Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve Ceza Sorumluluğu Çelik Ahmet Çelik  - Kitap

Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve Ceza Sorumluluğu

5. Baskı, 
Nisan 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1520
Barkod:
9786253810436
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
2.400,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmalar ile maddi hasarlarda kimler sorumlu tutulabilir, nasıl hak aranabilir, kimlere karşı, hangi mahkemelerde ne tür davalar açılabilir; sigorta şirketlerine nasıl ve hangi koşullarda, ne tür belgelerle başvurulabilir, ne miktar ödeme yapmaları gerekir ?
Motorlu araçlar için ne tür sigortalar yaptırılması gerekir? Sigorta Tahkim Komisyonu nedir, nasıl başvurulur ?
Güvence Hesabı nedir, hangi durumlarda tazminat öder ?
Trafik kazalarında ilk anda ve sonrasında alınması gereken önlemler nelerdir; ceza ve hukuk yargılama aşamalarında neler yapılır, kusur değerlendirmeleri nasıl, ne biçimde, kimler tarafından yapılır ? Trafik kazalarında ölüme ve yaralanmaya neden olanlar hakkında ne tür cezalar uygulanır?
Motorlu araçların alımı satımı nasıl yapılır, araçlarda üretim ve oranım hatlarına karşı ne yapmak ve nasıl hak aramak gerekir.
Araç sahibi, işleten, taşımacı kimlerdir. Sorumluluk dereceleri nedir?
Ölüm ve bedensel zararlarda kimler ve ne tür tazminat isteyebilirler. Tazminat davalarında ne tür belge ve kanıtlar sunmak gerekir. Tazminat hesapları nasıl yapılır?
Bütün bunlar ve daha fazlasını bu kitapta bulacaksınız. Yalnız hukukçular değil, motorlu araç kullananlar, bunlara yolcu olarak binenler, yayalar ve tüm motorlu araçlardan zarar görenler, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar, alıcılar, satıcılar, imalatçılar, ithalatçılar, sigortacılar hemen herkes bu kitapta kendileri için yararlı bir bölüm bulacaklardır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Olarak Trafik Kazaları
.
Karayolları Trafik Kanunu'nun Uygulama Alanı
.
Motorlu Araç İşletenler
.
Motorlu Araç İşletenlerin Sorumluluğu
.
İşleten ve Sürücü Dışında Kaza Sorumluları
.
Trafik Kazalarında Ortaklaşa ve Zincirleme Sorumluluk
.
Devletin Trafik Kazalarından Kamusal Sorumluluğu
.
Trafik Suçları
.
Trafik Kuralları
.
Trafik Kazalarına El Koyma Kovuşturma ve Ceza Yargılaması
.
Trafik Kazalarında Ceza–Hukuk İlişkisi
.
Trafik Kazalarından Kaynaklanan Tazminat Davalarında Kusur İncelemesi
.
Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Ölüm ve Bedensel Zararlar Nedeniyle Belirsiz Alacak Davası
.
Trafik Kazalarında Ölüm Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Trafik Kazalarında Bedensel Zararlar Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Trafik Kazasından Zarar Görenlerin Manevi Tazminat İstekleri
.
Tazminattan İndirimler ve İndirimlerde Sıra
.
Hatır Taşıması, Hatır İçin Kullanma ve Kullandırma
.
Yetersiz Ödemelerin İptali ve Bakiye Zararın Ödetilmesi
.
Araç Hasarı Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Motorlu Araçlarda Üretim ve Onarım Hataları
.
Trafik Kazaları ve Sigortalar
.
Kara Taşıtları Kasko Sigortası
.
Güvence Hesabı
.
Sigortacılıkta Tahkim Sigorta Tahkim Komisyonu
.
Trafik Kazalarıyla İlgili Kurumlar
.
Ardıllık ve Dönme (Rücu) Davaları
.
Trafik Kazalarında Zamanaşımı Süreleri
.
Tazminat Davalarında Faiz
.
Ölüm ve Bedensel Zararlar Nedeniyle Tazminat Hesapları
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Beşinci Baskıya Önsöz 
V
Dördüncü Baskıya Önsöz 
VII
Üçüncü Baskıya Önsöz 
IX
İkinci Baskıya Önsöz 
XI
Birinci Baskının Önsözü 
XIII
Giriş
GENEL OLARAK TRAFİK KAZALARI
I– TANIMLAR 
1
1– Trafik kazası tanımı 
1
2– Trafik kazası sayılmanın koşulları 
1
3– Trafik kazalarıyla ilgili bazı tanımlar 
1
II– TRAFİK KAZASI TÜRLERİ 
4
1– Araç türüne göre trafik kazaları 
4
2– Zarar türüne göre trafik kazaları 
4
3– Kaza yerine göre trafik kazaları 
5
4– Oluş biçimlerine göre trafik kazası türleri 
5
5– Sürücülere göre kaza türleri 
6
6– Sorumluluklara göre kaza türleri 
7
7– Trafik kazası sayılmayan ve sayılmaması gereken olaylar 
7
8– Yasalara göre trafik kazası türleri 
8
III– ZARAR SORUMLULARI 
8
Birinci Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
I– YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
11
1– Kaza karayollarında meydana gelmelidir 
11
2– Karayolu sayılan ve yasa kapsamında bulunan yerler 
11
3– Karayollarının sınırı 
12
4– Uygulamada duraksama yaratan olaylar ve yerler 
13
5– Karayolu sayılmayan ve Yasa’nın uygulanmayacağı yerler 
15
6– Karayoluyla bağlantısı olmamasına karşın, Yasa kapsamında olan yerler 
16
II– MOTORLU ARAÇLAR BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
16
1– Motorlu araç tanımı 
16
2– Motorlu araç sayılmanın koşulları 
16
a) Kendi itici gücü ile çalışması 
17
b) Bir yerden bir yere gidebilmesi 
17
c) Toprak üzerinde hareket etmesi 
18
3– Yasa kapsamındaki motorlu araçlar 
18
4– Yasa kapsamında olması gereken motorlu araçlar 
19
İkinci Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER
I– GENEL OLARAK 
21
1– Yasal düzenlemeler 
21
2– Araç sahibi ve işleten sayılmanın koşulları 
22
3– Sorumluluk koşulları 
23
4– Sorumluluk nedenleri 
23
II– İŞLETENLER 
24
1– Araç sahibi 
24
2– İşyerlerinde kullanılan araçların sahip ve işletenleri 
24
3– Personel taşıma araçlarının işletenleri 
24
4– Ticari amaçla motorlu araç işletenler 
25
5– Yolcu taşımacılarının “taşımacı” ve “işleten” olarak sorumlulukları 
25
6– Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen ile ariyet veya rehin alan kişilerin “işleten” sayılması 
27
7– Uzun süreli araç kiralamada kiracının “işleten” olarak sorumluluğu 
27
III– İŞLETENİN BELİRLENMESİ 
31
1– Araç sorumlularının belirlenmesi 
31
2– Araçların trafik siciline tescil ettirilmesi zorunluluğu 
35
3– Araçların satış ve devirlerinde araç sahibi veya işletenin belirlenmesi 
36
4– Resmi satış yapılmadan işleten sıfatının alıcıya geçmesi (ayrık durum) 
39
5– İcra yoluyla araç satışlarında alıcının sorumluluğunun başlangıcı 
40
6– Araçlara konulan hacizlerin ve satışların geçerliği 
41
7– Araç devirlerinin sigortacıya bildirilmesi 
42
8– Miras ortaklığında “işleten” sıfatı 
45
Üçüncü Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLERİN SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK 
47
1– Yasal düzenlemeler 
47
2– Sorumluluk nedenleri 
47
3– Sorumluluk koşulları 
48
II– MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİ 
48
1– Yasa hükmü ve motorlu araç işletenlerin sorumluluğu 
48
2– Motorlu aracın işletilmesi 
50
a) Makine tekniği (mekanoteknik) görüşü 
51
b) Trafiğe çıkarma (trafik tekniği) görüşü 
53
5– Motoru çalışan ve trafiğe çıkarılan her araç, hareket halinde olsun olmasın, her durumda “işletilme” halindedir 
55
III– SORUMLULUĞUN HUKUKSAL NİTELİĞİ 
65
1– Tehlike sorumluluğu 
65
2– İşletme tehlikesi ve işletme sorumluluğu 
66
3– İşletenin sorumluluğuna ilişkin 85. maddenin 3. fıkrası hakkında 
68
IV– SORUMLULUK KOŞULLARI 
68
1– Zarar, “işletilme halinde” olan bir motorlu araçtan kaynaklanmalıdır 
68
2– Zararı doğuran motorlu araç “işletilme” halinde olmalıdır 
69
3– Motorlu araçtan kaynaklanan bir “zarar” doğmuş olmalıdır 
70
4– Zarar, sürücünün veya yardımcı kişilerin kusurundan kaynaklanmalıdır 
70
5– İşleten, araçtaki bozukluktan (teknik arızadan) sorumludur 
72
6– İşleten (taşımacı), “işletme kusurlarından” sorumludur 
75
7– İşleten, imalât hatalarından sorumlu tutulabilir mi? 
75
8– Motorlu araç işletilmesinin ağır ve tehlikeli işlerden olması nedeniyle, işletenlerin (işveren olarak) önlem alma yükümlülükleri 
76
9– İşletenlerin, araç sürme sürelerine uyulmasını sağlama yükümlülükleri 
76
10– İşletenin, motorlu aracın işletilmesi sırasında, çalışanların birbirlerine verdikleri zarardan “işveren” olarak sorumluluğu 
77
11– İşletenin “taşımacı” olarak, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu 
77
V– İŞLETEN GİBİ SORUMLU OLANLAR 
78
1– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar (Genel olarak) 
78
2– Oto servis ve tamirhane sahiplerinin sorumlulukları 
79
3– Galeri sahibinin, satış için bırakılan araçtan dolayı sorumluluğu 
82
4– Otoparka ve garaja bırakılan araçlardan sorumluluk 
83
5– Oto kiralama şirketlerinin “işleten” olarak sorumluluğu 
86
6– Yarış düzenleyicilerinin sorumluluğu 
88
7– Devlet ve kamu kurumlarının sorumlulukları 
89
8– Motorlu aracı çalan veya gaspeden kişiler 
89
9– Sürücü kursu işletenin ve eğitmenlerin sorumlulukları 
90
VI– ÖZEL SORUMLULUK DURUMLARI 
90
1– İşletenin, kazadan sonraki yardım çalışmalarına katılanların uğradıkları zararlardan sorumluluğu 
90
2– İşletenlerin üçüncü kişilerin zararından ortaklaşa sorumlulukları 
92
3– İşletenlerin birbirlerinin zararlarından sorumlulukları 
93
4– Karayolunda çekilen araçlardan sorumluluk 
94
5– Bagaj ve benzeri eşya dışındaki eşyalardan sorumluluk 
95
6– İşletenin araç malikine karşı sorumluluğu 
97
7– Hatır taşıması ile hatır için kullanma ve kullandırmada sorumluluk 
98
8– Çalınmış ve gasbedilmiş araca bilerek binene karşı sorumluluk 
101
9– Yarışta, yarışçı ve yardımcısı ile araç zararlarından sorumluluk 
101
VII– UYGUN NEDENSELLİK BAĞI 
101
1– Sorumluluk için uygun nedensellik bağının gerekliliği 
101
2– Genel olarak kaza nedenleri 
102
3– Uygun nedensellik bağının kolayca belirlenemediği olaylar 
103
4– Dış etkenlerin kazaya neden olması durumunda, işleten ve sürücünün sorumluluğu yönünden “nedensellik bağı”nın kesilmesi 
104
5– Kasıtlı eylemlerde işletenin sorumluluğu yönünden nedensellik bağının kesileceği; “kasıt” ve “kaza” kavramlarının bir arada olamayacağı görüşü 
106
VIII– İŞLETENİN SORUMLULUKTAN KURTULUŞ NEDENLERİ 
108
1– Yasal düzenlemeler 
108
2– Sorumluluktan kurtuluş koşulları 
109
