İş Hukukunda Dijital İzleme Ferman Kaya  - Kitap

İş Hukukunda Dijital İzleme

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
386
Barkod:
9789750294594
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
500,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Günümüz işyerlerinin önemli bir parçasına dönüşen bilişim sistemleri ve işverenlerin çeşitli amaçlarla kullandığı dijital izleme uygulamaları, kişisel veri işleyen teknolojiler olduğundan, işçinin özel hayatı ve kişisel verileri üzerindeki hakları ile işverenin mülkiyet hakkı, iş sözleşmesinden doğan yönetim ve ekonomik hakları arasında bir çatışma ortaya çıkarmaktadır. İş ilişkisinde kullanılan dijital izleme uygulamalarından olan kamera gözetlemesi, iletişimi izleyen bilişim uygulamaları, konum ve hareket izleme sistemleri, giyilebilir teknolojiler ve biyometrik veri esaslı işyeri giriş ve izleme sistemleri, işçilerin kişisel verilerini kişisel zamanı da kapsayacak biçimde işlemeye konu etmekte, büyük veri tabanlarında analize ve paylaşmaya olanak tanımaktadır.
Bu çalışmada işverenin dijital izleme hakkı ve sınırları incelemeye konu edilerek, işyerine ilişkin riskleri üzerinde taşıyan işverenin dijital izleme hakkı ile işçinin kişilik hakkı ve özgürlükleriyle ilgili olan özel hayatı ve kişisel verileri üzerindeki haklarının hangi düzeyde adil dengeye kavuşturulabileceği değerlendirilmiştir. İşverenin dijital izleme uygulamalarını kullanmadan önce veri koruma etki değerlendirmesi yapması, profil çıkarmanın istisnalara bağlanarak yasaklanması, verilerin doğrudan işçiden elde edileceği yöntemlerin önceliklendirilmesi ve işçiye bilişim sistemleriyle bağlantıyı kesme hakkı tanınması gibi çözüm önerileri üzerinde durulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Dijital İzleme ve Özel Hayat – Kişisel Veri İlişkisi
.
Elektronik İletişimin, Mekanların ve Araçların İzlenmesi
.
İşverenin Dijital İzleme Uygulamalarını Kullanma Hakkı ve Dayanakları
.
Dijital İzlemenin Hukuka Uygunluk Ölçütleri ve TBK m.419 – KVKK İlişkisi
.
Dijital İzlemede İşçinin Tehlikeye Atılan Menfaatleri
.
Dijital İzlemenin İş Sözleşmesi Üzerindeki Etkileri ve Olumsuz Etkisini Sınırlandırmaya Yönelik Öneriler
.
7499 Sayılı Kanun ile Gerçekleştirilen KVKK Değişiklikleri
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
15
Giriş
I. Konunun Önemi 
19
II. Konunun Sınırlandırılması 
22
III. Konunun Sunulması 
24
Birinci Bölüm
DİJİTAL İZLEMENİN
İŞYERİNDE KULLANILMASI VE VERİ KORUMA
§ 1. GÖZETLEMEDEN DİJİTAL İZLEMEYE İŞÇİNİN İZLENMESİ 
27
I. İş İlişkisinde Gözetleme, Gözetim ve İzleme Kavramları 
27
1. Gözetleme 
27
2. Gözetim 
29
3. İzleme 
30
4. Kavramların Kapsamları ve Dijital İzlemenin Tanımlanması 
31
1. Gözetlemenin Tarihsel Gelişimi 
34
2. İşyerlerinde Gözetlemenin Araçsallaşması: Bilimsel Yönetim İlkeleri ve Ford Sosyoloji Departmanı 
36
3. Gözetlemeden Dijital İzlemeye İş İlişkisinde Denetimin Dönüşümü 
38
a. İşverenin Denetim Aracı Olarak İzleme 
38
b. Teknolojinin Veri İşleme Biçimini Değiştirmesi: Özel Hayatın Korunmasının Taleplere Konu Edilmesi 
42
III. Yeni Çalışma Türlerinin Denetim Aracı Olarak Dijital İzleme 
45
1. Gözetlemede Yeni Bir Eşik: Dijital İzleme 
46
2. Yeni Çalışma Türlerinin Dijital İzlemeyi Tetiklemesi 
48
§ 2. ÖZEL HAYAT VE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 
52
I. İş İlişkisinde Mahremiyet ve Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması 
52
