TÜRK HUKUKUNDA YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI
 
I. GENEL OLARAK YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI 
 
17
A. Yabancı Sermaye Kavramı 
 
17
B. Yabancı Sermaye İçeriği 
 
17
II. DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ TARİHİ GELİŞİMİ VE YATIRIMLARA İLİŞKİN TÜRK HUKUKUNDAKİ YASAL DÜZENLEMELER 
 
19
A. Dünya’da Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Tarihi Gelişimi 
 
19
B. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Tarihi Gelişimi ve Yatırımlara İlişkin Yasal Düzenlemeler 
 
22
a. 1923–1949 Arası Dönem 
 
25
b. 1950–1979 Arası Dönem 
 
29
c. 1980–2000 Arası Dönem 
 
32
d. 2000 Yılı Sonrası Dönem 
 
37
III. YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ ÜLKEYE GELİŞ NEDENLERİ VE YARATTIĞI ETKİLER İLE YABANCI SERMAYE HAKKINDAKİ GÖRÜŞLER 
 
46
A. Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ülkeye Geliş Nedenleri 
 
46
a. Yerel Piyasanın Özellikleri 
 
46
b. Maliyetin Düşürülmesi 
 
47
cc. Dış Pazarların Elde Edilmesi 
 
47
B. Yabancı Yatırımcının Amaçları ve Yatırım Yapacağı Ülkede Aradığı Şartlar 
 
49
C. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Etkileri 
 
50
a. Ekonominin Üretim Kapasitesinin Artması 
 
50
b. Yeni Teknoloji ve Yönetim Bilgisi Getirme 
 
50
c. Döviz Girişi Sağlama 
 
51
e. Rekabet ve Dinamizm 
 
51
g. Vergi Geliri Sağlama 
 
52
a. Ekonomi Üzerinde Yabancı Denetimin Artması 
 
52
b. Ekonomik Bütünlüğün Bozulması 
 
52
c. Dış Ticaret Kısıtlamalarının Aşılması 
 
52
d. Yerli Şirketler Karşısında Haksız Rekabet Üstünlüğü 
 
53
e. Döviz Giderlerini Arttırıcı Etki 
 
53
g. Kültürel Değişiklik 
 
53
h. Teknolojik Bağımlılık 
 
54
D. Türkiye’de Yabancı Sermaye Hakkındaki Görüşler 
 
54
IV. DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI AÇISINDAN ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER 
 
58
B. Çok Uluslu Şirketlerin Tarihsel Gelişimi 
 
59
C. Çokuluslulaşmanın Nedenleri 
 
60
D. Çok Uluslu Şirketlerin Temel Özellikleri 
 
61
E. Çok Uluslu Şirketlerin Ev Sahibi Ülkeler Üzerinde Yarattığı Etkiler 
 
62
1. Çok Uluslu Şirketlerin Olumlu Etkileri 
 
62
2. Çok Uluslu Şirketlerin Olumsuz Etkileri 
 
63
F. Çok Uluslu Şirketlerin Ülkelere Giriş Yolları 
 
63
1. İhracat Faaliyetleri 
 
63
2. Pay Senedi Yatırımı 
 
64
4. Direkt (Doğrudan) Yatırım 
 
64
G. Dünya’da ve Türkiye’de Çok Uluslu Şirketler 
 
64
H. Çok Uluslu Şirketler Hakkında Görüşler 
 
65
TÜRK HUKUKUNDAKİ ŞİRKETLERİN
 
YABANCI SERMAYELİ OLARAK KURULMASI
 
II. YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KAVRAMI 
 
68
III. YABANCI SERMAYELİ OLARAK KURULABİLECEK ŞİRKET TÜRLERİ VE SINIFLANDIRMALARI 
 
69
B. Şirketlerin Sınıflandırılması 
 
70
1. Düzenlendikleri Kanuna Göre Şirketler 
 
70
a. Türk Borçlar Kanunu 
 
70
b. Türk Ticaret Kanunu 
 
70
c. Özel Kanunlarda Düzenlemeler 
 
70
2. Tüzel Kişiliğe Sahip Olma Bakımından Şirketler 
 
71
a. Tüzel Kişiliğe Sahip Şirketler 
 
71
b. Tüzel Kişiliğe Sahip Olmayan Şirketler 
 
71
3. Kişi (Şahıs)–Sermaye Şirketi Olma Bakımından Şirketler 
 
71
a. Kişi (Şahıs) Şirketleri 
 
71
4. Sermaye Yapıları Bakımından Şirketler 
 
72
a. Esas (Sabit) Sermayeli Şirketler 
 
72
b. Kayıtlı Sermayeli Şirketler 
 
72
c. Değişir Sermayeli Şirketler 
 
72
5. Ortaklarının Sorumluluğu Bakımından Şirketler 
 
73
a. Birinci Derecede (Doğrudan)–İkinci Derecede (Dolaylı) Sorumluluk 
 
73
b. Sınırlı–Sınırsız Sorumluluk 
 
73
C. Yabancı Sermaye ile Kurulabilecek Şirket Türleri 
 
73
a. Adi Şirketin Unsurları 
 
74
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar) 
 
