İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz 5
İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 21
Birinci Bölüm
SERBEST MESLEK FAALİYETİNE İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR
1. Gelirin Tanımı ve Gelir Unsurları 23
2. Serbest Meslek Faaliyetinin Tanımı ve Nitelikleri 24
3. Serbest Meslek Kazancı–Ticari Kazanç Ayırımı 26
4. Serbest Meslek Kazancı–Ücret Ayırımı 28
4.1. Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Hekimlerin Elde Ettiği Gelirin Tespiti 32
4.2. İş Güvenliği Uzmanlığı Faaliyetinin Vergilendirilmesi 33
4.3. Sigorta Eksperliği Faaliyetinden Elde Edilen Gelirin Niteliği 35
5. Serbest Meslek Kazancı–Diğer Kazanç ve İrat Ayrımı 35
6. Serbest Meslek Kazancında Gelirin Elde Edilmesi 36
7. Serbest Meslek Erbabının Tarifi 38
7.1. Serbest Meslek Faaliyetinin Yanında Başka Bir İş veya Görev ile Devamlı Olarak Uğraşılması 39
8. Kanunen Serbest Meslek Erbabı Sayılanlar 42
8.1. Harita ve Plan Çizim İşi Yapanların Elde Ettikleri Gelirin Niteliği 45
9. Gelir Vergisinden Muaf Tutulan Serbest Meslek Erbapları 45
9.1. Ebe, Sünnetçi, Sağlık Memuru, Arzuhalci, Rehber Gibi Serbest Meslek Erbaplarının Gelir Vergisinden Muaf Olmasının Şartları 46
9.1.1. Turist Rehberlerinin Vergilendirilmesi 47
9.1.2. Kendi Nam ve Hesaplarına Çalışmak Suretiyle Şarkı Söyleyenler ile Müzik İcra Edenlerin Vergi Mükellefiyeti 51
9.2. Gelir Vergisinden Muaf Olan Serbest Meslek Erbaplarında Tevkifat Uygulaması 52
9.3. Gelir Vergisinden Muaf Olan Serbest Meslek Erbaplarında Katma Değer Vergisi Uygulaması 52
9.4. Gelir Vergisinden Muaf Olan Serbest Meslek Erbaplarında Engellilik İndirimi Uygulaması 53
9.5. Özel Ders Veren Öğreticilerin Durumu 53
10. Serbest Meslek Kazancının Tespiti 53
10.1. Hasılat Sayılan/Sayılmayan Haller 56
10.2. Tahsil Sayılan Haller 56
10.3. Tahsil Çeşitleri 57
10.3.1. Nakden Tahsilat 57
10.3.2. Aynen Tahsilat 57
10.3.3. Menfaat Sağlanması Şeklinde Tahsilat 58
10.3.4. Geçmiş ve Gelecek Yıllara Ait Tahsilat 58
10.3.5. Bono ile Tahsilat ve Ödeme 58
10.4. Tahakkuk Etmemiş ve Fakat Tahsil Edilmiş Paraların Hasılat ve Gider Durumu 58
10.5. İşin Terkinde Hasılat 59
10.6. Ölüm Halinde Hasılat 59
11. Mesleki Teşekküllerce veya Kanunen Yetkili Kılınan Kuruluşlarca Belirlenen Ücret Tarifesinin Olması Durumunda Hasılat 60
12. Serbest Meslek Kazançlarında Gelir Vergisi Tevkifatı 60
12.1. Serbest Meslek Erbabının Kiraladığı İkametgahını İşyeri Olarak Kullanması Durumunda Tevkifat 62
12.2. Kiralanan İş Yerinin Bir Kısmının Başka Bir Serbest Meslek Erbabına Kiralanması Durumunda Tevkifat 63
12.3. Aile Hekimlerinin Vergisel Sorumlulukları 64
12.3.1. 5258 Sayılı Aile Hekimliği Kanunu 64
12.3.2. Personelin Statüsü ve Malî Hakları 65
12.3.3. Aile Hekimlerinin Yapmış Oldukları Ödemelerde Gelir Vergisi Tevkifatı 70