1. Mahremiyet 
52
2. Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması 
55
a. Özel Hayatın Gizliliğinin Hukuken Korunması ve Önemi 
55
b. Özel Hayat Tanımı ve Kapsamı 
60
3. Özel Hayat Kapsamında Bireyin Korunan Yaşam Alanları 
65
a. Kamusal Alan – Özel Hayat Alanı Ayrımının Önemi 
66
b. Yalnız Kalma Hakkı Tanımı ve Yeterliliği 
67
c. Üç Alan Teorisi 
68
aa. Kamuya Açık Ortak Hayat Alanı 
69
bb. Özel Hayat Alanı 
69
cc. Gizli Hayat Alanı 
70
II. Veri Kavramı ve Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Doğuşu 
71
1. Veri Kavramı ve Verinin Artan Önemi 
72
2. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Doğuşu 
74
III. Kişisel Verilerinin Korunması 
78
1. Özel Hayat ve Kişisel Verilerin Korunması İlişkisi 
78
2. Bir İnsan Hakkı Olarak İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması 
82
3. İş Sözleşmesinin Ortaya Çıkardığı İlişkinin İşçinin Kişisel Verilerine Etkisi 
86
§ 3. DİJİTAL İZLEME UYGULAMALARINDA TARAF MENFAATLERİ 
89
I. Dijital İzleme: İşveren Menfaatleri Açısından 
89
1. İş Görme Borcunun İfasını Denetlemek ve İşyeri Verimliliğini Artırma 
89
a. İşçinin Denetlenmesi 
89
b. Verimliliği Artırma 
91
2. İşverenin İdareye Karşı Yükümlülükleri ve Yasal Zorunluluklar 
93
3. Güvenlik ve İşyerinde Mülkiyeti Korumak 
95
4. İşverenin Diğer Menfaatleri 
96
II. Dijital İzlemede İşçinin Tehlikeye Atılan Menfaatleri Açısından 
96
§ 4. ULUSLARARASI METİNLERDE DİJİTAL İZLEME VE SINIRLARI 
101
I. Birleşmiş Milletler Düzenlemeleri 
101
II. ILO’nun İşçilerin Verilerini Korumaya İlişkin Çalışmaları ve ILO Uygulama Kodu 
103
III. OECD Rehberleri ve Kişisel Verilerin Korunması 
106
IV. Avrupa Konseyi’nin Dijital İzlemeye Konu Kişi Haklarına İlişkin Hukuki Metinleri 
109
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin İlgili Düzenlemeleri 
109
2. Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin 108 Sayılı Sözleşme ve 181 sayılı Ek Protokol 
112
V. Avrupa Birliği Düzenlemelerinde Dijital İzleme ve Verilerin Korunması 
115
1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 
115
2. 95/46/ Sayılı Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Direktif 
117
3. 2002/58/ Sayılı E–Gizlilik Direktifi ve E–Gizlilik Tüzüğü Çalışmaları 
119
4. 2016/679 Sayılı Genel Veri Koruma Tüzüğü 
121
a. Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün Hazırlanma Sebepleri 
121
b. Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün İş İlişkisine Etkisi 
124
İkinci Bölüm
DİJİTAL İZLEMENİN HUKUKİ DAYANAKLARI VE SINIRLARI
§ 5. DİJİTAL İZLEMENİN HUKUKİ ÇERÇEVESİ 
129
I. Dijital İzlemenin Anayasal ve Yasal Dayanakları 
129
1. Dijital İzleme Uygulamalarının Anayasal Dayanakları 
130
2. Dijital İzleme Uygulamalarının Yasal Dayanakları 
132
a. Genel Olarak Dijital İzlemenin Yasal Çerçevesi 
132
b. Karayolu Trafik Kanunu ve Yönetmeliği 
134
c. İnternet Kanunu’nun Bir Gereği Olarak İnternet Trafiğinin İzlenmesi 
136
II. Dijital İzleme Uygulamalarının Sözleşmesel Dayanakları 
138
1. Yönetim Hakkının Bir Parçası Olarak Dijital İzleme 
138
a. Yönetim Hakkının Kaynağı ve Sınırları 
138
b. Yönetim Hakkı Kapsamında Dijital İzleme ve Denetim 
141
2. Gözetme Borcunun Bir Gereği Olarak Dijital İzleme 
144
a. Genel Olarak İşverenin Gözetme Borcu 
145
b. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri 
147
c. İşyerinde Tacizin ve Siber Zorbalıkların Önlenmesi 
151
d. Kamu Sağlığının Korunması: Covid–19 Pandemisinin Ortaya Çıkardığı Uygulamalar ve Dijital İzleme 
