Parlamento Hukuku Şeref İba  - Kitap

Parlamento Hukuku

10. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
360
Barkod:
9786253812706
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
470,00
İndirimli (%10):
423,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
9. baskı
Eylül 2024
455,00
409,50 (%10)
8. baskı
Ekim 2022
285,00
145,00 (%49)
7. baskı
Eylül 2020
280,00
35,00 (%87)
Kitabın Açıklaması
"Parlamento Hukuku" isimli bu kitap, bu alanda ilk kitap olmasının yanı sıra, genel geçer kaynak niteliğine kavuşmuştur. Ülkemizde 2017 yılında gerçekleştirilen şekil bakımından kısmi, ancak maddi yönden radikal ve dönüştürücü Anayasa değişikliği sonrası, başkanlık sisteminin kendine mahsus bir modeline geçilmiştir. "Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi" adı verilen Türk tipi hükümet sistemi, "belirgin kuvvetler ayrılığı" ve "güçlü parlamento" esasları doğrultusunda siyasi sistemin ana aktörlerinin işlerliğini geliştirme genel hedefine yönelmiştir.
Yeni hükümet sistemine sancılı geçiş sürecinde gereken yeni bir TBMM İçtüzüğü hala yapılamamıştır. Ancak, Anayasa, ilgili kanunlar ve TBMM İçtüzüğünde yapılan kısmi değişiklikler, hükümet sistemiyle birlikte tanımlanan bütün terimler üzerinde "ezber bozan" sonuçlar doğurmuştur. Hükümetin temsili, kanun tasarısı, sözlü soru, ön görüşme, gensoru, başbakan gibi yaygın sözcükler yasama dilinden bütünüyle çıkmıştır.
Bu anlamda gerçekleştirilen zorunlu nitelikteki bazı kısmi içtüzük değişiklikleri ışığında, önceki baskıda yer alan yasama ilke ve kavramları ile kurumsal işleyiş, tüm boyutlarıyla bu yeni baskıda gözden geçirilmiş ve güncellenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Esaslar
.
TBMM'nin Çalışma Düzeni ve Yasama Dili
.
Yasama Ve Denetim İşlemleri ve Uygulamaları
Kitabın İçindekileri
Onuncu Baskı Önsözü 
5
1. Bölüm
GENEL ESASLAR
I. “PARLAMENTO” KAVRAMI 
15
II. TÜRK PARLAMENTO TARİHİNDE GELİŞMELER 
17
III. PARLAMENTERİZM VE PARLAMENTER SİSTEMLER 
26
IV. PARLAMENTOLARIN GELECEĞİ VE TEMEL SORUN ALANLARI 
31
A. Parlamento Reformu 
31
B. Parlamentolar ve Temsil Krizi 
36
C. Parlamentonun Yapısı ve Çift Meclis Tartışmaları 
38
1. Demokratik Yönden 
39
2. Yasama ve Denetim İşlemleri Yönünden 
39
V. TEMEL KAVRAMLAR VE İLKELER 
43
A. Anayasa ve Parlamento Hukuku 
43
B. Parlamento Hukukunun Kaynakları 
44
C. Parlamento Hukukunun Temel İlkeleri 
49
1. Parlamentonun Sürekliliği ve Süreksizliği İlkeleri 
49