12.3.4. Aile Hekimlerinin Vergi Dairesinde Muhtasar Yönünden Mükellefiyet Kaydı Yaptırmaları 72
12.4. Serbest Meslek Makbuzunda Gelir Vergisi Tevkifatının Gösterilmesi 73
13. Serbest Meslek Erbabının Mükellefiyet Tesisi 74
13.1. İşe Başlamayı Bildirme 76
13.2. İşe Başlama Bildirimine Eklenecek Belgeler 76
13.3. Değişiklikleri Bildirme 77
13.4. İşi Bırakmayı Bildirme 77
13.5. Bildirimlerde Usul ve Süre 78
13.6. Vergi Levhası 78
13.6.1. Vergi Levhalarında Bulunacak Bilgiler 79
13.6.2. Vergi Levhasının Alınması ve Bulundurulması 80
13.6.3. Vergi Levhasına İlişkin Diğer Hususlar 81
14. Serbest Meslek Erbabının Tutacağı Defter ve Düzenleyeceği Belgeler 83
14.1. Serbest Meslek Kazanç Defteri 83
14.1.1. Noterlerin ve Borsa Acentalarının Resmi Defterleri 83
14.1.2. Doktorların Tutacağı Defter 84
14.1.3. Serbest Meslek Kazancı Defterinin Tutulmasında Uyulacak Usul ve Esaslar 84
14.1.4. Serbest Meslek Kazanç Defterinin Tasdiki 85
14.1.5. Serbest Meslek Kazanç Defterinin İşyerinde Bulundurma Zorunluluğu Yoktur 85
14.2. Serbest Meslek Makbuzu 86
14.2.1. Serbest Meslek Makbuzunun Düzenlenmesi 87
14.2.2. Serbest Meslek Makbuzu ve Faturanın Birlikte Kullanılması 88
14.2.3. Serbest Meslek Erbabının Gider Pusulası ve Reçete Kullanması 88
14.2.4. Serbest Meslek Makbuzu Düzenlemek Zorunda Olmayan Serbest Meslek Erbapları 89
14.2.5. Tahsilatın Yapılmadığı Ancak Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Geldiği Durumda Serbest Meslek Makbuzunun Düzenlenmesi 89
14.3. Serbest Meslek Erbabı Tarafından Verilen Hizmet Bedelinin Geç Tahsil Edilmesi Durumunda Gelir Vergisi Tevkifatının ve Katma Değer Vergisinin Beyanı 91
14.3.1. Katma Değer Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay 92
14.3.2. Konu Hakkında Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Tarafından Verilen Karar 94
14.3.3. Konu Hakkında Maliye Bakanlığının Görüşü 96
14.3.4. Serbest Meslek Makbuzunda KDV’nin Gösterilmesi 98
14.4. Serbest Meslek Erbabının Muhafaza ve İbraz Ödevi 101
14.5. Tahsilat ve Ödemelerin Belgelendirilmesi 102
15. Serbest Meslek Faaliyetinde Katma Değer Vergisi 103
16. Serbest Meslek Faaliyetinin Yanında Başka Bir Faaliyet Yapılması 105
17. Serbest Meslek Erbaplarının Ortaklık Olarak Faaliyette Bulunması 106
18. Serbest Meslek Erbaplarının Geçici Vergi Beyanı ve Ödemesi 107
19. Vekalet Ücretinin Vergilendirilmesi 108
19.1. Avukatlık (Vekalet) Ücretinin Yasal Dayanağı 108
19.2. Avukatlık Kanununa Göre Vekalet Ücretleri 108
19.3. Vekalet Ücretinin Tahsil Yöntemleri 110
19.4. Vekalet Ücretinin Serbest Meslek Kazancı Olarak Tevkifata Tabi Tutulması 110
19.5. İcra Dairelerince Alacaklı Taraf Avukatına Ödenmesine Karar Verilen Vekalet Ücretinin Belgelendirilmesi 112
19.6. Vekalet Ücretinde Katma Değer Vergisi Uygulaması 117
