Ürün Kirası

Ürün kirası, kiraya verenin hasılat getiren bir şey veya hakkın kullanılması ile hasılatın elde edilmesini, belirli veya belirlenebilir bir bedel karşılığında kiracıya bıraktığı; kiracının hasılatı kendi ad ve hesabına edindiği, rızai, tam iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, sürekli edimli bir sözleşmedir. Roma hukukundan beri uygulanan ürün kirası sosyal ve ekonomik işlevleri olan bir sözleşmedir. Bu sözleşme, kiracı açısından bir bedel karşılığında, mülkiyeti başkasına ait olan şey veya haktan, mülkiyetin kendisine geçirilmesine gerek olmaksızın yararlanmayı, şey veya hakkın ürünlerini elde etmeyi mümkün kılar. Kiraya veren açısından ise bir mal veya hakkın mülkiyetinden vazgeçmek zorunda olmaksızın, ondan ekonomik olarak yararlanmayı temin eder.

Ürün kirasının konusunu maddi varlıklar oluşturabildiği gibi maddi niteliği bulunmayan haklar da bu sözleşmeye konu teşkil edebilir. Bunun bir getirisi olarak geçmişte genellikle tarım alanında yarıcılık, ortakçılık gibi şekillerde görünüm arz eden ürün kirasının uygulama alanı günümüzde oldukça genişlemiş olup havaalanları, şirketler, enerji santralleri, turizm tesisleri gibi işletmeler, hatta dijital platformlar bakımından gündeme gelmektedir.

Ürün kirası, Türk Borçlar Kanunu'nun 357 ve devamı hükümlerinde daha ziyade tarımsal taşınmazlar dikkate alınarak kaleme alınmıştır. Bu bakımdan mevcut hükümlerin güncel ihtiyaçlar doğrultusunda düzenlenmesi ve güncellenmesi gerekmektedir.