SEKİZİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ
5
IV. CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ
62
CEZA MUHAKEMESİNİN UYGULAMA ALANLARI
V. CEZA MUHAKEMESİNİN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
65
A. Ülkesellik ilkesi: Mülkilik ilkesi
65
1. Genel Yetkili Mahkeme
66
3. Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yetki
67
4. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu
Taşıtlarla İşlenen Suçlarda Yetki
67
VI. CEZA MUHAKEMESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN
A. Hemen/Derhal Uygulama
68
VII. CEZA MUHAKEMESİNİN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
70
1. Yasama Sorumsuzluğu
73
2. Yasama Dokunulmazlığı
73
VIII. KONU BAKIMINDAN UYGULANMASI
74
CEZA MUHAKEMESİ KOŞULLARI
IX. CEZA MUHAKEMESİNİN KOŞULLARI/MUHAKEME ENGELLERİ
75
A. Soruşturma Koşulları
76
b) Şikâyetin Geri Alınması İle Feragat (Vazgeçme)
c) Şikâyetin Geri Alınmasının Sonuçları
78
d) Şikâyetin Geri Alınabileceği Zaman
78
e) Soruşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun
Takibinin Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması
78
f) Kovuşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun
Takibinin Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması
79
h) Şikâyette Sirayet/Yansıma
80
ı) Şikâyet Hakkına Sahip Kişi
80
i) Şikâyetin Yapılacağı Makam
81
k) Kanun Değişikliği ve Suçun Takibinin Şikâyete
7. Kurumun Yazılı Başvurusu/Yabancı Devletin Şikâyeti
86
8. Yargı Bulunmaması/Kesin Hüküm Bulunmaması
86
9. Açık Dava Bulunmaması
87
14. Failin Türkiye’de Bulunması
88
15. Karşılıklılık (Mütekabiliyet) Koşulu
90
16. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
90
17. Soruşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin
B. Kovuşturma Koşulları
91
1. Sanığın Hazır Bulunması
91
2. Sanığın Akıl Hastası Olmaması
99
3. Bekletici Meselenin Çözümü
100
4. Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması
101
CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ
X. CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ
103
1. Hukuk Devleti İlkesi
103
2. İnsan Haysiyetinin Korunması
103
4. Dürüst İşlem İlkesi (Adil Yargılanma)
104
5. Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi
105
6. Meram Anlatma İlkesi
106
7. Suçsuzluk (Masumluk) Karinesi
106
8. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi = In Dubio Pro Reo
107
9. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi
107
10. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi
107
11. Ceza Muhakemesinin Kamusallığı İlkesi
108
12. Nemo Tenetur Se ıpsum Accusare/Hiç Kimse Kendisi
ve Yakınları Aleyhine Delil Göstermeye Zorlanamaz
İlkesi ve Susma Hakkı
108
13. Silahların Eşitliği İlkesi
108
14. Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz (Non Bis
15. Kıyas Yasağı İlkesi
109
B. Soruşturma Aşamasına İlişkin İlkeler
110
1. Delillerin Re’sen Araştırılması İlkesi
110
2. Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma
a) Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma
Mecburiyeti İlkesinin İstisnası
111
(1) Maslahata Uygunluk İlkesi
111
(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
(b) Şahsî Cezasızlık Sebebi
113
(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
113
C. Kovuşturma Aşamasına İlişkin İlkeler
115
1. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi
115
a) Davasız Yargılama Olmaz İlkesinin İstisnaları
115
(1) Re’sen İstinaf İncelemesi
115
(2) Hükmün Sanıklar Lehine Bozulması Halinde
Diğer Sanıklara Uygulanması
116
2. Vasıtasızlık/Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi
116
a) Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesinin
4. Halka Açıklık/Aleniyet İlkesi
118
5. Çabukluk/Ucuzluk/Etkinlik İlkesi
118
6. Delillerin Serbestliği İlkesi
118
7. Delillerin Kolektifliği/Ortak Tartışmaya Açıklığı İlkesi/
8. Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi
119
a) Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesinin
(1) Duruşma Tutanağının İspat Gücü
120
(3) 1989 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme
9. Geriye Dönülmezlik İlkesi
121
XI. CEZA MUHAKEMESİNDE İNSAN HAKLARI
121
B. İsnadı Öğrenme Hakkı
122
C. Hakları Öğrenme Hakkı
122
D. Savunma Hakkı/Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı
122
E. Tercüman Yardımından Yararlanma Hakkı
123
F. Olağan (Kanuni) Mahkeme ve Hâkim Tarafından
G. Makul Süre İçinde Yargılanma Hakkı
125
H. Denetim Mahkemesine Başvurma Hakkı
125
I. En Kısa Sürede Bir Yargı Merci Önüne Çıkarılma Hakkı
CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI, CEZA MAHKEMELERİNİN MADDE
XII. CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI
127
1. İlk Derece Mahkemeleri
128
a) Sulh Ceza Hâkimliği
128
b) Asliye Ceza Mahkemeleri
128
c) Ağır Ceza Mahkemeleri
129
d) Diğer Ceza Mahkemelerinin Görevleri
129
2. Bölge Adliye Mahkemeleri
130
B. Cumhuriyet Başsavcılıkları
131
1. Cumhuriyet Başsavcılığı
131
2. Bölge Adliye Mahkemeleri Başsavcılığı
131
3. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı
132
XIII. MAHKEMELERİN GÖREV (MADDE) YÖNÜNDEN YETKİSİ
132
B. Re’sen Görev Kararı
132
C. Görevsizlik Kararı Verilmesi Gereken Hâl ve Sonucu
132
D. Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hâl
133
E. Görevli Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri
133
F. Madde Yönünden Görev Uyuşmazlığı
133
G. Madde Yönünden Görevsizlik Kararlarına Karşı İtiraz
H. Madde Yönünden Yetkinin İstisnaları
135
a) Dar Anlamda Bağlantı
135
b) Geniş Anlamda Bağlantı
136
c) Tek Çeşit Bağlantı, Karışık Bağlantı
136
2. Bağlantı Nedeniyle Uyuşmazlıkların Birleştirilmesinin
3. Bağlantının Sonuçları
137
a) Uyuşmazlıkların Birleştirilmesi
137
b) Birleştirme, Madde Yönünden Yetkinin İstisnası
137
(1) Soruşturma Aşamasında Birleştirme
137
(2) Kovuşturma Aşamasında Birleştirme
138
(a) Birleştirme Kararı Verecek Makam
138
(b) Birleştirmede Uygulanacak Yargılama
(c) Birleştirilen Davaların Ayrılması
139
c) Nisbi Muhakeme Yapma
139
d) Bekletici Sorun Yapma
140
4. Nisbi Muhakeme Neticesinde Verilen Kararın Başka
Mahkemeler Açısından Değeri
140
5. Özel Hukuk Uyuşmazlıkları İle Bağlantılı Ceza
Muhakemesinde Hangi Muhakeme Koluna Ait
Usulün Uygulanacağı Sorunu
141
6. Farklı Yargı Yerlerinin Kararların Bağlayıcılığı
141
a) Medeni Muhakeme Sonucu Verilen Kararın Ceza
b) İdari Yargılama Sonucu Verilen Kararın Ceza