19.7. Vekalet Ücretinin İşveren Tarafından Ücretlisi Durumunda Olan Avukata Ödenmesi 121
19.8. İşverene Bağlı Olarak Çalışan Avukatın Arızi Olarak Kendi Hesabına Avukatlık Hizmeti Yapması 123
19.9. Yargıtay Hukuk Dairelerinin Kararlarında Vekâlet Ücreti 124
19.10. Vekalet Ücretinin Belgelendirilmesi, Tevkifat ve KDV Konusunda Farklı Bir Görüş 125
19.11. İcra Dairelerince Alacaklı Taraf Avukatına Ödenen Vekalet Ücretinin Vergilendirilmesi Konusunda İleri Sürülen Bazı Görüşler 127
19.12. Avukatlık Ücretinin Tazminat Niteliğinde Bir Ödeme Olduğuna İlişkin Bir Görüş 131
19.13. Genel Değerlendirme 131
20. Ortaklık Olarak Faaliyette Bulunan Avukatların Vergilendirilmesi 133
20.1. Avukatlık Kanununda Yer Alan Düzenlemeler 133
20.2. Ortaklık Şeklinde Faaliyet Gösteren Avukatların Gelir Vergisi Mükellefiyeti 134
20.3. Avukatlık Ortaklığında Katma Değer Vergisi 136
21. Hekimlerin POS Cihazı Kullanmak Suretiyle Yapacakları Tahsilatlarda Belge Düzeni 137
21.1. Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Hekimler (Diş Hekimleri ile Veteriner Hekimler Dahil) Tarafından Kullanılacak Kredi Kartı Okuyucuları 138
21.2. Hekimler Tarafından Kullanılacak Cihaz ve Belgelerin Özellikleri 138
21.3. POS Cihazlarında Kullanılacak Kağıt Ruloların Özellikleri 140
21.4. Uygulamanın Başlama Tarihi ile Diğer Usul ve Esaslar 140
21.5. Hizmet Bedelinin Kredi Kartı Kullanmaksızın Tahsil Edilmesi Durumunda Belge Düzeni 141
21.6. İkametgâhlarını İşyeri Adresi Olarak Gösteren Hekimlerin Durumu 142
21.7. Diş Hekimlerinin POS Belgesi ile Birlikte Serbest Meslek Makbuzu Düzenlemeleri 142
21.8. Adi Ortaklık Olarak Faaliyette Bulunan Hekimlerin Düzenleyeceği POS Belgeleri 143
21.9. Yeni İşe Başlayan Hekimlerin POS Cihazını İşyerinde Bulundurma ve Kullanmaya Başlama Süresi 143
21.10. Hastanede Ücretli Olarak Çalışan Doktorun Mesai Saatleri Dışında Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunmaları Halinde POS Cihazı Kullanma Mecburiyeti 143
21.11. Uygulamaya İlişkin Cezai Müeyyideler 148
22. Cumhuriyet Savcılıkları Tarafından Baro Tarafından Görevlendirilen Avukatlara Ödenecek Müdafi ve Vekil Ücretinin Vergilendirilmesi 149
22.1. 5320 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılmadan Önce Yer Alan Düzenleme 149
22.2. 5560 Sayılı Kanunla 5320 Sayılı Kanunda Yapılan Değişiklik 150
22.3. Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Müdafi ve Vekillerin Görevlendirilmeleri ile Yapılacak Ödemelerin Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik 151
22.4. Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince 19.12.2006 Tarihinden Önce Görevlendirilen Müdafi ve Vekillerin Almayı Hak Ettikleri Ücretler ile Görevin İfasından Doğan Zorunlu Giderlerin Ödenmesine İlişkin Yönetmelik 153
