Temel Hukuk Dizisi Anayasa Hukuku (THD) (Temel Kavramlar ve Türk Anayasa Hukuku) Prof. Dr. Ömer Anayurt  - Kitap
Temel Hukuk Dizisi

Anayasa Hukuku (THD)

(Temel Kavramlar ve Türk Anayasa Hukuku)

6. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
496
Barkod:
9786253812997
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
510,00
İndirimli (%10):
459,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
5. baskı
Eylül 2024
510,00
459,00 (%10)
4. baskı
Eylül 2022
345,00
310,50 (%10)
Kitabın Açıklaması
Hukuk Fakülteleri ve İİBF'lerdeki hukuk dersleri ve meslek sınavlarına yönelik, özel olarak hazırlanmış "Temel Hukuk Dizisi" kitapları sayesinde kısa zamanda ve pratik bir şekilde temel hukuk bilgisine sahip olabileceksiniz. Ders programları göz önünde bulundurularak hazırlanan Dizide, şematik ve öz anlatım, örnek soru-cevaplar ön planda tutularak, öğrencinin dersi kolay kavraması amaçlanmıştır.
Dizinin "Anayasa Hukuku" ismiyle yayınlanan bu kitabında; "Anayasa Hukukunun Temel Kavram ve Kurumları" ile "Türk Anayasa Hukuku'nun İlke ve Esasları" ele alınmıştır. Kitap, anayasa hukuku dersine muhatap fakülte ve yüksekokul öğrencilerinin ders kitabı ihtiyacını karşılamak üzere tasarlanmıştır. Ayrıca anayasa hukuku hakkında derli-toplu bilgiler edinmek isteyenlerin de ihtiyacını karşılayabilecek bir içeriğe sahiptir. Kitapta, gündelik hayatta sıkça karşılaşılan ve vatandaşlık kültürü bağlamında bilinmesi gerekli konularla, başta KPSS olmak üzere öğrenim sonrası sınavlarda karşılaşılacak alanlara daha fazla ağırlık verilmiştir. Konular, öğrenimi kolaylaştırmak amacıyla çok sayıda örnek, şekil ve tablo ile açıklanmış ve öğrenilenlerin pekiştirilmesi amacıyla da her bölüm sonunda çoktan seçmeli sorulara yer verilmiştir. Yeni baskıda da mevzuat güncellemeleri yapılmış, yeni şekiller eklenmiş, açıklamalar yeni örnekler ve güncel mahkeme kararlarıyla zenginleştirilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasaların Yapılış ve Değiştirilişleri
.
Devlet Tipolojisi
.
Hükümet Sistemleri
.
Anayasa Yargısı Modelleri
.
Türk Anayasa Tarihi
.
1982 Anayasasına Göre Devletin Nitelikleri
.
1982 Anayasasına Göre Devletin Temel Organları
.
Türk Anayasa Yargısı ve Bireysel Başvuru Yolu
Kitabın İçindekileri
Beşinci Baskıya Önsöz 
5
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
29
Birinci Kısım
ANAYASA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
DEVLETİ SINIRLAMA ARACI OLARAK ANAYASALAR
I. ANAYASA VE ANAYASA HUKUKU KAVRAMI 
33
A. Anayasa Kavramının Tarihçesi 
33
B. Anayasa Kavramı: Felsefeden Realiteye 
34
C. Anayasa Hukuku 
36
1. Tanım 
36
2. Anayasa Hukukunun Kısımları 
36
II. ANAYASALARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
38
A. Anlamları Yönünden 
38
1. Geniş (Maddî) Anlamda Anayasa/Dar (Şeklî) Anlamda Anayasa 
38
a. Geniş Anlamda Anayasa 
38
b. Dar (Şekli) Anlamda Anayasa 
39
2. Ayrımın Anlamı ve Önemi 
39
B. Şekilleri Yönünden 
40
1. Yazılı Anayasalar 
40
2. Gelenek Ağırlıklı Anayasalar (“Teamülî Anayasalar”) 
40
C. Değiştirilişleri Yönünden 
41
1. Katı Anayasalar (Sert Anayasalar/Bükülmez Anayasalar) 
41
2. Esnek (Yumuşak) Anayasalar 
42
D. Anayasa Yazım Tekniği Yönünden Anayasalar: Düzenleyici /Çerçeve Anayasa Ayrımı 
42
III. ANAYASALARIN YAPILIŞI 
43
A. Kurucu İktidar Kavramı ve Niteliği 
43
B. Kurucu İktidarın Ortaya Çıktığı Durumlar 
44
1. Yeni Bir Devletin Kurulması 
44
2. Mevcut Devletin Anayasal Düzeninin Şiddet Yoluyla Ortadan Kalkması 
45
3. Halkın Kendi Anayasasını Yenileyebilme Hakkı 
45
