İmar Hukuku Dersleri 7181 sayılı Kanunla Yapılan 3194 saylı İmar Kanunu'nda Yapılman Değişikliklere Göre Güncellenmiş ve Genişletilmiş Prof. Dr. Halil Kalabalık  - Kitap

İmar Hukuku Dersleri

7181 sayılı Kanunla Yapılan 3194 saylı İmar Kanunu'nda Yapılman Değişikliklere Göre Güncellenmiş ve Genişletilmiş

9. Baskı, 
Eylül 2019
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
848
Barkod:
9789750256066
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
370,00
İndirimli (%77):
85,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
12. baskı Yeni Baskı
Eylül 2023
530,00
530,00 (%0)
11. baskı
Eylül 2022
375,00
185,00 (%51)
Kitabın Açıklaması
Kitap yeni baskısında bütünüyle gözden geçirilmiş, başta 6771 sayılı Kanunla Anayasa yapılan değişiklikler ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine uyum Kanunları olmak üzere, imar mevzuatında yapılan değişiklikler, mahkeme kararları ve öğretideki gelişmeler ışığında güncellenmiştir.
Kitapta imar hukukunun genel hükümlerine yer verilmekte birlikte, yeri geldikçe imar hukukunun özel hükümlerine de yer verilmeye çalışılmış, özel imar düzenine tabi yerlerdeki imar uygulamalarına da değinilmiştir. Ayrıca İmar Kanunu'nun 42. maddesindeki imar para cezaları da güncellenmiştir.
Kitabın esas amacı, mimarlık, mühendislik ve mimarlık, hukuk fakülteleri ile iktisadi ve idari bilimler ve siyasal bilgiler fakülteleri gibi, programında imar hukuku derslerine yer veren yükseköğretim programlarının ders kitabı ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Diğer taraftan bu kitap ayrıca, imar hukuku konusunda başvuru kaynağı arayan başta belediye imar müdürlüğü servisleri, imar komisyonu üyeleri, avukatlar, mühendis ve mimarlar ile imar hukukunda çalışan öğretim elemanları olmak üzere, herkese bu konularda yardımcı olmak üzere hazırlanmış, derli toplu ve sistematik bir eser olma iddiasındadır.
Kitapta imar hukukunun tüm konularına sistematik bir şekilde değinilmekte ve idarenin hukuka aykırı imar işlem ve uygulamalarına karşı itiraz ve dava yolları gösterilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Planlama ve İmar Hukuku Kavramları
.
Mekansal Planlar ve İmar Planları
.
İmar Planlarının Hazırlanması, Onaylanması, Değiştirilmesi, Revizyonu, İlavesi
.
İmar Programı
.
İmar Hukukunda Kamulaştırma Usulünün Uygulanması
.
İmar Planlarının Uygulanması Sonucunda Oluşan ve Müstakil İnşaata Elverişli Olan
.
Olmayan Taşınmazların Değerlendirilmesi
.
Kamulaştırma–Kısıtlılık İlişkisi ve Kısıtlanan Taşınmazların Emlak Vergisi
.
Planlı Alanlar İçindeki Hazineye Ait Taşınmaz Malların Bedelsiz Terki
.
İfraz ve Tevhit
.
Arazi ve Arsa Düzenlemesi
.
Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni
.
Yapı Denetimi
.
İmar Mevzuatına Aykırı Yapı ve Sonuçları
.
İmar Suç ve Cezaları
.
Yapılaşma Esasları ve Yapı ile İlgili Kurallar
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Dokuzuncu Baskıya Önsöz 
7
Kısaltmalar 
37
Birinci Kısım
İMAR PLANLAMA HUKUKU
1. Bölüm
İMAR HUKUKUNA GİRİŞ
I. İMAR HUKUKU KAVRAMI 
39
A. Tanımı ve Önemi 
39
B. İmar Hukukunun Konusu 
39
C. İmar Hukukunun Nitelikleri 
40
Ç. İmar Hukukunun Kaynakları 
42
1. Anayasa 
42
2. Kanunlar 
43
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve Yönetmelikler 
43
4. İmar Planları 
45
5. Diğer Düzenleyici İşlemler 
46
D. İmar Hukukunun Diğer Hukuk Dalları Arasındaki Yeri 
46
II. PLANLAMA KAVRAMI VE İMAR PLANLAMASI 
48
A. Tanım 
48
B. Planlamanın Aşamaları 
48
C. Planlama Türleri 
49
Ç. İmar Planlamasının Amacı 
51
D. İmar Planlamasının Türk Hukukundaki Gelişimi 
52
1. Osmanlı Dönemi 
52
2. Cumhuriyet Dönemi 
56
a. Plansız Dönem 
56
b. Zorunlu Plan Dönemi (1928–1956) 
57
c. 1956 – 1985 Dönemi 
62
ç. 1985 Sonrası Dönem 
65
2. Bölüm
ÜLKE KALKINMA PLANI, BÖLGE PLANI VE MEKÂNSAL PLANLAR
I. ÜLKE KALKINMA PLANI 
67
II. BÖLGE PLANI 
70
III. METROPOLİTEN İMAR PLANI 
72
IV. MEKANSAL PLANLAR 
74
A. Mekânsal Planlama Kademeleri ve İlişkileri 
74
1. Mekânsal Planlama Kademeleri 
74
2. Planlararası İlişkiler 
75
a. Mekansal Planlar Arası İlişkiler 
75
b. Mekansal Planların Diğer Planlarla İlişkileri 
76
ba. Bütünleşik Kıyı Alanları Planı ile ilişkileri 
76
bb. Uzun Devreli Gelişme Planı ile ilişkileri 
77
3. Genel Planlama Esasları 
77
a. Mekansal Planların Planlama İlke ve Esasları 
77
b. Mekansal Planların Hazırlanması ile İlgili Standartlar 
77
B. Mekansal Planların Yapımına Dair Esaslar 
78
1. Araştırma ve Analiz 
78
2. Plan Raporu 
80
3. Gösterim (Lejand) Teknikleri 
80
4. Standartlar 
81
5. Yürüme Mesafeleri 
81
C. Mekansal Strateji Planı 
82
1. Tanım ve Kavram 
82
2. Planlama Alanına Göre Türleri 
84
a. Ülke Düzeyinde Mekânsal Strateji Planları 
84
b. Bölge Düzeyinde Mekânsal Strateji Planları 
84
3. Planlama İlke ve Esasları 
84
4. Planın Unsurları 
85
a. Sektörel ve Tematik Paftalar 
85
b. Plan Raporu 
85
5. Planın Hazırlanması 
85
6. Planın Uygulanması ve İzleme 
86
Ç. Çevre Düzeni Planı 
87
1. Tanımı ve Niteliği 
87
2. Planlama Alanı ve Planlama Yetkisi 
87
a. İl Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 
88
b. Bölge ve Havza Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 
90
3. Çevre Düzeni Planlarının Yapım Usulü 
91
a. Planlama Alanı 
91
b. Planlama ilke ve Esasları 
91
c. Verilerin Elde Edilmesi, Analiz Etüt ve Araştırmalar Yapılması 
92
4. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon ve Değişikliklerin Yapılması 
92
D. İmar Planları 
93
1. İmar Planı İlkeleri 
93
2. Planlamanın Aşamaları 
95
a. Halihazır Harita Alımı 
95
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Rapor ve Görüşlerin Alınması 
97
c. Eşik Analizi 
101
ç. Planın Elde Etme Şeklinin Belirlenmesi ve Plan Yaptırma Yolları 
101
ça. İmar Planlarının Elde Edilme Usulleri 
101
çb. İmar Planlarının Yapımında Yeterlilik 
105
3. Nazım İmar Planı 
106
a. Nazım Plan Kavramı 
106
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Verilerin Elde Edilmesi, Analiz, Etüt ve Araştırmalar 
108
c. Gerekli İzinlerin Alınması 
109
ç. Tarım Arazileri 
109
d. Mer’a, Yaylak ve Kışlaklar 
111
e. Su ve Kanalizasyon Altyapısı 
112
f. Hava Alanları 
112
g. Karayollarının Şehir İçi Yollarla Bağlantısı 
113
h. Vakıf Taşınmazları 
114
ı. Mezarlıklar 
114
i. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı 
115
j. Bilgileri Birleştirme (Sentez), Yorum, Sonuçların Değerlendirilmesi 
115
k. Plan Kararlarına Geçiş, Plan Alternatifleri 
116
4. Uygulama İmar Planı 
119
a. Uygulama İmar Planı Kavramı 
119
b. Uygulama İmar Planı Esasları 
121
c. Uygulama İmar Planı Süreci 
122
5. Mekansal Kullanım Alanlarının Gösterilmesi 
123
a. Belediye Hizmet Alanı 
124
b. Çalışma Alanları 
125
c. Sanayi Alanları, Endüstri Bölgeleri, Endüstri Gelişme Bölgeleri ve Küçük Sanayi Alanları 
125
ç. Sosyal Yapı ve Tesis Alanları 
127
d. Teknik Altyapı Alanları 
128
e. Resmi Kurum Alanı, Resmi Bina ve Tesisler 
128
f. Eğitim Tesisleri 
129
g. Sosyal ve Kültürel Tesisler 
129
h. Sağlık Tesisleri 
129
ı. İbadet Yerleri 
130
i. Otoparklar 
130
j. İtfaiye Alanları 
136
k. Akaryakıt Servis İstasyonları 
136
m. Diğer Mekansal Plan Tanım ve Kullanım Esasları 
138
6. İmar Planlarının Kısımları 
141
3. Bölüm
İMAR PLANLAMASINDA YETKİ
I. İMAR PLANLAMASINDA GENEL YETKİ 
143
A. Belediyeler 
143
1. Tarihi Gelişimi 
143
2. Planlama Yetkisi 
145
3. Mücavir Alan Kavramı, Tespiti, Onaylanması ve Sonuçları 
146
4. İmar Planlarında Karar Organı: Belediye Meclisleri 
