İşçi Lehine Hüküm İlkesi Dr. Öğr. Üyesi Aslıhan Kayık Aydınalp  - Kitap

İşçi Lehine Hüküm İlkesi

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
274
Barkod:
9786052645734
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
363,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
İş Hukukunun kaynakları arasında yer alan toplu iş sözleşmelerinin, iş sözleşmeleri üzerindeki emredici etkisinin istisnasını oluşturan işçi lehine hüküm ilkesi uyarınca işçinin lehine olan hükmün tespiti hususundaki zorluklar, ilkenin amaçlarına ulaşmasına engel oluşturmaktadır. İlkenin amacına ulaşılması, çatışan hükümler arasında karşılaştırmayı zorunlu kılmaktadır. Hangi hükmün işçinin daha lehine olduğunun tespiti ise Türk Toplu İş Hukukunun tartışmalı konuları arasında yer almaktadır. Bu çalışmayı, ilkenin açıklığa kavuşturulması gereken konuları kapsayacak şekilde incelemeye çalıştık.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İşçi Lehine Hüküm İlkesine İlişkin Temel Esaslar
.
Karşılaştırmanın Uygulanması
.
Üçlü İlişkiler ve Fesih Açısından İşçi Lehine Hüküm İlkesi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
VII
İÇİNDEKİLER 
IX
KISALTMALAR 
XVII
GİRİŞ 
1
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİNE İLİŞKİN TEMEL ESASLAR
§ 1. BİREYSEL VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN TEMEL İLKELER 
5
I. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ 
5
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ ÖZERKLİĞİ 
7
1. Genel Olarak 
7
2. Sözleşme Özgürlüğü ile Toplu İş Sözleşmesi Özerkliği Arasındaki
Hassas Denge 
11
3. Toplu İş Sözleşmesinde Değişiklik Yapılabilmesi 
13
a. Kural: Toplu İş Sözleşmesinde Taraf İradeleri ile Değişiklik
Yapılması 
13
b. İstisna: Toplu İş Sözleşmesinin Yargı Kararıyla Değişen
Şartlara Uyarlanması 
17
§ 2. TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNİN İŞ SÖZLEŞMELERİ ÜZERİNE ETKİSİ 
17
I. GENEL OLARAK 
17
II. NORMATİF HÜKÜMLERİN DOĞRUDAN ETKİSİ 
18
III. NORMATİF HÜKÜMLERİN EMREDİCİ ETKİSİ 
21
1. Genel Olarak 
21
2. Toplu İş Sözleşmesine Aykırı Protokol Yapılması 
23
3. Emredici Etkinin Ortadan Kalkması 
25
a. Taraf İradesi 
25
b. İşçi Lehine Hüküm İlkesi 
28
IV. İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİNİN GENEL ESASLARI 
29
1. Kavram 
29
2. Amacı 
32
3. İşlevi 
34
4. Hukuki Dayanakları 
35
a. 275 sayılı Kanun ve 2822 sayılı Kanun Dönemi 
35
b. 6356 sayılı Kanun Dönemi 
37
5. Hukuki Niteliği 
39
a. Genel Olarak 
39
b. İş Sözleşmesinde Yer Verilen Saklı Kayıtlar 
41
c. İş Sözleşmesi Taraflarınca Hazırlanan Protokoller 
44
d. Toplu İş Sözleşmesinde Yer Verilen Kayıtlar 
44
§ 3. İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİNDE KARŞILAŞTIRILABİLİR DÜZENLEME VE
HÜKÜMLER 
46
I. GENEL ESASLAR 
46
II. KARŞILAŞTIRILABİLİR DÜZENLEMELER 
48
1. Genel Olarak 
48
2. İş Sözleşmesi 
50
3. İş Sözleşmesi Hükmü Haline Gelen Düzenlemeler 
51
a. Genel İş Koşulları 
51
b. İşyeri Uygulamaları 
52
III. KARŞILAŞTIRILABİLİR HÜKÜMLER 
54
1. Genel Olarak 
54
2. Toplu İş Sözleşmesinin Karşılaştırılabilir Normatif Hükümleri 
57
a. İş Sözleşmesinin Yapılmasına İlişkin Hükümler 
57
aa. Genel Olarak 
57
bb. Şekle İlişkin Hükümler 
58
cc. İş Sözleşmesi Yapılmasını Yasaklayan Hükümler 
59
dd. İş Sözleşmesinin Yapılmasını Emreden Hükümler 
61
b. İş Sözleşmesinin İçeriğine İlişkin Hükümler 
62
aa. Genel Olarak 
62
bb. Olumlu ve Olumsuz İçerik Hükümleri 
64
cc. İş Sözleşmesiyle Doğrudan İlgili Hükümler 
66
dd. İşyerine İlişkin Hükümler 
67