C. Anayasa Yapım Yöntemleri: Kurucu İktidarın Kullanım Biçimleri 
46
1. Otoriter Yöntemler 
46
2. Demokratik Anayasa Yapımı 
47
a. Kurucu Referandum Yöntemi 
48
b. Konvansiyon Yöntemi 
48
3. Kurucu Plebisit Yolu (Plebisiter Kuruculuk) 
48
IV. ANAYASALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ: “KURULU İKTİDAR” 
49
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
51
İkinci Bölüm
KURUMSALLAŞMIŞ BİR GÜÇ OLARAK DEVLET
I. DEVLETİN TANIMI VE KURUCU UNSURLARI 
53
A. Ülke Unsuru (Fiziksel unsur) 
54
B. Topluluk Unsuru (Sosyal–Beşerî Unsur) 
54
1. Nesnel Millet Anlayışı 
55
2. Öznel Millet Anlayışı 
55
3. Değerlendirme 
56
C. Egemenlik (Hukuksal Unsur) 
56
1. Teokratik Egemenlik Anlayışı 
57
2. Egemenliğin Kaynağının Beşerîleşmesi 
58
a. Halk Egemenliği Teorisi 
59
b. Millet Egemenliği Teorisi 
59
c. Egemenliğin Bugünkü Durumu 
60
II. DEVLETİN TÜZEL KİŞİLİĞİ VE SONUÇLARI 
60
III. DEVLETİN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
61
A. Şekilleri Bakımından Devletler: Cumhuriyetler ve Monarşiler 
61
B. Teşkilât Yapıları Bakımından Devletler 
63
1. Üniter Devletler (Tekçi, Tek Yapılı, Basit Devletler) 
63
2. Bölgeli Devlet 
64
3. Birleşik Devletler (Mürekkep Devletler): Türünün Tek Örneği Olarak Federal Devletler 
65
a. Tanım ve Çerçeve 
65
b. Federal Devletin Özellikleri ve Üniter Devletten Farklılıkları 
65
c. Federal Devletlerin Konfederasyonlardan Farkı 
66
d. Federal Devletler ile Bölgeli Devletlerin Karşılaştırılması 
67
C. Egemenliğin Kaynağı Bakımından 
67
1. Laik Devlet 
67
2. Teokratik Devlet 
69
D. Siyasal Yapılarına Göre Devletler 
70
1. Totaliter Devletler 
71
2. Otoriter Devletler 
72
3. Demokratik Devletler 
73
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
75
Üçüncü Bölüm
ÇOĞULCU DEMOKRASİLER VE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
I. DEMOKRASİ KAVRAMI VE ÇOĞULCU DEMOKRASİLERİN TEMEL İLKELERİ 
77
A. Demokrasi Kavramı ve Günümüzdeki Anlamı 
77
B. Çağdaş Demokrasinin Temel Gerekleri 
78
1. İktidarın Seçim Yoluyla Değiştirilebilir Oluşu 
78
2. Katılımcılık 
79
3. Çoğunluk İlkesi: Çoğunluğun Anayasal Yönetimi 
79
4. Muhalefetin Varlığı 
79
5. Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi 
80
6. Güçler Ayrılığı 
80
7. Çok Partili Siyasal Yaşam 
80
8. Hukukun Üstünlüğü 
80
II. EGEMENLİĞİN KULLANIMINA GÖRE DEMOKRASİ UYGULAMALARI 
81
A. Doğrudan (Aracısız–Temsilsiz) Demokrasi 
81
B. Temsili Demokrasi 
81
C. Yarı Doğrudan Demokrasi 
82
1. Halk Vetosu 
82
2. Halkın Kanun Girişimi (Teklifi) 
83
3. Referandum 
83
4. Halkın Geri Çağırması (Temsilcinin Azli) 
84
III. ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE HÜKÜMET SİSTEMLERİ 
85
A. Güçler Ayrılığı Düşüncesi ve Hükümet Sistemleri 
85
B. Güçlerin Esnek Ayrılığı: Parlamenter Sistemler 
86
1. Güçlerin Denkliği ve İş Birliği 
87
2. İki Yapılı–İkici Yürütme 
87
3. Devlet Başkanının Siyasal Sorumsuzluğu 
88
4. Hükümetin ve Bakanların Yasama Organı Önünde Siyasal Sorumluluğu 
89
5. Yürütmenin Yasamayı Fesih Yetkisi 
89
C. Güçlerin Sert Ayrılığı: Başkanlık Sistemi 
90
1. Monist Yürütme (Tek Yapılı/Tek Başlı) 
90
2. Organların Birbirinden Bağımsızlığı 
91
a. Organların Göreve Gelişinde Bağımsızlık (Organik Sert Ayrılık) 
91
b. Organların Görevlerinde Bağımsızlık (İşlevsel Sert Ayrılık) 
92
c. Organların İlişkilerinde Bağımsızlık 
92
D. Karma Hükümet Sistemleri 
92
1. Başkan Ağırlıklı Karma Sistemler 
93
a. Yarı Başkanlık Sistemi 
93
b. Başkancı Yapılar 
94
2. Parlamento Ağırlıklı Karma Sistemler: Meclis Hükümeti Sistemi 
95
