III. ANAYASACILIK DÜŞÜNCESİ VE DOĞUŞU
2
A. Yazılı Anayasa – Yazısız Anayasa Ayrımı
2
B. Yumuşak Anayasa – Sert Anayasa Ayrımı
3
C. Kazuistik Anayasa – Çerçeve Anayasa
4
V. ANAYASAL DEVLET – ANAYASALI DEVLET
4
I. OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİ
5
A. Meşrutiyet Öncesi Dönem
5
2. Tanzimat ve Islahat Fermanları
7
B. 1876 Anayasası (Birinci Meşrutiyet)
8
1. Anayasanın Hazırlanışı
8
3. Anayasanın Uygulanması ve Yürürlüğünün Sona Ermesi
11
C. Anayasada 1909 Yılı Değişiklikleri (İkinci Meşrutiyet)
12
1. İkinci Meşrutiyetin Başlaması
12
2. 1909 Yılı Anayasa Değişiklikleri
12
3. Anayasa Değişikliklerinin Uygulanması
13
II. MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ
13
A. Milli Mücadele Döneminin Başlaması ve TBMM
13
B. 1921 Anayasası (Teşkilatı Esasiye Kanunu) ve Özellikleri
14
C. Saltanatın Kaldırılması
15
D. Anayasada 1923 Yılında Yapılan Değişiklikler
15
E. Halifeliğin Kaldırılması
16
C. 1924 Anayasasının Uygulanması
17
A. 27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi ve Milli Birlik Komitesi
17
1. Milli Birlik Komitesi
18
2. Temsilciler Meclisi
18
C. 1961 Anayasasının Temel Özellikleri
19
D. 1961 Anayasasının Uygulanması
20
2. Anayasa Değişiklikleri
21
I. ANAYASANIN HAZIRLANMASI
23
A. Askeri Müdahale (12 Eylül Darbesi)
23
II. 1982 ANAYASASININ GENEL ÖZELLİKLERİ
24
A. Kazuistik Yöntemle Hazırlanmıştır.
24
B. Sert (Katı) Bir Anayasadır.
24
C. Devlet Otoritesini Güçlendirmiştir.
25
D. Az Katılımcı Demokrasi Modelini Benimsemiştir.
25
E. Siyasal Tıkanıklıkları Giderici Çözümler Benimsemiştir.
25
III. KARŞILAŞTIRMALI OLARAK 1924, 1961 ve 1982 ANAYASALARI
26
V. 1982 ANAYASASININ TEMEL İLKELERİ
36
A. Anayasanın Değiştirilemeyecek Hükümleri
36
C. Başlangıç Kısmında Belirtilen Temel İlkeler
37
D. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet
38
2. Temel Hakların Güvence Altına Alınması
45
3. Yasama İşlemlerinin Yargısal Denetimi
45
4. İdari İşlemlerin Yargısal Denetimi ve İdarenin Mali Sorumluluğu
46
6. Kanuni Hâkim Güvencesi
47
7. Hukukun Genel İlkelerine ve Ceza Hukukunun Evrensel İlkelerine Bağlılık
47
VI. ANAYASADA TEMEL HAKLAR VE HÜRRİYETLER (İNSAN HAKLARINA SAYGILI DEVLET)
50
A. 1982 Anayasasının Genel Yaklaşımı
50
1. Hak ve Ödev Niteliği
50
2. Pozitif Hak Anlayışı
50
3. Temel Hak ve Ödevlerin Türleri
50
B. Temel Hakların Sınırlanması
51
1. Anayasanın Doğrudan Sınırlaması
51
C. Temel Hakların Kötüye Kullanılamaması
53
D. Temel Hakların Kullanılmasının Durdurulması
54
E. Temel Hakların Türleri
56
VII. TEMEL HAKLAR VE ÖDEVLERDE İÇERİK
57
A. Kişinin Hakları ve Ödevleri
57
1. Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı
57
2. Zorla Çalıştırma Yasağı
58
3. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği
59
4. Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması
60
5. Yerleşme ve Seyahat Hürriyeti
63
6. Din ve Vicdan Hürriyeti
64
7. Düşünce ve Kanaat Hürriyeti
65
8. Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti
65
9. Bilim ve Sanat Hürriyeti
66
10. Basın ve Yayımla İlgili Hükümler
66
11. Toplantı Hak ve Hürriyetleri
68
13. Hakların Korunması ile İlgili Hükümler
69
15. Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması
71
B. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler
72
1. Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları
72
2. Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi
72
4. Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti
74
5. Çalışma ile İlgili Hükümler
74
6. Toplu İş Sözleşmesi, Grev Hakkı ve Lokavt
75
7. Ücrette Adalet Sağlanması
76
8. Sağlık, Çevre ve Konut
76
10. Sosyal Güvenlik Hakları
77
11. Tarih, Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması
78
12. Sanatın ve Sanatçının Korunması
78
13. Devletin İktisadi ve Sosyal Ödevlerinin Sınırları
78
C. Siyasi Haklar ve Ödevler (Aktif Statü Hakları – Katılma Hakları)
78
2. Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Hakları
78
3. Parti Kurma, Partilere Girme ve Partilerden Çıkma ve Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar
80
4. Kamu Hizmetine Girme Hakkı ve Mal Bildirimi
85
7. Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı
87
I. YASAMA FONKSİYONU VE YASAMA ALANI
90
A. Yasama Fonksiyonu ve Niteliği Yönünden Yasama İşlemleri
90
B. Yasama Fonksiyonunun Genelliği ve İlkelliği
91
1. Yasama Yetkisinin Genelliği (Sınırsızlığı)
91
2. Yasama Yetkisinin İlkelliği (Asliliği)
92
C. Yasama Yetkisinin Devredilemezliği
94
II. YASAMA İŞLEMLERİNDE USUL
94
5. Geri Gönderme ve Yeniden Kabul
97
B. Parlamento Kararları ve Parlamento Kararlarının Şekli Kanunlardan Ayrılması
101
2. Parlamento Kararlarının Şekli Kanunlardan Ayrılması
101
III. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNİN KURULUŞU
105
B. TBMM Seçimlerinin Yenilenmesi
106
1. Cumhurbaşkanı Tarafından
106
C. Seçimlerin Başlangıç Tarihleri ve Oy Verme Günleri
107
D. Seçimlerin Geriye Bırakılması
108
1. Çoğunluk Sistemleri
112
2. Nispi (Orantılı) Temsil Sistemi
112
C. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemi
113
2. Diğer Seçim Hükümleri
114
D. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemine İlişkin Pratik Örnekler
