Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma TMK m. 166 f. IV Ömer Uğur Gençcan - Kitap

Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma

TMK m. 166 f. IV

14. Baskı, 
Haziran 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1410
Barkod:
9786050522389
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Yetkin Yayınları
Fiyatı:
2.250,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
"Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma" 14. Baskıda tarafımdan bağımsız kitap haline dönüştürüldü. Amacımız sadece eylemli ayrılık sebebiyle boşanma davası ile ilgilenenin diğer boşanma sebeplerini de kapsayan iki cilt eser almak yerine "Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma" davasının daha ayrıntılı incelendiği tek cilt esere sahip olabilmesidir.
Diğer boşanma sebeplerine dayalı boşanma davaları ise ayrı bir eser olarak okuyucuya sunulmuştur.
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE 
V
İÇİNDEKİLER 
IX
KAYNAKÇA 
CV
KISALTMALAR 
CVII
BİRİNCİ BÖLÜM BOŞANMA DAVALARINDA GENEL HÜKÜMLER
§ 1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ 
1
I. TANIMI 
1
II. HUKUKİ NİTELİĞİ 
3
A– BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI 
3
1– Bozucu Yenilik Doğuran Hak 
3
2– Dava Yolu İle Kullanılabilir 
3
B– BOŞANMA DAVASININ NİTELİĞİ 
3
1– İnşai Davadır 
4
2– Sona Erdirici İnşai Davadır (HMK m. 108 f. I) 
4
3– Geleceğe Etkili İnşai Davadır 
5
4– Mutlak Etkili İnşai Davadır 
6
III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 
6
A– BİREYCİ GÖRÜŞ 
8
B– TOPLUMCU GÖRÜŞ 
8
IV. DÜZENLENME BİÇİMLERİ 
8
A– BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM 
9
B– BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER 
10
1– Serbest Boşanma Sistemi 
10
2– Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi 
16
3– İdari İşlemle Boşanma Sistemi 
16
a. Konsolosluk Memurluğunda 
16
b. Noterlerde 
16
c. Belediye Başkanlıklarında 
17
d. Nüfus Müdürlüklerinde 
17
e. Valiliklerde 
17
V. UNSURLARI 
17
A– GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR 
18
1– Uygulanacak Statüler 
20
a. Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır (TMK m. 142) 
20
aa. Yapıldığı Yer 
20
aaa. Yurt İçinde Yapılan Evlilik 
20
bbb. Yurt Dışında Yapılan Evlilik 
23
bb. Farklılıkları Olanlar 
26
aaa. Farklı Dinde Olanlar 
26
bbb. Farklı Mezhepte Olanlar 
27
ccc. Farklı Irkta Olanlar 
27
ddd. Farklı Dilde Olanlar 
27
eee. Farklı Renkte Olanlar 
28
cc. Muvazaalı Evlenmeler 
28
dd. Birden Fazla Evlilik Durumu 
29
2– Uygulanmayacak Statüler 
33
a. Yok Evliliklerde Uygulanmaz 
33
aa. Kavram 
33
aaa. Hükümsüzlük Kavramı 
34
bbb. Yokluk Kavramı 
36
bb. Evlenmenin Yokluğu Sebepleri 
37
aaa. Aynı Cinsten Kişiler Arasında Yapılması 
38
bbb. Evlendirme Memuru Bulunmadan Yapılması 
41
aaaa. Sadece Birbirine İrade Açıklaması 
41
bbbb. Yetkili Olmayan Kişiye İrade Açıklaması 
42
ccc. Taraflar Hazır Bulunmadan Yapılması 
43
aaaa. Aynı Yerde Hazır Olmamak 
43
bbbb. Aynı Zamanda Hazır Olmamak 
44
cccc. Bizzat Hazır Olmamak 
44
cc. Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları 
45
aaa. Evlenme Kendiliğinden Hükümsüzdür 
46
bbb. Evlenmenin Yokluğunun Tespiti Davası Açılabilir 
46
aaaa. Her İlgili Açabilir 
46
bbbb. Her Zaman Açılabilir 
47
cccc. Her Türlü Delille Kanıtlanabilir 
47
dddd. Aile Mahkemesi Görevlidir 
48
ccc. Boşanma Davası Açılmasına Olanak Vermez 
49
ddd. Kayıt Varsa Düzeltilmesi Dava Edilebilir 
49
eee. Özel Kanun Varsa Evlilik Olarak Tescil Edilebilir 
49
fff. Uzun Süre Geçmesi Yokluğu Ortadan Kaldırmaz 
50
b. Nişanlılıkta Uygulanmaz 
52
c. Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz 
52
aa. Common Law Evlilik 
53
bb. Kayıtsız Hayat Ortaklığı 
53
aaa. Özellikleri 
54
aaaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur 
54
bbbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur 
55
cccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir 
55
dddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır 
55
eeee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer 
55
bbb. Çeşitleri 
56
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı 
56
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı 
56
cc. Kayıtlı Hayat Ortaklığı 
56
aaa. Özellikleri 
57
aaaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur 
57
bbbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur 
57
cccc. Boşanma Söz konusu Değildir 
57
bbb. Çeşitleri 
58
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 
58
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 
58
dd. Homoparental Aile 
59
ee. Tek Ebeveynli Aile 
59
ff. Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı 
59
gg. Eş Cinsel Evlilik 
59
d. Dini Nikâhlı İlişkide Uygulanmaz 
60
e. Evlilik Öncesi İlişkide Uygulanmaz 
61
f. Evliliğin Sonlanmasından Sonraki İlişkide Uygulanmaz 
61
g. Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz 
62
B– EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR 
62
C– KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR 
63
D– MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR 
63
VI. DAYANDIĞI İLKELER 
66
A– İRADE İLKESİ 
67
B– KUSUR İLKESİ 
67
C– EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ 
69
D– ELVERİŞSİZLİK İLKESİ 
70
E– EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ 
72
§ 2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
73
I. GENEL OLARAK 
73
II. MEVZUAT KAYNAKLARI 
73
A– ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 
74
B– ANAYASA 
81
1– Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10) 
81
2– Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı (TCA m. 17 f. I) 
81
3– Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I) 
82
4– Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I) 
83
5– Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41) 
84
6– Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) 
84
7– Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II) 
85
C– KANUNLAR 
85
1– 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usûllerine Dair Kanun 
85
2– 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 
86
3– 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 
87
4– 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun 
88
5– 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 
88
D– TÜZÜKLER 
89
E– YÖNETMELİKLER (HMK m. 449) 
89
1– Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik 
90
2– Elektronik Tebligat Yönetmeliği 
90
II. İÇTİHAT KAYNAKLARI 
90
A– BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II) 
91
B– YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY KARARLARI) (TMK m. 1 f. II) 
91
§ 3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA 
93
I. GENEL OLARAK 
93
A– SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR 
94
B– EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR 
94
II. SINIFLANDIRMA 
94
A– KONULARINA GÖRE 
95
1– Özel Boşanma Sebepleri 
95
a. Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür 
95
b. Belli Sebepler Öngörülmüştür 
97
2– Genel Boşanma Sebepleri 
98
a. Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir 
99
b. Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır 
99
c. Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir 
99
B– ETKİLERİNE GÖRE 
100
1– Mutlak Boşanma Sebepleri 
100
2– Nisbî Boşanma Sebepleri 
103
C– DAVALI EŞİN KUSURUNA GÖRE BOŞANMA SEBEPLERİ 
104
1. Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Boşanma Sebepleri 
105
2– Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Olmayan Boşanma Sebepleri 
105
İKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ
§ 4. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ 
107
I. GENEL OLARAK 
107
II. SINIFLANDIRMA ÖZELLİKLERİ 
121
A– GENEL BOŞANMA SEBEBİDİR 
121
B– MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR 
122
C– KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR 
123
1– Kusur Araştırması Boşanma Kararı İçin Gerekmez 
123
2– Kusur Araştırması Boşanmanın Eki İstekler İçin Gerekir 
124
a. Boşanmanın Eki İstekler İçin Fiili Ayrılık Süresinde Gerçekleşen Kusurlu Davranışlar Dikkate Alınır 
124
b. Boşanmanın Eki İstekler İçin Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir 
125
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVALARININ KOŞULLARI
§ 5. REDDEDİLMİŞ BİR BOŞANMA DAVASI BULUNMASI KOŞULU 
129
I. HERHANGİ BİR RET KARARINA DAYANILABİLİR 
129
A– REDDEDİLİP KESİNLEŞEN SON DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR 
129
B– EN GEÇ KESİNLEŞEN DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR 
130
C– REDDEDİLİP KESİNLEŞEN HERHANGİ BİR DAVAYA DAYANILABİLİR 
130
II. HER TÜRLÜ RET KARARI DAYANAK OLABİLİR 
131
A– DAYANAK YAPILAMAYACAK KARARLAR 
131
1– Evliliğin Butlanı ve Feshi Kararları 
131
2– Yetkisizlik Kararları 
132
3– Doğan Hakka Rağmen Feragat Sebebiyle Ret Kararları 
132
B– DAYANAK YAPILABİLECEK KARARLAR 
134
1– Feragat Sebebiyle Ret Kararları 
134
2– Her Türlü Boşanma Ret Kararları 
137
3– Tanıma ya da Tenfizine Karar Verilen Yabancı Mahkeme Kararları 
137
4– Bir Yıl Geçmediği Gerekçesiyle Ret Halinde Süre Dolması Durumunda Dayanak Davadaki Ret Kararları 
137
III. DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMİŞ OLMALIDIR 
138
IV. DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMEMİŞSE 
139
V. BAŞKA SEBEPLE BEKLEME SÜRESİNDE AÇILMIŞ VE SONUÇLANMIŞ DAVA ENGEL OLUŞTURMAZ 
140
§ 6. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMASI KOŞULU 
143
I. GENEL OLARAK 
143
II. ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMALIDIR 
144
A– ORTAK HAYATIN KURULAMAMA SEBEBİ ÖNEMLİ DEĞİLDİR 
144
1– Davacının Kötü Niyetli Olması 
145
2– Davacının Başkasıyla Yaşıyor Olması 
145
3– Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması 
146
4– Boşanma Davası Bulunması 
146
5– Ayrı Yaşama Hakkı Veren Kararın Bulunması 
146
6– Fiili Olanaksızlık Bulunması 
147
B– ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMUŞSA DAVA REDDEDİLMELİDİR 
147
C– DAYANAK BOŞANMA DAVASININ REDDİNDEN SONRA YENİ BİR BOŞANMA DAVASI AÇILMASI ENGEL OLUŞTURMAZ 
148
III. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMUŞ SAYILMADIĞI DURUMLAR 
148
A– ÇOCUKLAR İÇİN BİR ARAYA GELMEK 
149
1– Çocuğun İhtiyaçlarını Karşılamak 
149
2– Çocuğu Ziyaret Etmek 
150
3– Çocuğun Ana Babasıyla Görüşmesini Sağlamak 
150
4– Çocuğun Hastalığını Tedavi Ettirmek 
151
5– Çocuğun Düğün Törenini Yapmak 
151
B– BİR KONUYU GÖRÜŞMEK İÇİN BİR ARAYA GELMEK 
151
1– Boşanma Müzakeresi Yapmak 
152
2– Belli Konuyu Görüşmek 
152
C– ZORUNLULUK SEBEBİYLE BİR ARAYA GELMEK 
152
1– Sosyal İlişkide Bulunmak 
153
2– Gidecek Yeri Olmamak 
153
3– Hasta Ziyaret Etmek 
153
4– Kardeşlerle Buluşmak 
154
5– Ölüm Sebebiyle Bir Araya Gelmek 
154
6– Eşin Ailesi İle Oturmak 
154
D– DİĞER HAKLI SEBEPLERLE BİR ARAYA GELMEK 
155
§ 7. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULU 
157
I. GENEL OLARAK 
157
II. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULUNUN ÖZELLİKLERİ 
157
A– SALT FİİLİ AYRILIK YETERLİ DEĞİLDİR 
157
B– DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMİŞSE 
158
C– DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMEMİŞSE 
159
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER BOŞANMA DAVALARI İLE İLİŞKİSİ
§ 8. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 
161
I. GENEL OLARAK 
161
II. DİĞER DAVALARLA İLİŞKİSİ 
161
A– ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
162
B– SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
162
C– HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
163
D– TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
163
E– AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
164
F– EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 
164
1– Sadece Eylemli Ayrılık Sebebiyle Dava Açılabilir 
164
2– İki Sebeple Boşanma Davası Açılabilir 
164
3– Terditli Dava Açılabilir 
165
4– Islah Yapılabilir 
165
G– AYRILIK KARARI KURAL OLARAK VERİLEMEZ 
165
H– ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILABİLİR 
166
BEŞİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SONUÇLARI
§ 9. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN FER’Î SONUÇLARI 
167
I. GENEL OLARAK 
167
II. MADDİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. I) 
169
A– GENEL OLARAK 
170
B– DAVACIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 
172
C– DAVALIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 
172
D– İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ 
172
E– İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ 
173
III. MANEVİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. II) 
174
A– GENEL OLARAK 
174
B– DAVACIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 
177
C– DAVALIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 
177
D– İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ 
177
E– İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ 
178
IV. YOKSULLUK NAFAKASI (TMK m. 175) 
178
A– GENEL OLARAK 
178
B– DAVACIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR 
181
C– DAVALIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR 
182
D– İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ 
183
V. VELÂYET (TMK m. 336 f. III) 
183
A– GENEL OLARAK 
183
B– DAVACIYA VELAYET VERİLEBİLİR 
187
C– DAVALIYA VELAYET VERİLEBİLİR 
188
VI. TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 
188
A– GENEL OLARAK 
188
B– DAVACIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR 
191
C– DAVALIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR 
192
VII. İŞTİRAK NAFAKASI (TMK. m. 182 f. III, 329) 
192
A– GENEL OLARAK 
193
B– DAVACI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR 
196
C– DAVALI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR 
196
VIII. KİŞİSEL İLİŞKİ (TMK m. 323) 
196
A– GENEL OLARAK 
197
B– DAVACI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 
199
C– DAVALI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 
201
§ 10. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI 
203
I. GENEL OLARAK 
203
II. VATANDAŞLIK 
204
III. ERGİNLİK 
205
IV. KAYIN HISIMLIĞI 
208
V. SOYADI 
208
A– BOŞANMA SONRASI KADININ SOYADI (TMK. m. 173) 208
1– Evlenmeden Önce Bekâr İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 
209
2– Evlenmeden Önce Dul İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 
209
a. Kural Olarak 
209
b. Evlenmeden Önce Dul Olup Bekârlık Soyadını Kullanması 
209
B– BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMASI 
210
1– Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Verilmesi Davası (TMK. m. 173 f. II) 
210
a. Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Koşulları 
210
aa. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 
210
bb. Kadın Eşin Menfaati Bulunmalıdır 
213
cc. Erkek Eşe Zarar Vermemelidir 
214
b. Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Usulü 
215
aa. Görevli Mahkeme 
215
bb. Erkek Eşe Husumet Yöneltilmelidir 
217
cc. Erkek Eşin Kabulü 
217
dd. Zamanaşımı 
218
2– Kocanın Soyadını Kullanma İznini Kaldırma Davası (TMK. m. 173 f. III) 
219
a. Görevli Mahkeme 
219
b. Dava Koca Tarafından Açılabilir 
220
c. Dava Kadın Tarafından Açılabilir 
220
d. Nüfus Müdürlüğü Temyiz Edemez 
222
e. Deliller Toplanmalıdır 
223
C– BOŞANAN KADININ HANESİ (NHUY m. 28) 
223
1– Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
223
a. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) 
223
b. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) 
225
2– Dul Olarak Evlenip Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
225
a. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir 
225
b. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E–Başvuru İle Talep Edebilir 
226
3– Boşandığı Eşinin Soyadını Kullanmasına İzin Verilen Kadının Soyadı ve Hanesi 
226
a. Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 
226
b. Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse 
227
4– Evlenmeyle Türk Vatandaşlığını Kazanıp Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
227
5– Boşanma Kararında Soyadı Belirtilmeden Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
227
6– Tanıma/Tenfiz Kararı Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
228
7– Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 
228
D– BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ 
228
VI. YENİDEN EVLENME OLANAĞI 
229
A– KADIN EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 
229
1– Bekleme Süresi Geçmiş Olmalıdır 
230
2– Bekleme Süresinde Nişanlanmaya Engel Yoktur 
230
3– Bekleme Süresi Kesin Olmayan Evlenme Engelidir 
231
4– Bekleme Süresinin Sona Ermesi 
231
5– Bekleme Süresinin Kaldırılması 
231
a. Kadının Önceki Evliliğinden Gebe Olmadığının Anlaşılması 
232
b. Evliliği Sona Eren Eşlerin Yeniden Birbiriyle Evlenmek İstemeleri 
232
B– ERKEK EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 
233
VII. CEBRÎ İCRA YOLUNA GİDİLEBİLMESİ 
233
VIII. ALACAKLAR İÇİN ZAMANAŞIMININ İŞLEMEYE BAŞLAMASI 
234
IX. YASAL MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI 
234
X. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA SAĞLANAN HAKLARIN KAYBI 
236
A– ATANMIŞ MİRASÇI OLMA HAKKININ KAYBI 
236
B– VASİYET ALACAKLISI OLMA HAKKININ KAYBI 
237
XI. BOŞANMA KARARININ NÜFUSA BİLDİRİLMESİ 
237
A– GENEL OLARAK 
237
B– BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) 
239
C– BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) 
239
1– Türk Mahkemesinden Verilen Boşanma Kararı 
240
2– Yabancı Ülke Makamlarınca Verilen Boşanma Kararı 
240
a. Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi 
240
b. Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi 
240
D– BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ 
241
1– Bildirim Süresi ve Yükümlülüğü 
241
2– Bildirimin Tescili 
241
a. 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları 
241
b. Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 
242
E– BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 
242
F– YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) 
242
G– ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ 
243
XII. KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ (TMK m. 132) 
244
XIII. MAL REJİMİYLE İLGİLİ SONUÇLARI 
246
ALTINCI BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI
§ 11. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI 
249
I. GENEL OLARAK 
249
II. TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER 
249
III. HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER 
250
YEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER
§ 12. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TASARRUF İLKESİ (HMK m. 24) 
251
I. GENEL OLARAK 
251
II. TANIMI 
252
III. GÖRÜNÜMÜ 
252
A– KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) 
253
1– İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir 
254
2– İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir 
254
3– İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir 
255
B– DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) 
255
C– HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) 
255
D– DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER 
255
1– Dava Sebebini Belirler 
256
2– Dayanılacak Vakıaları Belirler 
257
E– DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III) 
257
1– Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II) 
257
2– Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir (HMK m. 123) 
258
F– DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA 
258
IV. İSTİSNALARI 
258
A– YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 
258
B– SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 
259
V. KENDİLİĞİNDEN HAREKETE GEÇME İLKESİNİN UYGULANDIĞI HALLER 
259
A– GENEL OLARAK 
259
B– UYGULAMA ALANI 
260
1– 5395 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler 
261
2– 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler 
261
a. Velayet (6284 SK m. 5, f. III) 
261
b. Nafaka 
262
aa. Nafakaya Karar Verme Yetkisi (6284 SK m. 5, f. III) 
262
bb. Nafakanın Re'sen Verilmesi (6284 SK m. 5, f. IV) 
262
cc. Nafakanın Tahsili (6284 SK m. 18) 
263
c. Kişisel İlişki Kurulması (6284 SK m. 5, f. III) 
264
§ 13. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARCA GETİRİLME/HAZIRLAMA İLKESİ (HMK m. 25) 
265
I. GENEL OLARAK 
265
II. DAVA MALZEMESİ KAVRAMI 
266
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ 
267
A– TARAFLARCA GETİRİLİR 
267
B– MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR 
268
1– Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I) 
269
2– Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 
270
3– Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I) 
270
IV. İSTİSNA: KENDİLİĞİNDEN (RE’SEN) ARAŞTIRMA İLKESİ (HMK m. 25 f I) 
270
A– UYGULAMA ALANI 
271
1– Velayet 
271
2– Kişisel İlişki 
272
3– İştirak Nafakası 
272
4– Dava ve Taraf Ehliyeti 
272
B– UYGULAMA ŞEKLİ 
273
1– İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı Uygulanmaz 
273
2– Taraflar Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunabilir 
273
3– Hâkim Tarafların Talepleriyle Bağlı Değildir 
274
4– İsticvap Hükümleri Uygulanmaz 
274
5– Hâkim Gereken Her Türlü Delile Kendiliğinden Başvurabilir 
274
6– Taraflarca İleri Sürülmeyen Maddi Vakıalar Araştırılabilir 
274
7– Hâkim Taraflarca İleri Sürülen Maddi Vakıalarla Bağlı Değildir 
275
§ 14. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TEKSİF İLKESİ 
277
I. GENEL OLARAK 
277
II. KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR 
278
A– DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 
279
1– Kural Olarak 
279
2– Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 
279
B– DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 
279
1– Kural Olarak 
280
2– Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 
280
3– Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 
280
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI 
280
A– ISLAH (HMK m. 141 f. II) 
280
B– KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ (HMK m. 141 f. II) 281
C– ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95–101) 
281
D– YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK (HMK m. 145) 
281
E– SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI (HMK m. 145) 
282
§ 15. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADİL YARGILANMA İLKESİ (AİHS m. 6, TCA m. 36) 
283
I. GENEL OLARAK 
283
II. KAPSAMI 
284
A– ADİL SİLAHLARLA YARGILANMA 
284
B– ADİL AÇIKLIKTA YARGILANMA 
285
C– ADİL SÜREDE YARGILANMA (AİHS m. 6, TCA m. 141 f. III, HMK m. 30) 
285
D– ADİL MAHKEMEDE YARGILANMA 
286
§ 16. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI (HMK m. 27) 
287
I. GENEL OLARAK 
287
II. OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI (HMK m. 27 f. II/a) 
289
A– DAVAYI BİLME HAKKI 
290
B– DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI 
291
1– Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139) 
291
2– Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I) 
293
3– Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi (HMK m. 147 f. I, 186 f. I) 
294
C– DELİLLERİ BİLME HAKKI 
295
D– GEREKÇEYİ BİLME HAKKI 
295
E– İŞLEMLERİ BİLME HAKKI 
296
1– Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı 
296
2– Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı 
297
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 
297
A– AÇIKLAMA HAKKI 
297
1– Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış 
299
a. Adap Dışı Açıklama Yapılamaz 
299
b. Konu Dışı Açıklama Yapılamaz 
299
2– Hâkimin Göstereceği Davranış 
299
a. Şefkatle Dinlemelidir 
300
b. Sabırla Dinlemelidir 
300
c. Anlayışla Dinlemelidir 
300
B– İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 
300
IV. DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME HAKKI (HMK m. 27 f. II/c) 
301
A– GENEL OLARAK 
301
B– AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI 
302
C– KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI 
302
1– Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır 
303
2– Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır 
303
3– Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle Bağdaşmalıdır 
303
§ 17. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DÜRÜST DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. I) 
305
I. GENEL OLARAK 
305
II. DÜRÜSTLÜK KURALINA UYGUN DAVRANMAK ZORUNLUDUR 
305
§ 18. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUYU SÖYLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. II) 
307
I. GENEL OLARAK 
307
II. ÖZELLİKLERİ 
307
A– YÜKÜMLÜ OLANLAR 
307
1– Davanın Tarafları 
308
2– Tarafları Kanuni Temsilcileri 
308
3– Tarafların Vekilleri 
309
B– YÜKÜMLÜLÜĞÜN KONUSU 
309
1– Sözlü Açıklamalar 
309
2– Yazılı Açıklamalar 
309
SEKİZİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER
§ 19. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ 
311
I. GENEL OLARAK 
311
II. AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ 
313
A– MADDİ AYDINLATMA 
313
B– HUKUKİ AYDINLATMA 
314
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU 
314
A– BELİRSİZ HUSUSLAR 
314
B– ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR 
314
IV. AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ 
314
A– AÇIKLAMA YAPTIRMA 
314
B– SORU SORMA 
315
C– DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME 
315
D– TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME 
315
V. AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI 
316
A– SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ 
316
B– SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ 
316
C– SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ 
316
D– SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ 
317
§ 20. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL EKONOMİSİ İLKESİ (HMK m. 30) 
319
I. GENEL OLARAK 
319
II. UNSURLARI 
319
A– BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE YARGILAMA) (HMK m. 30) 
320
B– ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) 
320
C– UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) 
321
III. YANSIMASI 
321
A– DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166) 
322
B– DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) 
324
C– DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ 
324
D– ÖN SORUN İNCELEMESİ 
324
E– USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI 
325
IV. DEĞERLENDİRİLMESİ 
325
§ 21. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ (HMK m. 33) 
327
I. GENEL OLARAK 
327
II. TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR 
328
A– DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK m. 119 f. I/g) 328
B– CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK M. 129 F. I/F) 330
III. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141) 
330
IV. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ ETKİLEMEZ 
330
A– YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 
330
B– EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 
331
C– BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 
331
D– HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 
332
V. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR 
332
VI. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER 
332
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR 
333
A– TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR 
333
B– YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2) 
334
§ 22. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) 
339
I. GENEL OLARAK 
339
II. İLKENİN UYGULANMASI 
340
A– TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR VEREMEZ 
340
B– TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR VEREMEZ 
340
1– Islah Yapılmamışsa 
341
2– Islah Yapılmışsa 
341
3– Bir Sebebe Hasredilmişse 
342
4– Genel Boşanma Sebebiyle Açılmışsa 
342
III. İLKENİN UYGULANMASI 
342
A– KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ 
342
B– HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK KARAR VERİLMELİDİR 
343
§ 23. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SEVK VE İDARE İLKESİ (HMK m. 32) 
345
I. GENEL OLARAK 
345
II. HÂKİMİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 32 f. I) 
345
A– YARGILAMANIN SEVK VE İDARESİ 
346
1– Şekli Sevk ve İdare 
346
2– Maddi Sevk ve İdare 
346
B– YARGILAMA DÜZENİNİN BOZULMAMASI İÇİN TEDBİR ALMA 
347
III. DİLEKÇENİN YENİDEN DÜZENLENMESİ (HMK m. 32 f. II) 
347
A– YENİDEN DÜZENLENMESİ GEREKEN DİLEKÇELER 
347
1– Okunamayan Dilekçe 
348
2– Uygunsuz Olan Dilekçe 
348
3– İlgisiz Olan Dilekçe 
350
B– YENİDEN DÜZENLENME USULÜ 
350
1– Uygun Bir Süre Verilir 
350
a. Yeni Dilekçe Verilmesinin Sonuçları 
350
b. Yeni Dilekçe Verilmemesinin Sonuçları 
350
2– İlk Dilekçe Dosyada Kalır 
351
IV. YAZILI OLMAYAN SEVK VE İDARE GELENEKLERİ 
351
§ 24. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUDANLIK İLKESİ (HMK m. 197) 
353
I. GENEL OLARAK 
353
II. DELİLLERİN TOPLANMASINDA DOĞRUDANLIK (HMK m. 197) 
354
A– MAHKEME HUZURUNDA TOPLAMA 
354
B– İSTİNABE YOLUYLA TOPLAMA 
354
II. KARAR VERİLMESİNDE DOĞRUDANLIK 
355
A– KURAL: AYNI HÂKİM İÇİN DOĞRUDANLIK 
355
B– İSTİSNA: FARKLI HÂKİM KARAR VEREBİLİR 
355
§ 25. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ İLKESİ (HMK m. 198) 
357
I. GENEL OLARAK 
357
II. DELİLLER GEREKÇELİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMELİDİR 
357
§ 26. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ALENİYET İLKESİ (AİHS m. 6/1, TCA m. 141 f. I, HMK m. 28) 
359
I. GENEL OLARAK 
359
II. DURUŞMALARIN ALENİYETİ 
360
A– DURUŞMALAR HERKESE AÇIKTIR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. I) 
361
1– Duruşmalar İlgili Olanlara Açıktır 
361
2– Duruşmalar İlgili Olmayanlara Açıktır 
361
B– KOŞULLARI VARSA GİZLİ OLARAK YAPILABİLİR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. II) 
362
1– Gizliliğin Kapsamı 
363
a. Duruşmaların Bir Kısmının Gizli Olarak Yapılması 
363
b. Duruşmaların Tamamının Gizli Olarak Yapılması 
363
2– Gizliliğin Koşulları 
364
a. Genel Ahlâkın Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller 
367
b. Kamu Güvenliğinin Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller 
367
3– Gizliliğin İstenilmesi 
367
a. Taraflardan Birinin Talebi Üzerine (HMK m. 28 f. II) 
367
b. Kendiliğinden (HMK m. 28 f. II) 
368
4– Gizliliğin Karara Bağlanması 
368
a. Ön Sorunlar Hakkındaki Hükümler Uygulanır 
368
b. Gerekçe, Esas Hakkındaki Kararı İle Birlikte Açıklanır 
368
5– Gizliliğin Sonuçları 
369
a. İlgililer Dışındakiler Salondan Çıkartılır 
369
b. Hazır Bulunanlar Uyarılır (HMK m. 28 f. IV) 
369
c. Hazır Bulunanlara Ceza İhtarı Yapılır (HMK m. 28 f. IV) 
369
d. Ceza İhtarı Tutanağa Geçirilir (HMK m. 28 f. IV) 
370
e. Yalnız Başına Kanun Yoluna Başvurulamaz. 
370
f. Kararın Gizli Verilmesini Gerektirmez. 
