Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk – I Prof. Dr. Yusuf Aksar  - Kitap
Teoride ve Uygulamada

Uluslararası Hukuk – I

7. Baskı, 
Eylül 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
448
Barkod:
9789750286827
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
365,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Uluslararası hukuku, teori ve uygulaması ile birlikte ele alan Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk-I adlı çalışma, en son gelişme ve olayları içerecek şekilde yeniden gözden geçirilmiş ve güncellenmiştir. Bu anlamda Yedinci Basıda dikkat çeken güncellemeler arasında öne çıkan konular arasında şu hususlar belirtilebilir:
Uluslararası hukukun kaynakları anlamında özellikle jus cogens normların hukuki niteliği ile ilgili Gambiya'nın Myanmar (Burma) aleyhine açtığı Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Hakkında Sözleşme Başvurusu (Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide), kapsamında Uluslararası Adalet Divanı tarafından hükme bağlanan 22 Temmuz 2022 tarihli İlk İtirazlar Hakkında Karar'ın (Judgment on Preliminary Objections) detaylı şekilde ele alınması.
Uluslararası Hukuk Sistemi'nin öngörmüş olduğu düzenlemelerin, ulusal hukuk sistemleri tarafından evrensel yargı yetkisi ilkesine dayanılarak özellikle Suriye'de ve Irak'ta işlenen uluslararası suçlar sebebiyle bireylerin sorumluluğuna hükmeden nitelikteki ulusal mahkeme kararlarına geniş şekilde yer verilmesi. İşbu bağlamda Belçika, Almanya ve Hollanda ulusal hukuk uygulamalarına değinilmesi. Hollanda Uluslararası Suçlar Kanunu çerçevesinde uluslararası suçlar ile bağlantılı şekilde diğer suçların yorumlanması yöntemi ile uluslararası terörizm ile ne şekilde mücadele edilebileceğinin bir yöntemi olarak sınırlı evrensel yargı yetkisinin başarılı bir uygulama örneği oluşturduğuna dikkat çekilmesi.
Devam etmekte olan Rusya-Ukrayna silahlı çatışmaları ışığında 2014'te Kırım ve 2022'de Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki ayrılıkçı hareketlerin self-determinasyon haklarının olup olamayacakları ve bu anlamda onarıcı ayrılık (remedial secession) görüşüne yer verilmesi ve söz konusu durumların ulusal ve uluslararası hukuk düzenlemeleri açısından değerlendirilmesi.
Uluslararası hukukta yetki kurallarının istisnaları anlamında Ekvator Ginesi tarafından Fransa aleyhine açılan Dokunulmazlıklar ve Ceza Davaları Davası (Immunities and Criminal Proceedings Case) kapsamında Uluslararası Adalet Divanı'nın 11 Aralık 2020 tarihli Kararı'nın "misyon binaları" kavramının yorumlanması ve uygulanması yönlerinden detaylı şekilde incelenmesi.
Wikileaks'in kurucusu Julian Assange'ın 20 Haziran 2012'de Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'daki Ekvator Büyükelçiliği'ne siyasi ya da diğer adıyla diplomatik sığınma talebinde bulunması olayının uluslararası hukuk kuralları açısından değerlendirilmesi.
Daha önceki basılarda Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk –II'de yer alan Uluslararası Hukukta Sorumluluk adlı bölümün I. Cilt kapsamına dahil edilmesi. İşbu durumun da temel sebebi, uluslararası hukukta sorumluluk konusunun, uluslararası hukukun genel düzenlemeleri arasında yer alması olup II. Cilt konularının, uluslararası hukukun özel hükümleri anlamında daha spesifik konulara tahsis edilme düşüncesidir. Ayrıca, sorumluluk bölümünün ilk kitaba alınması suretiyle, hukuk fakülteleri öğrencilerinin dışında özellikle iktisadi ve idari bilimler fakülteleri öğrencilerinin de ihtiyaç duyacakları uluslararası hukukun genel konuları hakkındaki bilgilerini tamamlama amacı da gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Uluslararası Hukuk Sistemi ve Uluslararası Toplum
.
Uluslararası Hukukun Kaynakları
.
Andlaşmalar Hukuku
.
Uluslararası Hukuk – Ulusal Hukuk
.
Uluslararası Hukuk Kişileri ve Tanıma
.
Ülke
.
