Uygulanabilecek Adli Kontrol Yükümlülükleri
(Tedbirleri) 
460
k) Güvence Verilmesi 
462
(l) Güvencenin Geri Verilmesi 
462
ONUNCU BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ
XX. CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ 
465
A. Genel Olarak 
465
B. Soruşturma Evresinin Amacı 
465
C. Soruşturma Evresinin Görevi 
465
D. Soruşturma Evresine İlişkin Bazı İlkeler 
466
1. Ceza Davasının Kamusallığı 
466
2. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 
466
3. Kamu Davasının Zorunluluğu 
467
4. Soruşturmanın Gizliliği 
468
5. Soruşturmanın Yazılılığı 
468
6. Soruşturmanın Dağınıklılığı 
469
7. Soruşturmanın Bir Sıraya Bağlı Olmayışı 
469
8. Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı, Sulh Ceza
Hâkimi ve Kolluğun Görev ve Yetkileri 
469
a) Cumhuriyet Savcısının Görev, Yetki ve
Yükümlülükleri 
469
(1) Cumhuriyet Savcısının Görevi 
470
(2) Cumhuriyet Savcısının Yetkisi 
470
(3) Cumhuriyet Savcısının Yükümlülüğü 
471
(4) Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkileri 
471
(a) Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkisi 
471
(b) Sulh Ceza Hâkiminin Görevi (Yükümlülüğü) 
471
(5) Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri (Yükümlülükleri) 
471
b) Soruşturma Evresinde Şüphe Türleri 
472
(1) Basit Şüphe 
472
(2) Makul Şüphe 
472
(3) Yeterli Şüphe 
472
(4) Kuvvetli Şüphe 
473
c) Suçun Öğrenilmesi 
473
(1) Re’sen Öğrenme 
473
(2) İhbar Yoluyla Öğrenme 
473
(3) Şikâyet Yoluyla Öğrenme 
474
(4) Tutanakla Öğrenme 
475
(5) Diğer Yollarla Öğrenme 
475
(a) Talep 
475
(b) Yabancı Devletin Şikâyeti 
476
(c) Mütalaa 
476
(d) Basın–Yayın Organları veya Sosyal
Medya Vasıtasıyla Öğrenme 
476
d) Soruşturmanın Sona Ermesi 
476
(1) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 
477
(a) Genel Olarak 
477
(b) Aynı Fiilden Dolayı Yeni Delil Ortaya
Çıkmadıkça Kamu Davası Açılamaması 
479
(c) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına
Karşı Hukuki Denetim Türleri 
479
(2) İddianameyi Düzenlemede Takdir Yetkisi 
480
(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
Pişmanlık Hükümleri 
480
(b) Şahsî Cezasızlık Sebepleri 
481
(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
481
(3) Kamu Davasının Açılması (İddianamenin
Düzenlenmesi, İadesi ve Kabulü) 
483
(a) Genel Olarak 
483
(b) İddianamenin Unsurları 
483
(c) İddianamenin İncelenmesi 
485
(d) İddianamenin İadesi Yasağı 
488
(e) İddianamenin İade Edilmesi ve Bu İade
Kararı Üzerine Yapılacak İşlem 
488
(f) İddianamenin İadesinde Süre 
489
(g) İddianamenin İadesi Kararına Karşı
Hukuki Denetim Yolu 
489
(h) İddianamenin Kabul Edilmesi 
489
E. Kovuşturma Evresi 
490
1. Genel Olarak 
490
2. Kovuşturma Evresinin Aşamaları 
490
a) Duruşma Hazırlığı Aşaması 
490
(1) Duruşma Hazırlığı Aşamasında Yapılacak
İşlemler 
491
(a) İddianamenin Sanığa Tebliği ve Sanığın
Çağrılması 
491
(b) Sanığın Savunma Delillerinin Toplanması
İstemi 
491
(c) Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman
Kişinin Doğrudan Mahkemeye
Getirilmesi 
492
(d) Çağrılan Tanıkların Ad ve Adreslerinin
Sanığa ve Cumhuriyet Savcısına
Bildirilmesi 
492
(e) Tanık ve Bilirkişinin Naiple veya İstinabe
Yoluyla Dinlenmeleri 
493
(f) Tanık ve Bilirkişinin Dinleneceği Günün
Bildirilmesi 
494
b) Duruşma Aşaması 
494
(1) Duruşmanın açıklığı 
494
(2) Duruşmanın Kapalılığı 
495
(a) Zorunlu kapalılık 
495
(b) Zorunlu Olmayan Kapalılık (İsteğe Bağlı
veya Re’sen Verilen Karara Göre
Kapalılık) 
495
(3) Kapalı Duruşmada Bulunabilme 
495
(4) Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması
Yasağı 
496
(5) Duruşmada Hazır Bulunacaklar 
496
(6) Duruşmaya Ara Verme 
497
(7) Duruşmanın Başlaması 
497
(8) Başkan veya Hâkimin Görevi 