XIV. MAHKEMELERİN YER YÖNÜNDEN YETKİSİ
144
C. Yer Yönünden Yetkide Kabul Edilen Sistemler
144
1. Birden Fazla Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması
144
2. Bir Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması
145
D. Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili
Mahkeme (Genel Yetkili Mahkeme)
145
1. Sırf Hareket Suçları (Şekli Suçlar)
146
2. Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar (Maddi
Suçlar/Neticeli Suçlar)
146
4. Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç
147
7. Objektif Cezalandırma Gerektiren Suç
147
8. İştirak Halinde İşlenen Suç
148
9. Ülkede Yayımlanan Bir Basılı Eserle İşlenen Suç (CMK
10. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı
Olan Hakaret Suçu (CMK m. 12/4)
148
11. Görsel veya İşitsel Yayınlarla İşlenen Suç (CMK m. 12/5)
149
12. Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının
ya da Banka veya Kredi Kartlarının Araç Olarak
Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar
149
E. Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Özel Yetkili
F. Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili
G. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla
İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme (CMK m. 15)
150
H. Mahkemenin Yer Yönünden Yetkisinde Olumlu ve
Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı
151
I. Yer Yönünden Yetkisizlik İddiası
152
1. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazının
2. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazında
Bulunabilecek Kişiler
152
3. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazı
Hakkında Karar Vereceği Zaman
153
İ. Yer Yönünden Yetkisiz Mahkemenin Yaptığı İşlemler
153
J. Mahkemelerin Yer Yönünden Yetki Kurallarının İstisnaları
153
a) Hukuki Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1)
155
b) Fiili Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1)
155
c) Kamu Güvenliği Nedeniyle Davanın Nakli (CMK
d) Afet Nedeniyle Davanın Nakli
156
e) Nakil Kararını Verecek Makam
156
g) Nakil Kararının Kesinliği
156
K. Yetkili Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri
157
L. Yargı Organları Arasında İş Bölümü Uyuşmazlığı
157
CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ
XV. CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ
159
A. İşlemin Yapısına Göre Tasnif
160
3. Hareketli/Eylemli İşlemler
160
4. Hareketsiz/Eylemsiz İşlemler
160
B. İşlemi Yapan Makama Göre Tasnif
161
1. Yargılama Makamı İşlemleri
161
a) Hâkim İşlemleri / Kararları
162
(a) Ceza Muhakemesinin Aşaması
(b) Kararın Niteliği Bakımından Kararlar
162
b) İşlemi Yapan Makamın Sıfatına Göre İşlemler
163
(1) Hâkimlik Kararları
164
(2) Mahkeme Kararları
164
2. İddia Makamı İşlemleri
164
a) Hareketli İşlemler
164
3. Savunma Makamı İşlemleri
165
C. Muhakeme İşlemlerinde Süreler
165
3. Düzenleyici/Yaptırımsız Süre
166
D. Sürelerin Hesaplanması
167
1. Eski Hale Getirmenin Hukuki Niteliği
168
2. Eski Hale Getirme Sebepleri
168
a) Kusuru Olmaksızın Bir Sürenin Geçirilmiş Olması
168
b) Kanun Yoluna Başvuru Hakkının Bildirilmemiş
c) Duruşmada Bulunmayan Sanık Hakkında Karar
3. Eski Hale Getirme Talebinin Yapılacağı Makam
169
4. Eski Hale Getirme Talebi Hakkında Karar Verecek
5. Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmak İçin Gerekli
6. Eski Hale Getirme Talebi Üzerine Verilen Karara
7. Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmanın Etkisi
170
F. Muhakeme İşlemlerinin Bildirilmesi
170
Aykırılıkların Giderilmesi
172
c) Butlan (Hükümsüzlük)
173
d) Kabul Edilmezlik/Geri Çevrilme
174
CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI VEBU MAKAMLARI TEMSİL EDEN KİŞİLER
XVI. CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI
177
XVII. CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARINI TEMSİL EDEN VE CEZA
MUHAKEMESİ İŞLEMLERİNE KATILAN KİŞİLER
A. Yargılama Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Hâkim
178
2. Hâkimlerin Özellikleri
179
a) Hâkimin Bağımsızlığı
179
(1) Hâkimin Bağımsızlığının Kendisine Karşı
Korunması Gereken Erkler
180
(a) Hâkimin Bağımsızlığının Yasama
Organına Karşı Korunması
180
(b) Hâkimin Bağımsızlığının Yürütme
Organına Karşı Korunması
180
(c) Hâkimin Bağımsızlığının Yargılama
Organına Karşı Korunması
181
(d) Hâkimin Bağımsızlığının Ortama Karşı
b) Hâkimin Tarafsızlığı
182
(1) Hâkimin Davaya Bakamayacağı Durumlar
183
(a) Hâkimin Kesin Olarak Davaya
Bakamayacağı Durumlar
183
(b) Yargılamaya Katılamayacak Hâkim
184
(c) Hâkimin Tarafsızlığından Şüpheye
Düşülecek Nedenlerden Dolayı Davaya
Bakamayacağı Durumlar
185
(2) Hâkimin Reddi Muhakemesi
186
(a) Hâkimin Reddi İddiası
186
(b) Hâkimin Reddi İddiasında Savunma
187
(c) Hâkimin Reddi İddiasında Karar Verecek
(d) Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararlar ve
Başvurulacak Kanun Yolları
188
(e) Reddi İstenen Hâkimin Yapabileceği
(3) Hâkimin Çekinmesi
190
(a) Hâkimin Çekinme Gerekçeleri
190
(b) Hâkimin Çekinme İsteminde Süre
190
(c) Hâkimin Çekinme İsteği Konusunda
(d) Hâkimin Çekinme İsteği Üzerine
Mahkemede Verilecek Karar
190
(4) Zabıt Kâtibinin Reddi veya Çekinmesi
191
B. İddia Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Cumhuriyet
2. Cumhuriyet Savcılığının Örgütlenmesi
192
3. Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri
193
4. Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri
193
5. Cumhuriyet Savcısının Görevleri
194
6. Cumhuriyet Savcılarının Yer Yönünden Yetkisi
194
7. Cumhuriyet Savcılarının Hukuki Konumu
195
8. Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı, Birbirleri ve
Kolluk Kuvveti ile İlişkisi
195
a) Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı İle İlişkisi
195
b) Cumhuriyet Savcılarının Birbirleri İle İlişkisi
195
c) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvveti İle İlişkisi
196
9. Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı Sorunu
197
10. Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı Sorunu
198
11. Cumhuriyet savcısının Reddi Sorunu
198
12. Cumhuriyet Savcısının CMK’nın Uygulanmasındaki
Görevleri (Yükümlülükleri)
199
a) Cumhuriyet Savcısının Soruşturmaya Başlama
Görevi (Araştırma görevi)
199
b) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme
13. Cumhuriyet Savcısının Yetkileri
202
a) Cumhuriyet Savcısının Kovuşturmaya Yer