22.5. 2015 Yılında Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Yapılacak Ödemelere İlişkin Tarife 154
22.6. Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Baro Tarafından Müdafi ve Vekil Olarak Görevlendirilen Avukatlara Ödenmesi Gereken Ücretin Vergilendirilmesi 155
22.6.1. Baro Tarafından Görevlendirilen Avukatlara Yapılan Ödemelerde Tevkifat Uygulaması 155
22.6.2. Müdafi ve Vekil Ücretinde Katma Değer Vergisi Uygulaması 156
22.6.3. Müdafi veya Vekil Ücretinin Ödenmesi ve Serbest Meslek Makbuzunun Düzenlenmesi 156
23. Serbest Meslek Erbabının Çalıştırdığı Hizmet Erbabına Ödeyeceği Asgari Geçim İndirimi Tutarı 157
23.1. Yasal Düzenleme 160
23.2. Asgari Geçim İndirimi Sisteminden Yararlanacak Olan Ücretliler 161
23.3. Asgari Geçim İndirimi Uygulamasından Yararlanamayacak Olan Ücretliler 161
23.4. Asgari Geçim İndirimi Oranları 162
23.5. Asgari Geçim İndirimi Tutarının Hesaplanması 162
23.6. Asgari Geçim İndirimi Uygulamasında Çocuk ve Eş Kavramı 165
23.7. Asgari Geçim İndirimi Oranını Etkileyen Değişikliklerin İşverene Bildirilmesi 165
23.8. Ay Kesirleri Tam Ay Olarak Dikkate Alınacaktır 166
23.9. Net Ücret Üzerinden Anlaşan Ücretliler Asgari Geçim İndiriminden Yaralanacaktır 167
23.10. Yıl İçinde İşveren Değiştiren Ücretlilerin Durumu 167
23.11. Birden Fazla İşverenden Ücret Alan Ücretlilerde Asgari Geçim İndirimi Uygulaması 169
23.12. Ücretliler Tarafından Aile Durumu Bildiriminin Doldurulması 169
23.13. Çalışmayan ve Herhangi Bir Geliri Olmayan Eşin Mahiyeti 170
23.14. İşverenler Tarafından Asgari Geçim İndirimine Ait Bordronun Düzenlenmesi 170
23.15. Muhtasar Beyanname Veren İşverenler Tarafından Yapılacak İşlemler 171
23.16. Mahsup İşlemi Tevkif Yoluyla Kesilen Vergiler Toplamından Yapılacaktır 171
23.17. Doğum, Askerlik, Yurtdışı Görev ve Diğer Sebepler Dolayısıyla Ücretsiz İzine Ayrılan Ücretlilerde Asgari Geçim İndirimi Uygulaması 172
23.18. Ödenmesi Gereken Gelir Vergisinin Eksik Hesaplanması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler 172
23.19. Asgari Geçim İndirimi Tutarının Hesaplamasına İlişkin Örnekler 173
24. İşyeri Kira Ödemelerinin Belgelendirilmesi 175
25. Serbest Meslek Erbabının Yenileme Fonu Ayırması Mümkün Değildir 178
26. Serbest Meslek Erbabı Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırma ve Değersiz Alacak Yazma Olanağından Yararlanamaz 180
27. Serbest Meslek Erbabı Azalan Bakiyeler Yöntemine Göre Amortisman Ayırma Olanağından Yararlanamaz 181
28. Serbest Meslek Erbabı Şüpheli Alacak Senetleri Reeskontu Uygulamasından Yararlanamaz 182
29. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin Defterini Tuttuğu Mükellefi İhbar Etmesi ve İhbar İkramiyesi Talep Etmesi 183
İkinci Bölüm
SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILACAK GİDERLER