498
(9) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma
Zorunluluğu 
498
(10) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma
Zorunluluğunun İstisnaları 
498
(a) Mahkûmiyet Dışında Bir Karar Verilmesi
Gerektiği 
499
(b) Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması 
499
(c) Sanığın Yokluğunda Duruşma 
499
(d) Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması 
499
(e) Sorgu Sırasında Sanığın Mahkeme
Salonundan Çıkarılabilmesi 
500
(f) Sanığın Duruşma Salonundan Dışarı
Çıkarılması 
500
(g) Kaçak Sanığın Kovuşturulması 
500
(11) Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan
Duruşmada Eski Hâle Getirme Koşulu 
501
(12) Sanığın Zorla Getirilebilmesi 
501
(13) Doğrudan Soru Yöneltme 
501
(14) Tercüman Bulundurulacak Hâller 
502
(15) Hâkim veya Başkanın Yetkisi 
502
(16) Duruşma Sırasında İşlenen Suç Hakkında
İşlem 
503
(17) Delillerin Ortaya Konulması ve Reddi 
503
(18) Delil ve Olayın Geç Bildirilmesi 
504
(19) Belge ve Tutanakların Duruşmada
Okunması 
504
(a) Duruşmada Okunması Zorunlu Belge ve
Tutanaklar 
504
(b) Duruşmada Okunmayacak Belgeler 
504
(c) Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek
Belgeler 
505
(d) Tanığın Önceki İfadesinin Okunması 
505
(e) Sanığın Önceki İfadesinin Okunması 
505
(f) Rapor, Belge ve Diğer Yazıların
Okunması 
506
(20) Dinleme ve Okumadan Sonra Diyeceğin
Sorulması 
506
(21) Delillerin Tartışılması 
506
(22) Delilleri Takdir Yetkisi 
506
(23) Ceza Mahkemelerinin Ek Yetkisi 
507
(24) Duruşma Tutanağı 
507
(25) Duruşma Tutanağının Başlığı 
507
(26) Duruşma Tutanağının İçeriği 
508
(27) Duruşma Tutanağının İspat Gücü 
508
(28) Hükmün Konusu ve Suçu Değerlendirmede
Mahkemenin Yetkisi 
508
(29) Suçun Niteliğinin Değişmesi 
509
3. Hüküm veya Son Karar Aşaması 
510
a) Müzakereye Katılacak Hâkimler 
510
b) Müzakerenin Yönetimi 
511
c) Oyların Toplanması 
511
d) Hükmün Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken
Hususlar 
511
e) Hükmün Açıklanması 
512
f) Hükmün Gerekçesi ve Hüküm Fıkrasının
İçereceği Hususlar 
512
g) Hüküm Türleri 
513
(1) Beraat Kararı 
514
(2) Kusurunun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza
Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 
514
(3) Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 
514
(4) Mahkûmiyet Kararı 
515
(5) Güvenlik Tedbirine Hükmolunması Kararı 
515
(6) Davanın Reddi Kararı 
515
(7) Düşme ve Durma Kararı 
515
(a) Düşme Kararı 
516
(b) Durma Kararı 
516
(8) Adlî Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine
Yönelik Görevsizlik Kararı 
517
h) Hükmün Açıklanması ve Hükmün Açıklanmasının
Geri Bırakılması 
517
(1) Hükmün Açıklanması 
517
(2) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 
517
(a) Hükmün Açıklanmasının Geri
Bırakılmasının Amacı 
517
(b) Hükmün Açıklanmasının Geri
Bırakılmasının Hukuki Niteliği 
517
(c) Hükmün Açıklanmasının Geri
Bırakılmasının Koşulları 
519
(d) Denetim Süresi 
521
(e) Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülükleri 
521
(f) Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uyması 
521
(g) Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uymaması 
522
(h) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Etkisi 
522
(ı) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Sisteme Kaydedilmesi 
522
(i) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Verilemeyeceği Durumlar 
523
(j) Denetim Süresi İçinde Dava
Zamanaşımının Durması 
523
(k) Hukuki Denetim 
523
XXI. KANUN YOLLARI 
524
A. Genel Olarak 
524
B. Kanun Yollarının Kendi İçinde Farklı Sınıflandırılmaya
Tabi Tutulması 
524
C. Kanun Yollarına Başvurmanın Etkileri 
525
1. Aktarma Etkisi 
526
2. Yayılma (Yansıma/Genişleme) Etkisi 