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
97
Dördüncü Bölüm
EGEMENLİĞİN İFADESİ ARAÇLARI OLARAK
SİYASAL PARTİLER
I. SİYASAL PARTİ KAVRAMI ve SİYASAL PARTİLERİN İŞLEVLERİ 
99
A. Tanım 
99
1. Amaç Unsuru 
99
2. Teşkilat Unsuru 
100
3. Süreklilik Unsuru 
100
B. Siyasal Partilerin İşlevleri 
100
1. Toplum Çıkarlarını Birleştirmek 
100
2. İktidarı Kullanma, Denetleme ve Muhalefet İşlevi Görmek 
100
3. Siyasal Kadroların Yetiştirilmesini Sağlamak 
101
4. Halkla Yönetim Arasında İletişim Kanalı Oluşturmak 
101
5. Siyasal Sosyalleşme İşlevi Görmek 
101
C. Siyasal Partilerin Hukuksal Niteliği 
101
II. SİYASAL PARTİLERİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ ESASLARI 
103
A. Kuruluşları 
103
B. Partilere Devlet Yardımı 
103
C. Siyasal Partilerin Denetimi 
104
1. Malî Yönden Denetim 
104
2. Faaliyetleri Yönünden Denetim 
105
a. Tüzük ve programlara yönelik yasaklamalar 
106
b. Eylemlere yönelik yasaklamalar 
106
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Siyasal Partilere Yaklaşımı 
107
III. PARTİ SİSTEMLERİ VE SONUÇLARI 
108
A. Tek Partili Sistemler 
109
B. İki Partili Sistemler 
110
C. Çok Partili Sistemler 
110
1. Katı Çok Partili Sistem 
111
2. Esnek (Ilımlı) Çok Partili Sistem 
111
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
112
Beşinci Bölüm
EGEMENLİĞİN KULLANIMINA KATILIM ARACI OLARAK SEÇİMLER
I. DEMOKRATİK SEÇİMLERİN HÂKİM İLKELERİ 
115
A. Genel Oy 
116
B. Eşit Oy 
117
C. Gizli Oy, Açık Sayım İlkesi 
117
D. Doğrudan Oy 
118
E. Bireysel Oy İlkesi 
118
F. Serbest Oy İlkesi 
119
G. Yargı Gözetimi ve Denetiminde Oy 
120
II. TEMSİLCİLERİN BELİRLENMESİ YÖNTEMİ OLARAK SEÇİM SİSTEMLERİ 
120
A. Genel Olarak 
120
1. Seçim Çevresi Kavramı 
121
2. Seçim Çevresine Göre Seçimler 
122
B. Seçim Sistemleri 
122
1. Çoğunluk Sistemi 
123
a. Çoğunluk Sisteminin Uygulama Modelleri 
123
b. Çoğunluk Sistemlerinin Genel Olarak Değerlendirilmesi 
125
2. Nispî Temsil Sistemi (Orantılı Temsil) 
125
a. Genel çerçeve 
125
b. Artık oyların değerlendirilmesi 
126
c. Nispi temsil sistemine ilişkin genel değerlendirme 
130
3. Karma (Melez) Seçim Sistemleri 
130
C. Seçim Sistemlerinin Doğurduğu Sonuçlar 
131
D. Seçim Barajları 
131
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
133
Altıncı Bölüm
DEVLET İKTİDARININ SINIRLANDIRILMASI ARACI OLARAK ANAYASALLIK DENETİMİ
I. ANAYASANIN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMI 
135
II. ANAYASAL ÜSTÜNLÜĞÜN KURUMSAL GÜVENCESİ: ANAYASALLIK DENETİMİ 
137
III. ANAYASA YARGISININ ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
138
A. Denetim Modeli (Sistemi) Yönünden Anayasa Yargısı 
139
1. Amerikan Modeli 
139
2. Avrupa Modeli (Kelsen Modeli) 
140
B. Zaman Bakımından Anayasa Yargısı 
140
1. Önleyici Denetim (A Priori Denetim) 
141
2. Düzeltici Denetim (Bastırıcı, A Posteriori) 
141
IV. ANAYASA YARGISINDA DAVA TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ESASLARI 
141
A. İptal Davası (İptal Yolu, Soyut Norm Denetimi) 
142
B. İtiraz Davası (Def’i Yolu, Somut Norm Denetimi) 
142
C. Bireysel Başvuru Yolu 
143
V. ANAYASA YARGISINDA ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI VE ALANI 
143
A. Denetim Kapsamı 
143
1. Şekil Yönünden 
144
2. Esas (Öz) Yönünden 
144
B. Denetimin Alanı (Denetime Tabi İşlemler) 
144
1. Kanunlar (Her Ülkede) 
144
2. Yasama İçtüzükleri 
144
3. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri 
145
4. Uluslararası Sözleşmeler 
145
5. Referandumlar 
145
6. Anayasa Değişiklikleri 
145