Olmadığı Kararı Verme Yetkisi
202
b) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvvetlerinden
Delil Araştırmasını İsteme Yetkisi
203
c) Cumhuriyet Savcısının Başka Bir Cumhuriyet
Soruşturma İşlemini Yapmasını İsteme Yetkisi
203
d) Soruşturmada Cumhuriyet Savcısının Hâkim
Kararı İsteme Yetkisi
203
e) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme
Konusunda Takdir Yetkisi
204
14. Cumhuriyet savcısının İçtihadı Birleştirme Kararı İle
Bağlı Olup Olmadığı Sorunu
204
15. Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisi
204
a) Delilleri Değerlendirirken Takdir Yetkisi
204
b) İddianame Düzenlemede Konusunda Takdir
c) TCK’da Yer Alan Bazı Durumlarda Cumhuriyet
Savcısının Takdir Yetkisi
205
1. Adli Kolluğun Görevi
206
2. Adli Kolluğun Yetkisi
208
a) Adlî Kolluğun Olay Yerinde Aldığı Tedbirlere
Uyulmaması Halinde Yetkisi
208
b) Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi, Sınırları ve Şekli
209
c) CMK’da Adli Kolluğa Doğrudan Doğruya
Soruşturma İşlemlerini Yapma Yetkisinin Verilip
3. Kamu Görevlilerinin Adli Görevin İcrası Kapsamında
İşlediği Suçlara İlişkin Soruşturma
211
5. Soruşturma Evresinde Yapılan İşlemlerin Tutanağa
D. Mağdur veya Suçtan Zarar Gören (Katılan)
213
2. Mağdura Haklarının Anlatılıp Açıklanması
216
3. Mağdura Zorunlu Vekil Tayini
216
4. Suçun Mağduru İle Şikâyetçinin Çağırılması
217
5. Mağdur ile Şikâyetçinin Davete Uymamaları
217
6. Mağdur İle Şikâyetçinin Dinlenmesi
218
7. Kamu Davasına Katılma
219
a) Kamu Davasına Katılmanın Koşulları
220
(1) Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören veya
(2) Dava Açıldıktan Sonra ve Fakat Dava
Bitmeden Önce İstemde Bulunmak
220
8. Kamu Davasına Katılma İsteğinde Bulunma
Zamanının Başlama ve Sona Erme Zamanı
221
9. Kamu Davasına Katılma Hakkına Sahip Olan Kişiler
221
10. Kamu Davasına Katılma Usulü
221
11. Kamu Davasına Katılanın Hakları
222
12. Kamu Davasına Katılanın Yetkileri
222
13. Kamu Davasına Katılmanın Davaya Etkisi
223
14. Kamu Davasına Katılmadan Önceki Kararların Tebliği
223
15. Kamu Davasına Katılanın Kanun Yoluna Başvurması
223
16. Kamu Davasına Katılmanın Hükümsüz Kalması
224
17. Kamu Davasına Katılma ile Şahsi Dava ve Şahsi Hak
E. Savunma Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Şüpheli ve
4. Şüpheli ve Sanık Olabilme Koşulları
227
5. Şüpheli ve Sanığın Hakları
228
a) Şüphelinin Hakları
229
(1) Şüphelinin CMK m. 147’de Yer Alan Hakları
229
(a) Haklarını Öğrenme Hakkı
229
(b) Hakkında Yapılan İsnadları Öğrenme
(c) Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı
230
(d) Yakınlarına Haber Verilmesini İsteme
(f) Şüpheden Kurtulması İçin Somut
Delillerin Toplanmasını İsteyebilme
(g) Aleyhine Var Olan Şüphe Nedenlerini
Ortadan Kaldırmak ve Lehine Olan
Hususları İleri Sürme Hakkı
234
(2) Şüphelinin Diğer Hakları
235
(a) Lekelenmeme Hakkı
235
(b) Makul Sürede Yargılanma Hakkı
235
(d) Masumiyet Karinesinden Yararlanma
(e) Hâkim veya Bir Adli Makam Önüne
Çıkma (Habeas Corpus) ve İtiraz Hakkı
236
b) Şüphelinin Yükümlülükleri
237
(1) İfade ve Sorguya Katlanma Yükümlülüğü
237
(2) Hazır Bulunma Yükümlülüğü
237
(3) Koruma Tedbirlerine Katlanmak
239
(1) Aleni Yargılanma Hakkı
239
(2) Kovuşturma İşlemlerinden Haberdar Olma
(3) Denetim Muhakemesine Başvurma Hakkı
240
d) Sanığın Yükümlülükleri
240
(1) Mahkemede Hazır Bulunma Yükümlülüğü
240
(2) Sanığın Kararlara Boyun Eğme Yükümlülüğü
240
6. Şüpheli veya Sanığın Yasal Temsilcisinin ve Eşinin
Hak ve Yükümlülükleri
240
2. Müdafiin Hukuki Durumu
242
3. Müdafi Olabilmenin Koşulları
242
a) İsteğe Bağlı Müdafilik
242
(1) İstem Üzerine Zorunlu Müdafilik
243
(2) Doğrudan Zorunlu Müdafilik
243
c) CMK’da Yer Alan Özel Müdafilik Halleri
243
5. Müdafiin Bağımsızlığı
244
a) Yürütme Karşısında Bağımsızlık
244
b) Cumhuriyet Savcısı Karşısında Bağımsızlık
245
c) Şüpheli/Sanık Karşısında Bağımsızlık
245
d) Mahkeme Karşısında Bağımsızlık
245
e) Baro Karşısında Bağımsızlık
245
f) Üçüncü Kişiler Karşısında Bağımsızlık
246
6. Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı/Müdafi
Seçimi ve Müdafi Görevlendirilmesi
246
b) Müdafi Görevlendirme
246
(1) İstem Üzerine Müdafi Görevlendirme
246
(2) Doğrudan Müdafi Görevlendirme
247
(3) Müdafi Görevlendirmede Usul
247
a) Soruşturma Evresinde Müdafi Sayısı
247
b) Kovuşturma Evresinde Müdafi Sayısı
248
8. Müdafiin Yetkileri
248
(1) Müdafiin Dosyayı İnceleme ve Örnek Alma
(a) Dosyayı İncelemek İçin Vekâletname
248
(2) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin
(3) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin
Kısıtlanamayacağı Durumlar
249
(4) Müdafiin Şüpheli veya Sanıkla Görüşme ve
(5) Müdafiin Hazır Bulunma Yetkisi
251
(6) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi
251
(1) Dosya inceleme Yetkisi
251
(2) Sanık İle Görüşme ve Yazışma Yetkisi
251
(3) Hazır Bulunma Yetkisi
252
(a) Müdafiin Doğrudan Soru Sorması
252
(b) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurması
253
9. Müdafiin Yükümlülükleri / Görevleri
253
a) Savunma Görevini Gereği Gibi Yerine Getirme
253
c) Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü
254
d) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkartılmasını Sağlama
254
10. Müdafiin Yükümlülüğünü/Görevini Yerine
11. Müdafilik Görevinden Yasaklanma
255
12. Görevini Yerine Getirmeyen Müdafii Hakkında
Disiplin ve Adli Soruşturma Açılması
256
2. Tanık Olabilecek Kişiler
257
b) Cumhuriyet Savcısının Tanıklığı
258
c) Müdafiin Tanıklığı
258
d) Sanığın/Suç Ortağının Tanıklığı
258
e) Mağdurun Tanıklığı
259
f) Bilirkişinin Tanıklığı
259
g) Adli Kolluğun Tanıklığı
259
h) Çocuk ve Akıl Hastaları ve Akıl Zayıflığı İçinde
3. Tanıkların Çağrılması
260
4. Çağrıya Uymayan Tanıklar Hakkında Uygulanacak
5. Tanığın Yükümlülükleri (Ödevleri)
262
a) Yetkili Makam Huzuruna Gelme Yükümlülüğü
(Hazır Bulunma Yükümlülüğü)
262
b) Beyanda Bulunma Yükümlülüğü
262
c) Beyanda Bulunma Yükümlülüğünün İstisnaları
262
(1) Mutlak Çekinme Hakkının Olduğu Durumlar
263
(a) Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı veya Akıl
Zayıflığı Nedeniyle Tanıklıktan Çekinmenin
Önemini Anlayabilecek Durumda
Olmayanların Tanıklıktan Çekinmesi
264
(b) Tanıklıktan Çekinebileceklere Bu
Hakkının Bildirilmesi
265
(2) Meslekleri veya Sürekli Uğraşları Nedeniyle
tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlar
265