147
B. İl Özel İdareleri 
148
II. İMAR PLANLAMASINDA MERKEZÎ İDARENİN YETKİSİ 
150
A. İmar Kanunu’nun 9’uncu Maddesi ile Verilen Yetkiler 
150
B. 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Verilen Yetkiler 
152
C. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8/g Bendi ile Verilen Yetkiler 
152
III. İMAR PLANLAMASINDA ÖZEL YETKİ 
153
A. Büyükşehir Belediyelerinde 
153
1. Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 
153
2. Nazım İmar Planı Yapma Yetkisi 
153
3. Uygulama İmar ve Parselayson Planı Yapma Yetkisi 
154
4. Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilen Görevlerle İlgili Yetkiler 
154
5. İlçe Belediyelerine Ait Planlama Yetkilerinin Büyükşehir Belediyesine Devredilmesi 
155
B. Gecekondu Alanlarında 
155
C. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde 
156
Ç. Sit Alanlarında 
156
D. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde Planlama 
156
1. Kıyılarda Planlama 
157
2. Sahil Şeritlerinde Planlama 
157
a. Sahil Şeridinin Birinci Bölümünü İçeren Uygulama İmar Planları 
157
b. Sahil Şeridinin İkinci Bölümünde Yapılacak Planlar 
158
c. Planların Yürürlüğe Girmesi 
158
3. Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 
159
4. Planların Yapılması 
160
E. Milli Parklarda 
161
1. Milli Park Gelişme Planı 
161
2. Uygulama İmar Planları 
161
F. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
162
G. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde 
163
H. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Ait Arsa ve Arazilerde 
164
1. Belediye ve Mücavir Alanlarda Bulunan ve Özelleştirme Kapsamına Alınmış Kuruluşlara Ait Arazi ve Arsalarda 
164
3. Kıyıda ve Turizm Alanlarında Kalan Yerlerde 
165
I. Toplu Konut Alanlarında 
166
İ. İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapı Bulunan Alanlarda 
167
J. Organize Sanayi, Endüstri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
168
1. Organize Sanayi Bölgelerinde 
168
2. Endüstri Bölgelerinde 
169
3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
170
K. Tarımsal Alanlarda 
171
L. Köy Yerleşme Alanlarında 
172
1. Köy Yerleşme Planları 
172
2. Planların Yapılması, Onaylanması ve Tapuya Tescili 
176
3. Köy Yerleşme Planlarının Uygulanması 
177
M. Boğaziçi’nde 
180
1. Planlama Yetkisi 
180
2. Planların Revize Edilmesi ve Değiştirilmesi 
182
N. Diğer Özel Yetkiler 
183
1. Türk Boğazlar Bölgesinde 
183
2. T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne Ait Taşınmazlarda 
183
3. Haydarpaşa Limanında 
184
4. Karayolu Güzergahlarında 
184
5. Atatürk Orman Çiftliği’nde 
186
6. Olimpiyat Köyünde 
186
7. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde 
186
8. Balıkçı Barınaklarında 
187
9. Yalova Termal Kaplıcalarında 
187
10. Çanakkale Savaşları Tarihi Alanında 
187
11. Kapadakya Alanında 
188
12. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda 
189
13. 1164 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 
190
14. Atatürk Kültür Merkezinde 
190
15. Kamu–Özel İş Birliği Modeli Çerçevesinde; Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarınca Yapılmasına İhtiyaç Duyulan Tesislerin Yapılacağı Yerlerde 
190
IV. İMAR PLANLARININ YAPILMASINDA SÜRE 
191
4. Bölüm
İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK, REVİZYON VE İLAVE YAPILMASI
I. İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE SONUÇLARI 
193
A. İmar Planlarının Değiştirilmezliği İlkesi 
193
B. İmar Planlarında Değişiklik Usulü 
194
1. Bakanlıkça Değişiklik İstenmesi 
195
2. Yerel Yönetimlerce Re’sen Değişiklik Yapılması 
195
3. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişilerince Planlarda Değişiklik Yapılmasının İstenmesi 
196
4. Değişiklik Sırasında Göz önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 
197
a. Gerekçe İlkesine Uyulması 
197
b. Değişikliğin Şehircilik İlkelerine, Planlama Esaslarına ve Kamu Yararına Uygun Olması 
197
c. Planın Bütünlüğünün Bozulmaması 
198
ç. Kazanılmış Haklara Saygı Gösterilmesi 
199
d. Plan Değişikliklerinin Yeterliliğe Sahip Personel Tarafından Yapılması 
199
e. Plan Değişikliklerinin Zorunlu Olması 
200
5. Plan Değişikliğine İlişkin Esaslar 
201
a. Sosyal ve Teknik Alt Yapıya İlişkin Değişiklikler 
201
aa. İlgili Yatırımcı Bakanlık ve Kuruluşların Görüşünün Alınması 
201
ab. Değişikliğin Teknik Zorunluluğa Dayanması 
203
ac. Eşdeğer Alan Ayrılması 
203
aç. Plan Müellifinin Gerekçeli Uygun Görüşünün Alınması 
204
ad. İbadet Yerlerine İlişkin Değişikliklerde Mülki İdare Amirinin İzninin Alınması 
205
b. Kat Adedi ve Bina Yüksekliğini Artıran Değişiklikler 
205
c. Yolların Genişletilmesi, Daraltılması ya da Güzergâhlarının Değiştirilmesiyle İlgili Değişiklikler 
206
ç. Yoğunluk Artıran veya Kentsel Ulaşım Sistemini Etkileyen Değişiklikler 
207
d. Nazım İmar Planları Üzerinde Gösterilen Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarının Konum ile Büyüklüklerinde Değişiklikler 
207
II. İMAR PLANLARINDA REVİZYON YAPILMASI 
208
A. Tanım ve Hukuki Niteliği 
208
B. Revizyon Yetkisi ve Usulü 
209
III. İLAVE İMAR PLANI 
210
IV. İMAR PLANLARININ DEĞİŞTİRİLMESİNİN/REVİZYONUNUN HUKUKİ SONUÇLARI: KAZANILMIŞ HAKLAR SORUNU 
211
A. Kazanılmış Hak Kavramı 
211
B. İmar Mevzuatında Durum 
213
1. İnşasına 2 yıl İçinde Başlanmayan Yapılar 
213
2. Ruhsat Süresi içinde Tamamlanmayan Yapılar 
214
3. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresi içinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmeyen Yapılar 
214
4. Plansız Alanlarda Mevzuata Uygun Yapılmış Yapıların Tamir, Tadil ve İlavelerinde veya Yeniden Yapılması Mümkün Olan Yapılarda 
215
6. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik Altyapı Alanlarında Kalan ve Kamulaştırma Kararı Alınan Yapılar 
216
7. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle, Plana Ait Kararlara Aykırı Düşen Yapılar 
217
C. Danıştay’ın Yaklaşımı 
218
5. Bölüm
MEKANSAL PLANLARIN ONAYLANMASI, İLANI VE HUKUKİ SONUÇLARI
I. PLANLARIN ONAYLANMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 
221
A. Tarihi Gelişimi 
221
B. Planların Sunulması ve Değerlendirilmesi 
222
C. Planların Onaylanması ve Yürürlüğe Girmesi 
223
1. Ortak Kurallar 
223
2. İmar Planlarının Onaylanması ve Yürürlüğe girmesi 
224
a. Normal Belediyelerde 
224
b. Büyükşehir Belediyelerinde 
225
ba. Nazım İmar Planlarının Onaylanması 
225
bb. İlçe Belediyelerinin Uygulama İmar Planlarının Onaylanması 
226
c. Belediye Sınırları Dışında 
227
Ç. Planların İlanı, İtirazlar ve Kesinleşmesi 
228
II. İMAR PLANLARININ HUKUKİ SONUÇLARI 
230
A. İdare Açısından 
230
1. Planları Ölçü Norm Olarak Esas Alma Yükümlülüğü 
230
2. İmar Programı Yapma Yükümlülüğü 
231
3. İmar ve Yapı Faaliyetlerini İmar Planındaki İlke ve Kurallara Göre Gerçekleştirilmesini Sağlama ve Uygulamaları Denetleme Yükümlülüğü 
231
4. Planların Aleniyetini, Dağıtımını Sağlama ve İlgili Yerlere Gönderme Yükümlülüğü 
231
5. Planların Üst Kademe Planlara, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne ve İmar mevzuatına Uygunluğunun sağlanması Yükümlülüğü 
232
6. Planların İncelenmek Üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğüne İletilmesi Yükümlülüğü 
232
7. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Planları İzleme ve İnceleme Yükümlülüğü 
233
B. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişileri Açısından 
233
1. İmar Çapını (İmar Durumu) İsteme Hakkı 
233