116
1. Seçim İttifakı Yapılmaması Durumunda
116
2. Seçim İttifakı Yapılması Durumunda
118
VI. TBMM ÜYELERİ (MİLLETVEKİLLERİ)
119
A. Milletvekili Seçilme Yeterliliği
119
1. Türk Vatandaşı Olmak
120
2. On Sekiz Yaşını Doldurmuş Olmak
120
3. En Az İlkokul Mezunu Olmak
120
4. Askerlik Hizmetiyle İlişiği Bulunmamak
120
6. Kamu Hizmetinden Yasaklı Olmamak
120
7. Taksirli Suçlar Hariç Toplam Bir Yıl veya Daha Fazla Hapis Cezası Almamış Olmak
120
8. Ağır Hapisle Mahkûm Olmamak
121
9. Belli Suçlardan Hüküm Giymemiş Olmak
121
B. Milletvekillik Sıfatının Kazanılması ve Andiçme
123
C. Milletin Temsili İlkesi
124
D. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan İşler
124
E. Parlamenter Muafiyetler (Yasama Bağışıklığı)
125
1. Yasama Sorumsuzluğu (Mutlak Dokunulmazlık)
126
2. Yasama Dokunulmazlığı (Nispi Dokunulmazlık)
127
F. Milletvekilliğinin Düşmesi
132
2. Milletvekilliğinin Düşmesi Sebepleri ve İzlenen Usul
132
3. Kaldırılan Anayasal Hükümler
134
G. Milletvekillerinin Disiplin Sorumluluğu
135
1. Disiplin Suç ve Cezaları
135
2. Savunma, Özür Dileme ve Kesinti
137
H. Milletvekillerinin Mali Statüsü
137
VII. TBMM’NİN İÇ YAPISI VE ÇALIŞMA DÜZENİ
137
A. Türkiye Büyük Millet Meclisinin İç Yapısı
138
2. Meclis Siyasi Parti Grupları
140
B. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Çalışma Düzeni
143
1. Meclisin Olağan Toplanması, Tatili ve Ara Verme
143
2. Yasama Dönemi, Yasama Yılı, Birleşim ve Oturum
143
3. Olağanüstü Toplantı
144
4. Toplantı ve Karar Yeter Sayıları
144
5. Mecliste Oylama Usulleri
148
VIII. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNİN GÖREV ve YETKİLERİ
149
B. Milletlerarası Antlaşmalara İlişkin Hükümler
150
C. Savaş Hali İlanı ve Silahlı Kuvvet Kullanılmasına İzin Verme Yetkisi
151
D. Bütçe ve Kesin Hesap Kanun Tekliflerinin Kabulü
151
1. Bütçenin Hazırlanması
152
2. Bütçenin Görüşülmesi
152
3. Bütçelerde Değişiklik Yapılabilme Esasları
153
E. Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları
153
3. Meclis Araştırması
155
4. Meclis Soruşturması
155
I. YÜRÜTME FONKSİYONUNUN NİTELİĞİ
159
II. İDARENİN DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ
161
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
161
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Düzenlenecek Özel Konular
162
B. Olağanüstü Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
163
III. YÜRÜTME ORGANLARI
166
1. Seçilme Yeterliliğine İlişkin Hükümler ve Adaylık
167
3. Seçimin Diğer Hükümleri
169
5. Sorumsuzluk ve Sorumsuzluk Durumu
170
6. Görev ve Yetkileri
172
7. Cumhurbaşkanına Vekâlet
175
8. Cumhurbaşkanı Yardımcıları
175
10. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Diğer Anayasal Örgütler
176
IV. YÜRÜTMEYE İLİŞKİN DİĞER TEMEL KONULAR VE 2017 YILI ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ
178
A. Yürütmeye İlişkin 2017 Yılı Temel Anayasa Değişiklikleri
178
B. Olağanüstü Hal Yönetimi
179
C. Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı
181
I. YARGI YETKİSİ VE TARİHÇE
183
II. MAHKEMELERİN KURULUŞU
184
III. MAHKEMELERİN BAĞIMSIZLIĞI VE HÂKİMLİK GÜVENCESİ
184
IV. HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU
185
D. Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun Görevleri
190
E. 2017 Yılı Anayasa Değişiklikleriyle Getirilen Yenilikler
192
