Sendikalar Hukukuna Yön Veren İlkeler Dr. Serkan Taylan Karaç  - Kitap

Sendikalar Hukukuna Yön Veren İlkeler

1. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
608
Barkod:
9786253774202
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.200,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışmada, sendikalar hukukunun kurucu ilkeleri, sistematik bir bütünlük içinde ele alınmış olup, kavramsal çerçeve ve yapısal ilkeler, karşılaştırmalı hukuk yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışmanın kapsamı, bu temel ilkelerle sınırlandırılmış, Türk ve Alman hukukundaki teorik ve pratik her bir soruna çözüm getirme amacından ziyade bu çalışma, her bir ilkenin hem Türk hem de Alman hukuk sistemlerinde nasıl düzenlendiği ve nasıl uygulandığını ortaya koyma amacını taşımaktadır. Bu bağlamda, sendikal yapının dayandığı kurucu ilkelerin teorik ve normatif temelleri derinlemesine incelenmiştir. Söz konusu çalışma bir bütün olarak göz önünde bulundurulduğunda temel amaç, sendikalar hukukunun sadece normatif yönünü değil, aynı zamanda yapısal ilkeler bakımından da nasıl şekillendiğini ve farklı hukuk sistemlerinde bu ilkelerin ne şekilde tezahür ettiğini ortaya koymaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sendikalizm
.
Sendika Özgürlüğü
.
Serbest Kuruluş İlkesi ve Sendikaların Tüzel Kişiliği
.
İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma İlkesi
.
Sendika Çokluğu İlkesi
.
Sendikaların Bağımsızlığı ve Sendikal Saflık İlkesi
.
Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesi Demokratik Esaslara Uygunluk İlkesi
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ (Prof. Dr. Süleyman Başterzi) 
7
SUNUŞ (Prof. Dr. Olaf Deinert) 
9
SUNUŞ (Prof. Dr. Olaf Deinert) 
11
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR 
13
İÇİNDEKİLER 
19
KISALTMALAR 
33
GİRİŞ 
39
BİRİNCİ BÖLÜM
KURAMSAL VE TARİHSEL BOYUTUYLA SENDİKALAR – SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ
§ 1. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 
45
I. GENEL OLARAK 
45
II. İLKELER VE KURALLAR 
46
III. SENDİKALİZM 
49
A. Sendikalizmin Doğuşu 
51
B. Sendikalizmin Genel Esasları 
54
§ 2. SENDİKA KAVRAMI VE SENDİKACILIĞIN TARİHÇESİ 
58
I. SENDİKA KAVRAMI 
58
II. SENDİKACILIĞIN TARİHÇESİ 
62
A. Genel Olarak 
62
B. İngiltere’de Sendikacılık 
64
C. Almanya’da Sendikacılık 
68
Ç. Fransa’da Sendikacılık 
74
D. Türkiye’de Sendikacılık 
78
1. Genel Olarak 
78
2. Osmanlı Döneminde Sendikal Hareketler 
78
3. Cumhuriyet Döneminde Sendikal Hareketler 
83
§ 3. SENDİKANIN TANIMI İLE SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ 
94
I. SENDİKANIN TANIMI 
94
A. Genel Olarak 
94
B. İşçi Sendikaları 
96
C. İşveren Sendikaları 
99
Ç. Konfederasyonlar ve Kuruluş Kavramı 
99
D. Alman Hukukunda Sendikal Örgütler 
101
1. Genel Olarak 
101
2. Sendikanın Unsurları 
103
a. Kuruluşa Dair Temel Unsurlar 
103
1) İşçi veya İşverenler Tarafından Oluşturulan
Örgütsel Yapı 
103
2) Özel Hukuk Hükümleri Çerçevesinde Serbest Olarak
Örgütlenmiş Olması 
104
b. Amaç Unsuru 
105
c. Bağımsızlık Unsuru 