a. İmar Çapı (İmar durumu) Kavramı 
233
b. İmar Çapını İstemenin Hukuki Sonuçları 
234
2. İtiraz Hakkı 
235
3. Dava Hakkı: İmar Planlarına Karşı İptal Davasının Açılması 
236
6. Bölüm
İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE
İMAR PLANLARINA HAKİM OLAN İLKELER
I. İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ 
239
A. İmar Planlarının Hukuki Niteliği 
239
II. İMAR PLANLARINA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER 
240
A. Hukuk Devleti İlkesi 
240
B. Açıklık İlkesi 
241
C. Genellik İlkesi 
243
Ç. Üst Derecedeki Planlara Bağlılık (Hiyerarşi) İlkesi 
244
1. Planlar Arasında Hiyerarşi 
244
2. Plan Hiyerarşisi, Planların Kademeli Birlikteliği ve Alt Düzeydeki Planları Yönlendirme Zorunluluğu 
246
D. Kamu Yararı İlkesi 
251
E. Zorunluluk İlkesi 
253
F. Esneklik İlkesi 
253
G. Uzun Süreli Olma İlkesi 
254
H. Bilimsellik İlkesi 
255
I. Katılım İlkesi 
257
İkinci Kısım
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI
7. Bölüm
İMAR PROGRAMI
I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 
265
II. PROGRAM YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
267
A. Tarihi Geçmişi 
267
B. Yürürlükteki Durum 
267
III. İMAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI VE ONAYLANMASI 
268
IV. İMAR PROGRAMLARINDA SÜRE 
269
V. İMAR PROGRAMLARININ HUKUKÎ SONUÇLARI 
269
B. Kısıtlamaların Süreye Bağlılığı 
271
C. Programa Alınmayan Alanlarda Mevcut Kullanımın Devamının Mümkün Olması 
272
Ç. İmar Programına Alınan Yerlerin Vergilerinin İdarece Ödenmesi 
273
8. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜ
I. KAMULAŞTIRMA HAKKINDA GENEL BİLGİLER 
275
II. İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜNÜN UYGULANMASI 
282
A. Genel Olarak 
282
B. İmar Hukukunda Kamulaştırma Usulünün Uygulandığı Yerler 
283
1. İmar Programına Alınan Yerlerde 
283
a. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Kamulaştırma 
283
b. Kamu Hizmetlerine Ayrılan Yerlerde 
284
c. Cephe Hattının Gerisinde Kalan Yerlerde Kamulaştırma 
286
2. İmar Programına Alınmayan Yerlerde 
287
III. İMAR KAMULAŞTIRMALARININ İLKE VE ÖZELLİKLERİ 
288
A. İmar Planlarına Uygunluk 
288
B. Kamu Yararı Kararından İstisna Tutulma 
289
C. Kamulaştırmada Trampa İmkanı 
290
Ç. Kamulaştırma Bedelinin Takdirinde İmar Faktörünün Nazara Alınmaması 
291
D. Kamulaştırma İşlemine Karşı Açılacak Davalarda İmar Planlarının İptalinin İstenebilmesi 
291
E. Kamulaştırmanın İmar Planında Öngörülen Amaçla Sınırlı Olması 
292
F. İdarenin Kamulaştırma Yapmakla Yükümlü Olması 
293
G. Kamulaştırılan Yerin Emlak Vergilerinin İdarece Ödenmesi 
293
VI. KAMULAŞTIRMA – KISITLILIK İLİŞKİSİ VE KISITLANAN TAŞINMAZLARIN EMLAK VERGİSİ 
294
A. Genel Olarak 
294
B. Kısıtlılığın Başlangıcı ve Sonu, Kapsamı ve Emlak Vergisi 
294
1. Kısıtlılığın Başlangıcı 
294
2. Kısıtlılığın Sonu 
296
3. Kısıtlılığın Kapsamı 
297
4. Kısıtlılık Döneminde Emlak Vergisi 
297
C. Umumi Hizmetlere veya Kamu Hizmeti Tesisi Arsalarına Ayrılan Yerlerdeki Kısıtlılığın Kaldırılması 
298
1. İlgili İdarenin Kamulaştırmadan Vazgeçmesi 
298
2. Kamulaştırmanın Yapılması Amacıyla İdareye Başvuru 
298
3. İmar Planında Değişiklik Yapılması Talebinde Bulunulması 
300
4. Kamulaştırmasız El Atma Davası 
301
a. Kamulaştırmasız El Atma Kavramı 
301
b. Kamulaştırmasız El Atma Türleri 
302
ba. Hukuka Uygun El Atma 
302
bb. Hukuka Aykırı El Atma 
303
bba. Fiilen El Atma 
303
bbb. Hukuken El Atma 
309
c. Kamulaştırmasız El Atma Halinde Açılabilecek Davalar 
314
ca. Elatmanın Önlenmesi Davası 
314
cb. Bedel Davası 
314
cc. Tazminat Davası 
321
cç. Ecrimisil Davası 
326
cd. Dava Açma Süresi 
327
ç. Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Görevli Mahkeme 
327
5. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 
329
6. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru 
330
9. Bölüm
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI SONUCUNDA OLUŞAN VE
MÜSTAKİL İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN/OLAN
PARÇALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 
331
II. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
331
A. Satılabilecek Taşınmazlar 
331
B. Satış Yöntemi 
331
C. Satış Yapılabilecek Kişiler 
332
III. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
333
IV. BELEDİYE VE VALİLİKLERE AİT PARSELLERLE ŞÜYULU TAŞINMAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
333
V. DEĞERLENDİRME ŞARTLARI 
334
VI. İMAR KANUNU’NUN 17’NCİ MADDESİNİN UYGULAMALARINA KARŞI YARGI YOLU 
335
A. Bedele İlişkin Yargı Yolu 
335
B. İptal Davaları 
337
C. Tapu İptali ve Tescil Davaları 
338
10. Bölüm
BÖLGELEME
I. BÖLGELEME KAVRAMI 
339
A. Tanım, Amaç ve Önemi 
339
B. Ortaya Çıkışı 
340
II. BELLİ BAŞLI BÖLGELEME TÜRLERİ 
341
A. Kullanım Bölgelemesi (Use Zoning, Character Zoning) 
341
1. Oturma Bölgeleri (Residential Area) 
342
2. Ticaret Bölgeleri (Commercial Zones) 
346
3. Sanayi Bölgeleri (Industrial Districts) 
348
4. Karma Bölgeleme 
351
5. Diğer Kullanım Bölgelemeleri 
353
B. Yoğunluk Bölgelemesi (Density Zoning) 
354
1. Kavram ve Tanım 
354
2. Yoğunluk Bölgelemesi Araçları 
355
a. En Küçük Parsel Yüzölçümünün Tespit Edilmesi 
356
b. Parsel Boyutlarının Sınırlandırılması 
357
ba. Planlı Alanlarda 
357
bb. Plansız Alanlarda 
358
bba. Belediye ve Mücavir Alanlar İçerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
359
bbb. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
360
bbc. Belediye ve Mücavir Alan Sınırlar İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskân Dışı) Alanlarda 
360
c. Yapının Parselle Bağlantısının Denetlenmesi 
360
ca. Taban Alanı 
361
cb. Yapı İnşaat Alanı 
363
cca. Bahçe Uzaklıkları 
363
C. Yükseklik Bölgelemesi (Height Zoning) 
368
1. Kavram ve Önemi 
368
2. İmar Mevzuatında Yükseklik Bölgelemeleri 
369
a. Planlı Alanlarda 
369
b. Plansız Alanlarda 
371
Ç. Başka Bölgeleme Sınırlamaları 
372
1. Mezarlıklar 
372
a. Mezarlıkların İnşası, Tesis, Tanzim ve Tezyini 
372
aa. Mezarlıkların İnşası 
372
ab. Mezarların Tanzim, Techiz ve Tezyini 
374
b. Mezarlıkların Korunması 
374
c. Mezarlıklarla İlgili Bölgeleme Kuralları 
376
2. Hayvan Ahırları 
378
4. Bölgeleme Kurallarına Aykırılık ve Sonuçları 
378
11. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA İFRAZ VE TEVHİD
I. İMAR HUKUKUNDA İFRAZ (AYIRMA) VE TEVHİT (BİRLEŞTİRME) 
381
A. Tanım ve Kavram 
381
1. İfraz (Ayırma) 
381
2. Tevhit (Birleştirme) 
381
B. İfraz çeşitleri 
382
1. İfraz İstemine Göre 
382
a. Rızai (İsteğe Bağlı) İfraz (Parselasyon) 
382
b. Mahkeme Kararı ile İfraz 
383
c. Cebri İfraz (Hamur Kuralı, Arsa ve Arazi Düzenlemesi) 
383
2. Yeni Adalar Oluşup Oluşmamasına Göre 
383
a. Basit ifraz ve Tevhit (Parselasyon Niteliğinde Olmayan) 
383
b. Parselasyon Niteliğinde İfraz ve Tevhit 
384
C. İfraz ve Tevhit İşlemlerinin Hukuki Niteliği 
384
Ç. İfraz ve Tevhidin Arazi ve Arsa Düzenlemesinden Farkı 
385
D. İmar Planı Bulunan Alanlarda İfraz ve Tevhit 
385
1. Uygulama İmar Planının Yürürlüğe Girmiş Olması 
385
2. Uygulama İmar Planına Uygun Olarak Parselasyon Planının Yapılması 
386
a. Kural 
386
b. İstisnalar 
386
3. İfraz ve Tevhit İşlemleri Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
387
a. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerin İfrazına Yer Verilmemesi 
387
b. Yapılacak İfraz ve Tevhidin İmar Planlarına ve İmar Mevzuatına Uygun Olması 
388
c. Yola Cephesi Olmayan Parsel Oluşturulamaz ve İfraz Edilemez. 
