Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşin Üçüncü Kişilere Karşı Dava Hakkı

Kanun koyucu, TMK m. 229 hükmü ile edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinin sonucunda eşlerin elde edecekleri artık değere katılma alacaklarını güvence altına almak için, belli hallerde bazı malvarlığı değerlerinin, edinilmiş mallara dâhil olacağını kabul etmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 229. maddesinde yer alan bu hüküm eşin katılma alacağını doğrudan koruma altına alan bir müessesedir. Bu koruyucu müessese sayesinde, eşin karşılıksız olarak yaptığı devirler sanki hiç yapılmamış gibi kabul edilip, mal rejiminin tasfiyesinde dikkate alınacaktır.

Türk Medeni Kanunu'nun 229. maddesinin, TMK m. 241 hükmü ile ilişkisi incelenmiştir. Bununla birlikte, mal rejimi kurallarının, miras hukuku kurallarına göre uygulama önceliği bulunmaktadır. Miras hükümlerine göre, üçüncü kişinin tenkis veya denkleştirme yükümlülüğü, yapılan kazandırmanın mal rejimine göre sorumlu olması gereken kısmı aşan miktar içindir. Çalışmada bu hususlar da ayrıca irdelenmiştir.

Türk Medeni Kanunu m. 241 hükmüne göre açılacak davada usûlî hususlar son bölümde ele alınmış ve uygulamada yaşanan veya yaşanabilecek sorunlara da çözüm bulunmaya çalışılmıştır. Ayrıca, söz konusu hükümdeki süreye ilişkin kanunî değişiklik yapılması gerektiği tespit edilmiştir.

İkinci baskıda, eserdeki sistematik bozulmamak kaydıyla, uygulamada yaşanan sorunlar göz önüne alınarak son bölüm olan Üçüncü Bölüme "DAVANIN TABİ OLDUĞU GEÇİCİ HUKUKÎ KORUMA TEDBİRİ" isimli VI. Başlık açılarak eser ikinci baskıda genişletilmiştir.

Kitabın üçüncü baskısında İsviçre Federal Mahkemesi'nin eşlerin ortaklaşa şirket (GmbH) kurup şirkete ait aile dairesini eşin, diğer eşin rızası olmadan satması durumunda ZGB Art. 208 Ziff. 2 (TMK m. 229/1-b.2) hükmünün uygulanıp uygulanamayacağına ilişkin vermiş olduğu 10.10.2019 tarihli kararına ve eşlerin tasarruf özgürlüğü ile ilgili vermiş olduğu 01.09.2020 tarihli kararına da yer verilmiş olup üçüncü baskı zamanına kadar yayımlanmış olan monografik eserler de incelenmiştir.

Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 22.06.2021 tarihli ve 196 sayılı Kararı ile mal rejimlerine ilişkin dava dosyalarının temyiz incelemesi görevi 01.07.2021 tarihinden itibaren tekrar Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'ne verilmiştir. Bu yüzden eserin üçüncü baskısı aşamasına kadar yayınlanan ve konusunu ilgilendiren Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararları'na da yer verilmiştir.