VI. MAHKEMELERİN GÖREV ALANLARI: BELLİ BAŞLI İŞLEVLERİ ÜZERİNE 
146
A. Hak ve Özgürlükleri Koruma, Hukuk Devletini Güçlendirme İşlevi 
146
B. Yetki Dağılımından Doğan Uyuşmazlıkları Çözme 
147
1. Devlet Bileşenleri Arasında Yetki Dağılımından (Dikey Yetki Uyuşmazlığı) Kaynaklanan Uyuşmazlıklar 
147
2. Devlet Organları Arasında Çıkan Yetki Uyuşmazlıkları (Yatay Yetki Uyuşmazlıkları) 
147
C. Ulusal Düzeyde Seçim ve Referanduma İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümü 
148
D. Siyasal Partilerin Kapatılmaları ve Malî Denetimleri 
148
VII. ANAYASA YARGISINDA YÜRÜRLÜĞÜ DURDURMA (GEÇİCİ TEDBİR KARARI) 
148
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları 
151
İkinci Kısım
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Birinci Bölüm
OSMANLI–TÜRK ANAYASA TARİHİ
I. OSMANLI–TÜRK ANAYASACILIK HAREKETLERİNİN GENEL ÇERÇEVESİ 
155
II. YAZILI ANAYASA ÖNCESİ DÖNEM 
157
A. Sened–i İttifak 
157
B. Tanzimat Fermanı 
159
1. İlkeleri 
160
2. Niteliği 
160
3. Belgenin Normatif Gücü 
162
C. Islahat Fermanı 
162
1. Ferman’ın Temel İlkeleri 
163
2. Ferman’ın Niteliği ve Yaptırımı 
165
III. İLK YAZILI ANAYASA: KANUN–I ESASİ VE 1909 DEĞİŞİKLİKLERİ 
165
A. Devletin Temel Nitelikleri 
166
B. Devletin Siyasal Yapısı ve Temel Organları 
167
1. Yasama Organı 
167
2. Yürütme Organı 
169
B. Hak ve Özgürlükler 
170
C. Anayasanın Uygulanması ve 1909 Değişiklikleri 
170
IV. 1921 ANAYASASI 
172
A. Ulusal Kurtuluş Hareketi ve İlk TBMM’nin Açılması 
172
B. 1921 Anayasası’nın Özellikleri 
174
C. Anayasada Değişiklik 
175
V. 1924 ANAYASASI 
176
A. Anayasanın Hazırlanışı 
176
B. 1924 Anayasası’nın Belirgin Özellikleri 
178
C. Yasama ve Yürütme İlişkileri Açısından Hükümet Sistemi 
179
D. Temel Hak ve Özgürlükler 
180
E. 1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler 
181
F. Anayasanın Uygulanması 
182
VI. 1961 ANAYASASI 
185
A. Askeri Darbe ve Geçici Anayasa Süreci 
185
B. Anayasanın Hazırlanması, Kabulü ve Yürürlüğe Girişi 
186
C. 1961 Anayasası’nın Getirdiklerinden Öne Çıkanlar 
188
D. Anayasanın Uygulanması ve Geçirdiği Değişiklikler 
190
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
193
İkinci Bölüm
1982 ANAYASASININ YAPILIŞI VE DEVLETİN
TEMEL İLKELERİ
I. YAPILIŞI VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞİ 
195
A. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi ve “Anayasasızlaştırma” Süreci: Geçici Anayasa 
195
B. Kurucu Meclis Oluşumu ve Görevleri 
196
1. Oluşumu 
196
2. Görevleri ve Meclis Bileşenlerinin Aralarındaki İlişkiler 
198
C. Anayasanın Hazırlanması ve Halkoylaması 
198
II. 1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET ŞEKLİ 
200
III. DEVLETİN ANAYASAL KİMLİĞİ YA DA CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ 
202
A. Toplumun Huzuru, Milli Dayanışma ve Adalet Anlayışı 
203
B. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi 
204
C. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet Anlayışı 
204
D. Başlangıçta Belirtilen Temel İlkelere Dayalı Devlet 
205
E. Demokratik Devlet İlkesi 
207
1. Genel Çerçeve 
207
2. 1982 Anayasası ve Siyasal Partiler Düzeni 
208
a. Siyasal Parti Kurma Özgürlüğü 
208
b. Siyasal Parti Üyeliği 
209
c. Siyasal Partilerin Devlet Yardımından Yararlanması 
210
d. Siyasal Partilerin Yükümlülükleri 
211
e. Siyasal Partilere Uygulanacak Yaptırımlar 
212
f. Kapatma Kararının Sonuçları 
214
F. Laik Devlet İlkesi 
214
G. Sosyal Devlet İlkesi 
217
H. Hukuk Devleti İlkesi 
219
IV. DEVLETİN YAPISI VE SEMBOLLERİ 
221
V. BAĞIMSIZ BİR DEVLET İLKESİ OLARAK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK 