388
ç. Yapı Yapılması Yasaklanan Afet Alanları İfraz Edilemez 
389
d. Kamu Hizmet ve Tesislerinin Gerçekleştirilmesi Amacıyla Yapılacak Kamulaştırmalarda İfrazlar 
390
f. Mevcut Haliyle Yapılaşmaya Elverişli Olmayan Parsellerin Resen Tevhit Veya İfrazı 
390
g. İfraz ve Tevhidin Zorunlu Olmadığı Durumlar 
391
h. Aynı Yapı Nizamı ve Kullanım Kararına Sahip Parsellerin Tevhidi 
391
ı. Yapı Nizamı ve Kullanım Kararı Farklı Olan Parseller Tevhit Edilememesi 
391
i. İfraz Şartlarının Aranmadığı Durumlar 
391
j. İki Parselin Tevhidinde Kademelenme Yapılmasının Zorunlu Olduğu Durumlar 
392
k. İfraz ve Tevhit, Maliklerin Talebi Üzerine Yapılabilir 
392
l. İfraz ve Tevhitte Düzenleme Ortaklık Payı Alınamaz 
392
m. İfraz ve Tevhit Yola ve Yeşil Alana Terk Şartına Bağlanamaz 
393
2. Parselasyon Planı Oluşturulmamışsa 
393
3. Gelecekteki Gelişmeye Açık Alanlarda İfraz ve Tevhit 
394
4. İmar Planlarında Parsel Cepheleri Tayin Edilmeyen/Edilen Yerlerde Yapılacak İfrazlar 
395
E. İmar Planı Dışında Kalan Alanlarda İfraz ve Tevhit 
396
1. Belediye ve Mücavir Alanlar İçerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
396
2. Belediye ve Mücavir Alanlar dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda İfraz 
397
3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı dışında Kalan (İskân Dışı) Alanlarda İfraz ve Tevhit 
398
F. İmar Mevzuatında İfrazla ve Tevhitle İlgili Sınırlamalara Uyulmaması Gereken Durumlar 
398
1. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Devri Gereken Taşınmaz Mallarda 
398
2. Tarım Arazilerinde 
399
3. Taşkömürü Havzasındaki Bedelli Devir Edilecek Taşınmaz Mallarda 
399
4. Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesinde 
400
a. Hazineye Ait Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğünün Kullanımında Olan Taşınmaz Mallarda 
400
b. Şanlıurfa İli Ceylanpınar İlçesinin Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Bulunan ve Tapuda Hazine Adına Tescilli Olan Taşınmazlar ile Tescil Harici Bırakılan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerler 
400
5. Özel Ormanlarda 
401
6. Taşınmaz Kültür Varlıklarında 
401
7. Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde 
402
G. Tevhidin Yapılabileceği Durumlar 
402
H. İfraz ve Tevhit Usulü 
403
II. İFRAZ VE TEVHİT İŞLEMLERİNİN ONAYI VE ŞUYUUN İZALESİ DAVASI 
405
A. Onaylama Yetkisi 
405
B. Onaylamada Süre 
406
C. Tapu Dairesince Yapılacak İşlemler ve Süresi 
406
Ç. Şüyuun İzalesi 
407
1. Tanım ve Kavram 
407
2. Şuyuun İzalesi Yolları 
408
12. Bölüm
ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON)
I. TANIM, TARİHİ GELİŞİMİ, AMACI, ÖNEMİ VE FAYDALARI 
409
A. Terim Meselesi ve Tanım 
409
B. Tarihi Gelişimi 
410
1. Batı’da 
410
2. Türkiye’de 
411
C. Amacı 
415
Ç. Denetim Niteliği 
416
D. Önemi ve Yararları 
417
E. Hukuki Niteliği 
418
F. 3194 Sayılı Kanuna Göre AAD ile 2981/3290 Sayılı Kanunun 10/c Maddesine Göre AAD Uygulaması Arasındaki Farklar 
420
II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ YETKİSİ 
422
A. Belediye ve Mücavir Alanlarda 
422
B. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında 
422
C. Büyükşehir Belediyelerinde 
423
Ç. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
424
1. 01 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Kapsamındaki Yetkiler 
424
2. Tabi Afetlerle İlgili Kanunlar Kapsamındaki Yetkiler 
424
3. Haydarpaşa Limanı ile İlgili Yetkiler 
425
4. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarına Ait Taşınmazlarla İlgili Yetkiler 
425
5. Milletvekili Lojmanlarıyla İlgili Yetkiler 
426
6. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 6495 Sayılı Kanunla Eklenen 8/g Maddesi ile Verilen Yetkiler 
426
D. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
426
E. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
427
F. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
428
III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON) İŞLEMİNİN AŞAMALARI 
428
A. Düzenleme Alanının Belirlenmesi 
428
1. Düzenleme Alanını Tespit Yetkisi 
428
2. Düzenleme Alanının Tespiti Esasları 
429
3. Düzenleme Sınırının Geçirilirken Dikkat Edilecek Hususlar 
431
B. Parselasyon Yapabilecek Görevlilerin Görevlendirilmesi 
434
C. Hazırlık Çalışmaları 
435
1. Halihazır Harita ve Onaylanmış İmar Planının Elde Edilmesi 
435
2. Tapu Kayıtlarının ve Haritaların Elde Edilmesi 
435
3. Halihazır Haritaların Revize Edilmesi 
435
4. Kadastral Parsellerin Halihazır Haritaya Aktarılması 
436
5. Uygulamaya Giren Parsellerin Yüzölçümlerinin Kontrolü 
436
6. Tapu Kayıtları Üzerinde Belirtme Yapılması 
437
7. Uygulama Haritalarının Hazırlanması ve İmar Adalarının Numaralandırılması 
437
a. Uygulama Haritalarının Hazırlanması 
437
b. İmar Adalarının Numaralandırılması 
438
Ç. Düzenleme Alanında Uygulama İşlemleri 
439
1. İmar Adalarının Parsellenmesi ve Parselasyon Planlarının Düzenlenmesi 
439
a. Genel Olarak 
439
b. Parselasyon Planının Tanımı 
440
c. Parselasyon Planlarının Hazırlanması, Onaylanması ve İlanı 
442
ca. Parselasyon Planlarının Yapımında Yeterlik 
442
cb. Parselasyon Planlarının Hazırlanması 
442
cc. Parselasyon Planlarının Onaylanması ve İlanı 
443
çç. Parselasyon Planlarının Yapılması ve Onaylanmasında Süre 
443
ç. Parselasyon Planlarının Kontrol ve Tescili 
445
2. Yola Cephesi Olmaya Parsel Oluşturulmaması 
445
3. Asgari Parsel Büyüklüğünün Altında Parsel Oluşturulmaması 
445
4. Düzenleme Alanında Bulunan Yapıların Durumu 
446
5. Düzenlenmiş Arsalarda Bulunan Yapılarda İlave Değişiklik ve Tamiratlar 
447
a. Küçük Ölçüde Zaruri Tamirlerin Yapılabileceği Yapılar 
448
b. Parsel Sahibinin Muvafakatı İle İlave Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilen Yapılar 
448
c. Parsel Sahibinin Muvafakatının Olmadığı Takdirde İlave Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilmeyen Yapılar 
449
ç. Plan ve Mevzuat Hükümlerine Göre Mahzur Bulunduğu Gerekçesiyle İlave, Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilmeyen Yapılar 
449
d. İK m. 18 Hükümlerinin Tatbiki Mümkün Olmayan Hallerde Kadastral Parsellere Ruhsat Verilmesi 
449
c. Hazine ya da Belediyeye Ait Yerlere Rastlayan Yapılar 
450
ç. Kamu Hizmetlerine Ayrılan Yerlere Rastlayan Yapılar/Ağaçlar 
451
6. Hisseli Arazi ve Arsaların Müstakil Hale Getirilebilmesi 
451
7. Plan İçinde Kapanan Yollar ve Yol Fazlaları 
452
a. Yoldan İhdas 
452
b. İhdas Edilen Kadastral Yolların Kullanımı 
453
c. İmar Kanunu’nun 15 ve 16’ncı Maddeleri Gereğince İhdas 
454
ç. Mücavir Alanlarda İhdas 
455
d. Plansız Alanlarda İhdas 
455
e. İmar Yollarının İhdası 
456
D. Düzenleme Ortaklık Payının Tespiti 
457
1. Tanımı, Amacı ve Şartları 
457
a. Tanım 
457
b. Düzenleme Ortaklık Payının Amacı ve Dayanağı 
458
c. Düzenleme Ortaklık Payının Şartları 
459
ca.Parselasyon Planlarının Yapılmış Olması 
459
cb. Düzenlemeye Giren Tüm Parsellerden DOP Kesilmesi 
459
cc. Düzenlemeye Giren Tüm Parsellerden Yüzölçümleri Oranında Eşit ve Dengeli DOP Alınması 
459
cç. Herhangi Bir Parselden Bir Defadan Fazla DOP Alınmaması 
460
cd. İfraz ve Tevhit Sırasında Kesilen Miktarı % 45’e Tamamlayacak Oranda DOP Alınması 
460
ce.Yüzölçümü Farklılığı’nın DOP’da Eritilmemesi 
461
cf. Düzenleme Nedeniyle Yapılan Giderlere İştirak İstenmemesi 
461
cg. Yeniden Düzenleme Yapılan Yerlerden Ayrıca Değerlenme Resmi Alınmaması 
462
2. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı ve Hesaplanması 
462
a. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı 
462
b. Düzenleme Ortaklık Payının Hesaplanması 