370
III. KARARLARIN BİLDİRİLMESİNİN ALENİYETİ (HMK m. 28 f. I) 
371
IV. İŞLEMLERİN ALENİYETİ 
371
A– DOSYANIN İNCELENMESİ (HMK m. 161) 
371
B– TUTANAK ÖRNEĞİ VERİLMESİ (HMK m. 158) 
371
§ 27. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK YAZILILIK İLKESİ 
373
I. GENEL OLARAK 
373
II. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK İLKESİ 
373
A– TAHKİKAT AŞAMASINDA TARAFLARIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 144 f. I) 
374
B– İSTİCVAP SIRASINDA GERÇEĞİ SÖYLEME (HMK m. 173 f. II) 
374
C– ISLAHIN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 177 f. II) 
374
D– SÖZLÜ YARGILAMADA SON SÖZÜN SÖYLENMESİ (HMK m. 186 f. II) 
374
E– TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEPLERİNİN BİLDİRİLMESİ (HMK m. 252) 
375
F– TANIĞIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 261 f. II) 
375
G– BİLİRKİŞİ AÇIKLAMALARI (HMK m. 279) 
375
H– HÜKMÜN MÜZAKERESİ SIRASINDA TARAFLARIN SÖZLÜ AÇIKLAMALARI (HMK m. 295) 
376
I– TAVZİH SIRASINDA SÖZLÜ AÇIKLAMA (HMK m. 306 f. II) 
376
İ– FERAGAT VE KABULÜN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 309 f. I) 
376
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YAZILILIK İLKESİ (HMK m. 133, 177, 246, 263, 279, 342, 364) 
376
A– DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 118) 
377
B– KARŞI DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 133) 
377
C– ISLAH (HMK m. 177) 
377
D– CEVAPLARINI YAZILI OLARAK BİLDİRMESİ İÇIN TANIĞA SORU KÂĞIDI GÖNDERİLMESİ (HMK m. 246 f. I) 
378
E– TANIK, SAĞIR VE DİLSİZ OLUP OKUMA VE YAZMAYI BİLİYORSA, SORULARIN YAZILI BİLDİRİLMESİ (HMK m. 263 f. II) 
378
F– BİLİRKİŞİNİN OY VE GÖRÜŞÜNÜ YAZILI BİLDİRMESİ (HMK m. 279 f. I) 
378
G– KANUN YOLLARINA BAŞVURMA 
378
§ 28. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TÜRKÇE KULLANMA İLKESİ (TCA m. 3 f. I) 
379
I. GENEL OLARAK 
379
II. MAHKEMENİN DİLİ (TCA m. 3 f. I) 
380
III. TARAFLARIN DİLİ 
380
A– TARAFLARIN KONUŞMA DİLİ (HMK m. 144) 
380
B– TARAFLARIN YAZMA DİLİ 
380
IV. TANIKLARIN DİLİ (HMK m. 263 f. I) 
381
DOKUZUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ
§ 29. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HMK HÜKÜMLERİNE TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI 
383
I. GENELOLARAK 
383
II. HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNUNA TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI 
389
A– HÂKİM, VİCDANEN KANAAT GETİRMELİDİR 
389
B– HÂKİM, OLGULAR HAKKINDA TARAFLARA YEMİN ÖNEREMEZ 
390
C– HÂKİM, TARAFLARIN İKRARI VE KABULÜ İLE BAĞLI DEĞİLDİR 
391
D– HÂKİM, KANITLARI SERBESTÇE TAKDİR EDER 
392
E– HÂKİM, BOŞANMANIN FER'Î SONUÇLARINA İLİŞKİN ANLAŞMALARI ONAYLAMIŞ OLMALIDIR 
393
F– HÂKİM, DURUŞMANIN GİZLİ YAPILMASINA KARAR VEREBİLİR 
394
§ 30. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA ŞARTLARI 
395
I. GENEL OLARAK 
395
II. DAVA ŞARTLARI 
395
A– TÜRK MAHKEMELERININ YARGI HAKKININ BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/a) 
395
1– Yer Bakımından Yargı Hakkının Bulunması 
395
2– Kişi Bakımından Yargı Hakkının Bulunması 
396
B– YARGI YOLUNUN CAİZ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/b) 396
C– MAHKEMENİN GÖREVLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/c) 396
D– MAHKEMENİN YETKİLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/ç) 397
E– TARAFLARIN, TARAF VE DAVA EHLİYETİNE SAHİP OLMALARI (HMK m. 114 f. 1/d) 
397
1– Tarafların, Taraf Ehliyetine Sahip Olmaları 
398
2– Tarafların, Dava Ehliyetine Sahip Olmaları 
398
a. Davacının Dava Ehliyetine Sahip Olması 
400
b. Davalının Dava Ehliyetine Sahip Olması 
402
F– TEMSİLCİNİN GEREKLİ NİTELİĞE SAHİP BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/d) 
403
G– DAVA TAKİP YETKİSİNE SAHİP OLUNMASI (HMK m. 114 f. 1/e) 
403
H– VEKİLİN DAVAYA VEKÂLET EHLİYETİNE SAHİP OLMASI (HMK m. 114 f. 1/f) 
404
I– USULÜNE UYGUN DÜZENLENMİŞ BİR VEKÂLETNAMESİNİN BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/f) 404
İ– DAVACININ YATIRMASI GEREKEN GİDER AVANSININ YATIRILMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/g, 120) 
404
J– TEMİNAT GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN KARARIN GEREĞİNİN YERİNE GETİRİLMESİ (HMK m. 114 f. 1/ğ) 406
K– AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN AÇILMIŞ VE HÂLEN GÖRÜLMEKTE (DERDESTLİK) OLMAMASI (HMK m. 114 f. 1/ı) 
406
1– Hâlen Görülmekte Olan Bir Davanın Olması Gerekir/Görülen Dava Koşulu 
407
2– Tarafların/Konularının/Dava Sebeplerinin Aynı Olması Gerekir/Aynılık Koşulu 
408
a. Davanın Tarafları Aynı Olmalıdır 
408
b. Davanın Konusu Aynı Olmalıdır 
410
c. Dava Sebepleri Aynı Olmalıdır 
410
L– AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN KESİN HÜKME BAĞLANMAMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/i) 
412
§ 31. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 
417
I. GÖREVİN BELİRLENMESİ (HMK m. 1, c. 1) 
417
A– GÖREVLİ MAHKEME 4787 SAYILI KANUNLA BELİRLENMİŞTİR 
417
B– GÖREV SÖZLEŞMESİ YAPILAMAZ 
418
II. GÖREV KURALLARININ NİTELİĞİ 
418
A– KAMU DÜZENİNDENDİR (HMK m. 1, c. 2) 
419
B– DAVA ŞARTLARINDANDIR (HMK m. 114/c) 
419
C– KENDİLİĞİNDEN ARAŞTIRILIR (HMK m. 115 f. I) 
419
D– HER ZAMAN İLERİ SÜRÜLEBİLİR (HMK m. 115 f. I) 
420
E– TARAFLAR İTİRAZDA BULUNABİLİR 
420
F– USULÎ KAZANILMIŞ HAK OLUŞTURMAZ 
420
G– HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA İLERİ SÜRÜLEMEZ 
420
III. GÖREVLİ MAHKEME 
421
A– DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE AÇILMIŞSA 
421
1– Aile Mahkemesi Davadan Sonra Karardan Önce Faaliyete Geçmişse 
421
a. Devir Kararı Yerine Görevsizlik Kararı Verilemez 
421
b. Devir Kararı Temyiz Edilemez 
422
c. Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından Yargılama Sürdürülür 
423
2– Aile Mahkemesi Karardan Sonra Hüküm Kesinleşmeden Önce Faaliyete Geçmişse 
423
a. Devir Kararı Verilmelidir 
423
b. Devir Kararı Temyiz Edilemez 
425
c. Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından İşlemler Sürdürülür 
425
B– DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA AÇILMIŞSA 
426
C– AİLE MAHKEMESİ KURULMAYAN YERLERDE GÖREVLİ MAHKEME (4787 sayılı Kanun m. 4/1) 
427
D– EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA İLE İLİNTİLİ DAVALARDA GÖREVLİ MAHKEME 
429
1– Boşandığı Eşin Soyadını Kullanmaya İzin Davasında Görevli Mahkeme 
430
2– Evliliğin Tespitine İlişkin Davada Görevli Mahkeme 
430
3– Boşanma Davasından Sonra Açılan Boşanma Sebebiyle Manevi Tazminat İsteğine İlişkin Davada Görevli Mahkeme 
431
4– Boşanma Davası Bulunmadan İleri Sürülen Manevi Tazminat Davası 
431
5– Çocuğun Mallarını Geri Verme Yükümlülüğünden Kaynaklanan Alacak Davası 
432
6– Aile Hukuku Hükümlerine Göre İncelenemeyen Haksız Fiil Sorumluluğundan Kaynaklanan Manevi Tazminat Davası 
432
7– 6284 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Verilen Tedbir Kararlarına İtiraz 
434
8– Velayetin Kaldırılması Davası 
435
9– Velayetin Değiştirilmesi Davası 
436
10– Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Davası 
437
11– Çocuğun Mutad Meskeni Olan Ülkeye İadesi Davası 
442
12– Nafaka Alacağı İle İlgili Menfi Tespit Davası 
444
13– Nafakanın İstirdadı Davası 
444
14– Evlilik Öncesi Alacak Davası 
445
§ 32. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 
447
I. YETKİ KURALININ NİTELİĞİ 
447
A– DİĞER KANUNLARDA YER ALAN YETKİYE İLİŞKİN HÜKÜMLER SAKLI TUTULMUŞTUR (HMK m. 5) 447
B– İLK İTİRAZ NİTELİĞİNDEDİR (HMK m. 116 f. I/a) 
448
C– KESİN YETKİ KURALI ÖNGÖRÜLMEMİŞTİR (TMK m. 168) 
449
D– KENDİLİĞİNDEN YETKİSİZLİK KARARI VERİLEMEZ (HMK m. 19 f. II, IV) 
450
E– ASIL DAVAYA BAKAN MAHKEME KARŞI DAVAYA BAKMAYA YETKİLİDİR (HMK m. 13) 
452
F– YETKİ HUSUSUNDA TERCİH HAKKI DAVACIYA AİTTİR 
452
G– DAVA TARİHİNDEKİ YERLEŞİM YERİ MAHKEMESİNE GÖRE BELİRLENİR 
453
H– DAVADAN SONRA YERLEŞİM YERİNİN DEĞİŞMESİ ETKİLİ DEĞİLDİR 
454
II. YETKİLİ MAHKEMELER (TMK m. 168) 
454
A– EŞLERDEN BİRİNİN YERLEŞİM YERİ 
455
1– Kadın Eşin Yerleşim Yeri 
455
a. Ayrı Ev Açma Olanağı Olmayan Kadının Yerleşim Yeri 
456
aa. Baba Evinin Bulunduğu Yerde Dava Açılabilir 
456
bb. Yakınlarının Bulunduğu Yerde Dava Açılamaz 
463
b. Ayrı Ev Açma Olanağı Olan Kadının Yerleşim Yeri 
465
c. Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 
466
d. Kadın Seçimlik Hakkını Kullanabilir 
468
2– Erkek Eşin Yerleşim Yeri 
468
a. Kural Olarak 
468
b. Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 
469
c. Yurtdışında İşçi Olarak Çalışan Erkek Eş 
470
d. Emekli Olan Erkek Eş 
471
3– Eşlerden Birinin Yerleşim Yerinin Belirlenmesi 
471
a. Muhtarlık Belgesi 
472
b. Çalışılan Yer 
472
aa. Memuriyet Sebebiyle Çalışılan Yer 
474
bb. Serbest Olarak Çalışılan Yer 
475
c. Oturulan Yer 
477
aa. Kural Olarak 
477
bb. Varsayılan Yerleşim Yeri 
477
cc. Uzun Süre Yurt Dışında Oturulan Yer 
478
dd. Uzun Süre Yurt İçinde Oturulan Yer 
478
d. Kurumlarda Bulunulan Yer (TMK. m. 22) 
479
aa. Eğitim Kurumunda Bulunma 
479
bb. Sağlık Kurumunda Bulunma 
480
cc. Bakım Kurumunda Bulunma 
480
dd. Ceza Kurumunda Bulunma 
484
e. Adres Beyan Formundaki Bildirim 
484
f. İkamet Tezkeresi İle Bulunan Yabancılar 
486
B– SON DEFA ALTI AY BİRLİKTE OTURULAN YER 
488
C– YURT DIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI (5718 SK m. 41) 
490
§ 33. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVACI 
493
I. GENEL OLARAK 
493
II. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇABİLENLER 
493
A– EŞLERDEN BİRİ AÇABİLİR 
494
B– VEKÂLETEN AÇILABİLİR (İRADİ TEMSİL/VEKÂLET) (HMK m. 71–83) 
494
1– Zorunlu Değildir (1136 SK m. 35 f. III, c. 1, HMK m. 71) 
495
2– Sadece Baroda Kayıtlı Avukatlar Temsil Edebilir (1136 SK m. 35 f. I) 
497
3– Stajyer, Avukatın Takip Ettiği Boşanma Davası Duruşmasına Giremez (1136 SK m. 26 f. I) 
498
C– VESAYETEN AÇILABİLİR 
498
1– Vasi (TMK m. 403 f. I, 448) 
499
2– Kayyım Atanması Fiil Ehliyetini Engellemez (TMK m. 426, 427, 459, 460) 
501
3– Yasal danışmana Danışmak Zorunlu Değildir (TMK m. 429) 
502
D– VELÂYETEN AÇILABİLİR (TMK m. 342 f. I) 
504
E– DAVA HAKKI SÜREYE BAĞLI DEĞİLDİR 
507
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇILAMAYACAK HALLER 
507
A– ÜÇÜNCÜ KİŞİ AÇAMAZ 
507
B– İDARİ MAKAM AÇAMAZ 
508
C– EŞİN ÖLÜMÜNDEN SONRA AÇILAMAZ 
509
1. Ölmüş Eşe Karşı Açılamaz 
509
2. Ölmüş Eş Adına Açılamaz 
509
IV. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI DAVACI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 
510
V. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINA MÜDAHALE EDİLEMEZ 
511
A– FER’İ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m.66) 
511
B– ASLİ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m. 65) 511
§ 34. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVALI 
513
I. GENEL OLARAK 
513
II. BOŞANMA DAVASI DİĞER EŞE KARŞI AÇILABİLİR 
515
III. BOŞANMA DAVASI ÖLEN DAVALI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 
515
§ 35. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ AÇILMA ŞEKLİ 
517
I. GENEL OLARAK 
517
II. SADECE EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE DAVA AÇILABİLİR 
517
A– GENEL OLARAK 
517
B– EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE KARAR VERİLEMEZ 
518
III. KARŞI DAVA OLARAK AÇILABİLİR (HMK m. 132–135) 
518
IV. BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILABİLİR 
520
A– ÖZEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP GENEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR 
521
B– GENEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP ÖZEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR 
521
V. TERDİTLİ/KADEMELİ AÇILABİLİR (HMK m. 111) 
521
A– TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 
522
B– TALEPLER ARASINDA ASLİLİK–FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR 
530
C– TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 
532
D– TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR 
532
E– ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN YEDEK TALEP İNCELENEMEZ 
533
F– TERDİTLİ DAVALARDA KADEME ŞEKLİ 
533
1– Boşanma Sebeplerinde Kademe 
533
2– Farklı Davalarla Kademe 
533
VI. DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ ŞEKLİNDE AÇILABİLİR (HMK m. 110) 
534
A– KOŞULLARI 
534
1– Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 
535
2– Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır 
535
3– Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 
535
4– Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır 
535
B– İNCELENMESİ 
536
1– Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir 
536
2– Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır 
537
3– Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir 
537
4– Konusuz Kalan Dava Diğerlerini Etkilemez 
538
5– Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) 
538
6– İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 
538
a. Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 
538
b. Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması 
540
c. Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 
541
VII. ISLAH YOLUYLA AÇILABİLİR 
542
§ 36. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILMASI 
543
I. GENEL OLARAK 
543
II. VEKİL ARACILIĞIYLA DAVA AÇILMASI 
544
A– DAVA TAYİN EDİLEN VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILABİLİR 
544
1– Dava Ehliyeti Bulunan Herkes Vekil Atayabilir (HMK m. 71) 
544
2– Birden Fazla Vekil Görevlendirilebilir (HMK m. 75) 
545
3– Borçlar Kanununun Temsile İlişkin Hükümleri Uygulanır (HMK m. 72) 
545
4– Vekâletnamenin Aslı veya Örneğinin Dava Dosyasına İbraz Edilmesi Zorunludur (HMK m. 76 f. I, 77 f. I) 
545
a. Noter Tarafından Onaylanan veya Düzenlenen Vekâletname Bulunmalıdır (Not. K. 84, 90–93) 
547
b. Vekâletname Her Dosya İçin İbraz Edilmelidir 
548
aa. Genel Vekâletname 
549
bb. Özel Vekâletname 
549
c. Aslına Uygun Örneği Avukat Tarafından Onaylanmış Olmalıdır 
549
d. Özel Vekâletname İle Boşanma Davası Açılabilir (HMK m. 74) 
549
e. Adli Yardımla Görevlendirilen Vekaletname Vermelidir 
552
f. Vekâletnamelere, Vekâlet Verenin Fotoğrafı Yapıştırılmalıdır (Not. K. Yönetmeliği, m. 93/k) 
554
g. Vekâletnamelere, Baro Pulu Yapıştırılmalıdır 
556
h. Vekâletname Usulüne Uygun Düzenlenmelidir 
557
aa. İlgilinin İşitme, Konuşma veya Görme Özürlü Olması (Noterler Kanunu m. 73) 
558
bb. İlgilinin Okur Yazar Olmaması (Noterler Kanunu m. 87) 
559
cc. İlgilinin İmza Bilmemesi (Noterler Kanunu m. 75) 
559
dd. Yetki Belgesine Dayanma 
561
ı. Vekil Türkiye Barolarından Birine Kayıtlı Olmalıdır 
561
B– DAVADA KENDİSİNİ VEKİL ARACILIĞIYLA TEMSİL ETTİRMESİ KARARI VERİLEBİLİR/TAKDİRİ AVUKATLA TEMSİL ZORUNLULUĞU 
562
1– Davasını Bizzat Takip Edebilecek Ehliyette Olmaması Sebebiyle (HMK m. 80) 
562
a. Uygun Bir Süre Tanınmalıdır 
562
2– Davasını Kendisi Takip Eden Kimsenin Duruşmada Uygun Olmayan Tutum ve Davranışta Bulunması Sebebiyle (HMK m. 79 f. II) 
563
a. Hâkim Kendisini Uyarmış Olmalıdır 
563
b. Uyarıya Uyulmamış Olmalıdır 
563
c. Temsile Gerek Görülmelidir 
563
aa. Uygun Bir Süre Tanınmalıdır 
564
C– DAVAYI TAYİN EDİLEN VEKİL TAKİP EDİLEBİLİR 
564
1– Genel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar 
564
a. Davanın Takibi İçin Gereken Bütün İşlemleri Yapma Yetkisi (HMK m. 73 f. I) 
565
b. Hükmün Yerine Getirilmesi Yetkisi (HMK m. 73 f. I) 
565
c. Yargılama Giderlerinin Tahsili İle Makbuz Verme Yetkisi (HMK m. 73 f. I) 
565
d. Sınırlandırıcı İşlemler Karşı Taraf Yönünden Geçersizdir (HMK m. 73 f. II) 
565
2– Özel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar (HMK m. 74) 
565
a. Sulh Olamaz (HMK m. 74, 313–315) 
566
b. Hâkimi Reddedemez (HMK m. 36, 74) 
566
c. Davanın Tamamını Islah Edemez (HMK m. 74, 180) 
566
d. Başkasını Tevkil Edemez (HMK m. 74, Av. K. m. 171 f. II, TBK m. 506 f. I) 
567
e. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Başvuramaz (HMK m. 74) 
567
f. Davadan Feragat Edemez (HMK m. 74, 307) 
567
g. Kanun Yollarından Feragat Edemez (HMK m. 74) 
568
h. Yargılamanın İadesi Yoluna Gidemez (HMK m. 36, 374) 
568
ı. Hâkimlerin Fiilleri Sebebiyle Devlet Aleyhine Tazminat Davası Açamaz (HMK m. 46, 74) 
568
i. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarla İlgili Davaları Açamaz ve Takip Edemez (HMK m. 20, 74) 
568
j. Yemin Teklif Edemez (HMK m. 74, 227) 
569
3– Vekilinin Açıklamalarına İtiraz Etmeyen Hazır Taraf Açıklamalara Rıza Göstermiş Sayılır (HMK m. 78) 
569
4– Avukat Sebebiyle Yargılama Başka Bir Güne Bırakılamaz 
569
a. Avukat Tutmak İstenmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. III) 
570
b. Avukatın İstifa Etmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) 
570
c. Avukatın Azledilmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) 
570
d. Avukatın Dosyayı İncelememiş Olması Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) 
570
aa. Geçerli Bir Özür Bulunmamalıdır 
570
bb. Verilen Süre Sonunda Davaya Devam Olunur 
570
5– Davaya Vekâlet Ehliyeti Dava Şartlarındandır (HMK m. 114 f. I/f) 
571
III. VEKÂLETNAMESİZ DAVA AÇILMASI VE İŞLEM YAPILMASI (HMK m. 77) 
571
A– GECİKMESİNDE ZARAR DOĞABİLECEK HÂL BULUNMALIDIR 
571
B– MAHKEME KESİN SÜRE VERMELİDİR 
571
1– Kesin Süre İçinde Vekâletname Verilmezse 
572
a. Dava Açılmamış veya Gerçekleştirilen İşlemler Yapılmamış Sayılır 
572
b. Vekâletname İbraz Etmeyen Avukat Ödemeye Mahkûm Edilir 
572
aa. Celse Harcı İle Diğer Yargılama Giderleri 
572
bb. Karşı Tarafın Uğradığı Zararlar. 