105
1) Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı 
106
2) Üçüncü Taraflara Karşı Bağımsızlık 
107
ç. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti Bakımından Aranan İlave
Unsurlar 
108
1) Demokratik Örgütlenme 
109
2) Sosyal Baskı Gücü 
110
3) Toplu İş Sözleşmesi Yapma Amacının Güdülmesi ve
Sürece Katılım 
112
4) Zanaat Odaları/Esnaf Derneklerinin Toplu İş
Sözleşmesi Ehliyeti 
113
5) Üst Kuruluşların Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti 
113
3. İşçi Sendikaları 
114
4. İşveren Sendikaları 
116
II. SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ 
118
A. Genel Olarak 
118
B. Sendika Özgürlüğünün Niteliği 
119
1. Hak ve Özgürlük Kavramları 
119
2. Sendika Özgürlüğünün Niteliği 
120
a. İnsan Hakkı Niteliği ve Diğer Bazı İnsan Hakları ile
İlişkisi 
120
1) Sendika Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğü İlişkisi 
121
2) Sendika Özgürlüğü ve Örgütlenme Özgürlüğü
İlişkisi 
122
b. Sosyal ve Ekonomik Hak – Klasik Temel Hak
Değerlendirmesi 
123
c. Çifte Temel Hak Niteliği 
125
C. Sendika Özgürlüğünün Kapsamı 
126
1. Bireysel Sendika Özgürlüğü 
126
a. Olumlu Sendika Özgürlüğü 
126
b. Olumsuz Sendika Özgürlüğü 
129
2. Kolektif Sendika Özgürlüğü 
130
Ç. Hakkın Sınırlandırılması ve Korunması 
133
1. Hakkın Sınırlandırılması 
133
2. Hakkın Korunması 
135
D. Sendika Özgürlüğü Bağlamında Kamu Görevlilerinin
Durumunun Değerlendirilmesi 
136
E. Alman Hukukunda Sendika Özgürlüğü 
138
1. Örgütlenme (Dernek Kurma) Özgürlüğü 
138
2. Sendika Özgürlüğü 
141
a. Bireysel Sendika Özgürlüğü 
143
1) Olumlu Sendika Özgürlüğü 
143
2) Olumsuz Sendika Özgürlüğü 
144
b. Kolektif Sendika Özgürlüğü 
148
1) Kolektif Sendika Özgürlüğü Çerçevesinde
Sendikaların Kuruluşuna (Varoluşuna) ve
Faaliyetlerine Dair Güvenceler 
150
2) Kolektif Sendika Özgürlüğü Çerçevesinde
Sendikaların Kullanabileceği Araçlara Dair
Güvenceler 
154
3) Güvencelerin Sınırı 
156
F. Bireysel ve Kolektif Sendika Özgürlüklerinin Çatışması 
157
1. Türk Hukukunda Sendikal Özgürlüklerin Çatışması 
157
2. Alman Hukukunda Sendikal Özgürlüklerin Çatışması 
159
III. ULUSLARARASI BELGELERDE SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ 
163
A. Birleşmiş Milletler Belgeleri 
163
1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
163
2. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası
Sözleşme 
164
3. Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi 
165
B. Avrupa Konseyi Belgeleri 
166
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 
166
2. Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı 
167
C. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri 
167
1. Genel Olarak 
167
2. 87 Numaralı Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının
Korunması Sözleşmesi 
168
3. 11 Numaralı Örgütlenme Özgürlüğü (Tarım) Sözleşmesi 
170
4. 98 Numaralı Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı
Sözleşmesi 
172
5. 151 Numaralı Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi 
173
6. Uluslararası Sözleşmelerin Ulusal Hukuka Etkisi 
175
a. Genel Olarak 
175