(3) Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek
Nitelikte Olan Sorulara Cevap Vermeme
Durumları Nedeniyle Çekinme Hakkı
266
d) Doğru Beyanda Bulunma Yükümlülüğü
267
e) Yemin Etme Yükümlülüğü
267
(1) Yemin Etme Yükümlülüğünün İstisnaları
267
(2) Tanıklara Yemin Verilmesi
268
(4) Yeminin Yerine Getirilmesi, Sağır veya
6. Tanıklıktan ve Yeminden Sebepsiz Çekinme Durumu
a) Tanıklıktan Çekinme Hakkı
270
Hakkında Ceza Kovuşturmasına Yol Açabilecek
Sorulara Cevap Vermeme Hakkı
270
8. Tanıkların Dinlenmesi
271
a) Tanığın Dinlenmesine Geçilmeden Önce Tanıklık
Yapma Görevinin Öneminin Anlatılması
272
b) Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar
272
c) Tanığa Söylenecek Şeyler ve Sorulacak Sorular
273
d) Tanığın Erken Dinlenmesi
274
e) Tanığın Tekrar Dinlenmesi
274
10. Gizli Tanıklık ve Gizli Tanığın Korunması
275
2. Bilirkişinin Tanımı
276
3. Bilirkişinin Hukuki Niteliği
276
4. Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller
276
5. Bilirkişiye Başvurulamayacak Haller
277
6. Bilirkişiye Başvurma (Bilirkişi Atama) Yetkisine Sahip Kişiler
277
a) Soruşturma Evresinde
277
b) Kovuşturma Evresinde
277
7. Bilirkişi Atanmasını İsteme Hakkına Sahip Kişiler
278
8. Delillerin Müşterekliği İlkesi Gereği Hâkimin Kişisel
Bilgisini Mahkemede Kullanmaması
279
9. Bilirkişi Olabilecek Kişiler (Bilirkişi Olma Koşulları)
279
10. Bilirkişi Atanma Usulü
280
11. Bilirkişinin Yükümlülükleri
280
a) Bilirkişiliği Kabul Etme Yükümlülüğü (Zorunlu
b) Yemin Etme Yükümlülüğü
281
c) İnceleme Yapma ve Yaptığı İncelemenin
Sonuçlarını Bildirme Yükümlülüğü
281
d) Çağrıya Uyma (Hazır Bulunma) Yükümlülüğü
283
13. Bilirkişi Değerlendirmesi, Dinlenmesi ve Uzman
a) Bilirkişi Değerlendirmesi
284
(1) Bilirkişi Değerlendirmesinin Hukuki Niteliği
284
(2) Bilirkişi Değerlendirmesinin Yetkili Kişiye
(3) Duruşma Aşamasında Bilirkişinin Dinlenmesi
286
(4) Bilirkişinin Erken Dinlenmesi
287
14. Bilirkişinin Yetkileri
288
15. Bilirkişilikten Çekinme
288
16. Bilirkişinin Reddi
289
18. Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunmaması
290
19. Özel Bilirkişilik Şekli Olarak Gözlem Altına Alma
290
a) Gözlem Altına Alma Koşulları
291
e) İtiraz edebilecek kişiler
291
f) İtirazı İnceleyecek Merci
292
g) İtiraz Üzerine Verilecek Karar
292
XVIII. CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT ARAÇLARI OLARAK DELİLLER
293
C. Delillerin Özellikleri
294
E. Delillerin Sınıflandırılması
295
b) Şüpheli ve Sanık Beyanı
297
(a) Şüphelinin İfadesinin Alınması
298
(b) Şüphelinin Sorgusunun Yapılması
300
(c) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak
Şüphelinin Çağrılması
301
(d) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak
Şüpheli Hakkında Zorla Getirme Kararı
(2) Sanığın Sorgusunun Yapılması
302
(a) Şüphelinin İfadesi Alınmadan veya
Sorgusu Yapılmadan Önce Yapılması
Gerekenler (İfade ve Sorgu tarzı)
302
(b) Şüpheli İfadesi veya Sanığın Sorgusu
Yapılırken Yasak Olan İfade ve Sorgu
2. Belge Delili (Yazılı Açıklamalar)
306
b) Şekil Tespit Eden Belge
308
4. Ses ve Görüntü Tespit Eden Araçların Kaydı
310
F. Delil Yasakları–Yasak Deliller (Hukuka Aykırı Yöntemlerle
Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması)
310
2. Delil Yasaklarının Görevi
311
3. Delil Yasaklarının Sınıflandırılması Sorunu
311
a) Türk Öğretisinde Kabul Edilen Sınıflandırmalar
311
(1) Delil Elde Etme Yasağı
312
(b) Delil Elde Etme Yasağı Durumları
312
(2) Delil Değerlendirme Yasağı (Hukuka Aykırı
Delilin Kullanılma Yasağı)
314
(a) Anayasa m. 38/6’ya Göre Delil
(b) CMK m. CMK m. 217/2’ye Göre Delil
(c) Hukuka Aykırı Şekilde Elde Edilen Delillerin
Kullanılıp Kullanılmamasında Mutlak ve
Nisbi Kullanma Yasağı Sistemleri/
4. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi
321
5. Özel Kişiler (Delil elde etme yetki ve yükümlülüğü
bulunmayan kamu görevlisi) Kamu görevlisi
Tarafından Elde Edilen Deliller ve Bu Delillerin Yasak
6. Tesadüfen Elde Edilen Deliller
322
7. Askeri Ceza Mahkemesi ve Delil Yasakları
322
8. Yüce Divan Yargılaması ve Delil Yasakları
323
G. Delile Ulaşma Yolları (Delil Elde Etme Yöntemleri)
323
2. Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması
324
a) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınması (CMK m. 75/1).
324
(a) Dış Beden Muayenesi
324
(b) İç Beden Muayenesi
325
(2) Vücuttan Örnek Alınması
325
(3) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Hukuki Niteliği
325
(4) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınması ve Kişinin
Kendisi veya Yakınları Aleyhine Ceza
Soruşturmasına veya Kovuşturmasına Neden
Olacak Beyanda Bulunmama Hakkı (Nemo
Tenetur Se Ipsium Accusare)
326
(5) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Koşulları
327
(a) Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır
327
(b) Suçun Kanunda Öngörülen Cezasının Üst
Sınırı İki Yıl ve Daha Yukarı Olması Gerekir
327
(c) Müdahalenin Sağlığa Zarar Verme
Tehlikesinin Bulunmaması (Orantılılık İlkesi)
328
(d) Karar Verecek Kişi
329
(e) İç Beden Muayenesi veya Vücuttan
Örnek Alma İşlemini Yapacak Kişiler
329
(g) İtiraz Edebilecek Kişiler
329
(h) İtirazı İnceleyecek Merci
329
(ı) İtiraz Üzerine Verilecek Karar
330
(6) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve
Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin
(7) Özel Kanunlar Gereği Alkol Muayenesine ve
3. Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi
ve Vücuttan Örnek Alınması
330
(1) Dış Beden Muayenesi
331
(2) İç Beden Muayenesi
331
d) Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden
Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınmasının
(1) Şüpheli ve Sanık Dışında Bir Kişi Bulunmalıdır
332
(2) Müdahalenin Mağdur veya Diğer Kişilerin
Sağlığını Tehlikeye Düşürmemesi Gerekir
(3) Karar Verecek Kişi veya Makam
333
(4) İstemde Bulunabilecek Kişi veya Kişiler
333
(6) İtiraz Edebilecek Kişiler
334
(7) İtiraz Üzerine Verilecek Karar
334
(8) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve
Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin
(9) Diğer Kişilerin Rızasının Olmaması ve Susma
4. Moleküler Genetik İncelemeler
335
a) Moleküler Genetik İnceleme Hukuki Niteliği
335
b) Moleküler Genetik İncelemenin Amacı
336
c) Moleküler Genetik İncelemenin Uygulanma
(1) Başlamış Olan bir Ceza Soruşturması veya
Kovuşturmasının Bulunması
337
(2) İkincil Nitelikte Bir Başvuru Olup Olmadığı