572
c. Kötüniyetle Yapan Avukat Yazıyla Bildirilir 
572
2– Asıl Taraf Yapılan İşlemleri Kabul Ettiğini Dilekçeyle Mahkemeye Bildirmezse 
573
IV. VEKİLİN VEKÂLET GÖREVİNİN SONA ERMESİ 
573
A– VEKİLİN AZLİ (HMK m. 81, 83) 
573
B– VEKİLİN İSTİFASI/ÇEKİLMESİ (HMK m. 81, 82, Av. K. m. 41, TBK m. 512) 
574
1– Her Zaman Çekilebilir (TBK m. 512) 
574
2– Çekilme Beyanı Bildirilir veya Tutanağa Geçirilir (HMK m. 81) 
574
3– Çekilme Sebebiyle Yargılama Ertelenemez (HMK m. 77 f. IV) 
575
4– Vekâlet Görevi, İstifanın Müvekkiline Tebliğinden İtibaren İki Hafta Süreyle Devam Eder (HMK m. 82 f. I) 
576
5– Çekilmenin Sonuçları İstifa Dilekçesi İle Birlikte Vekâlet Verene İhtaren Bildirilir (HMK m. 82) 
577
6– Haklı Sebep Olmadan Çekilen Ücret İsteyemez (Av. K. m. 174 f. I) 
577
7– Haklı Sebep Olmadan Çekilen Peşin Aldığı Ücreti İade Eder (Av. K. m. 174 f. I) 
577
C– VEKİLİN DURUŞMADA UYGUN OLMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞI (HMK m. 79 f. I) 
578
D– ÖLÜM (TBK m. 43 f. I, 513) 
578
1– Vekilin Ölümü ve Gaipliği 
578
2– Vekil Edenin Ölümü ve Gaipliği 
578
E– MEDENÎ HAKLARI KULLANMA EHLİYETİNİ KAYBETME (TBK m. 43 f. I, 513) 
579
1– Vekilin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 
579
2– Vekil Edenin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 
579
F– İFLAS (TBK m. 43 f. I, 513) 
579
1– Vekilin İflası 
580
2– Vekil Edenin İflası 
580
G– VEKİLİN MESLEKTEN ÇIKARILMASI, AYRILMASI, TEDBİREN İŞTEN YASAKLANMASI 
580
H– İLK AVUKAT MUVAFAKAT ETMEDİĞİ HALDE BAŞKA AVUKATA VEKÂLET VERİLMESİ (1136 SK m. 172 f. III) 
581
§ 37. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA DİLEKÇESİ VE BAĞLI İŞLEMLER (HMK m. 118–125) 
583
I. GENEL OLARAK 
583
II. DAVA AÇMAYA YÖNELİK İLKELER 
584
A– DAVA DÜRÜSTLÜK KURALLARINA UYGUN AÇILMALIDIR (HMK m. 29 f. I) 
584
B– DAVA DOĞRUYU SÖYLEYEREK AÇILABİLİR (HMK m. 29 f. I) 
584
C– KENDİLİĞİNDEN KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) 585
D– DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) 
585
E– HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) 
585
F– DAVA AÇMAMA HAKKINI KÖTÜYE KULLANMA SAYILAMAZ 
586
III. DAVANIN AÇILMA ZAMANI (HMK m. 118) 
586
A– DİLEKÇENİN KAYDEDİLDİĞİ TARİHTE AÇILMIŞ SAYILIR 
586
B– DAVA DİLEKÇESİNE ÖRNEK EKLENİR 
589
IV. DAVA DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) 
589
A– TÜRKÇE YAZILMALIDIR (TCA m. 3 f. I) 
589
B– OKUNAKLI OLMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 
589
C– UYGUNSUZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 
590
D– İLGİSİZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 
591
E– KULLANILAN İFADELER İDDİA VE SAVUNMA SINIRLARI İÇİNDE KALMALIDIR 
592
V. DAVA DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 119) 
598
A– DAVA DİLEKÇESİNDE BULUNACAK HUSUSLAR (HMK m. 119 f. I) 
599
1– Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) 
599
2– Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 
600
3– Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 
603
4– Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) 
604
5– Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) 
604
6– Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 
604
7– İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f, m. 194 f. II) 
608
8– Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) 
614
9– Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) 
615
10– Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 
615
B– DAVA DİLEKÇESİNDEKİ TAMAMLANMASI ZORUNLU EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) 
615
1– Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 
616
2– Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 
620
3– Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) 
620
4– Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) 
620
5– Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 
620
C– DAVA DİLEKÇESİNDEKİ ÖN İNCELEME BİTENE KADAR TAMAMLANABİLECEK EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) 
621
1– Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) 
621
2– Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) 
621
3– Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 
622
4– İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f) 
623
5– Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) 
624
VI. DAVA AÇILIRKEN HARÇ VE GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 120) 
624
A– YARGILAMA HARÇLARININ YATIRILMASI 
624
1– Bağımsız Talep İle İlgili Harç Tamamlatılmalıdır. 
624
3– Adli Yardım Konusunda Bir Karar Verilinceye Kadar Harç Alınmaz. 
627
4– Boşanmadan Sonra İstenen Fer'i İstekler Nispi Harca Tabidir. 
628
6– Duraksama Varsa Açıklama İstenmelidir (HMK m. 31) 
628
7– Harç Tamamlattırılmadan Müteakip İşlemler Yapılmaz 
629
B– GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 114/g,120) 
629
1– Niteliği (HMK m. 114 f. 1/g) 
629
2– Kapsamı (Tarife m. 3 c. 2) 
631
3– Belirlenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 
631
4– Ödenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 
632
a. Genel Olarak (HMK m. 120 f. I–II) 
632
b. Gelir Avansına İlişkin Hükümler Saklıdır (HMK m. 120, f. III) 
632
5– Yeterli Olmadığının Anlaşılması (HMK m. 120 f. II) 
633
a. İki Haftalık Kesin Süre Verilir 
633
b. Yatırılmaması veya Tamamlanmaması Halinde Dava Usulden Reddedilir 
634
C– GİDER AVANSINDA ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA (Tarife m. 6) 
635
D– GİDER AVANSININ İADESİ (HMK m. 333, Tarife m. 5, Yönetmelik m. 207) 
635
VII. DAVA DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 121) 
635
A– DAVACININ ELİNDE BULUNAN BELGELER VERİLİR 
635
1– Asılları Verilir 
636
2– Örnekleri Verilir 
636
a. Harç ve Vergiye Tabi Değildir 
636
b. Sadece Örnekler Verilebilir 
636
B– BAŞKA YERLERDEN GETİRTİLECEK BELGE VE DOSYALAR İÇİN AÇIKLAMA YAPILIR 
636
VIII. DAVA DİLEKÇESİNİN TEBLİĞ EDİLMESİ (HMK m. 122) 
636
A– MAHKEME TARAFINDAN TEBLİĞ EDİLİR 
637
B– DAVALIYA TEBLİĞ EDİLİR 
637
C– CEVAP SÜRESİ GÖSTERİLİR 
642
IX. DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ (HMK m. 110) 
644
A– KOŞULLARI 
644
1– Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 
644
2– Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır 
644
3– Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 
644
4– Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır 
645
B– İNCELENMESİ 
645
1– Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir 
645
2– Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır 
646
3– Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir 
646
5– Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) 
647
6– İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 
647
a. Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 
647
b. Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması 
649
c. Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 
650
X. DAVANIN TERDİTLİ AÇILMASI (HMK m. 111) 
651
A– TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 
651
B– TALEPLER ARASINDA ASLİLİK–FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR 
659
C– TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 
661
D– TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR 
661
E– ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN FER’Î TALEP İNCELENEMEZ 
661
XI. DAVANIN BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILMASI 
663
XII. DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) 
664
A– HÜKÜM KESİNLEŞİNCEYE KADAR GERİ ALINABİLİR 
664
1– İDM Aşamasında Geri Alınabilir 
665
2– İstinaf Aşamasında Geri Alınabilir 
665
3– Temyiz Aşamasında Geri Alınabilir 
665
B– DAVALININ AÇIK RIZASI BULUNMALIDIR 
665
1– Açık Rıza Belirlenmelidir 
665
2– Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) 
666
C– DAVANIN GERİ ALINMASININ SONUÇLARI 
666
1– Davadan Feragat Etmiş Sayılmaz 
666
2– Dava Derdest Olmaktan Çıkar 
667
3– Dava Açılmamış Sayılır (HMK m. 123 Ek cümle) 
667
4– Dava Yeniden Açılabilir 
668
5– Yargılama Giderleri Davacıya Yükletilir 
668
§ 38. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 126–131) 
669
I. GENEL OLARAK 
669
A– SAVUNMA VASITALARINI İLERİ SÜRMEYİ SAĞLAR (HMK m. 126–135) 
670
B– HUKUKİ DİNLENİLME HAKKININ GEREĞİDİR (HMK m.27) 
670
C– KARŞI DAVA AÇMAYI SAĞLAR (HMK m. 133 f. I) 
671
II. CEVAP DİLEKÇESİ (TCA m. 36 f. I, HMK m. 126–131) 
671
A– CEVAP DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) 671
1– Türkçe Yazılmalıdır (TCA m. 3 f. I) 
671
2– Okunaklı Olmalıdır (HMK m. 32 f. II) 
672
3– Uygunsuz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) 
672
4– İlgisiz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) 
673
B– CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ (HMK m. 126) 
674
1– Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir (HMK m. 126 f. I, 159 f. I, Yönetmelik m. 195) 
674
2– Cevap Dilekçesi Harca Bağlı Değildir 
674
3– Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir (HMK m. 126 f. II, Teb. K. m. 8) 
675
4– Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır (HMK m. 126 f. III) 
675
5– Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davacıya Tebliğ Edilir 
675
a. Davacıya Tebliğ Edilir (HMK m. 126 f. IV) 
675
b. Davacıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz 
676
C– CEVAP DİLEKÇESİNİ VERME SÜRESİ (HMK m. 127) 
676
1– Kural (HMK m. 127, c. 1) 
676
2– Ek Süre Verilmesi (HMK m. 127, c.2) 
679
a. Süresinde Hazırlama Çok Zor yahut İmkânsız Olmalıdır 
679
b. Cevap Süresi İçinde Mahkemeye Başvurulmalıdır 
679
c. Ek Süre Talebine Yönelik Karar Bildirilmelidir 
679
d. Ek Sürenin Özellikleri 
679
aa. Ek Süre Cevap Süresinin Bitiminden Başlar 
680
bb. Ek Süre Bir Ayı Geçemez 
680
cc. Ek Süre Bir Defaya Mahsus Verilebilir 
680
e. Ek Sürenin Sonuçları 
680
3– Adlî Tatilde Verilebilir (HMK m. 103 f. III) 
681
D– CEVAP DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 129) 
681
1– Cevap Dilekçesinde Bulunacak Hususlar (HMK m. 129 f. I) 
681
a. Mahkemenin Adı (HMK m. 129 f. I/a) 
682
b. Davacı ile Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri; Davalı Yurt Dışında İse Yurt İçinde Göstereceği Bir Adres (HMK m. 129 f. I/b) 
682
c. Davalının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 129 f. I/c) 
682
d. Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 129 f. I/ç) 
683
e. Davalının Savunmasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 129 f. I/d) 
683
f. Savunmanın Dayanağı Olarak İleri Sürülen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 129 f. I/e) 
686
g. Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 129 f. I/f) 
688
h. Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 129 f. I/g) 
689
ı. Davalının veya Varsa Kanuni Temsilcisinin yahut Vekilinin İmzası (HMK m. 129 f. I/ğ) 
689
i. Cevap Dilekçesinde Gösterilen ve Davalının Elinde Bulunan Belgelerin Asıllarıyla Birlikte Örneğinin ve Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama (HMK m. 129 f. II) 
689
E– CEVAP DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 129 f. II, 121) 
690
1– Davalının Elinde Bulunan Belgeler Verilir 
690
a. Asılları Verilir 
691
b. Örnekleri Verilir 
691
aa. Harç ve Vergiye Tabi Değildir 
691
bb. Sadece Örnekler Verilebilir 
691
2– Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama Yapılır 
691
3– Belge Vermeme veya Açıklama Yapmamanın Sonuçları (HMK m. 139 f. I/ç) 
691
F– CEVAP DİLEKÇESİNDE SAVUNMA YOLLARI 
692
1– Kabul (HMK m. 308) 
692
2– İnkâr (HMK m. 128) 
693
3– İkrar (TMK m. 184 f. I b. 3) 
693
4– İtiraz (HMK m. 116 f. I/a, 142) 
694
5– Def’i (HMK m. 142) 
696
6– Sulh (HMK m. 313–315) 
698
G– CEVAP DİLEKÇESİNİN SONUÇLARI 
698
1– Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonucu (HMK m. 128) 
699
a. Dava Dilekçesinde İleri Sürülen Vakıaların Tamamı İnkâr Edilmiş Sayılır 
699
b. Hem Asıl İspat Hem de Karşı İspat Bağlamında Delil İleri Sürme Hakkı Kaybedilmiş Olur 
700
c. Davacının Kusurlu Olduğuna Yönelik Vakıa İleri Süremez 
704
d. Islah Yoluyla Yeni Vakıa İleri Süremez 
705
2– Cevap Dilekçesi Verilmesinin Sonucu (HMK m. 131) 
706
§ 39. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA İSPAT 
707
I. İSPATIN KONUSU (HMK m. 187 f. I) 
707
II. İSPAT KONUSU VAKIALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
707
A– ZORUNLU VAKIALAR 
708
1– Geçerli Evlilik Bulunmalıdır 
708
2– Boşanma Sebeplerinden Biriyle Açılmış Bulunan Davanın Reddine Karar Verilmiş ve Bu Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 
708
3– Reddine Karar Verilen Boşanma Kararından Sonra Bir Yıl Geçmiş Bulunulmalıdır 
708
4– Ortak Hayat Yeniden Kurulamamış Olmalıdır 
709
B– GERÇEKLEŞEN VAKIALAR 
709
C– EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELDEN SARSILMIŞ SAYILMASI KARİNESİ 
