Uluslararası Hukukta Deniz Koruma Alanlarının Hukuki Statüsü Akdeniz Örneği Beyza Özturanlı Şanda  - Kitap

Uluslararası Hukukta Deniz Koruma Alanlarının Hukuki Statüsü

Akdeniz Örneği

1. Baskı, 
Nisan 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
253
Barkod:
9786255957580
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Fiyatı:
500,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmanın temel amacı, deniz koruma alanlarının uluslararası hukuktaki yerinin Akdeniz özelinde incelenmesidir. Zira uluslararası hukukun deniz çevresinin korunmasına ilişkin normatif çerçevesinin ve bu konudaki hukuki gerekçelendirmenin sağlam temeller üzerine oturması gerektiği düşünülmektedir. Sağlam hukuki temellendirmeye dayalı normlar, devletlerce sahiplenilebilir ve uygulanabilir hale gelmektedir. Tam da bu nedenle bu çalışma, bir koruma tedbiri olarak deniz koruma alanlarının gerekliliği ya da gereksizliğine ilişkin bir sonuca varmak niyetinde değildir. Daha ziyade, deniz koruma alanlarının bilimsel gerekliliğinin uluslararası hukuk enstrümanlarında yer alış biçimi ve bunun uygulamaya yansıması Akdeniz özelinde değerlendirilmiş, bu değerlendirme üzerinden birtakım sonuçlara varılmak istenmiştir.
Bu sonuçların, deniz koruma alanları konusunun Türkiye'deki bilim insanlarının çalışma konularına daha sık dahil olmasına vesile olması arzu edilmektedir. Daha da önemlisi, bu çalışmanın ülkemizin kıyıdaş olduğu Akdeniz'in değerinin kavranması ve böylece bölgesel andlaşma rejimleri içinde daha aktif ulusal politikalar üretmek hususunda bir faydasının dokunması umut edilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Deniz Çevresinin Korunmasına İlişkin Uluslararası Hukuk Rejimi Çerçevesinde Deniz Koruma Alanları
.
Akdeniz'de Deniz Koruma Alanlarına İlişkin Sözleşme Rejimleri
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ VE TEŞEKKÜR 
V
İÇİNDEKİLER 
VII
ŞEKİLLER DİZİNİ 
XI
KISALTMALAR DİZİNİ 
XIII
GİRİŞ 
1
I. DENİZ ÇEVRESİNİN KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI HUKUK REJİMİ ÇERÇEVESİNDE DENİZ KORUMA ALANLARI 
7
A. Deniz Çevresinin Korunmasına İlişkin Hukuki Rejimin Tarihsel Gelişimi 
7
1. Genel Olarak 
7
2. 1972 Stockholm Konferansı ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın Kuruluşu 
10
3. Stockholm Konferansı Sonrası BMDHS Müzakereleri 
13
4. 1992 Rio Konferansı Sonrası, İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Gelişme 
17
B. Deniz Koruma Alanları 
19
1. Deniz Koruma Alanlarının Tarihsel Gelişimi 
19
2. Deniz Koruma Alanının Tanımlanması ve Bazı Hukuki Belirsizlikler 
29
3. Deniz Koruma Alanlarının Ayırt Edici Özellikleri 
31
4. Deniz Koruma Alanlarının Sınıflandırılması 
34
5. Deniz Koruma Alanları ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Arasındaki İlişki 
37
6. Deniz Koruma Alanlarının İşlevleri 
41
7. Sonuç 
46
C. Deniz Koruma Alanlarının Hukuki Statüsü 
48
1. Genel Olarak 
48
2. BMDHS Çerçevesinde Ulusal Yargı Yetkisine Tabi Alanlarda Deniz Koruma Alanlarının Kurulması 
51
a) Karasuları 
51
b) Münhasır Ekonomik Bölge 
54
i. MEB’de DKA’ların kurulmasına ve yönetilmesine ilişkin hukuki rejim 
54
ii. IMO Düzenlemeleri ve MEB içinde PSSA Örneği 
59
iii. PSSA’ların üçüncü devletler için bağlayıcılığı sorunu 
61
iv. Sonuç 
64
c) Kıta Sahanlığında DKA’lar 
65
i. Genel olarak 
65
ii. Genişletilmiş kıta sahanlığında DKA kurulması sorunu 
68
iii. Sonuç 
72
a) Genel Olarak 
73
b) BMDHS’nin Açık Denizde Deniz Çevresinin Korunmasına ilişkin Hükümleri 
76
