Açıklamalı – İçtihatlı ve Örnek Dilekçelerle İmar Davaları Rehberi Suat Şimşek, İlhami Hazar  - Kitap
Açıklamalı – İçtihatlı ve Örnek Dilekçelerle

İmar Davaları Rehberi

6. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1168
Barkod:
9789750288210
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.600,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Çalışma, imar hukukuyla ilgilenen belediye personeli, hukukçular, akademisyenler, avukatlar ve hâkimler için imar mevzuatı kapsamında açılabilecek davaların tüm yönleriyle incelenmesi açısından kaynak kitap niteliğindedir.
Çalışmada imar hukuku kapsamında açılacak belli başlı davalar (imar planları, parselasyon işlemleri, ifraz-tevhit işlemleri, yapı ruhsatı ve kullanma izni işlemleri, inşaat durdurma ve yıkım işlemleri, imar para cezalarına karşı açılabilecek davalar), idari dava sistematiğine göre açıklanmıştır.
Bu kapsamda bu işlemlerdeki muhtemel hukuka aykırılık nedenleri, bu işlemlere karşı açılacak iptal davalarında ön koşullar, davanın esasının görülmesi, bilirkişi görevlendirilmesi, yürütmenin durdurulması, davanın karara bağlanması, idari yargı kararının uygulanması ve uygulanmaması halinde yapılacak işlemler, Danıştay içtihatları ışığında açıklanmıştır. Ayrıca her bölümün sonunda bölümde ele alınan konuyla ilgili itiraz ve dava dilekçelerine yer verilmiştir.
Kitap, imar planlarına, parselasyon işlemlerine, ayırma ve birleştirme işlemlerine, yapı ruhsatı-kullanma izni işlemlerine, tehlike arz eden yapıların yıkılması işlemlerine ve para cezalarına karşı açılacak davalar olmak üzere yedi bölümden oluşmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İmar Planlarına İtiraz ve Dava
.
Parselasyon (Arazi ve Arsa Düzenlemesi) İşlemlerine İtiraz ve Dava
.
Ayırma, Birleştirme, Terk, İhdas İşlemleriyle İlgili Davalar
.
Yapı Ruhsatı ve Kullanma İzniyle İlgili İşlemlere İtiraz ve Dava
.
İnşaat Durdurma ve Yıkım İşlemlerine Karşı İtiraz ve Dava
.
Tehlike Arz Eden Yapıların Yıktırılmasına İlişkin İşlemlere Karşı İtiraz ve Dava
.
İmar Para Cezalarına Karşı Açılacak Davalarla İlgili Temel Hususlar
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Yazar Özgeçmişleri 
7
Önsöz 
9
Şekiller ve Tablolar Listesi 
46
Birinci Bölüm
İMAR PLANLARINA İTİRAZ VE DAVA
I. İMAR PLANI KAVRAMI VE TÜRLERİ 
47
A. Giriş 
47
B. İmar Planı Kavramı 
47
C. İmar Planlarının Önceliği 
49
1. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin İmar Planına ve İdarelerin İmar Yönetmeliklerine Göre Evveliyatla Uygulanacak Hükümleri 
49
2. İmar Planlarının Öncelikle Uygulanacağı Hususlar 
50
3. İdarelerin İmar Yönetmelikleri 
50
4. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Diğer Hükümleri 
50
D. Plan Amacında Kullanma Zorunluluğu 
50
E. İmar Planı Türleri 
51
1. Metropoliten Alan Planları 
52
2. Mekânsal Strateji Planları 
54
3. Çevre Düzeni Planları 
55
4. Nazım İmar Planları 
57
5. Uygulama İmar Planları 
59
F. Plan Değişiklikleriyle İlgili Kavramlar 
61
1. Plan Revizyonu (Revizyon İmar Planı) 
61
2. Plan Değişikliği 
61
3. İlave İmar Planı 
61
II. İMAR PLANLARINDA MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
61
A. Planların Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması 
62
1. Metropoliten Alan Planlarında Yetki 
67
2. Çevre Düzeni Planlarında Yetki 
69
a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 
69
b. Yerel Yönetimlerin Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 
69
c. Yerel Yönetimlerce Süresinde Yapılmayan Çevre Düzeni Planlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılması 
70
d. Çevre Düzeni Planları Konusunda Özel Yetkiler 
71
3. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Yetki 
72
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi 
72
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi 
73
c. Büyükşehirlerde Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi 
76
(1) Nazım İmar Planları Yapma Yetkisi 
76
(2) Uygulama İmar Planlarının İlçe Belediyeleri Tarafından Yapılması 
76
(3) Süresi İçerisinde İlçe Belediyesi Tarafından Yapılmayan Uygulama İmar Planlarının Büyükşehir Belediyesi Tarafından Yapılabilmesi 
77
(4) Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilmiş Görevlerin Yerine Getirilmesi Amacıyla Yapılacak Planlarda Büyükşehir Belediyelerinin Yetkili Olması 
77
(5) Büyükşehir Mücavir Alanlarında Plan Yapma Yetkisi 
78
(6) İlçe Belediyesi Ait Planlama Yetkisinin Büyükşehir Belediyesine Devredilebilmesi 
78
d. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda Planlama Yetkisi 
79
(2) Kamu ve Özel Sektör Ortaklığı (PPP) Yatırımları İçin Gereken Alanlarda Planlama Yetkisi 
80
(3) Kamu Yapıları ve Enerji Tesisleriyle İlgili Alt Yapı, Üst Yapı ve İletim Hatlarına İlişkin İmar Planlarında Planlama Yetkisi 
80
(4) Resmi Bina ve Tesisler Konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkileri 
80
(5) İçişleri Bakanlığının İhtiyaç Duyacağı Taşınmazlarda Planlama Yetkisi 
83
e. Kentsel Dönüşüm Alanlarında Planlama Yetkisi 
83
(1) Belediye Sınırları İçinde İlan Edilen Kentsel Dönüşüm Alanlarında 
83
(2) Büyükşehir Sınırları İçinde İlan Edilen Kentsel Dönüşüm Alanlarında 
83
(3) Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanlarında Toplu Konut İdaresi Başkanlığının Yetkisi 
84
f. Gecekondu Kanunu’na Tabi Alanlarda Planlama Yetkisi 
84
(1) Gecekondu Kanunu’na Tabi Bölgeler 
84
(2) Gecekondu Alanlarında Plan Türleri 
85
(3) Gecekondu Kanunu’na Tabi Bölgelerde Genel Yetki Kuralı 
86
(4) Büyükşehir Belediyelerinde Gecekondu Kanunu’na Tabi Alanlarda Yetki 
87
(5) Gecekondu Alanlarında Belediyeler Tarafından Hazırlanan Islah ve İmar Planlarını Onaylama Yetkisi 
87
(6) Gecekondu Alanlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisi 
88
g. Toplu Konut Alanlarında Planlama Yetkisi 
89
h. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde 
91
(1) 2981 sayılı Kanunun Uygulama Alanı 
91
(2) Islah İmar Planı Yapılabilecek Alanlar 
91
(3) Islah İmar Planlarının Onayı 
94
i. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi 
94
(1) Taşınmaz Maliklerinin Dönüşüm Yaptıkları Durumda Planlama ve Plan Uygulama Yetkisi 
94
(2) Maliklerin Dönüşümü Yapmadığı Durumlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkili Olması 
95
(3) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının TOKİ Başkanlığını veya Belediyeleri Yetkilendirmesi 
96
(4) Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda 
97
j. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Projeler İçin Gerekli Alanlarda Planlama Yetkisi 
98
k. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde Planlama Yetkisi 
98
(1) Genel Yetki Kuralı 
98
(2) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlarda 
99
l. Sit Alanlarında Planlama Yetkisi 
99
(1) Genel Olarak Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi 
99
(2) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgelerinde Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi 
100
(3) Atatürk Orman Çiftliğinde Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi 
100
(4) Sit Alanında Kalan Taşınmazlarda Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Planlama Yetkisi 
101
m. Milli Parklarda Planlama Yetkisi 
101
n. Özelleştirme Kapsamındaki İdarelere Ait Taşınmazlarda Planlama Yetkisi 
102
(1) Genel Olarak 
102
(2) Hizmet Özelleştirmesine Ait İmar Planları 
102
(3) Kıyıda ve Turizm Alanlarında Kalan Yerlerde İmar Planları 
103
o. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Planlama Yetkisi 
104
p. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde Planlama Yetkisi 
104
q. Afet Bölgelerinde Planlama Yetkisi 
106
r. Boğaziçi Alanında Planlama Yetkisi 
108
s. Kıyılarda ve Sahil Şeritlerinde Planlama Yetkisi 
110
(1) Kıyılarda Yapılacak Planlarda Genel Yetki 
110
(2) Turizm Amaçlı Konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının Yetkisi 
111
(3) Özelleştirme Kapsamındaki Taşınmazlarda Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Yetkisi 
111
(4) Kıyılardaki Endüstri Bölgelerinde Plan Onaylama Yetkisi 
112
t. Organize Sanayi Bölgelerinde Planlama Yetkisi 
112
u. Endüstri Bölgelerinde Planlama Yetkisi 
113
(1) Genel 
113
(2) Özel Endüstri Bölgelerinde 
113
v. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Planlama Yetkisi 
114
w. Türk Boğazlar Bölgesinde Planlama Yetkisi 
115
x. Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi 
116
y. Haydarpaşa Limanında Planlama Yetkisi 
116
z. TCDD Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda Planlama Yetkisi 
117
aa. Atatürk Orman Çiftliğinde Planlama Yetkisi 
117
bb. 1164 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi 
117
cc. Olimpiyat Köyünde Planlama Yetkisi 
118
dd. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında Planlama Yetkisi 
118
ee. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde Planlama Yetkisi 
119
ff. Balıkçı Barınaklarında Planlama Yetkisi 
120
gg. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında (Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında) Planlama Yetkisi 
120
hh. Yalova Termal Kaplıcalarında Planlama Yetkisi 
121
ii. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda Planlama Yetkisi 
122
jj. Atatürk Kültür Merkezinde Planlama Yetkisi 
123
kk. İzmir Expo Alanında Planlama Yetkisi 
123
ll. İskan Kanunu Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda Planlama Yetkisi 
123