Yetki
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Üçüncü Basıda Yenilikler 
9
Dördüncü Basıda Yenilikler 
11
Beşinci Basıda Yenilikler 
13
Altıncı Basıda Yenilikler 
15
Yedinci Basıda Yenilikler 
17
Kısaltmalar 
29
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ VE ULUSLARARASI TOPLUM
I. GİRİŞ 
31
II. ULUSLARARASI HUKUKUN TANIMI 
32
III. ULUSLARARASI HUKUKTA TERİM SORUNU 
34
IV. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 
35
A. Uluslararası Hukukun Doğuşu – İlk Yıllar 
36
B. Uluslararası Hukuka İlişkin Klasik Yaklaşımlar: Tabii (Doğal) Hukuk ve Pozitivist Hukuk Görüşü 
37
C. Uluslararası Hukuka İlişkin Modern Yaklaşımlar: Realist ve Liberal Görüşler 
40
V. ULUSLARARASI HUKUKUN ROLÜ VE ÖNEMİ 
43
VI. ULUSLARARASI HUKUKUN KAPSAMI 
46
VII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER HUKUK SİSTEMLERİ VE HUKUK DALLARINDAN AYRIMI 
48
A. Devletler Hususi Hukuku (Milletlerarası Özel Hukuk, Uluslararası Özel Hukuk) – Uluslararası Hukuk 
48
B. Avrupa Birliği Hukuku – Uluslararası Hukuk 
49
C. Transnasyonal (Ulusötesi, Milliötesi) Hukuk – Uluslararası Hukuk 
51
D. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk 
52
VIII. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NE YÖNELİK TEMEL ELEŞTİRİLER 
52
IX. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’Nİ UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI 
55
A. Yaptırımlar ve Birleşmiş Milletler Sistemi 
56
B. Yargı Yolu 
58
C. Ulusal Hukuk Sistemleri 
60
D. Devletler 
61
E. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s) 
61
X. ULUSLARARASI HUKUKUN GELECEĞİ 
62
Tartışma Soruları 
67
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI
I. GİRİŞ 
69
II. ULUSLARARASI ADALET DİVANI STATÜSÜ 38. MADDE DÜZENLEMESİ 
71
III. ANDLAŞMALAR 
75
IV. ULUSLARARASI ÖRF–ADET KURALLARI (YAPILAGELİŞ, TEAMÜL) 
78
A. Örf–Adet Kuralının Tanımı 
79
1. Maddi Unsur (Devlet Uygulamaları) (Objektif Unsur) 
79
a. Maddi Unsura İlişkin Özel Durumlar 
82
aa. Devlet Uygulamalarının Kapsamı 
82
bb. Devlet Uygulamalarının Süresi 
84
cc. Devlet Uygulamalarına Israrla Karşı Çıkan Devletlerin Hukuki Durumu (Israrlı Muhalif, Persistent Objector) 