74
cc. Amaç Unsuru ve Konu 
 
75
dd. Ortak Çalışma İradesi 
 
75
b. Adi Şirketin İşleyişi 
 
76
2. Kollektif Şirketler 
 
76
a. Kollektif Şirketin Unsurları 
 
76
cc. Kişi Unsuru (Ortaklar) 
 
77
dd. Ortakların Sorumluluğu 
 
77
b. Kollektif Şirketin İşleyişi 
 
78
3. Adi Komandit Şirketler 
 
78
a. Adi Komandit Şirketin Unsurları 
 
79
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar) 
 
79
dd. Ortakların Sorumluluğu 
 
79
b. Adi Komandit Şirketlerin İşleyişi 
 
80
a. Anonim Şirketlerin Unsurları 
 
82
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar) 
 
82
bb. Esas Sözleşme Unsuru 
 
82
cc. Amaç ve Konu Unsuru 
 
82
dd. Ticaret Unvanı Unsuru 
 
82
ff. Sınırlı Sorumluluk Unsuru 
 
83
gg. Tüzel Kişilik Unsuru 
 
84
b. Anonim Şirketin Organları 
 
84
5. Sermayesi Paylara Bölünmüş (Paylı) Komandit Şirketler 
 
85
a. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Organları 
 
86
a. Limited Şirketlerin Unsurları 
 
87
aa. Ticaret Unvanı Unsuru 
 
87
cc. Ortak (Kişi) Unsuru 
 
88
dd. Ortakların Sorumluluğu Unsuru 
 
88
ee. Amaç ve Konu Unsuru 
 
89
ff. Tüzel Kişilik Unsuru 
 
89
b. Limited Şirketin Organları 
 
89
bb. Müdürler (Limited Şirketin Yönetim ve Temsili) 
 
90
7. Kooperatif Şirketler 
 
90
a. Kooperatif Şirketlerin Unsurları 
 
91
aa. Ortak (Kişi) Unsuru 
 
91
bb. Esas Sözleşme Unsuru 
 
91
dd. Ticaret Unvanı Unsuru 
 
91
gg. Tüzel Kişilik Unsuru 
 
92
b. Kooperatif Şirketlerin Organları 
 
92
IV. YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KURULUŞLARI 
 
93
A. Adi Şirket Kuruluşu 
 
94
1. Adi Şirket Sözleşmesinin Yapılması 
 
94
2. Yasal Defterlerin Onaylanması 
 
95
3. Adi Şirketin Vergilendirilmesi 
 
95
4. Adi Ortaklık Tescil İşlemleri 
 
96
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
97
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
98
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
98
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
98
B. Kollektif Şirket Kuruluşu 
 
99
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi 
 
100
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması 
 
100
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan 
 
101
4. Kollektif Şirketlerin Vergilendirilmesi 
 
102
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
102
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
103
C. Adi Komandit Şirket Kuruluşu 
 
103
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi 
 
104
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması 
 
105
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan 
 
106
4. Adi Komandit Şirketlerin Vergilendirilmesi 
 
107
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
107
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
108
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
108
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
108
D. Anonim Şirket Kuruluşu 
 
109
b. Halka Arz Şartıyla Kuruluş 
 
110
2. Anonim Şirketin Tescil ve İlanı 
 
112
a. Kuruluşu Bakanlık İznine Tabi Olmayan Anonim Şirketlerin Kuruluş Tescili 
 
113
b. Kuruluşu Bakanlık İznine Tabi Anonim Şirketlerin Kuruluş Tescili 
 
115
3. Anonim Şirketlerin Vergilendirilmesi 
 
115
4. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
115
5. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
117
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
117
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
117
E. Sermayesi Paylara Bölünmüş (Paylı) Komandit Şirket Kuruluşu 
 
118
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi 
 
118
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması 
 
119
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan 
 
119
4. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Vergilendirilmesi 
 
120
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
121
6. Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
122
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
122
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
122
F. Limited Şirket Kuruluşu 
 
122
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi 
 
123
2. İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması 
 
124
3. Limited Şirketin Tescil ve İlanı 
 
124
4. Limited Şirketin Vergilendirilmesi 
 
126
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
127
6 Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
128
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
128
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
128
G. Kooperatif Şirket Kuruluşu 
 
129
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Hazırlanması 
 
129
3. Şirketin Tescil ve İlanı 
 
130
4. Kooperatiflerin Vergilendirilmesi 
 
131
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri 
 
131
6. Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler 
 
133
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu 
 
133
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu 
 
133