B. Planların Kamu İdaresinin Yetkili Olmayan Birimleri Tarafından Onaylanması 
123
1. Çevre Düzeni Planlarında Plan Onama Yetkisi 
124
2. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Plan Onama Yetkisi 
125
a. Belediye Sınırları İçinde 
125
b. Büyükşehir Belediyelerinde 
125
c. Belediye Sınırları Dışında 
125
C. Planın Yetkili Olmayan Kişiler Tarafından Hazırlanması 
125
1. Genel Olarak Müellif Şartı 
125
2. Müelliflerin Nitelikleri 
129
3. Müelliflerin Derecelendirilmeleri 
130
4. Yeterlik Belgesinin Verilmesi ve Sicillerin Tutulması 
132
5. Yeterlik Belgesinin İptali 
133
6. Müelliflerin Sorumlulukları 
133
D. Planlama Alanının Mevzuata Uygun Şekilde Belirlenmemesi 
134
1. Mekânsal Strateji Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi 
134
2. Çevre Düzeni Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi 
134
3. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi 
134
E. Planların Gerekli Verilerin Tam Olarak Toplanmadan Hazırlanması 
135
1. Genel Olarak Veri Toplama Zorunluluğu 
135
2. Jeolojik–Jeoteknik Etüt Raporlarının Hazırlanması 
136
3. Mekânsal Strateji Planı İçin Gerekli Veriler 
137
4. Çevre Düzeni Planları İçin gerekli Veriler 
138
5. Nazım İmar Planları İçin Gerekli Veriler 
139
6. Uygulama İmar Planları İçin Gerekli Veriler 
139
F. Halihazır Haritası Bulunmayan veya Güncel Olmayan Alanlarda Plan Yapılması 
140
G. Gerekli İzinlerin Alınmaması 
142
1. Tarım Arazileri İçin İzin Alınmaması 
142
a. Mutlak Tarım Arazileri, Özel Ürün Arazileri, Dikili Tarım Arazileri ve Sulu Tarım Arazilerinin Tarım Dışı Amaçlarla Planlanması 
142
b. Diğer Tarım Arazileri 
144
c. Tarımsal Amaçlı Planlamalarda İzin 
144
2. Meralar İçin İzin Alınmaması 
144
a. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Önce Nazım İmar Planı Kapsamına Alınan Meralar 
145
b. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra İzin Alma Zorunluluğu 
146
(1) Talep 
147
(2) İnceleme 
147
(3) Mera Komisyonu ve Defterdarlığın Uygun Görüşü 
148
(4) Tescil 
148
3. Organize Sanayi Bölgesi, Endüstri Bölgesi, Sanayi Sitesi ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi ve Sanayi Alanları İçin İzin Alınmaması 
149
4. Vakıf Taşınmazları İçin İzin Alınmaması 
149
5. Mezarlıklar İçin İzin Alınmaması 
150
6. Su ve Kanalizasyon Alt Yapısı (Sadece İstanbul İçin) 
151
7. Hava Alanları İçin İzin Alınmaması 
151
8. Şehir İçi Yolların Karayolları ile Bağlantısı İçin İzin Alınmaması 
151
9. Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında İzin 
151
10. Devlet Ormanlarında ve Özel Ormanlarda Planlama İçin İzin Alınması 
151
H. Bilimsellik İlkesine Aykırılık: Analiz ve Sentez Yapılmadan Plan Hazırlanması 
152
İ. Kurum Görüşlerinin Alınmaması ve Eşik Analizi Yapılmaması 
153
J. Planların Şehircilik İlkelerine Uygun Olarak Hazırlanmaması 
153
1. Kazanılmış Hakların Korunmaması veya Dikkate Alınmaması 
154
2. Planlama Sürecine Katılımın Sağlanmaması 
154
3. Kentsel Asgari Standartların (Sosyal ve Teknik Altyapı İçin Gerekli Alanların) Ayrılmaması 
154
a. Genel Olarak Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarının Belirlenmesi 
154
b. Sosyal ve Teknik Alt Yapı Alanlarının İlgili Kamu İdaresinin Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar Dikkate Alınarak Belirlenmesi 
159
c. İbadet Yerlerinin Ayrılması 
159
d. Cemevleri 
160
e. İmar Planlarında Otopark Alanlarının Ayrılmasıyla İlgili İlkeler 
160
(1) Otopark Yönetmeliğine Uyulması Zorunluluğu 
160
(2) Otopark İhtiyacının Parselinde Karşılanması 
161
(3) İmar Parseli Büyüklüklerinin Otoparklar Dikkate Alınarak Belirlenmesi 
162
(4) İmar Planlarında Park Et–Devam Et Otoparklarının Düzenlenme Esasları 
162
(5) Parselinde Otopark Yapılmayacak Güzergahların Belirlenmesi 
162
(6) Diğer Hususlar 
163
f. İtfaiye Alanlarının Ayrılması 
163
g. Fonksiyon Bölgelerinin Yeşil Kuşaklarla Ayrılması 
163
h. Pazaryerlerinin Belirlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar 
163
ı. Toptancı Hallerinin Planlanması 
164
i. Atıksu Toplama ve Uzaklaştırma Sistemlerinin Planlanmasında Uyulması Gereken Esaslar 
164
4. Hizmet Etki Alanı ve Yürüme Mesafelerine Uygun Planlama Yapılmaması 
165
5. Araç Trafiğinin Azaltılması ve Toplu Taşımaya Ağırlık Verilmesi Hususlarına Dikkate Edilmemesi 
167
6. Çevresel Gürültünün Dikkate Alınmaması 
167
7. LPG ve Akaryakıt İstasyonlarında Tampon Bölge Oluşturulmaması 
168
8. Özellik Arz Eden Alanlarda Kurum Görüşlerinin Plana Yansıtılmaması 
170
9. Demiryolları Yapı Yaklaşma Mesafesine Uyulmaması 
170
10. Karayolu Güzergahlarının Dikkate Alınmaması 
170
11. Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Koruma Alanı Etüt Raporlarının Dikkate Alınmaması 
171
12. Ham Petrol Boru Hattı Güzergahlarının Dikkate Alınmaması 
171
13. Ormanlarda Yapılacak Planlamalarda Orman Kanunu’na Aykırı Plan Yapılması 
172
14. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı Olarak Belirlenecek Taşınmazların Kullanımını ve Verimliliğini Etkileyecek Plan Yapılması 
173
15. Milli Parklarda Uyulması Gereken İlkelere Uyulmaması 
174
16. Sivil Savunma Bakımından Uyulması Gereken Hususlara Uyulmaması 
176
17. Zeytincilik Alanlarında Dikkate Alınması Gereken Hususlara Uyulmaması 
179
18. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında Yapılacak Planlarda Dikkate Alınması Gereken Hususlara Uyulmaması 
179
19. Boğaziçi Alanında Uyulması Gereken Esaslara Uyulmaması 
180
20. Islah İmar Planı Yapımı Esaslarına Uyulmaması 
182
21. Yağmursuyu Toplama, Depolama ve Deşarj Sistemlerinin Planlanması 
183
a. Genel Olarak Yağmursuyu Toplama, Depolama ve Deşarj Sistemlerinin Planlanması 
184
22. Bisiklet Yolu Zorunluluğu 
185
23. DSİ Tarafından Belirlenen Kret Kotunun Dikkate Alınması 
186
K. Plan Revizyon ve Değişikliklerinde Şehircilik İlkelerine Uyulmaması 
187
1. Plan Değişikliklerinin ve Revizyonlarının Sebep Unsuru: Kamu Yararı Dışında Amaçlarla Plan Değişikliği Yapılması 
188
a. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon ve Değişikliklerin Sebep Unsuru 
188
b. İmar Planlarında İlave, Revizyon ve Değişikliklerin Sebep Unsuru 
189
(1) Yeni Planlama Alanlarına İhtiyaç 
189
(2) Üst Ölçekli Plana Uygunluğu Sağlama 
189
(3) Kamu Yararı ve Zorunluluk 
189
2. Plan Ana Kararlarının, Plan Sürekliliğinin, Bütünlüğünün, Sosyal ve Teknik Altyapı Dengesinin Bozucu Plan Değişikliği Yapılması 
190
3. Sosyal ve Teknik Alt Yapının Bozulması Sonucu Doğuraca Plan Değişikliği Yapılması 
191
a. Zorunluluk 
193
b. Sosyal ve Teknik Alt Yapı Değişikliklerinde İlgili Yatırımcı Bakanlık veya Kuruluşların Görüşü Alınması 
194
c. Eşdeğer Alan Ayrılması 
198
4. Kat Adedi veya Bina Yüksekliğini Artıran İmar Planı Değişikliklerinde Komşu Parsellerin Haklarının İhlal Edilmemesi 
198
5. İmar Yollarıyla İlgili Plan Değişikliklerinde Yönetmelikte Belirtilen Hususlara Uyulmaması 
199
6. Karayolu ve Çevresine İlişkin Olarak Yapılacak Planlarda Karayolları Genel Müdürlüğünün Görüşünün Alınmaması 
199
7. Milli Savunma Bakanlığına Tahsisli Taşınmazlarda Görüş Alınmaması 
200
8. Tekel Niteliğinde Hizmet Sunan Kamu İdarelerinin İhtiyaçlarının Dikkate Alınmaması 
202
9. Plan Müellifinin Uygun Görüşünün Alınmaması 
203
L. Planların Planlama Esaslarına Aykırı Olması 
204
1. Üst Ölçekli Planı Bulunmayan Alanlarda Plan Yapılması 
204
2. Üst Ölçekli Plana Aykırılık: Plan Hiyerarşisi ve Kademelenme 
210
a. Genel Olarak Planlama Hukukunda Kademelenme 
211
b. Planlama Kademeleri Arasında Hiyerarşi İlkeleri 
213
c. Hiyerarşi İlkesinin Gerekçeleri 
214
d. Genel Olarak Üst Ölçekli Plana Uygunluk Zorunluluğu 
215
e. Plan Silsilesinin Bütünlük Arz Etmesi 
219
f. Plan Ölçeğinden Kaynaklanan Farklılıklar 
220
g. Sonradan Değiştirilen Üst Ölçekli Plana Uyum Zorunluluğu 
222
h. Üst Ölçekli Mekânsal Planların Sosyo–Ekonomik Planlara Uygunluğu 
222
ı. Nazım İmar Planlarının Üst Ölçekli Planlara Uygunluğu 
223
i. Üst Ölçekli Planda Bulunmayan Hususlar 
225
j. Üst Ölçekli Planı Olmasına Rağmen Süresi İçinde Alt Ölçekli Planın Yapılmaması 
226
k. İmar Kanunu Gereğince Hazırlanan Planlar ile Özel Kanunlar Gereğince Hazırlanan Planlar Arasındaki Hiyerarşi 
227
3. Her Planın Niteliğine Uygun Olarak Hazırlanmaması 
227
4. Mekânsal Uyum 
229
5. Esneklik 
229
M. Kamu Yararı Amacı Dışında Plan ve Plan Değişikliği Yapmak 
230
1. Genel Olarak Mekânsal Planların Amacı: Kamu Yararı ve Hukuk Devleti İlkesi 
230
a. Genel Olarak 
230
b. Doğal, Tarihi ve Kültürel Değerlerinin Koruma ve Kullanma Dengesinin Sağlanması 
233
c. Yapıların ve Çevrenin Kalitesinin Artırılması 
233
d. Engelliler, Çocuklar ve Yaşlıların Yaşam Koşullarının Dikkate Alınması 
233
2. Alt Ölçekli Planı Yönlendirmek 
233
3. Mekânsal Strateji Planları Açısından Özel Amaçlar 
233
4. Çevre Düzeni Planlarında Amaç Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri 
234
N. Bölgeleme ve Yapılaşma Koşullarının Belirlenmemesi veya Mevzuata Uygun Olarak Belirlenmemesi 
235
1. Kullanım Bölgelemesi 
238
2. Yoğunluk Bölgelemesi 
239
3. Yapının Şeklinin ve Arsa Üzerinde Kapsayacağı Alana İlişkin Sınırlamaların Belirlenmesi 
241
a. Yapı Nizamı 
241
(1) Ayrık Nizam 
242
(2) Blok Nizam 
242
(3) Bitişik Nizam 
243
b. TAKS ve KAKS 
243
(1) TAKS 
246
(2) KAKS 
247
c. Bahçe Mesafeleri ile Bina Cepheleri ve Derinliklerinin Belirtilmesi 
251
d. Diğer Mevzuatta Yer Alan Sınırlamalar 
254
4. Yükseklik Bölgelemesi 
254