b. Kuramsal Yaklaşımlar 
176
c. Uluslararası Sözleşmelerinin Türk Hukukundaki Yeri 
177
ç. Doğrudan Uygulanabilirlik (Self–Executing) Sorunu 
180
İKİNCİ BÖLÜM
SENDİKALARIN KURULUŞUNA DAİR İLKELER
§ 4. SERBEST KURULUŞ İLKESİ VE SENDİKALARIN TÜZEL KİŞİLİĞİ 
183
I. SERBEST KURULUŞ İLKESİ 
183
A. Kuruluş Sistemleri 
183
1. İzin (Ruhsat/İmtiyaz) Sistemi 
184
2. Normatif Sistem 
185
3. Serbest Kuruluş Sistemi 
186
4. Karma Sistem 
188
B. Sendikalarda Serbest Kuruluş İlkesi 
188
1. Genel Olarak 
188
2. Kurucu Olabilme Koşulları 
191
a. İşçi Sendikası Kurucuları Bakımından 
191
1) İşçi Statüsü 
191
2) STİSK m. 6 Kapsamında Yer Alan Koşullar 
194
a) Fiil Ehliyetine Sahip Olma 
195
b) Fiilen Çalışma Koşulu 
196
c) Belirli Suçlar Dolayısıyla Mahkûmiyetin
Bulunmaması 
199
3) Mevcut Sendika Üyeliğinin Kuruculuğa Etkisi 
200
b. İşveren Sendikaları Kurucuları Bakımından 
204
c. Konfederasyonların Kuruluşu Bakımından 
206
3. Kurucu Sayısı 
207
4. Sendika ve Konfederasyonların Kuruluşunda Usul 
207
a. Sendika Tüzüğünün Hazırlanması ve Teslimi 
207
b. Tüzük ya da İlgili Belgelerde Hukuka Aykırılık
Bulunması 
212
c. Tüzük Hükümlerinin Yargısal Denetimi 
214
5. Kuruluşlarda Birleşme ve Katılma 
215
6. Sendika Şubeleri ile Temsilcilikler 
216
7. Alman Hukukunda Sendikaların Serbest Kuruluşu 
219
a. Sendikaların Hukuki Statüleri 
219
b. Sendika/Dernek Kurma Hakkı ve Hak Sahipleri 
220
c. Sendikaların Kuruluşu ve Tüzüklerinin İçeriği 
221
1) Alman Medeni Kanunu (BGB) ve Temel Ayrımlar 
221
2) BGB Çerçevesinde Tescilli Derneklerin Kuruluşuna
Dair Temel Hukuki Düzenlemeler 
222
a) Üye Sayısı 
222
b) Dernek Tüzüğünün Temel İçeriği 
223
c) Derneğin Tescili 
227
ç) Tescilin Etkisi ve Şartlardaki Eksikliklerin
Yasal Sonuçları 
228
3) Sendikaların Kuruluşu ve Tüzükleri 
231
ç. Tüzük Değişiklikleri 
235
d. Sendikaların Birleşmesi veya Bölünmesi 
235
e. Sendikaların Sona Ermesi 
236
II. SENDİKALARIN TÜZEL KİŞİLİĞİ 
237
A. Tüzel Kişilik Kavramı 
237
1. Hukuki Düzlemde Kişilik Kavramı 
237
2. Tüzel Kişilik Türleri 
240
B. Sendikal Örgütlerde Tüzel Kişilik 
241
C. Tüzel Kişiliğin Kazanılması 
243
Ç. Tüzel Kişilik Kazanamayan Oluşumlar 
244
D. Alman Hukukunda Sendikaların Tüzel Kişilikleri 
246
1. Sendikaların (Derneklerin) Tüzel Kişilikleri 
246
a. BGB Bağlamında Temel Ayrımlar 
246
1) Genel Olarak 
246
2) Ekonomik Amaç Güden ve İdeal Amaç Güden
Dernek Ayrımı 
246
3) Tüzel Kişiliği Olmayan Dernekler 
247
a) Genel Olarak 
247
b) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklere Tanınan
Bazı Temel Haklar ve Yükümlülükleri 
249
c) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklerin Temel
Örgütsel Yapısı 
252
i. Genel Kurul 
252
ii. Yönetim Kurulu 
253
iii. Diğer Organlar 
254
ç) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklere Üyelik ile
Üyelerin Hak ve Yükümlülükleri 
255
i. Üyelik ve Üyeliğin Sona Ermesi 
255
ii. Üyelerin Temel Hak ve Yükümlülükleri ile
Dernek Borçlarından Sorumluluk 
256
d) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklerin Sona
Ermesi ve Tasfiyesi 
257
4) Kamu Hukuku – Özel Hukuk Ayrımı 