F. Kararlara Karşı Yeniden İnceleme, İtiraz ve Yargı Yolu
192
V. ANAYASADA YARGIYA İLİŞKİN DİĞER HÜKÜMLER
193
VI. YÜKSEK MAHKEMELER
194
D. Uyuşmazlık Mahkemesi
195
A. Askeri Yargılama Kural Olarak Kaldırılmıştır.
196
B. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Askeri Yargıtay Kapatılmıştır.
197
IX. ANAYASA MAHKEMESİ
198
C. Organlar, Çalışma ve Yargılama Usulü
201
D. Anayasa Mahkemesinin Görevleri
203
E. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Gerekli Çoğunluklar
206
C. Anayasal Denetimde Ölçü Normlar (Anayasallık Bloku)
208
D. Anayasaya Uygunluk Denetiminin Konusu
208
2. Cumhurbaşkanı Kararnameleri
209
3. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü
209
4. Anayasa Değişiklikleri
209
E. Anayasa Yargılamasına Tabi Olmayan Normlar
210
F. Anayasaya Uygunluk Denetiminin Kapsamı
211
1. Esas Bakımından Denetim
211
2. Şekil Bakımından Denetim
211
G. Anayasa Yargısında İlk İnceleme
212
2. İptal Davasında Dilekçede Bulunması Gereken Hususlar
213
3. İtiraz Başvurusu Kararında Bulunması Gereken Hususlar
214
H. Anayasaya Uygunluk Denetiminde Başvuru Yolları
214
1. İptal Davası (Soyut Norm Denetimi)
214
2. İtiraz Yolu (Somut Norm Denetimi)
216
3. İptal Davası ile İtiraz Yolunun Karşılaştırılması
219
XI. ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU
220
B. Başvurunun Temel Koşulları
221
2. İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tüketilmesi
221
3. Başvuru Konusu Olmayan İşlemler
221
4. Başvuru Hakkına Sahip Olanlar
221
6. Başvuruların İncelenmesi ve Kabulü
223
7. Esas Hakkındaki İnceleme
223
8. İnceleme Sonunda Verilen Kararlar
224
XII. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZELLİKLERİ
224
A. Anayasa Mahkemesinin Bütün Kararları İçin Geçerli Olan Özellikler
225
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Bağlayıcılığı ve Kesinliği
225
2. Anayasa Mahkemesi Kararları Herkese Karşı Etkilidir.
226
3. Anayasa Mahkemesinin Bütün Kararları Gerekçeli Olmak Zorundadır.
226
4. Anayasa Mahkemesi ile Diğer Mahkemeler Arasında Bir Uyuşmazlık Ortaya Çıkarsa Anayasa Mahkemesi Kararları Esas Alınır.
226
B. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Özellikleri
227
XIII. ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHATLARIYLA OLUŞTURULAN KURUMLAR
228
A. İptali İstenen Normun Yürürlüğünün Durdurulması
228
B. Dava Konusu İşlemin Adı ve Hukuksal Nitelemesiyle Bağlı Olmadan İnceleme Yapma
229
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
231
B. Görüşme Usulü, Kabul ve Yayım
232
C. Geri Gönderme, Yeniden Kabul ve Yayım
234
D. Anayasa Değişiklikleri ile Kanunların Karşılaştırılması
235
II. ANAYASA VE İKTİDAR TİPLERİ
236
A. Asli Kurucu İktidar
236
B. Tali (Türev) Kurucu İktidar
236
III. EGEMENLİĞİN KULLANILIŞ BİÇİMİNE GÖRE DEMOKRASİ TÜRLERİ
236
A. Doğrudan Demokrasi
236
B. Yarı Doğrudan Demokrasi
237
1. Halkoylaması (Referandum)
237
II. ERKLER (KUVVETLER) BİRLİĞİ SİSTEMLERİ
239
A. Kuvvetlerin Yürütmede Birleşmesi
240
B. Kuvvetlerin Yasama Organında Birleşmesi
240
III. KUVVETLER AYRILIĞI SİSTEMLERİ
241
A. Parlamenter Sistem
241
4. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm
242
2. Uygulandığı Ülkeler
243
C. Yarı Başkanlık Sistemi
244
EK 1: 2017 YILI ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ
247
EK 2: TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ
257