O. Planların Mevzuata Uygun Şekilde (Pafta, Lejant, Açıklama Raporu, Plan Hükümleri) Oluşturulmaması 
256
1. Pafta 
256
2. Gösterim 
257
3. Plan Notları 
259
4. Plan Açıklama Raporu 
261
P. Planların Onaylanmasındaki Hatalar 
261
2. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde 
262
a. Meclis Onayı 
262
b. Kararların Belediye Başkanına Gönderilmesi 
263
c. Büyükşehir Belediyesi Olan Yerlerde Kararların Büyükşehir Belediyesine Gönderilmesi 
264
d. Kararların Mülki Amire Gönderilmesi 
267
3. Belediye Sınırları Dışında 
267
a. Onay 
267
b. Kararın Valiye Gönderilmesi 
267
III. İMAR PLANLARININ İLANI VE BU PLANLARA İTİRAZ 
268
1. Genel Olarak İmar Planlarının İlanı ve İtiraz 
268
a. İlan 
268
b. İmar Planlarına İtiraz 
269
c. İtirazın Yapılacağı ve İtirazı Karara Bağlayacak Merci 
270
d. İtirazı Karara Bağlama Süresi 
270
e. İtirazın Karara Bağlanması 
270
2. Toplu Konut Kanunu’na Göre Onaylanan Planların İlanı ve İtiraz 
271
3. 775 sayılı Kanun Kapsamında Hazırlanan Islah Planlarının İlanı ve İtiraz 
272
4. Turizm Amaçlı Planların İlanı ve İtiraz 
272
5. Koruma Amaçlı Planların İlanı ve İtiraz 
275
a. Koruma Amaçlı Planların İlanı 
275
b. Koruma Amaçlı İmar Planına İtiraz 
276
c. Koruma Bölge Kurullarınca Alınan Kararlara İtiraz 
276
d. Islah İmar Planlarına İtiraz 
277
6. OSB Planlarının İlanı ve İtiraz 
278
7. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Hazırlanan Planların İlanı ve İtiraz 
278
8. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılan Planların İlanı ve İtiraz 
279
IV. İMAR PLANLARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
279
A. Görevli Yargı 
279
B. Yetkili Mahkeme 
279
C. Ehliyet 
283
1. Taşınmaz Maliklerinin Dava Açma Ehliyeti 
285
2. Malik Olmamakla Birlikte Plandan ya da Plan Değişikliğinden Doğrudan Etkilenenler 
287
3. Kiracının Dava Açma Ehliyeti 
288
4. Kent ya da Semt Sakinlerinin Dava Açma Ehliyeti 
288
5. Plan Müelliflerinin Dava Açma Ehliyeti 
293
6. Meslek Odalarının Dava Açma Ehliyeti 
293
7. Baroların Dava Açma Ehliyeti 
296
8. Derneklerin Dava Açma Ehliyeti 
297
9. Ormanları İlgilendiren Konularda Orman Genel Müdürlüğünün Dava Açma Ehliyeti 
301
10. Aynı Tüzel Kişiliğe Dahil Kamu İdarelerinin Dava Ehliyeti 
302
11. Taşınmazı Bir Başka Kamu İdaresine Devreden Kamu İdaresi 
304
12. Tapu Tahsis Belgesi Sahibinin Dava Açma Ehliyeti 
305
13. Zilyedin Dava Açma Ehliyeti 
306
14. Belediye Başkanının Dava Açma Ehliyeti 
309
15. Büyükşehir Belediye Başkanının Dava Ehliyeti 
310
16. Mülki Amirlerin Belediye Meclisi Kararlarına Karşı Dava Açma Ehliyeti 
310
17. Valinin Dava Açma Ehliyeti 
312
18. Belediye Meclisi Üyelerinin Dava Açma Ehliyeti 
312
19. Siyasi Parti Teşkilatlarının Dava Açma Ehliyeti 
317
20. Yatırımcıların Dava Açma Ehliyeti 
317
21. Sendikaların Dava Açma Ehliyeti 
319
22. Bakanlıklar Tarafından Onaylanan Planları İlan Etmekle Yükümlü İdarelerin Dava Açma Ehliyeti 
321
D. Dava Açma Süresi 
322
1. İmar Planlarına İtiraz Edilmemişse Dava Açma Süresi 
323
2. İmar Planlarına İtiraz Edilmişse Dava Açma Süresi 
325
3. İYUK 11. Maddenin Uygulanması 
331
4. Uygulama İşlemi Üzerine Planlara Dava Açılması 
335
a. Genel Kural 
335
b. Uygulama İşlemi Olarak Kabul Edilen Uygulamalar 
337
5. Plan Değişikliği Talep Edilmişse 
341
6. İşlem Yok Hükmünde İse 
343
E. İşlemin Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Olup Olmadığı 
343
1. Genel Olarak 
343
2. İlan Edilmeyen Planların Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Olup Olmadığı 
343
3. Bir Başka Kurumun Onayına Tabi İmar Planlarının Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Niteliği 
347
F. Husumet 
347
G. Birden Fazla İdari İşleme Karşı Tek Dilekçe ile Dava Açılması 
348
V. İMAR PLANLARINA KARŞI AÇILACAK DAVALARDA DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ VE SONUCA BAĞLANMASI 
349
A. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişilik Meselesi 
349
1. Çözümü Teknik Bilgi Gerektiren Konularda Bilirkişi Görevlendirilmesinin Zorunlu Olması 
349
2. İmar Planlarına karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler 
352
3. Özellik Arz Eden Planlara Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Kurulunda Uzman Bulundurulması Zorunluluğu 
353
4. İmar Planlarına karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi İncelemesi ve Raporuyla İlgili Özellik Arz Eden Hususlar 
354
B. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Yürütmenin Durdurulması 
357
C. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davanın Esasının Görülmesi 
361
D. İmar Planlarına Karşı Açılan Davalarda Temyiz 
365
E. İmar Planlarının İptal Edilmesinin Sonuçları 
366
1. İmar Planların İptali 
366
2. Plan Değişikliklerinin İptali 
368
VI. İMAR PLANINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
370
VII. İMAR PLANINA DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
372
İkinci Bölüm
PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ)
İŞLEMLERİNE İTİRAZ VE DAVA
I. GENEL OLARAK PARSELASYON İŞLEMLERİ 
375
A. Yasal Dayanak 
375
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Tarihçesi 
380
II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
384
A. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Sebep (Hukuki Dayanak) Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri 
384
1. İmar Planı Bulunmayan Alanlarda Parselasyon Yapılması 
385
2. Parselasyon İşleminin İmar Planına Uygun Olmaması 
388
3. İdarelerin Arazi ve Arsa Düzenlemesi Yapmaya Zorlanıp Zorlanmayacağı 
389
4. Uygulama İmar Planının Yargı Kararıyla İptal Edilmesi Durumu 
394
5. Uygulama İmar Planı Değişikliği Durumu 
395
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinde Amaç Yönünden Hukuka Aykırılık: İnşaata Elverişli Parsel Üretmek Dışında Amaçlarla Parselasyon Yapmak 
395
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Genel Amacı: Kamu Yararının Sağlanması 
395
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Asli Amacı ve Bu Amacın Ortaya Çıkardığı Gereklilikler: İnşaata Elverişli İmar Parseli Üretmek 
396
a. Yapılaşmaya Elverişli Parsel Tahsis Zorunluluğu 
402
b. Artık Parsel Oluşturulmaması Gerekliliği 
404
c. Müstakil Parsel Oluşturma Zorunluluğu 
404
d. İnşaat Yapmaya Elverişli Parsel Üretilmesi Mümkün Olmayan Alanların Düzenlemeye Tabi Tutulamaması 
405
3. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Tali Amacı 
406
C. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması 
406
1. Genel Yetki Kuralları 
407
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde/Dışında 
407
b. Büyükşehir Belediyesi Olan Yerlerde 
407
(1) Genel Kural: Parselasyon Yapmaya İlçe Belediyelerinin Yetkili Olması 
407
(2) Büyükşehir Belediyelerinin Parselasyon Yapmaya Yetkili Olduğu Durumlar 
407
(3) İlçe Belediyelerinin Yaptığı Parselasyon İşlemlerinin Büyükşehir Belediyesinin Onayına Tabi Olması 
408
(a) Büyükşehir Belediyesinin Onay ve Denetim Yetkisinin Niteliği 
408
(b) Parselasyon İşlemlerini Büyükşehir Belediyesine Gönderme Zorunluluğu 
408
(c) Gönderme Zorunluluğunun Kapsamı 
409
(d) Gönderme Zamanı 
410
(e) Büyükşehirlerde Onay Mercii 
410
c. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 
411
2. Özel Yetki Kuralları 
412
a. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri 
412
b. Organize Sanayi Bölgelerinde 
413
(1) Genel Olarak 
413
(2) Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri 
413
c. Endüstri Bölgelerinde 
414
d. TCDD’ye Ait Taşınmazlarla İlgili Yetkiler 
415
e. Gecekondu Alanlarında 
416
f. Atatürk Kültür Merkezi Alanında 
418
g. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde 
418
h. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda 
419
(2) Kamu ve Özel Sektör Ortaklığı (PPP) Yatırımları İçin Gereken Alanlarda 
419
(3) Kamu Yapıları ve Enerji Tesisleriyle İlgili Alt Yapı, Üst Yapı ve İletim Hatlarına İlişkin İmar Planlarında 
420
(4) Resmi Bina Tesisler Konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkileri 
420
(5) İçişleri Bakanlığının İhtiyaç Duyacağı Taşınmazlar 
420
i. Atatürk Orman Çiftliğinde 
420
j. Haydarpaşa Limanı ile İlgili Yetkiler 
420
k. Kentsel Dönüşüm Alanlarında 
421
l. Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu Kapsamında Kalan Yerler 
421
m. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
421
n. Toplu Konut Alanlarında 
422
o. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde Planlama 
423
p. 1164 Sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 
423
q. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde 
424
r. Tabii Afetlerle İlgili Kanunlar Kapsamındaki Yerlerde 
424
s. Boğaziçi Alanında Planlama 
424
t. Özelleştirme Programındaki Kuruluşlara Ait Taşınmalarda 
425
(1) Genel Olarak 
425
(2) Hizmet Özelleştirmesine Ait İmar Planları 
425
u. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Projeler İçin Gerekli Alanlarda 
425
v. Milletvekilleri Lojmanları 
425
w. Türk Boğazlar Bölgesinde 
426
x. Olimpiyat Köyünde 
426
y. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında 
427
z. Kamu ve Özel Sektör Yatırımları İçin Gereken Alanlarda 
427
aa. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde 
427
bb. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda 
428
cc. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 
428
dd. Milli Parklarda 
429
ee. İskan kanunu Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda 
429
ff. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda 