3– İşleteni sorumluluktan kurtaran genel kurtuluş nedenleri 
110
a) Zarar görenin tam ve ağır kusuru 
110
b) Üçüncü kişinin tam kusuru 
111
c) Zarar görenin ve üçüncü kişinin ortaklaşa kusuru 
112
d) İşleteni sorumluluktan kurtaran üçüncü neden: Mücbir sebep 
112
4– Aracın çalınmasında işletenin kusuru yoksa, sorumlu tutulamaz 
115
5– Gasp ve soygun olaylarında taşımacının sorumluluğu 
116
IX– İŞLETENİN, SORUMSUZLUĞUNU KANITLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
117
1– İşletenin, sorumluluktan kurtulabilmesinin koşulları 
117
2– İşletenin “taşımacı” olarak “işletme kusurları” 
118
3– İşletenin “işveren” olarak önlem alma yükümlülükleri 
121
X– SORUMLULUĞUN AZALTILMASI VE KALDIRILMASI YASAĞI 
125
1– Genel olarak 
125
2– Karayolları Trafik Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri 
126
3– Türk Ticaret Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri 
127
XI– TAŞIMACININ “İŞLETEN” OLARAK SORUMLULUĞU 
129
1– Motorlu araç işleten olarak 
129
2– Motorlu araç işletenin “taşımacı” olarak yolculara karşı sorumluluğu 
130
3– Taşımacının, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu 
132
XII– İŞLETENLERİN “İŞVEREN” OLARAK SORUMLULUKLARI 
133
Dördüncü Bölüm
İŞLETEN VE SÜRÜCÜ DIŞINDA KAZA SORUMLULARI
I– YAYALAR 
137
1– Genel olarak yayaların sorumlukları 
137
2– Yasada ve Yönetmelikte yayalara ilişkin kurallar 
137
3– Yayaların trafikte tehlike yaratması ve kusur değerlendirmesinde yanılgılar 
138
4– Yayaların ceza sorumlulukları 
139
II– MOTORSUZ TAŞIT VE BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ 
142
1– Yasa hükmü 
142
2– Kurallar 
142
3– Seyyar satıcılar 
142
III– YOLCULAR 
143
1– Yolcuların sorumlulukları 
143
2– Hatır yolcuları 
143
IV– HAYVAN TUTUCUNUN SORUMLULUĞU 
143
1– Borçlar Kanunu’na göre 
143
2– Türk Ceza Kanunu’na göre 
144
3– Trafik Kanunu’na göre 
144
V– EV BAŞKANI İLE VELİ VE VASİNİN SORUMLULUĞU 
144
1– Yasa hükmü 
144
2– Çocukların ve ayırtım gücünden yoksun olanların kazaya karışmaları durumunda kimlerin ve nasıl dava edilmeleri gerektiği hakkında 
145
VI– İMALATÇININ SORUMLULUĞU 
145
VII– BİNA VE YAPI ESERİ MALİKİNİN SORUMLULUĞU 
146
1– Borçlar Yasasına göre 
146
2– Ceza Yasasına göre 
146
3– Trafik Yasasına göre 
147
VIII– SİGORTACININ SORUMLULUĞU 
148
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası 
148
2– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası 
148
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
148
4– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
149
5– Güvence Hesabının sorumluluğu 
150
6– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigorta Poliçesi 
151
7– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası 
152
8– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi 
153
9– Ferdi Kaza Sigortası 
153
10– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları 
153
Beşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ORTAKLAŞA VE ZİNCİRLEME SORUMLULUK
I– KONUYA GİRİŞ 
155
1– Trafik kazalarında sorumluluk ve sorumlular 
155
2– Ortaklaşa sorumlulukta zarar görenlerin hakları 
155
3– Ortaklaşa sorumluların birbirlerine dönme (rücu) hakları 
156
II– YASALAR VE TANIMLAR 
156
1– Türk Borçlar Kanunu hükümleri 
156
2– Önceki Borçlar Kanunu hükümleri 
158
3– Karayolları Trafik Kanunu 
159
4– Ortaklaşa sorumlulukta sorumlu tipleri 
160
5– Ortaklaşa sorumlulukta kavram arayışı 
160
6– İki sorumluluk türü arasındaki farklar 
161
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKLARIN İNCELENMESİ 
163
1– Birden çok kişinin birlikte bir zarara neden olmaları 
163
2– Aynı zarardan birden çok kişinin değişik nedenlerle ortak sorumluluğu 
166
IV– ALACAKLININ SORUMLULUKLARI 
168
1– Alacaklı diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin durumunu iyileştirirse, bunun sonuçlarına katlanır 
168
2– Alacaklının, aynı zarardan, değişik hukuksal nedenlerle, ortak sorumlulardan biri hakkında feragati farklı sonuçlar doğurur 
169
3– Alacaklının borçlulardan biriyle yaptığı ibra sözleşmesinin etkileri 
170
V– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DIŞ İLİŞKİ – İÇ İLİŞKİ 
171
1– Genel olarak 
171
2– Dış ilişki 
171
3– İç ilişki 
177
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları 
178
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları 
180
aa) Ortak defiler 
181
bb) Kişisel defiler 
182
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri 
183
d) Trafik–iş kazalarında, Kurum’un rücu alacağı ve iç ilişki uygulaması 
184
VI– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA KUSUR DEĞERLENDİRMESİ 
187
1– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur oranlarının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez 
187
2– Ortaklaşa sorumluların ayrı ayrı zararın tamamından sorumlu tutulmaları gerekirken, kusur oranlarına göre tazminat ödenmesine karar verilmesinin yanlış olduğuna ilişkin karar örnekleri 
188
3– Sigorta şirketlerinin, sigortalısının kusuruna göre değil, ortaklaşa sorumluluk kurallarına göre tazminat ödeme yükümlülüğü 
191
VII– İÇ İLİŞKİDE RÜCUNUN KAPSAMI VE ZAMANAŞIMI 
193
1– Türk Borçlar Kanunu 73. maddesine göre rücu zamanaşımı 
193
2– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları 
193
3– Dönme (rücu) hakkının kapsamı 
194
4– Rücu edilebilecek miktar 
195
5– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar 
196
6– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi 
197
7– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı 
197
Altıncı Bölüm
DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN KAMUSAL SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK 
199
1– Hizmet kusuru nedeniyle sorumluluk 
199
2– Yasal düzenlemelerde ve denetimlerde yetersizlik 
199
II– DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN SORUMLULUĞU 
200
1– Trafik kazalarından dolayı Devlet sorumlu tutulabilir mi ? 
200
2– Devletin Anayasal sorumluluğu 
201
3– Ulaşım politikaları ve hizmet kusurları 
201
III– KAMU KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU 
204
1– Kamu yapılarından sorumluluk 
204
2– Karayolları İdaresinin sorumluluk ve yükümlülükleri 
204
3– Karayolu yapım, bakım ve onarım çalışmalarından sorumluluk 
205
4– Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ve trafik kuruluşlarının görev ve yetkileri 
207
5– Belediyelerin sorumluluk ve yükümlülükleri 
208
6– Yolcu taşımada Devletin sorumluluk ve yükümlülükleri 
208
7– Yabancı plakalı araçlardan sorumluluk 
210
8– Sigortasız olarak yurda giren yabancı plakalı araçlardan ilgili Bakanlığın sorumlu olduğuna ve tazminat istenebileceğine ilişkin üç karar örneği 
213
9– Sigortasız yabancı plakalı araçların neden olduğu kazalardan dolayı ilgili Bakanlıklara karşı nasıl dava açılacak 
216
IV– DEMİRYOLLARI İDARESİNİN SORUMLULUĞU 
217
1– Genel olarak 
217
2– Trenlerle taşınan yolculara ve eşya sahiplerine karşı sorumluluk 
218
3– Demiryolları İdaresinin üçüncü kişilere karşı sorumluluğu 
218
4– DDY’nin genel hükümlere göre sorumluluğu 
222
5– Demiryollarıyla ilgili ceza sorumluluğu 
222
V– ÖZEL SORUMLULUK HALLERİ 
222
1– Görevi sırasında trafik kazası geçiren kamu çalışanlarından dolayı Devletin kusursuz sorumluluğu 
222
2– Trafik kazası nedeniyle açılan tazminat davasının geç sonuçlanması “hizmet kusuru” sayılabilir mi? 
223
VI– DANIŞTAY KARARLARI 
224
1– Karayolu yapım ve bakımından sorumlulukla ilgili kararlar 
224
2– Trafik işaret ve uyarı levhalarından sorumluluk 
226
3– İdarenin yol ve trafik güvenliğini sağlama yükümlülüğü 
229
4– Trafik tesçil kayıtlarından sorumluluk 
231
5– Yabancı plakalı araçların sigortasız yurda girmesinden sorumluluk 
232
6– Görevi sırasında trafik kazası geçirenlere ilişkin Danıştay kararları 
233
Yedinci Bölüm
TRAFİK SUÇLARI
I– TANIMLAR VE KAVRAMLAR 
237
1– Trafik suçları 
237
2– Eylem biçimlerine göre trafik suçu türleri 
237
a) Kurallara aykırı eylem ve işlemler 
237
b) Tehlike suçları 
237
c) Zarar suçları 
238
3– Ceza Yasasına göre suç türleri 
239
a) Kasıtlı suç 
239
b) Taksirli suç 
239
c) Taksirin türleri 
239
d) Taksirli suçlarda “kusur” koşulu 
240
e) Taksirli suçlarda ceza verilemeyecek veya ceza indirimi yapılacak durumlar 
241
4– Şikâyete bağlı olan–olmayan suç ayrımı 
241
5– Şikâyet süresi 
242
6– Şikâyetten vazgeçmenin ceza kovuşturmasına etkisi 
242
7– Şikâyetten vazgeçmenin hukuk davasına etkisi 
242
II– CEZA SORUMLULUĞUNDA NEDENSELLİK BAĞI 
243
1– Cezalandırma koşulu 
243
2– Öne geçen neden 
244
3– Önceki ve sonraki olaylar arasında nedensellik bağı kurulabilen durumlar 
245
4– Ortak kusurlarda nedensellik bağı 
245
III– TRAFİK SUÇLARI 
246
1– Karayolları Trafik Kanunu’nda trafik suçları 
246
2– Türk Ceza Kanunu’na göre trafik suçları 
247
3– Kasıtlı suçlar trafik suçu değil, adi suçtur 
247
IV– TRAFİK SUÇLULARI 
249
1– Sürücüler 
249
2– Yayaların ceza sorumlulukları 
256
3– İşletenlerin ceza sorumlulukları 
262
4– Hayvan tutucuların ceza sorumlulukları 
264
5– Yapı ve tesis sahiplerinin ceza sorumlulukları 
265
V– TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU 
267
1– Taksirli suç 
267
2– Taksirle öldürme suçu 
268
3– Taksirli suçlarda “kusur” koşulu 
268
4– Taksirle öldürme suçunun özellikleri 
268
5– Trafik kazalarında “kast” veya “olası kast” söz konusu olabilir mi? 
269
6– Aile bireylerinin ölümü halinde ceza verilmemesi 
270
VI– TAKSİRLE YARALAMA SUÇU 
270
1– Trafik kazalarında taksirle yaralama 
270
2– Taksirle basit yaralama (m.89/1) 
271
3– Taksirle ağır yaralama (m.89/2) 
271
4– Taksirle yaralamanın çok ağır sonuçlar doğurması (m.89/3) 
272
5– Birden çok kişinin yaralanması 
273
6– Taksirle yaralama suçunun şikâyete bağlı olması 
274
7– Trafik kazasında yaralama, “kast” veya “olası kast” olarak nitelenebilir mi ? 