337
(3) Karar Verecek Kişi
337
(4) Moleküler Genetik İnceleme Yapılabilmesi
İçin Bilirkişi Görevlendirilmesi
338
(5) İstemde Bulunabilecek Kişiler
338
(6) Moleküler Genetik İncelemeye Tabi
(8) Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği
338
(9) Hukuka Aykırı Moleküler Genetik İnceleme
Sonucu Elde Edilen Deliller ve Kullanılma Yasağı
339
5. Fizik Kimliğin Tespiti
339
b) Fizik kimliğin tespitinin Hukuki Niteliği
339
c) Fizik Kimliğin Tespitinin Amacı
340
d) Fizik Kimliğin Tespitinin Konusu
340
e) Uygulanma Koşulları
340
(1) Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Fazla Hapis
Cezasını Gerektiren Bir Suçtan Dolayı
Soruşturma ve Kovuşturma Başlamış
(2) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır
340
(3) Şüpheli veya Sanığı Teşhis İçin Gerekli
Olmalıdır (Orantılılık İlkesi)
340
(4) Kararı Verecek Kişi
341
(6) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitinin
(7) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitine
Yönelik Bilgilerin Yok Edilmesi
342
b) Keşfin Hukuki Niteliği
343
(4) Olgular ve Deneyler
344
e) Keşfin Uygulanma Koşulları
344
(1) Keşif Yapmaya Yetkili Kişiler
344
(2) Keşfin Yapılmasında Hazır Bulunabilecek
(3) Keşif Tutanağı ve Keşif Tutanağının Delil
(4) Hukuka Aykırı Yöntemler Uygulanarak
Gerçekleştirilen Keşif Sonucu Elde Edilen
Delil ve delil Yasakları
346
(1) Yer Gösterme İşleminin Hukuki Niteliği
346
(2) Yer Gösterme İşlemini Yapabilecek Kişiler
347
(3) Yer Gösterme İşleminde Hazır Bulunabilecek
(4) Yer Gösterme İşleminin Tutanağa
(5) Yer Gösterme İşleminde İşleme Başlamadan
Önce Şüpheliye Haklarının Hatırlatılması
347
(2) Otopsi İşleminin Hukuki Niteliği
348
(3) Otopsi İşlemini Yapmaya Yetkili Kişiler
348
(4) Otopsi İşlemi Yapılması Kararını Verecek
(5) Gömülmüş Bulunan Bir Ceset, İncelenmesi
Veya Otopsi Yapılması
348
c) Özel Arama Şekilleri
351
d) Aramanın Hukuki Niteliği
352
e) Aramanın Uygulanma Koşulları
352
(a) Şüpheli ve Sanık Bakımından
352
(b) Üçüncü Kişiler Bakımından
353
(2) Arama Kararı ve Arama Emrini Vermeye
(b) Arama Kararını Vermeye Yetkili Kişi
353
(c) Arama Kararına Gerek Olmayan
(d) Arama Yapılacak Kişiler
355
(e) Arama Yapılacak Yerler
355
(f) Arama Yapılacak Zaman
358
(3) Arama Karar veya Emrinde Bulunacak
(4) Aramada Hazır Bulunabilecek Kişiler
359
(5) Arama Sonunda Verilecek Belge
359
(6) Belge veya Kâğıtları İnceleme Yetkisi
360
(7) Aramada Tesadüfen Elde Edilen Deliller
360
(8) Arama ve Delil Yasakları
361
b) Elkoymanın Hukuki Niteliği
362
d) Elkoymanın Kapsamı
362
e) Elkoymanın Uygulanma Koşulları
363
(1) Bir Ceza Soruşturması ve Kovuşturması
(2) Elkonulacak Eşya veya Kazanç Bir Kişiye Ait
Olmalı veya Bir Kişinin Zilyedinde Olmalıdır
363
f) Elkoyma Karar veya Emrine Karşı Hukuki
g) Elkoyma İşleminin Uygulanma Süresi
364
h) Elkoyma İşleminin İlgilisine Bildirilmesi
365
ı) Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi
365
i) Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden
j) İstenen Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılacak
k) Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler
366
Mahkemece İncelenmesi
367
m) Askerî Mahâllerde Yapılacak Elkoyma İşlemi
367
n) Özel Elkoyma Şekilleri
368
(1) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma
368
(b) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoyma İle Müsadere Arasındaki
(c) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoyma İle ihtiyadi Haciz ve İhtiyadi
Tedbir Arasındaki Fark
369
(d) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Hukuki Niteliği
369
(e) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
(f) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
(g) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın Uygulanma Koşulları
370
(h) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara
Elkoymanın İşleminin Uygulanması
372
(i) Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Kayyım
(j) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Özel
(b) Postada Elkoymanın Hukuki Niteliği
373
(c) Postada Elkoymanın Amacı
373
(d) Postada Elkoymanın Kapsamı
374
(e) Postada Elkoymanın Uygulama Koşulları
374
(f) Postada Elkoyma Tedbirinin
(3) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoyma
376
(a) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Hukuki Niteliği
376
(b) Avukat Bürolarında ve Postasında
(c) Avukat Bürolarında ve Postasında
(d) Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Uygulanma Koşulları
377
(e) Elkonulan Şeylerin Avukatla Müvekkil
Arasındaki İlişkiye Ait Olduğu İtirazı
377
(4) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini
378
(b) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
(c) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
(d) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
(e) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
(f) Atama Kararında Bulunması Gerekenler
380
CMK m. 133/1’e göre, ‘
Atama kararında,
yönetim organının karar
380
(g) Tedbirin Uygulanması Sonucu Kayyıma
(h) Tedbirin Uygulanma Süresi
381
(5) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve
Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve Elkoyma
381
(a) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında
ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve
Elkoymanın Hukuki Niteliği
381
(b) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
Kopyalama ve Elkoymanın Amacı
382
(c) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
Kopyalama ve Elkoymanın Kapsamı
382
(d) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında
ve Kütüklerinde Kopyalama ve Elkoymanın
(e) Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde
Elkoymanın Uygulanması
384
(6) Özel Kanunlarda Öngörülen Elkoyma
(a) Basılmış Eserlere Elkoyma
385
(b) 2918 Sayılı Karayolları Trafik
(c) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
o) Haksız Elkoyma Nedeniyle Tazminat
387
10. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
b) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Hukuki Niteliği
388
c) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Amacı
389
d) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Kapsamı
389
(1) İletişimin Dinlenmesi (CMK m. 135/1)
390
(2) İletişimin Kayda Alınması (CMK m. 135/1)
390
(3) Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi (CMK m.