429
gg. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında (Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında) 
430
hh. Balıkçı Barınaklarında 
430
ii. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde 
430
D. Parselasyon İşleminin, Kamu İdarelerinin Parselasyon Yapmaya Yetkili Organları Tarafından Yapılmaması 
430
1. Belediyelerde 
430
2. İl Özel İdarelerinde 
433
3. Diğer İdarelerde 
434
E. Parselasyon İşleminin Teknik Açıdan Yeterli Olmayan Personel Tarafından Yapılması 
434
1. Meslek Türü Açısından Gereklilik 
434
2. Mesleki Yeterlilik Şartı 
435
3. İdarenin Parselasyon İşlemini Kendisinin Yapması Durumunda Müellifin Memur ya da Diğer Kamu Görevlisi Olması Şartı 
436
F. Parselasyon Yapılırken Tapudaki Mülkiyet Durumunun Dikkate Alınmaması 
437
G. Parselasyon İşlemlerinde Düzenleme Alanının Hatalı Tespiti 
439
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi Yapılabilmesi İçin İmar Planı Şartı 
440
2. Düzenleme Sonucu Oluşturulacak İmar Parseli Sayısının Bir Önceki Yıl Verilen İnşaat Ruhsatından Az Olmaması Gerekliliği 
442
4. Düzenleme Alanının, Düzenleme Ortaklık Payının Dengeli Çıkmasını Sağlayacak Şekilde Belirlenmesi 
443
5. Bir İmar Adasından Küçük Alanda Parselasyon İşlemi Yapılamaması 
447
6. Düzenleme Alanında Bulunan Tüm Parsellerin Uygulamaya Dahil Edilmesi Gerekliliği 
449
H. Mera, Yaylak ve Kışlaklar İçin İzin Alınmaması ve Bunların Parselasyonda Hatalı Tescil Edilmesi 
450
1. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Önce İmar Planları Kapsamında Kalan Meralar 
452
2. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra İmar Planları Kapsamında Kalan Meralar 
456
İ. Sit Alanları İçin İzin Alınmaması 
458
J. Düzenleme Sınırının Hatalı Geçirilmesi 
459
1. Düzenleme Sınırının Geçirilmesiyle İlgili Kurallar 
459
2. Düzenlemeye Giren Parsellerin Belirlenmesi 
461
3. Düzenleme Sınırının ve Ayırma Çaplarının Encümen Tarafından Onaylanması 
462
K. Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerde Yüzölçümü Düzeltmesinin Hatalı Yapılması 
463
1. Yüzölçümü Kontrolünün Zorunluluğu 
463
2. Yüzölçümü Kontrolünün Şekli 
464
3. Yüzölçümü Düzeltmesinin Şekli 
465
a. Tecviz Dahilinde Kalan Yüzölçümü Farklılıkları 
465
b. Tecvizi Aşan Fakat Kaba Olmayan Yüzölçümü Farklılıkları 
466
c. Kaba Hatalar 
467
(1) Tapudaki Yüzölçümünün Yanlış Yazılmış Olması 
470
(2) Ölçü, Sınırlandırma, Tersimat ve Hesaplamalardan Doğan Hatalar 
471
(3) Sayısallaştırmadan Sırasında Tespit Edilen Hatalar 
473
d. Kısmen Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerde Yapılacak İşlem 
473
L. Düzenleme Ortaklık Payı ile İlgili Hatalar 
473
1. Hiç Hesaplanmadan Yasal Sınırdan DOP Alınması 
474
2. Düzenleme Ortaklık Payı Oranının İmar Planı ya da Meclis Kararıyla Belirlenerek Kesinti Yapılması 
475
3. Düzenleme Ortaklık Payının Hatalı Hesaplanması 
476
a. Umumi Hizmetlere Ayrılacak Alanın Hesabı 
477
(1) Umumi Hizmet Alanları Toplamında Dikkate Alınacak (DOP’tan Karşılanabilecek) Alanlar 
478
(2) Şahıslar Tarafından Yapılan Bağışların Umumi Hizmetler Alanı Toplamından Düşülmesi 
478
(3) Kapanan Yolların DOP’tan Düşülüp Düşülmesi 
479
(4) Hazine ya da Belediye Tarafından Umumi Hizmetler İçin Tahsis Edilen Alanların DOP’tan Düşülmesi 
479
(5) Kamulaştırılacak Alanların Düşülmesi 
480
(6) Düzenleme Alanında Kalan Park, Yeşil Alan Gibi Tescil Harici Alanların Düşülmesi 
480
b. Düzenleme Alanının (Katılım Kütlesinin) Yüzölçümünün Belirlenmesi 
480
(1) İhdasların Katılım Kütlesine Dahil Edilmesi 
481
(2) Daha Önceden DOP Kesintisi Yapılmış Eski İmar Parsellerinin Düşülmesi 
481
(3) Değer Artışı Olmayan Parsellerin Katılım Kütlesinden Düşülmesi 
481
(4) Şahıslar Tarafından Bağışlanan Alanların Katılım Kütlesinden Düşülmesi 
482
(5) Hazine ya da Belediye Tarafından Umumi Hizmet Alanları İçin Terk Edilen Parsellerin Katılım Kütlesinden Düşülmesi 
482
(6) Kamulaştırılacak Alanın Katılım Kütlesinden Düşülmesi 
483
c. Düzenleme Ortaklık Payının Hesap Şekli 
483
d. Düzenleme Ortaklık Payının Yasal Orandan Fazla Çıkması Durumunda Yapılması Gereken İşlemler 
483
(2) DOP İçin Kamulaştırma Yapılması 
485
(3) DOP İçin Yapılacak Kamulaştırmaların Trampa Yoluyla Sağlanması 
486
e. Düzenleme Ortaklık Payının Bedele Dönüştürülmesi 
487
f. Üzerinde Yapılaşma Olan Parsellerde Düzenleme Ortaklık Payı Kesintisinin Yapılaşma Olmayan Kısımdan Yapılması 
488
4. DOP Kesintisinin ve Dağıtımının Hatalı Yapılması ve DOP’tan Oluşan Alanların Hatalı Şekilde Tescili 
489
a. Genel Olarak Kesinti Şekli 
489
b. DOP’tan Oluşan Alanların Tescili 
490
5. Hesaplamada Bulunan Orandan Fazla Düzenleme Ortaklık Payı Alınması 
491
6. Parselasyon Yapılmadan Düzenleme Ortaklık Payı Alınması 
492
7. Değer Artışı Olmayan Parsellerden DOP Alınması 
494
8. Daha Önceden DOP Alınmış Parsellerden İkinci Kez DOP Alınıp Alınmayacağı 
496
a. İmar Kanunu Kapsamında Yapılan Uygulamalarda 
496
b. 2981 sayılı Kanun’un 10/C Maddesi Kapsamında Yapılan Uygulamalarda 
498
c. 5233 sayılı Kanun Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda 
499
9. Daha Önceden Terk Yapılan Parsellerden DOP Alınıp Alınmayacağı 
500
a. Genel Olarak 
500
b. 3194 Sayılı İmar Kanunu’na Göre Terk Yapılan Parseller 
501
c. 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 11. Maddesine Göre Yola Terk Yapılan Parseller 
503
d. 2981 Sayılı Kanun’un 10/B Uygulaması Yapılmış Yerlerde 
503
e. Belediye Yapı ve Yollar Kanunu’na Göre Terkler 
506
f. 1351 sayılı Ankara Şehri İmar Müdüriyeti Teşkilat ve Vazaifine Dair Kanun Kapsamında Terk Edilen Yerler 
506
g. Umumi Hizmet Alanları İçin Yapılan Bağışlar 
507
10. Düzenleme Ortaklık Payının Tüm Parsellerden Eşit Şekilde Alınmaması 
509
11. Düzenleme Ortaklık Payından Oluşması Gereken Yerlerin Hazine’den veya Şahıslardan Karşılanması 
511
12. Düzenleme Ortaklık Payından Karşılanmaması Gereken Alanların DOP’tan Karşılanması 
515
a. Kanun’da Sayılanlar 
516
(1) Yollar 
516
(2) Meydanlar 
517
(3) Parklar 
517
(4) Yeşil Alanlar 
517
(5) Çocuk Bahçeleri 
519
(6) Otoparklar 
519
(7) Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Öğretime Yönelik Eğitim Tesis Alanları 
520
(8) İbadet Yerleri 
520
(9) Karakollar 
520
(10) Su Yolları 
520
(11) Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesis Alanları 
521
(12) Pazaryerleri 
521
(13) Semt Spor Alanları 
522
(14) Ağaçlandırılacak Alanlar 
523
(15) Rekreasyon Alanı Olarak Ayrılan Parseller ve Mesire Alanları 
523
(16) Toplu Taşıma İstasyonları ve Durakları 
523
(17) Resmî Kurum Alanı ve Belediye Hizmet Alanı 
523
(18) Mezarlık Alanı, Sosyal ve Kültürel Tesis Alanı 
524
(19) Taşkın Kontrol Tesis Alanları 
524
b. Kanun’da Sayılmayanlar 
524
13. Düzenleme Ortaklık Payının, Mülkiyet Hakkına ve Anayasaya Aykırı Olup Olmadığı 
525
M. Umumi Hizmet Alanları İçin Kamulaştırılacak Alanın Hatalı Hesaplanması 
526
1. Genel Olarak 
526
2. Kamulaştırılacak Alanın Hesap Edilmesi 
526
3. Kamulaştırma Oranının ve Her Bir Parselden Kamulaştırılacak Alanın Hesaplanması 
528
4. DOP Kesintisi Yapılan ve İkinci Kez Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerden Kamulaştırılacak Alan Kesintisi Yapılması 
528
5. Kamulaştırılacak Alanların Temin Edilmesi 
529
6. Kamulaştırılacak Alanların Tescili 
530
N. Kamu Tesisleri Alanına Tahsis (Kop) Hatalı Hesaplanması 
531
O. Aynı Yerden Parsel Verilmesi İlkesine Uyulmaması 
531
1. Genel Olarak Aynı Yerden Parsel Verilmesi Zorunluluğu 
532
2. Hak Sahiplerine Aynı Yerden Parsel Tahsisi Olanağını Kaldıran Durumlar 
536
a. Hukuki Zorunluluk Halleri 
538
(1) Kadastro Parselinin Düzenleme Ortaklık Payından Oluşturulması Gereken Alanda Kalması 
538
(2) Kadastro Parselinin Umumi Hizmet Alanlarında Kalması 
539
(3) Kadastro Parselinin Özel Mülkiyete Konu Olamayacak Alanda Kalması 
540
(4) Kadastro Parselinin Resmi Hizmet Alanlarında Kalması 
541
b. Teknik Zorunluluk Halleri 
541
(1) Aynı Parselden Yer Tahsis Edilmesi Gereken Birden Fazla Parsel ya da Hak Sahibi Bulunması 
541
(2) Müstakil İmar Parseli Oluşturamayacak Parseller 
541
c. Fiili Zorunluluk Halleri 
544
(1) Taşınmazın Yapı Yapılamayacak Alanlarda Kalması 
544
(2) Mevcut Kullanım Şeklinden Farklı Bir Amaca Ayrılmış Alanda Kalan Taşınmazların Durumu 
545
3. Başka Yerden Parsel Verilirken Dikkat Edilecek Hususlar 
547
a. En Yakın Yerden Parsel Verilmesi İlkesi 
548
b. Eşdeğer Yer Verilmesi İlkesi 
548
c. İlkeler Çatışması 
550
P. Hisse Çözümü (Ferdileştirme) Yapılması 
551
1. Paydaşların Anlaşmaları Halinde Ferdileştirme 
552
2. Kayden Hisseli Fiilen Müstakil Parseller 
553
3. Ek 1. Madde Uygulamaları 
555
a. Genel Olarak Ek 1. Madde Uygulamaları 
555
b. Ek 1. Madde Uygulamalarının Şartları 
557
c. Şartların Denetimi 
561
4. 2981/10–c Uygulamasında Hisse Çözümü 
562
Q. Korunmasında Sakınca Olmayan Yapıların Tek Bir İmar Parselinde Bırakılmaması ve İmar Parsellerinin Yapılaşma Dikkate Alınarak Oluşturulması 
564
R. Müstakil Parsel Verilmesi Zorunluluğu 
565
1. Genel Olarak 
565
2. Hisselendirmenin Mümkün Olduğu Durumlar 
568
S. Hisse Yerine Bedel Verilmesi 
569
1. 2981 sayılı Kanun Uyarınca Yapılacak İşlemlerde 
569
2. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. Madde Uyarınca Yapılacak İşlemlerde 
572
T. Tarıma Elverişli Olmayan Tescil Harici Alanların Hazine Adına İhdasen Tescil Edilmemesi 
572
U. Genel Sular ve Bunların Metrukatı 
574