222
A. Mutlak Eşitlik 
223
B. Nispi Eşitlik 
224
C. Nispi Eşitliğin Özel Bir Türü Olarak Pozitif Ayrımcılık 
225
1. Pozitif Ayrımcılık Kavramı 
225
2. Pozitif Ayrımcılığın Türk Anayasa Hukukunda Yeri 
226
D. Eşitlik İlkesinin Muhatabı 
228
E. Eşitlik İlkesine Uyulup Uyulmadığının Tespitinde Yargısal Metodoloji: “İki Aşamalı Test” 
229
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
231
Üçüncü Bölüm
1982 ANAYASASI’NDA TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ
I. TERMİNOLOJİK TARTIŞMALAR 
236
A. İnsan Haklarına Saygılı Devlet–İnsan Haklarına Dayalı Devlet 
236
B. Doğal Hak Yaklaşımı/Pozitivist Yaklaşımı Paradoksu 
237
C. Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği (AY, m. 12) 
238
D. Hak/Özgürlük 
239
II. ANAYASAL HAKLARIN SINIFLANDIRILMASI 
240
A. Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılmasındaki Amaç 
240
B. 1982 Anayasası’nda Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılması 
241
1. Kişi Hakları ve Ödevleri 
242
2. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler 
243
3. Siyasal Haklar ve Ödevler 
244
C. 1982 Anayasasının Sınıflandırmaya Bağladığı Sonuçlar 
244
1. Düzenleme Aracında Farklılaşma 
244
2. Devletin Yükümlülüklerinin Farklılaşması 
245
III. ANAYASAL HAKLARIN SINIRLARI 
246
A. Anayasal Sınırlar 
246
B. Kanunlardan Kaynaklanan Sınırlar 
247
C. Ontolojik Sınırlar (Hakkın Doğasında Mündemiç Sınır) 
247
IV. ANAYASAL HAKLARA MEŞRU MÜDAHALELER VE UYULACAK TEMEL İLKELER 
248
A. Anayasal Hakların Sınırlandırılması 
248
1. Sınırlamanın Kanuniliği İlkesi 
249
2. Sınırlamanın Nedene Bağlılığı İlkesi 
251
3. Sınırlamanın Hakların Özüne Dokunmaması 
254
4. Sınırlamaların Ölçülülük İlkesine Uygun Olması 
255
5. Sınırlamanın Demokratik Toplum Düzeninin Gereklerine Aykırı Olamaması 
257
6. Sınırlamanın Anayasasının “Sözüne ve Ruhuna Uygun Olması 
258
7. Sınırlamanın Laik Cumhuriyetin Gereklerine Aykırı Olmaması 
259
B. Anayasal Hakların Kötüye Kullanılması Yasağı 
259
C. Anayasal Hakların Durdurulması 
260
1. Uyulacak Temel İlkeler 
261
2. Çekirdek Haklara İlişilememesi 
262
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
263
Dördüncü Bölüm
1982 ANAYASASINDA YASAMA ORGANI (TBMM)
I. GENEL OLARAK 
265
II. YASAMA ORGANININ OLUŞUMU 
266
A. Tek Meclisli Yasama ve Üye Sayısı 
266
B. Genel Seçimler (Olağan Seçimler) 
267
1. Yasama Döneminin Sona Ermesi (m. 77) 
267
2. Yasama Dönemi Sona Ermeden Seçim 
269
a. TBMM’nin “Seçimleri Yenileme” Kararıyla (AY, m. 116/1) 
270
b. Cumhurbaşkanının Seçimleri Yenileme Kararıyla (AY, m. 116/2) 
270
c. Genel Seçimlere Bir Yıl veya Daha Az Bir Süre Kala Cumhurbaşkanlığı Makamında Boşalmanın Ortaya Çıkması (AY, m. 106) 
271
C. Ara Seçimler (AY, m. 78) 
272
1. Ara Seçim Kuralları ve Şartları 
272
2. Ara Seçimin Zamanını Belirleme 
273
III. TBMM ÜYELERİNİN SEÇİMİNDE UYGULANAN SEÇİM SİSTEMİ 
274
A. Seçim Kanunlarının Anayasal İlkeleri 
274
B. Türk Seçim Sistemi ve Seçim İttifakları 
274
1. Seçim Sisteminin Niteliği 
275
2. İttifaka Dayalı %7 Ulusal Barajlı d’Hondt Sistemi 
275
IV. MİLLETVEKİLİ SEÇİLME VE SEÇME ŞARTLARI 
278
A. Milletvekili Seçilme Şartları 
278
1. Vatandaşlık 
278
2. Yaş 
278
3. Kısıtlı Olmamak 
279
4. Askerlikle İlişiği Olmamak 
280
5. En Az İlkokul Mezunu Olmak 
281
6. Belirli Suçlardan Dolayı Hüküm Giymiş Olmamak 
281
a. Affın Etkisi 
282
b. Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi 
283
7. Kamu Hizmeti Yasaklısı Olmamak 
284
B. Adaylık ve Değerlendirilmesi 
284