463
c. Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Hata 
464
ca. Kapanan Yolların Durumu 
464
cb. Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin Durumu 
465
cc. Uygulama Alanındaki Tescil Harici Tesislerin Durumu 
466
cç. Umuma Ait Tesislerin Uygulama Bölgesinde Var Olması 
466
3. DOPO Hesabı 
466
4. DOP Olarak Ayrılan Alanların Umumi Hizmetlere Ayrılan Alanlara Yetmemesi Halinde Kamulaştırma 
467
5. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 
467
a. Umumi Hizmet Alanı Kavramı 
467
b. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 
469
ba. Umumi Hizmetler İçin Kullanılması 
469
bb. Taşkın Kontrol Tesisi Alanlarının Karşılanması Amacıyla Kullanılması 
470
E. Düzenleme Ortaklık Payının Anayasaya Aykırılığı Sorunu 
471
F. Dağıtım ve Tahsis 
472
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesine Giren Kadastro Parselinin Dağıtımı 
472
2. Bölgenin İhtiyacına Ayrılan Alanların Tescili 
473
3. İmar Parsellerinin Tahsisi 
473
a. İmar Parselinin, Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden Verilmesi 
473
b. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesi ve Nedenleri 
474
ba. Hukuki Nedenler 
475
bb. Teknik Zorunluluklar 
475
bc. Fiili Zorunluluklar 
476
c. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesinin Sonuçları 
477
ca. Müstakil Hale Getirilebilmesi 
477
cb. Hisselendirme Yapılabilmesi 
477
cc. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun Uygulanması 
478
cc. Düzenleme Ortaklık Payının Bedele Dönüştürülmesi 
479
G. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Düzenlenen Cetveller 
481
1. Kadastro Kayıtları Özeti 
481
2. Özet Cetveli 
481
3. Ada Dağıtım Cetveli 
481
4. Mal Sahipleri Araştırma ve Özet Formu 
482
5. Tescile Esas Dağıtım Cetveli 
482
6. DOP Hesap Cetveli 
482
7. Kadastro Ayırma Çapı 
483
IV. KAMU TESİS ARSALARINA TAHSİS 
483
V. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİNE HALKIN KATILIMI 
484
VI. KADASTROSU YAPILMAMIŞ ALANLARDA ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ 
486
VII. İMAR PLANI OLMAYAN YERLERDE YAPILAŞMA AMACIYLA ÖZEL PARSELASYON PLANLARI VE SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMELERİNİN YAPILAMAMASI 
487
VIII. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİNİN KESİNLEŞMESİ VE İTİRAZ 
487
A. Arsa ve Arazi Düzenlemesinin Onayı ve İlanı 
487
B. Arsa ve Arazi Düzenlemesine İtiraz ve Giderilmesi 
488
IX. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN İDARECE GERİ ALINMASI 
488
X. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN YARGI KARARIYLA İPTAL EDİLMESİ 
489
13. Bölüm
İMAR UYGULAMASI NEDENİYLE HAZİNEYE VE
İL ÖZEL İDARELERE AİT TAŞINMAZLARIN BELEDİYE VE
İL ÖZEL İDARELERİNE TERKİ
I. TERKİN ŞARTLARI 
492
A. Terk Yapılacak Taşınmazların İmar Planlarında Meydan, Yol, Su Yolu, Park, Yeşil Saha, Otopark, Toplu Taşıma İstasyonu Ve Terminal Gibi Umumi Hizmetlere Ayrılmış Yerlerde Kalması 
492
B. Hazineye veya İl Özel İdarelerine Ait Bulunması 
493
C. Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne Ait Olmaması veya Milli Savunma Bakanlığı Tarafından Kullanılmıyor Olması 
493
Ç. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın İzninin Alınması 
493
D. Parselasyonun Yapılmış Olması 
493
II. TERK YETKİSİ 
494
III. TERK İŞLEMİNİN AŞAMALARI 
495
IV. TAŞINMAZIN TERK EDEN KAMU İDARESİNE İADESİNİN ŞARTLARI 
496
A. Özel Mülkiyete Konu Olma 
496
B. Amaç Dışı Kullanım 
497
14. Bölüm
YAPI RUHSATI
I. GENEL OLARAK 
499
II. YAPI KAVRAMI 
499
A. İmar Hukukunda Yapı 
499
B. Resmî Bina – Özel Bina Ayrımı 
501
III. PLANLI ALANLARDA YAPI RUHSATI 
502
A. Genel Kural 
502
B. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektiren Yapılar veya Mevcut Yapıdaki Değişiklikler 
503
C. Özel Kişilere Ait Yapılarda Yapı (İnşaat) Ruhsatı 
504
1. Yeni Yapılar 
504
a. Genel Şartlar 
504
aa. Uygulama İmar Planının Yürürlüğe Girmiş Olması 
504
ab. Ruhsat İstenilen Yerin Şuyulandırılarak İmar parseli Haline Dönüşmesi 
505
ac. Projelerin Yürürlükteki Hukuk Kurallarına Uygun Olması 
506
aç. Teknik Altyapı Hizmetlerinin Götürülmüş Olması 
508
ad. Bina İnşaat Harcının Yatırılması 
508
ae. Kanunlardaki Şartların Dışında İdarece Ek Şartlar Konulamaması 
509
b. İdareden Alınması Gereken Belgeler 
509
ba. İmar Durumu (İmar Çapı) 
509
bb. Yol Kotu Tutanağı 
510
bc. Kanal Kotu Tutanağı 
510
bç. Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Raporu 
510
bd. Aplikasyon Krokisi 
511
be. Kayıt ve Suret Harcı 
512
c. Projelerin Hazırlanması 
513
ç. Yapı Ruhsatı Talebinde Bulunulması 
513
da. Bina İnşaat Harcının ve Diğer Harçların Yatırılması 
514
db. Otopark Bedelinin Yatırılması 
515
dc. Ruhsat Başvurusuna Eklenecek Belgeler 
516
dca. Tapu Kayıt Örneği ya da Tapu Yerine Geçebilecek Belgeler 
516
dcb. Mimari Proje 
517
dcc. Vaziyet Planı 
518
dcç. Yapı Aplikasyon Projesi 
518
dbd. Statik Proje 
519
dce. Mekanik Tesisat Projesi 
519
dbf. Elektrik Tesisat Projesi 
520
dbg. Peyzaj Projesi 
520
dch. Yapının Özelliğine ve Mahallin Şartlarına Göre İlgili İdarece Ek Olarak İstenen Projeler 
520
dbh. Projelerin Enerji Ekonomisi Şartlarına Uygunluğu 
520
dbı. Projelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik’te Öngörülen Şartlara Uygunluğu 
521
dbi. Projelerin Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliğine Uygunluğu 
522
dc. Diğer Hususlar 
523
d. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 
523
e. Avan Proje Zorunluluğu Getirilmemesi ve İstisnaları 
525
f. Gerektiğinde İlgili Makamlardan Görüş Alınması 
525
g. Gerektiğinde Parsel Malik veya Maliklerden Görüş Alınması 
526
h. Fenni Mes’ullerin ve Fen Adamlarının Belirlenmesi ve Sorumlulukları 
527
2. Ek Yapım ve Değişiklikler 
529
a. Özgün Fikir İfade Eden Yapılarda ve Onaylı Mimari Projelerde Ruhsata Tabi İlave, Esaslı Tamir ve Tadillerde Proje Müelliflerinin Görüşünün Alınması 
530
b. İzin Alınması Gerekmeyen Durumlar 
532
Ç. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Yapılar 
533
1. Ruhsat Ön Şartları 
533
a. İmar Planlarının Yapılmış Olması 
533
b. ÇED Olumlu Raporu veya ÇED Gerekli Değildir Kararı Alınması 
534
c. Avan Proje Hazırlattırılarak İlgili İdarelere Sunulması 
534
ç. Her Türlü Fenni Mesuliyetin Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Mimar ve Mühendislerince Üstlenilmesi 
534
d. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği m. 57’deki Belgelerin Aranması 
534
2. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 
535
3. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekât ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapı ve Tesisler 
536
4. Elektronik Haberleşme İstasyonları 
537
D. Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
539
1. Yeni Yapılar 
539
a. Teknik Alt Yapısı Yapılmış Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
539
b. Teknik Alt Yapısı Yapılmamış Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
539
c. Toplu Konut Alanlarında Yapı Ruhsatı 
540
2. Mevcut Binalar 
540
E. Özel İmar Düzenine Tabi Yerlerde Yapı Ruhsatı 
540
1. Sit Alanlarında 
540
2. Organize Sanayi Bölgelerinde 
541
3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
542
4. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurtma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 
542
a. Kıyılarda 
542
b. Kıyıda Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 
543
c. Sahil Şeritlerinde 
544
5. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
545
6. Toplu Konut Alanlarında 
546
7. Su Taşkını Riski Altında Olan Yerlerde 