V. Mevzuata Göre Mümkün Olmadığı Halde Bazı Kamu Mallarının Parselasyona Tabi Tutulması 
575
1. Kıyılarda Parselasyon Yapılması 
576
2. Ormanlarda Parselasyon Yapılması 
578
3. Mezarlıkların İmar Uygulamasına Tabi Tutulması 
580
4. Sulak Alanların Düzenlemeye Tabi Tutulması 
581
5. Askeri Yasak Bölgelerin ve Güvenlik Bölgelerinin Parselasyona Tabi Tutulması 
581
W. Hizmet Mallarında Kamu Hizmetinin Devamını Engelleyecek Şekilde İmar Uygulaması Yapılması 
582
1. Genel Olarak 
582
2. Parselasyon Öncesi Resmi Kurum Alanı Olarak Kullanılan Hazine Taşınmazlarının Parselasyondaki Durumu 
584
X. Daha Önceden İmar Uygulamasına Tabi Tutulmuş Taşınmazların İmar Planı Değişikliği Olmadan İkinci Kez Parselasyona Tabi Tutulması 
585
Y. Hazine Adına Tescil Edilmesi Gereken Bazı Kapanan Yolların Hazine Adına İhdasen Tescil Edilmemesi 
588
1. İmar Kanunu’nun 11. Maddesi veya Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un 7. Maddesi Kapsamında Terk Edilen Yerlerin Durumu 
588
2. Karayolları Genel Müdürlüğü Tarafından Satın Alma, Kamulaştırma veya Maliye Bakanlığından Devralınmak Suretiyle Edinilen ve Sonrasında Yol Ağı İçin Terk Edilen Yollar 
589
3. Turizmi Teşvik Kanunu Kapsamında Kalan Yollar 
590
4. Afet Bölgesi İçinde İmar Planına Göre İnşaat Alanında Kalan Yollar 
591
5. Savunma ve Emniyet Hizmetleri Kullanımında Olan Alanlarda Kapanan Yollar 
592
Z. Düzenleme Alanındaki Kapanan Yolların Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Değerlendirilmemesi 
592
AA. Asgari Parsel Büyüklüğü Kuralına Uyulmaması 
593
BB. Parsellerin Hatalı Oluşturulması ve Cetvellerin Hatalı Düzenlenmesi 
593
1. Her Bir Parselden İmar Parsellerine Yapılacak Tahsis Miktarının Belirlenmesi 
593
2. Parselasyon Açıklama Raporunun Düzenlenmesi 
594
3. Parselasyon Planı Paftasının Hazırlanması 
594
4. İmar Adalarının ve Parsellerinin Numaralandırılması 
595
5. Cetvellerin Düzenlenmesi 
595
a. Özet Cetveli 
596
b. Mal Sahipleri Araştırma Özet Formu 
597
c. Tescile Esas Dağıtım Cetveli 
599
d. Tescil Sayfası 
600
e. İrtifak Hakkı Cetveli ve Yapı–Muhdesat Cetveli 
601
CC. Parselasyonun Onayının Hatalı Şekilde Yapılması 
602
III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN TESCİLİ, TEBLİĞİ VE BU İŞLEMLERE İTİRAZ 
605
A. İmar Uygulamasının Tapuya Tescili, Beyan ve Şerhlerin Nakli 
605
1. Genel Olarak Tescilin Şekli 
605
2. Mülkiyeti Davalı Yerlerde İmar Uygulamasının Tescil Şekli 
606
3. Tescildeki Hatanın Parselasyon İşleminin İptaline Neden Olup Olmayacağı 
607
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin İlanı ve Tebliği 
607
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin İlanı 
607
2. Genel Tebligat Zorunluluğu 
608
3. Vakıflar Genel Müdürlüğüne Tebligat Zorunluluğu 
612
C. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerine İtiraz 
613
1. İtirazın Yapılacağı Merci 
613
2. İtirazı Karara Bağlanması İçin Süre 
614
3. İtirazı Karara Bağlanması 
614
IV. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
615
A. Görev ve Yetki 
615
1. Görevli Yargı 
615
2. Yetkili Mahkeme 
617
B. İdari Merci Tecavüzü 
618
C. Ehliyet 
618
1. Tapu Maliklerinin Ehliyeti 
619
a. Genel Olarak 
619
b. Taşınmazı Düzenleme Alanı Dışında Bırakılan Malikin Dava Açma Ehliyetti 
620
c. Parselasyona Tabi Tutulan Taşınmazı Sonradan Edinen Kişinin Dava Açma Ehliyeti 
622
d. Paylı Mülkiyette Bulunan Taşınmazlar Açısından Paydaşların Dava Açma Ehliyeti 
623
e. Elbirliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar Açısından Ortakların Dava Açma Ehliyeti 
623
f. Tapu Malikleri Açısından Menfaatin Devamı Şartı 
624
2. Malik Olmayan Kişilerin Ehliyeti 
625
a. Meslek Odalarının ve Semt/Mahalle/Kent Sakinlerinin Dava Açma Ehliyeti 
625
b. Zilyedin Dava Açma Ehliyeti 
626
c. Sınırlı Ayni Hak Lehtarının Dava Açma Ehliyeti 
627
d. Kuvvetlendirilmiş Alacak Hakkı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti 
627
e. Alacak Hakkı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti 
628
f. Yapı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti 
629
g. Yatırımcıların Dava Açma Ehliyeti 
630
h. Taşınmazın Mülkiyetini Tescilden Önce İktisap Eden Kişilerin Dava Açma Ehliyeti 
631
i. Satış Vaadi Alacaklısının Dava Açma Ehliyeti 
632
j. Ormanlar İçin Orman Genel Müdürlüğünün Dava Açma Ehliyeti 
634
D. Parselasyon İşleminin Kesin ve İcrai İşlem Niteliği 
635
E. Dava Açma Süresi 
637
1. Encümene İtiraz Edilmişse Dava Açma Süresi 
639
2. Encümene İtiraz Edilmemişse Dava Açma Süresi 
642
3. İşlem Yok Hükmünde İse Dava Açma Süresi 
650
4. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. Maddesine Göre Başvuru Halinde Dava Açma Süresi 
651
5. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılan Planlara Karşı Açılacak Davalarda Süre 
654
F. Husumet 
654
G. Dilekçenin 2577 sayılı Kanun’un 5. Maddesine Uygun Olması 
655
1. Birden Fazla İşleme Karşı Tek Dilekçe ile Dava Açılması 
657
2. Birden Fazla Kişinin Tek Dilekçe ile Dava Açması 
660
V. DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ 
661
A. Parselasyon İşlemlerini Nasıl İnceleyebilirim? Belgeleri Nasıl Temin Edebilirim? 
661
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesine Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Müessesi 
663
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Bilirkişiye Başvurulmasını Gerektiren Haller 
663
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerine Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler 
665
C. Yürütmenin Durdurulması 
666
D. İptal Davasının Karara Bağlanması 
667
1. Uygulama İmar Planı– Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemi 
667
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Kısmen mi, Tamamen mi İptal Edileceği Sorunu 
670
3. İptal Kararının Tapu Siciline Etkisi 
674
E. Parselasyona İlişkin İlk Derece Mahkeme Kararlarının Temyizi 
676
VI. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN İPTALİNE İLİŞKİN YARGI KARARININ YERİNE GETİRİLMESİ 
677
A. Genel Olarak 
677
B. Yerine Getirme Zorunluluğu 
678
C. Yargı Kararının Yerine Getirilmesi İçin İdareye Başvuru 
678
1. İdareye Başvurunun Zorunlu Olup Olmadığı 
678
2. Başvuruda Süre ve Zaman Aşımı 
679
D. Yerine Getirme Şekli 
680
1. Şekil Eksikliklerinin Düzeltilmesi 
680
2. Maddi Hataların Düzeltilmesi 
681
3. Parsel Bazlı İptal Kararlarının Uygulanması 
681
4. Parselasyonun Tamamının veya Encümen Kararının İptal Edilmesi Halinde Yapılması Gereken İşlemler 
682
5. İptal Kararından Önce Mülkiyeti Değişen Taşınmazların Durumu 
683
6. İptal Kararından Sonra Mülkiyeti Değişen Taşınmazların Durumu 
684
7. Düzenleme Ortaklık Payının İadesi Meselesi 
685
8. DOP’un Bedele Dönüştürülmesi Karşılığında Tahsil Edilen Tutarların İadesi 
686
E. Yargı Kararının Uygulanamaması Halinde Tazmin 
686
F. Yargı Kararının Yerine Getirilmemesi Halinde Açılabilecek Davalar 
686
1. İmar Uygulaması Sonucu Oluşan Parsellerin İptali ile Eski Kaydın İhyası Davası Açılması 
690
a. Eski Kaydın İhyası Davası Açılması İçin Parselasyonun İdari Yargı Kararı ile İptal Edilmesi Gerekliliği 
691
b. Yok Hükmünde Olan Parselasyonlar İçin Doğrudan İmar Uygulaması Sonucu Oluşan Parsellerin İptali ile Eski Kaydın İhyası Davası Açılması 
693
c. Husumet 
694
d. Kararın Sonuçları 
695
3. Parselasyonun İptaline İlişkin Yargı Kararını Uygulamayan İdare Aleyhine Tazminat Davası Açılması 
700
a. Genel Olarak 
700
b. Tam Yargı Davasının Ön Koşulları 
700
(1) Görev ve Yetki 
700
(2) İdari Merci Tecavüzü (İdareye Başvurunun Zorunlu Olup Olmadığı) 
700
(3) Ehliyet 
705
(4) İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
705
(5) Süre 
705
(a) Tam Yargı Davası Açma Süresi 
705
(b) Sürenin Başlangıcı 
705
(6) Husumet 
705
c. Tam Yargı Davasının Esası 
705
VII. PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ) İŞLEMLERİNE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
707
VIII. PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ) İŞLEMLERİNE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
709
Üçüncü Bölüm
AYIRMA, BİRLEŞTİRME, TERK,
İHDAS İŞLEMLERİYLE İLGİLİ DAVALAR
I. GİRİŞ 
711
A. Yasal Dayanak 
711
B. İş Akış Süreci 
712
C. Ayırma ve Birleştirme İşlemlerinde Yetki 
712
1. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde 
712
2. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında 
713
3. Özelleştirme Kapsamına Alınan İdarelere Ait Taşınmazlarda 
714
4. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında 
714
II. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
714
A. Talep Olmadığı Halde İlgili İdare Tarafından Resen Ayırma ve Birleştirme Yapılması 
714
B. Maliklerin Tamamının Başvurusu Olmadan İşlem Yapılması 
717
C. Gerekli Şartlar Sağlandığı Halde Ayırma ve Birleştirme Başvurusunun Reddi 
718
1. Ayırma ve Birleştirme İşlemleri İçin Malikler Tarafından Harita Yaptırılmış Olması 
718
2. Ayırmanın İmar Planında ve İmar Mevzuatında Öngörülen Şartlarının Sağlanması 
720
a. İmar Planı Bulunan Alanlarda Ayrıma/Birleştirme Şartları 
720
(1) İfraz/Tevhitte İmar Planına Uygunluk 
720
(2) İfraz/Tevhitte Parselasyon Şartı 
720
(3) İfraz/Tevhitte Asgari Parsel Büyüklüklerine Uygunluk Şartı 
724
(4) İfraz/Tevhitte Yapı Estetiğini ve Sokak Silüetini Bozmama Şartı 
725
(5) Kademe Hattına Uygunluk Şartı 
725
(6) İfrazda Yola Cephe Şartı 
725
(7) Afet Alanlarında İfraz Yasağı 
726
(8) Farklı Yapılaşma Koşullarına Sahip Parsellerin Tevhidi 
726