86
2. Manevi Unsur (Subjektif Unsur, Opinio Juris Sive Necessitatis) 
89
B. Andlaşma Hükümlerinin Örf–Adet Kuralına Dönüşmesi 
91
V. GENEL HUKUK İLKELERİ 
92
A. Tabii (Doğal) Hukuk Görüşü 
94
B. Hukuk Sistemlerinin Ortak Kural ve İlkeleri 
94
C. Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri 
96
D. Hakça İlkeler (Equity Principles) 
97
VI. YARGI KARARLARI 
100
VII. DOKTRİN 
103
VIII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER KAYNAKLARI 
104
A. Uluslararası Örgüt Kararları 
105
1. Birleşmiş Milletler Kararları 
105
a. Güvenlik Konseyi Kararları 
105
b. Genel Kurul Kararları 
106
2. Bölgesel Örgüt Kararları 
108
B. Soft Law (Bağlayıcı Niteliği Olmayan Uluslararası Hukuk Metinleri) 
108
C. Uluslararası Hukuk Komisyonu 
111
D. Uluslararası Hukukun Buyruk Kuralları (Jus Cogens) 
114
IX. SONUÇ 
118
Tartışma Soruları 
120
Üçüncü Bölüm
ANDLAŞMALAR HUKUKU
I. GİRİŞ 
123
II. ANDLAŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
124
III. ANDLAŞMA NEDİR? 
125
A. Andlaşmanın Unsurları 
127
1. İrade Beyanı 
127
a. İrade Beyanının Şekli 
127
b. En Az İki İrade Beyanının Olması 
129
c. İrade Beyanlarının Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Olması 
130
2. Uluslararası Hukuk Kişisi Olma 
131
3. Uluslararası Hukuk Kurallarına Tabi Olma 
132
B. Andlaşmalar Hukukunda Terim Sorunu 
133
IV. ANDLAŞMALARIN SINIFLANDIRILMASI 
142
A. Uygulama Alanı Bakımından Sınıflandırma 
142
B. Modern/Çağdaş Sınıflandırma 
144
1. Sözlü Andlaşmalar – Yazılı Andlaşmalar 
144
2. İki Taraflı Andlaşmalar – Çok Taraflı Andlaşmalar 
144
3. Hukuk Kuralı Koyan Andlaşmalar – Akit Andlaşmalar 
145
4. Doğrudan Etki Doğuran Andlaşmalar – Doğrudan Etki Doğurmayan Andlaşmalar 
146
V. ANDLAŞMALARIN YAPILIŞI 
149
A. Andlaşma Metninin Oluşturulması 
149
B. Andlaşma Metninin Kabulü 
152
C. Andlaşma Metninin Resmileştirilmesi 
152
D. Andlaşma Metninin Bağlayıcılık Kazanması 
155
1. İmza 
155
2. Andlaşmayı Teşkil Eden Belgelerin Teatisi (Değiş–Tokuşu) 
155
3. Onaylama 
156
4. Kabul ve Tasvip 
157
5. Katılma 
158
E. Çekinceler 
158
1. Genel Olarak Çekince Kavramı 
158
2. Soykırım Sözleşmesi’ne Çekinceler Davası (Reservations Case) 
161
3. 1969 Tarihli Viyana Andlaşmalar Hukuku Sistemi 
162
F. Andlaşmaların Yürürlüğe Girmesi 
164
G. Andlaşmaların Tescili ve Yayınlanması 
165
VI. ANDLAŞMALARIN UYGULANMASI 
166
A. Ahde Vefa (Pacta Sunt Servanda) İlkesi 
166
B. Geriye Yürümezlik İlkesi 
167
C. Mülkilik İlkesi 
168
D. Andlaşmaların Ardıllığı ve Çatışması 
168
E. Andlaşmalar ve Üçüncü Devletler 
169
VII. ANDLAŞMALARIN TADİLİ VE DEĞİŞTİRİLMESİ 
171
VIII. ANDLAŞMALARIN YORUMLANMASI 
172
A. Genel Yorum Kuralları 
172
1. İyi Niyet İlkesi 
173
2. Terimlerin Olağan Anlamına Uygun Yorumlama 
173
B. Tamamlayıcı Yorum Kuralları/Araçları 
174
C. İki veya Daha Fazla Dilde Akdedilen Andlaşmalar 
175
IX. ANDLAŞMALARIN GEÇERLİLİĞİ 
176
A. İç Hukuk Düzenlemelerine Aykırılık 
177
B. Hata 
178
C. Hile ve Temsilcinin Ayartılması 
179
D. Tehdit (Zorlama, Baskı) 
180
E. Jus Cogens (Emredici, Buyruk) Kurallar 
182
F. Andlaşmanın Geçersizliğini İleri Sürme Usulü ve Geçersizliğin Sonuçları 
182
X. ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİ, ANDLAŞMA HÜKÜMLERİNİN ASKIYA ALINMASI 
183
A. Andlaşmanın Rıza ile Sona Ermesi 
183
B. Andlaşmanın Ağır İhlali 
184
C. Sonraki İmkansızlık 
186
D. Andlaşmanın Yapıldığı Şartlarda Köklü Değişiklikler Olması 
187
E. Diplomatik veya Konsolosluk İlişkilerinin Kesilmesi 
