Tüketici Davranışına Giriş
 
Tüketici Davranışına Giriş 
 
20
Tüketici Davranışı Nedir? 
 
21
ii. Tüketicilerin Hem Sayıca Artması Hem de Daha Bilinçli Tüketiciler Haline Gelmesi 
 
22
iii. Tüketimin Gittikçe Artan Bir Şekilde Rasyonel Bir Olgudan, Duygusal Bir Olguya Dönüşmesi 
 
22
iv. Ürünlerin Yaşam Eğrilerinin Kısalması ve Daha Fazla İnnovasyon Gerekliliği 
 
23
Kimler Tüketici Davranışını Öğrenmeli? 
 
24
Tüketici Davranışının Diğer Disiplinler/Bilimler ile İlişkisi 
 
27
1. Ekonomi ve Tüketici Davranışı 
 
27
2. İşletme ve Tüketici Davranışı 
 
27
3. Sosyoloji ve Tüketici Davranışı 
 
27
4. Psikoloji ve Tüketici Davranışı 
 
28
5. Hukuk ve Tüketici Davranışı 
 
28
6. Antropoloji ve Tüketici Davranışı 
 
28
7. Biyoloji ve Tüketici Davranışı 
 
29
8. Felsefe ve Tüketici Davranışı 
 
29
9. Anatomi ve Tüketici Davranışı 
 
30
10. Mimarlık ve Tüketici Davranışı 
 
30
11. Coğrafya ve Tüketici Davranışı 
 
31
Tüketici Davranışını Anlamak 
 
32
Değerlendirme Soruları 
 
33
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
33
Pazarlama: Ne Değildir? 
 
37
Pazarlama ve Tüketici Davranışı Hakkında Yanlış Bilinenler ve Mevcut Önyargılar 
 
38
Niçin Pazarlamaya İhtiyaç Duyulmaktadır? 
 
42
Pazarlama ile İlgili Temel Kavramlar 
 
43
İstek ve Talep (Want and Demand) 
 
43
Mübadele– Değişim (Exchange) 
 
44
Tüketici ve Müşteri (Consumer and Customer) 
 
46
Pazarlama Anlayışının Gelişimi 
 
46
i. Üretim Anlayışı (Production Concept) 
 
47
ii. Ürün Anlayışı (Product Concept) 
 
47
iii. Satış Anlayışı (Sales Concept) 
 
48
iv. Pazarlamada Yeni Anlayışlar 
 
49
İlişkisel Pazarlama (Relationship Marketing) 
 
51
Viral Pazarlama (Viral Marketing) 
 
53
Pazarlama Bileşenleri (Marketing Mix Elements) 
 
53
Tutundurma (Pazarlama İletişimi) (Promotion – Marketing Communications) 
 
55
Halkla İlişkiler (Public Relations) 
 
55
Satış Promosyonu (Sales Promotion) 
 
56
Kişisel Satış (Personal Selling) 
 
57
Değerlendirme Soruları 
 
58
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
58
Duyumsama (Duyumlama) (5 Duyu) Sistemleri (Sensory Sytems) 
 
64
Koku Alma Duyusu (Smelling) 
 
70
Tat Alma Duyusu (Tasting) 
 
72
İşitme Duyusu (Hearing) 
 
75
Dokunma Duyusu (Touching) 
 
76
Algılama ve Risk Kavramı 
 
78
Maruz Kalma (Exposure) 
 
83
Dikkat ve Algıda Seçicilik (Attention and Perceptual Selectivity) 
 
83
Bilinçdışı/ Bilinçaltı Algılama ve İkna (Subliminal Perception and Persuasion)– Bir Safsata mı? 
 
85
Yorumlama (Interpretation) 
 
89
Algılamayı Etkileyen Faktörler 
 
89
Algılayan Kişi ile İlgili Faktörler 
 
89
Algılanan (Nesne) ile İlgili Faktörler 
 
92
Algılamada Durum ile İlgili Faktörler (Situational Factors in Perception) 
 
95
Algısal Yorumlamada/Değerlendirmede Sıkça Yapılan Temel Hatalar 
 
96
Değerlendirme Soruları 
 
97
Ek – Algılama ile İlgili Şekiller 
 
97
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
98
Bilişsel Öğrenme (Cognitive Learning) ve Hafıza/Bellek (Memory) 
 
102
Klasik/Tepkisel (Reflekssel) Şartlandırma/Koşullanma Teorisi (Classical/Reflexive Conditioning Theory) 
 
106
Edimsel (Motivasyonel) Koşullanma (Instrumental/Operant Conditioning) 
 
111
Sosyal/Gözlemsel/Model Alarak Öğrenme (Social/Observational Learning/Learning from Models) 
 
116
Hatırlamayı Etkileyen Faktörler 
 
117
Fizyolojik Faktörler (Physiological Factors) 
 
117
Durumsal Faktörler (Situational Factors) 
 
118
İlk Olma Son Olma (Primacy and Recency) 
 