(9) Kamu Hizmetleri İçin veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Yapılan İfraz/Tevhitler 
727
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde İmar Planı Bulunmayan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları 
727
c. Belediye Mücavir Alan Sınırları Dışında Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında Ayırma İşleminin Şartları 
727
d. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda Ayırma İşleminin Şartları 
729
e. Özel Mevzuatıyla Getirilen Kısıtlamalar 
729
(1) Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında Ayırma İşlemi 
729
(2) Tarım Arazilerinde Ayırma İşleminin Şartları 
729
(3) Özel Ormanlarda Ayırma İşleminin Şartları 
730
(4) Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları 
730
(5) Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlar 
731
(6) Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanun 
731
(7) Yapı Yasaklı Alanlar 
731
(8) Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında Ayırma İşlemi 
731
(9) Tarım Arazilerinde Ayırma İşleminin Şartları 
731
(10) Özel Ormanlarda Ayırma İşleminin Şartları 
732
(11) Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları 
732
3. Ayırma ve Birleştirme İşlemleri Nedeni ile DOP Talep Edilmesi 
733
4. Ayırma ve Birleştirmenin Yola Terk veya Kamulaştırma Şartına Bağlanamaması 
733
5. Ayırma ve Birleştirme Harcının Hatalı Olarak Tahsil Edilmesi 
735
a. Genel Olarak Ayırma ve Birleştirme Harcı 
735
b. İstisnalar 
735
c. Tarife 
737
7. Ayırma ve Birleştirme İşlemlerinde Yüzölçümü Hataları 
738
D. Ayırma ve Birleştirme Dosyasının Süresi İçerisinde Onaylanmaması 
738
E. Ayırma ve Birleştirme Dosyasının Belediye veya İl Encümeni Dışındaki Organlarca Karara Bağlanması 
739
III. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİYLE İLGİLİ AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
740
A. Görev ve Yetki 
740
B. İdari Merci Tecavüzü 
741
C. Ehliyet 
741
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
741
E. Süre 
742
F. Husumet 
742
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı 
742
IV. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİYLE İLGİLİ AÇILACAK İPTAL DAVASININ ESASININ GÖRÜLMESİ VE KARARA BAĞLANMASI 
742
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi 
742
B. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar 
743
C. Davanın Karara Bağlanması 
743
D. Kararın Temyizi veya İstinafı 
744
Dördüncü Bölüm
YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ
İŞLEMLERE İTİRAZ VE DAVA
I. GİRİŞ 
745
A. İş Akış Şeması 
745
B. Ruhsat Verme Yetkisi 
746
1. Belediye Sınırları İçinde ve Dışında 
747
2. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda 
748
3. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Yatırımlarda 
749
4. Gecekondu Alanlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisi 
750
5. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 
750
a. Genel Yetki 
750
b. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda 
751
6. Kentsel Dönüşüm Alanlarında 
751
7. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde 
751
8. Atatürk Kültür Merkezinde 
752
9. Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlarda 
752
10. Haydarpaşa Limanında 
752
11. 5104 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde 
753
12. Türk Boğazlar Bölgesinde 
753
13. Organize Sanayi Bölgelerinde 
753
14. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
754
15. Endüstri Bölgelerinde 
754
16. Özel Endüstri Bölgelerinde 
755
17. Boğaziçi Öngörünüm Bölgesinde 
755
18. Özel Çevre Koruma Alanında Kalan Yapılar 
756
19. Kıyılarda, Doldurma ve Kurutma Suretiyle Elde Edilen Alanlarda 
756
20. 7269 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde 
756
21. Büyükşehirlerdeki Akaryakıt İstasyonlarında 
756
22. Alışveriş Merkezlerinde 
757
C. Ruhsat Alma Zorunluluğu 
757
D. Ruhsat Alınmasını Gerektirmeyen Durumlar 
758
1. Yapı Kavramına Dahil Olmayan İnşaatlar 
759
2. Kamu Kuruluşlarınca Yaptırılacak Enerji, Ulaşım ve Benzeri Tesisler 
762
3. Erişme Kontrolü Uygulanan Karayolu Sınırları İçinde Kurulacak Tesisler 
765
4. Basit Tamirat 
766
a. Basit Tamirat ve Tadilat Nedir? 
766
b. Basit Tamirat ve Tadilat Ruhsata Tabi mi? 
766
c. Basit Tamirat ve Tadilatın Ruhsata Tabi Olmamasının Şartları? 
767
(1) Taşıyıcı Sistemi Etkilememek 
767
(2) Kapalı Alan Oluşturmamak 
770
(3) Belediye İmar Yönetmeliklerine Uygun Olmak 
772
(4) Kat Mülkiyeti Kanunu’na Uygunluk 
773
5. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı Dışında Bulunan Köy Yerleşik Alanlarındaki Yapılar 
773
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışındaki Köylerde Yapılmış Olmak 
774
b. Köy Yerleşik Alanının Tespit Edilmiş Olması Gerekliliği 
774
c. Köy Yerleşme Planının Yapılmamış Olması 
777
d. Yapının, Köy Nüfusuna Kayıtlı ve Köyde Sürekli Oturan Kişilerce Yapılmış Olması Gerekli Değildir 
777
e. Yapılacak Yapının Yönetmelikte Belirtilen Şartları Taşıması 
779
(1) TAKS 
779
(2) Bahçe Mesafeleri 
779
(3) Bina Cepheleri ve Derinlikleri 
779
(4) Bina Yükseklikleri 
779
(5) Binalara Kot Verilmesi 
780
(6) Bir Parsele Birden fazla Yapı Yapılması 
780
(7) Binalarda Bulunması Gereken Unsurlar 
780
f. Yapının Konut ve Hayvancılık Amaçlı Yapılmış Olması 
780
g. Valilik İncelemesinin Yapılmış ve Muhtarlığa Bildirimin Yapılmış Olması 
780
6. Büyükşehir Belediyesinde Mahalleye Dönüşen 5000’den Az Nüfuslu Köylerde Yapılacak Yapılar 
781
7. Halk Konutları 
781
8. 2981 Sayılı Kanun Kapsamına Giren Yapıların Durumu 
782
9. Şantiye Binaları 
784
10. Plansız Alanda Bulunan Madencilik Tesisleri 
786
11. İstinat Duvarları 
786
12. Seralar 
787
13. Baz İstasyonlarında Ruhsat 
787
II. YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
790
A. Projelerin Hazırlanması İçin Temin Edilmesi Gereken Belgelerin Verilmemesi 
790
1. Jeolojik–Jeoteknik Etüt Raporunun Verilmesi 
791
2. Kanal Kotu Tutanağının Verilmesi 
792
B. İmar Durumu Belgesinin Hatalı Verilmesi 
792
1. Gerekli Koşullar Gerçekleştiği Halde İmar Durumu Belgesinin Verilmemesi 
794
a. İmar Durumu Belgesi Verilmesi İçin İmar Planı Zorunluluğu ve İmar Parseline Dönüşme Şartı 
794
b. Parselasyon İşlemleri Davalı Alanlarda İmar Durumu Belgesi ve Ruhsat Verilmesi 
796
c. Alt Yapı Hizmetlerinin Götürülmüş Olması 
796
d. Kayıt ve Suret Harcının Yatırılmış Olması 
796
(1) Genel Olarak Kayıt ve Suret Harcı 
796
(2) İstisnalar 
796
(3) Tarife ve Matrah 
797
2. İmar Durumu Belgesinin İmar Planına ve İmar Mevzuatına Aykırı Olması 
798
a. Genel Olarak İmar Planına ve İmar Mevzuatına Uygunluk Şartı 
798
b. Üst Ölçekli Planı Değiştirilmiş Alanlarda İmar Planına Uygunluk 
798
d. Çizim Tekniğine Uygunluk ve Açıklık 
799
e. Yola Cephesi Olmayan Parsellerde İmar Durumu Belgesinin Verilmesi 
799
C. Bina Kotunun Hatalı Verilmesi 
800
1. Yoldan Kotlandırma 
801
2. Tabii Zeminden Kotlandırma 
803
3. Köşe Başı Parsellerde Kotlandırma 
803
4. İki Yola Bakan Ara Parsellerde Kotlandırma 
803
5. Bahçe Tesviyelerine İlişkin Esaslar 
804
a. Genel İlkeler 
804
b. Ön Bahçelerin Tesviyesi 
804
c. Yan Bahçelerin Tesviyesi 
805
d. Arka Bahçelerin Tesviyesi 
805
D. Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanan Projelerin Onaylanmaması 
806
1. Projelerin Gerekli Eğitimi Almış Meslek Gruplarınca Hazırlanması 
806
a. Meslek Grubu Şartı 
806
b. Fen Adamlarının Proje Hazırlama Yetkisi 
807
c. Oda Tescil Zorunluluğu 
808
2. Projelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Usullere Uyulması 
809
a. Mimari Proje ve Yapı Aplikasyon Projesi 
810
b. Statik Proje 
811
c. Mekanik Tesisat Projesi 
812
d. Mekanik Tesisat Projesinde Yağmursuyu Toplama Sistemi Projesi Zorunluluğu 
812
e. Elektrik Tesisat Projesi 
812
f. Isı Yalıtım Projesi 
813
3. Projelerin İmar Planına ve Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanması 
814
a. İmar Planına ve İlgili İdare İmar Yönetmeliklerine Uygunluk 
814
(1) Genel Olarak 
814
(2) Ruhsat Süresi İçerisinde Plan Değişikliği Yapılması Durumu 
815
(3) Ruhsat Süresi İçinde Planın İptal Edilmesi 
815
b. Yapılaşma Konusunda Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine Uygunluk 
816
(1) Merkezi İş Alanı Yapılaşma Koşulları 
816
(2) Sanayi Bölgesi Yapılaşma Koşulları 
816
(3) Park Alanları Yapılaşma Koşulları 
816
(4) Piknik ve Eğlence (Rekreasyon) Alanları Yapılaşma Koşulları 
817
(5) Spor ve Oyun Alanları Yapılaşma Koşulları 
817
(6) Stadyum Yapılaşma Koşulları 
818
(7) Konut Alanı Yapılaşma Koşulları 
818
(8) Ticaret Alanı Yapılaşma Koşulları 
820
(9) Ticaret+Konut, Turizm+Ticaret, Turizm+Ticaret+Konut Gibi Karma Kullanım Alanları Yapılaşma Koşulları 
820
(10) Sosyal Mekânlar Yapılaşma Koşulları 
821
(11) İbadet Yeri Yapılaşma Koşulları 
821
c. Projelerde TAKS, KAKS ve Bahçe Mesafeleri 
821
(1) Projelerde Taban Alanı ve TAKS 
821
(2) Projelerde Katlar Alanı ve KAKS 
823
(3) Bahçe Mesafeleri 
826
d. Projelerin İmar Durumu Belgesine, Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Raporuna, Yol Kotu Tutanağı ve Kanal Kotu Tutanağına Uygun Olması 
827
e. Projelerin, İmar Planı Olmasına Rağmen Planda Hüküm Bulunmayan Hallerde Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine Uygun Olması 
827
(1) Kat Yükseklikleri 
828
(2) Bahçe Mesafeleri 
829
(3) Yapı Piyesleri ve Ölçüleri 
830
(4) Bina Girişleri ve Rampaları 
831
(5) Merdivenler 
832
(6) Işıklıklar ve Hava Bacaları 
833
(7) Bacalar 