526
3. Durma Etkisi 
527
D. Kanun Yoluna Başvurabilmenin Koşulları 
527
E. Kanun Yollarına Başvurmaya İlişkin Genel Hükümler 
527
1. Kanun Yollarına Başvurma Hakkı 
527
2. Kanun Yoluna Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 
528
a) Cumhuriyet Savcısının Başvuru Hakkı 
528
b) Şüpheli ve Sanığın Başvuru Hakkı 
529
c) Katılanın, Katılan Sıfatını Elde Edememiş
Olanların ve Suçtan Zarar Görenlerin
Başvuru Hakkı 
530
3. Avukatın Başvurma Hakkı 
531
4. Tutuklunun Kanun Yollarına Başvurması 
532
5. Yasal Temsilcinin ve Eşin Başvurma Hakkı 
533
6. Tanık, Bilirkişi ve Üçüncü Kişilerin Başvuru Hakkı 
535
7. Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata (Yanılma) 
535
8. Reformatio İn Peius/Aleyhe Bozma ve Değiştirme
Yasağı 
536
9. Kanun Yoluna Başvurma İstemi 
537
10. Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat)
ve Başvurunun Geri Alınması 
538
a) Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi
(Feragat) 
538
b) Kanun Yollarına Başvurunun Geri Alınması 
538
11. Kanun Yollarına Başvuru Süresi 
540
F. Olağan Kanun Yolları 
541
1. İtiraz Kanun Yolu 
541
a) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Hakkına Sahip
Olanlar 
541
b) İtiraz Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 
541
c) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre 
542
d) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Şekil 
542
e) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Usulü 
542
f) İtiraz Kanun Yolu Başvurusunu İnceleme
Mercileri 
543
g) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi/Sonucu 
544
h) İtirazın Cumhuriyet Savcısına ve Karşı Tarafa
Tebliği İle İnceleme ve Araştırma Yapılması 
544
(ı) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Verilecek
Karar 
544
2. İstinaf 
545
a) Genel Olarak 
545
b) İstinaf Kanun Yolunun Lehinde ve Aleyhinde İleri
Sürülen Görüşler 
547
c) İstinaf Kanun Yolunda Görevli Bölge Adliye
Mahkemesi ve Cumhuriyet Başsavcılığının
Oluşumu 
548
d) İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 
549
(1) İstem Üzerine İstinaf Başvurusu
Yapılabilecek Kararlar 
549
(2) Kendiliğinden (Otomatik Olarak) İstinaf
Kanun Yoluna Giden Kararlar 
549
(3) İstinaf Kanun Yoluna Başvurulamayan
Kararlar (İstinaf Yasağı) 
550
(4) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma İstemi ve
Şekli 
550
(5) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Süresi 
551
(6) İstinaf Başvurusunun Etkisi 
551
(7) İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece
Reddi 
551
(8) İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı 
552
(9) Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Ceza
Dairesinin Görevi 
552
(10) Dosya Üzerinde Ön İnceleme 
552
(11) Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve
Kovuşturma 
553
(12) Duruşma Hazırlığı 
554
(13) İstinaf Kanun Yolu Başvurusu Üzerinde
Yapılacak Duruşma 
555
(14) Sanık Lehine Başvurma Hâlinde Verilecek
Hüküm 
557
(15) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
Direnme Yasağı 
558
(16) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
Herhangi Bir Kanun Yoluna Başvurma Yasağı 
558
(17) Özel Kanunların Temyize İlişkin Hükümleri 
560
3. Temyiz 
560
a) Genel Olarak 
560
b) Temyiz Kanun Yolu 
560
(1) Genel Olarak 
560
(2) Temyiz ile İstinaf Arasındaki Farklar 
561
(3) Temyiz Kanun Yolu Başvurusunun Etkisi 
561
(4) Temyiz Edilebilecek Kararlar 
562
(5) Temyiz Edilemeyecek Kararlar/Temyiz Yasağı 
562
(6) Temyiz Nedenleri 
563
(7) Nisbi Temyiz Nedenleri 
564
(8) Mutlak Temyiz Nedenleri (Kesin Hukuka
Aykırılık Halleri) 
564
(9) Temyiz İsteminin Yapılma Şekli 
565
(10) Temyiz Başvurusunda Süre 
565
(11) Temyiz Başvurusunun Etkisi 
565