709
III. İSPAT HAKKI (TCA m. 36 f. I, HMK m. 189) 
710
A– KANUNDA BELİRTİLEN SÜRE VE USULE UYGUN OLARAK KULLANILIR (HMK m. 189 f. I) 
710
B– HUKUKA AYKIRI OLARAK ELDE EDİLMİŞ OLAN DELİLLER DİKKATE ALINAMAZ (HMK m. 189 f. II) 
711
1– Hukuka Uygun Elde Edilmiş Olan Deliller 
712
a. Hayat Alanı Kavramı 
712
aa. Kamuya Açık Hayat 
713
bb. Özel Hayat 
713
cc. Gizli Hayat 
714
b. Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanında Elde Edilen Deliller 
715
c. Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanı Dışında Elde Edilen Deliller 
716
d. Araçlarla Uyarı Sonucu Elde Edilen Deliller 
716
2– Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 
716
a. Elde Edenler 
717
aa. Taraflarca Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 
717
bb. Üçüncü Kişilerce Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 
724
b. Elde Edilme Şekli 
724
aa. Habersiz Çekilen Fotoğraflar 
724
bb. Habersiz Görüntü Kaydetme 
724
cc. Habersiz Telefon Kaydı 
725
dd. Habersiz Mesajları Kaydetme 
725
ee. Habersiz Mektupları Açma 
726
ff. Habersiz Belgeleri Alma 
726
gg. Habersiz Benzeri Her Türlü Davranış 
726
c. Saklanması 
726
C– BELİRLİ DELİLLERLE İSPATI GEREKEN BAŞKA DELİLLERLE İSPAT OLUNAMAZ (HMK m. 189 f. III) 
726
D– DELİLİN CAİZ OLUP OLMADIĞINA MAHKEMECE KARAR VERİLİR (HMK m. 189 f. III) 
727
IV. İSPAT YÜKÜ (HMK m. 190) 
727
V. İSPAT TÜRLERİ 
730
A– ASIL İSPAT 
731
B– KARŞI İSPAT (HMK m. 191) 
731
C– AKSİNİ İSPAT 
732
VI. İSPAT ÖLÇÜSÜ 
732
A– TAM İSPAT 
732
B– YAKLAŞIK İSPAT 
732
VII. İSPAT ARAÇLARI 
732
A– FOTOĞRAFLAR 
733
B– İLETİŞİM ARAÇLARI 
733
1– Mektup 
733
2– Bilgisayar Kaydı 
733
3– Telefon Kaydı 
734
4– Ses Kaydı 
734
5– Kamera Kaydı 
735
6– Mesaj Kaydı 
735
7– Sosyal Medya Paylaşımları 
735
C– TANIK ANLATIMLARI 
736
1– Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz 
738
a. Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları 
738
b. Soyut Tanık Beyanları 
738
c. Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları 
739
aa. Üçüncü Kişilerden Aktarım 
739
bb. Taraflardan Aktarım 
739
d. Duyuma Dayalı Tanık Beyanları 
740
e. Husumete Dayalı Tanık Beyanları 
740
f. Çelişkili Tanık Beyanları 
740
2– Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz 
740
3– Evliliği Kurtarmaya Yönelik Tanık Beuanları Hükme Esas Alınamaz 
741
4– Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir 
742
5– Tanık Beyanı Takdiri Bir Delildir 
743
6– Tanık Sayısı Sınırlandırılamaz 
743
D– RESMİ EVRAKLAR 
744
1– Soruşturma Evrakı 
744
2– Resmi Tutanaklar 
745
3– Resmi Raporlar 
745
4– Kolluk Araştırması 
745
5– Otel Kayıtları 
746
6– Tahsil Makbuzları 
746
7– Pasaport Kayıtları 
747
8– Faturalar 
747
E– DAVA DOSYALARI 
748
1– Nafaka Dosyaları 
748
2– İcra Dosyaları 
749
3– Ceza Dosyaları 
750
F– DİĞER DAVA DOSYALARI 
750
1– Diğer Deliller Yetersizse Sonucu Beklenmelidir 
751
2– Sadece O Dava Dosyasına Dayanılmışsa Sonucu Beklenmelidir 
752
VIII. İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR 
752
A– İKRAR 
752
1– Kural Olarak İkrar (TMK m. 184 b. 3) 
753
2– Yargıtay Uygulaması 
753
a. Görülmekte Olan Davadaki Beyan Bağlar 
753
b. Başka Davada Beyan Bağlar 
754
B– YEMİN (HMK m. 225–239) 
754
§ 40. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ 
757
I. GENEL OLARAK 
757
II. YARGILAMA GİDERLERİNİN KAPSAMI 
757
A– HARÇLAR (HMK m. 323 f. I/a) 
757
1– Başvurma Harcı (HK m. 27) 
758
2– Karar ve İlam Harcı (HMK m. 323 f. I/a) 
761
B– MASRAFLAR (HMK m. 323 f. I/b–g) 
761
1– Tebliğ ve Posta Giderleri (HMK m. 323 f. I/b) 
762
2– Dosya ve Sair Evrak Giderleri (HMK m. 323 f. I/c) 
762
3– Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri ve Protesto, İhbar, İhtarname ve Vekâletname Düzenlenmesine İlişkin Giderler (HMK m. 323 f. I/ç) 
762
4– Keşif Giderleri (HMK m. 323 f. I/d) 
763
5– Tanığa Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) 
763
6– Bilirkişiye Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) 
763
7– Resmî Dairelerden Alınan Belgeler İçin Ödenen Harç, Vergi, Ücret ve Sair Giderler (HMK m. 323 f. I/f) 
763
8– Vekil İle Takip Edilmeyen Davalarda Tarafların Hazır Bulundukları Günlere Ait Gündelik, Seyahat ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 
763
9– Vekili Bulunduğu Hâlde Mahkemece Çağrılan Taraf İçin Gündelik, Yol ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 
764
10– Yargılama Sırasında Yapılan Diğer Giderler (HMK m. 323 f. I/h) 
764
11– Resen Yapılması Gereken İşlemlere İlişkin Giderler (HMK m. 325) 
764
C– VEKÂLET ÜCRETİ (HMK m. 323 f. I/ğ, 330) 
764
1– Kararın Niteliği Dikkate Alınmalıdır 
767
a. Dava Kabul Edilmişse 
767
aa. Asıl Dava Kabul Edilmişse 
767
bb. Karşı Dava Kabul Edilmişse 
768
cc. Birleşen Dava Kabul Edilmişse 
768
dd. Terditli Dava Kabul Edilmişse 
769
b. Dava Ret Edilmişse 
770
c. Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmişse 
770
ç. Davadan Feragat Edilmişse (AAÜT m. 6 f. I) 
771
d. Görevsizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 
771
e. Yetkisizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 
771
f. Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 
772
g. Gönderme Kararı Varsa (AAÜT m. 7 f. III) 
772
ğ. Karşı Dava Varsa (AAÜT m. 8) 
772
h. Davanın Birleştirilmesi Kararı Varsa (AAÜT m. 8) 
772
ı. Davanın Ayrılması Kararı Varsa (AAÜT m. 8) 
773
i. Nafaka davalarında (AAÜT m. 9) 
773
j. Dava Birden Çok İse 
774
2– Vekâlet Ücreti İstenilmediği Açıklanmışsa 
775
3– Katma Değer Vergisine Hükmedilemez 
776
4– Kesinleşen Yönler Dikkate Alınmalıdır 
777
5– Taraf Lehine Hükmedilir (HMK m. 330) 
779
6– İstifa Etme Engel Değildir 
779
7– Miktarı Hâkim Takdir Eder 
779
8– Baro Görevlendirmişse Verilemez 
780
9– Boşanmanın Eki İsteklerde Verilemez 
780
10– Kararın Verildiği Tarihte Yürürlükte Bulunan Tarife Gereğince Karar Verilir 
781
11– Birden Fazla Sebeple Açılan Davada Tek Vekâlet ücreti Verilir 
781
III. YARGILAMA GİDERLERİ İÇİN AVANS YATIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
782
A– GENEL OLARAK 
782
B– DELİL AVANSI (HMK m. 324) 
782
1– Kavram (HMK m. 324 f. I) 
783
2– Taraflarca Getirilme İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 25) 
784
a. Verilen Kesin Süre Usulüne Uygun Olmalıdır 
784
b. Verilen Kesin Süre İçinde Delil Avansı Yatırılmalıdır (HMK m. 324 f. I) 
785
aa. Yatırılmazsa Delilin İkamesinden Vazgeçilmiş Sayılır (HMK m. 324 f. II) 
785
bb. Diğer Taraf Bu Avansı Yatırabilir (HMK m. 324 f. II) 
788
c. Aynı Delilin İkamesinde Yarı Yarıya Avans Olarak Ödenir (HMK m. 324 f. I) 
788
3– Kendiliğinden Araştırma İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 325) 
789
C– GİDER AVANSI (HMK m. 114/g, 120) 
789
D– AVANSIN İADESİ (HMK m. 333) 
790
IV. YARGILAMA GİDERLERİNE HÜKMEDİLMESİ 
790
A– MAHKEMECE RESEN HÜKMEDİLİR (HMK m. 332 f. I) 790
B– HÜKÜM ALTINDA GÖSTERİLİR (HMK m. 332 f. II) 
792
1– Tutarı 
792
2– Hangi Tarafa Yükletildiği 
792
3– Hangi Oranda Yükletildiği 
792
4– Dökümü 
792
5– Hükümden Sonraki Yargılama Giderlerinin Ödenme Şekli 
793
C– ESASTAN SONUÇLANMAYAN DAVADA HÜKMEDİLMESİ (HMK m. 331) 
793
1– Davanın Konusuz Kalması (HMK m. 331 f. I) 
794
2– Görevsizlik ve Yetkisizlik Verilmesi (HMK m. 331 f. II) 
795
a. Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse 
795
b. Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse 
796
3– Davanın Açılmamış Sayılması (HMK m. 331 f. III) 
796
D– KESİNLEŞEN GİDERLER DİKKATE ALINMALIDIR 
797
V. YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK 
798
A– ALEYHİNE HÜKÜM VERİLEN TARAFTAN ALINMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 326) 
798
B– DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRILIK VARSA (HMK m. 327) 
799
C– İSTEMEDİĞİNİ AÇIKLAYANIN GİDERİ ÜZERİNDE BIRAKILIR 
800
D– KABUL BEYANI İLE DAVALI SORUMLULUKTAN KURTULAMAZ 
801
§ 41. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVADAN FERAGAT 
803
I. FERAGAT KAVRAMI 
803
A– TALEP SONUCUNDAN KISMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307, 308 f. III) 
804
B– TALEP SONUCUNDAN TAMAMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307) 
804
II. FERAGAT EDEBİLECEK KİŞİ 
804
A– DAVACI 
804
B– DAVACI VEKİLİ 
806
C– YASAL TEMSİLCİ 
807
1– Veli 
807
2– Vasi 
807
III. FERAGAT ŞEKLİ 
808
A– FERAGAT YAZILI OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 
808
1– Kimlik Tespiti Bulunmalıdır 
808
2– İmza Bulunmalıdır 
809
B– FERAGAT SÖZLÜ OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 
810
1– Feragat Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) 
810
2– Beyanda Bulunana Okunmalıdır 
811
3– Beyanda Bulunanın İmzası Alınmalıdır 
811
IV. FERAGATİN ÖZELLİKLERİ 
811
A– FERAGAT MUVAFAKATE BAĞLI DEĞİLDİR 
811
1– Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 
812
2– Mahkemenin Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 
812
B– FERAGAT KAYITSIZ VE ŞARTSIZ OLMALIDIR (HMK m. 309 f. IV) 
812
C– FERAGAT AÇIK NET, ŞÜPHE UYANDIRMAYACAK OLMALIDIR 
813
1– Boşanmak İstemediğini Açıklamak 
822
2– Eşini Müşterek Haneye Kabul Edeceğini Açıklamak 
823
3– Eşi İle Barıştığını Açıklamak 
823
4– Bir Şans Daha Verdiğini Açıklamak 
823
D– FERAGAT KISMEN OLABILIR 
824
E– FERAGATİN İPTALİ İRADE SAKATLANMASINDA İSTENEBİLİR 
824
V. FERAGATİN ZAMANI (HMK m. 310) 
824
A– 7251 SAYILI KANUN ÖNCESİ FERAGAT 
824
1– Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) 
824
2– Karardan Sonra Temyizden Önce Feragat 
825
a. Derece Mahkemesi Kendi Kararını Kaldıramaz 
825
b. Dosyadan El Çeken Mahkemece Yapılacak İşlemler 
828
aa. Bölge Adliye Mahkemesi Tarafından Yapılacak İşlem 
830
bb. Yargıtay Tarafından Yapılacak İşlem 
830
3– Temyizden Sonra Karar Düzeltmeden Önce Feragat 
831
4– Yargıtay’da Duruşmada Feragat 
832
5– Karar Düzeltme Aşamasında Feragat 
832
B– 7251 SAYILI KANUN SONRASI FERAGAT 
833
1– Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) 
833
2– Feragatin Hükmün Verilmesinden Sonra Adliye Mahkemelerinde Yapılması (HMK m. 310 f. II) 
833
a. İlk Derece Mahkemesinde Yapılması 
834
b. Bölge Adliye Mahkemesinde Yapılması 
834
3– Feragatin Dosyanın Temyiz İncelemesine Gönderilmesinden Sonra Yapılması (HMK m. 310 f. III) 
834
VI. FERAGAT HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 312) 
836
VII. FERAGATİN SONUÇLARI (HMK m. 311) 
836
A– UYUŞMAZLIĞI SONLANDIRIR 
836
B– KURAL OLARAK MAHKEMEYE ULAŞTIĞINDA SONUÇ DOĞURUR 
836
1– Mahkemenin Yetkisi Kesinleşmişse Feragat Karara Bağlanır 
837
2– Feragat Yetki İtirazı Olan Mahkemeye Ulaşmışsa Önce Yetki İtirazı Karara Bağlanır İdi 
838
C– KESİN HÜKÜM GİBİ HUKUKİ SONUÇ DOĞURUR 
842
D– İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİNDE FERAGATİN İPTALİ İSTENEBİLİR 
842
E– FERAGATTEN DÖNÜLEMEZ 
843
F– KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR 
845
G– KESİNLEŞMEYEN YÖNLERDEN SONUÇ DOĞURUR 
846
H– HÜKÜM TEBLİĞ EDİLMEDEN KANUN YOLLARINDAN FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ 
847
I– OLMAYAN/AÇILMAMIŞ BİR DAVADAN FERAGAT EDİLEMEZ 
848
İ– HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ 
849
VIII. FERAGATİN BENZERİ KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 
849
A– DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI (HMK m. 150) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 
850
B– DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 
850
IX. KARAR VERİLMEDEN ÖNCE FERAGAT HALİNDE KARAR 
851
§ 42. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVANIN KONUSUZ KALMASI 
853
I. DAVANIN KONUSUZ KALMASI SEBEPLERİ 
853
A– İSTİNAF/TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161–184) 
853
B– KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161–184) 
855
C– KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145–160) 
857
D– EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) 
858
E– TANIMA–TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR 
858
1– Boşanma İstemi Konusuz Kalır 
858
2– Boşanmanın Eki İstemler İncelenir 
859
3– Bekletici Sorun Yapılmalıdır 
860
F– EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131) 
861
1– Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir (TMK m. 35) 
863
2– Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz 
864
3– Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir 
864
4– Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır 
865
5– Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir 
865
a. Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme (TMK m. 145 b. 1) 
866
b. Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme (TMK m. 131 f. 1) 
866
G– EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I) 
867
H– EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR 
868