834
(8) Akaryakıt Servis İstasyonları 
835
(9) Fosseptikler 
836
(10) Korkuluklar 
836
(11) Kapı ve pencereler 
836
(12) Çatılar 
837
(13) Çıkmalar 
839
(14) Saçaklar 
840
(15) Bahçe Duvarları 
841
(16) Portikler 
841
(17) Fırınlar 
841
(18) Pasajlar ve Alışveriş Merkezleri 
842
(19) Tuvaletler 
843
(20) Çay Ocakları 
843
(21) Yığma, Ahşap ve Kâgir Yapılarda Aranan Şartlar 
844
(22) Bodrumlar 
844
(23) Müştemilatlar 
845
(24) Paratonerler 
846
(25) Yapı Ünite Fonksiyonlarına Göre Yapılaşma Koşulları 
846
(26) Su depoları 
846
f. İmar Planı Bulunmayan Belediyelerin Yerleşik Alanlarında Yapılaşmayla İlgili Koşullara Uygunluk 
847
(1) Bahçe Mesafeleri 
847
(2) Bina Cephesi ve Derinliği 
848
(3) Bina Yükseklikleri 
848
(4) Parselde Birden Fazla Yapı Yapılıp Yapılamayacağı 
849
(5) Yapı Yerinin Tayini 
849
(6) Binalara Kot Verilmesi 
849
(7) Genel Olarak Bazı Yapılarda Aranacak Şartlar 
850
(8) Çıkmalar 
850
(9) Işıklıklar ve Hava Bacaları 
851
(10) Konutlarda Bulunması Gereken Odalar 
851
(11) İç Yükseklikler 
851
(12) Pencereler 
852
(13) Kapılar 
852
(14) Merdivenler 
852
(15) Bacalar 
853
(16) Kapalı Çarşılar ve Pasajlar 
854
(17) Sıhhi Tesisler 
854
(18) Bodrumlar 
855
(19) Bahçe Duvarları 
855
g. Belediye Mücavir Alan Sınırları Dışında, Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında Uygulanacak Esaslar 
855
h. Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskan Dışı) Plansız Alanlarda 
856
(1) KAKS 
856
(2) Bahçe Mesafeleri 
857
(3) Yapılarla İlgili Hükümler 
857
i. Büyükşehirlerde Mahalle Olan Köylerde Tip Mimari Projeye Uygunluk 
857
j. Yöresel Mimariye Uygunluk 
858
k. Projelerde Sığınak Düzenleme Zorunluluğu 
859
(1) Sığınak Zorunluluğu 
859
(2) Sığınakların Özellikleri 
860
l. Projelerde Asansör Zorunluluğu 
860
m. Projelerde Otopark Zorunluluğu 
862
(1) İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Açısından Otopark Zorunluluğu 
862
(2) Mimari Projede Otopark Düzenlemesi 
862
(3) En Az Otopark Miktarı 
862
(4) Mimari Projede Otoparklarla İlgili Hususlar 
865
(5) Riskli Yapı Tespiti Nedeniyle Yıkılan Binaların Bulunduğu Parsellerde Otopark Çözümleri 
869
(6) Otoparkların Amacı Dışında Kullanılamayacağı 
869
n. Projelerde Kapıcı Dairesi Zorunluluğu 
869
o. Projelerde Yapı Denetim Kuruluşu Onayı 
871
p. Bina Enerji Performansı Açısından Mimari Proje Tasarımı 
871
q. Mimari Projelerin Hazırlanmasında Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi 
872
r. Projelerin Hazırlanmasında Binaların Gürültüye Karşı Korunması 
872
s. Standartlara Uygunluk 
873
t. Engelliler İçin Yürürlüğe Konulan Mevzuatın Dikkate Alınması 
874
u. Binalarda Tasarruf Tedbirleri ve İklim Değişikliğine Dairilkeler 
874
ü. Diğer Mevzuata Uygunluk 
875
v. Plan/Proje Tasdik Harcının Yatırılmış Olması 
875
(1) Genel Olarak Plan/Proje Tasdik Harç 
875
(2) Matrah 
875
(3) İstisnalar 
876
(4) Tarife 
876
4. Projelerin Onaylanması/Onaylanmaması 
876
E. Maliklerin ya da Kat Maliklerinin Tamamının Başvurusu Olmadığı Halde Ruhsat Verilmesi 
877
F. Gerekli Şartlar Sağlandığı Halde Ruhsat Verilmemesi 
881
1. Ruhsat Verilmesi İşlemlerinde Özel Durumlar 
882
a. Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Yaptırılacak Diğer Tesislere Ruhsat Verilmesi 
882
b. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile İlgili Yapılar 
885
c. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Tarafından Yapılan Yapılar 
886
e. Kıyılarda Ruhsat 
886
f. Doğal Gaz İletim, Dağıtım Hatları ile Depolama Tesislerinde 
887
g. Akaryakıt İstasyonlarında Mesafe Şartı 
887
h. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisinde Kalan Konularda İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni 
888
2. Ruhsat Verilmesi İçin Gerekli Şartlar 
889
a. Gerekli Belgelerle Birlikte Müracaat 
889
(1) Tapu Yoksa Tapu Yerine Geçen Belgeler 
890
(2) İdarece Onaylı Projeler 
891
(3) Numarataj Bilgileri 
891
(4) Diğer Evraklar 
891
b. Yapıda Ruhsat ve Eklerine Aykırılık Bulunmaması 
892
c. Otopark Ücretinin Ödenmesi 
892
d. Zemin Açma ve Toprak Hafriyatı Harcının Ödenmesi 
894
(1) Genel Olarak Zemin Açma ve Toprak Hafriyatı Harcı 
894
(2) İstisnalar 
895
(3) Tarife 
895
e. Kanal Katılım ve Yol katılım Paylarının Ödenmesi 
896
f. İlgili Mevzuatı Uyarınca Alınması Gerekli İzinlerin Alınması 
896
(1) Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler İçin İzin Alınmış Olması 
896
(2) ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yapılar İçin ÇED Kararı Alınması 
897
(3) Sit Alanlarında Kalan Yapılar İçin Koruma Kurullarından İzin Alınması 
898
(a) Gruplandırma Şartı 
898
(b) İzin Verme Yetkisi 
899
(c) Taşınmaz Kültür Varlıklarında Esaslı Onarım 
899
(4) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Kapsamındaki Tesisler 
899
(5) Havaalanları Çevresinde Yapılacak Yapılar 
899
(6) Umumi Hıfzıssıhha Kanunu Kapsamındaki Yapılar 
900
(7) Ormanlarda Gerekli İzinlerin Alınmış Olması 
900
(a) Devlet Ormanlarında 
900
(b) Tüzel Kişiliğe Sahip Kamu İdarelerine Ait Ormanlarda 
901
(c) Özel Ormanlarda 
901
(8) Özel Hastanelerde 
901
(9) Su Taşkınına Uğrama Riski Altında Olan Yerlerde İzin Alınmış Olması 
902
(10) İçme ve Kullanma Suyu Kaynaklarında 
902
(a) Mutlak Koruma Alanı 
903
(b) Kısa Mesafeli Koruma Alanı 
903
(c) Orta Mesafeli Koruma Alanı 
904
(d) Uzun Mesafeli Koruma Alanı 
906
g. Bina İnşaat Harcının Ödenmesi 
907
(1) Genel Olarak Bina İnşaat Harcı 
907
(2) İstisnalar 
907
(3) Mükellef 
908
(4) Matrah 
908
(5) Tarife 
909
(6) Harcın Ödenmesi ve Ödeme Yeri 
910
h. Gelişme Alanlarında Ruhsat Verilecek Ruhsatlar İçin Teknik Alt Yapı Bedelinin Ödenmesi 
910
ı. Silüet Onayı 
912
3. Müracaatın Değerlendirilmesi 
912
G. Ruhsatın Yenilenmesinde Uygulanacak Şartların Yanlış Belirlenmesi 
913
1. Beş Yıllık Süre İçerisinde Yenileme Yapılan Ruhsatlarda Uygulanacak Hükümler 
913
2. Ruhsat Süresi Geçtikten Sonra Başvuru Yapılan Ruhsatlarda Uygulanacak Hükümler 
916
a. Yapının Ruhsatsız Hale Gelmesi 
916
b. Yeniden Ruhsat Alınma Zorunluluğu 
917
c. Yeni Ruhsat Talebinde Uygulanacak Hükümler 
918
3. Tamamlandığı Halde Yapı Kullanma İzni Verilmemiş Yapılar 
919
H. Gerekli Koşullar Sağlandığı Halde Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 
919
1. Yapı Kullanma İzni Alma Zorunluluğu 
919
2. Yapı Kullanma İzni Almanın Şartları 
920
a. Yapının Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Yapılmış ve Tamamlanmış Olması 
920
(1) Temel Vizesi Almak 
921
(2) Su Basmanı Vizesi Almak 
921
(3) Isı Yalıtım ve Kaba İnşaat Vizesi Almak 
922
b. TSE Standartlarına Uygun Malzeme Kullanılması 
922
c. Yapı Denetim Firmasının Raporu 
922
d. SGK İlişiksiz Yazısının İstenilmesi 
922
e. Enerji Kimlik Belgesinin Alınması 
924
f. Cins Tashihinin Yapılması 
925
g. Yapı Kullanma İzni Harcının Ödenmesi 
927
(1) Genel Olarak Yapı Kullanma İzni Harcı 
927
(2) Matrah 
927
(3) Tarife 
927
(4) Mükellef 
928
(5) İstisnalar 
928
h. Müracaat 
928
i. Yapı Müteahhidinin, Şantiye Şefinin, Mimari Proje Müellifinin İmzası 
930
3. Müracaat ve Değerlendirme 
930
III. YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
934
A. Görev ve Yetki 
934
B. Ehliyet 
934
C. İdari Merci Tecavüzü 
935
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
935
1. Projelerin Hazırlanması İçin Temin Edilmesi Gereken Belgelerin Verilmemesi 
935
2. İmar Durumu Belgesinin Dava Konusu Yapılabilmesi 
936
3. Yol Kotu Tutanağı 
937
4. Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanan Projelerin Onaylanmaması 
938
5. Gerekli Koşullar Sağlandığı Halde Ruhsat Verilmemesi, Ruhsatın Uygun Şekilde Yenilenmemesi 
938
6. Yapı Kullanma İzni Belgesi 
938
E. Süre 
939
F. Husumet 
940
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı 
941
IV. DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ VE SONUÇLARI 
941
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi 
941
1. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektiren Durumlar 
941
2. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektirmeyen Durumlar 
941
3. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler 
941
B. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar 
942
C. Davanın Esasının Karara Bağlanması 
942
D. Kararın Temyizi 
942
V. RUHSAT VE YAPI KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
943
VI. RUHSAT VE YAPI KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
945
Beşinci Bölüm
İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNE KARŞI
İTİRAZ VE DAVA
I. GİRİŞ 
947
A. Genel Olarak İnşaat Durdurma ve Yıkım İşlemleri 
947
B. İş Akış Şeması 
949
II. İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
950
A. İşlemin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması 
950
1. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Yıkım Yetkisi 
950
2. Büyükşehir Belediyelerinde Yıkım Yetkisi 
951
3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Yıkım Yetkisi 
953
4. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Denetim Yetkisi 
954
5. Alışveriş Merkezlerinde Yıkım Yetkisi 
955
6. Organize Sanayi Bölgelerinde Yıkım Yetkisi 
955
7. İstanbul’da İçme Suyu Havzalarında 
956
8. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Yıkım Yetkisi 
957
9. Kıyılarda Yıkım Yetkisi 
957
10. Devlet Ormanlarında Yıkım Yetkisi 
958
11. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında Yıkım Yetkisi 
960
B. İşlemin Kamu İdaresinin Yetkisiz Organı Tarafından Yapılması 