(4) Mobil (Taşınabilir/Cep Telefonu) Telefonun
Yerinin Belirlenmesi (CMK m. 135/5)
391
(5) İletişimin Tespit Edilmesi (CMK m. 135/6)
391
e) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Uygulanma Koşulları
392
(1) Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanmış
(2) Soruşturma veya Kovuşturulmasına Başlanan
Suçun İşlendiğine Yönelik Somut Delillere
Dayanan Kuvvetli Suç Şüphesi Bulunmalıdır
393
(3) Başka Türlü Delil Elde Etme İmkânının
(4) Hakim Kararı veya Gecikmesinde Sakınca
Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının
(5) Bir Ceza Soruşturmasında Şüpheli veya Ceza
Kovuşturmasında Sanık Bulunmalıdır
394
f) Şüpheli veya Sanığın Tanıklıktan Çekinebilecek
Kişilerle Arasındaki İletişimi
395
g) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi Kararının İçeriği
396
h) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
ı) Şüpheli veya Sanığın Yakalanabilmesi İçin Mobil
Telefonun Yerinin Tespiti (CMK m. 135/5)
397
i) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesine Yönelik Kararın Gizli Tutulması
397
j) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Yetkili Olmayan Kişilerde
k) Şüpheli veya Sanığın Müdafiin Bürosu, Konutu ve
Hakkında Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan
İletişimin Denetlenmesi Tedbirinin
l) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşleminin Uygulanması
398
m) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşlemi Sonucu Elde Edilen
Kayıtların Yok Edilmesi
399
n) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşlemi Sonucu Yapılan Kayıtların
Yok Edildiğinin İlgiliye Bildirilmesi
399
ö) Tesadüfen Elde Edilen Deliller
400
p) İletişim İçeriklerinin Bir İkrar Delili Olup
r) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi ve Yasak Delil
401
s) İletişimin Önleme Amaçlı (İdari Kolluk)
11. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi
402
b) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Hukuki
c) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Amacı
402
d) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin
(1) Soruşturulmasına Başlanmış Bir Suç
(2) Soruşturmasına Başlanmış Suçun İşlendiği
Hususunda Somut Delillere Dayanan
Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunmalıdır
403
(3) Başka Surette Delil Elde Edilememiş
(4) Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir
404
e) Gizli Soruşturmacı Olarak Atanabilecek Kişiler
404
f) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinde Süre
404
g) Gizli Soruşturmanın Görevlendirilmesinde Usul
404
h) Soruşturmacı, Görevini Yerine Getirirken Suç
İşleyemez ve Görevlendirildiği Örgütün
İşlemekte Olduğu Suçlardan Sorumlu Tutulamaz
405
ı) Soruşturmacı Görevlendirilmesi Suretiyle Elde
Edilen Kişisel Bilgileri Görevlendirildiği Ceza
Soruşturması ve Kovuşturması Dışında
12. Teknik Araçlarla İzleme
406
b) Teknik Araçlarla İzlemenin Hukuki Niteliği
406
c) Teknik Araçlarla İzlemenin Amacı
406
d) Teknik Araçlarla İzlemenin Kapsamı
407
e) Teknik Araçlarla İzlemenin Konusu
407
f) Teknik Araçlarla İzlemenin Uygulanma Koşulları
407
(1) CMK m. 140/1–a’daki Suçların İşlendiği
Hususunda Somut Delillere Dayanan
Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunması
407
(2) Kanunda Öngörülen Suçlardan Birinin
(3) Başka Suretle Delil Elde Edilememesi
408
(4) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır
409
(5) Hakim Tarafından Karar Verilmelidir
409
g) Teknik Araçlarla İzlemede Süre
409
h) Elde Edilen Delillerin CMK m. 140/1–a’da
Belirtilen Suçlarla İlgili Soruşturma ve
Kovuşturma Dışında Kullanılamaması
410
ı) Teknik Araçlarla İzleme ve Delil Yasakları
410
XIX. KORUMA TEDBİRLERİ
411
B. Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması
411
C. Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri
412
1. Kanun İle Düzenlenmiş Olma
412
D. Koruma Tedbirlerinin Önkoşulları
413
1. Bir Suç Şüphenin Bulunması
413
a) Basit/Başlangıç Şüphesi
413
2. Gecikmede Tehlike Bulunmalı
415
5. Kural Olarak Hâkim, Mahkeme ve Gecikmesinde
Sakınca Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının
E. Koruma Tedbirlerinin Çeşitleri
417
b) Yakalama Çeşitleri
418
d) Yakalamanın Hukuki Niteliği
418
e) Yakalamanın Sınıflandırılması
419
f) Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalama
(1) Yakalama Emri Olmadan Yapılan
Yakalamanın Koşulları
419
g) Yakalama Emri Üzerine Yapılan Yakalama İşlemi
423
h) Yakalamanın Yapılış Şekli ve Kişiye Haklarının
ı) Yakalamanın Bildirilmesi
425
(1) Yakalama İşleminin Cumhuriyet Savcısına
(2) Yakalananın Yakınlarına Bildirilmesi
426
(3) Yakalama İşleminin İlgililere Bildirilmesi
427
i) Yakalanan Kişinin Serbest Bırakılması
427
j) Yakalama Zamanı ve Yeri
427
m) Yakalanan Kişinin Mahkemeye Götürülmesi
428
o) Yakalanan Kişinin Nakli ve Kelepçe Takılması
429
p) Bazı Özel Yakalama Durumları
430
r) Yakalama İle İlgili Kurallara Uyulmaması Sonucu
Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması
430
a) Gözaltına Almanın Amacı
431
b) Gözaltına Alma İşleminin Uygulanma Koşulları
431
(1) Bir Suç Şüphesi İle Yakalanmış Bir Kişi
(2) Cumhuriyet Savcısı Tarafından Gözaltına
Alınma Kararı Verilmiş Olmalıdır
432
(3) Soruşturma Yönünden Zorunlu Olmalıdır
432
(4) Kişinin Bir Suçu İşlediği Şüphesini Gösteren
Somut Delillerin Varlığı Bulunmalıdır
433
(1) Bireysel Suçlarda
433
(3) TMK’daki Suçlarda
434
(4) Kabahatler Kanunu’nun 40. Maddesine Göre
d) Yakalanan Kişiyi Yakalama Yerine En Yakın
Hâkim veya Mahkemeye Gönderilmesinde
e) Yakalama, Gözaltına Alma ve Gözaltı Süresinin
Uzatılması Emrine Karşı Hukuki Denetim Hakkı
ve Bu Hakkı Kullanacak Kişiler
436
(1) Hukuki Denetim Hakkı
436
(2) Hukuki Denetim Hakkını Kullanabilecekler
436
f) Gözaltına Alınan Kişinin Sorguya Çekilmesi
437
g) Gözaltına Alınanın Durumunun Yakınlarına
b) Tutuklamanın Amacı
437
c) Tutuklamanın Hukuki Niteliği
438
d) Tutuklama İhtiyari (Takdire Bağlı) Bir Koruma
e) Tutuklamanın Koşulları
438
(1) Kuvvetli Suç Şüphesinin Bulunması
438
(2) Tutuklama Nedenlerinden En Az Birinin
(a) CMK m. 100/2’deki Tutuklama
(b) CMK m. 100/3’teki Tutuklama
Nedenlerinin Varsayılması (Tutuklama
(3) Tutuklama Yasağının Bulunmaması
442
(4) Tutuklamanın Orantılı Olması (Ölçülülük İlkesi)
443
(5) Şüpheli veya Sanığa Güvence Belgesi
(6) Hâkim veya Mahkeme Kararının Bulunması
444
(a) Soruşturma Evresinde
444
(b) Kovuşturma Evresinde
445
f) Hâkim ve Mahkemenin Tutuklamaya,
Tutuklamanın Devamına veya Bu Husustaki Bir
Tahliye İsteminin Reddine İlişkin Kararlarının
g) Şüpheli veya Sanığın Yokluğunda Tutuklama
h) Müdafiin Hazır Bulunması (Tutuklama
ı) Tutuklama Kararının veya Tutukluluğun
Devamına İlişkin Kararın Şüpheli veya Sanığın
Yakınlarına Bildirilmesi
447
i) Tutuklulukta Geçecek Süre
447
(1) Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Girmeyen
Suçlarda Tutukluluk Süresi
447
(2) Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Giren
Suçlarda Tutukluluk Süresi
447
j) Tutuklama Kararının Geri Alınması
448
(1) Cumhuriyet Savcısının Tutuklama Kararının