546
8. Halk Konutları, Nüve Konutlar ve Geçici Olarak Kullanılacak Misafir Konutları İnşasında 
547
9. Boğaziçi Alanında 
547
IV. PLANSIZ ALANLARDA YAPI RUHSATI 
547
A. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı İçinde Planı Bulunmayan Alanlarda 
547
1. Özel Kişilere Ait Yapılar 
547
2. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 
548
B. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda 
548
V. BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPI RUHSATININ VERİLMESİ 
549
A. Yapı Ruhsatı Verme Yetkisi 
549
1. Belediye Sınırları İçinde ve Dışında 
549
2. Köylerde 
551
3. Organize Sanayi Bölgelerinde 
551
4. Afet Bölgelerinde 
551
5. Diğer Yetkili Makamlar 
552
B. Başvurunun Değerlendirilmesi ve Ruhsatın Düzenlenmesi 
552
C. Yapı Ruhsatının Geçerlilik Süresi 
553
Ç. Süresi Biten Ruhsatın Yenilenmesi 
554
D. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresii İçinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmemesi Nedeniyle Ruhsatı Hükümsüz Hale Gelen Yapılar 
555
E. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik altyapı Alanlarında Kalap Yapılar 
556
F. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle Plana Ait Kararlara Aykırı Hale Gelen Yapılar 
556
G. İmar Mevzuatına Aykırı İzinlerin İdarece Geri Alınması 
557
H. Plan Değişikliğinin İptali, İnşaat Ruhsatının Kendiliğinden İptali Sonucunu Doğurmaz 
558
VI. GEÇİCİ YAPI RUHSATI 
558
A. İmar Programına Alınan Yerlerde 
559
B. İmar Programına Henüz Alınmamış Yerlerde 
559
1. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Muvakkat Yapı İzni 
559
2. Plana Göre Kapanması Gereken Yol ve Çıkmaz Sokak Üzerinde Muvakkat Yapı İzni 
560
3. İmar Yoluna Mhareci Bulunmayan ve Komşu Parsellerin Yapılaşmış Olması Nedeniyle Tevhit İmkanı Kalmayan Parsellerde Muvakkat Yapı İzni 
560
C. Geçici Yapı ile İlgili Diğer Hususlar 
561
1. Muvakkat Yapı İzin Süresi 
561
2. Muvakkat Yapıların Kullanılması 
561
3. Muvakkat Yapıların Tapuya Şerhi 
561
4. Yapı Sahibince Taahhütname Verilmesi 
561
5. Muvakkat Yapıların Yıkılmamasının Müeyyidesi 
561
6. Muvakkat Yapılarla İlgili Yapılaşma Kuralları 
561
7. Kamulaştırılması Gereken Taşınmazlarda Muvakkat Yapı İzni 
562
Ç. Geçici İnşaat Ruhsatı Verilmesinde Yetki 
563
VII. YAPI YAPILIRKEN DİKKATE ALINACAK KURALLAR 
563
VIII. YAPI RUHSATINA TABİ OLMAYAN YA DA RUHSATLI SAYILAN YAPILAR 
565
A. Planlı Alanlarda 
565
1. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektirmeyen Özel Kişilere Ait Yapılar veya Mevcut Yapılardaki Değişiklikler 
565
a. Basit Tamir ve Tadiller 
565
b. Şantiye Binaları 
566
c. Bahçe Duvarları 
567
2. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 
568
3. 2981 Sayılı Kanundan (İmar Affından) Yararlanmış Yapılar 
569
4. 2981 Sayılı Kanunun Geçici 2. Maddesi Kapsamında Ruhsatlı Sayılan Yapılar 
570
a. 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Yürürlüğe Girdiği 17 Ocak 1957 Tarihinden Önce Yapılmış Yapılar 
571
b. 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Ek Madde 8 Kapsamına Giren Alanlarda 10 Ocak 1975 Tarihinden Önce Yapılmış Yapılar 
571
ç. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında 6785 Sayılı İmar Kanununun Ek 8. Maddesi Gereğince Çıkarılan Yönetmeliğin 1.03. Maddesi Kapsamı Dışında Kalan Köy ve Mezralar ve Dağınık Yerleşik Alanlarda Sanayi, Depolama, Turistik ve Tarımsal Yapılar Dışında Kalan İmar Mevzuatına Aykırı Yapılar 
572
B. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı Dışında Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında 
573
1. Özel Kişilere Ait Yeni Yapılar, Ek Yapım ve Değişiklikler 
573
a. Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 
574
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Ek Madde 8 Gereğince Çıkarılan Yönetmeliğin 1.03. Maddesi Kapsamı Dışında Kalan Köy ve Mezralar ve Dağınık Yerleşik Alanlarda Sanayi, Depolama, Turistik ve Tarımsal Yapılar Dışında Kalan İmar Mevzuatına Aykırı Yapılar 
575
2. Tarımsal Amaçlı Seralar 
576
3. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 
577
a. İmar Planı Olmayan Köy Yerleşik Alanı Sınırları İçerisinde Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapılar 
577
b. İmar Planı Olmayan Köy Yerleşik Alanı Sınırları İçerisinde Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapıların Dışında Kalan Kamusal Yapılar 
577
c. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekat ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapılar 
578
15. Bölüm
YAPI KULLANMA İZNİ
I. TANIM 
579
II. PLANI BULUNAN ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 
579
A. Genel Olarak 
579
B. Yapı Kullanma İzni Verilebilmesinin Şartları 
580
1. Tamamlanmış Bir Yapının Bulunması 
580
2. Mal Sahibinin Müracaatı 
580
3. Yapı Kullanma İzni Başvurusuna Eklenmesi Gereken Belgeler 
580
4. Projelerin Enerji Ekonomisi Şartlarına Uygunluğu 
581
5. Enerji Kimlik Belgesinin Düzenlenmiş Olması 
582
6. Projelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik’te Öngörülen Şartlara Uygunluğu 
585
7. Yapı Kullanma İzni Harcının Yatırılması 
585
C. Yapı Kullanma İzninin Verilmesinde Yetki 
586
Ç. Yapı Kullanma İzni Başvurusu Üzerine İdarenin Görevleri 
586
1. Yapının İmar Mevzuatına Uygunluğun ve Kullanılmasında Fen Bakımından Mazur Görülmediğinin Tespiti 
586
2. Cins Değişikliğinin Yapılması 
587
3. Yapı Kullanma İzninin Düzenlenmesi 
587
D. 30 Gün İçinde Yapı Kullanma İzninin Verilmesi Zorunluluğu 
589
III. PLANSIZ ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 
590
IV. YAPI SERTİFİKASI 
592
V. YAPI KULLANMA İZNİNİN SONUÇLARI 
592
A. Yapı Kullanma İzni Yapının Bittiğini Gösterir 
592
B. Belediye Hizmet ve Tesislerinden Yararlanabilmeyi Sağlar 
592
C. Yapı Kullanma İzni Alınmadan Alınan İşletme Ruhsatları İptal edilebilir 
592
VI. GEÇİCİ YAPI KULLANMA İZNİ 
593
VII. KAT MÜLKİYETİNE GEÇİŞ 
593
VIII. YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA İZNİ VERME YETKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
594
16. Bölüm
YAPILAŞMA ESASLARI VE YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER
I. YAPILAŞMA ESASLARI 
595
A. Binalara Kot Verilmesi 
595
1. Uygulama İmar Planı Planı Bulunan Alanlarda 
595
a. Yoldan Kotlandırma 
595
b. Tabii Zeminden Kotlandırma 
596
c. Köşe Başı Parsellerde Kotlandırma 
597
ç. İki Yola Bakan Ara Parsellerde Kotlandırma 
597
2. Plansız Alanlarda 
598
B. Bahçe Tesviyesi 
598
1. Bahçe Tesviyelerine İlişkin Esaslar 
598
2. Ön Bahçelerin Tesviyesi 
599
3. Yan Bahçelerin Tesviyesi 
600
4. Arka Bahçelerin Tesviyesi 
600
C. Parsel Kullanım Fonksiyonlarına Göre Yapılaşma Şartları 
600
1. Merkezi İş Alanı 
600
2. Sanayi Bölgesi 
601
3. Park Alanları 
601
4. Piknik ve Eğlence (Rekreasyon) Alanları 
602
5. Spor ve Oyun Alanları 
602
6. Konut Alanı 
603
7. Ticaret Alanı 
604
8. Karma Kullanım Alanları 
604
9. Sosyal Mekanlar 
605
10. İbadet Yeri 
606
Ç. Taban Alanı ve Katlar Alanı 
606
1. Taban Alanı 
606
2. Katlar Alanı 
608
D. Bir Parselde Birden Fazla Bina Yapılması 
612
E. Eksik Katlı Bina Yapılması 
613
II. YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER 
613
A. Yapıda Bulunması Zorunlu Olan Kullanımlar 
613
B. Kat Yükseklikleri 
614
C. Yapı Piyesleri ve Ölçüleri 
616
Ç. Bina Girişleri ve Rampaları 
616
D. Merdivenler 
618
E. Işıklıklar ve Hava Bacaları 
620
F. Bacalar 
621
G. Asansörler 
622
H. Su Depoları 
624
I. Fosseptikler 
625
İ. Korkuluklar 
625
J. Kapı ve Pencereler 
625
K. Çatılar 
626
L. Çıkmalar ve Saçaklar 
629
M. Kapıcı Dairesi, Bekçi Odası ve Kontrol Kulübeleri 
