THEMIS – Anayasa Hukuku  Prof. Dr. Zehra Odyakmaz, Ümit Kaymak  - Kitap

THEMIS – Anayasa Hukuku

26. Baskı, 
Şubat 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
288
Barkod:
9789750274794
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
360,00
İndirimli (%79):
75,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
29. baskı Yeni Baskı
Şubat 2025
465,00
372,00 (%20)
28. baskı
Mayıs 2024
480,00
200,00 (%58)
24. baskı
Temmuz 2020
355,00
45,00 (%87)
Kitabın Açıklaması
Eser, Themis Dizisinin ilk kitabıdır ve on sekiz yıldan beri okuyucularıyla buluşmaya devam etmektedir.
Bu çalışma, hem akademik düzeyde kaynak teşkil etmek hem de kariyer sınavlarına hazırlıkta okuyucularına yeterli desteği sağlamak amaçlarıyla hazırlanmaktadır.
Eserde, sözü edilen amaçlar çerçevesinde genel ve teorik konulara gerektiği kadar değinilmekte, mevzuat hükümleri işlenmekte, öne çıkan bilgiler belirginleştirilmekte ve karşılaştırmalı tablolara yer verilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasa Hukukuna Giriş
.
Türk Anayasa Tarihi
.
1982 Anayasası
.
Yasama
.
Yürütme
.
Yargı
.
Anayasanın Değiştirilmesi
.