275
8– Sonucu nedeniyle ağırlaşmış suç 
277
9– Aile bireylerinin yaralanması halinde ceza verilmemesi 
277
VII– TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇLARI 
277
1– Genel olarak 
277
2– Ulaşım güvenliğini tehlikeye sokma suçu 
280
3– Tehlikeli biçimde araç kullanma suçu 
283
4– Alkol ve uyuşturucu madde etkisiyle araç kullanma 
285
Sekizinci Bölüm
TRAFİK KURALLARI
I– GENEL OLARAK 
297
1– Trafik kurallarının önemi ve işlevi 
297
2– Genel olarak trafik kuralları 
297
II– KURALLARA İLİŞKİN AYRINTILI AÇIKLAMALAR 
299
1– Karayollarında trafik akışına uyma kuralları 
299
2– Trafik işaretlerine uyma kuralları 
299
3– Alkollü, uyuşturucu, keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı 
300
4– Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu 
302
5– Hız sınırlarına uyma zorunluluğu 
303
6– Dönüş kurallarına uyma zorunluluğu 
304
7– Geçme kural ve yasaklarına uyma zorunluluğu 
305
8– Şerit izleme, gelen trafikle karşılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama kuralları 
306
a) Şerit ileme 
306
b) Gelen trafikle karşılaşma 
306
c) Araçlar arasındaki mesafe 
307
ç) Yavaş sürme ve yavaşlama 
307
d) Geçiş kolaylığı sağlama 
307
9– Kavşaklarda geçiş önceliğine ilişkin kurallar 
307
10– İndirme ve bindirme kuralları 
308
11– Duraklama ve park etme kuralları 
308
12– Araçların ışıklandırılması kuralları 
310
13– Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluklar ve yasaklar 
310
14– Araçların yüklenmesine ilişkin kurallar 
311
15– Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerinin” uyacakları kurallar 
312
16– Araç manevralarında uygulanacak kurallar 
312
17– Yayaların uyacakları kurallar 
313
18– Hayvanla çekilen, elle sürülen araçlara ilişkin kurallar 
314
19– Yarış ve koşulara ait kurallar 
315
20– Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları 
316
21– Ses, Müzik, Görüntü ve Haberleşme Cihazlarının Kullanılması 
317
22– Tedbirsiz ve saygısız araç sürme 
318
23– Demiryolu geçitlerine ilişkin kurallar 
318
24– Çocuk, hasta ve sakat taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları 
319
25– Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu 
319
26– Park ücretinin alınması, araçların çektirilmesi ve kaldırılması ile muhafazası 
320
III– TRAFİK KAZALARINA İLİŞKİN KURALLAR 
321
1– Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar 
321
2– Trafik kazalarında yükümlülük 
322
3– Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller 
322
4– Sürücü kusurlarının tesbiti 
323
Dokuzuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINA EL KOYMA KOVUŞTURMA VE
CEZA YARGILAMASI
I– TRAFİK KAZASI 
325
1– Motorlu araçların karıştığı kazalar 
325
2– Motorlu taşıtların karışmadığı kazalara “trafik kazası” denilmemesi 
325
3– Trafik kazası sayılmanın koşulları 
326
II– TRAFİK KAZASINA EL KONULMASI 
326
1– Kolluk güçlerinin ve trafik görevlilerinin yapmaları gerekenler 
326
2– Trafik kazalarına el koyanların görev ve yetkileri 
327
3– Trafik kazası tespit tutanağının düzenlenmesi 
328
4– Trafik kazası tespit tutanağında kusuru etkileyecek açıklamalar hakkında 
329
5– Kaza tutanaklarında aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir 
330
6– Kaza inceleme görevlileri ve bilirkişiler 
330
III– SAVCILIK SORUŞTURMA AŞAMASI 
331
1– Soruşturma işlemleri 
331
2– Kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar ve itiraz yolu 
332
3– Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen durumlar 
332
4– Savcılıkça, kaza yapan aracın trafik kaydına şerh düşülmesi 
333
5– Kovuşturma aşamasında bilirkişi görevlendirme ve kusur raporu alınması 
334
IV– CEZA DAVASI AŞAMASI 
335
1– Ceza davasının açılması 
335
2– Görevli mahkemeler 
335
3– Suçlara uygulanan cezalar 
336
V– SÜRÜCÜ BELGELERİNİN GERİ ALINMASI 
337
1– Sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması 
337
2– Çeşitli suçlardan mahkûm olanların sürücü belgelerinin geri alınması 
338
3– Alkollü sürücülerin belgelerinin geri alınması 
338
4– Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler alan sürücülerin belgelerinin geri alınması 
339
VI– CEZA DAVALARINDA KUSUR İNCELEMESİ 
339
1– Bilirkişi atanması 
339
2– Bilirkişi olarak atanabilecekler 
340
3– Kusur değerlendirmesi 
342
Onuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA CEZA–HUKUK İLİŞKİSİ
I– GENEL OLARAK 
345
1– Cezada ve hukukta eylemin niteliği 
345
2– Haksız eylemden doğan tazminat davalarında ceza–hukuk ilişkisi 
345
II– CEZA MAHKEMESİ KARARLARININ HUKUK MAHKEMESİNE ETKİSİ 
347
1– Kesin hüküm yönünden 
347
2– Kesin kanıt olma yönünden 
348
3– Zamanaşımı yönünden 
349
4– Bekletici sorun yönünden 
349
5– Ceza davasında alınan bilirkişi raporu yönünden 
350
III– HUKUK HAKİMİNİN CEZA MAHKEMESİ KARARLARI KARŞISINDA DURUMU 
351
1– Hukuk Hakimini bağlayan kararlar 
352
2– Hukuk Hakimini bağlamayan kararlar 
357
3– Hukuk hakiminin eylemin suç niteliğini araştırma yetkisi 
363
IV– ŞİKÂYETTEN VAZGEÇMENİN TAZMİNAT DAVALARINA ETKİSİ 
366
1– Karakolda veya Savcılıkta şikâyetten vazgeçme, tazminat hakkını ortadan kaldırmaz 
366
2– Ceza mahkemesinde şikâyetten vazgeçmenin tazminat hakkına etkisi 
366
3– Yargıtay kararları 
367
4– Sorumlulardan biri hakkında feragatin, diğer sorumlulara etkisi 
371
Onbirinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDAN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARINDA KUSUR İNCELEMESİ
I– KUSUR 
373
1– Tazminat ölçüsü olarak kusur 
373
2– Kusurun türleri 
375
3– Kusur ve zarar ilişkisi 
376
4– Kusur incelemesinde sıra 
376
II– HUKUK MAHKEMESİNDE KUSUR İNCELEMESİ 
377
1– Genel olarak 
377
2– Tazminat davalarında kusurun belirleyici işlevi 
377
3– Kusur incelemesi için gerekli belgeler ve bilgiler 
377
a) Kaza tutanakları 
378
b) C. Savcılığı Soruşturma dosyasındaki belgeler 
378
c) Ceza mahkemesi dosyasındaki belgeler ve duruşma tutanakları 
378
ç) Taraf tanıkları 
378
d) Kusur oranlarını etkileyebilecek başka kanıtlar 
378
4– Tazminat davalarında kusur belirlemede ölçü “nedensellik bağı”dır 
379
5– Bilirkişi seçimi ve raporların değerlendirilmesi 
380
6– Raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi gerekliliği 
382
7– Keşif yapılmasını gerektiren durumlar 
382
8– Ceza davasındaki bilirkişi raporlarının dikkate alınmasını gerektiren durumlar 
383
9– Hukuk hâkiminin, ceza davasındaki bilirkişi raporu ile bağlı olmadığı durumlar 
384
10– Ceza davasının sonucu beklenmeli midir? 
385
11– Raporlara itirazların incelenmesi ve değerlendirilmesi 
386
12– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur paylaşımının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez 
393
13– Tek yanlı kazalarda da bilirkişi incelemesine gerek yoktur 
394
14– Zincirleme kazalarda kusur değerlendirmesi 
395
15– Kaza teknik arıza sonucu meydana gelmişse 
396
16– Araçtaki üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan trafik kazaları 
397
Onikinci Bölüm
TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– GÖREVLİ MAHKEME 
399
1– Genel olarak 
399
2– Trafik kazalarında görevli mahkeme 
400
3– Ortaklaşa sorumlular için ayrı davalar açılmışsa, bunların ortak mahkemede birleştirilmesi gerekir 
402
4– Trafik kazaları ticari bir olay değildir 
403
5– Görev konusunda çelişkili Yargıtay kararları 
404
6– Sigorta şirketlerinin görev itirazından kaynaklanan sorunlar ve Ticaret Mahkemelerinde arabuluculuk 
405
7– Trafik–İş kazalarında görevli mahkeme 
408
8– Yolcu taşımada görevli mahkeme ticaret mahkemeleridir 
410
9– Trafik kazalarında Tüketici Mahkemesinin görevli olduğu dava konuları 
411
10– Ortak görevli mahkeme 
412
11– Devlet ve kamu kurumlarının taşıtlarının karıştığı kazalarda görevli mahkeme 
413
12– Karayolları İdaresi’nin yol kusurlarından ve trafik düzenlemelerinden sorumlu olması durumunda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir 
413
13– Belediyelerin kent içi trafik düzenleme ve yol kusurlarından kaynaklanan trafik kazalarından dolayı sorumluluğunda “adli yargı” görevlidir 
417
II– YETKİLİ MAHKEME 
419
1– Genel yetkili mahkeme 
419
2– Haksız fiilden doğan davalarda yetki 
420
3– Davalının birden fazla olması halinde yetki 
420
4– Sözleşmeden doğan davalarda yetki 
421
5– Yolcu taşımada yetkili mahkeme 
421
6– Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki 
422
7– Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki 
422
8– Trafik kazalarında yetkili mahkeme 
423
III– DAVA TÜRLERİ 
424
1– Belirsiz alacak davası (6100/m.107/1) 
424
2– HMK’nın 107. maddesinin kaldırılan 3. fıkrası hakkında 
426
3– Kısmi dava (6100/m.109) 
427
IV– TRAFİK KAZASI DAVA KONULARI 
427
1– Ölüm nedeniyle tazminat davası 
427
2– Yaralanma nedeniyle tazminat davası 
428
3– Ruhsal sarsıntı nedeniyle manevi tazminat davaları 
428
4– Araç hasarı nedeniyle tazminat davası 
428
5– Yolcunun taşımacıya karşı tazminat davaları 
428
6– Ticari veya özel eşya sahiplerinin taşımacıya karşı tazminat davaları 
429
7– Bina ve yapılara verilen zarardan dolayı tazminat davası 
429
8– Zarar görenlere tazminat ödeyenlerin “rücu” davaları 
429
V– DAVACILAR 
430
1– Ölenin desteğinden yoksun kalanlar 
430
2– Ölümlerde yalnızca manevi tazminat isteyebilecek olanlar 
431
3– Bedensel zarara uğrayanlar 
432
4– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
433
5– Aracı hasarlanan kişinin dava hakkı 
433
6– Bina, yapı ve tesis sahiplerinin dava hakkı 
434
7– Eşya sahiplerinin dava hakkı 
434
8– Rücu hakkı sahiplerinin dava hakkı 
434
VI– DAVALILAR 
436
1– Araç sahibi ve işletenler 
437
2– Sürücü ve yardımcıları 
439
3– Sigortacı 
440
4– Yolcu taşımada davalılar 
440
a) Taşımacı 
440
b) Taşımada görevli sürücü ve yardımcı kişiler 
441
c) Karayoluyla yolcu taşımada sigortacılar 
442
5– Trafik–İş kazalarında davalılar 
443
6– Güvence Hesabı hangi durumlarda dava edilebilir 
444
7– Güvence Hesabına başvurma koşulları 
445
VII– DAVA AÇILMASI 
445
1– Ölüm nedeniyle açılan davalarda 
445
2– Bedensel zararlar nedeniyle açılan davalarda 
446
3– Araç hasarı nedeniyle açılan davalarda 
447
4– Eşya hasarları nedeniyle açılan davalarda 
447
5– Tazminat haklarının güvenceye alınması önlemleri 
448
VIII– DAVA DİLEKÇELERİ 
449
1– Dava dilekçesi nasıl yazılmalı 
449
2– Destek tazminatı dilekçesinde “konu” başlıkları 
450
3– Bedensel zararlarda “konu” başlıkları 
450
IX– KANITLAR 
451
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için) 
451
2– Ölümlü olaylarda sunulacak deliller 
451
3– Yaralanmalı olaylarda sunulacak deliller 
452
4– İlgili yerlerden istenecek belge ve dosyalar 
453
5– Araç hasarlarında sunulacak deliller 
453
6– Gerekli olmayan belge ve bilgiler 
454
7– Delil bildirme yükümlülüğü 
455
8– Delillerin bildirilmesinde üç aşama 
457
9– Delillerin bildirilme süresi ve biçimi 
459
10– Delil listeleri 
460
Onüçüncü Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
BELİRSİZ ALACAK DAVASI
I– GENEL OLARAK 
463
1– Tanım 
463
2– Amaç 
464
3– Belirsiz alacak davasının yararları 
465
4– Belirsiz alacak davası hangi durumlarda açılabilir 
465
5– Belirsiz alacak davası nasıl açılmalı 
467
6– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat nasıl istenebilir 
467
II– BELİRSİZ ALACAK DAVASININ İŞLEVİ VE ÖZELLİKLERİ 
468
1– Tazminat ve alacağın kesin olarak bilinemeyeceği durumlarda açılabilecek bir dava türü olması 
468
2– Harca esas değer “kısmi istek” olarak algılanmamalıdır 
469
3– Belirsiz alacak davasının son aşamasında belirlenen tazminat ve alacak tutarı için harç tamamlama işlemi “ıslah” değildir 
470
4– Belirsiz alacak davasının açılmasıyla “zamanaşımı” dava sonuna kadar tüm tazminat ve alacaklar için kesilmiş olur 
472
5– Belirsiz alacak davasında faiz başlangıcı 
474
6– Belirsiz alacak davası ile kısmi dava birbirine karıştırılmamalıdır 
475
III– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA DAVA DEĞERİNİN ARTIRILMASI 
475
1– Dava değeri hangi aşamada artırılmalı 
475
2– Tazminat veya alacak kesin belli olmadan dava değerinin artırılması durumunda, sonradan artan miktar için yeniden ve birkaç kez artırım yapılabilir mi? 
476
3– Yargıtay bozma kararından veya Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararından sonra dava değerinin artırılabilmesi 
479
4– Yargıtay bozma kararından sonra dava değerinin artırılabileceğine ilişkin görüşler 
482
5– İdari Yargıda “belirsiz” tam yargı davasında değer artırımı 
485
6– Belirsiz alacak davasında kazanç artışlarının uygulanması 
487
7– Sonuç olarak 
488
IV– DAVA DEĞERİNİ ARTIRMADA “USULİ KAZANILMIŞ HAK” SORUNU 
489
1– Usuli kazanılmış hak nedir ? 
489
2– Usuli kazanılmış hak kuralının uygulanması, dava konusu hak ve alacağın ortadan kaldırılması veya kısıtlanması sonucunu doğurmamalıdır. 