II. DAVANIN KONUSUZ KALMASINDA UYGULANACAK USUL HÜKÜMLERİ 
868
A– NÜFUS KAYDI İNCELENMELİDİR 
868
B– DİĞER BOŞANMA DAVASININ SONUCU ARAŞTIRILMALIDIR 
869
C– KARAR VERİLMEYEREK DAVA KONUSUZ BIRAKILMAZ 
869
D– YARGILAMA GİDERİ ALEYHİNE KARAR VERİLEBİLECEK OLANA YÜKLENİR (HMK m. 331 f. I) 870
E– HÜKÜM VERİLEMEZ 
872
F– DAVANIN KONUSU KALMADIĞI AÇIKLANARAK DAVAYA SON VERİLİR 
872
G– MADDİ HATAYA DAYALI TEMYİZ VE KARAR DÜZELTME KARARI KALDIRILABİLİR 
873
H– MADDİ TAZMİNAT TALEBİNİN KARARA BAĞLANMASINA ENGEL DEĞİLDİR 
874
§ 43. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİL TESPİTİ 
877
I. GENEL OLARAK 
877
II. DELİL TESPİTİ İSTENEBİLECEK HÂLLER 
877
A– GÖRÜLMEKTE OLAN BİR DAVADA İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 
877
B– İLERİDE AÇILACAK DAVA İÇİN İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 
878
III. DELİL TESPİTİ TALEBİNİN GERÇEKLEŞMESİ 
878
A– HUKUKİ YARARIN VARLIĞI GEREKİR (HMK m. 400 f. II) 
878
B– DELİL TESPİTİ TALEBİ DİLEKÇEYLE YAPILIR (HMK m. 402 f. I) 
879
C– TESPİT GİDERLERİ AVANS OLARAK ÖDENİR (HMK m. 402 f. II) 
879
IV. DELİL TESPİTİ TALEBİNİN İNCELENMESİ 
879
A– GÖREV VE YETKİ KOŞULU GERÇEKLEŞMELİDİR (HMK m. 401) 
879
B– TALEP HAKLI BULUNURSA KARAR DİLEKÇEYLE BİRLİKTE KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 402 f. III) 
881
C– TESPİT TUTANAĞI VE BİLİRKİŞİ RAPORUNUN BİR ÖRNEĞİ KARŞI TARAFA RESEN TEBLİĞ OLUNUR (HMK m. 402 f. IV) 
882
D– ACELE HÂLLERDE TEBLİGAT YAPILMAKSIZIN TESPİT YAPILABİLİR (HMK m. 403) 
882
E– KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE O DELİLİN TOPLANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER UYGULANIR (HMK m. 404) 
883
F– DELİL TESPİTİ DOSYASI ASIL DAVA DOSYASININ EKİ SAYILIR (HMK m. 405) 
883
G– NİHAİ KARAR DEĞİLDİR 
884
§ 44. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADLİ YARDIM 
885
I. GENEL OLARAK 
885
II. ADLİ YARDIM KOŞULLARI 
885
A– GEÇİMDE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ZOR DURUMA DÜŞECEK OLMAK (HMK m. 334 f. I) 
886
B– TALEPLERİNİN AÇIKÇA DAYANAKTAN YOKSUN OLMAMASI (HMK m. 334 f. I) 
888
C– YABANCILARIN İÇİN KARŞILIKLILIK ŞARTI BULUNMAK (HMK m. 334 f. II) 
888
D– ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNMAK 
889
1– Talepte Bulunabilecekler 
890
2– Görevli ve Yetkili Mahkeme (HMK m. 336 f. I) 
890
a. İlk Derece Mahkemesinde Başvuru (HMK m. 336 f. I) 
890
b. Kanun Yollarına Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 
890
aa. İstinaf Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 
890
bb. Temyiz Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 
891
3– Eklenecek Belgeler (HMK m. 336 f. II) 
892
a. İddiasının Özeti 
892
b. İddiasını Dayandıracağı Deliller 
892
c. Mali Durum Belgeleri 
893
4– Süresi (HMK m. 336 f. III) 
894
5– Her Türlü Harç ve Vergiden Muafiyet (HMK m. 336 f. IV) 
895
III. ADLİ YARDIMIN KAPSAMI 
895
A– SAĞLADIĞI HUSUSLAR (HMK m. 335 f. I) 
895
B– BÖLÜMSEL YARARLANMA KARARI VERİLEBİLİR (HMK m. 335 f. II) 
895
C– HÜKMÜN KESİNLEŞMESİNE KADAR DEVAM EDER (HMK m. 335 f. III) 
896
D– ÖNCE YAPILAN YARGILAMA GİDERLERİNİ KAPSAMAZ (HMK m. 337 f. III) 
896
IV. ADLİ YARDIM TALEBİNİN İNCELENMESİ 
896
A– DURUŞMA YAPMAKSIZIN KARAR VERİLEBİLİR (HMK m. 337 f. I) 
896
B– KARARLARA KARŞI İTİRAZ (HMK m. 337 f. II) 
897
C– RET HALİNDE TEKRAR TALEPTE BULUNULABİLİR (HMK m. 337 f. II) 
898
V. ADLİ YARDIM KARARININ SONUÇLARI 
898
A– ADLİ YARDIM KARARININ KALDIRILMASI (HMK m. 338) 
898
1– Kasten veya Ağır Kusuru Sonucu Yanlış Bilgi Verdiği Ortaya Çıkarsa 
898
2– Mali Durumunun Yeteri Derecede İyileştiği Anlaşılırsa 
898
B– ADLİ YARDIMLA ERTELENEN YARGILAMA GİDERLERİNİN TAHSİLİ (HMK m. 339) 
899
C– ADLİ YARDIM KARARIYLA ATANAN AVUKATIN ÜCRETİNİN ÖDENMESİ (HMK m. 340) 
900
§ 45. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ISLAH 
903
I. ISLAHIN KAPSAMI 
903
A– GENEL OLARAK (HMK m. 176 f. I, 194) 
903
1– Vakıalar Değiştirilebilir 
903
2– Davanın Konusu/Sebebi Değiştirilebilir 
904
3– Talep Sonucu Değiştirilebilir 
905
4– Vakıa Eklenebilir 
905
5– Ek/Yeni Talep Eklenebilir 
906
B– ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 
906
1– Yasak Kapsamında Kalmayan Durumlarda 
906
2– Karşı Tarafın Rıza Gösterdiği Durumlarda 
906
3– Daraltma Kapsamında Kalan Durumlarda 
907
4– Maddi Hatanın Düzeltildiği Durumlarda (HMK m. 183) 
907
C– ISLAH YOLUNA BAŞVURULAMAYACAK DURUMLAR 
907
1– Tarafın Değiştirilmesi 
907
2– İkinci Tanık Listesi Verilmesi (HMK m. 240 f. II) 
908
3– Süresi Geçen İlk İtirazın İleri Sürülmesi 
909
4– İkinci Dava Açılaması 
909
5– Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmamış Olması (HMK m. 177 f. II) 
909
6– Feragatin Geçersiz Kılınması 
910
7– Kabulün Geçersiz Kılınması 
911
D– ISLAH YOLUNA BAŞVURULABİLECEK DURUMLAR 
911
1– Terditli Dava Açılabilir (HMK m. 111) 
911
2– Cevap Dilekçesi Verilebilir (HMK m. 128) 
912
3– Zamanaşımı Defi İleri Sürülebilir 
912
4– Dava Yığılması/Objektif Dava Birleşmesi Yapabilir (HMK m. 110) 
912
5– Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmışsa Verilebilir (HMK m. 177 f. II) 
913
II. ISLAHIN USULÜ 
913
A– ISLAHIN ZAMANI 
914
1– Kural Olarak (HMK m. 177 f. I) 
914
2– Bölge Adliye Mahkemesinde Islah İstenemez (HMK m. 357 f. I) 
914
3– Yargıtay’da Islah İstenemez (HMK m. 177 f. I) 
915
B– ISLAHIN SAYISI (HMK m. 176 f. II) 
915
C– ISLAHIN ŞEKLİ 
915
1– Yapılışı Açısından 
915
a. Sözlü Olarak (HMK m. 177 f. II) 
916
b. Yazılı Olarak (HMK m. 177 f. II) 
916
c. Kötüniyetli Olarak (HMK m. 182) 
916
2– Kapsamı Açısından 
917
a. Davanın Tamamen Islahı (HMK m. 180) 
917
b. Kısmen Islah (HMK m. 181) 
918
3– Teminat Açısından (HMK m. 178) 
918
4– Yetki Açısından (HMK m. 74 f. I) 
918
5– Harç Açısından 
919
6– İzin Açısından 
920
7– Delil Bildirme Açısından 
921
D– ISLAHIN SONUÇLARI (HMK m. 179) 
921
§ 46. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN VE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163– 165) 
925
I. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN (HMK m. 163– 164) 
925
A– ÖN SORUNUN İLERİ SÜRÜLMESİ (HMK m. 163) 
925
1– İleri Sürebilecek Olan 
925
2– İleri Sürme Şekli 
925
a. Dilekçe Vermek Suretiyle İleri Sürme 
926
b. Duruşma Sırasında Sözlü Olarak İleri Sürme 
926
B– ÖN SORUNUN İNCELENMESİ (HMK m. 164) 
926
1– Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) 
926
2– Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 
927
3– Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III) 
927
C– UYGULAMA ALANI 
927
II. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163– 165) 
928
A– HÜKÜM VERİLEBİLMESİNDE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. I) 
928
1– Ceza Davasının Varlığı 
928
2– Evliliğin İptali Davasının Varlığı 
931
3– Soybağının Reddi Davasının Varlığı 
932
4– Diğer Bekletici Sorunlar 
932
B– DAVANIN İNCELENMESİ VE SONUÇLANDIRILMASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. II) 
934
§ 47. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKÜM 
937
I. GENEL OLARAK 
937
II. KARAR 
937
A– ARA KARARLARI 
938
B– NİHAİ KARAR 
938
1– Esasa İlişkin Nihai Karar/Hüküm (HMK m. 294 f. I , cümle 2) 
939
2– Usule İlişkin Nihai Karar 
940
III. HÜKÜM 
941
A– HÜKMÜN VERİLMESİ VE TEFHİMİ (HMK m. 294) 
941
1– Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Verilir (HMK m. 294 f. II) 
941
2– Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Tefhim Olunur (HMK m. 294 f. II) 
941
a. Hükmün Tefhimini, Duruşmada Bulunanlar Ayakta Dinlemelidir (HMK m. 294 f. V) 
941
b. Hükme İlişkin Hususlar, Niteliğine Aykırı Düşmedikçe, Usule İlişkin Nihai Kararlar Hakkında Da Uygulanmalıdır (HMK m. 294 f. VI) 
941
3– Hükmün Tefhimi Hüküm Sonucunun Duruşma Tutanağına Geçirilerek Okunması Suretiyle Yapılmalıdır (HMK m. 294 f. III) 
942
4– Gerekçeli Kararın Tefhim Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Yazılması Gerekir (HMK m. 294 f. IV) 
942
5– Usulüne Uygun Açılmış Tüm Davalar Hakkında Ayrı Hüküm Kurulması Gerekir 
942
B– HÜKMÜN KAPSAMI (HMK m. 297) 
943
1– Hükmün Hangi Millet Adına Verildiği İbaresi (HMK m. 297 f. I) 
944
2– Hükmü Veren Mahkeme (HMK m. 297 f. I/a) 
944
3– Hükmü Veren Hâkim ve Zabıt Kâtibinin Ad ve Soyadları İle Sicil Numaraları (HMK m. 297 f. I/a) 
945
4– Hükmün Hangi Sıfatla Verildiği (HMK m. 297 f. I/a) 
946
5– Tarafların Kimlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 297 f. I/b, 5490 sayılı Kanun m. 27) 
947
a. Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre 
947
b. Nüfus Hizmetleri Kanununa Göre 
948
aa. Tarafların Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası 
948
bb. Tarafların Adı, Soyadı 
949
cc. Tarafların Doğum Yeri ve Tarihi 
950
dd. Tarafların Baba ve Ana Adları 
950
ee. Kadının Evlenmeden Önceki Soyadı ve Aile Kütüğünde Kayıtlı Olduğu Yer Bilgileri 
951
ff. Evlilik İçinde Doğmuş Çocuklar ve Bunların Kimlik Bilgileri 
951
6– Varsa Tarafların Kanuni Temsilci ve Vekillerinin Ad ve Soyadları İle Adresleri (HMK m. 297 f. I/b) 
951
7– Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti (HMK m. 297 f. I/c) 
952
8– Tarafların Anlaştıkları ve Anlaşamadıkları Hususlar (HMK m. 297 f. I/c) 
952
9– Tarafların Çekişmeli Vakıalar Hakkında Toplanan Delilleri (HMK m. 297 f. I/c) 
953
10– Delillerin Tartışılması ve Değerlendirilmesi (HMK m. 297 f. I/c) 
953
a. Gerekçenin Yazılmaması 
954
b. Gerekçenin Doğru Olmaması 
955
c. Gerekçenin Çelişkili Olması 
955
aa. Kendi İçinde Çelişkili 
955
bb. Hüküm Fıkrası İle Çelişkili 
956
11– Sabit Görülen Vakıalarla Bunlardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri (HMK m. 297 f. I/c) 
957
a. Sabit Görülen Vakıalar Açıklanmalıdır 
957
b. Sabit Görülen Vakıalardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri Açıklanmalıdır 
957
12– Hüküm sonucu (HMK m. 297 f. I/ç) 
957
13– Yargılama Giderleri (HMK m. 297 f. I/ç) 
958
14– Taraflardan Alınan Avansın Harcanmayan Kısmının İadesi (HMK m. 297 f. I/ç) 
958
15– Kanun Yolları ve Süresi (HMK m. 297 f. I/ç) 
958
16– Hükmün Verildiği Tarih (HMK m. 297 f. I/d) 
958
17– Hâkim ve Zabıt Kâtibinin İmzaları (HMK m. 297 f. I/d, 298 f. IV, 299) 
959
18– Gerekçeli Kararın Yazıldığı Tarih (HMK m. 297 f. I/e) 960
19– Hükmün Sonuç Kısmı (HMK m. 297 f. II) 
960
a. Gerekçeye Ait Herhangi Bir Söz Tekrar Edilmemelidir 
960
b. Sıra Numarası Altında; Açık, Şüphe ve Tereddüt Uyandırmayacak Şekilde Yazılmalıdır 
960
aa. Taleplerden Her Biri Hakkında Verilen Hüküm 
961
bb. Taraflara Yüklenen Borç ve Tanınan Haklar 
961
C– BOŞANMA HÜKMÜNÜN YAZILMASI (HMK m. 298) 
962
1– Hükmü Veren Hâkim Tarafından Yazılmalıdır (HMK m. 298 f. I) 
962
2– Gerekçeli Karar Tefhim Edilen Hüküm Sonucuna Aykırı/ Gerekçeli Kararla Kısa Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır (HMK m. 298 f. II) 
962
a. Tefhim Edilende Hüküm Varken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulmaması 
963
b. Tefhim Edilende Hüküm Yokken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulması 
964
c. Tefhim Edilenle Gerekçeli Kararda Hukuki Sebebi Değiştirerek Hüküm Kurulması 
965
d. Tefhim Edilenle Gerekçeli Karar Arasında Farklı Hüküm Kurulması 
966
3– Kararın Yazılan Gerekçesi Yazılan Hüküm Sonucuna Aykırı Olmamalıdır 
966
a. Hüküm Fıkrasında Yazılmayanın Gerekçe Bölümünde Yazılmış Olması Çelişkiyi Ortadan Kaldırmaz 
967
b. Tarafların Çelişkiyi Temyiz Sebebi Yapıp Yapmamış Olması Etkili Değildir 
968
D– BOŞANMA HÜKMÜ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER 
969
1– Boşanma Hükmünün Aslı Hakkında Yapılacak İşlemler (HMK m. 300) 
969
2– Boşanma Hükmünün Nüshası Hakkında Yapılacak İşlemler 
969
a. Nüshalar/İlam Yazı İşleri Müdürü Tarafından Taraflardan Her Birine Makbuz Karşılığında Verilir (HMK m. 301 f. I) 
969
b. Kendisine Nüsha/İlam Verilmeyene Gecikmeksizin Tebliğ Edilir (HMK m. 301 f. I) 
970
c. Hükmün Bir Nüshası Dosyasında Saklanır (HMK m. 301 f. I) 
970
d. Hüküm Nüshalarının Farklı Olması Hâlinde Karar Kartonundaki Esas Alınır (HMK m. 301 f. III) 
970
e. Taraflar, Harcının Ödenmiş Olup Olmamasına Bakılmaksızın İlamı Her Zaman Alabilir (HMK m. 302 f. I) 
970
3– Boşanma Hükmüne Kesinleşme Şerhi Verilmesi 
971
E– BOZMA SONRASI HÜKÜM 
975
F– BOŞANMAYA İLİŞKİN KESİNLEŞEN İLAMLAR ZAMANAŞIMINA UĞRAMAZ 
976
G– ETKİSİZ HÜKÜM İÇİN KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLİR 
977
§ 48. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TASHİHİ 
979
I. GENEL OLARAK 
979
II. BOŞANMA HÜKMÜNÜN TASHİHİ 
979
A– TASHİHİN KONUSU (HMK m. 304 f. I) 
979
1– Yazı Hataları 
980
a. Tarihlerde 
980
b. Tarafların İsimlerinde 
980
c. Tarafların Sıfatlarında 
981
d. Diğer Yazım Hatalarında 
981
2– Hesap Hataları 
981
3– Diğer Benzeri Açık Hatalar 
981
B– TASHİH USULÜ 
981
1– Mahkemece Resen Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 