c. İş Sözleşmesinin Sona Ermesine İlişkin Hükümler 
73
3. Toplu İş Sözleşmesinin Borç Doğrucu Hükümleri 
73
§ 4. KARŞILAŞTIRMAYA KONU TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN BELİRLENMESİ 
79
I. GENEL OLARAK 
79
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN SÜRESİ 
79
III. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN GERİYE ETKİSİ 
81
1. Tanımı ve Amacı 
81
2. Süresi 
84
3. Kişiler Bakımından Kapsamı 
86
4. Yürürlüğü Geriye Etkili Olarak Kabul Edilecek Hükümler 
86
5. Geriye Etkili Hükümler ile İşçi Lehine Hüküm İlkesi Arasındaki
İlişki 
89
IV. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN ART ETKİSİ 
91
1. Tanımı ve Amacı 
91
2. Süresi 
93
3. Kişiler Bakımından Uygulanma Alanı 
96
4. Art Etkili Hükümler 
98
5. Art Etkili Hükümler ile İşçi Lehine Hüküm İlkesi Arasındaki İlişki 
102
V. ESKİ VE YENİ TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 
105
1. Genel Olarak 
105
2. Art Etkili Hükümler ile Geriye Etkili Hükümler Arasındaki İlişki 
108
VI. KAMU TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ ANLAŞMA PROTOKOLÜ 
113
1. Genel Olarak 
113
2. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirme 
115
VII. İŞ SÖZLEŞMELERİNDE YER VERİLEN ATIF 
116
1. Genel Olarak 
116
2. Hukuki Niteliği 
117
3. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
118
İKİNCİ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMANIN UYGULANMASI
§ 5. KARŞILAŞTIRMAYA İLİŞKİN ESASLAR 
121
I. GENEL OLARAK 
121
II. KARŞILAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 
122
1. Genel Olarak 
122
2. Birebir Karşılaştırma 
123
a. Tanım 
123
b. Eleştiriler 
124
3. Toplu Karşılaştırma 
128
4. Grup Karşılaştırması 
129
a. Tanım 
129
b. Konu Gruplarının Oluşturulması 
133
aa. Genel Olarak 
133
bb. Grupların Oluşturulması 
135
aaa. Genel olarak 
135
bbb. Korunmak İstenen Menfaat 
136
ccc. Karşı Edim 
138
ddd. Yorum ve Fonksiyon Olarak Benzer Edim 
141
cc. Grupların Oluşturulmasında Taraf İradesi 
141
dd. Dengeleyici Hükümler 
144
§ 6. KONU GRUPLARININ OLUŞTURULMASI 
145
I. GENEL OLARAK 
145
II. DİNLENME HAKKINA İLİŞKİN KONU GRUBLARI 
145
1. Yıllık Ücretli İzin Hakkı Grubu 
145
a. Genel Olarak 
145
b. İşçi Lehine Hüküm İlkesinin Uygulanması 
147
aa. Yıllık Ücretli İznin Kapsamına İlişkin Düzenlemeler 
147
bb. Yıllık Ücretli İznin Kullanımına İlişkin Hükümler 
147
cc. Yıllık İzin Hakkının Artırılmasına İlişkin Hükümler 
149
2. Hafta Tatiline İlişkin Konu Grubu 
152
a. Genel Olarak 
152
b. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
153
aa. Hafta Tatilinin Hangi Gün Olduğuna İlişkin Düzenlemeler 
153
bb. Hafta Tatiline Hak Kazanmaya ve Hafta Tatili Ücretine
İlişkin Hükümler 
154
3. Ulusal Bayram ve Genel Tatillere İlişkin Konu Grubu 
156
III. ÜCRET VE ÇALIŞMA SÜRESİNE İLİŞKİN KONU GRUBU 
157
1. Ücret 
157
a. Genel Olarak 
157
b. Ücrete İlişkin Genel Bilgi ve Kapsamı 
158
c. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Ücretin Değerlendirilmesi 
159
aa. Genel Olarak 
159
bb. Karşılaştırmaya Konu Ücretin Kapsamının Belirlenmesi 
160
cc. Ekonomik Durumun Etkisi 
165
dd. Ayni ve Nakdi Ödenen Sosyal Yardımlar 
166
2. Çalışma Süresi 
167
a. Genel Olarak 
167
b. Çalışma Süresine İlişkin Genel Bilgiler 
168
c. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Çalışma Süresinin
Değerlendirilmesi 
170
aa. Genel Olarak 
170
bb. Çalışma Süresine İlişkin Hükümlerin Asgari Norm Olması
ve Lehe Hükmün Tespiti 
173
cc. Çalışma Süresinin İş Güvencesi ile Olan İlişkisi 
177