189
F. Andlaşmanın Sona Ermesi veya Andlaşma Hükümlerinin Askıya Alınmasının Hukuki Sonuçları 
189
XI. DEVLETLERİN ANDLAŞMALARA HALEFİYETİ (ARDIL OLMASI) 
189
XII. SONUÇ 
192
Tartışma Soruları 
194
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK – ULUSAL HUKUK
I. GİRİŞ 
197
II. TEORİDE ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 
198
A. Konu ile İlgili Teorik Yaklaşımlar 
198
1. Tekçi (Monist) Görüş 
198
2. İkici (Dualist) Görüş 
200
B. Teorik Yaklaşımların Uluslararası Uygulamaya Yansıması 
201
C. Teorik Yaklaşımlar Açısından Türk Hukuk Sisteminin Değerlendirmesi 
203
III. UYGULAMADA ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 
207
A. Uluslararası Yargı Kuruluşları Tarafından Ulusal Hukuk Kurallarının Uygulanması 
209
B. Uluslararası Hukuk Kurallarının Ulusal Yargı Organları Tarafından Uygulanması 
211
1. Örf–Adet Hukuku ve Türk Hukuku Uygulaması 
211
2. Andlaşmalar ve Türk Hukuku Uygulaması 
213
a. Türk Hukukunda Andlaşmaların Sınıflandırılması 
213
aa. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gereken Andlaşmalar 
215
bb. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gerekmeyen Andlaşmalar 
216
b. Andlaşmaların Hiyerarşi Bakımından Türk Hukuku’ndaki Yeri 
218
c. Türk Mahkeme Kararları 
220
d. Diğer Devlet Uygulamalarına Örnekler 
221
aa. Andlaşmalar ve Birleşik Krallık Uygulaması 
221
bb. Andlaşmalar ve Amerika Birleşik Devletleri Uygulaması 
223
3. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları ve Türk Hukuku Uygulaması 
225
IV. SONUÇ 
228
Tartışma Soruları 
230
Beşinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLERİ VE TANIMA
I. GİRİŞ 
233
II. DEVLETLER 
235
A. Devletin Unsurları 
236
B. Egemenlik/Bağımsızlık Kavramına İstisnai Bazı Durumlar 
241
1. Anayasal Sınırlamalar 
242
2. Andlaşmadan Doğan Yükümlülükler 
242
3. Yabancı Askeri Üslerin Varlığı 
242
4. Uluslararası Örgütlere Üyelik 
243
C. Self–determinasyon İlkesi ve Yeni Devlet Oluşumu 
243
D. Kuvvet Kullanma ve Yeni Devlet Oluşumu 
248
E. Devletlerin Sona Ermesi 
251
F. Devletlerin Halefiyeti 
253
III. DEVLET NİTELİĞİ OLMAYAN İNSAN TOPLULUKLARI 
254
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER 
256
A. Uluslararası Örgütlerin Uluslararası Hukuk Kişiliği ve Kapsamı 
257
B. Bir Evrensel Uluslararası Örgüt Örneği: Birleşmiş Milletler 
259
1. Birleşmiş Milletler’in Amaçları ve İlkeleri 
260
2. Birleşmiş Milletler’e Üyelik 
261
3. Birleşmiş Milletler’in Ana Organları 
263
V. GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER 
271
A. Gerçek Kişiler 
271
B. Tüzel Kişiler 
273
1. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları 
273
2. Çok–Uluslu/Ulus–Ötesi Şirketler 
275
VI. TANIMA 
277
A. Tanımanın Hukuki Niteliği 
277
B. Tanıma Türleri 
279
1. De Jure–De Facto Tanıma 
279
2. Açık–Örtülü/Kapalı Tanıma 
280
3. Şartlı – Şartsız Tanıma 
281
4. Otomatik Tanıma 
282
C. Tanımanın Hüküm ve Sonuçları 
282
VII. SONUÇ 
283
Tartışma Soruları 
284
Altıncı Bölüm
ÜLKE
I. GİRİŞ 
287
II. ÜLKE TÜRLERİ 
288
A. Sahipli Ülke 
288
B. Özel Statülü Ülke 
289
C. Sahipsiz Ülke 
289
D. Sahip Olunamayan Ülke 
289
III. SINIRLAR 
290
IV. ÜLKE KAZANIM YOLLARI 
292
A. İşgal 
292
B. Zamanaşımı 
297
C. Fetih ve İlhak 
298
D. Keşif 
299
E. Devir ve Andlaşma 
300
F. Arazi Oluşumu 
301
G. Yargı Kararları 
301
H. Uti Possidetis İlkesi 
302
V. HİÇ BİR DEVLETİN EGEMENLİĞİ ALTINDA OLMAYAN YERLER (RES COMMUNIS, COMMON HERITAGE OF MANKIND VEYA İNSANLIĞIN ORTAK MİRASI) 