154
3. Personel Yönetmeliğinde Yer Alan Kişisel Veri Düzenlemeleri 
159
III. Ara Değerlendirme: İş İlişkisinde Dijital İzlemenin Dayanaklarının Değerlendirilmesi 
161
§ 6. DİJİTAL İZLEMENİN HUKUKA UYGUNLUK ÖLÇÜTLERİ 
164
I. İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması: Borçlar Kanunu m.419 – Kişisel Veri Koruma Hukuku İlişkisi 
165
II. Kişisel Veri Koruma Hukuku Kapsamında Dijital İzlemenin Sınırları 
171
1. Kişisel Veri ve Kişisel Verinin İşlenmesi Kavramı 
171
2. Özel Nitelikli Kişisel Veriler 
174
3. Dijital İzlemede Dikkate Alınacak Kişisel Veri Koruma Hukukunun Genel İlkeleri 
175
a. Veri İşlemenin Hukuka ve Dürüstlük Kuralına Uygun Olması 
176
b. İşlenen Kişisel Verilerin Doğru ve Güncel İşlenmesi 
179
c. İzlemenin Belirli, Açık ve Meşru Amaç Kapsamında Gerçekleştirilmesi 
180
d. Dijital İzlemenin Amaçla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü Olması 
182
e. İşlenen İşçi Verilerinin Belirli Bir Süre Kadar Muhafaza Edilmesi 
183
4. Dijital İzlemede Kişisel Verilerin İşlenme Şartları 
184
a. Açık Rıza Beyanı Kapsamında Dijital İzleme Gerçekleştirilmesi 
185
aa. Açık Rızanın Unsurları 
185
bb. Açık Rıza ile Diğer Veri İşleme Şartları Arasındaki İlişki 
187
cc. İş İlişkisinde Açık Rızanın Geçerlilik Koşulları 
189
b. Kanunlarda Açıkça Öngörülmesi 
192
c. Bir Sözleşmenin Kurulması veya İfası için Zorunlu Olması 
192
d. Fiili İmkansızlık Sebebiyle Veri İşlemenin Zorunlu Olması 
194
e. Veri Sorumlusunun Hukuki Yükümlülüğünü Yerine Getirmesi 
194
f. İlgili Kişinin Kendisi Tarafından Alenileştirilmiş Olması 
195
g. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması için Zorunlu Olması 
196
h. Veri Sorumlusu İşverenin Meşru Menfaati için Zorunlu Olması 
196
i. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları 
198
5. Medeni Kanun’daki Hukuka Uygunluk Sebepleri ile Kişisel Veri İşleme Şartları İlişkisi 
200
6. Dijital İzleme Uygulamalarında Veri Sorumlusu İşverenin Aydınlatma ve Veri Koruma Yükümlülükleri 
204
a. Aydınlatma Yükümlülüğü 
204
b. Teknik ve İdari Tedbirleri Alma Yükümlülüğü 
209
c. Denetlenebilir ve Şeffaf Bir Veri İşleme Süreci Oluşturma Yükümlülüğü 
212
d. Veri Sorumluları Siciline Kayıt Yükümlülüğü 
213
7. Dijital İzlemede İşlenen İşçi Verilerinin Aktarılması 
214
a. İşlenen Kişisel Verilerin Yurt İçinde Aktarılması 
214
b. İşlenen Kişisel Verilerinin Yurt Dışına Aktarılması 
216
III. Dijital İzlemeyi Sınırlandıran Genel Hukuk İlkeleri 
221
1. Dijital İzlemenin Eşit Davranma Borcuna Uygun Uygulanması 
222
2. Dijital İzlemenin Dürüstlük İlkesine Uygun Olması 
226
3. Dijital İzlemede Ölçülülük Denetimi 
229
a. Dijital İzlemenin Ölçülü Olması 
230
b. Dijital İzlemede Ölçülülük İlkesi Kapsamında Gerçekleştirilen Denetimler 
233
aa. Gereklilik 
234
bb. Elverişlilik 
234
cc. Orantılılık 
235
c. Uygulamada Ölçülülük Denetimi 
235
4. İşçi Adaylarının Dijital İzleme Uygulamalarıyla İzlenmesi: Culpa in Contrahendo Sorumluluğu 
237
§ 7. DİJİTAL İZLEME YÖNTEMLERİNİN HUKUKEN DEĞERLENDİRİLMESİ 
242
I. İşçilerin İşyerine Giriş Sistemleri Vasıtasıyla İzlenmesi 
242
1. İşyeri Girişlerini İzleyen Dijital İzleme Uygulamaları 
242
a. Kimlik Bazlı Giriş Kartları 
243
b. Biyometrik Veri Esaslı Giriş Sistemleri 
243
2. Kişisel Veri Koruma Hukukunda Doğan İşveren Yükümlülükleri 
245
II. İşyerinde Kamera İzlemesi 
246
2. Kamera İzlemesinin Sınırları 
247