981
2– Taraflardan Birinin Talebi Üzerine Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 
982
3– Hüküm Tebliğ Edilmişse Taraflar Dinlenerek Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 
982
4– Hüküm Tebliğ Edilmemişse Taraflar Dinlenmeden Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 
982
5– Tashih Yazılır, İmzalanır ve Mühürlenir (HMK m. 304 f. II) 
982
§ 49. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAVZİHİ 
983
I. TAVZİHİN KONUSU (HMK m. 305) 
983
A– HÜKMÜN YETERİNCE AÇIK OLMAMASI 
983
B– HÜKMÜN İCRASINDA TEREDDÜT UYANDIRMASI 
985
C– HÜKMÜN BİRBİRİNE AYKIRI FIKRALAR İÇERMESİ 
985
II. TAVZİHİN ZAMANI (HMK m. 305) 
985
III. TAVZİHİN ŞEKLİ (HMK m. 305) 
985
A– HÜKMÜN AÇIKLANMASI İSTENEBİLİR 
985
B– TEREDDÜDÜN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR 
986
C– AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR 
986
IV. TAVZİH İLE YAPILAMAYACAKLAR 
986
A– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR SINIRLANDIRILAMAZ 
986
B– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR GENİŞLETİLEMEZ 
986
C– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR DEĞİŞTİRİLEMEZ 
987
V. TAVZİH USULÜ (HMK m. 306) 
988
A– TAVZİH DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 
988
B– TAVZİH HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 
988
C– TAVZİH DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 
990
D– TAVZİHE CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 
990
E– TAVZİH TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 991
F– TAVZİH KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 
992
§ 50. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAMAMLANMASI 
993
I. GENEL OLARAK 
993
II. KONUSU (HMK m. 305/A f. I) 
994
A– YARGILAMADA İLERİ SÜRÜLEN HUSUSUN TAMAMLANMASI 
994
B– KENDİLİĞİNDEN HÜKME GEÇİRİLMESİ GEREKLİ HUSUSUN TAMAMLANMASI 
994
III. GÖREVLİ MAHKEME 
994
A– İLK DERECE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR 
994
B– BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR 
995
C– YÜKSEK MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR 
995
IV. TALEP 
996
VI. SÜRE 
996
VII. TAMAMLAMA USULÜ (HMK m. 306) 
997
A– TAMAMLAMA DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 
997
B– TAMAMLAMA HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 
997
C– TAMAMLAMA DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 
997
D– TAMAMLAMAYA CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 
997
E– TAMAMLAMA TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 
998
F– TAMAMLAMA KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 
998
V. KANUN YOLU 
998
A– İSTİNAF YOLU 
998
B– TEMYİZ YOLU 
999
ONUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
§ 51. EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER 
1001
I. EŞLERLE İLGİLİ ÖNLEMLER 
1001
A– EŞLERE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. II) 
1002
1– Parasal Katkıya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 
1002
2– Bağımsız Tedbir Nafakası (TMK m. 197) 
1003
3– Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 
1005
4– Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 
1006
B– BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 198) 
1006
C– TASARRUF YETKİSİNE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 199) 
1008
1– Evlilik Birliği Sürüyor Olmalıdır 
1008
2– Gereklerden Biri Bulunmalıdır 
1009
3– Denklik Bulunmalıdır 
1011
4– İstem Bulunmalıdır 
1013
5– Belirli Malvarlığı Bulunmalıdır 
1014
6– Tasarrufun Diğer Eşin Rızasıyla Yapılabileceğine Karar Verilmelidir 
1015
7– Güçlendirici Önlemler Alınmalıdır 
1016
8– Zorunlu Önlem Alınmalıdır 
1017
9– Dava Usulüne Uygun Şekilde İncelenmelidir 
1017
II. ÇOCUKLARLA İLGİLİ ÖNLEMLER 
1021
A– BAKIMINA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1021
B– PARASAL KATKIYA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 
1021
C– KİŞİSEL İLİŞKİYE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 
1022
D– VELAYETE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 336 f. II) 
1022
ONBİRİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞLERE İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
§ 52. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN GEÇİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM/EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 
1027
I. EŞLERE YÖNELİK GEÇİCİ ÖNLEMLER 
1027
II. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ 
1031
A– EŞE VERİLEBİLECEK TEDBİR NAFAKALARINDAN BİRİDİR 
1031
B– KOŞULLARI VARSA VERİLMESİ ZORUNLUDUR 
1032
1– Kural Olarak Eşin Nafaka Yükümlülüğü Ortadan Kalkmaz 
1032
a. Tutukluluk Halinde Verilebilir 
1032
b. Hükümlülük Halinde Verilebilir 
1032
c. İşsizlik Halinde Verilebilir 
1032
d. Askerlik Halinde Verilebilir 
1033
e. Akıl Hastalığı Halinde Verilebilir 
1034
f. Ekonomik Durumu Daha İyi Olana Verilebilir 
1034
2– Ekonomik Güçleri Birbirine Yakın Olan Eşlerin Geçici Tedbir Nafakası Verme Zorunluluğu Yoktur 
1038
3– Uzun Yıllar Nafaka Talep Edilmemesi Etkili Değildir 
1039
4– Akıl Hastalığı Tek Başına Yükümlülüğü Sonlandırmaz 
1039
5– İhtiyacı Olana Verilir 
1039
C– KUSUR DİKKATE ALINAMAZ 
1039
D– EVLİLİK DIŞI BİRLİKTELİK VARSA VERİLEMEZ 
1044
1– Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır 
1045
2– Ekonomik Destek Bulunmalıdır 
1046
3– Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır 
1047
4– Ekonomik Birlik Oluşmalıdır 
1048
E– TEREKE ALACAĞINA DAHİLDİR 
1048
F– POZİTİF AYRIMCILIK İLKESİ UYGULANAMAZ 
1048
G– KABUL EDİLEN MİKTARIN AZINA HÜKMEDİLEMEZ 
1049
H– KESİN HÜKÜM OLUŞTURMAZ 
1050
I– DAVA AÇILMASI İLE HAK EDİLİR 
1050
İ– İLAMSIZ İCRA TAKIBI YOLUYLA İCRASI MÜMKÜNDÜR 
1052
III. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 
1053
A– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK AŞILAMAZ 
1054
B– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK BELİRSİZ İSE 
1054
C– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTEĞE RAĞMEN KARAR VERİLMEDİ İSE 
1055
D– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KENDİLİĞİNDEN VERİLİR 
1055
E– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI ÖNCE İSTENMEDİ SONRA İSTENDİ İSE 
1056
F– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞ İSE 
1058
1– İstenmediği Dava Dilekçesinde Açıklanabilir 
1061
2– İstenmediği Cevap Dilekçesinde Açıklanabilir 
1062
3– İstenmediği Duruşmada Açıklanabilir 
1062
G– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI BOŞANMA KESİNLEŞMİŞSE İSTENEMEZ 
1062
H– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ DAVA İLE İSTENİLMESİ 
1063
1– Ayrı Esasa Kaydedilmişse 
1063
2– Bağımsız Tedbir Nafakası Alınıyorsa 
1063
I– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTAR KESİNLEŞMİŞSE FAZLASI VERİLEMEZ 
1065
İ– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI HER ZAMAN İSTENEBİLİR 
1065
IV. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA SÜRE 
1066
A– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI 
1066
1– Davanın Açıldığı Tarihten İtibaren Verilir 
1066
2– İstek Tarihinden Başlatılamaz 
1067
3– Karşı Boşanma Tarihinden Başlatılamaz 
1067
4– Kesinleşen Tedbir Nafakası Değiştirilemez 
1068
5– Sonradan İstek Tarihinden İtibaren Verilebilir 
1068
B– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SINIRLI SÜRE VERİLMESİ 
1069
C– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ 
1069
1– Eşlerden Birinin Ölmesiyle Sona Ermesi 
1070
2– Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi 
1070
3– Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 
1071
4– Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi 
1071
5– Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi 
1073
6– Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 
1073
7– Başkasıyla Düzenli Yaşamaya Başlanmasıyla Sona Ermesi 
1074
8– Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 
1075
9– Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 
1076
10– Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 
1078
11– Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 
1079
12– İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 
1079
D– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ TEDBİR NAFAKASINA ETKİSİ 
1080
V. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KARARININ KAPSAMI 
1080
A– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI UYGUN MİKTAR VERİLEBİLİR 
1080
1– Sosyal Statülerine Uygun Olmalıdır 
1081
2– Ekonomik Statülerine Uygun Olmalıdır 
1081
3– Kabulleri Gözetilmelidir 
1082
B– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ BELİRLENMESİ 
1082
1– Gelirin Araştırılması 
1082
2– Gelirin Değerlendirilmesi 
1083
a. Eşin Geliri Az İse 
1083
b. Eşin Geliri Varsa 
1083
c. Eşin Geliri Yoksa 
1085
d. Eşin Geliri Araştırılmadı İse 
1085
e. Eşlerin Geliri Eşit İse 
1086
f. Eşlerin Mesleği Varsa 
1087
3– Bilirkişi İncelemesi 
1087
C– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ DEĞİŞTİRİLMESİ 
1088
1– Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının İndirilmesi 
1088
2– Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının Arttırılması 
1088
3– Geçici Tedbir Nafakasının Kaldırılması 
1088
D– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ 
1089
1– Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Biçimi 
1089
a. Geçici Tedbir Nafakasının İrat Biçiminde Ödenmesi 
1089
b. Geçici Tedbir Nafakasının Toptan Ödenmesi 
1090
2– Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Türü 
1090
a. Türk Parası Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi 
1090
b. Ayın Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi 
1091
E– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ GELECEK AYLARDAKİ MİKTARININ KARARLAŞTIRILMASI 
1091
F– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FAİZ 
1091
VI. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ 
1094
A– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA GÖREVLİ MAHKEME 
1094
B– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YETKİLİ MAHKEME 
1096
C– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TARAFLAR 
1096
1– Kadın Yararına Geçici Tedbir Nafakası 
1097
a. Kural Olarak 
1097
b. Askerde Olan Erkek Eşin Geçici Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 
1098
c. Erkek Eşin Gelirinin Az Olması Tedbir Nafakası Vermesine Engel Değildir 
1099
2– Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası 
1099
a. Kural Olarak 
1100
b. Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası Verilemeyecek Haller 
1100
aa. Erkek Eş Çalışabilir İse 
1100
bb. Erkek Eşin Geliri Var İse 
1101
cc. Kadının Geliri Yoksa 
1101
D– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HARÇ 
1101
E– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HÜKÜM FIKRASI 
1101
1– Geçici Tedbir Nafakasının Kime Verildiği Belli Olmalıdır 
1102
2– Geçici Tedbir Nafakasının Niteliği Belli Olmalıdır 
1102
3– Geçici Tedbir Nafakasının Başlangıcı ve Sonu Belli Olmalıdır 
1103
4– Geçici Tedbir Nafakasının Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 
1103
5– Geçici Tedbir Nafakasında Yeniden Hüküm Kurulmamalıdır 
1104
6– Geçici Tedbir Nafakası Kısa Kararda Verilip Gerekçeli Kararda Yazılmaması Önemli Değildir 
1104
7– Geçici Tedbir Nafakasında Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır 
1105
8– Geçici Tedbir Nafakası Sadece Ara Kararı İle Verilebilir 
1106
F– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FERAGAT 
1107
1– Karardan Önce Feragat Edilebilir 
1107
2– Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir 
1108
G– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TAVZİH 
1110
H– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA VEKALET ÜCRETİ 
1111
I– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YABANCILIK UNSURU 
1111
İ– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA ZAMANAŞIMI 
1112
J– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İNFAZ 
1112
1– İlamsız İcra Takibi Yoluyla İnfazı Mümkündür 
1112
2– İptali İçin Ayrı Dava Açılamaz 
1113
3– Fazla Ödemeler İcra Takibi Sırasında Mahsup Edilebilir 
1114
4– Mükerrer Gerçekleşen Ödemelerin İadesi İstenebilir 
1114
5– Tahsil Edilecek Nafaka Miktarı Tektir 
1115
K– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İADE 
1116
L– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ İCRASI GERİ BIRAKILAMAZ 
1116
M– EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İÇİN TEDBİR KARARI VERİLEMEZ 
1116
N– TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR 
1117
1– Tek Başına İstinafı Mümkün Değildir 
1117
2– Tek Başına Temyizi Mümkün Değildir 
1118
§ 53. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN BARINMASI İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 