119
Bildiklik – Tanıdıklık (Familiarity) 
 
120
Pazarlama İletişiminin Resimli veya Sözel Olması (Pictorial vs. Verbal Messages) 
 
123
Unutmayı Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Forgetting) 
 
124
Değerlendirme Soruları 
 
125
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
126
Güdülerin Temel Özellikleri 
 
130
Birincil ve İkincil Güdüler (Primary and Secondary Motives) 
 
131
Rasyonel ve Duygusal Güdüler (Rational and Emotional Motives) 
 
132
Bilinçli ve Bilinçli Olmayan/Atıl Güdüler (Conscious and Unconscious/Implicit Motives) 
 
132
Maslow’un İnsan İhtiyaçları Hiyerarşisi Modeli (Maslow’s Needs’ Hierarchy Model). 
 
134
1. Fizyolojik İhtiyaçlar (Phyisological Needs) 
 
134
2. Güvenlik İhtiyaçları (Safety Needs) 
 
135
3. Sosyal İhtiyaçlar (Social Needs) 
 
136
4. Saygı İhtiyaçları (Esteem Needs) 
 
136
5. Kendini Gerçekleştirme (Self–Actualisation) 
 
137
Güdü Çatışmaları (Motivational Conflict) 
 
138
Uyum–Uyum (Yaklaşma–Yaklaşma) Çatışması (Approach–Approach Conflict) 
 
138
Uyumsuzluk–Uyumsuzluk (Kaçınma–Kaçınma) Çatışması (Avoidance–Avoidance Conflict) 
 
140
Uyum–Uyumsuzluk Çatışması (Yaklaşma–Kaçınma) (Approach–Avoidance Conflict) 
 
140
İlgilenim (Involvement) 
 
141
İlgilenimin Etkileri/Sonuçları (Influences/Outcomes of Involvement) 
 
144
Bilgi Arayışı, Bilgi Toplama ve Bilgi İşleme Kapasitesi (Information Search, Information Collection and Information Processing Capacity) 
 
144
Duygusal Uyarılma Derecesi (The Extent of Emotional Stimulation) 
 
145
Bilgi Aktarımı (Information Transmission) 
 
146
Tüketici İlgilenimini Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Involvement) 
 
146
Kişisel Faktörler (Personal Factors) 
 
146
Ürün ile İlgili Faktörler (Factors to do with the Product) 
 
147
Durumsal Faktörler (Situational Factors) 
 
148
İlgilenimi Arttırma Stratejileri 
 
149
İnsanlara Yanıldıklarını Göstermek 
 
149
İnsanların Hedonik İhtiyaçlarına Hitap Etmek 
 
150
Yeni/Farklı Uyaranlar Kullanmak/Belirgin Uyaranlar Kullanmak 
 
150
Pazarlama İletişimlerinde Ünlü Kişileri Kullanmak 
 
150
Ürün ile Tüketici Arasında Sürekli Bir İlişki Sağlamak 
 
150
Değerlendirme Soruları 
 
151
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
152
Tutum (Attitude) Nedir? 
 
155
Tutumların Fonksiyonları 
 
157
Fayda Fonksiyonu (Utilitarian/Adjustment/Instrumental Function) 
 
157
Ego Savunma Fonksiyonu (Ego–defensive Function) 
 
158
Değer İfade Etme Fonksiyonu (Value–expressive Function) 
 
158
Bilgi Fonksiyonu (Knowledge Function) 
 
159
Tutumların Unsurları (Components of Attitudes) 
 
159
Bilişsel Unsur (Cognitive Component) 
 
160
Duygusal Unsur (Affective Component) 
 
161
Hareketsel/Davranışsal Unsur (Conative Component) 
 
163
Tutumların Ölçülmesi (Measurement of Attitudes) 
 
164
Likert Skalaları (Likert Scales) 
 
164
Semantik Fark (Semantic Differential) 
 
165
Tutumlarda Beklenti–Değer Modeli (Expectancy–Value Model) (Ajzen, 2005) 
 
165
Tutumların Özellikleri 
 
166
Tutumun Güç Derecesi (The Strength of an Attitude) 
 
166
Tutumun Karmaşıklığı ve Diğer Tutum ve Değerlerle Olan İlişkisi (The Complexity of an Attitude and its Relationship with other Attitudes and Values) 
 
167
Tutumunun Unsurları Arasındaki Uyum (Consistency among the Components of an Attitude) 
 
168
Tutumlar Arasındaki Tutarlılık (Consistency among Attitudes) 
 
168
Tutum Değiştirme Stratejileri 
 
168
Yeni ve Belirgin Bir İnanç Oluşturmak (Adding a New Salient Belief) 
 
168
Mevcut Pozitif Bir İnancı Güçlendirmek (Increasing the Strength of an Existing Positive Belief) 
 
169
Güçlü bir İnancın Değerlendirmesinin Değiştirilmesi (Improving theuation of a Strongly Held Belief) 
 
169
Değerlendirme Soruları 
 
170
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
171
Tüketicilerin Yaşları ve Benlik Değerlendirmelerinde Yaşanan Değişiklikler 
 