1. GVK’nın 68’inci Maddesinde Yer Alan Yasal Düzenleme 187
1.1. Mesleki Faaliyetle İlgili Genel Giderler 188
1.1.1. İşyeri Kirası, Aydınlatma ve Isıtma Giderleri 190
1.1.2. Serbest Meslek Erbabının Kiraladığı İşyerini Kiraya Vermesi 193
1.1.3. Serbest Meslek Erbabının Eşine ve Çocuğuna Ücret Ödenmesi 194
1.1.4. Telefon Giderleri (İşyeri, Özel Araç ve Cep Telefonları) 194
1.1.5. Kırtasiye Giderleri 195
1.1.6. İşyerine Ait Su ve Elektrik Aboneliğinin Başkasına Ait Olması 195
1.1.7. Banka Teminat Mektuplarına Ödenen Faiz ve Masraflar ile Banka Kredi Faizleri 195
1.1.8. Personel Ücretleri 197
1.1.9. Serbest Meslek Erbabının Temizlik İşlerini Yapan Kişilere Ödediği Ücretin Gider Yazılması 197
1.1.10. Şehir İçi Ulaşım Giderlerinin İndirimi 198
1.2. Hizmetli ve İşçilerle İlgili Diğer Giderler 199
1.2.1. Hizmet Erbabı İçin Ödenen Yemek Giderleri 200
1.2.1.1. Personele İşyeri Dışında Yediği Yemek Bedelinin Ödenmesi 200
1.2.2. Hizmet Erbabına Verilen Giyim Eşyası 201
1.2.2.1. Serbest Meslek Erbabının Özel Dış Giyim (Elbise) Harcamaları 203
1.2.3. Hizmet Erbabı İçin Bireysel Emeklilik Katkı Payı Ödenmesi veya Hizmet Erbabının Kendisi, Eşi ve Çocukları İçin Özel Sağlık Sigortası Yaptırılması 205
1.3. Mesleki Faaliyetle İlgili Seyahat ve İkamet Giderleri 206
1.4. Tesisat, Demirbaş Eşya ve Taşıtlar İçin Ayrılan Amortismanlar 207
1.4.1. Serbest Meslek Erbabının Aynı Zamanda İşyeri (home–ofis) Olarak Kullanacağı Meskenin Alımında Ödenen Faiz Gideri İle Amortisman Gideri 210
1.4.2. Serbest Meslek Erbabının Sahibi Bulunduğu İşyerinde Faaliyette Bulunmasının Vergilendirme Boyutu Üzerine Genel Bir Değerlendirme 212
1.4.3. Serbest Meslek Faaliyetinde Kullanılan ve Amortisman Ayrılmayan Aracın Satışı 218
1.4.4. Mesleki Faaliyette Kullanılmak Üzere Satın Alınan Cep Telefonu Bedelinin Gider Yazılması veya Amortismana Tabi Tutulması 219
1.4.5. İşyerinde Kullanılan Ofis Mobilyaları/Mefruşat İçin Amortisman Uygulanıp Uygulanmayacağı 219
1.5. Kiralanan veya Envantere Dahil Olan ve İşte Kullanılan Taşıtların Giderleri 220
1.5.1. Taşıtlar İçin Ödenen Sigorta Giderinin Birden Fazla Takvim Yılını Kapsaması 222
1.5.2. Serbest Meslek Erbabının Kullandığı İkinci Aracın Amortisman, Yakıt ve Bakım Giderleri 223
1.5.3. Serbest Meslek Erbabının Kendi Aracı Dışında Personelin Kullandığı Aracın Amortisman, Yakıt ve Bakım Giderlerinin İndirim Konusu Yapılması 224
1.5.4. Eşe Ait Olan ve Bedelsiz Olarak Kiralanan Araç İçin Tevkifat Yapılıp Yapılmayacağı ile Amortisman, Yakıt ve Bakım Giderleri 225
1.5.5. Serbest Meslek Erbabının Kullandığı İkinci Aracın Giderlerini İndirmek İstemesinin “Vergi Kanunları Lafzı ve Ruhu ile Hüküm İfade Eder” İlkesine Göre Değerlendirilmesi 227
1.6. Mesleki Yayınlar İçin Ödenen Giderler 228
1.7. Mesleki Faaliyetin İfası İçin Satın Alınan Mal ve Hizmet Bedelleri 229