961
C. Yapı Durdurma Tutanağın Yetkili Personel Tarafından Düzenlenmemesi 
963
D. Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri: Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapmak 
965
1. Genel Olarak Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine veya Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapılarda Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapı Yapmak 
965
2. Ruhsat Almadan Yapı Yapmak 
965
3. Ruhsatlı Olarak Başlanan Fakat Ruhsat Yenilemesi Yapılmayan Yapılar 
966
4. Ruhsat ve Eklerine veya Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapılarda Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapı Yapmak 
967
a. Genel Olarak 
967
b. Kabili Tecviz Hata 
968
c. Başkasının Taşınmazına Tecavüzlü Yapı 
969
d. Hatalı Olarak Düzenlenen Ruhsata ya da Onaylanan Projelere Dayanılarak Yapılan Yapılar 
969
5. Yapı Kayıt Belgesine Sahip Yapıların Durumu 
974
E. Yapı Durdurma veya Tespit Tutanağı Düzenlenmeden Yıkım Kararı Alınması 
974
F. İnşaatın Durdurulma Nedeninin Tutanakta Açıkça Belirtilmemesi 
976
G. Tutanakta Tebligata Dair Hususların Bulunmaması 
977
H. Durdurma Tutanağının Yapıya Asılmaması 
978
İ. Kısmen Aykırı Yapının Tamamını Durdurulması ve Mühürlenmesi 
979
J. Yapının Ruhsatlandırılmaması veya Yıkılmaması Durumunda İdarece Gerçekleştirilecek Yıkımın Masraflarının Yüzde Yirmi Fazlasıyla Tahsil Edileceğine Dair Bildirimde Bulunulması 
980
K. Ruhsat Alınması İçin Uygun Süre Verilmemesi 
981
1. Ruhsatlı Hale Getirilmesi Mümkün Olan Yapılar 
981
2. Ruhsatlı Hale Getirilmesi Mümkün Olmayan Yapılar 
985
L. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıda Ruhsat veya Yapı Kullanma İzni İptal Edilmeden Yıkım Kararı Alınması 
988
M. Encümen Kararı Alınmaması 
989
N. Encümen Kararında İşlemin Dayanağının Gösterilmemesi 
991
III. İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
992
A. Görev ve Yetki 
992
B. İdari Merci Tecavüzü 
993
C. Ehliyet 
994
1. Taşınmaz Maliki 
994
2. Yapı Sahibi 
995
3. İnşaatı Yapan Müteahhit 
995
4. Kiracı 
996
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
997
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim 
997
2. Yapı Durdurma Tutanağı 
998
3. Encümen Tarafından Alınan Yıkım Kararları 
1000
E. Süre 
1001
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim 
1001
2. Durdurma İşlemlerine Karşı Açılacak Davalarda Süre 
1001
3. Yıkıma İlişkin Encümen Kararlarına Karşı Açılacak Davalarda Süre 
1001
F. Husumet 
1003
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı 
1003
IV. DAVANIN ESASININ GÖRÜŞÜLMESİ VE KARARA BAĞLANMASI 
1004
A. Yürütmenin Durdurulması 
1004
B. Bilirkişi Görevlendirilmesi 
1004
1. Bilirkişi Görevlendirilmesi Gereken ve Gerekmeyen Durumlar 
1004
2. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler 
1004
C. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar 
1005
D. Davanın Karara Bağlanması 
1006
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim Hakkında Açılan Dava 
1006
2. Durdurma İşlemleri Hakkında Açılan Dava 
1007
3. Yıkıma İlişkin Encümen Kararı Hakkında Açılan Dava 
1008
E. Kararın Temyizi 
1009
Altıncı Bölüm
TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERE KARŞI İTİRAZ VE DAVA
I. GİRİŞ 
1011
A. Yasal Dayanak 
1011
B. İş Akış Şeması 
1012
II. TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
1013
A. İşlemin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Uygulanması 
1013
B. İşlemin Kamu İdaresinin Yetkisiz Organı Tarafından Uygulanması 
1014
C. Rapor Düzenlenmeden Yıkım Kararı Alınması veya İşlemin Dayanağı Olan Raporun Hatalı Olması 
1015
D. Tehlike Arz Etmeyen veya Esaslı Tamiratla Tehlike Arz Etmeyecek Duruma Getirilebilecek Yapıların Yıktırılması 
1015
1. Genel Güvenlik ve Asayiş Bakımından Tehlike Arz Eden Metruk Yapılar 
1016
2. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Olduğu Tespit Edilen Yapılar 
1016
E. Kültür ve Tabiat Varlıkları İçin Koruma Kurullarından İzin Alınmaması 
1017
F. Tebligatın ve İlanın Usulüne Uygun Yapılmaması 
1019
III. TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
1020
A. Görevli Yargı 
1021
B. Yetkili Mahkeme 
1022
C. İdari Merci Tecavüzü 
1023
D. Ehliyet 
1023
E. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
1025
F. Süre 
1027
G. Husumet 
1027
H. Dilekçenin İYUK’un 3. ve 5. Maddelerine Uygun Olup Olmadığı 
1028
IV. İPTAL DAVASININ KARARA BAĞLANMASI 
1028
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi 
1028
B. Davanın Esasının Karara Bağlanması 
1028
Yedinci Bölüm
İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK DAVALARLA İLGİLİ TEMEL HUSUSLAR
I. GİRİŞ 
1031
A. Yasal Dayanak 
1031
B. İş Akış Süreci 
1034
II. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVALARINDA MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ 
1035
A. Para Cezasının Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Uygulanması 
1035
1. Belediye Sınırları İçinde 
1035
2. Mücavir Alanlarda 
1035
3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında 
1036
4. Büyükşehir Belediyelerinde 
1036
5. Organize Sanayi Bölgelerinde 
1037
6. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
1038
7. Kıyılarda 
1038
8. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
1039
9. Serbest Bölgelerde 
1040
10. Alışveriş Merkezlerinde Yıkım Yetkisi 
1040
B. Para Cezasının İdarenin Yetkisiz Organı Tarafından Uygulanması 
1040
C. Para Cezası Uygulanmasını Gerektiren Fiillerin Tespitinin Yapılmadan Ceza Uygulanması 
1042
D. Para Cezasına Dayanak Teşkil Eden Tutanakların Gerekli Bilgileri İçermemesi 
1043
E. Tespit Tarihinden Makul Süre Geçtikten Sonra Para Cezası Uygulanması 
1045
F. Para Cezası Uygulanması Gerekmeyen Durumlarda Ceza Uygulanması 
1047
1. Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapmak 
1050
a. Ruhsat Almadan Yapı Yapmak 
1050
b. Ruhsat veya Eklerine Aykırı Yapı Yapmak 
1051
c. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köylerin Köy Yerleşik Alanlarında Kanun’un 27. Maddesinde Sayılan Koşullara Uymadan Yapı Yapmak 
1054
d. Yapı Kayıt Belgesine Sahip Yapıların Durumu 
1054
e. Ruhsat Süresi Dolmuş Yapılar 
1055
f. Ruhsat Alınması ve Aykırılıkların Giderilmesi Durumunda Para Cezası uygulanıp Uygulanmayacağı 
1056
g. İmar Mevzuatına Aykırı Olarak Yapı Yapmak 
1057
2. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan, Yapının Cephelerini ve Diğer Yapı Elemanlarını Değiştiren İnşaat Yapmak veya Standartlara Aykırı Yapı Malzemesi Kullanmak 
1057
3. Kanunun Diğer Maddelerinde Belirtilen Zorunluluklara Uymamak 
1059
a. Özel Parselasyon ile Hisse Karşılığı Belirli Bir Yer Satmak veya Almak 
1059
b. 28. Maddedeki Yükümlülüklere Uymamak 
1059
c. Ruhsatsız Yapılar İçin Ruhsat Almamak, Ruhsat ve Eklerine Aykırılığı Gidermemek 
1062
d. Geçici İnşaat ve Tesislerin Yıktırılması 
1062
e. İnşaat ve Tamirat Yapılırken Uyulması Gereken Kurallara Uyulmaması 
1062
f. 35. Maddedeki Yükümlülüklere Uyulmaması 
1063
g. Kapıcı Daireleri ve Sığınaklarla İlgili Zorunluluklara Uyulmaması 
1063
h. Otoparklarla İlgili Zorunluluklara Uyulmaması 
1063
i. Kamunun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Alınmaması 
1063
j. 41. Maddeye Aykırı Davranmak 
1064
4. Köy Yerleşme Alanı Sınırı İçinde Muhtarlık İzni Olmadan Yapı Yapmak 
1064
5. Tehlike Arz Eden Yapısını Yıkmamak 
1064
6. Çevre Kanunu Kapsamında Ceza Verilen Hallerde Ayrıca İmar Para Cezası Uygulanıp Uygulanamayacağı 
1065
G. Ceza Miktarının Hatalı Olarak Belirlenmesi 
1066
1. Temel Ceza Miktarının Hatalı Olarak Belirlenmesi 
1066
2. Temel Ceza Miktarına Arsa Payıyla Emlak Vergi Değerinin Çarpımı Sonucu Bulunacak Tutarın Eklenmesi 
1071
3. Artırım Sebeplerinin Hatalı Olarak Uygulanması 
1071
4. Tekerrür Hükümlerinin Yanlış Uygulanması 
1073
H. Para Cezasının Yanlış Kişiye Uygulanması 
1078
1. Yapı Sahibi 
1078
a. Genel Olarak 
1078
b. Müteahhiti Uyaran Malikin Durumu 
1080
c. Kat Mülkiyetine Tabi Binalarda 
1081
d. Mirasçıların Durumu 
1082
2. Özel Parselasyonla Hisse Karşılığı Belirli Bir Yer Satan veya Alan Kişi 
1082
3. Kiracı 
1083
4. Fenni Mesul 
1084
5. Müteahhit 
1085
İ. Ceza İhbarnamesinin Hatalı Olarak Düzenlenmesi veya Süresinde Düzenlenmemesi 
1085
III. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 
1086
A. Görevli Yargı 
1086
B. Yetkili Mahkeme 
1091
C. İdari Merci Tecavüzü 
1092
D. Ehliyet 
1092
E. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı 
1093
F. Dava Açma Süresi 
1094
G. Husumet 
1094
H. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı 
1094
IV. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ KARARA BAĞLANMASI 
1094
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi 
1094
1. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektiren Durumlar 
1094
2. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektirmeyen Durumlar 
1095
3. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler 
1096
B. Muhtemel Hukuka Aykırılık Nedenleri 
1096
C. Davanın Karara Bağlanması 
1096
V. İNŞAAT DURDURMA, YIKIM, TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKIMI, PARA CEZASI İŞLEMLERİNE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
1104
VI. İNŞAAT DURDURMA, YIKIM, TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKIMI, PARA CEZASI İŞLEMLERİNE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
1106
Kaynakça 
1109
İçtihatlar Dizini 
1117
Kavramlar Dizini 
1165