631
N. Portikler 
632
O. Fırınlar 
633
Ö. Pasajlar ve Alışveriş Merkezleri 
633
P. Tuvaletler 
634
R. Çay Ocakları 
635
S. Bodrumlar 
635
Ş. Müştemilatlar ve Paratonerler 
637
17. Bölüm
İMAR VE YAPI DENETİMİ VE ÖRGÜTLENMESİ
I. YAPI DENETİMİ KAVRAMI VE TARİHİ GELİŞİMİ 
639
A. Kavram 
639
B. Tarihi Gelişimi 
640
II. 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUNA GÖRE YAPI DENETİMİ 
641
A. Yapı Denetiminin Kapsamı ve İstisnaları 
642
1. Yapı Denetiminin Kapsamı 
642
2. Yapı Denetiminin İstisnaları 
642
a. İK m. 26’da Belirtilen Kamuya Ait Yapı ve Tesisler 
642
b. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 27. Maddesinde Belirtilen Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 
642
c. Bodrum Katı Dışında En Çok İki Katlı ve Yapı İnşaat Alanı Toplam 200 Metrekareyi Geçmeyen Müstakil Yapılar 
643
ç. Entegre Tesis Niteliğinde Olmayan Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Yapı ve Tesisler 
643
d. Diğer İstisnalar 
644
B. Yapı Denetiminde İlgili İdareler ve Sorumlulukları 
644
C. Merkez Yapı Denetim Komisyonları 
645
1. Oluşumu 
645
2. Görev ve Yetkileri, Çalışma Usul ve Esasları 
646
Ç. Yapı Denetim Kuruluşları 
648
1. Oluşumu 
648
2. Özellikleri 
649
3. Yapı Denetim Kuruluşlarına İzin Belgesi Verilmesi 
649
4. Görev ve Sorumlulukları 
651
a. Proje Denetimi Safhasında 
652
b. Yapı Ruhsatı Alınması Safhasında 
653
c. Yapım Safhasında 
653
5. Çalışma Usul ve Esasları 
656
a. Yapı Denetim Kuruluşlarının Çalışma Usul ve Esasları 
656
ç. Yapı Denetim Kuruluşları’nda Görev Alacak Denetçi Personelin Unvanlarına Göre Denetim Yetkisi 
658
d. Teknik Personelin Yapı Denetim Kuruluşunda İstihdam Esasları 
659
e. Yapı Denetim Kuruluşları’nın Diğer İllerde Faaliyet Göstermesi ve Bu İllerde Görevlendirilecek Personel 
661
D. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri 
662
1. Kapsamı, Hukuki Niteliği ve Şekli 
662
2. Tarafların Hak ve Borçları 
664
a. YDK’nin Hak ve Borçları 
664
b. Yapı Sahibinin Hak ve Borçları 
665
aa. Hizmet Bedelini Ödeme Borcu 
665
3. Sözleşmenin Sona Ermesi 
667
E. Yapı Denetim Kuruluşlarının Sorumlulukları 
669
1. Cezai Sorumluluğu 
669
2. Hukukî Sorumluluk 
671
a. Sorumluluğun Hukuki Niteliği 
672
b. Sorumluluğun Konusu: Yapı 
672
c. Sorumluluğun Şartları 
673
ca. Yapı Denetim Borcunun Gerektiği Gibi İfa Edilmemesi: Yapının Ayıplı Olması 
673
cb. Yapı Hasarı (Zarar) 
675
cc. Kusur 
675
cç. İlliyet (Nedensellik) Bağı 
676
ç. Yapı Hasarından Sorumlu Kişiler 
677
d. Tazminat Davası 
677
a. Davanın Tarafları 
677
aa. Davacı 
677
ab. Davalı 
677
b. Sorumluluğun Süresi 
678
c. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran veya Azaltan Haller 
678
3. İdari Yaptırımlar 
679
a. Yapı Denetim Kuruluşları Hakkında 
679
aa Tespite Konu Yapının Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelinin %10’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
679
ab. Tespite Konu Yapının Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelinin %20’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
680
ac. Tespite Konu Yapının Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelinin %30’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
680
aç. Tespite Konu Yapının Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelinin %50’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
681
ad. Üstlenilen Denetim İşlerinin Tamamına Ait Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelleri Toplamının %3’ü Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
681
ae. Üstlenilen Denetim İşlerinin Tamamına Ait Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi Bedelleri Toplamının %2’ü Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
681
af. Bir Yıl Yeni İş Almaktan Men Cezası Verilecek Haller 
681
ag. Yapı Denetim Kuruluşunun İzin Belgesinin İptal edileceği Haller 
682
b. Mimar ve Mühendisler ile Teknik Elemanlar Hakkında 
682
ba. Mimar ve Mühendislere İdari Para Cezası Verilecek Haller 
682
bb. Mimar ve Mühendislerin Belgelerinin İptal Halleri 
683
bc. Teknik Personelle İlgili İdari Yaptırım Halleri 
683
c. Laboratuvar Kuruluşları Hakkında İdari Yaptırımlar 
683
ca. Uyarma ve İdari Para Cezası Verilecek Haller 
683
cb. Bir Yıl Yeni İş Almaktan Men Cezası Verilecek Haller 
684
cc. Laborauvar Kuruluşunun İzin Belgesinin İptali ve Faaliyetine Son Verilerek Sözleşmesinin Feshedileceği Haller 
684
cç. Laborauvar Kuruluşunun Ortakları Hakkında İdari Yaptırımlar 
685
cd. Laborauvar Kuruluşunun Denetçi Mühendisleri Hakkında İdari Yaptırımlar 
685
ce. Laboratuvar Kuruluşunun Teknik Personeli Hakkında İdari Yaptırımlar 
685
d. Teminat Alınması 
685
e. Yapı Denetim Kuruluşu ile Mimar ve Mühendislerinin Yapı ile İlişkisinin Kesilmesi 
685
f. Yapı Denetim Kuruluşlarının Yapamayacakları İşler 
686
F. Yapı Denetim Kuruluşlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Denetimi 
686
G. 4708 Sayılı Kanunun Eleştirisi 
686
III. DİĞER KANUNLARA GÖRE YAPI DENETİMİ 
687
A. 3194 Sayılı İmar Kanununa Göre Yapı Denetimi 
687
1. Proje Denetimi 
688
2. İnşaat Denetimi 
689
a. Fenni Mesullerin Denetim Sorumluluğu 
689
b. Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 
689
B. Mahalli İdare Kanunlarında İmar ve Yapı Denetimi 
691
C. 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda Yapı Denetimi 
693
Ç. Devlet veya Kamu Tüzel Kişiliklerine Ait İnşaatlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Denetim Yetkisi 
693
1. Proje Denetimi 
694
2. İnşaat Denetimi 
694
3. Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi 
696
D. Toplu Konut Projelerinde Yapı Denetimi 
696
1. Proje Denetimi 
697
2. İnşaat Denetimi 
698
E. Sistemin Yetersizlikleri 
698
IV. YAPILARDA SİGORTA YAPTIRMA ZORUNLULUĞU: ZORUNLU DEPREM SİGORTASI 
700
A. Genel Olarak 
700
B. Doğal Afet Sigortaları Kurumu 
701
C. Sigorta Yapma ve Yaptırma Zorunluluğu 
703
Ç. Sigortalının Sorumluluğu 
704
D. Tarife ve Talimatlar ile Uygulama Esasları ve Genel Şartlar 
704
18. Bölüm
İMAR HUKUKUNA AYKIRI (KAÇAK) YAPILAR VE
BUNLARA UYGULANAN YAPTIRIMLAR
I. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPI KAVRAMI 
705
II. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILAR 
706
A. Ruhsatsız Yapılar 
706
B. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 
706
C. Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapılarda Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapılar 
707
D. Diğer İmar Kurallarına Aykırı Yapılar 
707
1. Fen kurallarına Aykırı Yapılar 
707
2. Sağlık Kurallarına Aykırı Yapılar 
707
3. Şehircilik İlkelerine, Planlama Esasları ve Kamu Yararına Aykırı Yapılar 
707
4. Estetik Kurallarına Aykırı Yapılar 
708
5. Trafik Kurallarına Aykırı Yapılar 
708
6. Kat Düzenine Aykırı Yapılar 
709
7. Taban Alanı Kurallarına Aykırı Yapılar 
709
8. Komşu Mesafeleri ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
709
9. İmar Yolu ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
709
10. Ön Cephe Hattına Aykırı Yapılar 
710
11. Bina Derinliği ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
710
12. Bölgeleme ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
710
13. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapılar 
710
14. Başkasının Taşınmazına Tecavüz Edilerek Yapılan Yapılar 
711
15. Yapı Kullanma İznine Aykırı Olarak Kullanılan Yapılar 
712
III. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILARA YAPILACAK İŞLEMLER VE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR 
712
A. İmar Hukukuna Aykırı Yapılar Hakkında Yapılacak İşlemler 