Hükümet Sistemleri
Kitabın İçindekileri
Ön Söz 
v
1. Bölüm
ANAYASA HUKUKUNA GİRİŞ
I. ANAYASA HUKUKU 
1
II. ANAYASA KAVRAMI 
1
III. ANAYASACILIK DÜŞÜNCESİ VE DOĞUŞU 
2
IV. ANAYASA TÜRLERİ 
2
A. Yazılı Anayasa – Yazısız Anayasa Ayrımı 
2
B. Yumuşak Anayasa – Sert Anayasa Ayrımı 
3
C. Kazuistik Anayasa – Çerçeve Anayasa 
4
V. ANAYASAL DEVLET – ANAYASALI DEVLET 
4
2. Bölüm
TÜRK ANAYASA TARİHİ
I. OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİ 
5
A. Meşrutiyet Öncesi Dönem 
5
1. Sened–i İttifak 
5
2. Tanzimat ve Islahat Fermanları 
7
B. 1876 Anayasası (Birinci Meşrutiyet) 
8
1. Anayasanın Hazırlanışı 
8
2. Temel Hükümleri 
9
3. Anayasanın Uygulanması ve Yürürlüğünün Sona Ermesi 
11
C. Anayasada 1909 Yılı Değişiklikleri (İkinci Meşrutiyet) 
12
1. İkinci Meşrutiyetin Başlaması 
12
2. 1909 Yılı Anayasa Değişiklikleri 
12
3. Anayasa Değişikliklerinin Uygulanması 
13
II. MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ 
13
A. Milli Mücadele Döneminin Başlaması ve TBMM 
13
B. 1921 Anayasası (Teşkilatı Esasiye Kanunu) ve Özellikleri 
14
C. Saltanatın Kaldırılması 
15
D. Anayasada 1923 Yılında Yapılan Değişiklikler 
15
E. Halifeliğin Kaldırılması 
16
III. 1924 ANAYASASI 
16
A. Kabulü 
16
B. Hükümet Sistemi 
16
C. 1924 Anayasasının Uygulanması 
17
IV. 1961 ANAYASASI 
17
A. 27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi ve Milli Birlik Komitesi 
17
B. Kurucu Meclis 
18
1. Milli Birlik Komitesi 
18
2. Temsilciler Meclisi 
18
C. 1961 Anayasasının Temel Özellikleri 
19
D. 1961 Anayasasının Uygulanması 
20
1. 12 Mart Muhtırası 
20
2. Anayasa Değişiklikleri 
21
3. Bölüm
1982 ANAYASASI
I. ANAYASANIN HAZIRLANMASI 
23
A. Askeri Müdahale (12 Eylül Darbesi) 
23
B. Kurucu Meclis 
23
C. Anayasanın Kabulü 
24
II. 1982 ANAYASASININ GENEL ÖZELLİKLERİ 
24
A. Kazuistik Yöntemle Hazırlanmıştır. 
24
B. Sert (Katı) Bir Anayasadır. 
24
C. Devlet Otoritesini Güçlendirmiştir. 
25
D. Az Katılımcı Demokrasi Modelini Benimsemiştir. 
25
E. Siyasal Tıkanıklıkları Giderici Çözümler Benimsemiştir. 
25
III. KARŞILAŞTIRMALI OLARAK 1924, 1961 ve 1982 ANAYASALARI 
26
V. 1982 ANAYASASININ TEMEL İLKELERİ 
36
A. Anayasanın Değiştirilemeyecek Hükümleri 
36
B. Cumhuriyetçilik 
37
C. Başlangıç Kısmında Belirtilen Temel İlkeler 
37
D. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet 
38
E. Demokratik Devlet 
39
1. Genel Olarak 
39
2. Seçim İlkeleri 
39
F. Laiklik 
44
G. Hukuk Devleti 
45
1. Kuvvetler Ayrılığı 
45
2. Temel Hakların Güvence Altına Alınması 
45
3. Yasama İşlemlerinin Yargısal Denetimi 
45
4. İdari İşlemlerin Yargısal Denetimi ve İdarenin Mali Sorumluluğu 
46
5. Yargı Bağımsızlığı 
46
6. Kanuni Hâkim Güvencesi 
47
7. Hukukun Genel İlkelerine ve Ceza Hukukunun Evrensel İlkelerine Bağlılık 
47
H. Sosyal Devlet 
47
I. Eşitlik İlkesi 
48
VI. ANAYASADA TEMEL HAKLAR VE HÜRRİYETLER (İNSAN HAKLARINA SAYGILI DEVLET) 
50
A. 1982 Anayasasının Genel Yaklaşımı 
50
1. Hak ve Ödev Niteliği 
50
2. Pozitif Hak Anlayışı 
50
3. Temel Hak ve Ödevlerin Türleri 
50
B. Temel Hakların Sınırlanması 
51
1. Anayasanın Doğrudan Sınırlaması 
51
2. Kanunla Sınırlama 
52
C. Temel Hakların Kötüye Kullanılamaması 
53
D. Temel Hakların Kullanılmasının Durdurulması 
54
E. Temel Hakların Türleri 
56
VII. TEMEL HAKLAR VE ÖDEVLERDE İÇERİK 
57
A. Kişinin Hakları ve Ödevleri 
57
1. Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı 
57
2. Zorla Çalıştırma Yasağı 
58
3. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği 
59
4. Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması 
60
5. Yerleşme ve Seyahat Hürriyeti 
63
6. Din ve Vicdan Hürriyeti 
64
7. Düşünce ve Kanaat Hürriyeti 
65
8. Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti 
65
9. Bilim ve Sanat Hürriyeti 
66
10. Basın ve Yayımla İlgili Hükümler 
66
11. Toplantı Hak ve Hürriyetleri 
68
12. Mülkiyet Hakkı 
69
13. Hakların Korunması ile İlgili Hükümler 
69
14. İspat Hakkı 
70
15. Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması 
71
B. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler 
72
1. Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları 
72
2. Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi 
72
3. Kamu Yararı 
73
4. Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti 
74
5. Çalışma ile İlgili Hükümler 
74
6. Toplu İş Sözleşmesi, Grev Hakkı ve Lokavt 
75
7. Ücrette Adalet Sağlanması 
76
8. Sağlık, Çevre ve Konut 
76
9. Gençlik ve Spor 
76
10. Sosyal Güvenlik Hakları 
77
11. Tarih, Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması 
78
12. Sanatın ve Sanatçının Korunması 
78
13. Devletin İktisadi ve Sosyal Ödevlerinin Sınırları 
78
C. Siyasi Haklar ve Ödevler (Aktif Statü Hakları – Katılma Hakları) 
78
1. Türk Vatandaşlığı 
78
2. Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Hakları 
78
3. Parti Kurma, Partilere Girme ve Partilerden Çıkma ve Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar 
80
4. Kamu Hizmetine Girme Hakkı ve Mal Bildirimi 
85
5. Vatan Hizmeti 
86
6. Vergi Ödevi 
86
7. Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı 
87
4. Bölüm
YASAMA
I. YASAMA FONKSİYONU VE YASAMA ALANI 
90
A. Yasama Fonksiyonu ve Niteliği Yönünden Yasama İşlemleri 
90
1. Kanun 
90
B. Yasama Fonksiyonunun Genelliği ve İlkelliği 
91
1. Yasama Yetkisinin Genelliği (Sınırsızlığı) 
91
2. Yasama Yetkisinin İlkelliği (Asliliği) 
92
C. Yasama Yetkisinin Devredilemezliği 
94
II. YASAMA İŞLEMLERİNDE USUL 
94
A. Kanunlar 
94
1. Teklif 
95
2. Görüşme 
95
3. Kabul 
96
4. Yayım 
97
5. Geri Gönderme ve Yeniden Kabul 
97
6. Yürürlük 
101
B. Parlamento Kararları ve Parlamento Kararlarının Şekli Kanunlardan Ayrılması 
101
1. Genel Olarak 
101
2. Parlamento Kararlarının Şekli Kanunlardan Ayrılması 
101
C. TBMM İçtüzüğü 
104
III. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNİN KURULUŞU 
105
IV. TBMM SEÇİMLERİ 
106
A. Seçim Dönemi 
106
B. TBMM Seçimlerinin Yenilenmesi 
106
1. Cumhurbaşkanı Tarafından 
106
2. TBMM Tarafından 
107
3. Otomatik Olarak 
107
C. Seçimlerin Başlangıç Tarihleri ve Oy Verme Günleri 
107
D. Seçimlerin Geriye Bırakılması 
108
E. Ara Seçim 
108
V. SEÇİM SİSTEMLERİ 
111
A. Genel Olarak 
111
B. Seçim Sistemleri 
112
1. Çoğunluk Sistemleri 
112
2. Nispi (Orantılı) Temsil Sistemi 
112
C. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemi 
113
1. Sistem Olarak 
113
2. Diğer Seçim Hükümleri 
114
D. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemine İlişkin Pratik Örnekler 
116
1. Seçim İttifakı Yapılmaması Durumunda 
116
2. Seçim İttifakı Yapılması Durumunda 
118
VI. TBMM ÜYELERİ (MİLLETVEKİLLERİ) 
119
A. Milletvekili Seçilme Yeterliliği 
119
1. Türk Vatandaşı Olmak 
120
2. On Sekiz Yaşını Doldurmuş Olmak 
120
3. En Az İlkokul Mezunu Olmak 
120
4. Askerlik Hizmetiyle İlişiği Bulunmamak 
120
5. Kısıtlı Olmamak 
120
6. Kamu Hizmetinden Yasaklı Olmamak 
120
7. Taksirli Suçlar Hariç Toplam Bir Yıl veya Daha Fazla Hapis Cezası Almamış Olmak 
120
8. Ağır Hapisle Mahkûm Olmamak 
121
9. Belli Suçlardan Hüküm Giymemiş Olmak 
121
B. Milletvekillik Sıfatının Kazanılması ve Andiçme 
123
C. Milletin Temsili İlkesi 
124
D. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan İşler 
124
E. Parlamenter Muafiyetler (Yasama Bağışıklığı) 
125
1. Yasama Sorumsuzluğu (Mutlak Dokunulmazlık) 
126
2. Yasama Dokunulmazlığı (Nispi Dokunulmazlık) 
127