258
b. Tüzel Kişiliğe Sahiplik Ayrımında Sendikaların Durumu 
259
2. Sendikaların Temsili ve Hukuki Sorumlulukları 
262
§ 5. İŞKOLU ESASINA GÖRE SENDİKALAŞMA İLKESİ 
264
I. GENEL OLARAK 
264
II. YASAL DÜZENLEMELER VE DEĞERLENDİRME 
267
A. Yasal Düzenlemeler 
267
B. Yasal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi 
269
1. Yasal Düzenlemelerin Genel Değerlendirmesi 
269
a. İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında
Değerlendirme 
269
b. Meslek Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında
Değerlendirme 
271
c. İşyeri Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında
Değerlendirme 
276
2. ILO Normları Bağlamında Değerlendirme 
280
3. Güçlü Sendikacılık Perspektifi Bağlamında Değerlendirme 
282
4. Sendika İçi Demokrasi Bağlamında Değerlendirme 
285
III. İŞKOLUNUN ÖNEMİ VE İŞKOLLARININ BELİRLENMESİ 
287
A. İşkolunun Önemi 
287
B. İşkollarının Belirlenmesi 
289
C. Genel İşler İşkolu ve Genel Sendikalar 
293
1. Genel İş Kavramı 
293
2. Genel Sendikalar 
294
3. Konunun Değerlendirilmesi 
294
Ç. NACE Kodlama Sistemi ve İşkolu Tespitinde Yarattığı Sorunlar 
296
IV. İŞKOLU TESPİTİ BAĞLAMINDA İŞYERİ KAVRAMI, SINIRLARIN
TESPİTİ VE ASIL İŞ – YARDIMCI İŞ AYRIMI 
298
A. Genel Olarak 
298
B. Bağımsız İşyeri – İşyerine Bağlı Yer Ayrımı ve İşletme Kavramı 
300
C. Asıl İş – Yardımcı İş Ayrımı 
304
Ç. Ağırlıklı İşin Belirlenmesi 
306
D. Alt İşveren İlişkileri 
307
V. İŞKOLU TESPİTİNDE USUL 
307
A. Bakanlık Tarafından İşkolu Tespitinin Yapılması 
307
B. Bakanlığın İşkolu Tespiti Yapmaktan Kaçınması 
310
C. İşkolu Tespitine İtiraz 
311
Ç. İşkolu Tespit Talebi ve Bunun Yetki Sürecine Etkisi 
315
VI. İŞKOLU ESASINA GÖRE SENDİKALAŞMA İLKESİNİN İSTİSNASI 
318
VII. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN ÖRGÜTLENMESİNDE
BENİMSENEN ESASLAR 
320
A. Örgütlenme Düzeyi ve Başlıca İşkolları 
320
1. Genel Olarak 
320
2. Alman Hukukunda İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma İlkesi
(,,Industrieverbandsprinzip”) 
321
3. Çok Sektörlü/İşkollu İşçi Sendikaları
(,,Multibranchengewerkschaften”) 
326
4. Alman Hukukunda İşçi Sendikalarının Örgütlendiği Başlıca
İşkolları 
328
a. İşkollarının Belirlenmesi 
328
b. Alman Hukukunda Sendikal Örgütlenmeye Esas Başlıca
İşkolları 
329
B. Güçlü Sendikacılık Perspektifi ve Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti
(,,Tariffhigkeit”) 
333
1. Genel Olarak Alman Hukukunda Toplu İş Sözleşmeleri 
333
a. Toplu İş Sözleşmesinin Tanımı ve İşlevleri 
333
b. Toplu İş Sözleşmesi Türleri 
334
c. Toplu İş Sözleşmelerinin Tarafı Olarak İşverenler ve
İşveren Kuruluşları 
336
2. Güçlü Sendikacılık Perspektifi 
336
3. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti (,,Tariffhigkeit”) 
338
a. Genel Olarak 
338
b. Yasal Düzenlemeler ve Yargı Kararları Işığında Toplu İş
Sözleşmesi Ehliyeti 
340
1) Toplu İş Sözleşmesi Yapma Amacının Bulunması 
342
2) Alandaki Hukuki Düzenlemelere Bağlılık 
342
3) Sosyal Baskı Gücü (Baskı Uygulayabilme Kabiliyeti) 
342
4) Demokratik İlkelere Uygunluk 
344
c. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyetinin Başlangıcı ve Sona
Ermesi 
345
§ 6. SENDİKA ÇOKLUĞU İLKESİ 
347
I. GENEL OLARAK 
347
II. YASAL DÜZENLEMELER VE KONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 
349
A. Genel Olarak 
349
B. İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma İlkesi ve Güçlü Sendikacılık
Bağlamında Değerlendirme 
350
C. Serbest Kuruluş ve Demokratik Esaslara Uygunluk (Sendika İçi
Demokrasi) İlkeleri Bağlamında Değerlendirme 
352
III. 87 NUMARALI ILO SÖZLEŞMESİNDE SENDİKA ÇOKLUĞU İLKESİ 
353
IV. SENDİKA TEKLİĞİ İLKESİ 
354
V. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN ÇOKLUĞU 
356
A. Genel Olarak 
356
B. Kavramsal Bir Tartışma Olarak Sendikal Çoğulculuk
(,,Gewerkschaftspluralismus”) – Sendikal Çoğulluk
(,,Gewerkschaftspluralität”) Ayrımı 
361
C. Alman Hukukunda Sendikal Çoğulluk 
362
1. Sendikal Çoğulluk ve Rekabet İlişkisi 
362
2. Yasal Düzlemde Sendikal Çoğulluk 
365
a. Özgür ve Toplumsal Bir Düzenin Tezahürü Olarak
Sendika Çoğulluğu 
365
b. Devletin Düzenleme Yetkisi 
366
3. Sendikal Çoğulluk Anlayışının Olumlu ve Olumsuz Yönleri 
369
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SENDİKALARIN FAALİYETLERİNE VE İŞLEYİŞİNE DAİR İLKELER
§ 7. SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI VE SENDİKAL SAFLIK İLKESİ 
373
I. GENEL OLARAK 
373
II. SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI 
375
A. Devlete Karşı Bağımsızlık 
375
B. Siyasi Partilere Karşı Bağımsızlık 
377
1. Genel Olarak 
377
2. Sendika – Siyaset İlişkisi 
378
3. Siyasi Faaliyetlerin Sınırı 
380
a. Sendikaların Siyasi Faaliyetlerinin Sınırı 
380
b. Sendika Üyelerinin ve Yöneticilerinin Siyasi
Faaliyetlerinin Sınırı 
382
c. Siyasi Amaçlı Grevler 
383
4. ILO Sendika Özgürlüğü Komitesi İlke Kararları Bağlamında
Sendikaların Siyasi Faaliyetleri 
384
C. Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı ve Sendikal
Saflık İlkesi 
386
1. Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı 
386
2. Sendikal Saflık İlkesi 
388
3. Konunun Değerlendirilmesi 
389
III. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI VE SENDİKAL
SAFLIK 
391
A. Genel Olarak 
391
B. Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı 
392
1. Bağımsızlığın Anlamı, Kökeni ve Hukuki Boyutu 
392
2. Sendikaların Bağımsızlığı ve Sendikal Saflık 
394
3. Örgütsel Bağımsızlık 
395
4. Ekonomik Bağımsızlık 
397
5. İşyeri – İşletme Düzeyini Aşan Örgütlenme 
401
6. İşveren Vekillerinin ve Üst Düzey Yöneticilerin İşçi
Sendikasına Üyelikleri 
402
7. Sendika Çalışanlarının Sendikalaşması 
405
C. Üçüncü Taraflara Karşı Bağımsızlık 
406
1. Devlete Karşı Bağımsızlık 
406
2. Siyasi Partilere, Dini Organizasyonlara, Diğer Kurum ve
Kuruluşlara Karşı Bağımsızlık 
409
§ 8. SENDİKA ÜYELİĞİNDE TEKLİK İLKESİ 
411
I. GENEL OLARAK 
411
II. SENDİKA ÜYELİĞİNİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 
412
III. İŞÇİ SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI 
413
A. Genel Olarak 
413
B. Sendika Üyeliğinin Koşulları 
415
1. Yaş Şartı 
415
2. İşçi Niteliği 
416