1.8. Emekli Sandıklarına ve Mesleki Teşekküllere Ödenen Aidatlar 232
1.8.1. Serbest Meslek Erbabının Ödediği SGK 4–B (Bağ–Kur) Primleri 234
1.8.2. İsteğe Bağlı Olarak Ödenen Sigorta Primleri 235
1.8.3. Sosyal Güvenlik Destek Primlerinin Gider Yazılıp Yazılamayacağı 236
1.8.4. Topluluk Sigortasına Ödenen Primler 239
1.9. Faaliyetle İlgili Olarak Ödenen Meslek, İlan ve Reklam Vergileri 240
1.10. Mesleki Faaliyetle İlgili Olarak Ödenen Tazminatlar 242
2. Serbest Meslek Kazancının Tespitinde İndirimi Mümkün Olmayan Giderler 244
Üçüncü Bölüm
GELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN
SERBEST MESLEK KAZANÇLARI
1. Genel Açıklamalar 251
2. Telif ve İhtira Beratı Kazanç İstisnası 251
2.1. Fikir ve Sanat Eseri Sayılabilmenin Şartları 252
2.2. GVK’nın 18’inci Maddesinde Yer Alan Yasal Düzenleme 253
2.3. İstisnanın Kapsamı ve Yararlanacak Olanlar 255
2.3.1. Telif Kazançları İstisnasından Yararlanacak Eserler 256
2.3.2. İstisnadan Yararlanamayacak Olanlar 257
2.4. İstisna Kapsamındaki Hasılat 258
2.4.1. Eserlerin Yurtdışında Değerlendirilmesi Sonucunda Elde Edilen Telif Kazancının İstisna Kapsamında Olup Olmadığı 260
2.4.2. Yönetmen, Özgün Müzik Bestecisi, Senaryo Yazarı, Diyalog Yazarı, Animatör, Süpervizörlerin İstisna Karşısındaki Durumu 261
2.4.3. Stand–Up Faaliyetine İlişkin Yazılan Senaryoların ve Oyunculuğa İlişkin Faaliyetin İstisna Karşısındaki Durumu 263
2.5. İstisna Kazançlarda Tevkifat Uygulaması 265
2.6. Telif Kazançlarında Katma Değer Vergisi Uygulaması 267
2.6.1. KDV’de Tam Tevkifat Uygulaması 268
2.6.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetlerde Tam Tevkifat Uygulaması 268
2.7. İstisna Kapsamında Kazanç Elde Edenlerin Defter Tutma ve Belge Düzenleme Yükümlülüğü 271
2.7.1. Gider Pusulası Düzenlenmesi 271
2.8. İstisna Kapsamında Kabul Edilen ve Edilmeyen Bazı Çalışmalar 273
2.9. Çeşitli Kurum ve Kuruluşlar Tarafından Hazırlattırılan Bilimsel Çalışmaların Durumu 278
2.10. Özel Dershanelere Test Sorusu ile Ders ve Test Kitabı Teslim Edilmesi 278
2.11. Mahalli Sanatçı Belgesi Olan Kişilerin Kurs Verme İşinin Vergilendirilmesi 280
2.12. Kitap Yazarının Elde Ettiği Telif Kazancının Vergilendirilmesi 281
2.13. Gazete ve Dergilerde Yazılan Makalelerden Elde Edilen Gelirin Vergilendirilmesi 284
2.14. İstisnadan Yararlanmak İçin Yapılacak İşlemler ve Başvuru Yapılacak Birimler 290
2.15. Dar Mükellef Gerçek Kişilerin Telif Kazançları İstisnası Karşısındaki Durumu 293
2.16. Telif Hakkı ve İhtira Beratlarının Gayrimenkul Sermaye İradı ve Değer Artış Kazançları Kapsamında Vergilendirilmesi 294
2.17. İstisna Kapsamındaki Kazançlar İçin Yıllık Beyanname Verilmeyecektir 295
2.18. Telif Kazançları İstisnası Üzerine Genel Bir Değerlendirme 296
3. Sergi ve Panayır İstisnası 297