d. Fazla Çalışma Ücreti ve Fazla Çalışma Ücretinin Ücrete Dahil
Edilmesi 
179
aa. Genel Olarak 
179
bb. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
180
3. Telafi Edici Hükümler 
183
IV. FESHE İLİŞKİN KONU GRUBU 
184
1. Bildirim Süresi 
184
a. Genel Olarak 
184
b. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
186
2. İş Güvencesine İlişkin Hükümler 
188
a. Genel Olarak 
188
b. İş Güvencesinden Faydalanabilme Şartlarının İşçi Lehine
Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
189
c. İşverenin Fesih Hakkını Sınırlayan Düzenlemelere İlişkin
Hükümler 
190
d. Feshin Hukuki Sonuçlarının İşçi Lehine Hüküm İlkesi
Açısından Değerlendirilmesi 
191
e. İstihdam Garantili Anlaşmalar 
192
aa. Genel Olarak 
192
bb) İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 
194
§ 7. KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ İLE DİĞER DURUMLAR 
200
I. KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ 
200
1. Tek İşçi 
200
2. Objektif Bakış 
201
II. DİĞER DURUMLAR 
204
1. Taraf İradesinin Etkisi 
204
2. Belirsiz Hükümler ve Seçim Hakkı 
206
a. Belirsiz Hükümler 
206
b. Seçim Hakkı 
208
3. Karşılaştırma Zamanı 
210
4. Karşılaştırılan Hükümlerin Akıbeti 
212
5. Şüphe Halinde Uygulanacak Hüküm 
213
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÜÇLÜ İLİŞKİLER VE FESİH AÇISINDAN İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİ
§ 8. İŞYERİNİN DEVRİ 
215
I. GENEL OLARAK İŞYERİ DEVRİ 
215
II. İŞYERİNİN DEVRİ DURUMUNDA TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN AKIBETİ 
216
1. Devralınan İşyerinde Uygulanmakta Olan Bir Toplu İş
Sözleşmesinin Bulunmaması 
216
a. Devralan İşverenin İşletme Toplu İş Sözleşmesine Taraf
Olması 
216
b. Devralan İşverenin İşyeri Toplu İş Sözleşmesine Taraf Olması 
218
2. Devralınan İşyerinde Uygulanmakta Olan Bir Toplu İş
Sözleşmesinin Bulunması 
220
a. Devralan İşverenin İşyerinde Uygulanmakta Olan Bir Toplu İş
Sözleşmesinin Olmaması 
220
b. Devralan İşverenin İşyerinde Uygulanmakta Olan Bir Toplu İş
Sözleşmesinin Olması 
222
III. YENİ KURULUŞ YOLUYLA BİRLEŞMEDE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN
AKIBETİ 
227
1. Genel Olarak 
227
2. Birleşen Her İki Şirkette Uygulanan Bir Toplu İş Sözleşmesinin
Olmaması 
229
3. Birleşen Şirketlerden Sadece Birinde Uygulanmakta Olan Bir
Toplu İş Sözleşmesinin Bulunması 
229
4. Birleşen Her İki Şirkette Uygulanmakta Olan Bir Toplu İş
Sözleşmesinin Bulunması 
230
§ 9. İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEVRİ 
232
I. GENEL OLARAK 
232
II. 696 SAYILI KHK İLE KADROYA GEÇİRİLEN ALT İŞVEREN İŞÇİLERİNİN
DURUMU 
234
1. Genel Olarak 
234
2. Kadroya Geçirilen İşçilerin Bir Toplu İş Sözleşmesi Kapsamında
Olması 
236
3. Kadroya Geçirilen İşçilerin Bir Toplu İş Sözleşmesi Kapsamında
Olmaması 
237
§ 10. ASIL İŞVEREN ALT İŞVEREN İLİŞKİSİ 
238
I. GENEL OLARAK 
238
II. İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRME 
239
§ 11. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ 
241
I. GENEL OLARAK 
241
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN YARARLANMA VE İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM
İLKESİ 
242
§ 12. İŞÇİ LEHİNE HÜKÜM İLKESİNİN FESİHLERE ETKİSİ 
244
I. SÜRELİ VE HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH 
244
1. Genel Bilgi 
244
2. Fesihler ile İşçi Lehine Hüküm İlkesi Arasındaki İlişki 
246
II. DEĞİŞİKLİK FESHİ 
247
1. Genel Bilgi 
247
2. İşçi Lehine Hüküm İlkesi Açısından Bir Değerlendirme 
249
SONUÇ 
253
KAYNAKÇA 
259