489
3– Yargıda “usuli kazanılmış hak” kuralı ve bunun eleştirisi 
491
4– Usuli kazanılmış hak kuralının uygulanmayacağı yer ve ayrık durumlar 
494
5– Asgari ücretin kamu düzeni gereği uygulanması zorunlu olduğuna ilişkin açıklamalar: 
495
6– Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararı 
496
V– USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI HAKKINDA GÖRÜŞ VE DEĞERLENDİRMELER 
498
1– Yargıda hak arayan ve haklı çıkan birinin, hak ve alacağının tamamı, yasalarda bulunmayan usul kurallarına takılmadan hüküm altına alınabilmelidir 
498
2– Davacı, bir yararı olmadığı için istinaf ve temyiz yoluna başvurmamış olup da, bozma kararıyla hukuki durumlar ve maddi olgular değişmişse, yeni yargılama aşamasında, değişen durumlara göre, davacı dava değerini artırabilmelidir 
499
3– Bilirkişilerin yanılgıları, yanlış ve yetersiz raporlar düzenlemeleri, bu nedenle birkaç kez rapor alınması, hak kayıplarına neden olmamalıdır 
500
Ondördüncü Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– ÖLÜMÜN YOL AÇTIĞI ZARAR 
501
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk 
501
2– Destekten yoksunluğun tanımı 
502
3– Destekten yoksunlukta yoksun kalınan nedir 
502
4– Yargıtay kararlarına göre destekten yoksun kalanların zararları 
503
5– Destekten yoksun kalma tazminatının özellikleri 
505
II– KİMLER DESTEK OLABİLİR 
506
1– Eşlerin birbirlerine destekliği 
507
2– Ana babaların çocuklarına destekliği 
508
3– Küçük yaştaki çocukların ana ve babalarına destekliği 
509
4– Yetişkin evlatların ana babalarına destekliği 
510
5– Kardeşlerin birbirlerine destekliği 
512
6– Bazı ayrık durumlarda desteklik 
512
III– DESTEKTEN YOKSUN KALANLAR 
513
IV– DESTEK SAĞLAMA BİÇİMLERİ 
514
1– Parasal desteklik 
514
2– Yardım ve hizmet ederek desteklik 
515
V– DESTEKTEN YOKSUNLUK SÜRELERİ 
518
1– Eşlerin birbirlerine destekliğinde 
518
2– Çocukların destekten yoksunluk süreleri 
519
3– Çocukların ana babalarına destekliğinde süreler 
520
4– Kardeşlerin destekten yoksunluk süreleri 
521
VI– YAŞAM SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ 
521
1– Yaşam tabloları 
521
2– Yaşam (zarar) sürelerini belirleme tarihi 
522
VII– DESTEK PAYLARI 
523
1– Kişilerin birbirlerine destekliği, mirasçılıktan bağımsız olduğu için, destek payları ile miras payları birbiriyle karıştırılmamalıdır 
523
2– Destek paylarının, Sosyal Güvenlik Kurumlarının gelir bağlama oranlarına göre belirlenmesi doğru değildir 
523
3– Destek payları nasıl belirlenmelidir 
524
4– Paylaştırmada dikkate alınacak hususlar 
524
5– Paylaştırma örnekleri 
525
VIII– DESTEK DÖNEMLERİ 
526
1– Aktif dönem – Pasif dönem ayrımı 
526
2– İşlemiş dönem–işleyecek dönem ayrımı 
528
IX– TAZMİNATIN PARASAL ÖLÇÜSÜ 
528
1– Genel olarak 
528
2– Bir işverene bağlı olarak çalışanların destekliğinde parasal ölçü 
529
3– Gerçek kazançlar nasıl belirlenecektir? 
530
4– Tüccarların, sanayicilerin, esnafın, serbest meslek sahiplerinin kazançları 
531
5– Desteğin, malvarlığına “bedeni ve fikri” katkısı tazminatın ölçüsüdür 
532
6– Üniversite, yüksek okul, meslek okulu öğrencilerinin, okullarını bitirdiklerinde alabilecekleri ücretlere göre tazminat hesaplanması gereği 
533
7– Devlet memurlarının tazminat hesabına esas kazançları nasıl belirlenmeli 
534
8– Sosyal Güvenlik Kurumu’na yatırılan prime esas kazançlar da, tazminat hesabına esas alınamaz 
535
9– Yardım ve hizmet ederek desteklikte parasal ölçü 
535
10– Pasif dönem zarar hesabının parasal ölçüsü 
537
X– TAZMİNAT HESABINA KATILMAYACAK OLAN KAZANIMLAR 
537
XI– TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 
539
1– Genel olarak 
539
2– Destek tazminatından neler indirilmez 
540
3– Destek tazminatından neler indirilir 
541
4– Kusur indirimi 
542
5– Dul eşin evlenme şansı indirimi 
542
6– Küçük çocukların yetiştirme giderlerinin indirimi 
545
7– Yetersiz ödemelerin tazminattan indirimi 
546
8– İş kazalarında “kaza sigortası” dalından bağlanan gelirlerin indirimi 
548
9– Hatır taşıması indirimi 
548
10– Ölen desteğin zararlı sonuca etkisi nedeniyle hakkaniyet indirimi 
550
XIV– DESTEK TAZMİNATININ HESAPLANMASI 
550
1– İnsana verilen zararların gideriminde temel ölçü 
550
2– Destek tazminatının hesaplanması 
551
Onbeşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI
I– BEDENSEL ZARARLAR 
553
1– Tanım 
553
2– Bedensel zararların niteliği ve tazminat isteminin nedenleri 
553
3– Bedensel zarar türleri 
553
II– GEÇİCİ TAM İŞGÖREMEZLİK 
554
1– Tanım 
554
2– Geçici işgöremezlik süresi 
555
3– Geçici işgöremezlik, geçici güç kaybı olup, tedavi giderleri kapsamında değildir 
556
4– Geçici güç kaybı, çalışan–çalışmayan, çocuk–yaşlı herkes için söz konusudur 
557
5– Geçici işgöremezlikte öğrencinin yıl kaybetmesi 
558
6– Geçici işgöremezlikte bakıcı giderleri 
558
7– Hem geçici güç kaybı, hem bakıcı gideri istenemez 
559
8– Geçici işgöremezlikte sigorta şirketlerinin sorumluluğu 
560
9– Geçici işgöremezlik zararının değerlendirilmesi 
561
10– Geçici işgöremezlik zararının hesaplanması 
563
III– SÜREKLİ İŞGÖREMEZLİK (KALICI SAKATLIK) 
564
1– Tanım 
564
2– Sürekli işgöremezlik durumu 
564
IV– YAŞAM BOYU BAKIM GİDERLERİ 
567
1– Tanım 
567
2– Yaşam boyu bakım gideri istenmesinin koşulları 
567
3– Bakım işinin aile bireyleri için ağır bir külfet oluşturması 
568
4– Bakım süresi ve zamanı 
570
5– Bakım giderleri nasıl hesaplanmalı 
570
6– Yaşam boyu bakım giderleri tedavi giderleri kapsamındadır 
570
V– EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN KAYIPLAR 
571
1– Yasa ve kavram 
571
2– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıp örnekleri 
571
3– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zarar hesabı 
573
VI– CEZA YASASINA GÖRE BEDENSEL ZARARLAR 
576
VII– BEDEN GÜCÜ KAYIPLARININ TESPİTİ 
577
1– Beden gücü kayıpları hangi yönetmeliğe göre belirlenmelidir 
577
2– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 
580
3– Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği 
584
4– Engellilik Yönetmelikleri 
586
5– Trafik kazalarında sigorta ödemelerine ilişkin raporların geçerliği 
588
6– Yargıtay Özel Dairesi’nin yanlış ve hukuka aykırı kararları 
590
7– Beden gücü kayıplarının tespitine ilişkin uzmanların görüşleri 
597
8– Raporlar arasındaki farklılıklar nasıl giderilebilir ? 
602
9– Raporlar açık, anlaşılır ve gerekçeli olmalı 
602
10– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’ne göre düzenlenecek raporlarda bulunması gerekenler 
603
11– Engellilik Yönetmeliğine göre düzenlenen raporlar, haksız fiillerden kaynaklanan beden gücü kayıplarının tespitinde geçerli olamaz 
604
12– İşgöremezlik dereceleri 
604
13– Zorunlu Koltuk Sigortasında beden gücü kayıp oranının belirlenmesi 
605
VIII– TEDAVİ GİDERLERİ 
606
1– Tedavi giderleri ve kapsamı 
606
2– Tedavi giderlerinin kanıtlanması ve hesaplanması 
609
IX– TRAFİK KAZALARINDA TEDAVİ GİDERLERİ 
609
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk 
609
2– Tedavi giderlerine ilişkin yasa değişikliği 
610
3– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları 
612
4– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri 
615
5– Sigorta Genel Şartlarında değişiklik yapılmasına karşın Yargıtay kararlarının değişmemiş olması 
617
6– Yargıtay’ın son kararlarında yanlış değerlendirmeler 
622
7– Belgeli veya belgesiz tedavi giderleri sigorta şirketlerinden nasıl istenebilecek 
623
X– BEDENSEL ZARARLARDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ 
625
1– Yaralanma nedeniyle manevi tazminat istenmesi 
625
2– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
626
XI– GÜÇ KAYBI TAZMİNATININ UYGULANMASI 
626
1– Çalışanlar yönünden 
626
2– Yaşlılar, emekliler, bir işi ve kazancı bulunmayanlar yönünden 
629
3– Kendi ev hizmetlerini yapan ev kadınları yönünden 
630
4– Ev hizmetlerinin tüm aile bireyleri tarafından yapıldığı ve onların da “güç kaybı tazminatı” isteme hakları bulunduğu kabul edilmelidir. 
631
5– Küçük yaşta sakat kalan çocuklar için de güç kaybı tazminatı istenebilir. 
632
6– Ağır engelli kişiler güç kaybı tazminatı isteyebilirler 
635
7– Ayırtım gücünden yoksun, akıl hastalığı, akıl zayıflığı olan kişiler için de güç kaybı tazminatı istenebilir 
635
8– Estetik zararlar için de “güç kaybı tazminatı” istenebilmelidir 
636
XII– GÜÇ KAYBI TAZMİNATININ PARASAL ÖLÇÜSÜ 
636
1– Çalışıp kazanç elde edenler yönünden 
636
2– Kazanç elde etmeyenler yönünden 
637
3– Devlet memurlarının tazminat hesabına esas kazançları nasıl belirlenmeli 
637
4– Pasif dönem zarar hesabının parasal ölçüsü 
638
5 Kazanç araştırması ve gerçek kazançların belirlenmesi 
638
6– Tazminat hesabına esas “gerçek kazançlar”ın belirlenmesinde enflasyon koşullarının ve paranın alım gücünün gözetilmesi gerektiğine ilişkin görüşlerimiz 
639
XIII– YAŞAM BOYU BAKIM GİDERLERİNİN HESAPLANMASI 
640
1– Hesaplama süresi 
640
2– Parasal değerlendirme 
641
XIV– BEDENSEL ZARARLARDA TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 
642
1– Zorunlu indirimler 
642
2– Zorunlu olmayan hakkaniyet indirimleri 
642
XV– BEDENSEL ZARARLARDA HESAP RAPORUNUN HAZIRLANMASI 
643
1– Tazminat hesabına esas bilgiler (hesap unsurları) 
643
2– Hesaplama evreleri 
644
3– Bedensel zararlarla ilgili hesap raporunun bölümleri 
644
Onaltıncı Bölüm
TRAFİK KAZASINDAN ZARAR GÖRENLERİN
MANEVİ TAZMİNAT İSTEKLERİ
I– MANEVİ ZARAR 
647
1– Tanım ve kavram 
647
2– Manevi tazminat isteminin haklı nedenleri 
648
3– Manevi zararların “tazminat” olarak değerlendirilmesi 
650
II– MANEVİ TAZMİNATIN ANLAMI, AMACI VE İŞLEVİ 
651
1– Tatmin görüşü 
651
2– Telafi görüşü 
653
3– Ceza görüşü 
656
4– Caydırıcılık görüşü 
657
5– Manevi tazminat konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi 
658
III– KİMLER MANEVİ TAZMİNAT İSTEYEBİLİR 
661
1– Ölenin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
661
2– Bedensel zarara uğrayanın manevi tazminat isteği 
665
3– Yaşam boyu bakıma muhtaç kişinin manevi zararı 
667
4– Ağır bedensel zararlarda “yakınların” manevi tazminat isteyebilmeleri 
669
IV– MANEVİ TAZMİNAT DAVASI NASIL AÇILMALI 
686
1– Manevi tazminat konusunda başlangıçtaki belirsizlik 
686
2– Yargıda manevi tazminat uygulaması 
687
3– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesi 
689
4– Bilim çevrelerinin, belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesine ilişkin görüşleri 
690
5– Manevi tazminat miktarı başlangıçta açıklanırsa ölçüsüz bir istek olur 
692
6– Manevi tazminat için ayrı bir dava açılması usul ekonomisine aykırı olacaktır 
692
7– Manevi tazminat davasının, belirsiz alacak davası biçiminde açılması “manevi tazminatın bölünmezliği” ilkesine aykırı değildir 
693
8– Yargıtay ve yargı, manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılmasını kabul etmelidir 
694
9– İdari Yargıda manevi tazminat davasının belirsiz tam yargı davası biçiminde açılabileceği kabul edilmektedir 
698
V– MANEVİ TAZMİNATA ÖLÇÜ ARAYIŞI 
698
1– Manevi tazminata ortak bir ölçü bulunabilir mi? 