F. Milletvekilliğinin Düşmesi 
132
1. Genel Olarak 
132
2. Milletvekilliğinin Düşmesi Sebepleri ve İzlenen Usul 
132
3. Kaldırılan Anayasal Hükümler 
134
4. Kararlara İtiraz 
134
G. Milletvekillerinin Disiplin Sorumluluğu 
135
1. Disiplin Suç ve Cezaları 
135
2. Savunma, Özür Dileme ve Kesinti 
137
H. Milletvekillerinin Mali Statüsü 
137
VII. TBMM’NİN İÇ YAPISI VE ÇALIŞMA DÜZENİ 
137
A. Türkiye Büyük Millet Meclisinin İç Yapısı 
138
1. Başkanlık Divanı 
138
2. Meclis Siyasi Parti Grupları 
140
3. Danışma Kurulu 
140
4. Komisyonlar 
141
B. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Çalışma Düzeni 
143
1. Meclisin Olağan Toplanması, Tatili ve Ara Verme 
143
2. Yasama Dönemi, Yasama Yılı, Birleşim ve Oturum 
143
3. Olağanüstü Toplantı 
144
4. Toplantı ve Karar Yeter Sayıları 
144
5. Mecliste Oylama Usulleri 
148
VIII. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNİN GÖREV ve YETKİLERİ 
149
A. Genel Olarak 
149
B. Milletlerarası Antlaşmalara İlişkin Hükümler 
150
C. Savaş Hali İlanı ve Silahlı Kuvvet Kullanılmasına İzin Verme Yetkisi 
151
D. Bütçe ve Kesin Hesap Kanun Tekliflerinin Kabulü 
151
1. Bütçenin Hazırlanması 
152
2. Bütçenin Görüşülmesi 
152
3. Bütçelerde Değişiklik Yapılabilme Esasları 
153
4. Kesinhesap 
153
E. Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları 
153
1. Yazılı Soru 
154
2. Genel Görüşme 
154
3. Meclis Araştırması 
155
4. Meclis Soruşturması 
155
5. Bölüm
YÜRÜTME
I. YÜRÜTME FONKSİYONUNUN NİTELİĞİ 
159
A. Genel Olarak 
159
B. Anayasal Hükümler 
159
II. İDARENİN DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ 
161
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 
161
1. Genel Olarak 
161
2. Düzenleme Alanı 
161
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Düzenlenecek Özel Konular 
162
4. Yayım ve Yürürlük 
163
5. Yargısal Denetim 
163
B. Olağanüstü Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 
163
1. Genel Olarak 
163
2. Düzenleme Alanı 
164
3. Yayım ve Yürürlük 
165
4. Yargısal Denetim 
165
C. Yönetmelik 
166
III. YÜRÜTME ORGANLARI 
166
A. Cumhurbaşkanı 
167
1. Seçilme Yeterliliğine İlişkin Hükümler ve Adaylık 
167
2. Seçilme Usulü 
168
3. Seçimin Diğer Hükümleri 
169
4. Tarafsızlığı 
170
5. Sorumsuzluk ve Sorumsuzluk Durumu 
170
6. Görev ve Yetkileri 
172
7. Cumhurbaşkanına Vekâlet 
175
8. Cumhurbaşkanı Yardımcıları 
175
9. Bakanlar 
176
10. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Diğer Anayasal Örgütler 
176
IV. YÜRÜTMEYE İLİŞKİN DİĞER TEMEL KONULAR VE 2017 YILI ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ 
178
A. Yürütmeye İlişkin 2017 Yılı Temel Anayasa Değişiklikleri 
178
B. Olağanüstü Hal Yönetimi 
179
1. Genel Olarak 
179
2. Olağanüstü Hal 
179
C. Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı 
181
6. Bölüm
YARGI
I. YARGI YETKİSİ VE TARİHÇE 
183
II. MAHKEMELERİN KURULUŞU 
184
III. MAHKEMELERİN BAĞIMSIZLIĞI VE HÂKİMLİK GÜVENCESİ 
184
IV. HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU 
185
A. Kuruluş 
186
B. Üyelik 
187
C. Organları 
187
1. Başkanlık 
188
2. Genel Kurul 
188
3. Daireler 
189
4. Genel Sekreterlik 
190
5. Teftiş Kurulu 
190
D. Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun Görevleri 
190
E. 2017 Yılı Anayasa Değişiklikleriyle Getirilen Yenilikler 
192
F. Kararlara Karşı Yeniden İnceleme, İtiraz ve Yargı Yolu 
192
V. ANAYASADA YARGIYA İLİŞKİN DİĞER HÜKÜMLER 
193
VI. YÜKSEK MAHKEMELER 
194
A. Anayasa Mahkemesi 
194
B. Yargıtay 
195
C. Danıştay 
195
D. Uyuşmazlık Mahkemesi 
195
VII. ASKERİ YARGI 
196
A. Askeri Yargılama Kural Olarak Kaldırılmıştır. 
196
B. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Askeri Yargıtay Kapatılmıştır. 