303
A. Antarktika 
303
B. Kuzey Kutbu 
305
C. Uzay 
306
VI. SONUÇ 
309
Tartışma Soruları 
310
Yedinci Bölüm
YETKİ
I. GİRİŞ 
313
II. BOZKURT–LOTUS İLKELERİ 
313
A. Düzenleme Yetkisi 
314
B. Uygulama Yetkisi 
314
III. HUKUKİ YETKİ–CEZAİ YETKİ AYRIMI 
315
IV. YETKİNİN DOKTRİNEL ANALİZİ 
316
A. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi 
316
B. Vatandaşlık İlkesi 
318
C. Koruma İlkesi 
319
D. Evrensellik İlkesi 
320
E. Pasif Vatandaşlık İlkesi 
326
V. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ 
327
VI. ULUSLARARASI HUKUK KURALLARI İHLAL EDİLEREK SORUMLULARIN ELE GEÇİRİLMESİ 
329
VII. DEVLETİN UYGULAMA YETKİSİNİN İSTİSNALARI 
330
A. Devlet Dokunulmazlığı 
331
1. Devlet Dokunulmazlığının Hukuki Dayanakları 
334
a. Devletlerin Egemen Eşitliği İlkesi 
334
b. Yargı Yetkisinden Feragat 
335
c. Uyuşmazlığın Yabancı Devlet Unsuru Taşıması 
335
d. Yargı Kararını Uygulamanın Zorluğu 
336
e. Uluslararası Nezaket 
336
2. Mutlak (Tam) Dokunulmazlık–Sınırlı (Nisbi–Kısmi) Dokunulmazlık? 
337
a. Hukuk Davalarında Yargı Bağışıklığı 
337
b. Ceza Davalarında Yargı Bağışıklığı 
342
3. İcrai Dokunulmazlık 
344
a.Devletin Kişi veya Temsilcilerinin Dokunulmazlığı 
344
b.Devlet Mallarının Dokunulmazlığı 
345
4. Türk Hukuk Uygulamasında Devlet Dokunulmazlığı 
348
B. Diplomatik ve Konsolosluk Dokunulmazlığı 
350
1. Diplomatik Dokunulmazlık 
351
a. Diplomatik Dokunulmazlığın Varlığına İlişkin Görüşler 
351
aa. Temsil Görüşü 
352
bb. Ülkesellik Görüşü 
352
cc. Görevinin Gereği Olma (İşlevsellik) Görüşü 
352
b. Diplomasi Temsilcilerinin Görevleri 
352
c. Diplomatik Dokunulmazlığın Kapsamı 
353
d. Mallara Yönelik Dokunulmazlığın Kapsamı 
355
e. Haberleşme Serbestisi 
360
f. Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı 
360
g. Türk Hukuk Uygulamasında Diplomatik Dokunulmazlık 
361
2. Konsolosluk Dokunulmazlığı 
361
a. Türk Hukuk Uygulamasında Konsolosluk Dokunulmazlığı 
362
C. Uluslararası Örgütlerin Dokunulmazlığı 
363
VIII. SONUÇ 
364
Tartışma Soruları 
365
Sekizinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKTA SORUMLULUK
I. GİRİŞ 
371
II. DEVLETİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 
372
A. Devletin Sorumluluğunun Kapsamı 
372
B. Uluslararası veya Ulusal Hukuk Çerçevesinde Sorumluluk? 
373
C. Devletin Sorumluluğunun Unsurları 
375
1. Hukuka Aykırı Davranışın Devlete Atfedilmesi 
375
2. Uluslararası Yükümlülüğün İhlali 
383
a. Kusurun Varlığı? 
383
b. Zararın Varlığı? 
384
c. Zaman Unsuru 
385
3. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler (Hukuka Uygunluk Sebepleri) 
386
a. Rıza 
386
b. Meşru Müdafaa 
386
c. Mücbir Sebep 
387
d. Zorda Kalma (Distress) 
387
e. Zaruret Hali (Necessity) 
388
f. Jus Cogens Normlara Uyma Zorunluluğu 
390
g. Karşı önlemler (Countermeasures) 
390
h. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Sonuçları 
391
III. YABANCILARA MUAMELEDEN KAYNAKLANAN DEVLETİN SORUMLULUĞU 
392
A. Devletin Sorumluluğunu Gerektiren Yabancılara Kötü Muamele Kavramının İçeriği 
392
B. Yabancılara Muameleden Dolayı Devletin Sorumluluğunun Şartları 
395
1. Vatandaşlık Bağı 
395
2. İç Hukuk Yollarının Tüketilmiş Olması 
400
3. Calvo Kaydı 
408
C. Yabancıların Malvarlığına El Koyulması (Kamulaştırma–Millileştirme) 
409
1. Kamu Yararı 
410
2. Ayrımcılık Yapmama 
411
3. Tazminat 
411
IV. ÇEVRE KAYNAKLI DEVLETİN SORUMLULUĞU 
412
V. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN SORUMLULUĞU 
416
VI. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN HUKUKİ SONUÇLARI 
419
VII. SONUÇ 
420
Tartışma Soruları 
422
Kaynakça 
427
Kavramlar Dizini 
439