c) Chagos Tahkimi ve Hakem Mahkemesi’nin Konuya İlişkin Bulguları 
77
d) BMDHS’nin 194. Maddesi Çerçevesinde ‘Gereklilik’ Unsuru, Bilimsel Kriterler ve Hukuki Kesinlik Sorunu 
80
4. Bölgesel Andlaşmalar Nezdinde Açık Denizde DKA Kurulması 
84
5. Açık Denizde DKA’lar vs. Üçüncü Devletlerin Açık Denizlerdeki Hakları 
88
6. CCAMLR Çerçevesinde Açık Denizde Kurulan DKA’ların Objektif Bir Koruma Rejimi Oluşturma İhtimali 
90
7. İhtiyatlılık İlkesi ve Ekosistem Temelli Yaklaşım Çerçevesinde Açık Deniz DKA’ları 
95
8. Sonuç 
100
II. AKDENİZ’DE DENİZ KORUMA ALANLARINA İLİŞKİN SÖZLEŞME REJİMLERİ 
103
A. Akdeniz’in Coğrafi, Tarihsel ve Siyasi Görünümüne Genel Bir Bakış 
103
B. Doğu Akdeniz ve Ege Denizi 
111
1. Genel Olarak 
111
2. Akdeniz’de Deniz Yetki Alanları ve Doğu Akdeniz’deki Belirsizlikler 
116
C. Barselona Sözleşmesi ve Ek Protokoller 
123
1. Genel Olarak 
123
2. Ekosistem Temelli Yaklaşım Çerçevesinde Akdeniz’de Ekolojik Hedeflerin Belirlenmesi ve AB Mevzuatına Uyum Süreci 
127
3. Barselona Sözleşmesi Sistemine İlişkin Kurumsal Yapı 
134
a) Taraflar Konferansı (Conference of Parties– COP) 
135
b) Büro (Bureau) 
138
c) MAP Koordinasyon Birimi (Sekretarya) 
138
d) Ulusal Odak Noktalıkları (National Focal Points) 
139
e) Akdeniz Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu (Mediterranean Commission on Sustainable Development–MCSD) 
140
f) Uyum Komitesi (Compliance Committee) 
141
g) Bölgesel Faaliyet Merkezleri 
143
4. UNEP–MAP Çerçevesinde Barselona Sözleşmesi Sisteminin Kurumsal Etkinlik Düzeyi 
146
5. Barselona Sözleşmesi’ne Ek Özel Koruma Alanları ve Biyolojik Çeşitliliğe İlişkin Protokol Çerçevesinde Deniz Koruma Alanlarının Belirlenmesi ve Yönetilmesi 
151
a) Genel Olarak 
151
b) Özel Koruma Alanlarının Belirlenmesi: SPAMI Listesi’nin Oluşturulması 
154
c) SPAMI Listesine Kabul Edilen Alanda Koruma Tedbirleri ve Yönetim Planlarının Uygulanması 
156
i. SPAMI’lere Yönelik Koruma ve Yönetim Rejimi 
156
ii. Karasularında ve Deniz Yetki Alanlarında SPAMI Rejimi 
158
iii. Açık Deniz SPAMI Rejimi ve Pelagos Örneği 
161
vi. SPAMI Listesine Diğer Koruma Alanları 
166
d. Özel Koruma Alanları Protokolü Çerçevesinde Akdeniz’de Deniz Koruma Alanlarının Etkinliği 
170
e) Deniz Yetki Alanlarının Belirlenmediği Deniz Alanlarına Yönelik İş birliği Önerileri 
174
D. Akdeniz Genel Balıkçılık Komisyonu (GFCM) Düzenlemeleri 
177
1. Genel Olarak 
177
2. Akdeniz’de Balıkçılığa İlişkin Koruma Tedbirlerinin Hukuki Temeli 
179
3. Akdeniz’de Kıyı Devletlerince İlan Edilen Balıkçılık Koruma Bölgeleri 
183
4. GFCM Tarafından Belirlenen Sınırlı Balıkçılık Alanları 
185
a) Sınırlı Balıkçılık Alanlarına İlişkin Hukuki Rejim 
185
b) Sınıraşan İşbirliğine bir Örnek: Jabuka/Pomo Pit Sınırlı Balıkçılık Alanı 
191
5. Sınırlı Balıkçılık Alanları ve SPAMI Alanları Arasındaki İlişki 
194
6. Açık Deniz Sınırlı Balıkçılık Alanlarına İlişkin Öneriler 
197
E. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Çerçevesinde Belirlenen EBSA’lar 
200
1. Deniz Koruma Alanları ve Biyolojik Çeşitlilik 
200
2. EBSA ve SPAMI Rejimleri Arasındaki İlişki 
203
3. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ve EBSA Rejimin Etkinliğinin Değerlendirilmesi 
207
F. BBNJ Andlaşması Çerçevesinde Deniz Koruma Alanları 
208
1. BBNJ Andlaşması ve Alan Temelli Yönetim Araçları 
208
2. BNNJ Andlaşması Çerçevesinde DKA’ların Kurulması ve Yönetilmesi 
211
3. BBNJ Andlaşması’nın Akdeniz’de Uygulanabilirliği: Uyuşmazlık Konusu Deniz Alanlarında DKA’lar Sorunu 
213
SONUÇ 
217
KAYNAKÇA 
225