713
1. İmar Hukukuna Aykırı Yapının Tespiti 
713
2. İnşaatın Mühürlenerek Durdurulması 
713
3. Yapı Tatil Tutanağının Düzenlenmesi ve Tebliği 
714
4. İnşaatın Ruhsata Uygun Hale Getirilmesi İçin Yapı Sahibine En Çok Bir Aylık Süre Verilmesi 
715
5. Yıkım Kararının Alınması ve Bu Kararın İcrası 
716
6. Yıkılması Gerekmeyen Yapılar 
717
B. İmar Hukukuna Aykırı Yapılara Uygulanacak Yaptırımlar 
717
1. Yapının Yıktırılması 
717
a. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıların Yıktırılması 
718
aa. 4708 Sayılı Kanun Kapsamındaki Yapılar 
718
ab. 4708 Sayılı Kanun Kapsamına Girmeyen Yapılar 
719
b. Ruhsatsız Yapıların Yıktırılması 
719
ba. Ruhsatsız ve Aynı Zamanda, İmar Hukukuna Uygun Yapıların Yıktırılması 
719
bb. Ruhsatsız ve Aynı Zamanda, İmar Hukukuna Aykırı Yapıların Yıktırılması 
720
c. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıların Yıktırılması 
720
ç. Geçici Yapıların Yıktırılması 
721
d. İK m. 23 /Sona Göre Yapıların Yıkılması 
721
e. Tehlikeli Yapıların Yıkılması 
721
2. Yapı Ruhsatının Verilmemesi 
724
3. Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 
724
4. Kamu Hizmet ve Tesislerinden Yararlandırılmaması 
725
5. Yapı Ruhsatının İptali 
727
a. İptal Şartları 
727
b. İptal Yetkisi 
728
6. Yapı Kullanma ve İşyeri Açma İzinlerinin İptali 
728
7. Faaliyetin Durdurulması 
729
8. Yapılan Giderlerin Cezalı Olarak Alınması 
729
a. Yapılan Giderlerin Tahsil Oranının Belirtildiği/Belirtilmediği Durumlar 
730
aa. Tahsil Oranının Belirtilmediği Durumlar 
730
ab. Tahsil Oranının Belirtildiği Durumlar 
730
b. Giderlerin Niteliğine göre Tahsil Usulü 
731
ba. Tahsil Usulünün Yaptırımın Devamı Niteliğinde Olan Giderler 
731
bb. Tazminat niteliğinde Olan ve Bireyleri Cezalandırmayı Amaçlayan Giderler 
732
9. Uygulanan Yaptırımlara Karşı Yargısal Yollar 
732
a. İdari Yargıda 
732
b. Adli Yargıda 
733
19. Bölüm
YAPILANMA (İMAR) HAKLARININ AKTARIMI
GİRİŞ 
735
I. İMAR (YAPILANMA) HAKKI VE AKTARIMI 
737
A. İmar (Yapılanma) Hakkı Kavramı 
737
B. Yapılanma (İmar) Hakkının Aktarımı 
738
1. Tanım ve Fonksiyonları 
738
2. Çeşitli Ülkelerde İmar Haklarının Aktarımı Programları 
740
3. Aktarım Sisteminin İşleyişi 
742
a. Gönderen Alanın Tespiti 
742
b. Alıcı Alanın Hazırlanması 
743
c. İmar Hakkının Aktarımı İçin Pazarlanabilir Bir Değerin belirlenmesi 
743
ç. Kapsamlı Bir İmar Planı Değişikliğinin Gerektirdiği Mevzuattaki Değişikliklerin Yapılması 
744
d. İHA Programlarının Yararlarının Görülmesi 
745
C. İmar (Yapılanma) Hakkı Aktarımı Modelinin Türk Hukukundaki Durumu 
745
1. Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukukunda 
745
a. Tarihçe ve Kavram 
745
b. Yapılanma Hakkının Aktarım Genel Şartları 
747
c. Yapılanma Hakkının Aktarımında Yetkili İdareler 
748
ç. Yapılanma Hakkının Aktarımının İşleyişi 
748
da. Yapılanma Hakları Kısıtlanmış Taşınmaz Alanının Belirlenmesi 
748
db. Yapılanmaya Açık Aktarım Alanlarının Belirlenmesi 
749
dc. Yapılanma Hakkı Kısıtlanmış Taşınmaz ve Yapılanmaya Açık Aktarım Alanlarının Onaylanması 
750
dç. Kısıtlanmış Yapılanma Haklarının Belirlenmesi 
750
dd. Kısıtlanmış Yapılanma Haklarının Menkul Kıymetleştirilmesi 
751
de. Gayrimenkul Değerleme Şirketlerince Rayiç Değerlendirmesi Yapılması 
752
dea. Gayrimenkul Değerleme Şirketleri 
752
deb. Rayiç Değerlendirmesi Yapılması 
753
dec. Rayiç Değerlendirmesi Sırasında Dikkat edilmesi Gereken Hususlar 
753
2. Kentsel Dönüşüm Hukukunda 
754
20. Bölüm
İMAR İRTİFAKLARI
I. İMAR İRTİFAKLARI YOLUYLA MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI 
756
A. İrtifak Hakkı Kavramı ve İdari irtifaklar 
756
1. İrtifak Hakkı Kavramı 
756
2. İdari İrtifaklar 
756
a. İdari İrtifakların Kurulması 
756
aa. Kamulaştırma Yöntemi ile 
756
ab. İmar İrtifakları Yolu ile 
757
b. İdarî İrtifak Nedeniyle Taşınmaz Malikine Tazminat Verilip Verilmeyeceği Sorunu 
758
c. Medeni İrtifaklarla İdari İrtifaklar Arasındaki Farklar 
762
B. İmar Planlarının Uygulanması Amacıyla İrtifak Hakkı Tesisi 
762
1. Amacı 
762
2. Tesise Yetkili İdareler 
762
3. Çeşitleri 
763
a. İdarece Re’sen 
763
b. Mal Sahibinin Muvafakatiyle 
764
II. YAPI YAPMAYA ZORLAMA VE YAPI YASAKLARI 
764
A. Yapı Yapmaya Zorlama 
764
1. Yapı Yapmaya Zorlamanın Sebepleri 
764
2. Yapı Yapmaya Zorlayıcı Usuller 
766
a. Ortak Yapı İçin Arsa Sahiplerinin Birleşmeye Zorlanması 
766
b. Belli Bir Durumun Ön Şartı Olarak Yapıya Zorlama 
766
c. İmar Görmüş Olan Yerlerde Boş Duran Arsalar Üzerinde Yapıya Zorlama 
767
B. Yapı Yasakları 
769
1. Geçici Yapı Yasağı 
770
2. İmar Planı Uygulaması Nedeniyle Yapı Yasağı 
771
a. Yerleşme Alanı Sınırları İçinde 
772
aa. Kamu Hizmet ve Tesislerine Ayrılmış Olan Yerlerde Yapı Yasağı 
772
ab. Gelişmeye Ayrılmış Alanlarında Yapı Yasağı 
773
ac. Bir Parsele Birden Çok Yapı Yasağı 
774
b. Yerleşme Alanı Sınırları Dışında 
775
3. Diğer Yapı Yasakları 
775
a. Karayolları ve Demiryolları Boyunca Yapı Yasağı 
775
aa. Belediye Sınırları Dışında 
776
ab. Belediye Sınırları İçinde 
777
b. Orman Kanunu’nda Yer Alan Yasaklar 
777
c. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanundaki Yasaklar 
778
ç. Mera Kanunu ile Getirilen Yapı Yasağı 
779
21. Bölüm
İMAR PARA CEZALARI VE İMAR CEZA HUKUKU
I. İMAR PARA CEZALARI 
781
A. İmar Para Cezalarının Nedenleri 
781
1. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapılması 
781
2. Muvakkat Yapıların Süresi Geldiği Halde Kaldırılmaması 
782
3. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapıları Yıktırılmaması veya Tamir Ettirilmemesi 
782
4. Umumun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Alınmaması 
782
5. İnşaat ve Tamirat Yapılırken Uyulması Gereken Kurallara Uyulmaması 
782
6. İK m. 18’deki Kısıtlamalara Aykırı Davranılması 
783
7. İK m. 32’deki Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi veya Bu Maddeye Aykırı Davranılması 
783
8. İK m. 28’deki Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi veya Bu Maddeye Aykırı Davranılması 
784
9. İK m. 35’e Aykırı Davranılması 
784
10. Kapıcı Dairesi ve Sığınaklara İlişkin Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
785
11. Otoparklarla İlgili Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 
785
12. Belirli Yollar Üzerinde Mahzurlu Bina Bulunan veya Binasız Arsaların Yola Bakan Yüzlerinin Tayin Edilen Tarzda Kapatılmasına İlişkin Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 
785
B. Para Cezalarını Verirken Dikkat Edilecek Hususlar 
786
C. Para Cezalarının Miktarı 
787
1. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olan Yapılarda 
787
2. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan Yapılarda 
788
3. Mevzuata Aykırı Yapıların Özelliğine Göre Artırımlı Ceza Uygulaması 
789
4. İmar Kanunu’nun Diğer Maddelerine Muhalefet 
790
5. Para Cezalarının Güncellenmesi 
791
6. Para Cezalarının Faizsiz İadesi 
791
7. Tekerrür 
791
Ç. Ağırlaştırıcı Nedenler 
792
D. Para Cezalarının Verileceği Kişiler 
792
E. Para Cezalarını Verecek Merciler 
793
F. Ruhsatsız Yapılarda Ruhsat İsteminde Bulunulmasının İmar Cezalarına Etkisi 
794
G. İtiraz Yolu 
794
II. İMAR DÜZENİNE KARSI SUÇLAR (İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMA) 
796
A. Suçla Korunan Hukuki Değer 
796
B. Suçun Unsurları 
796
1. Fail 
796
2. Mağdur 
798
C. Fiil (Eylem) 
798
1. Hareket 
798
2. Netice 
799
Ç. Manevi Unsur 
799
D. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
799
1. Teşebbüs 
799
2. İştirak 
800
3. İçtima 
800
4. Etkin Pişmanlık 
801
Kaynakça 
803
Kavram Dizini 
841