698
2– Manevi tazminat, maddi tazminat benzeri bir yöntemle hesaplanabilir mi? 
699
3– Manevi tazminat nasıl hesaplanacak, ölçüsü ne olacaktır? 
700
4– Manevi tazminata ölçü ararken dikkate alınması gereken hususlar 
701
5– Yargıcın gözönünde bulundurması gereken özel durumlar neler olabilir ? 
701
6– Manevi tazminatın belirlenmesinde gözönünde bulundurulacak hususlar 
704
a) Suçun ve eylemin niteliği 
704
b) Olayın ve eylemin ağırlığı 
704
c) Zarar görenin ve zarar verenin kişilikleri 
705
d) Zarar görenin, zararı göze alması ile zararın doğmasında veya artmasında etkili olmasının dikkate alınması gereği 
705
e) Meslek yaşamının sona ermesi ve ekonomik geleceğin sarsılmasında ölçü 
706
VI– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA DENEMESİ 
707
1– Manevi tazminat hesaplamada yöntem 
707
2– Taban ve tavan belirleme 
708
3– Özel durumların dikkate alınması ve değerlendirilmesi 
709
VII– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA ÖRNEKLERİ 
709
1– Hesaplama birimi 
709
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta 
710
3– Ölenin, destek tazminatı isteyemeyecek olan yetişkin çocukları ile destekten yoksun kalanların birlikte açtıkları davada manevi tazminatın paylaştırılması 
710
4– Beden gücü kayıplarında 
711
Onyedinci Bölüm
TAZMİNATTAN İNDİRİMLER VE İNDİRİMLERDE SIRA
I– GENEL OLARAK 
713
II– KAVRAMLAR VE TANIMLAR 
713
1– Zarar ve tazminat 
713
2– Zarardan ve tazminattan indirimler 
714
3– İndirim türleri 
715
a) Zarar hesabı sırasında yapılan zorunlu indirimler 
715
b) Hakkaniyet indirimleri 
715
4– İndirimlerde sıra 
716
III– TAZMİNATTAN ZORUNLU İNDİRİMLER 
717
1– Kusur indirimi 
717
2– Haksız tahrik indirimi 
718
3– Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin indirimi 
719
4– Yetersiz ödemelerin indirimi 
720
III– TAZMİNATTAN HAKKANİYET GEREĞİ İNDİRİMLER 
722
1– Kavramlar ve yasa hükümleri 
722
2– Zarar görenin (taşınanın) davranışlarının etkisi nedeniyle indirimler 
723
a) Kavram 
724
b) Maddenin anlam ve amacı 
725
c) Zarar görenin, zararı doğuran fiile razı olması 
726
d) Zarar görenin, zararın doğmasında etkili olması 
726
e) Zarar görenin, zararın artmasında etkili olması 
728
f) Taşınanın zararlı sonuca etkisi nedeniyle indirim konusunda görüşler 
730
g) Hafif kusurlu tazminat yükümlüsünün yoksulluğa düşecek olması 
733
3– Hatır taşıması indirimleri 
734
VI– TAZMİNATTAN NELER İNDİRİLMEZ 
743
1– Genel açıklamalar 
743
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez 
745
3– Bedensel zararlarda neler indirilmez 
747
VII– TAZMİNATTAN İNDİRİMLERDE SIRA 
747
1– İndirim türleri 
747
2– İndirim sıralaması 
749
VIII– YARGITAY KARARLARINDA İNDİRİM SIRALAMASI 
750
1– Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin kararları 
750
2– Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin kararları 
751
IX– İNDİRİM ORANLARINI KİMLER VE NASIL BELİRLEMELİ 
753
1– Genel olarak 
753
2– Trafik kazalarında kusur oranlarının belirlenmesi 
756
3– Tazminat hesabının ana unsurlarından olan evlenme şans oranı belirleme ve yetiştirme giderleri indirimlerinde 
758
4– Hakkaniyet indirimlerinde 
759
a) Genel olarak 
759
b) Zarar görenin davranışlarının etkisine ilişkin indirimlerde 
760
c) Hatır taşımasına ilişkin indirimlerde 
761
d) Yargıtay kararlarında iki kez indirimin yanlışlığı 
763
X– SONUÇ 
765
Onsekizinci Bölüm
HATIR TAŞIMASI HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA
I– GENEL OLARAK 
769
1– Yasa 
769
2– Hatır taşımasının tanımı 
769
3– Ücretsiz taşımanın üç türü 
771
a) Hatır taşıması sayılan taşımalar 
771
b) Hatır taşıması sayılmayan taşımalar 
772
c) Hatır taşıması sayılmaması gereken taşımalar 
772
4– Uygulamada ve Yargıtay kararlarında hatır taşıması 
773
II– TAŞIMA AMACININ BELİRLENMESİ 
773
1– Taşıyan ile taşınan arasındaki ilişkinin niteliği 
773
2– Taşımanın kimin isteğiyle yapıldığının araştırılması 
775
3– Taşımanın ne amaçla yapıldığının araştırılması 
777
a) Taşıyanın iyilik yapma amacı 
778
b) İnsanlık görevi gereği “yardım amaçlı” taşıma 
778
c) Özel ve kişisel amaçlı taşıma (Aile bireylerinin taşınması) 
778
d) Yarar (çıkar) amaçlı taşımalar 
779
e) Manevi yarar 
780
f) Taşıyanın, arkadaşlarıyla birlikte gezme eğlenme amacı 
781
III– HATIR TAŞIMALARINDA TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 
785
1– Hatır taşımalarında tazminattan indirim zorunlu mudur? 
785
2– İndirim yapılması niçin istenmektedir ? 
785
3– İndirim zorunlu değildir 
787
4– Hatır taşıması indirimleri hakim tarafından yapılmalıdır 
788
IV– İNDİRİM ORANLARI NE OLMALIDIR 
788
1– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü 
788
2– Yasalara göre indirim oranı belirleme 
789
3– İndirim oranlarını belirlemede ölçü 
792
4– İndirim oranlarını belirleme tablosu 
792
5– Hatır taşıması indirimlerine ilişkin görüşler 
793
V– HATIR TAŞIMASININ BAZI ÖZELLİKLERİ 
794
1– Hatır indiriminden ancak hatır için taşıyan yararlanabilir 
794
2– Ortaklaşa sorumlulukta hatır indiriminin diğer davalılara etkisi 
795
3– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar 
798
VI– TAŞINANIN, ZARARA ETKİSİ NEDENİYLE İNDİRİM 
801
1– Taşıma türlerine göre genel değerlendirme 
801
2– Yasa hükmü 
803
VII– HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA 
804
1– Yasa hükmü 
804
2– Kullanma ve kullandırmada uygulanacak yasa hükümleri 
805
3– Yasaların uygulanabilme koşulları 
805
4– Karşılıksız kullanma 
806
5– Karşılıksız kullandırma 
806
VIII– YARGITAY KARARLARI 
807
1– Aile bireylerinin taşınması “hatır taşıması” değildir 
807
2– Taşıyanın “ekonomik yararı varsa” hatır taşıması söz konusu olmaz 
809
3– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü 
811
Ondokuzuncu Bölüm
YETERSİZ ÖDEMELERİN İPTALİ VE BAKİYE ZARARIN ÖDETİLMESİ
I– YASA HÜKMÜ 
813
II– YETERSİZ ANLAŞMALARIN İPTALİ 
814
1– Yetersiz ve ölçüsüz anlaşmalar 
814
2– Sigorta şirketlerinin yetersiz ödemeleri 
814
3– İbranamelerin hukuksal niteliği 
815
4– Sigorta ibranameleriyle ilgili Yargıtay kararlarından örnekler 
816
5– İbranamelerin iptali için iki yıllık hak düşürücü süre 
817
6– Anlaşmanın iptali isteminde yöntem 
818
7– Yetersizliğin ve ölçüsüzlüğün araştırılması ve kanıtlanması yöntemi 
819
8– Ceza Yargılama Yasası’ndaki uzlaşmanın trafik kazalarıyla bir ilgisi olmayıp, Anayasa Mahkemesi’nce iptal kararı verilmiştir 
820
III– ÖDEMELERİN YETERSİZ OLUP OLMADIĞININ SAPTANMASI 
822
1– Ödemelerin yetersizliğini saptama yöntemi 
822
2– Hesaplama yöntemi ve hesap unsurları 
823
IV– YETERSİZ ÖDEMELERİN TAZMİNATTAN İNDİRİMİ 
824
1– İndirimin nasıl yapılacağı konusunda görüşler ve uygulanan yöntemler 
824
2– Hukuk Genel Kurulu’nda iki yöntemin tartışılması ve varılan sonuç 
825
3– Hukuk Genel Kurulu’nun “aynen” indirim yapılması gerektiğine ilişkin kararı 
828
4– İndirimin nasıl yapılması gerektiği konusunda görüşlerimiz 
829
5– Yetersiz ödemelerinin “güncellenerek” indirimi uygulaması 
830
6– Dava sırasında yapılan ödemeler, güncellenmeksizin, hesaplanan tazminattan aynen indirilir 
832
7– İki davalıdan biri, dava öncesi kısmi (yetersiz) ödeme yapmışsa, hesaplama nasıl yapılacak ? 