Geri Alınmasını İstemesi
448
(2) Şüpheli ve Sanığın Salıverilme İsteminde
(3) Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı
Tutukluyu Re’sen Serbest Bırakması
449
(4) CMK m. 103 ve 104’te Yer Almayan Diğer
Salıverilme Sebepleri
449
k) Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İsteminin
Karara Bağlanması Usulü
449
l) Tutukluluğun İncelenmesi
450
m) Tutuklama Kararlarına Karşı Kanun Yolu
450
n) Birden Çok Tutuklama Kararının Bulunması
451
o) Tutuklama Kararının Ertelenebilmesi İmkânı
452
ö) Tutuklunun Tedavi Edilmesi ve Beslenmesi
452
p) Tutuklulukta Geçen Sürenin Mahkûmiyetten
r) Salıverilenin Yükümlülükleri
453
s) Tutuklunun Hakları
454
b) Adli Kontrolün Hukuki Niteliği
455
c) Adli Kontrolün Amacı
455
d) Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanma Koşulları
455
(1) CMK m. 100’de Yer Alan Tutuklama
Koşullarının Gerçekleşmiş Olması Gerekir
455
(2) Sulh Ceza Hâkimi veya Mahkeme Karar
(3) Orantılılık İlkesine Uyulmuş Olmalı
457
e) Adli Kontrol Kararının İçeriği
458
f) Adli Kontrol Kararının Kaldırılması
458
g) Adli Kontrol Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu
458
h) Adli Kontrol Uygulamasında Süre
458
ı) Adli Kontrol Tedbirine Yönelik Karara
Uyulmaması ve Yaptırım
459
i) Adli Kontrol Tedbirinde Geçen Sürenin Mahsubu
460
j) Uygulanabilecek Adli Kontrol Yükümlülükleri
(l) Güvencenin Geri Verilmesi
462
CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ
XX. CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ
465
B. Soruşturma Evresinin Amacı
465
C. Soruşturma Evresinin Görevi
465
D. Soruşturma Evresine İlişkin Bazı İlkeler
466
1. Ceza Davasının Kamusallığı
466
2. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi
466
3. Kamu Davasının Zorunluluğu
467
4. Soruşturmanın Gizliliği
468
5. Soruşturmanın Yazılılığı
468
6. Soruşturmanın Dağınıklılığı
469
7. Soruşturmanın Bir Sıraya Bağlı Olmayışı
469
8. Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı, Sulh Ceza
Hâkimi ve Kolluğun Görev ve Yetkileri
469
a) Cumhuriyet Savcısının Görev, Yetki ve
(1) Cumhuriyet Savcısının Görevi
470
(2) Cumhuriyet Savcısının Yetkisi
470
(3) Cumhuriyet Savcısının Yükümlülüğü
471
(4) Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkileri
471
(a) Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkisi
471
(b) Sulh Ceza Hâkiminin Görevi (Yükümlülüğü)
471
(5) Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri (Yükümlülükleri)
471
b) Soruşturma Evresinde Şüphe Türleri
472
(2) İhbar Yoluyla Öğrenme
473
(3) Şikâyet Yoluyla Öğrenme
474
(4) Tutanakla Öğrenme
475
(5) Diğer Yollarla Öğrenme
475
(b) Yabancı Devletin Şikâyeti
476
(d) Basın–Yayın Organları veya Sosyal
Medya Vasıtasıyla Öğrenme
476
d) Soruşturmanın Sona Ermesi
476
(1) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
477
(b) Aynı Fiilden Dolayı Yeni Delil Ortaya
Çıkmadıkça Kamu Davası Açılamaması
479
(c) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına
Karşı Hukuki Denetim Türleri
479
(2) İddianameyi Düzenlemede Takdir Yetkisi
480
(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
(b) Şahsî Cezasızlık Sebepleri
481
(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
481
(3) Kamu Davasının Açılması (İddianamenin
Düzenlenmesi, İadesi ve Kabulü)
483
(b) İddianamenin Unsurları
483
(c) İddianamenin İncelenmesi
485
(d) İddianamenin İadesi Yasağı
488
(e) İddianamenin İade Edilmesi ve Bu İade
Kararı Üzerine Yapılacak İşlem
488
(f) İddianamenin İadesinde Süre
489
(g) İddianamenin İadesi Kararına Karşı
(h) İddianamenin Kabul Edilmesi
489
2. Kovuşturma Evresinin Aşamaları
490
a) Duruşma Hazırlığı Aşaması
490
(1) Duruşma Hazırlığı Aşamasında Yapılacak
(a) İddianamenin Sanığa Tebliği ve Sanığın
(b) Sanığın Savunma Delillerinin Toplanması
(c) Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman
Kişinin Doğrudan Mahkemeye
(d) Çağrılan Tanıkların Ad ve Adreslerinin
Sanığa ve Cumhuriyet Savcısına
(e) Tanık ve Bilirkişinin Naiple veya İstinabe
(f) Tanık ve Bilirkişinin Dinleneceği Günün
(1) Duruşmanın açıklığı
494
(2) Duruşmanın Kapalılığı
495
(a) Zorunlu kapalılık
495
(b) Zorunlu Olmayan Kapalılık (İsteğe Bağlı
veya Re’sen Verilen Karara Göre
(3) Kapalı Duruşmada Bulunabilme
495
(4) Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması
(5) Duruşmada Hazır Bulunacaklar
496
(6) Duruşmaya Ara Verme
497
(7) Duruşmanın Başlaması
497
(8) Başkan veya Hâkimin Görevi
498
(9) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma
(10) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma
Zorunluluğunun İstisnaları
498
(a) Mahkûmiyet Dışında Bir Karar Verilmesi
(b) Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması
499
(c) Sanığın Yokluğunda Duruşma
499
(d) Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması
499
(e) Sorgu Sırasında Sanığın Mahkeme
Salonundan Çıkarılabilmesi
500
(f) Sanığın Duruşma Salonundan Dışarı
(g) Kaçak Sanığın Kovuşturulması
500
(11) Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan
Duruşmada Eski Hâle Getirme Koşulu
501
(12) Sanığın Zorla Getirilebilmesi
501
(13) Doğrudan Soru Yöneltme
501
(14) Tercüman Bulundurulacak Hâller
502
(15) Hâkim veya Başkanın Yetkisi
502
(16) Duruşma Sırasında İşlenen Suç Hakkında
(17) Delillerin Ortaya Konulması ve Reddi
503
(18) Delil ve Olayın Geç Bildirilmesi
504
(19) Belge ve Tutanakların Duruşmada
(a) Duruşmada Okunması Zorunlu Belge ve
(b) Duruşmada Okunmayacak Belgeler
504
(c) Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek
(d) Tanığın Önceki İfadesinin Okunması
505
(e) Sanığın Önceki İfadesinin Okunması
505
(f) Rapor, Belge ve Diğer Yazıların
(20) Dinleme ve Okumadan Sonra Diyeceğin
(21) Delillerin Tartışılması
506
(22) Delilleri Takdir Yetkisi
506
(23) Ceza Mahkemelerinin Ek Yetkisi
507
(24) Duruşma Tutanağı
507
(25) Duruşma Tutanağının Başlığı
507
(26) Duruşma Tutanağının İçeriği
508
(27) Duruşma Tutanağının İspat Gücü
508
(28) Hükmün Konusu ve Suçu Değerlendirmede
(29) Suçun Niteliğinin Değişmesi
509
3. Hüküm veya Son Karar Aşaması
510
a) Müzakereye Katılacak Hâkimler
510
b) Müzakerenin Yönetimi
511
c) Oyların Toplanması
511
d) Hükmün Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken
e) Hükmün Açıklanması
512
f) Hükmün Gerekçesi ve Hüküm Fıkrasının
(2) Kusurunun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza
Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
514
(3) Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
514
(4) Mahkûmiyet Kararı
515
(5) Güvenlik Tedbirine Hükmolunması Kararı
515
(6) Davanın Reddi Kararı
515
(7) Düşme ve Durma Kararı
515
(8) Adlî Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine
Yönelik Görevsizlik Kararı
517
h) Hükmün Açıklanması ve Hükmün Açıklanmasının
(1) Hükmün Açıklanması
517
(2) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
517
(a) Hükmün Açıklanmasının Geri
(b) Hükmün Açıklanmasının Geri
Bırakılmasının Hukuki Niteliği
517
(c) Hükmün Açıklanmasının Geri
Bırakılmasının Koşulları
519
(e) Denetim Süresi İçinde Sanığın