3. Sendika Tüzüğünde Belirlenen Niteliklere Sahip Olma 
417
4. Sendikanın Kurulu Olduğu İşkolunda Çalışma 
418
C. Üyeliğin Kazanılmasına Dair İşlemler 
419
1. Sendika Üyeliği Tespitinin Önemi 
419
2. İşçinin Başvurusu 
420
3. Sendikanın Kararı 
421
4. Üyelik Talebinin Reddi Kararına Karşı İşçinin Dava Hakkı 
424
IV. İŞVEREN SENDİKASI ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI 
425
A. Sendika Üyeliğinin Koşulları 
425
B. Üyeliğin Kazanılmasına Dair İşlemler 
427
V. ÜST KURULUŞ VE ULUSLARARASI KURULUŞ ÜYELİĞİ 
428
A. Sendika Üyeliğinin Üst Kuruluşlarla İlişkisi 
428
B. Üst Kuruluşlara Üyelik 
428
C. Uluslararası Kuruluşlara Üyelik 
431
VI. ÜYELERİN TEMEL HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
432
A. Genel Olarak 
432
B. Üyelerin Temel Hakları 
432
1. Sendikal Faaliyetlere ve Yönetime Katılma Hakkı 
432
2. Sendikanın Faaliyetlerinden ve Tesislerinden Yararlanma
ile Eşit İşlem Görme Hakkı 
433
3. Üyelerin Korunmasına İlişkin Haklar 
435
C. Üyelerin Temel Yükümlülükleri 
435
1. Sendika Düzenine Uyma Yükümlülüğü 
435
2. Aidat Ödeme Yükümlülüğü 
437
VII. SENDİKA ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ 
438
A. Kendiliğinden Sona Erme 
438
B. İstifa (Üyelikten Çekilme) 
440
C. İhraç (Üyelikten Çıkarma) 
441
1. Genel Olarak 
441
2. İhracın Koşulları ve Usulü 
443
a. İhraç Sebepleri ve Yasal Çıkarma Yetkisi 
443
b. Genel Kurul Kararı 
445
c. Genel Kurul Kararına İtiraz ve Üyeliğe Etkisi 
447
Ç. Üyeliği Etkilemeyen Durumlar ve Askı Hali 
448
VIII. SENDİKA ÜYELİĞİNDE TEKLİK İLKESİ 
450
A. Genel Olarak 
450
B. Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesinin 87 numaralı ILO Sözleşmesi
Bakımından Değerlendirilmesi 
452
C. Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesinin İstisnaları 
453
1. Farklı İşkollarında Kurulu Sendikalara Üyelik 
453
2. Aynı İşkolunda Kurulu Sendikalara Birden Fazla Üyelik 
454
3. Mevsimlik İş Sözleşmeleri ile Çalışanların Sendika Üyelikleri 
455
4. Farklı İşkollarına Tabi Çalışmanın Sendika Üyeliklerine
Etkisi 
457
Ç. Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesi ve Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi
İlişkisi 
458
1. Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi 
458
a. Genel Olarak 
458
b. İşkolu Barajı ve Çoğunluk Şartı (İşyeri/İşletme Barajı) 
459
c. Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Tespiti 
461
2. Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi ve Çoklu Sendika Üyeliğinin
Yetkiye Etkisi 
462
IX. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKA ÜYELİĞİ VE SENDİKA ÜYELİĞİNE
İLİŞKİN ESASLAR 
464
A. Alman Dernekler Hukuku Kapsamında Üyelik ile İlgili Temel
Hususlar 
464
1. Genel Olarak 
464
2. Dernek Üyeliğinin Hukuki Boyutu 
464
3. Üyelik Türleri 
465
4. Üyelerin Temel Hakları 
467
5. Üyelerin Temel Yükümlülükleri 
470
6. Üyeliğin Kazanılması ve Sona Ermesi 
472
a. Üyeliğin Kazanılması 
472
b. Üyeliğin Sona Ermesi 
474
1) Genel Olarak 
474
2) Üyelikten Çıkarma (,,Ausschluss”) 
474
B. Sendika Üyeliği Bakımından Hak Sahipleri 
476
1. Genel Olarak 
476
