TIBBİ MÜDAHALE KAVRAMI, HEKİM VE HASTANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ, TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK KOŞULLARI VE TIBBİ MÜDAHALEDEN DOĞAN HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUK
 
I. TIBBİ MÜDAHALENİN TANIMI 
 
21
A. Tıbbi Müdahalelerin Sınıflandırılması 
 
23
1. Amaçlarına Göre Tıbbi Müdahaleler 
 
24
a. Eğitim Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
 
24
b. Hastalıkları ve Sakatlıkları Önleme Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
 
25
c. Hastalık ve Sakatlığı Teşhis Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
 
25
d. Hastalık ve Sakatlık Gibi İstenmeyen Durumları Tedavi Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
 
25
2. İcra Ediliş Şekline Göre Tıbbi Müdahaleler 
 
25
a. Beden Tamlığına Yönelik Tıbbi Müdahaleler 
 
25
b. Beden Tamlığına Yönelik Olmayan Tıbbi Müdahaleler 
 
25
3. Estetik Müdahaleler 
 
26
B. Hekim ve Hastanın Yükümlülükleri 
 
27
1. Hekimin Yükümlülükleri 
 
27
a. Teşhis Koyma Yükümlülüğü 
 
27
c. Hastayı Bilgilendirme Yükümlülüğü 
 
28
d. Kayıt Tutma Yükümlülüğü 
 
29
e. Hastanın Özel Hayatına Saygı Yükümlülüğü 
 
30
2. Hastanın Yükümlülükleri 
 
30
a. Hastanın Tedaviye Katılma ve Yardım Yükümlülüğü 
 
30
b. Hekimin ve Sağlık İşletmesinin Önerilerini Yerine Getirme Yükümlülüğü 
 
32
c. Hastanın Ücret Ödeme Yükümlülüğü 
 
33
d. Diğer Hastaların Haklarına Saygılı Olma Yükümlülüğü 
 
34
e. Hastanın Hastane İşletmesini Uğrattığı Zararları Giderme Yükümlülüğü 
 
35
f. Hekimin Özen Borcunu Yerine Getirmediğini İspat Yükümlülüğü 
 
35
g. Sağlık Çalışanlarının Haklarına Saygılı Olma Yükümlülüğü 
 
35
C. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Koşulları 
 
36
1. Tıbbi Müdahalenin, Tıp Mesleğini İcraya Kanunen Yetkili Kişiler Tarafından Gerçekleştirilmesi 
 
36
2. Tıbbi Müdahalenin Tıp Bilimince Genel Kabul Görmüş İlke ve Kurallara Uygun Olması 
 
38
3. Tıbbi Müdahalenin Kanunen Öngörülmüş Amaçlara Yönelik Olması 
 
39
4. Hastanın Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermesi 
 
40
D. Konuyla İlgili Bazı Kavramlar 
 
40
1. Tıbbi Malpraktis ve Tıbbi Hata Kavramları 
 
40
E. Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk 
 
42
1. Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk 
 
42
a. Sözleşmeye Dayanan Sorumluluk 
 
42
aa. Tedavi Sözleşmesinin Bir Hizmet Sözleşmesi Olduğu Görüşü 
 
45
bb. Tedavi Sözleşmesinin Bir Eser Sözleşmesi Olduğu Görüşü 
 
46
cc. Tedavi Sözleşmesinin Bir Vekalet Sözleşmesi Olduğu Görüşü 
 
47
dd. Tedavi Sözleşmesinin Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşme Olduğu Görüşü 
 
50
b. Sözleşmeden Doğan Sorumluluğun Şartları 
 
51
c. Vekaletsiz İş Görme 
 
57
2. Tıbbi Müdahaleden Doğan Cezai Sorumluluk 
 
61
AYDINLATILMIŞ ONAM KAVRAMI, TARİHÇESİ, HUKUKİ DAYANAKLARI, TÜRLERİ VE AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ İHLALDEN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUK
 
A. Aydınlatılmış Onamın Tarihçesi 
 
67
B. Aydınlatılmış Onamın Hukuki Dayanakları 
 
69
1. Uluslararası Metinlerde Aydınlatılmış Onam 
 
69
a. Nürnberg İlkeleri (Nuremberg Codes) (1947) 
 
69
b. Dünya Tabipler Birliği Helsinki Bildirgesi (1964) 
 
70
c. Dünya Tabipler Birliği Lizbon Bildirgesi (1981) 
 
73
d. Amsterdam Bildirgesi (1994) 
 
74
e. İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi (1997) 
 
76
f. Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Statüsü (2002) 
 
80
2. Türk Hukukunda Aydınlatılmış Onam 
 
80
C. Aydınlatılmış Onamın Konusu, Kapsamı, Amacı, Türleri ve Yerine Getirilmesi 
 
88
1. Aydınlatılmış Onamın Konusu ve Kapsamı 
 
88
2. Aydınlatılmış Onamın Amacı 
 
90
3. Aydınlatmanın Türleri 
 
91
a. Güvenlik (Tedavi, Koruma) Aydınlatması 
 
91
b. Otonomi (Karar) Aydınlatması 
 
92
c. Teşhis Aydınlatması 
 
92
d. Tedavi (Süreç) Aydınlatması 
 
93
e. Riziko Aydınlatması 
 
94
4. Aydınlatılmış Onamın Yerine Getirilmesi 
 
95
a. Aydınlatılacak Kişi 
 
95
b. Aydınlatma Yükümlüsü 
 
98
c. Aydınlatılmış Onamın Şekli 
 
98
d. Aydınlatmanın Zamanı 
 
101
5. Aydınlatma Yükümlülüğünün İstisnaları 
 
102
a. Acil Tıbbi Müdahaleler 
 
102
b. Aydınlatmanın Tedaviyi Olumsuz Etkilemesi 
 
102
c. Hastanın Aydınlatılma Hakkından Vazgeçmesi 
 
103
d. Hastanın Tıbbi Müdahale İle İlgili Olarak Önceden Bilgisinin Bulunması 
 
104
e. Aydınlatmanın Uygulanamaz Hale Gelmesi 
 
104
D. Aydınlatma Yükümlülüğünü İhlalin Hukuki Sonuçları 
 
104
1. Tazminat Sorumluluğunun Kapsamı 
 
106
YARGI KARARLARI IŞIĞINDA AYDINLATILMIŞ ONAMDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR VE HEKİMİN TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN KAPSAMI
 
I. AYDINLATILMIŞ ONAMDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR 
 
113
A. Aydınlatılmış Onamla İlgili Sorunlar Hakkında Yargıtay’ın Yaklaşımı 
 
113
B. Aydınlatılmış Onamla İlgili Sorunlar Hakkında Anayasa Mahkemesi’nin Yaklaşımı 
 
119
C. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Aydınlatılmış Onam 
 
124
A. Aydınlatılmış Onam Konusunda Verilen Yargıtay Kararlarının İncelenmesi 
 
132
B. Aydınlatılmış Onam Konusunda Verilen Anayasa Mahkemesi Kararlarının İncelenmesi 
 
136
C. Aydınlatılmış Onam Konusunda Verilen AİHM Kararlarının İncelenmesi 
 
139