a. Karşılaştırmalı Parlamento Hukukunda “Süreksizlik ve Süreklilik” 
49
b. Türk Parlamento Hukukunda Süreklilik İlkesi 
50
2. Parlamentonun Otonom Konumu ve Özerklik İlkeleri 
53
a. Parlamentonun idari (Yönetsel) Özerkliği İlkesi 
55
b. Parlamentonun Usuli (Yöntemsel) Özerkliği 
60
D. Parlamento İçtüzüğü 
61
1. İçtüzük Kavramı ve Hukuki Niteliği 
61
2. İçtüzüğün Tarihçesi 
63
3. Parlamenton Hukukunun Dinamik Karakteri 
67
4. Parlamento Taktikleri ve İçtüzük Oyunları 
68
E. Yasama Yetkisi ve İşlevi 
69
1. Yasama Yetkisi 
69
2. Yasama İşlevi ve İşlemleri 
72
a. Genel Olarak Yasama İşlemleri 
72
b. Yasama İşlevinin Nitelikleri 
73
3. Yasama Kısıntısı 
74
2. Bölüm
TBMM’NİN ÇALIŞMA DÜZENİ VE YASAMA DİLİ
I. TBMM Üyeliği ve Seçimi 
79
1. Milletvekilliği Sıfatının Başlangıcı 
81
2. Milletvekilliğinin Sona Ermesi 
83
3. Yasama Bağışıklıkları 
86
a. Yasama Sorumsuzluğu 
87
b. Yasama Dokunulmazlığı 
89
4. Yasama Uyumsuzluğu (Bağdaşmazlık) Yaptırımı 
93
5. Milletvekili Devamsızlığının Yaptırımı 
94
II. TOPLANTI DÜZENİ 
95
A. Toplantı Birimleri 
95
1. Oturum 
95
2. Birleşim 
97
3. Yasama Yılı 
98
4. Yasama Dönemi 
98
B. Toplantı Türleri 
102
1. Çağrılı (olağanüstü) / Çağrısız Toplantı 
102
C. Toplantı Gündemi 
104
1. Gündem ve Gündem–Dışı 
104
2. Özel Gündem 
107
3. TBMM Gündeminde “Sunuşlar” 
108
4. Doğrudan Gündeme Alma Önergesi 
110
5. TBMM Gündeminde “Yarım Kalan İşler” 
111
6. Yetersayı (Nisap) İstemleri 
111
a. Toplantı Yeter Sayısı 
111
b. Karar Yeter Sayısı 
114
c. Toplantı Yetersayısı–Karar Yetersayısı İlişkisi 
115
III. KONUŞMA VE GÖRÜŞME DÜZENİ 
116
A. Konuşma Düzeni 
116
1. Genel Olarak 
116
2. Sataşma 
117
3. Teşekkür Konuşması 
118
4. “Son Söz Milletvekilinin” Kuralı 
118
5. “Son Konuşma ya da Oyunun Rengini Açıklama Konuşması” 
119
6. Usul Görüşmesi 
119
7. Genel Kurulda Saygı Duruşu 
120
8. Geçen Tutanak Hakkında Yazılı Düzeltme 
121
9. Yabancı Devlet Adamlarının Meclisi Selamlaması ve Konuşma Yapması 
121
10. “Konu Dışına Çıkmama” ve “Temiz Dil” İlkeleri 
121
B. Görüşme Düzeni 
123
1. Öncelikle Görüşme 
123
2. İvedilikle Görüşme 
124
3. Tekrir–i Müzakere (Yeniden Görüşme) 
124
a. Genel Kurulda 
124
b. Komisyonda 
125
4. Serinleme (48 Saat Bekleme) Süresi 
125
5. Erteleme 
126
6. Kadük ve Yenileme 
127
7. Özel Görüşme/Yasama Yöntemi 
128
a. Temel Kanun ve Torba Kanun 
128
8. Kanun Yapma ve Norm Yazma Tekniği 
134
a. Kanun Türleri 
135
b. madde Türleri 
147
9. Yasama Tefsiri 
160
a. Tefsir İşlemi Nedir? 
160
b. Yasama Tefsiri ne Değildir? 