(f) Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uyması
521
(g) Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uymaması
522
(h) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
(ı) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Sisteme Kaydedilmesi
522
(i) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Verilemeyeceği Durumlar
523
(j) Denetim Süresi İçinde Dava
Zamanaşımının Durması
523
B. Kanun Yollarının Kendi İçinde Farklı Sınıflandırılmaya
C. Kanun Yollarına Başvurmanın Etkileri
525
2. Yayılma (Yansıma/Genişleme) Etkisi
526
D. Kanun Yoluna Başvurabilmenin Koşulları
527
E. Kanun Yollarına Başvurmaya İlişkin Genel Hükümler
527
1. Kanun Yollarına Başvurma Hakkı
527
2. Kanun Yoluna Başvuru Hakkına Sahip Olanlar
528
a) Cumhuriyet Savcısının Başvuru Hakkı
528
b) Şüpheli ve Sanığın Başvuru Hakkı
529
c) Katılanın, Katılan Sıfatını Elde Edememiş
Olanların ve Suçtan Zarar Görenlerin
3. Avukatın Başvurma Hakkı
531
4. Tutuklunun Kanun Yollarına Başvurması
532
5. Yasal Temsilcinin ve Eşin Başvurma Hakkı
533
6. Tanık, Bilirkişi ve Üçüncü Kişilerin Başvuru Hakkı
535
7. Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata (Yanılma)
535
8. Reformatio İn Peius/Aleyhe Bozma ve Değiştirme
9. Kanun Yoluna Başvurma İstemi
537
10. Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat)
ve Başvurunun Geri Alınması
538
a) Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi
b) Kanun Yollarına Başvurunun Geri Alınması
538
11. Kanun Yollarına Başvuru Süresi
540
F. Olağan Kanun Yolları
541
a) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Hakkına Sahip
b) İtiraz Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar
541
c) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre
542
d) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Şekil
542
e) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Usulü
542
f) İtiraz Kanun Yolu Başvurusunu İnceleme
g) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi/Sonucu
544
h) İtirazın Cumhuriyet Savcısına ve Karşı Tarafa
Tebliği İle İnceleme ve Araştırma Yapılması
544
(ı) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Verilecek
b) İstinaf Kanun Yolunun Lehinde ve Aleyhinde İleri
c) İstinaf Kanun Yolunda Görevli Bölge Adliye
Mahkemesi ve Cumhuriyet Başsavcılığının
d) İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler
549
(1) İstem Üzerine İstinaf Başvurusu
Yapılabilecek Kararlar
549
(2) Kendiliğinden (Otomatik Olarak) İstinaf
Kanun Yoluna Giden Kararlar
549
(3) İstinaf Kanun Yoluna Başvurulamayan
Kararlar (İstinaf Yasağı)
550
(4) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma İstemi ve
(5) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Süresi
551
(6) İstinaf Başvurusunun Etkisi
551
(7) İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece
(8) İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı
552
(9) Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Ceza
(10) Dosya Üzerinde Ön İnceleme
552
(11) Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve
(12) Duruşma Hazırlığı
554
(13) İstinaf Kanun Yolu Başvurusu Üzerinde
(14) Sanık Lehine Başvurma Hâlinde Verilecek
(15) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
(16) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
Herhangi Bir Kanun Yoluna Başvurma Yasağı
558
(17) Özel Kanunların Temyize İlişkin Hükümleri
560
(2) Temyiz ile İstinaf Arasındaki Farklar
561
(3) Temyiz Kanun Yolu Başvurusunun Etkisi
561
(4) Temyiz Edilebilecek Kararlar
562
(5) Temyiz Edilemeyecek Kararlar/Temyiz Yasağı
562
(7) Nisbi Temyiz Nedenleri
564
(8) Mutlak Temyiz Nedenleri (Kesin Hukuka
(9) Temyiz İsteminin Yapılma Şekli
565
(10) Temyiz Başvurusunda Süre
565
(11) Temyiz Başvurusunun Etkisi
565
(12) Temyiz Başvurusunun İçeriği
566
(13) Temyiz Gerekçesi
566
(14) Temyiz İsteminin Kabule Değer
Sayılmamasından Dolayı Hükmü Veren
(15) Temyiz Dilekçesinin Tebliği ve Cevabı,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Görevi
567
(16) Temyiz İsteminin Reddi
568
(17) Temyiz İncelemesine (Yargılaması)
(18) Temyiz İncelemesinin Duruşmasız Yapılması
569
(19) Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılması
569
(21) Temyizde İncelenecek Hususlar
570
(22) Temyiz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu
Temyiz İncelemesi Sonucu Verilebilecek
(a) Esastan Red (Onama) Kararı
571
(c) Düzeltme (İyileştirme) veya Davanın
G. Olağanüstü Kanun Yolları
578
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisi
579
a) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz
Yetkisinin Olmasının Nedeni
580
b) Olağanüstü İtiraz Kanun Yolu Başvurusunun
c) İtiraz Başvurusunun İçeriği
580
d) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yoluna
Başvurmasını Kimler İsteyebilir
581
e) Yargıtay Özel Dairesinin Verebileceği Kararlar
581
f) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre
581
g) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Üzerine Ceza Genel
Kurulunun Verebileceği Kararlar
582
2. Kanun Yararına Bozma
583
a) Kanun Yararına Bozma Kanun Yollarına
Başvurmanın Unsurları
584
(1) Başvurulacak Karar Bakımından
584
(2) Gerekçe Bakımından
584
(3) Başvurma Hakkına Sahip Kişi Bakımından
585
(4) Başvuru Usulü Bakımından
585
(5) Gerekçe Gösterme Zorunluluğu Bakımından
585
(7) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna
Başvurmada Ön İnceleme
586
(8) İncelemenin Niteliği Bakımından
586
b) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Başvuru
Üzerine Yapılan İnceleme Sonucu Verilebilecek
c) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Sanık veya
Hükümlü Aleyhine Başvurulabilip
Başvurulamayacağı Sorunu
587
d) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna
3. Yargılamanın Yenilenmesi
588
a) Yargılamanın Yenilenmesi Çeşitleri
589
(1) Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi
(2) Sanık veya Hükümlünün Aleyhine
Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri
591
b) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde
c) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunma
d) Yargılamanın Yenilenmesi Yoluna Başvurmada Süre
592
e) Yargılamanın Yenilenmesi İstemi
592
(1) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Etkisi
593
(2) Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul
(3) Bir Suça Dayanan Yenileme İstemlerinin
(4) Yenileme İstemi Hakkında Uygulanacak
(5) Yenileme İsteminin Yapılacağı Merci ve Bu
Merciin Kabule Değer Olup Olmadığı Kararı
594
(6) Yenileme İsteminin Kabule Değer
Görülmemesi Nedenleri ve Kabulü Hâlinde
(7) Yenileme İsteminin Esassız Olmasından
Dolayı Reddi, Aksi Takdirde Kabulü
594
f) Yargılamanın Yenilenmesi Yargılaması
595
(1) Delillerin Toplanması Aşaması
595
(a) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşma
Yapılmaksızın Yapılması ve Hüküm
(b) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşmalı
Yapılması ve Hüküm Verilmesi
595
I. SERİ MUHAKEME USULÜ
597
II. BASİT YARGILAMA USULÜ
602
A. Basit Yargılama Usulünde İtiraz
603