177
Kişiliğin Temel Özellikleri 
 
180
Kişiliğin Oluşmasında Etkili Faktörler 
 
181
Treyt (Özellik) Kuramı – (Trait Theories) 
 
181
Treyt (Özellikler) Teorisi ile İlgili Problemler 
 
183
Psikanalitik Teoriler 
 
183
İd (Es/It) – Alt Bilinç – Alt Benlik 
 
184
Süperego (Üstben, Süperego – Überich) 
 
185
Kişilik Çatışmalarını Çözen Savunma Mekanizmaları 
 
186
Gerçeğin Reddedilmesi Kabullenmeme (Denial) 
 
186
Mantığa Bürünme (Rationalisation) (Sublimation) 
 
186
Yön Değiştirme (Displacement) 
 
186
Yansıtma (Projection) 
 
187
Bastırma (Repression) 
 
187
Marka Kişiliği ve Marka İmajı (Brand Personality and Brand Image) 
 
188
Marka Kişiliği ve Ürün Konumlandırma (Brand Personality and Positioning) 
 
189
Değerlendirme Soruları 
 
191
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
191
Değerler, Yaşam Biçimleri ve Kültür
 
Rokeach Değerler Sistemi 
 
195
Değerler, Tutumlar ve Yaşam Biçimleri (Values Attitudes and Life Styles) 
 
197
Değerler Listesi (List of Values – LOV) 
 
199
Psikografi (Psychographics) 
 
201
Psikografik Araştırmalardan Faydalanma Yolları 
 
202
Psikografik Segmentasyonun Uygulama Alanları 
 
203
Kültür Analizleri ve Karşılaştırmalı Kültür Çalışmaları 
 
210
Ek 2 – Kültür ve Uluslararası Pazarlama Hataları 
 
213
Değerlendirme Soruları 
 
214
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
215
Referans Grupları, Aile ve Cinsiyet
 
Referans Grupları ve Uyum (Reference Group and Conformity) 
 
219
Kanaat/Görüş Önderlerinin Özellikleri 
 
220
Ortak Karar Alma (Joint Decision Making) 
 
226
Ortak Karar Almada Çatışma ve Aile Bireylerinin Rollerini Etkileyen Faktörler 
 
226
Karar Alma Aşamasının Safhaları 
 
227
Satın Alma Kararlarının Verilmesinde Kullanılan Bazı Kestirme Yöntemler 
 
232
Değerlendirme Soruları 
 
234
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
235
Tüketiciler Nasıl Karar Verirler? 
 
239
Yoğun Çaba ile Satın Alma 
 
239
Sınırlı Çaba ile Satın Alma 
 
240
Satın Almada Araştırma, Deneyim ve Güven 
 
242
Derinlemesine Düşünme Olasılığı Modeli 
 
242
Satın Alma Karar Süreci 
 
245
İhtiyacın Fark Edilmesi 
 
245
Alternatiflerin Değerlendirilmesi 
 
246
Satın Alma Kararı ve Uygulanması 
 
249
Satın Alma Sonrası Değerlendirme 
 
249
Değerlendirme Soruları 
 
250
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
250
Pazarlama İletişimi ve İkna Teknikleri
 
Pazarlama İletişimi ve Ürünün/Hizmetin Benimsenmesi 
 
255
Pazarlama İletişiminin Başarısını Etkileyen Faktörler 
 
256
Kaynak ile İlgili Değişkenler 
 
257
Mesaj ile İlgili Değişkenler 
 
258
Alıcı ile İlgili Değişkenler 
 
258
Mecra ile İlgili Değişkenler 
 
258
Pazarlama İletişimi ve İkna’da Kestirme Yöntemler 
 
259
İknada Otomatiklik Prensibi 
 
259
“Çünkü” Kestirme Yöntemi (The “Because” Heuristic) 
 
260
Fiyat–Kalite Kestirme Yöntemi (The Price – Quality Heuristic) 
 
260
Sözünü Tutma ve Tutarlılık Prensibi (The Commitment and Consistency Principle) 
 
260
Kapıya Ayak Koyma Tekniği (The Foot–in–the–Door Technique) 
 
261
Aşağı Top Tekniği (The Low–Ball Technique) 
 
261
Karşılıklılık Prensibi (The Reciprocity Principle) 
 
262
Yüzüne Kapıyı Çarpma Tekniği (The Door–in–the Face Technique) 
 
263
Hepsi Bu Değil Tekniği (The “that’s–not–all” Technique) 
 
263
Çoklu Azalan İstek Tekniği (The Multiple–Deescalating–Request Technique) 
 
263
Bir Kuruş Tekniği (The “Even–a–Penny” Technique) 
 
263
Kıtlık Prensibi (Scarcity Principle) 
 
264
Sosyal Kabul Prensibi (The Social Validation Principle) 
 
264
Hoşlanma Prensibi (The Liking Principle) 
 
264
Otorite Prensibi (The Authority Principle) 
 
264
Kafasını Karıştırma Prensibi (The Confusion Principle) 
 
265
Değerlendirme Soruları 
 
265
Pazarlama Başarısızlıkları 
 
265