832
V– ZARAR GÖRENİN YETERSİZ ÖDEMEYLE YETİNMESİ DURUMUNDA İŞLETENİN VE SÜRÜCÜNÜN HAKLARI 
833
1– Zarar görenin yetersiz ödemeyle yetinmesi veya hak düşürücü süreyi geçirmesi 
833
2– Zarar görenin, sigortadan bakiye zararını istememesi durumunda, işletenin ve sürücünün hakları 
834
VI– SONUÇ 
835
Yirminci Bölüm
ARAÇ HASARI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– KONUNUN ÖZELLİĞİ 
837
II– ARAÇ HASARI 
837
1– Hasarın tespiti 
837
2– Onarım masrafları ve yan giderler 
838
3– Onarım giderleri, aracın değerini aşıyorsa, araç bedeli istenir 
838
4– Yabancı plakalı araçlarla ilgili zararlar 
839
III– DEĞER KAYBI 
842
1– Araçta onarım sonrası değer kaybı 
842
2– Araç kullanılamaz hale gelmişse, değer kaybı söz konusu olmaz 
843
3– Değer kaybının hesaplanması 
845
4– Değer kaybına uğrayan aracın satılmış olması 
846
IV– KAZANÇ KAYBI VE ARAÇ YOKSUNLUĞU 
847
1– Kimler kazanç kaybı isteyebilir 
847
2– Araç yoksunluğu 
849
3– Yargıtay’ın bazı kararlarında, kazanç kayıpları Trafik Sigortası kapsamında kabul edilmemiştir 
850
4– Ticari araçların kazanç kayıpları nasıl belirlenmeli 
851
5– Yasa değişikliğiyle kazanç kaybı sigorta teminatı dışına çıkarılmıştır 
855
V– ARAÇ HASARI İLE İLGİLİ KANITLAR 
856
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için) 
856
2– Araç hasarlarında sunulacak deliller 
856
VI– ARAÇ HASARI NEDENİYLE DAVACI OLABİLECEK KİŞİLER 
857
1– Araç sahibi 
857
2– İşletenler 
857
3– İşleten gibi sorumlu ve hak sahibi olanlar 
857
4– Aracın elde tutanı (zilyet) konumundaki kişiler 
858
a) Sürücü 
858
b) Aracı ödünç alan kişi 
858
c) Saklayıcı 
859
5– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar 
859
Yirmibirinci Bölüm
MOTORLU ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI
I– GENEL OLARAK 
861
1– Teknik arıza olarak nitelenen kazalarda üretim ve onarım hataları 
861
2– Uygulanacak yasalar 
861
3– Tanımlar 
862
II– TÜKETİCİ YASASINA GÖRE HAK ARAMA YOLLARI 
863
1– Üretim hatası (ayıplı mal) 
863
2– İspat yükü 
864
III– AYIPLI MALDAN SORUMLULAR 
864
1– Satıcı 
864
2– Üretici ve ithalatçı 
866
IV– TÜKETİCİNİN SEÇİMLİK HAKLARINI KULLANMASI 
866
1– Satılanı geri vererek sözleşmeden dönme hakkı (Satıcıdan isteme) 
866
2– Ayıp oranında bedelden indirim isteme hakkı (Satıcıdan isteme) 
866
3– Ayıplı aracın ayıpsızı ile değiştirilmesini isteme hakkı (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu) 
867
4– Ücretsiz onarım isteme (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu) 
868
5– Sık arızalanma veya onarım süresinin geçirilmesi durumunda, alıcının seçimlik haklarını değiştirme olanağı 
868
6– Üretici ve ithalatçının satış sonrası bakım ve onarım hizmetleri yükümlülüğü 
871
7– Tazminat isteme hakkı 
871
V– ZAMANAŞIMI 
874
1– Ayıplı maldan sorumlulukta zamanaşımı 
874
2– Ayıplı hizmetten sorumlulukta zamanaşımı 
874
3– Üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan ölüm ve bedensel zararlarda zamanaşımı 
874
VI– GARANTİ BELGESİ 
875
1– Tanım 
875
2– Garanti belgesine göre sorumluluk süreleri 
875
3– Garanti Belgesi verme zorunluluğu 
876
4– Garanti Belgesinin içeriği 
876
5– Garanti Belgesinin sağladığı olanaklar 
877
6– Tüketicinin onarım seçeneğini değiştirebileceği durumlar 
877
7– Garanti Belgesi vermemenin yaptırımı 
877
VII– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
878
1– Görevli mahkeme 
878
2– Yetkili mahkeme 
878
VIII– TİCARİ ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI 
878
1– Ticari ve mesleki amaçlarla motorlu araç satın alan kişiler 
878
2– Uygulanacak yasalar ve yönetmelikler 
879
3– Satıcının sorumluluğu 
880
4– Alıcının gözden geçirme ve satıcıya bildirme (ihbar) yükümlülüğü 
880
5– Satıcının ağır kusurlu olması 
881
6– Garanti belgesi 
882
7– Alıcının seçimlik hakları 
882
8– TBK’nda alıcının seçimlik haklarına konulan sınırlamalar 
883
9– Motorlu araca takılan aygıtların ayıplı olmasında yapılması gerekenler 
884
10– Ayıplı aracın başkasına satılmış olması durumu 
884
11– Ticari ve mesleki araç sahiplerinin tazminat isteme hakları 
885
IX– ÜRETİCİNİN VE İTHALATÇININ SORUMLULUĞU 
885
1– 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanması Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri 
885
2– Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik 
886
3– Motorlu Araçların ve Römorkların Kütle ve Boyutları ile ilgili Yönetmelik 
886
4– Garanti Belgesi 
887
5– Üreticiye ve ithalatçıya karşı doğrudan dava açılabilmesi 
887
6– Üretici ve ithalatçının sorumluluğunun hukuksal niteliği 
888
7– Üretici ve ithalatçının sorumluluğuna uygulanacak zamanaşımı süreleri 
889
X– ÜRETİM HATALARINDAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN ZARAR GÖRMESİ 
890
1– Motorlu aracın bir kazaya karışması 
890
2– Üretici ve ithalatçının sorumlu tutulabilmesi 
890
Yirmiikinci Bölüm
TRAFİK KAZALARI VE SİGORTALAR
Giriş
SİGORTA TÜRLERİ
I– ZORUNLU SİGORTALAR 
891
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası 
891
2– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
891
3– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
892
4– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları 
893
5– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigortası 
894
6– Güvence Hesabı 
894
II– İSTEĞE BAĞLI SİGORTALAR 
895
1– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası 
895
2– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası 
895
3– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi 
895
4– Ferdi Kaza Sigortası 
896
Birinci Ayrım
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI (TRAFİK SİGORTASI)
I– YASAL DÜZENLEMELER 
897
1– Tanım 
897
2– Trafik Sigortası yaptırma zorunluluğu ve yapma yükümlülüğü 
897
3– Sigortacının üçüncü kişilere karşı sorumlulukları 
897
4– Trafik Sigortasının geçerli olduğu yerler 
898
5– Sigortanın kapsamı 
898
6– Geçerlik süresi 
899
7– Güvence türleri 
899
8– Güvence tutarları (poliçe limiti) 
899
9– Trafik Sigortasının işlevi ve önemi 
900
II– TRAFİK KANUNU’NDA YAPILAN İLK DEĞİŞİKLİK 
902
1– Yasa’da sigorta şirketleri yararına değişiklik yapılması 
902
2– Trafik Kanunu’nda yapılan ilk değişiklik 
903
3– Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile Genel Şartlar’ın bazı hükümlerinin ve tazminat hesabına ilişkin kuralların geçerliğini yitirmiş olması 
905
III– ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARI 
907
1– Genel olarak iptal kararı 
907
2– Genel gerekçe 
907
3– KTK’nın 90. maddesine ilişkin iptal kararı ve gerekçesi 
908
4– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (i) bendinin iptali hakkında 
910
5– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (g) bendinin iptali isteminin reddi hakkında 
911
6– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (h) bendinin iptali isteminin reddi hakkında 
911
7– KTK’nın 97. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında 
912
8– KTK’nın 99. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında 
914
IV– AYM İPTAL KARARINA AYKIRI YENİDEN YASA DEĞİŞİKLİĞİ 
915
1– AYM iptal kararına aykırı olarak, Trafik Yasası’nda yeniden ve aynı biçimde değişiklik yapılması 
915
2– İptal edilen maddelerin, bu kez daha da aşırıya gidilerek ve Anayasa hükmü ihlal edilerek, yeniden yürürlüğe konulmuş olması 
916
V– TRAFİK KANUNU’NDAKİ SON DEĞİŞİKLİĞİN İPTALİ 
918
1– Yasa’daki son değişikliğin Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi 
918
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararının özeti 
918
3– İptal gerekçesi 
919
4– KTK 90. maddeye eklenen 2’nci fıkra hakkında 
922
5– AYM iptal kararından sonra KTK 90. maddesinin aldığı son şekil 
923
VI– AYM İPTAL KARARLARININ ETKİLERİ VE SONUÇLARI 
924
1– Anayasa Mahkemesi iptal kararları 
924
2– İptal kararları görülmekte olan bütün davalara uygulanır 
924
3– Geriye yürümezlik kuralı, kazanılmış haklarla sınırlıdır 
925
4– İptal kararlarının bağlayıcılığı 
926
5– Daha önce hiç dava açmayanlar, olay tarihine bakılmaksızın, Anayasaya aykırı hükmün iptalinden sonra dava açarlarsa, iptal kararı hükmü dikkate alınacaktır 
927
6– İptalden sonra “yasal boşluk” oluşup oluşmaması 
928
7– KTK’nın 90. maddesinde, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarından sonra “yasa boşluğu” söz konusu değildir 
928
VII– AYM İPTAL KARARINDAN SONRA YAPILMAMASI GEREKENLER 
929
1– Yasama organı, Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı kanun çıkaramaz 
929
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı olarak yürürlüğe konulan kanunlar “yok hükmünde” olup, doğrudan “iptali” gerekir 
930
3– İptal edilen yasanın aynını ve benzerini yürürlüğe koymak “Anayasayı ihlâl” fiili niteliğindedir 
931
VIII– AYM İPTAL KARARLARINDAN SONRA YARGI SÜRECİ 
932
1– Görülmekte olan davalarda, iptal edilen yasaya göre oluşturulmuş işlemler geçerliğini yitirir ve işlemlerin yenilenmesi gerekir 
932
2– İki iptal kararı arasındaki dönemde, ikinci yasa değişikliğine uygun kararlar verilmesi doğru olmamıştır 
932
3– Yargı’da iptal kararları uyarınca yapılması gerekenler 
933
4– Tüm haksız fiillerde ortak yasa, Türk Borçlar Kanunu’dur 
934
5– Tüm haksız fiillere aynı kural ve yöntemler uygulanmak zorundadır 
934
6– Tazminat hesaplama esasları kanunla düzenlenemez ve sınırlanamaz 
937
IX– SİGORTA GENEL ŞARTLARI’NIN İNCELENMESİ 
937
1– Son Genel Şartlar ve ekleri 
937
2– Genel Şartlar’da kapsama giren teminat türleri 
938
3– Genel Şartlarda ve ekinde “destek tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi 
939
4– Genel Şartlarda ve ekinde “sakatlık tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi 
944
5– Genel Şartlarda tazminat hesaplama formülü 
948
6– Genel Şartlar eklerinde aktüer raporları hakkında açıklamalar 
950
7– Genel Şartlarda sağlık (tedavi) giderleri 
951
X– TRAFİK SİGORTASINDAN YARARLANACAK OLANLAR 
953
1– Üçüncü kişiler 
953
2 Sürücü ve yardımcıları 
953
3– İşleten ve sürücünün bedensel zarara uğrayan yakınları 
954
4– İşleten ve sürücünün ölen yakınları 
954
5– İşleten veya sürücünün ölümü halinde, destekten yoksun kalanlar sigorta tazminatı alabilirler mi? 
955
6– İşleten ve sürücü yakınları konusunda uyarılar 
959
7– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar 
960
XI– SİGORTACININ SORUMLU OLDUĞU ZARAR TÜRLERİ 
960
A) Ölümlerde 
961
1– Destekten yoksun kalma tazminatı 
961
2– Cenaze (defin) giderlerinin Trafik Sigortasından ödenmesi 
962
B) Bedensel zararlarda 
962
1– Sürekli işgöremezlik (kalıcı sakatlık) durumu 
963
2– Geçici işgöremezlik durumu 
964
C) Tedavi giderleri 
966
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk 
966
2– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları 
966
3– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri 
969
4– Yaşam boyu bakım giderleri hakkında 
970
XII– TRAFİK SİGORTASINDA TEMİNAT DIŞI HALLER 
971
1– Yasa’da teminat dışı haller 
971
2– Yasa’ya 6704 ve 7327 sayılı Yasalarla eklenen teminat dışı haller hakkında açıklamalar 
973
3– Sigorta Genel Şartlarında teminat dışı haller 
974
XIII– SİGORTACIYA BAŞVURMA 
976
1– Başvurma koşulları 
976
2– Başvuru yapılırken sigortacıya verilmesi gereken belgeler 
976
XIV– SİGORTA TAZMİNATININ ÖDENMESİ 
981
1– Sigortacının ödemekle yükümlü olacağı tazminat tutarı 
981
2– Ortaklaşa sorumluluk ilkesi, sigortacıya da uygulanır 
981
3– Zarar görenlerin çokluğu karşısında ödeme şekli 
984
4– Zararın tamamını ödeyen sigortacının, öteki sigortacılara dönme (rücu) hakkı 
986
5– Ödeme süresi ve sürenin başlangıcı 
986
6– Sigortacının temerrüdü ve açılan davalarda faiz başlangıcı 
987
XV– SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇILMASI 
988
1– Görevli mahkeme 
988
2– Yetkili mahkeme 
989
3– Davacılar ve dava konuları 
989