162
IV. OYLAMA DÜZENİ VE TÜRLERİ 
164
A. İşaretle Oylama 
164
B. Açık Oylama 
165
C. Gizli Oylama 
167
V. CUMHURBAŞKANI MESAJI 
167
VI. YASAMA BELGELERİ VE İÇ KURULUŞ 
171
A. Gelen Kâğıtlar Listesi 
171
B. Komisyon Raporu (Sıra Sayısı) 
172
C. Gündem Kitapçığı 
173
D. Geri Alma ve “Ters İşlem İlkesi” 
173
E. Komisyonlar Bülteni ve Kadük (Hükümsüz) Listesi 
174
F. TBMM Başkanı Seçimi 
175
G. TBMM Başkanlık Divanının Kuruluş ve İşleyişi 
180
H. Geçici Başkan ve Geçici Başkanlık Divanı 
183
I. Siyasi Parti Grupları 
185
İ. Danışma Kurulu 
188
J. TBMM Komisyonları 
191
K. Uzlaşma (Uyum) Komisyonu 
195
L. Karma Komisyon 
196
1. Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkındaki Karma Komisyonlar 
196
2. Yasama Uyumsuzluğu Karma Komisyonu 
196
3. Devamsızlık Karma Komisyonu 
196
4. Dilekçe ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon 
197
3. Bölüm
YASAMA VE DENETİM İŞLEMLERİ VE UYGULAMALARI
I. YASAMA UYGULAMALARI 
201
A. Kanun Teklifi Hazırlama 
201
B. Gerekçe (Genel ve Madde Gerekçesi) 
205
C. Kanun Numaraları 
206
D. Komisyonlara Havale 
210
E. Değişiklik Önergeleri 
212
F. Ret Raporu 
216
G. Anayasa Değişikliği Yöntemi 
216
H. İçtüzük Değişikliği Yöntemi 
218
I. Bütçe Görüşmeleri 
219
İ. TBMM Kararlarının Yayımlanması 
220
J. Milletvekillerinin Devamsızlığı 
222
K. Milletvekillerinin Ödenek ve Yollukları 
224
L. TBMM Başkanının Meclisi Toplantıya Çağırma Görev ve Yetkisinin Çerçevesi 
225
M. TBMM Başkanının Genel Kurula, Başkanlık Divanı, Danışma Kurulu Gibi Bazı Kurullara Başkanlık Yapma Görev ve Yetkisinin Çerçevesi 
226
N. TBMM Başkanının Kanun Tekliflerine İlişkin Görev ve Yetkileri 
229
O. TBMM Başkanının Bilgi Edinme ve Denetim Yollarına İlişkin Görev ve Yetkileri 
237
Ö. TBMM Başkanının Komisyonlara İlişkin Görev ve Yetkileri 
241
P. Komisyonların Kuruluşuna İlişkin 
242
R. TBMM Başkanının Personel ve Güvenlik Güçleriyle İlgili Görev ve Yetkileri 
245
S. TBMM Başkanının ve Başkanvekillerinin Tarafsızlığı 
246
Ş. Sayıştay, RTÜK, Kamu Baş Denetçisi, Kişisel Verileri Koruma Kuruluna ve Anayasa Mahkemesine Üye Seçimi 
248
1. Sayıştay Başkanı ve Üye seçimi 
248
2. RTÜK Üye Seçimi 
249
3. Kamu Baş Denetçisi ve Üye Seçimi 
250
4. Kişisel Verileri Koruma Kuruluna Üye Seçimi 
250
5. Anayasa Mahkemesi’ne Üye Seçimi 
251
T. “Erken Seçim Kararı” ve “Küskünler Harekâtı” 
251
II. DENETİM YOLLARI 
253
A. Yazılı Soru 
253
B. Başkanlıktan Soru 
254
C. Genel Görüşme Önergesi 
255
D. Meclis Araştırması 
258
E. Meclis Araştırması Komisyonlarının Kuruluş ve İşleyişi 
261
F. Yürütmenin Cezai Sorumluluğu ve Meclis Soruşturması 
264
1. Cumhurbaşkanın Cezai Sorumluluğu 
265
2. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar Hakkında Meclis Soruşturması 
267
G. Meclis soruşturması Komisyonları, Meclis Soruşturması Raporları ve Yüce Divan 
273
H. Denetim Rolü Olan Daimi Komisyonlar 
278
1. Avrupa Birliği Uyum Komisyonu 
278
2. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 
279
3. Dilekçe Komisyonu 
280
4. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) 
281
5. Güvenlik ve İstihbarat Komisyonu 
282
6. Dijital Mecralar Komisyonu 
282
III. PARLAMENTONUN YÜRÜTMEYİ GÖZETİM VE DENETİMİ BAĞLAMINDA BİREYSEL BAŞVURU YOLLARI 
282
A. Dilekçe Komisyonu 
283
B. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 
284
C. KEFEK (Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu) 
284
D. Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsman) 
285
1. Kısa Tarihçe ve Kavram 
285
2. Anayasal Konum 
286
3. Kamu Denetçisinin Statüsü ve Rolü 
287
IV. YENİ DENETİM VE GÖZETİM ARACI OLARAK BİLGİLENİM (HEARING) 
288
V. MİLLETVEKİLLERİNE DİSİPLİN İŞLEMLERİ 
291
A. Disiplin Cezaları 
291
B. TBMM Genel Kurulunda ve Komisyonlarda Gürültü ve Kavga 
293
C. TBMM’de Suç İşlenmesi 
293
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ 
295
Kaynakça 
347
Kavramlar Dizini 
357