4. Teşvik Ödülü İstisnası 297
Dördüncü Bölüm
SERBEST MESLEK KAZANCININ BEYANI VE YILLIK
BEYANNAMEDEN İNDİRİM KONUSU YAPILACAK HUSUSLAR
1. Gelirin Toplanması ve Beyanı 299
2. Dar Mükellefiyette Vergilendirme 300
2.1. Dar Mükellefler Tarafından Elde Edilen Tamamı Türkiye'de Tevkif Suretiyle Vergilendirilmiş Olan Serbest Meslek Kazançları İçin Beyanname Verilmez 301
2.2. Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Dar Mükellefiyet Durumu 303
3. İstisna Kapsamındaki Serbest Meslek Kazançlarının Vergilendirilmesi 303
4. Yıllık Beyannamenin Verileceği Vergi Dairesi ile Beyan Dönemi ve Ödeme Zamanları 303
4.1. İnternet Ortamında Verilecek Beyannameler 304
4.2. Yıllık Beyannameye Eklenecek Belgeler 304
4.3. Beyan Edilen Gelire Uygulanacak Vergi Tarifesi 305
4.2.1. Ücret Gelirinin Yanında Diğer Gelir Unsurlarının da Beyan Edilmesi Halinde Gelir Vergisinin Hesaplanması 306
5. Yıllık Beyannameden İndirim Konusu Yapılacak Hususlar 307
5.1. Serbest Meslek Erbabının Ödemiş Olduğu Şahıs Sigorta Primlerinin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesinden İndirimi 312
5.2. Eğitim ve Sağlık Harcamaları 315
5.3. Engellilik İndirimi 315
5.4. Bağış ve Yardımlar 317
5.4.1. Sınırlı Olarak İndirilecekler 317
5.4.2. Sınırsız Olarak İndirilecekler 318
5.5. Sponsorluk Harcamaları 320
5.6. Ar–Ge Harcamaları 320
5.7. Başbakanlıkça veya Bakanlar Kurulunca Başlatılan Yardım Kampanyalarına Yapılan Ayni ve Nakdi Bağışlar 320
5.8. Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine Makbuz Karşılığı Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlar 321
5.9. EXPO 2016 Antalya Ajansına Yapılan Her Türlü Nakdî ve Ayni Bağış ve Yardımlar 321
5.10. Diğer Kanunlara Göre Tamamı İndirilecek Bağış ve Yardımlar 321
5.11. Zarar Mahsubu 322
6. Matrahtan ve Gelir Unsurlarından İndirilmeyecek Giderler 322
7. Serbest Meslek Kazancının Yıllık Beyanname ile Beyanına İlişkin Örnekler 322
Beşinci Bölüm
YILLIK BEYANNAMEDE GEÇİCİ VERGİ VE TEVKİF YOLUYLA
KESİLEN VERGİLERİN MAHSUP VE İADESİ
1. Serbest Meslek Erbabının Ödediği Geçici Verginin Yıllık Beyannamede Mahsubu ve Kalan Tutarın Nakden veya Mahsuben İadesi 329
1.1. Yasal Düzenleme 329
1.1.1. Vergi İdaresi Tarafından Geçici Vergiyle İlgili Yapılan Düzenlemeler 330
1.1.2. Geçici Vergi Ödemek Zorunda Olmayan Mükellefler 330
1.1.3. Geçici Verginin Beyan Dönemleri 331
1.2. Geçici Verginin Beyanname Üzerinden Hesaplanan Vergiye Mahsubu 332
1.3. Diğer Vergi Borçlarına Mahsup veya Nakden İade 333
1.4. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Geçici Vergiye Mahsubu 334
1.5. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergi ve Geçici Verginin Mahsubunda Öncelik Sırası 335
1.6. Geçici Verginin %10'u Aşan Tutarda Eksik Beyan Edilmesi 336