(12) Temyiz Başvurusunun İçeriği 
566
(13) Temyiz Gerekçesi 
566
(14) Temyiz İsteminin Kabule Değer
Sayılmamasından Dolayı Hükmü Veren
Mahkemece Reddi 
567
(15) Temyiz Dilekçesinin Tebliği ve Cevabı,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Görevi 
567
(16) Temyiz İsteminin Reddi 
568
(17) Temyiz İncelemesine (Yargılaması)
Başlanması 
569
(18) Temyiz İncelemesinin Duruşmasız Yapılması 
569
(19) Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılması 
569
(20) Duruşmada Usul 
570
(21) Temyizde İncelenecek Hususlar 
570
(22) Temyiz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu
Temyiz İncelemesi Sonucu Verilebilecek
Kararlar 
570
(a) Esastan Red (Onama) Kararı 
571
(b) Bozma Kararı 
572
(c) Düzeltme (İyileştirme) veya Davanın
Esasına Hükmedilmesi 
577
(d) Düşme Kararı 
578
G. Olağanüstü Kanun Yolları 
578
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisi 
579
a) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz
Yetkisinin Olmasının Nedeni 
580
b) Olağanüstü İtiraz Kanun Yolu Başvurusunun
Koşulları 
580
c) İtiraz Başvurusunun İçeriği 
580
d) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yoluna
Başvurmasını Kimler İsteyebilir 
581
e) Yargıtay Özel Dairesinin Verebileceği Kararlar 
581
f) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre 
581
g) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Üzerine Ceza Genel
Kurulunun Verebileceği Kararlar 
582
2. Kanun Yararına Bozma 
583
a) Kanun Yararına Bozma Kanun Yollarına
Başvurmanın Unsurları 
584
(1) Başvurulacak Karar Bakımından 
584
(2) Gerekçe Bakımından 
584
(3) Başvurma Hakkına Sahip Kişi Bakımından 
585
(4) Başvuru Usulü Bakımından 
585
(5) Gerekçe Gösterme Zorunluluğu Bakımından 
585
(6) Süre Bakımından 
585
(7) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna
Başvurmada Ön İnceleme 
586
(8) İncelemenin Niteliği Bakımından 
586
b) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Başvuru
Üzerine Yapılan İnceleme Sonucu Verilebilecek
Kararlar 
586
c) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Sanık veya
Hükümlü Aleyhine Başvurulabilip
Başvurulamayacağı Sorunu 
587
d) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna
Başvurulacak Merci 
588
3. Yargılamanın Yenilenmesi 
588
a) Yargılamanın Yenilenmesi Çeşitleri 
589
(1) Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi
Nedenleri 
589
(2) Sanık veya Hükümlünün Aleyhine
Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri 
591
b) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde
Bulunabilecekler 
592
c) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunma
Gerekçesi 
592
d) Yargılamanın Yenilenmesi Yoluna Başvurmada Süre 
592
e) Yargılamanın Yenilenmesi İstemi 
592
(1) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Etkisi 
593
(2) Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul
Edilmeyeceği Hâl 
593
(3) Bir Suça Dayanan Yenileme İstemlerinin
Kabulü Koşulları 
593
(4) Yenileme İstemi Hakkında Uygulanacak
Hükümler 
593
(5) Yenileme İsteminin Yapılacağı Merci ve Bu
Merciin Kabule Değer Olup Olmadığı Kararı 
594
(6) Yenileme İsteminin Kabule Değer
Görülmemesi Nedenleri ve Kabulü Hâlinde
Yapılacak İşlem 
594
(7) Yenileme İsteminin Esassız Olmasından
Dolayı Reddi, Aksi Takdirde Kabulü 
594
f) Yargılamanın Yenilenmesi Yargılaması 
595
(1) Delillerin Toplanması Aşaması 
595
(a) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşma
Yapılmaksızın Yapılması ve Hüküm
Verilmesi 
595
(b) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşmalı
Yapılması ve Hüküm Verilmesi 
595
ONBİRİNCİ BÖLÜM
ÖZEL MUHAKEME USULLERİ
I. SERİ MUHAKEME USULÜ 
597
II. BASİT YARGILAMA USULÜ 
602
A. Basit Yargılama Usulünde İtiraz 
603
KAYNAKÇA 
605