197
VIII. SAYIŞTAY 
197
IX. ANAYASA MAHKEMESİ 
198
A. Kuruluş 
198
B. Başkan ve Üyelik 
200
C. Organlar, Çalışma ve Yargılama Usulü 
201
D. Anayasa Mahkemesinin Görevleri 
203
E. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Gerekli Çoğunluklar 
206
X. ANAYASA YARGISI 
207
A. Genel Olarak 
207
B. Tarihçe 
207
C. Anayasal Denetimde Ölçü Normlar (Anayasallık Bloku) 
208
D. Anayasaya Uygunluk Denetiminin Konusu 
208
1. Kanunlar 
208
2. Cumhurbaşkanı Kararnameleri 
209
3. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü 
209
4. Anayasa Değişiklikleri 
209
E. Anayasa Yargılamasına Tabi Olmayan Normlar 
210
F. Anayasaya Uygunluk Denetiminin Kapsamı 
211
1. Esas Bakımından Denetim 
211
2. Şekil Bakımından Denetim 
211
G. Anayasa Yargısında İlk İnceleme 
212
1. Genel Olarak 
212
2. İptal Davasında Dilekçede Bulunması Gereken Hususlar 
213
3. İtiraz Başvurusu Kararında Bulunması Gereken Hususlar 
214
H. Anayasaya Uygunluk Denetiminde Başvuru Yolları 
214
1. İptal Davası (Soyut Norm Denetimi) 
214
2. İtiraz Yolu (Somut Norm Denetimi) 
216
3. İptal Davası ile İtiraz Yolunun Karşılaştırılması 
219
XI. ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU 
220
A. Genel Olarak 
220
B. Başvurunun Temel Koşulları 
221
1. Kapsam 
221
2. İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tüketilmesi 
221
3. Başvuru Konusu Olmayan İşlemler 
221
4. Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 
221
5. Başvuru Usulü 
222
6. Başvuruların İncelenmesi ve Kabulü 
223
7. Esas Hakkındaki İnceleme 
223
8. İnceleme Sonunda Verilen Kararlar 
224
XII. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZELLİKLERİ 
224
A. Anayasa Mahkemesinin Bütün Kararları İçin Geçerli Olan Özellikler 
225
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Bağlayıcılığı ve Kesinliği 
225
2. Anayasa Mahkemesi Kararları Herkese Karşı Etkilidir. 
226
3. Anayasa Mahkemesinin Bütün Kararları Gerekçeli Olmak Zorundadır. 
226
4. Anayasa Mahkemesi ile Diğer Mahkemeler Arasında Bir Uyuşmazlık Ortaya Çıkarsa Anayasa Mahkemesi Kararları Esas Alınır. 
226
B. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Özellikleri 
227
XIII. ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHATLARIYLA OLUŞTURULAN KURUMLAR 
228
A. İptali İstenen Normun Yürürlüğünün Durdurulması 
228
B. Dava Konusu İşlemin Adı ve Hukuksal Nitelemesiyle Bağlı Olmadan İnceleme Yapma 
229
7. Bölüm
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ 
231
A. Teklif 
231
B. Görüşme Usulü, Kabul ve Yayım 
232
C. Geri Gönderme, Yeniden Kabul ve Yayım 
234
D. Anayasa Değişiklikleri ile Kanunların Karşılaştırılması 
235
II. ANAYASA VE İKTİDAR TİPLERİ 
236
A. Asli Kurucu İktidar 
236
B. Tali (Türev) Kurucu İktidar 
236
C. Kurulmuş İktidar 
236
III. EGEMENLİĞİN KULLANILIŞ BİÇİMİNE GÖRE DEMOKRASİ TÜRLERİ 
236
A. Doğrudan Demokrasi 
236
B. Yarı Doğrudan Demokrasi 
237
1. Halkoylaması (Referandum) 
237
2. Halk Vetosu 
238
3. Halk Girişimi 
238
C. Temsili Demokrasi 
238
8. Bölüm
HÜKÜMET SİSTEMLERİ
I. GENEL OLARAK 
239
II. ERKLER (KUVVETLER) BİRLİĞİ SİSTEMLERİ 
239
A. Kuvvetlerin Yürütmede Birleşmesi 
240
1. Mutlak Monarşi 
240
2. Diktatörlük 
240
B. Kuvvetlerin Yasama Organında Birleşmesi 
240
1. Genel Olarak 
240
2. Uygulama Alanı 
240
3. Temel Özellikleri 
240
III. KUVVETLER AYRILIĞI SİSTEMLERİ 
241
A. Parlamenter Sistem 
241
1. Genel Olarak 
241
2. Uygulama Alanı 
241
3. Temel Özellikleri 
242
4. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm 
242
B. Başkanlık Sistemi 
243
1. Genel Olarak 
243
2. Uygulandığı Ülkeler 
243
3. Temel Özellikleri 
243
C. Yarı Başkanlık Sistemi 
244
1. Genel Olarak 
244
2. Uygulama Alanı 
245
3. Temel Özellikleri 
245
EK 1: 2017 YILI ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ 
247
EK 2: TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ 
257
Kaynakça 
267