1.6.1. Düzeltme veya Ek Beyanname Verilmesi Durumunda %10 Yanılma Payı 338
1.7. Ödenmeyen Geçici Verginin Terkin Edilmesi ve Gecikme Zammının Hesaplanacağı Tarih 338
1.8. Re’sen veya İkmalen Tarh Edilen Geçici Vergide Mahsup Döneminin Geçmesi Durumunda Gecikme Faizinin Hesaplanacağı Tarih 339
1.9. Geçici Vergi Ödemek Zorunda Olmayan Mükelleflerin Geçici Vergi Beyannamesi Verip Vermeyeceği 339
1.10. İşin Bırakılması ve Ölüm Halinde Geçici Vergi Beyannamesinin Verilmesi 340
1.10.1. İşin Bırakılması Halinde Beyanname Verilmesi 340
1.10.2. Ölüm Halinde Beyanname Verilmesi 340
1.11. Yıl İçinde Katma Değer Vergisi İade Alacağının Geçici Vergiye Mahsubu 341
2. Serbest Meslek Kazancından Yıl İçinde Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Yıllık Beyannamede Mahsubu ve Kalan Tutarın Nakden veya Mahsuben İadesi 342
2.1. Yasal Düzenlemeler 343
2.2. Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Üzerinden Hesaplanan Vergiye Mahsup 345
2.3. Mahsuben/Nakden İade Taleplerinin Elektronik Ortamda Yapılması 347
2.4. Diğer Vergi Borçlarına Mahsuben İade Talep Edilmesi Durumunda Yapılacak İşlemler 349
2.4.1. Mükellefin Ortaklık Borçlarına Mahsup 351
2.4.2. Mükelleflerin İade Alacaklarını Ortağı Oldukları Limitet ve Anonim Şirketin Vergi Borçlarına Mahsup Talep Etmeleri 351
2.4.3. İleride Doğacak Vergi Borçlarına Mahsup Talebinde Bulunulması 352
2.4.4. Emekli Sandıklarına Olan Aidat Borçlarına Mahsup 353
2.5. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Nakden İadesi 353
2.5.1. Nakden İade Talebinin 10.000 TL’yi Geçmemesi Durumunda Aranacak Şartlar 354
2.5.1.1. 79 No.lu Gelir Vergisi Sirküleri ile Nakden İade Edilecek Tutarın 10.000 TL’yi Geçmemesi Halinde Aranılan Belgelere İlişkin Yapılan Düzenleme 354
2.5.2. Nakden İade Talebinin 10.000 TL’yi Geçmesi Durumunda Aranacak Şartlar 355
2.5.2.1. Teminat Olarak Kabul Edilecek Kıymetler 356
2.5.2.2. Yeminli Mali Müşavir Tarafından Düzenlenecek Tam Tasdik Raporuna Göre İade 356
2.5.3. Vergi İnceleme Raporuna Göre Yapılacak İadeler 357
2.5.4. Nakden İade Edilecek Tutarın Üçüncü Kişilerin Vergi Borcuna Mahsubu 357
2.5.5. İade Alacağının Kısmen Mahsuben Kısmen de Nakden Talep Edilmesi 358
2.6. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Geçici Vergiye Mahsubu 359
2.6.1. Yıl İçinde Geçici Vergiden Mahsubu Yapılan Tevkifat Tutarları Yıllık Beyannameden Mahsup Edilecektir 360
2.7. İade Talebinin Gerçeğe Aykırı Belgelere Dayanması 360
2.8. Tevkif Yoluyla Kesilen Verginin Vergi Sorumlusunca Tahakkuk Ettirilmemesi veya Ödenmemesi 361
2.9. Adına Vergi Kesintisi Yapılan ile Gelir Sahibinin Farklı Gerçek veya Tüzel Kişi Olması 361
2.10. Yeminli Mali Müşavirlerin Sorumluluğu 362
2.11. Nakden veya Mahsuben İadede Süre ve Zamanaşımı 362
Kaynakça 367
Kavramlar Dizini 369
Yazarın Özgeçmişi 376 |