a. Bilgilendirmenin Bulunduğu Kameralarla İzleme 
248
b. Suçun Önlenmesi Amacıyla Gizli Kamera Gözetlemesi 
250
aa. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İşverenin Gizli Kamera Gözetlemesi 
251
bb. Gizli Gözetlemenin Hukuki Değerlendirmesi 
256
3. İşçilerin Duygu Durumunu, Vücut Isılarını, Seslerini İzleyen ve Analiz Eden Optik Sistemler 
259
III. İş İlişkisinde Kullanılan Verimlilik ve İş Sağlığı Takip Uygulamaları 
260
1. İşyerinde Verimlilik İzleme Uygulamalarının Kullanılması 
261
a. İşçileri İzleyen Konum ve Hareket Bazlı Sistemler 
261
b. Giyilebilir Teknolojilerle İşçilerin İzlenmesi 
262
2. İşyeri Dışında Konum Bazlı Dijital Sistemlerle İzleme 
265
3. İşçinin Konum Belirleme Sistemleri ve Giyilebilir Teknolojilerle İzlenmesinin Sınırları 
270
IV. İşçinin Elektronik İletişiminin İzlenmesi 
272
1. Elektronik İletişimin İzlenmesinde İşverenin Menfaatleri 
273
2. İşverenin Elektronik İletişime İlişkin Talimatları ve Yükümlülükleri 
275
3. Elektronik İletişim Araçlarının İzlenmesine İlişkin AİHM ve AYM Yaklaşımı 
279
Üçüncü Bölüm
DİJİTAL İZLEMENİN HUKUKİ SONUÇLARI
§ 8. DİJİTAL İZLEMENİN İŞ İLİŞKİSİNDEKİ SONUÇLARI 
287
I. Hukuka Uygun Dijital İzlemenin Sonuçları 
287
1. Hukuka Uygun Dijital İzlemeye İşçinin Uyma Yükümlülüğü 
287
2. Dijital İzlemede Elde Edilen Veri – Fesih İlişkisi 
289
a. Geçerli Nedenle Fesih 
289
b. Haklı Nedenle Fesih 
293
aa. Hukuka Uygun Biçimde Elde Edilme 
294
bb. Dijital İzlemede İşverenin Şeref ve Namusuna Dokunacak Sözler ve Davranışların Tespiti 
295
cc. İşçinin İşverenin Diğer İşçisine Cinsel Tacizde Bulunması 
296
dd. Dijital İzlemede İşçinin Sataşması ve İşyerinde Alkol, Uyuşturucu Kullanması Verisinin İşlenmesi 
298
ee. Dijital İzlemede İşçinin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranışlarının Tespit Edilmesi 
298
ff. İşçinin Yapmakla Ödevli Olduğu İşleri Hatırlatılmasına Rağmen Yapmadığı Verisine Ulaşılması 
300
gg. Dijital İzlemede İSG Önlemlerine Uygun Davranılmadığının Tespit Edilmesi 
301
II. Hukuka Aykırı Dijital İzlemenin Sonuçları 
302
1. İşçinin İş Akdini Haklı Nedenle Feshetmesi 
303
2. İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı 
305
3. İşçinin Kişilik Haklarını Koruyan Davaları Açması 
307
a. Kişilik Haklarına Saldırının Önlenmesi Davası 
308
b. Saldırının Durdurulması Davası 
309
c. Saldırının Hukuka Aykırılığının Tespiti Davası 
310
d. Kararın Üçüncü Kişilere Bildirimi ve İlanı 
310
III. Hukuka Aykırı Dijital İzleme: Kamusal Yaptırımlar 
311
1. Hukuka Aykırı Dijital İzleme: İşverene Uygulanacak Ceza Yaptırımları 
311
2. İşçinin Verilerini Hukuka Aykırı İşleyen İşverene Uygulanacak İdari Yaptırımlar 
315
§ 9. DİJİTAL İZLEMENİN OLUMSUZ ETKİSİNİ SINIRLAMAYA YÖNELİK ÖNERİLER 
316
I. Açık Rıza ve Aydınlatma Yükümlülüğünün Veri Korumada Yetersizliği 
317
1. Açık Rıza ve Aydınlatma Yükümlülüğünün Sorunlu Yönleri 
317
2. Aydınlatma Yükümlülüğü ve Açık Rızadan Önce Yeni Denetimlerin Geliştirilmesi İhtiyacı 
321
II. Verilerin Doğrudan İşçiden Elde Edileceği Yöntemlerin Önceliklendirilmesi 
323
III. İşçinin Bilişim Sistem ve Uygulamalarıyla Bağlantıyı Kesme Hakkının Yasal Çerçeveye Kavuşturulması İhtiyacı 
327
IV. Dijital İzleme Uygulamalarında Veri Koruma Etki Değerlendirmesinin Zorunlu Olması Gerekliliği 
330
V. İş İlişkisinde Otomatik Profil Oluşturan Yapay Zeka Destekli Dijital İzleme Uygulamalarının Sınırlandırılması 
334
Sonuç 
339
Kaynakça 
345
Kavram Dizini 
377