C. Seçmenlik Şartları (Seçme Yeterliliği) 
286
1. Genel Şartlar 
287
2. Seçme Şartlarını Taşısalar da Özel Durumları Nedeniyle Seçme Hakkından Mahrum Olanlar 
287
D. Seçim İlkeleri ve Seçim Kurulları 
288
1. Seçimlerin Anayasal İlkeleri 
288
2. Seçim Yargısı 
290
a. Seçim Kurulları 
290
b. Yüksek Seçim Kurulu’nun Yapısı ve Niteliği 
291
V. MİLLETVEKİLLİĞİNİN KAZANILMASI VE YASAMA GÖREVİNE BAŞLAMA 
293
A. Sıfatın Kazanılması Zamanı ve Buna Bağlı Sonuçlar 
293
B. Yasama Görevine Başlama 
295
C. Yeminden Kaçınma ve Buna Bağlanan Sonuç 
295
1. TBMM İçtüzüğünün Anayasaya Aykırılığı Sorunu 
296
2. Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı 
296
D. Temsilcilik Görevinin Niteliği 
297
VI. TBMM ÜYELERİNİN YASAMA BAĞIŞIKLIKLARI 
298
A. Yasama Sorumsuzluğu 
299
B. Yasama Dokunulmazlığı 
301
1. Tanım ve Özellikler 
301
2. Dokunulmazlık Dışı Alanlar 
301
3. Dokunulmazlığın Kaldırılması ve Bu Karara Karşı Başvuru 
304
C. Yasama Ayrıcalıkları Karşılaştırma 
304
VII. TBMM ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ 
305
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
308
Beşinci Bölüm
YASAMA YETKİSİ VE TBMM’NİN İŞLEYİŞ ESASLARI
I. YASAMA YETKİSİNİN NİTELİKLERİ 
311
A. Yasama Yetkisinin Konu Bakımından Genelliği (Mutlaklığı) İlkesi 
312
1. Tanım ve Çerçeve 
312
2. Türk Anayasa Hukukunda Yasamanın Genelliği İlkesi 
313
B. Yasama Yetkisinin Asliliği İlkesi 
314
C. Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi 
316
II. TBMM’NİN GENEL GÖREV VE YETKİLERİ 
317
A. Kanun Faaliyeti 
317
1. Teklif (Öneri) ve Karar 
318
2. Kanunların Yayımı ve Yürürlüğe Girişi 
319
a. Cumhurbaşkanının Kanunlar Üzerinde Yetkisi 
319
b. Yayım ve Yürürlüğe Girmesi 
321
B. Genel ve Özel Af Çıkartma Yetkisi 
322
C. Savaş İlânı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin Yabancı Ülkelere Gönderilmesi (AY, m. 92) 
323
D. Milletlerarası Sözleşmelerin Onaylanmasının Uygun Bulunması (AY, m. 90) 
324
III. TBMM İÇTÜZÜKLERİ 
326
IV. TBMM BAŞKANLIK DİVANI 
327
V. KOMİSYONLAR VE SİYASAL PARTİ GRUPLARI 
328
A. TBMM Komisyonları 
328
B. Siyasal Parti Grupları 
329
C. TBMM’nin Toplantıları, Tatil ve Ara Vermesi 
330
D. TBMM’nin Toplanma ve Karar Yetersayısı 
330
1. Toplantı Yeter Sayısı 
331
2. Karar Yeter Sayısı 
331
a. Genel Karar Yeter Sayısı 
332
b. Özel Karar Yeter Sayısı (Nitelikli Çoğunluk) 
333
VI. TBMM’NİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI (m. 98) 
334
A. Genel Görüşme (AY, m. 98) 
335
B. Meclis Araştırması (AY, m. 98) 
335
C. Yazılı Soru (AY, m. 98/5) 
336
D. Meclis Soruşturması (AY, m. 98/4, m. 105/5, 6, 7) 
337
VII. TBMM KARARLARI VE ANAYASAL AÇIDAN DOĞURDUĞU SONUÇLAR 
337
A. Tanım ve Çerçeve 
337
B. TBMM Kararlarının Denetimi 
338
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
340
Altıncı Bölüm
1982 ANAYASASINDA YÜRÜTME ORGANI
I. CUMHURBAŞKANI 
344
A. Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları (m. 101/1) 
345
B. Adaylık ve Seçim Yöntemi (AY, m. 101) 
345
1. Aday Gösterilme 
345
2. Seçim Yöntemi (AY, m. 101/5) 
346
C. Cumhurbaşkanının Göreve Başlaması ve Görev Süresi 
346
1. Göreve Başlaması 
346
2. Görev Süresi 
348
D. Cumhurbaşkanı Seçimine Gidilme Durumları 
348
1. Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Seçiminin Eş Zamanlı (Aynı Anda) Yapılacağı Hâller 
348
2. Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Tek Başına Yapılacağı Haller 
349
E. Cumhurbaşkanının Görevinin Sona Erdiği Haller 
349
II. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ 
351