4– Davalılar 
989
5– Sigortacıya karşı açılacak davalarda zamanaşımı 
990
6– Sigortaya karşı açılan davalarda faiz başlangıcı 
991
XVI– SİGORTA ETTİRENİN SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇMASI 
991
1– İhbar yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması 
991
2– Sigorta ettirenin, zarar gören üçüncü kişilere tazminat ödemiş olması 
992
XVII– SİGORTACININ SİGORTACIYA KARŞI DAVASI 
992
XVIII– SİGORTACININ DÖNME HAKKI VE ARDILLIĞI 
993
1– Yasa hükmü 
993
2– Sigorta Genel Şartları 
993
3– Genel Şartlarda bulunmayan iki rücu sebebi 
1004
XIX– SİGORTA ETTİRENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
1006
1– Sözleşme yapma ve prim ödeme yükümlülüğü 
1006
2– Sözleşme yapıldığı sırada beyan yükümlülüğü 
1006
3– Trafik kazalarını ve açılan davaları ihbar yükümlülüğü 
1007
4– İşletenin değişmesi durumunda bildirim yükümlülüğü 
1008
XX– SİGORTACININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
1009
1– Yasaya göre 
1009
2– Önceki Genel Şartlara göre 
1010
3– Yeni Genel Şartlara göre 
1010
XXI– SORUMLULUĞU KALDIRAN VEYA AZALTAN SÖZLEŞMELERİN GEÇERSİZLİĞİ 
1011
1– Yasa hükümleri 
1011
2– İbranameler 
1011
3– Yetersiz ödemeler nedeniyle açılacak davalarda yöntem 
1013
XXII– TRAFİK SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
1014
1– Ölüm ve yaralanmalarda zamanaşımı süreleri 
1014
2– Araç hasarlarında zamanaşımı süresi 
1014
3– Dönme (rücu) davalarında zamanaşımı 
1014
4– Zamanaşımının kesilmesi 
1014
İkinci Ayrım
ZORUNLU KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– YOLCULAR İÇİN SORUMLULUK SİGORTASI 
1015
1– Tanım 
1015
2– Taşıma Sigortasından yararlanacak olanlar 
1015
3– Yolcular ve eşya sahipleri Taşıma Sigortasından nasıl yararlanacaklar 
1016
4– Yasa ile konulması ve kaldırılması 
1016
5– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde sigorta hükümleri ve defalarca yapılan değişiklikler 
1019
II– TAŞIMA SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ 
1021
1– Yolcular için bir “sorumluluk” ve “zarar” sigortası olması 
1021
2– Yolculuğun başlangıcından bitişine kadar geçen sürede uğranılan her türlü zararları karşılaması 
1022
3– Tazminatın türü 
1022
4– Taşıma sigortasının yalnızca “yolcular” için olması 
1022
5– Taşımacının ve eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olması 
1022
6– Yolcular için yaptırılması zorunlu iki sigorta türü olarak Taşımacılık Sigortası ile Koltuk Sigortası’nın karşılaştırılması 
1023
III– SİGORTANIN KAPSAMI 
1024
1– Yararlanacak kişiler (yolcular) 
1024
2– Yer ve zaman yönünden sigorta kapsamı 
1026
3– Zararı doğuran olaylar yönünden sigorta kapsamı 
1027
a) Taşıma kazaları 
1027
b) Araç dışında ve yolculuk sırasında yolcunun uğradığı zararlar 
1027
4– Taşıtlar yönünden sigorta kapsamı 
1028
5– Sigortadan yararlanacak yolcu sayısı 
1028
IV– GÜVENCE (TAZMİNAT) TÜRLERİ 
1028
1– Ölümlerde 
1029
2– Bedensel zararlarda 
1030
V– SİGORTACIYA BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER 
1030
VI– SİGORTACININ ARDILLIĞI VE RÜCU HAKKI 
1031
VII– TAZMİNAT ÖDENMESİNDE ÖNCELİKLİ SİGORTA 
1031
VIII– KARAYOLU TAŞIMA SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
1032
1– Yolcu taşıma ticari bir iş ve bir sözleşme türüdür 
1032
2– Yolcu taşımada zamanaşımı (10) yıldır 
1032
IX– FAİZ 
1033
X– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
1033
XI– TAŞIMA SİGORTASI İÇİN YENİ DÜZENLEME ÖNERİLERİ 
1033
1– Karayolu Taşıma Kanunu’ndaki boşluk doldurulmalıdır 
1033
2– Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde değişiklik yapılmalıdır 
1034
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası için yeni bir Genel Şartlar düzenlenip yürürlüğe konulmalıdır 
1035
Üçüncü Ayrım
KARAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI ZORUNLU KOLTUK
FERDİ KAZA SİGORTASI
I– ÖNEMİ VE ÖZELLİĞİ 
1037
1– Tanım 
1037
2– Bir can sigortası olarak önemi 
1037
II– YASA VE YÖNETMELİKLER 
1039
1– İlk düzenlemeler 
1039
2– Karayolu Taşıma Kanunu’ndan sonraki dönem 
1039
3– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ile ilgili hükümleri 
1041
III– ZORUNLU KOLTUK SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ 
1042
1– Sigorta türleri arasındaki yeri 
1042
2– Başlıca özellikleri 
1043
3– Öteki zorunlu sigortalarla karşılaştırma 
1044
IV– KOLTUK SİGORTASINDA GÜVENCENİN KAPSAMI 
1046
1– Yer ve zaman yönünden 
1046
2– Zararı doğuran olaylar yönünden 
1047
3– Sigortalanan kişiler yönünden 
1049
a) Yolcular 
1049
b) Yolcu sayılanlar 
1052
aa) Kucakta taşınan çocuklar 
1053
bb) Hatır için taşınanlar 
1053
cc) Kaçak veya biletsiz yolcular 
1054
dd) Taşıma sırasında görevli olmayan personelden en fazla iki kişinin sigorta kapsamında olması 
1055
c) Sürücülerin Koltuk Sigortasından yararlanma koşulları 
1055
d) Yardımcı kişiler 
1056
V– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAK ZORUNDA OLAN TAŞIMACILAR 
1057
1– Yasal düzenleme 
1057
2– Koltuk Sigortası yaptırmak zorunda olan yetki belgesi sahipleri 
1058
3– İl sınırları içinde yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar şehirlerarası yolcu taşımaları konusunda belirsizlik 
1059
4– Seyahat Acentalarının Zorunlu Koltuk Sigortası ile birlikte üç tür sigorta yaptırma yükümlülükleri 
1060
5– Taşıtların Yasa ve Yönetmelik hükümlerine uygun olmamasının, Koltuk Sigortası yönünden yaptırımı 
1061
VI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTA BEDELİ 
1061
A) Ölümlerde 
1061
1– Sigorta poliçesinde gösterilen meblâğın tamamı hak sahiplerine ödenir 
1061
2– Hak sahipleri “mirasçılar” olup, destekten yoksun kalanlar “mirasçı” değillerse, bu sigorta türünden yararlanamazlar 
1062
3– Bir destek tazminatı olmadığı için, tazminat hesabına gerek yoktur 
1062
4– Mirasçılar, ayrıca destekten yoksun kalmışlarsa 
1063
5– Sigortacı ödeme yapmazsa, doğrudan icra kovuşturması yapılabilir 
1065
B) Bedensel zararlarda 
1066
1– Koltuk Sigortası Genel Şartları’nda “sakatlık” tazminatı 
1066
2– Sakatlık tazminatına ilişkin Genel Şartların ilgili maddesi yasalara aykırıdır 
1066
3– Sakatlık oranları nasıl belirlenmeli 
1068
4– Uzlaşma yoluyla sakatlık tazminatının belirlenmesi, yasalara aykırı olduğu gibi, “zorunlu” sigortaların anlam ve amacına da aykırı bir uygulamadır 
1070
5– Koltuk Sigortasından alınan “sakatlık” tazminatı, güç kaybı tazminatından indirilmez 
1071
C) Tedavi giderlerinin koltuk sigortasından ödenmesi 
1072
1– Tedavi giderlerinin Koltuk Sigortası’ndaki yeri ve türü 
1072
2– Koltuk Sigortası Genel Şartlarında “tedavi giderlerine” ilişkin bölümler 
1073
3– Tedavi giderlerinde sorumluluk süresi 
1074
4– Tedavi giderleri için başvuru süresi ve ödeme koşulları 
1074
5– Tedavi giderlerinin ödenmesi için yapılması gerekenler 
1076
VII– SİGORTACIYA KAZANIN BİLDİRİLMESİ 
1077
1– Bildirimi yapacak olanlar 
1077
2– Bildirim süresi 
1078
VIII– BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER 
1078
1– Ölümlerde 
1078
2– Yaralanmalarda 
1080
IX– TAZMİNATIN ÖDENMESİ 
1081
1– Ödeme süresi 
1081
2– Süresinde ödeme yapılmamasının sonuçları 
1082
3– Faizin türü 
1082
4– Teminat türlerinin birleşmesi durumunda ödeme tutarı 
1082
X– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAYAN TAŞIMACININ SORUMLULUĞU 
1083
1– Yönetmelik hükmü 
1083
2– Koltuk Sigortası yaptırmayan taşımacının yolculara karşı sorumluluğu 
1084
XI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ TAŞIMACIYA DÖNME (RÜCU) HAKKI 
1085
1– Uyarı 
1085
2– Sigortacının, sigorta ettirene (taşımacıya) dönme hakları 
1086
XII– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI 
1096
1– Ölüm ve sakatlık bedelleri için ardıllık söz konusu değildir 
1096
2– Sigortacının ardıllığı yalnızca tedavi giderlerinde söz konusudur 
1096
XIII– KOLTUK SİGORTASINDA KUSURUN TAZMİNATA ETKİSİ 
1097
1– Taşımacı ile sürücü ve yardımcıları kusursuz olsalar bile Koltuk Sigortasından ödeme yapılır 
1097
2– Sürücü ve yardımcıları, “kastı ve kasıt derecesinde ağır kusurları” yoksa, Koltuk Sigortasından yararlanabilirler 
1097
3– Yolcuların kasıtlı veya kasta yakın bir davranışı söz konusu olmadıkça, Koltuk Sigortasından yararlandırılmaları gerekir 
1098
XIV– ZAMANAŞIMI 
1099
1– Zamanaşımı süreleri 
1099
2– Dönme (rücu) davalarında süre 
1099
XV– FAİZ 
1099
XVI– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
1100
1– Görevli mahkeme 
1100
2– Yetkili mahkeme 
1100
Dördüncü Ayrım
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER İÇİN İSTEĞE BAĞLI
MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– TANIM 
1101
II– KAPSAM 
1101
III– İSTEĞE BAĞLI SİGORTA’DAN YARARLANACAK OLANLAR 
1102
IV– POLİÇE TUTARI 
1102
V– ÖDEME BİÇİMİ VE SÜRESİ 
1102
VI– YETKİLİ MAHKEME 
1103
VII– ZAMANAŞIMI 
1103
Beşinci Ayrım
ULUSLARARASI YEŞİL KART SİGORTASI
I– YEŞİL KART (GREEN CARD) SİGORTASI NEDİR 
1105
II– MOTORLU TAŞIT BÜROSU’NUN UYGULAMASI YANLIŞTIR 
1105
III– GÜVENCE HESABI’NIN YABANCI PLAKALI ARAÇLARDAN SORUMLULUĞU 
1105
IV– GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ’NDE YEŞİL KART (GREEN CARD) DÜZENLEMESİ 
1106
Yirmiüçüncü Bölüm
KARA TAŞITLARI KASKO SİGORTASI
I– TANIM 
1109
II– SİGORTANIN KONUSU, KAPSAMI VE ÖZELLİKLERİ 
1109
1– Sigortanın konusu 
1109
2– Sigortanın kapsamı 
1110
3– Kasko Sigortasının özellikleri ve Trafik Sigortası ile farkları 
1110
a) Kasko Sigortasından üçüncü kişiler yararlanamazlar 
1110
b) Kasko Sigortası, sigortalının “kendi aracının” hasarı için yapılır 
1110
c) Kasko Sigortasını, araç sahipleri yaptırmak zorunda değillerdir; isteğe bağlıdır 
1111
ç) Sigorta şirketleri, Kasko Sigortası yapmak zorunda değillerdir 
1111
d) Kasko Sigortasında güvence tutarları serbestçe kararlaştırılabilir 
1111
e) Araç sahibinin değişmesi halinde iki sigorta türü arasındaki farklılık şöyledir 
1111
f) Kusur yönünden iki sigorta türü arasında farklılık 
1112
III– KASKO SİGORTASI İLE SAĞLANAN GÜVENCELER 
1112
1– Güvence türleri 
1112
2– Ek sözleşme ile güvence altına alınabilecek zararlar 
1113
IV– TEMİNAT DIŞINDA KALAN ZARARLAR 
1114
1– Sigorta poliçesinde yer almayan rizikolar teminat dışında kalacaktır 
1114
2– Kesin güvence dışında kalan rizikolar 
1115
V– SİGORTACININ İSPAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE TEMİNAT DIŞI SAYILMANIN KOŞULLARI 
1116
1– Alkol ve uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak 
1116
2– Sürücü belgesiz veya yetersiz sürücü belgesi ile araç kullanmak 
1118
3– Taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşınması 
1119
4– Araca “kasıtlı” olarak verilen zararlar 
1119
5– Sigorta ettirenin sorumlu olduğu kişiler ile yakınlarının kasıtlı hareketleri 
1122
6– Aracı kullanan kişinin kaza yerinden ayrılması 
1123
7– Olay yerini terkin haklı nedene dayandığı kanıtlanmalıdır 
1124
VI– SİGORTA ETTİRENİN BEYAN VE İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
1127
1– Sözleşme yapılırken beyan yükümlülüğü 
1127
2– Sözleşme yapılmasından sonra 
1128
3– Rizikonun gerçekleşmesinden önce 
1128
4– Rizikonun gerçekleşmesi halinde ihbar ve önlem alma yükümlülükleri 
1129
5– İhbar süresine ilişkin Yargıtay kararları 
1130
6– Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının yükümlülükleri 
1130
7– Hasar ve tazminatın sonuçları 
1133
VII– KASKO SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
1134
VIII– KASKO SİGORTASINDA GÖREVLİ MAHKEME 
1135
IX– KASKO SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI 
1135
1– Kasko Sigortasının özellikleri 
1135
2– Kasko Sigortacısının ardıllığı 
1136
3– Ardıllığın koşulları 
1136
4– İspat külfeti 
1138
5– Sigortalının kusura katılımı ve davalının “takas–mahsup” istemi 
1138
6– Sigorta ettirenin yükümlülükleri 
1139
7– Sigortacının “alacağın temliki” yoluyla sigortalının yerine geçmesi 