2. İşçi Sendikalarına Üyelik Hakkının Bazı İş İlişkileri
Bakımından Değerlendirilmesi 
479
a. İşçi Benzeri Statüde Bulunan Kimseler 
479
b. Yeni Bağımsız Çalışan Statüsü (,,Neue Selbstständige”) 
479
c. Freelancerlar 
480
ç. Üst Düzey Yöneticiler 
480
C. Sendika Üyeliği 
481
1. Genel Olarak 
481
2. Çifte ya da Çoklu Üyelik 
483
3. Toplu İş Sözleşmelerinden Bağımsız Üyelik
(,,OT–Mitgliedschaft”) 
485
a. İşveren Kuruluşları Bakımından 
485
b. İşçi Kuruluşları Bakımından 
488
Ç. Sendika Üyeliğinin Sona Ermesi 
490
§ 9. DEMOKRATİK ESASLARA UYGUNLUK (SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ)
İLKESİ 
492
I. GENEL OLARAK 
492
II. DEMOKRASİ KAVRAMI, ANAYASANIN DEMOKRATİK NİTELİĞİ VE
TEMEL DEMOKRASİ İLKELERİ 
494
A. Tanım 
494
B. Anayasanın Demokratik Niteliği 
495
C. Temel Demokrasi İlkeleri 
496
III. SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ 
498
A. Kavramsal Açıdan Sendika İçi Demokrasi, Önemi ve Amacı 
498
B. Sendika İçi Demokrasi İlkesine İşlerlik Kazandıran
Mekanizmalar 
501
1. Seçim ve Katılımcılık 
501
2. Çoğunluğun İktidarı ve Azınlığın Korunması 
502
3. Şeffaflık ve Denetim 
503
IV. SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ İLKESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
505
A. Genel Olarak 
505
B. Sendikaların Kuruluşu Bağlamında Değerlendirme 
506
C. Sendikaların Tüzükleri Bağlamında Değerlendirme 
508
Ç. Sendika Üyeliği Bağlamında Değerlendirme 
510
1. Sendika Üyeliği ve Sendika Üyeliğinden Çekilme 
510
2. Sendika Üyeliğinden Çıkarılma 
513
D. Sendikanın Faaliyetleri Bağlamında Değerlendirme 
516
E. Genel Kurul ve İşleyişi Bağlamında Değerlendirme 
517
1. Genel Olarak 
517
2. Doğal Delegelik ve Delege Seçimi 
519
3. Genel Kurul Toplantıları 
522
4. Genel Kurul Tarafından Alınacak Kararlar 
528
5. Seçimler 
529
F. Yönetim Kurulu ve İşleyişi Bağlamında Değerlendirme 
533
G. Sendika İçi Disiplinin Tesis Edilmesi Bağlamında Değerlendirme 
538
Ğ. Sendikanın Denetimi ve Denetim Kurulu Bağlamında
Değerlendirme 
540
H. Sendikanın Kapatılması Bağlamında Değerlendirme 
545
V. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN DEMOKRATİK ESASLARA
UYGUNLUĞU 
547
A. Genel Olarak 
547
B. İlkesel Katılım/Yönetime Katılım Güvencesi (,,Prinzipielle
Teilhabegewährleistung”) 
550
1. Demokratik Örgütlenme ve Etkin Yönetime Katılım Yoluyla
Temsil 
550
2. Üst Kuruluşlar Nezdinde Yönetime Katılma 
553
C. Demokratik Örgütlenme İlkesinin Dernekler Hukuku
Bağlamında Temel Gereksinimleri 
554
1. Genel Olarak 
554
2. Sendika Tüzüğünün Demokratik Esaslara Uygunluğu 
555
3. Genel Kurul Toplantıları 
557
4. Aktif Seçme Hakkının Tanınması 
557
5. Azınlığın Korunması 
558
6. Gizli Oy Prensibi, Çoğunlukla Karar Alma ve Eşit Oy
Hakkının Tanınması 
558
7. Delegelerin ve Kurul Üyelerinin Seçilmesi ile Doğal
Delegelik Statüsü 
560
8. Kadın Temsil Kotaları 
562
9. Öneri Hakkının Tanınması 
563
10. Üyelikten Ayrılma Hakkı 
564
Ç. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti Bağlamında Demokratik
Örgütlenme İlkesinin Değerlendirilmesi 
565
SONUÇ 
567
KAYNAKÇA 
579