III. CUMHURBAŞKANININ CEZAİ SORUMLULUĞU 
353
A. Cezaî Sorumluluğun Niteliği ve İsimlendirilmesi 
353
B. Cezai Sorumluluğun İşletilmesi 
355
C. Yüce Divan Yargılaması 
357
D. Yüce Divan Yargılaması Sonucu 
359
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları 
361
Yedinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI VE YÜRÜTMENİN DÜZENLEME YETKİSİ
I. CUMHURBAŞKANLIĞI YÖNETİMİ 
365
A. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar (AY, m. 105) 
367
1. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ve Bakanlıklar: Oluşumu ve Görevleri 
367
a. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı 
367
b. Bakanlıklar 
370
2. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumlulukları 
370
a. Görev Suçlarından Dolayı Cezai Sorumluluk 
371
b. Görev Suçu Kapsamı Dışında Kalan Suçlar Bakımından 
372
B. Devlet Denetleme Kurulu (AY, m. 107) 
372
C. Millî Güvenlik Kurulu (AY, m. 118) 
374
II. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME YETKİSİ VE NİTELİĞİ 
375
A. Yürütmenin Asli Bir Yetki Oluşu 
375
B. Yürütme Yetkisinin Özerkliği Sorunu 
377
1. Kavramsal Çerçeve: Terminolojik Sorunlar 
377
2. 2017 Anayasa Değişiklikleri Yürütmeyi Özerkleştirdi mi? 
378
a. Yürütme Dört Konuda Saklı Yetki Sahibi Olmuştur Görüşü 
378
b. Yürütme Hiçbir Konuda Saklı Yetki Sahibi Değildir Görüşü 
379
III. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME ARAÇLARI 
381
A. Aslî Düzenleme Aracı: Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 
381
1. Alanı ve Türleri 
381
2. Kullanım Esasları ve Statüsü 
382
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Cumhurbaşkanı Kararlarından Farkı 
383
B. Yürütmenin Türev Düzenleme Araçları: Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler 
384
1. Türev Düzenleme Aracı 
384
2. Türev Düzenleme Aracı Olarak Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler 
385
a. Yönetmelikler 
385
b. Diğer Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler) 
385
IV. 1982 ANAYASASI’NDA OLAĞANÜSTÜ REJİM YÖNETİMİ 
386
A. Genel Çerçeve 
386
B. 1982 Anayasasında Olağanüstü Hal Yönetimi 
387
1. Olağanüstü Hâl Yönetimine Başvuru Nedenleri (AY, m. 119/1) 
387
2. Olağanüstü Hal İlanında Yetkili Makam ve Yöntem 
388
3. Süre ve Uygulama Çevresi 
388
4. Sonuçları 
388
V. YASAMA YÜRÜTME İLİŞKİLERİ AÇISINDAN HÜKÜMET SİSTEMİNİN NİTELİĞİ 
389
Yedinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
391
Sekizinci Bölüm
1982 ANAYASASINDA YARGI
I. YARGININ ANAYASAL İLKELERİ 
393
A. Yargı Kavramı 
393
B. Mahkemelerin Kuruluşu 
394
C. Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
395
1. Yargı Bağımsızlığı 
395
a. Mahkemelerin Bağımsızlığı (Yargının Kurumsal Bağımsızlığı) İçin Gerekli Şartlar 
396
b. Hâkim Güvencesi (Teminatı): Hâkim Bağımsızlığı 
397
2. Yargının Tarafsızlığı 
398
D. Yargı Bağımsızlığının Kurumsal Aracı Olarak Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
399
1. Yargısal Kurul Kavramı ve Yargı Bağımsızlığı Açısından Önemi 
399
2. Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) 
401
a. Oluşumu 
401
b. Kurul’un Görevleri (m. 159) 
403
II. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL ESASLARI VE YÜKSEK MAHKEMELER 
404
A. Yargıtay 
405
B. Danıştay 
405
C. Uyuşmazlık Mahkemesi 
406
D. Sayıştay’ın Yüksek Mahkeme Niteliği Taşıyıp Taşımadığı 
407
Sekizinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
409
Dokuzuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISI
I. ANAYASA MAHKEMESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ 
412
A. Oluşumu 
412