1139
8– Faiz başlangıcı 
1141
9– Kasko sigortacısının ardıllığında görevli mahkeme 
1141
Yirmidördüncü Bölüm
GÜVENCE HESABI
I– YASAL DÜZENLEME 
1143
II– GÜVENCE HESABININ KAPSAMI 
1144
III– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI 
1144
IV– GÜVENCE HESABI YÖNETMELİĞİ 
1145
V– UYGULAMA İLKELERİ 
1146
VI– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI 
1147
1– Güvence Hesabına hangi durumlarda başvurulacağı 
1147
2– Başvurabilecek olanlar 
1147
3– Güvence türleri 
1147
4– Başvuru belgeleri 
1148
5– Başvuru süresi (zamanaşımı) 
1148
VII– GÜVENCE HESABI’NIN ARDILLIĞI 
1148
Yirmibeşinci Bölüm
SİGORTACILIKTA TAHKİM SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU
I– GENEL OLARAK TAHKİM 
1151
1– Tahkimin türleri 
1151
2– İsteğe bağlı tahkimde sözleşme türleri 
1152
3– Tahkim sözleşmesinin özellikleri 
1152
4– Hakem kararlarına karşı iptal davası açılabilmesi 
1153
II– SİGORTACILIKTA TAHKİM 
1154
1– Sigortacılıkta tahkim nedir 
1154
2– Sigortacılıkta tahkimin türü 
1154
3– Tahkim görevlileri 
1155
4– Sigorta Tahkim Komisyonu’na hangi durumlarda başvurulur 
1155
5– Komisyona başvurulamayacak durumlar 
1156
6– Komisyona nasıl başvurulur 
1156
7– Başvurunun “raportör” tarafından incelenmesi 
1157
8– Uyuşmazlığın hakemlerce incelenmesi 
1158
9– Uyuşmazlığı sonuçlandırma (karar verme) süresi 
1160
10– Tarafsızlık ilkesi 
1161
11– Tarafların hakemi reddi ve red nedenleri 
1161
12– İtiraz hakem heyetleri 
1162
13– İtiraz hakem heyetine başvuru 
1162
14– Kararların taraflara tebliği ve saklanması 
1163
III– TAHKİM KARARLARINA İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU 
1163
1– Kararlara itiraz yolu 
1163
2– Sigorta Tahkim kararlarında doğrudan temyiz yolu 
1164
3– Temyiz edilebilen İtiraz Hakem Heyeti kararları 
1165
IV– İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU KONUSUNDA GÖRÜŞLER 
1166
1– Hakemlerin “kesin kararları”nın denetimsiz kalmasının sakıncaları 
1166
2– İtiraz Hakem Heyeti kararları hakkında görüşler 
1170
3– Tahkim kararlarına karşı özel temyiz nedenleri hakkında görüşler 
1171
4– HMK. 361 ve 439. maddeleriyle uyum sağlama gerekliliği 
1173
V– UYGULAMAYA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KONULAR 
1174
1– Tahkim kararlarında avukatlık ücretleri hakkında 
1174
2– Hazine Müsteşarlığı’nın “yasalara aykırı” yönetmelik ve tebliğleri 
1175
3– Komisyona başvuru ücretleri hakkında 
1176
VI– TAHKİMDE SAKATLIK RAPORLARI SORUNU 
1178
1– Tahkimde geçerli raporlar 
1178
2– Tahkimde raporlara itirazlar 
1179
3– Tahkime başvurularda geçici işgöremezlik tazminatı istekleri hakkında 
1179
VII– SİGORTA TAHKİMİNDE UYGULAMA SORUNLARI 
1179
1– Tahkime olan güvenin sarsılmış olması 
1179
2– Genel olarak yapılması gerekenler 
1180
3– Hakemler, eksik belgeleri tamamlatabilmeli, gerektiği kadar bilirkişi incelemesi yaptırabilmeli, HMK’nın tahkime ilişkin hükümleri uyarınca hareket edebilmelidirler 
1180
4– Tarafsız davranamayan hakemler listeden (süresiz) çıkarılmalıdır 
1180
5– Hakemler “taleple bağlılık” ilkesine uymak zorundadırlar 
1181
6– Avukatlık yapan ve sürekli tahkime başvuran kişilerin de kendiliklerinden hakemlikten çekilmeleri, onlar için onurlu bir davranış olacaktır 
1181
7– Sigorta şirketlerinin avukatları aynı savunmaları yinelememelidirler 
1182
8– Sakatlık raporlarına itirazlar iyi öğrenilmeli; Tahkimdeki incelemelerde zaman kaybına neden olunmamalıdır 
1182
Yirmialtıncı Bölüm
TRAFİK KAZALARIYLA İLGİLİ KURUMLAR
I– TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ 
1183
1– Yasal düzenleme 
1183
2– Birliğin amacı 
1183
3– Birliğin görev ve yetkileri 
1183
4– Örgüt yapısı 
1184
5– Birlik çatısı altında faaliyet gösteren kurumlar 
1184
II– TÜRKİYE MOTORLU TAŞIT BÜROSU 
1185
1– Kuruluş amacı 
1185
2– Büronun görevleri 
1185
3– Büronun faaliyetleri 
1186
4– Yeşil Kart (Green Card) sigorta poliçelerinden sorumluluk 
1186
5– Dava Açma 
1186
6– Yeşil Kart (Green Card) Sigortası konusunda yanlış uygulamalar 
1186
III– SİGORTA BİLGİ VE GÖZETİM MERKEZİ 
1187
1– Yasal düzenleme 
1187
2– Yönetmelik 
1188
3– Trafik Sigortaları Bilgi ve Gözetim Merkezi (TRAMER) 
1188
4– TRAMER’den bilgi isteme (Sorgulama) 
1190
5– Sorgulama nasıl yapılacak 
1190
Yirmiyedinci Bölüm
ARDILLIK VE DÖNME (RÜCU) DAVALARI
I– ARDILLIK 
1191
1– Tanım 
1191
2– Türk Ticaret Kanunu’nda ardıllık 
1191
3– Borçlar Kanunu’nda ardıllık 
1192
4– Trafik Kanunu’nda ardıllık 
1192
5– Sigortacılık Kanunu’nda ardıllık 
1193
6– Güvence Hesabı’nda ardıllık 
1193
II– DÖNME (RÜCU) HAKKI 
1193
1– Tanım 
1193
2– Ortaklaşa sorumlulukta rücu 
1194
3– Trafik Sigortasında rücu 
1194
4– Zorunlu Koltuk ve Taşıma Sigortalarında 
1196
5– Çalıştıranın çalıştırdığı kişiye dönme hakkı 
1197
6– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun rücu hakkı 
1197
7– Devletin (İdarenin) görevlilere rücu hakkı 
1198
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DÖNME (RÜCU) HAKLARI 
1199
1– Ortaklaşa sorumluluk 
1199
2– Dış ilişkide ortaklaşa sorumluluk 
1200
3– İç ilişkide ortaklaşa sorumluların birbirlerine rücu hakkı 
1203
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları 
1204
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları 
1204
aa) Ortak defiler 
1205
bb) Kişisel defiler 
1205
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri 
1206
4– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları 
1207
5– Dönme (rücu) hakkının kapsamı ve miktarı 
1208
6– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar 
1209
7– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi 
1210
8– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı 
1210
a) Süresi 
1210
b) Zamanaşımının kesilmesi 
1211
Yirmisekizinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
I– YASA HÜKMÜ 
1213
II– ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1213
1– Ölümlerde ve bedensel zararlarda 
1213
2– Maddi hasarlarda 
1214
3– Manevi tazminat isteklerinde 
1214
4– Yükümlülerin birbirlerine dönme haklarında süre 
1214
III– UZAMIŞ CEZA ZAMANAŞIMI 
1214
1– Trafik kazalarında ceza zamanaşımı tüm sorumlulara uygulanır 
1214
2– Ceza zamanaşımı sigortacıya da uygulanır 
1215
3– Ceza zamanaşımı dolduktan sonraki dava süresi 
1216
4– Ceza zamanaşımının uygulanma koşulları 
1216
5– Ceza zamanaşımının uygulanamayacağı durumlar 
1218
6– Teknik arızadan kaynaklanan kazalarda ceza zamanaşımı uygulanacak mıdır? 
1219
IV– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1221
V– YOLCU TAŞIMADA ZAMANAŞIMI 
1221
VI– ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICI 
1222
1– Tazminat sorumlularının öğrenilmesi 
1222
2– Zararın öğrenilmesi 
1223
VII– ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 
1224
1– Dava açılmasıyla, zararın tümü için zamanaşımının kesilmesi 
1224
2– Ortaklaşa sorumlulardan biri hakkında kesilen zamanaşımının, tümü hakkında kesilmesi 
1224
VIII– SİGORTALARDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1226
I– Trafik Sigortasında zamanaşımı 
1226
a) Yasa hükmü 
1226
b) Sigorta Genel Şartları 
1227
c) Sigortacıya uygulanacak zamanaşımı süreleri 
1227
d) Dönme (rücu) davalarında süre 
1227
2– İsteğe bağlı sigortada zamanaşımı 
1227
3– Zorunlu Koltuk Sigortasında zamanaşımı 
1228
4– Özel sigortalarda zamanaşımı 
1228
Yirmidokuzuncu Bölüm
TAZMİNAT DAVALARINDA FAİZ
I– YASAL FAİZ 
1229
1– Geçmişten bugüne faiz 
1229
2– 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yasal faiz 
1230
II– TİCARİ TEMERRÜT FAİZİ 
1230
1– Kavram 
1230
2– Yasalardaki hükümler 
1231
3– Ticari faizin (avans faizinin) uygulanacağı yerler 
1232
III– HAKSIZ FİİLLERDE FAİZ BAŞLANGICI 
1233
Otuzuncu Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT HESAPLARI
I– TAZMİNAT HESAPLAMA İLKELERİ 
1235
1– Tazminat hesapları, sorumluluk hukuku ilkelerine göre yapılır 
1235
2– Haksız eylemlerde zarar başlangıcı, olay tarihidir 
1236
3– Gerçek belli iken varsayımlara dayanılamaz 
1236
4– Tazminat, yaşam sürelerinin sonuna kadar hesaplanmalıdır. 
1237
II– TAZMİNAT HESABININ UNSURLARI 
1237
1– Olay ve kusur değerlendirmesi 
1237
2– Zarar sürelerinin belirlenmesi 
1238
a) Yaşam tabloları 
1238
b) Yaşam (zarar) sürelerini belirleme tarihi 
1239
c) Destekten yoksunlukta zarar süreleri 
1239
d) Beden gücü kayıplarında zarar süreleri 
1240
e) Çalışanlar yönünden “aktif dönem” sürelerinin tespiti 
1241
3– Bedensel zararlarda geçici veya sürekli güç kaybının tespiti 
1241
4– Ölümlerde destek payları 
1244
5– Tazminatın parasal ölçüsü 
1244
6– Hesap unsurlarının zarar türlerine göre sıralaması 
1246
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminat hesabının unsurları 
1246
b) Bedensel zararlarda tazminat hesabının unsurları 
1247
III– TAZMİNAT HESAPLAMA EVRELERİ 
1247
1– Hesap unsurlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi 
1247
2– Tazminat hesabına esas kazançların veya parasal değerlerin belirlenmesi 
1247
3– Tazminatın hesaplanması 
1248
4– Tazminatın netleştirilmesi 
1248
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminattan indirimler 
1249
b) Bedensel zararlarda indirimler 
1249
c) Tazminat tutarlarından indirilmeyecek edinimler 
1250
aa) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez 
1250
bb) Bedensel zararlarda neler indirilmez 
1251
IV– TAZMİNAT HESAPLARI 
1251
1– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarının özellikleri 
1251
a) Geleceğe yönelik varsayımsal hesaplardır. Çünkü: 
1251
b) Tazminat hesapları matematiksel işlemleri gerektirmektedir. 
1251
2– Matematiksel işlemler 
1252
3– Geleceğe yönelik hesaplama 
1252
4– Taksitle kapital oluşturma işlemi 
1253
5– Birleşik faiz ve birleşik iskonto işlemleri 
1254
6– Kapital oluşturma formülleri 
1255
7– Devre sonu mu, devre başı mı tartışması 
1255
8– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarında matematiksel işlemler 
1256
a) İşleyecek dönem zarar hesaplarında matematiksel işlemler 
1256
b) İnsan zararlarının hesabında formüllerin kullanılması 
1257
9– Zarar hesaplarında formüllerin anlamı ve işlevi 
1258
V– FORMÜLLER 
1258
1– Genel olarak 
1258
2– Ortak bir formül kullanılmasının gerekliliği 
1259
VI– YARGI’DA GEÇMİŞTEN BUGÜNE HESAPLAMA FORMÜLLERİ 
1260
1– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%5) artırım ve iskonto değerli dönem 
1260
2– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%10) artırım ve iskonto değerli dönem 
1262
3– Progressif rant hesabı dönemi 
1263
VII– SİGORTALARIN UYGULADIKLARI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ 
1266
1– Trafik Sigortası Genel Şartlarına göre hesaplama yöntem ve formülü 
1266
2– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülü hakkında açıklamalar 
1266
3– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülüne göre hesaplama örnekleri 
1268
4– Raporlar açık ve anlaşılır olmalı 
1270
VIII– FORMÜLLERİN KARŞILAŞTIRILMASI 
1271
1– Karşılaştırmanın nasıl yapılacağı 
1271
2– Hesap unsurları 
1271
3– Formüllerin karşılaştırılması 
1272
4– Karşılaştırma sonuçlarının değerlendirilmesi 
1272
5– İnsan zararları için en uygun formül 
1273
6– Kurumlar arası uyum sağlamanın ve ortak uygulamanın gerekliliği 
1274
XI– RAPOR PLANLARI 
1275
1– Destekten yoksun kalma hesaplarında rapor bölümleri 
1275
2– Bedensel zararlarda rapor bölümleri 
1279
EKLER
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ 
1285
RAPOR ÖRNEKLERİ 
1319
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk rapor örnekleri 
1321
2– Bedensel zararlar nedeniyle tazminat rapor örnekleri 
1351
3– Üç ayrı formüle göre aynı hesap unsurlarının tazminat olarak değerlendirilmesi 
1393
TABLOLAR 
1417
Yararlanılan Kitaplar ve Yazılar 
1439
Kavram Dizini 
1449
Yazarın Yayınevimizce Yayınlanan Kitapları 
1460