Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Dr. Yasin Söyler  - Kitap
Yeni Başkanlık Sisteminde

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

1. Baskı, 
Eylül 2018
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
271
Barkod:
9789750250088
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
375,00
İndirimli (%85):
58,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Yeni hükümet sistemi ile birlikte Türk siyasi yaşantısında yeni bir evreye geçilmiş, bu sistem birçok yeniliği beraberinde getirmiştir. Yeni sistemin belki de üzerinde en çok etki doğurduğu alanlardan biri hukuk düzenine ilişkin konular olmuştur. Böylesine geniş bir değişim süreci içerisinde Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuksal konumu daha özel bir ilgi alanı oluşturmaktadır.
Henüz yeni sistem yürürlüğe girmeden önce Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hakkında başlamış olan hararetli tartışmalar, sistemin yürürlüğe girmesi ile birlikte daha da yoğunluk kazanmıştır. Bu tartışmalar içerisinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin ifade ettiği hukuki anlamın doğru bir şekilde ortaya konulması oldukça önemlidir. Literatürde genellikle Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin, olan hukuk açısından ifade ettiği anlam ile olması gereken hukuk açısından ifade ettiği anlam arasında ciddi bir kargaşa kendisini göstermektedir.
Kitapta, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hukuki rejimi mümkün olduğunca siyasi yaklaşımlardan ari olarak hukuk biliminin ortaya koyduğu veriler ekseninde değerlendirilerek, bu aşamadan sonra Cumhurbaşkanlığı kararnamesi sisteminin demokratik hukuk devleti ilkesine uygunluğu tartışılmıştır.
Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi sisteminin benzerlikleri, farkları ve işleyiş usulu konuları kitapta şematik görsellerle birlikte anlatılmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
.
Kanun
.
Cumhurbaşkanlığı Yönetmeliği
.
Amerikan Başkanlık Kararnamesi (Executive Order)
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
A. Amaç 
18
B. Kapsam 
20
C. Yöntem 
22
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK CUMHURBAŞKANININ
DÜZENLEME YAPMA YETKİSİ
I. CUMHURBAŞKANININ KANUNLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
28
A. Cumhurbaşkanının İhtiyaç Duyduğu Kanunları Milletvekilleri Aracılığıyla Parlamento Gündemine Taşıyabilmesi 
29
B. Cumhurbaşkanının Kanunları Bir Daha Görüşülmek Üzere Parlamentoya Geri Gönderme Yetkisi 
33
C. Bütçe Kanun Teklifi 
36
Ç. Uluslararası Andlaşma Yapma Yetkisi 
38
1. Uluslararası Andlaşmaların Onaylanmasının Uygun Bulunmasına İlişkin Kanun Teklifleri 
38
2. Parlamentonun Onayını Gerektirmeyen Uluslararası Andlaşmaları Yapma Yetkisi 
41
D. Cumhurbaşkanının Kanunlara Karşı İptal Davası Açma Yetkisi 
45
E. Ara Verme veya Tatil Sırasında Meclisi Toplantıya Çağırma Yetkisi 
45
F. ABD’de Başkanın Kanunları Onaylarken Kanun Hakkında Açıklama Yapma Yetkisi (Signing Statement) 
46
II. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ ÇIKARMA YETKİSİ 
47
A. Türkiye 
47
B. Amerika Birleşik Devletleri 
51
III. DÜZENLEYİCİ İDARİ İŞLEM YÜRÜRLÜĞE KOYMA YETKİSİ 
56
A. Cumhurbaşkanlığı Yönetmelikleri 
57
B. Cumhurbaşkanı Tarafından Yürürlüğe Konulabilecek Adsız Düzenleyici İdari İşlemler 
62
C. Bakanlıklar ve Diğer Kamu Kurumlarının Düzenleyici İdari İşlemleri 
65
Ç. ABD’de Başkanın Düzenleyici İdari İşlem Yürürlüğe Koyma Yetkisi 
70
İkinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİNİN
HUKUKİ REJİMİ
I. ASLİ DÜZENLEME YETKİSİ 
78
A. Anlamı 
78
B. Asli Düzenleme Yetkisi ile Özerk Düzenleme Yetkisi Ayırımı 
80
C. Asli Düzenleme Yetkisi Kapsamındaki Alanlar 
81
1. Yürütme Yetkisine İlişkin Konuların Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi İle Düzenlenmesi Kuralı 
83
2. İstisnalar 
87
a. Temel Haklar, Kişi Hakları ve Ödevleri ile Siyasi Haklar ve Ödevler 
87
b. Münhasıran Kanunla Düzenlenmesi Öngörülen Konular 
91
c. Kanunda Açıkça Düzenlenen Konular 
97
Ç. Çatışma Halinde Kanun Hükümlerinin Uygulanması 
99
D. Aynı Konuda Çıkarılan Kanunun Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini Hükümsüz Kılması 
100
E. ABD’de Başkanlık Kararnamelerinin Asliliği 
104
1. Başkanlık Kararnamesinin Asliliğinin Genel Görünümü 
104
2. İlk İnisiyatif Olarak Başkanlık Kararnamesine Başvurma ve Sonradan Kongre’nin Onayını Alma 
107
II. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE DÜZENLENMESİ BİZZAT ANAYASADA ÖNGÖRÜLEN KONULAR 
108
A. Düzenlemenin Anlamı 
108
1. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Beş Farklı Alanda Özerk Nitelik Taşıdığı Görüşü 
109
2. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Özerk Nitelik Taşıyamayacağı Görüşü 
112
3. Değerlendirme 
113
4. Görüş Farklılığına Göre Ortaya Çıkan Sonuçlar 
121
B. Düzenlemenin Kapsamı 
123
1. Üst Kademe Yöneticilerin Atanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar 
123
2. Bakanlıkların Kurulması, Kaldırılması, Görevleri ve Yetkileri, Teşkilat Yapısı ile Merkez ve Taşra Teşkilatlarının Kurulmasına İlişkin Hususlar 
127
3. Devlet Denetleme Kurulu’nun İşleyişi, Üyelerinin Görev Süresi ve Diğer Özlük İşleri 
134
4. Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Teşkilatı ve Görevleri 
135
5. Kamu Tüzel Kişiliğinin Kurulması 
135
C. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılamaması 
136
Ç. TBMM’nin Bütçe Yoluyla Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini Denetlemesi 
139
D. ABD’de Başkanlık Kararnamelerinin Özerkliği 
140
III. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANLIĞI YÖNETMELİĞİNİN DÜZENLEME ALANLARI 
146
IV. HUKUKİ NİTELİĞİ 
149
A. Bir Yasama İşlemi Ya da Düzenleyici İdari İşlem Türü Olarak Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 
150
B. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Birel İdari İşlem Tesisi 
158
C. Amerikan Başkanlık Kararnamelerinin Hukuki Niteliği 
161
Ç. Cumhurbaşkanlığı–Başkanlık Kararnamelerinin Değişkenlik Özelliği 
162
V. NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ 
164
VI. OLAĞANÜSTÜ HAL CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ 
167
VII. GEÇİŞ SÜRECİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ 
172
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine İlişkin Anayasada Yer Alan Geçiş Hükümleri 
172
B. Değerlendirme 
176
VIII. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME KIYASLAMASI 
177
Üçüncü Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİNİN
YARGISAL DENETİMİ
I. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN GÖREVİ 
182
A. Yetki ve Şekil Yönünden Anayasaya Uygunluk Denetimi 
183
B. Esas Yönünden Anayasaya Uygunluk Denetimi 
184
1. Anayasaya Uygunluğun Genel Denetimi 
185
2. Anayasa Uygunluğun Özel Denetimi 
186
a. Belirlenmiş Anayasal Sınır Denetimi 
186
b. Kanuna Uygunluk Denetimi 
187
II. GENEL MAHKEMELERİN ÜZERİNE DÜŞEN GÖREVLER 
189
III. İDARİ YARGI DENETİMİNE İLİŞKİN TARTIŞMALAR 
193
IV. ABD’DE BAŞKANLIK KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ 
200
A. Youngstown Sheet & Tube Co. v. Sawyer 
200
B. Başkanlık Kararnamelerinin Denetiminde Amerikan Yüksek Mahkemesi’nin Genel Yaklaşımı 
203
Dördüncü Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ SİSTEMİ TARTIŞMALARI
I. YÜRÜTMENİN GÜÇLENDİRİLMESİ EĞİLİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
207
A. Tarihsel Süreç 
208
1. Yasama ve Yürütme Yetkisinin Mecliste Toplandığı Dönem 
208
2. Yasama Yetkisinin Yürütmeye Devrinin Etkinlik Kazandığı Dönem 
210
3. Yürütmenin Sahip Olduğu Düzenleme Yetkisinin Asliliği veya Özerkliğine İlişkin Tartışmaların Etkinlik Kazandığı Dönem 
212
B. Yürütmenin Güçlendirilmesi Eğilimine Yol Açan Nedenler 
217
1. Genel Eğilim 
217
2. Türkiye’ye Özgü Nedenler 
220
II. GÜÇLÜ BİR YÜRÜTME VE SİYASİ İSTİKRAR ARAYIŞI İLE DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİ İLKESİ UYUMU 
223
A. Güçlü Bir Yürütme ve Siyasi İstikrar Arayışı 
223
B. Demokratik Hukuk Devleti İlkesi Temelli Eleştiriler 
226
C. Değerlendirme 
228
1. Yürütmenin Güçlendirilmesi Eğiliminin Demokratikliği ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Sisteminin Askeri ve Bürokratik Vesayet İle Mücadele Özelliği 
228
3. ABD’de Başkanın Kanun Gücünde Kararname Çıkarma Yetkisi 
231
4. Düzenleme Yetkisinin Yasama ile Yürütme Organı Arasında Paylaşımı Zorunlu Kılan Özelliği 
233
6. Cumhurbaşkanının Doğrudan Halk Tarafından Seçilmesinin Düzenleme Yetkisi İle İlişkisi 
241
7. Sistem Üzerinde Siyasi Parti ve Seçim Sisteminin Etkisi 
242
Ç. ABD’de Başkanlık Kararnamesi Sistemi Tartışmaları 
244
1. Başkanın Kararname Çıkarma Yetkisi Konusundaki Belirsizlik 
244
2. Yetkinin Suistimali 
245
3. Başkanların Kararname Çıkarma Yaklaşımına Göre Genişleyen Ya da Daralan Yetki Alanı 
247
III. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ SİSTEMİNİN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
248
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Temel Hak ve Özgürlükler Üzerinde Sınırlandırma Getirme Yasağı 
248
B. Katılımcılık 
249
C. Resmî Gazete’de Yayınlanma Zorunluluğu 
251
Ç. Geçmişe Yürümezlik 
253
Sonuç 
255
Kaynakça 
261
Kavramlar Dizini 
269