B. Görevleri 
414
1. Anayasaya Uygunluk Denetimi 
414
2. Siyasal Partilerin Kapatılmaları Hakkında Davaları Karara Bağlamak 
414
3. Siyasal Partilerin Mali Denetimini Gerçekleştirmek 
415
4. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa’da Sayılan Kişilerin Yargılanması Görevi 
415
5. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını Seçmek 
415
II. ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ GÖREVİ VE İŞLEYİŞİ 
416
A. Denetime Tâbi İşlemler 
416
1. Denetime Tâbi Hukuk Kuralları 
416
2. Denetime Tâbi Bireysel İşlemler 
417
3. TBMM Kararlarının Denetlenebilir Olup Olmadığı 
417
B. Denetim Yolları ve İşleyişi 
418
1. İptal Yolu 
419
a. Şekil Yönünden İptal Davası 
420
b. Esas Yönünden İptal Davası 
421
2. İtiraz Yolu (Somut norm denetimi– Def’i Yolu) 
422
a. Tanım ve Çerçeve 
422
b. İtiraz Yolunun Harekete Geçirilmesinin Şartları 
424
3. Bireysel Başvuru Yolu 
427
III. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI VE SONUÇLARI 
427
A. Anayasa Mahkemesinin Esasa İlişkin Karar Türleri 
428
1. Yokluk Kararları 
428
2. İptal Kararları 
430
3. Ret Kararları (Anayasaya uygunluk kararları) 
430
4. Şartlı Ret Kararları (Yorum rezervli ret) 
430
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Etkisi ve Sonuçları 
432
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Gerekçesi Yazılmadan Açıklanamaz 
432
2. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Yayımı ve Yürürlüğe Girişi 
432
a. Kararın Yayımı, Yürürlüğe Girişi ve Etkisi 
432
b. İptal Kararının Yürürlüğe Girişini Erteleme 
433
3. Kararların Kesinliği ve Bağlayıcılığı 
435
4. AYM’nin Yerindelik Denetimi Yapamaması: Denetimin Sınırı 
437
C. Yürürlüğü Durdurma Kararları 
438
D. Türk Anayasa Yargısında “Anayasa İhmali” 
440
E. Anayasa Yargısında Yargılamanın Yenilenmesi 
440
F. AYM Kararlarında Usul ve Yetersayı 
441
Dokuzuncu Bölüm Değerlendirme Soruları 
442
Onuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISINDA BİREYSEL BAŞVURU YOLU
I. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN AMACI VE HUKUKUMUZA GİRİŞİ 
445
II. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN NİTELİKLERİ 
446
A. Kamu Gücü İşlemlerine Karşı Koruma Yolu Olması 
446
B. İkincil Nitelikte Bir Koruma Yolu Oluşu 
447
III. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI 
448
A. Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması 
448
B. Başvurunun Süresi İçerisinde Yapılmış Olması 
449
C. Başvurucunun Bir Hakkının İhlal Edilmiş Olması 
450
D. Başvuru Konusunun Bireysel Başvuru Alanına Giren Bir Hak Olması 
453
E. Başvurunun Açıkça Dayanaktan Yoksun ve Önemsiz Olmaması 
454
IV. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ 
455
V. MAHKEMENİN KARARLARI 
457
A. Kabul Edilemezlik Kararları 
457
B. Düşme Kararları 
457
C. Başvurunun Esasına İlişkin Kararlar 
458
1. Yeniden Yargılama 
458
2. Tazminat Kararları 
459
3. İhlal ve Sonuçlarının Nasıl Giderileceğine Dair Kararlar 
459
4. Pilot Karar Uygulaması 
460
D. Geçici Önleme Başvuru 
462
Onuncu Bölüm Değerlendirme Soruları 
464
On Birinci Bölüm
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR 
467
A. Teklif 
467
B. Görüşme 
469
C. Karar 
470
D. Onay 
470
E. Anayasa Değişikliklerinin Halkoylamasına Sunulması 
472
II. ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ 
472
1. Teklif ve Oylama Çoğunluğuna Uyulup Uyulmadığı 
474
2. İvedilikle Görüşülemeyeceği Emrine Uyulup Uyulmadığı 
476
On Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
477
Kaynakça 
479
Kavramlar Dizini 
489