1121
I. GENEL OLARAK 
1121
II. BARINMA ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ 
1122
A– ÖNLEM BOŞANMA DAVASI İLE SINIRLI ALINABİLİR 
1122
B– ÖNLEM KARARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR 
1123
C– ÖNLEM KONUSUNDA ARAŞTIRMA YAPILMALIDIR 
1123
1– Eş ve Çocukların Oturduğu Yer Araştırılmalıdır 
1123
2– Mülkiyetin Kime Ait Olduğu Araştırılmalıdır 
1124
D– ÖNLEM EV EŞYASINA İLİŞKİN ALINABİLİR 
1124
E– ÖNLEM ŞERHE İLİŞKİN ALINABİLİR 
1126
F– ÖNLEM YERLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALINABİLİR 
1127
§ 54. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN MALLARININ YÖNETİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 
1129
I. GENEL OLARAK 
1129
II. MALLARIN YÖNETİMİ ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ 
1131
A– KURAL MAL REJİMİNE GÖRE 
1133
B– MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE 
1133
C– PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE 
1134
D– MAL ORTAKLIĞI REJİMİNE GÖRE 
1135
§ 55. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞE İLİŞKİN DİĞER GEÇİCİ ÖNLEMLER 
1137
I. GENEL OLARAK 
1137
II. YABANCI UNSURLU BOŞANMA DAVALARINDA GEÇİCİ ÖNLEMLER 
1138
ONİKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
§ 56. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI 
1141
I. GENEL OLARAK 
1141
II. SINIFLAMA 
1142
A– ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 
1143
B– ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI 
1143
C– ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI VERİLMESİ 
1143
D– ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI 
1144
E– ÇOCUK KAÇIRMADA ÖNLEM ALINMASI 
1144
F– ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ 
1152
1– Bir Aile Yanına Yerleştirilmesi 
1152
2– Bir Kuruma Yerleştirilmesi 
1153
III. TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR 
1153
A– TEK BAŞINA İSTİNAFI MÜMKÜN DEĞİLDİR 
1153
B– TEK BAŞINA TEMYİZİ MÜMKÜN DEĞİLDİR 
1154
IV. TEFHİM VEYA TEBLİĞ İLE ORTADAN KALKAR 
1155
§ 57. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 
1157
I. GENEL OLARAK 
1157
II. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ 
1159
III. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SÜRESİ 
1160
A– ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI 
1160
1– Kural Olarak Dava Tarihinden Başlar 
1160
2– Fiilen Kalma Dava Tarihinden Sonra İse 
1161
3– Davadan Sonra Doğum Varsa 
1163
4– Karardan Sonra Doğum Varsa 
1164
5– Önce İstenmediği Açıklanmış Sonra İstenmişse 
1165
6– Birleşen Nafaka Davası Varsa 
1165
B– ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ 
1166
1– Çocuğun Ölüm Tarihine Kadar Verilir 
1166
2– Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi 
1166
3– Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 
1167
4– Ret ya da Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi 
1167
a. Ret Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir 
1167
b. Boşanma Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir 
1168
5– Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi 
1169
6– Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 
1170
7– Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 
1170
8– Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 
1171
9– Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 
1172
10– Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 
1172
11– İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 
1172
12– Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması/Tenfizi ile Sona Ermesi 
1173
13– Fiilen Kalmanın Sonlanmasıyla Sona Ermesi 
1173
14– Ergin Olunmasıyla Sona Ermesi 
1174
15– Kuruma Yerleştirmeyle Sona Ermesi 
1174
IV. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 
1175
A– ERGİN OLMAYAN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI 
1175
B– ERGİN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI 
1176
V. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTARININ BELİRLENMESİ 
1177
A– ÇOCUĞUN İHTİYAÇLARI 
1178
B– ÇOCUĞUN GELİRLERİ 
1178
C– TARAFLARIN ÖDEMEYİ KABUL ETTİKLERİ MİKTAR 
1178
D– TARAFLARIN HAYAT KOŞULLARI VE ÖDEME GÜÇLERİ 
1179
VI. ÇOCUĞUN BULUNDUĞU YER BELİRLENMELİDİR 
1179
A– ÇOCUK YANINDA İSE 
1180
B– ÇOCUK YANINDA DEĞİL İSE 
1181
C– İSPAT ARAÇLARI 
1183
1– Tanık Anlatımları 
1183
2– Zabıta Araştırması 
1183
3– Diğer İspat Araçları 
1184
VII. ÇOCUĞUN SOYBAĞI SORUNU BULUNMAMALIDIR 
1184
VIII. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ 
1185
A– ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME BİÇİMİ 
1185
1– İrat Biçiminde Ödenmesi 
1185
2– Toptan Ödenmesi 
1186
B– ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME TÜRÜ 
1186
1– Türk Parası Olarak Ödenmesi 
1186
2– Ayın Olarak Ödenmesi 
1186
§ 58. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 
1187
I. GENEL OLARAK 
1187
II. ÖZELLİKLERİ 
1188
A– VELAYETİN VERİLMESİ NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR 
1188
B– TESLİM KARARI İLE YETİNİLMELİDİR 
1189
C– İDARİ İŞLEMLERİ KAPSAMAMALIDIR 
1189
§ 59. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI 
1191
I. GENEL OLARAK 
1191
A– BOŞANMA DAVASI SEBEBİYLE 
1192
B– BOŞANMA DAVASI OLMADAN 
1192
II. ÖZELLİKLERİ 
1192
A– KİŞİSEL İLİŞKİ ZEDELENMEMELİDİR 
1192
B– ÇOCUĞUN YARARI ÖNCELİKLİ OLMALIDIR 
1193
C– KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI REDDEDİLEBİLİR 
1197
D– ÖNLEM BOŞANMA DAVASINA BAKAN MAHKEMECE ALINMALIDIR 
1197
§ 60. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI 
1199
I. GENEL OLARAK 
1199
II. ÖZELLİKLERİ 
1200
A– YÖNETİM KAYYIMA DEVREDİLEBİLİR 
1200
B– YÖNETİM KONUSUNDA TALİMAT VERİLEBİLİR 
1200
C– MALLARIN TEVDİ EDİLMESİNE KARAR VERİLEBİLİR 
1200
D– GÜVENCE GÖSTERİLMESİ İSTENEBİLİR 
1200
E– MALLARIN SARFINA KARAR VERİLEBİLİR 
1201
G– UYGUN DİĞER ÖNLEMLER ALINABİLİR 
1201
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA
§ 61. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA 
1203
I. GENEL OLARAK 
1203
II. BENZERLİKLER 
1203
A– EVLİLİĞE SON VERMEK 
1204
B– HÂKİM KARARI İLE SONLANMA 
1204
C– BİTİRİCİ SAYIM 
1204
III. FARKLAR 
1205
A– DAVA AÇMADA TERCİH OLANAĞI 
1205
B– DAVA TÜRÜNDE TERCİH OLANAĞI 
1206
1– Sadece İptal Davası Açılmışsa 
1206
2– İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa 
1207
3– Sadece Boşanma Davası Açılmışsa 
1208
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ
§ 62. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ 
1209
I. GENEL OLARAK 
1209
A– İŞLENECEK KİŞİSEL BİLGİLER (NHK m. 7) 
1210
B– BOŞANMA KÜTÜĞÜ (NHK m. 7/d) 
1211
C– YABANCI MUAMELESİNE TABİ TUTULAMAYACAKLAR 
1212
D– YERSEL YAZIMDAN ÖNCE OLUŞAN SEBEPLERİN VARLIĞI 
1216
E– NÜFUS KAYDININ KAPATILMASI 
1216
F– YANLIŞ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTENEBİLİR 
1220
G– BOŞANMADAKİ KUSUR AD DEĞİŞTİRMEYE SEBEP OLUŞTURMAZ 
1221
II. BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) 
1222
III. BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) 
1222
A– TÜRK MAHKEMESİNDEN VERİLEN BOŞANMA KARARI 
1223
B– YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA KARARI 
1223
1– Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi 
1223
2– Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi 
1223
IV. BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ 
1224
A– BİLDİRİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
1224
B– BİLDİRİMİN TESCİLİ 
1224
1– 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları 
1224
2– Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 
1225
V. BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ (NHUY m. 28) 
1225
A– BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1226
1– Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) 
1226
2– Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) 
1227
B– DUL OLARAK EVLENİP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1228
1– Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir 
1228
2– Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E–Başvuru İle Talep Edebilir 
1229
C– BOŞANDIĞI EŞİNİN SOYADINI KULLANMASINA İZİN VERİLEN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1229
1– Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 
1229
2– Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse 
1229
D– EVLENMEYLE TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANIP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1229
E– BOŞANMA KARARINDA SOYADI BELİRTİLMEDEN BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1230
F– TANIMA/TENFİZ KARARI VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1230
G– YETKİLİ KURUMLAR TARAFINDAN AİLE KÜTÜKLERİNE TESCİLİNE KARAR VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 
1231
VI. BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ 
1231
VII. BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 
1232
VIII. YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) 
1232
IX. ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ 
1233
ONBEŞİNCİ BÖLÜM KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI
§ 63. KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI 
1235
I. GENEL OLARAK 
1235
II. KAPSAMI 
1236
A– UYGULANACAĞI HALLER 
1236
1– Boşanma (TMK m. 161–184) 
1236
2– Ayrılık (TMK m. 170–172) 
1237
3– Ölüm (TMK m. 28 f. I) 
1238
4– Ölüm Karinesi (TMK m. 31, 44 f. I) 
1239
5– Fesih (TMK m. 32 f. I, 131) 
1240
B– UYGULANMAYACAĞI HALLER 
1241
1– Vatandaşlık 
1242
2– Geçersiz Evlilik 
1242
3– Geçici Tedbir Talepleri (MÖHUK m. 14, f. IV) 
1242
III. BAĞLAMA KURALI (MÖHUK m. 14) 
1243
A– BASAMAKLI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 
1243
1– MÜŞTEREK BAĞLAMA NOKTASI 
1243
a. Eşlerin Müşterek Millî Hukuku 
1243
b. Müşterek Mutad Mesken Hukuku 
1246
2– TÜRK HUKUKUNUN BAĞLAMA NOKTASI OLUŞU 
1247
B– DEĞİŞKEN OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 
1249
IV. UYGULAMA ALANI 
1250
A– BOŞANMA VE AYRILIK SEBEPLERİ 
1250
1– Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıalar 
1250
2– Boşanmada Kusur 
1250
3– Boşanmada Çekilmezlik 
1251
B– BOŞANMA VE AYRILIĞIN HÜKÜMLERİ 
1251
1– Yasal Bekleme Süresi (TMK m. 132) 
1251
2– Boşanan Kadının Soyadı (TMK m. 173) 
1252
3– Maddi Tazminat (TMK m. 174 f. I) 
1253
4– Manevi Tazminat (TMK m. 174 f. II) 
1254
5– Yoksulluk Nafakası (TMK m. 175, MÖHUK m. 14 f. II) 
1255
6– Velayet (TMK m. 336 f. III) 
1256
7– Kişisel İlişki (TMK m. 182, f. I) 
1258
V. UYGULAMA ALANI DIŞINDA KALANLAR 
1260
ONALTINCI BÖLÜM YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
§ 64. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ (NHK m. 27/A) 
1261
I. BAŞVURU KONUSU KARARLAR 
1261
II. BAŞVURU YAPILACAK MERCİLER 
1262
A– YURT DIŞINDA BAŞVURU 
1262
B– YURT İÇİNDE BAŞVURU 
1263
1– Türkiye’de Yerleşim Yeri Varsa 
1263
2– Türkiye’de Yerleşim Yeri Yoksa 
1263
III. BAŞVURU USULÜ 
1264
A– TARAFLARCA BAŞVURU 
1264
1– Bizzat Başvuru 
1264
2– Kanuni Temsilcileri Aracılığıyla Başvuru 
1265
3– Vekilleri Aracılığıyla Başvuru 
1265
4– Tek Başına Başvuru 
1265
a. Taraflardan Birinin Ölmüş Olması 
1265
b. Taraflardan Birinin Yabancı Olması 
1266
B– HUKUKİ YARARI BULUNANLARIN BAŞVURUSU 
1266
IV. BAŞVURUDA GEREKLİ BELGELER 
1266
V. BAŞVURU İNCELEME KOMİSYONU 
1268
A– KOMİSYONUN TÜRKİYE’DE OLUŞTURULMASI 
1268
B– KOMİSYONUN DIŞ TEMSİLCİLİKLERDE OLUŞTURULMASI 
1269
VI. KOMİSYONUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 
1269
VII. AİLE KÜTÜĞÜNE TESCİL 
1271
VIII. TESCİLİ REDDEDİLEN KARARLARIN TANINMASI 
1272
ONYEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI
§ 65. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI 
1273
I. HUKUKİ ÇÖZÜM KAVRAMI 
1273
A– GENİŞ KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 
1275
B– DAR KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 
1275
1– Mahkemelerin Her Türlü Yargısal Kararını Kapsar 
1275
2– Gözden Geçirme, İptal ve Düzeltmeyi Kapsar 
1275
3– Aktarıcı ve Erteleyici Etki Zorunlu Değildir 
1275
II. HUKUK YOLLARI KAVRAMI 
1275
A– İÇ (ULUSAL) HUKUK YOLLARI 
1276
1– Kanun Yolları (HMK m. 341–381) 
1276
a. Olağan Kanun Yolu (HMK m. 341–362, 364–373) 
1278
aa. İstinaf (HMK m. 341–360) 
1278
aaa. Doğrudan Başvuru 
1279
bbb. Katılma Yoluyla Başvuru 
1280
bb. Temyiz (HMK m. 361–362, 364–373) 
1282
b. Olağanüstü Kanun Yolu (HMK m. 363, 374–381) 
1285
aa. Yargılamanın İadesi (HMK m. 374–381) 
1286
bb. Kanun Yararına Temyiz (HMK m. 363) 
1287
2– Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (TCA m. 148 f. III, 6216 SK m. 45 f. I) 
1288
B– DIŞ (ULUSLARARASI) HUKUK YOLU/AİHM BİREYSEL BAŞVURU (AİHS m. 34) 
1289
KAVRAM DİZİNİ 
1291
HakkımızdaUluslararası Yayınevi BelgesiKaynakça Dosyası Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil