Şirket Pay Devir Sözleşmesinde Ayıptan Sorumluluk Başak Başar  - Kitap

Şirket Pay Devir Sözleşmesinde Ayıptan Sorumluluk

1. Baskı, 
Mayıs 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
274
Barkod:
9786253810948
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
540,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Sermaye şirketlerinin ticari hayatta sıklıkla tercih edilen bir ortaklık yapısı olduğu ve payın önemli bir ticaret aracı haline geldiği görülmektedir. Ayrıca uygulamada sıklıkla sermaye şirketleri payının devredilmesi yoluyla, şirkete ait malvarlığı değerlerinin devredilmesinin amaçlandığı görülmektedir. Bu durum sermaye şirketi ile ortak arasındaki ilişkinin özel olarak incelenmesini gerektirmektedir.
Sermaye şirketleri ile ortakları arasındaki ilişki, şirket ve ortak arasında ayrı bir bağ oluşturan bir borç ilişkisidir. Şirket ve ortak arasındaki borç ilişkisinin devri, payın devriyle gerçekleşmektedir. Pay devir sözleşmesinin konusunu, ortalık statüsü ile ortaklığa bağlı haklar ve borçlar oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle pay kavramı ve devir sözleşmesinin konusu incelenmektedir.
Sermaye şirketlerinin ayrı tüzel kişiliği olması ve ortakların şirket malvarlığı üzerinde mülkiyet hakkının olmaması, pay devir sözleşmelerinde ayıptan sorumluluk hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin hukuki problemi doğurmuştur. Bu sebeple çalışmada ayıp kavramı ele alınarak, ayıptan sorumluluk hükümlerinin uygulanabilirliği değerlendirilmektedir. Ayrıca sözleşmenin hukuki niteliği ve taraflar arasındaki bilgi asimetrisi göz önüne alınarak, edimler arasındaki dengenin sağlanmasına hizmet eden ayıptan sorumluluğa benzer veya ayıptan sorumluluk hükümleri yerine uygulanması gerektiği savunulan hukuki kurumlar da çalışmada karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Pay devir sözleşmesinde sözleşmenin kalbi olarak nitelendirilen ve sözleşmede ağırlıklı öneme sahip olan, tarafların sorumluluklarının açıkça belirlendiği garanti hükümleri ele alınmaktadır. Böylelikle devredenin ayıp olarak nitelendirilebilecek eksiklikler yönünden sorumluluğunun çerçevesi çizilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Pay Kavramı ve Pay Devir Sözleşmesinin Konusu
.
Devredenin Bilgi Verme ve Açıklama Yükümlülüğü
.
Devralanın Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı
.
Ayıptan Sorumluluk
.
Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü
.
Garanti Sözleşmesi ve Garanti Taahhütleri
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Teşekkür 
7
Önsöz 
9
Kısaltmalar 
19
Özet 
23
Giriş 
25
Konunun Sınırlandırılması 
29
BİRİNCİ BÖLÜM
SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİ
I. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNİN KONUSU: ORTAKLIK STATÜSÜ VE PAYA BAĞLI HAKLAR VE BORÇLAR 
33
A. Anonim Şirketlerde Pay Sahipliği ve Paya Bağlı Haklar ve Borçlar 
33
1. Anonim Şirketler 
33
2. Anonim Şirketlerin Kurucu Unsurları 
37
3. Anonim Şirketlerde Pay Sahipliği 
42
a. Genel Olarak 
42
b. Pay Çeşitleri 
45
aa. Genel Olarak 
45
bb. Çıplak Paylar 
46
cc. Hamiline Yazılı Pay Senetleri 
47
dd. Nama Yazılı Pay Senetleri 
48
c. Paya Bağlı Haklar ve Borçlar 
49
B. Limited Şirketlerde Ortaklık ve Paya Bağlı Haklar ve Borçlar 
51
1. Limited Şirketler 
51
2. Limited Şirketlerin Kurucu Unsurları 
52
3. Limited Şirketlerde Ortaklık 
55
a. Genel Olarak 
55
b. Pay Çeşitleri 
57
aa. Genel Olarak 
57
bb. Çıplak Paylar 
58
cc. İspat Aracı Esas Sermaye Pay Senetleri 
58
dd. Nama Yazılı Esas Sermaye Pay Senetleri 
58
c. Paya Bağlı Haklar ve Borçlar 
59
C. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Pay Sahipliği ve Paya Bağlı Haklar ve Borçlar 
60
1. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler 
60
2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Kurucu Unsurları 
60
3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Pay Sahipliği 
62
II. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVRİNDE TASARRUF İŞLEMİ 
62
A. Anonim Şirketlerde Pay Devrinde Tasarruf İşlemi 
62
1. Anonim Şirketlerde Pay Devrinin Serbestliği İlkesi 
62
a. Genel Olarak 
62
b. Sınırlamalar 
63
aa. Kanuni Sınırlamalar 
63
bb. Esas Sözleşme ile Getirilen Sınırlamalar 
64
aaa. Genel Olarak 
64
bbb. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Paylar Yönünden Sınırlamalar 
65
ccc. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Paylar Yönünden Sınırlamalar 
66
2. Anonim Şirketlerde Çıplak Payların Devri 
68
3. Anonim Şirketlerde Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
69
4. Anonim Şirketlerde Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
71
a. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
71
b. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
73
5. Paya Bağlı Hakların Geçişi 
75
a. Borsaya Kote Edilmemiş Paya Bağlı Hakların Geçişi 
75
b. Borsaya Kote Edilmiş Paya Bağlı Hakların Geçişi 
76
5. Pay Defterine Kayıt 
77
B. Limited Şirketlerde Pay Devrinde Tasarruf İşlemi 
79
1. Şirket Esas Sözleşmesinde Devir Yasağının Bulunmaması 
79
2. Resmi Şekil 
80
3. Genel Kurul Onayı 
81
4. Paya Bağlı Hakların Geçişi 
84
5. Pay Defterine Kayıt ve Tescil 
84
C. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Pay Devrinde Tasarruf İşlemi 
85
III. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE SEBEBE BAĞLILIĞI 
86
A. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
86
1. Sözleşmenin devri Niteliğinde Olduğu Görüşü 
86
2. Devir borcu doğuran sözleşme Niteliğinde Olduğu Görüşü 
89
B. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinin Sebebe Bağlılığı 
91
1. Sebebe Bağlılık 
91
2. Taşınır Satış Sözleşmesinin Sebebe Bağlılığı 
91
3. Alacağın Devri Sözleşmesinin Sebebe Bağlılığı 
92
4. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinin Sebebe Bağlılığı 
93
5. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Tasarruf İşleminin Geçersizliğinin Borçlandırıcı İşleme Etkisi 
94
İKİNCİ BÖLÜM
SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE AYIPTAN SORUMLULUK HÜKÜMLERİNİN UYGULANABİLİRLİĞİ
I. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE SATICININ AYIPTAN SORUMLULUĞU HÜKÜMLERİNİN DOĞRUDAN DOĞRUYA VEYA KIYASEN UYGULANMASI 
97
A. Kanunda Düzenlenen Devir borcu doğuran sözleşmelerde Ayıptan Sorumluluk 
97
1. Satış Sözleşmelerinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Doğrudan Doğruya Uygulanması 
97
2. Mal Değişim Sözleşmelerinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması 
98
3. Bağışlama Sözleşmelerinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması 
98
B. Kanunda Düzenlenmeyen Devir borcu doğuran sözleşmelerde Ayıptan Sorumluluk 
98
1. Kendine Özgü Sözleşmelerinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması 
99
2. Karma Sözleşmelerde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması 
99
3. Bileşik Sözleşmelerde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Doğrudan Doğruya veya Kıyasen Uygulanması 
99
C. Satış Sözleşmesinde Ayıptan Sorumluluk 
100
1. Ayıp Kavramı 
100
2. Ayıp Türleri 
101
3. Satıcının Ayıptan Sorumluluğunun Hukuki Niteliği 
102
D. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Ayıp 
105
1. Genel Olarak 
105
2. Maddi ayıp 
106
3. Hukuki ayıp 
107
4. Ekonomik ayıp 
108
II. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE BİLGİ ASİMETRİSİ VE DURUM TESPİTİ (DUE DILIGENCE) 
109
A. Devredenin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
109
1. Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin ve Yönetim Kurulunun Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
109
a. Pay Sahibinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
109
aa. Kural 
109
bb. İstisna 
111
b. Yönetim Kurulu Üyesinin ve Başkanının Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
114
aa. Yönetim Kurulu Üyesinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
114
bb. Yönetim Kurulu Başkanının Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
115
2. Limited Şirketlerde Ortağın Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
116
a. Kural 
116
b. İstisna 
116
B. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Devredenin Açıklama ve Bilgi verme yükümlülüğü 
117
1. Genel Olarak 
117
2. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Devredenin Açıklama ve Bilgi verme yükümlülüğü 
120
C. Durum Tespiti (Due Diligence) 
126
1. Genel Olarak 
126
2. Durum Tespiti (Due Diligence) Çeşitleri 
131
III. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE AYIPTAN SORUMLULUK HÜKÜMLERİNİN UYGULANABİLİRLİĞİ VE ALACAĞIN DEVRİNDE GARANTİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ İLE İLİŞKİSİ 
132
A. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Satış Sözleşmesinde Ayıptan Sorumluluk Hükümlerinin Uygulanabilirliği 
132
1. İsviçre Hukuku 
132
a. Genel Olarak 
132
b. Sermaye Şirketinin Paylarının Tamamının Devrinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Uygulanması 
133
c. Sermaye Şirketinin Paylarının Bir Kısmının Devrinde Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü Hükümlerinin Uygulanması 
135
d. Yanılma ve Aldatma Hükümlerinin Uygulanması 
136
2. Alman Hukuku 
136
a. Genel Olarak 
136
b. Sermaye Şirketinin Paylarının Tamamının Devrinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Uygulanması 
139
c. Sermaye Şirketinin Paylarının Bir Kısmının Devrinde Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü Hükümlerinin Uygulanması 
140
d. Sözleşme öncesi görüşmelerden kaynaklanan sorumluluk (Culpa in Contrahendo) Hükümlerinin Uygulanması 
144
3. Türk Hukuku 
144
B. Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü ve Satıcının Ayıptan Sorumluluğu ile İlişkisi 
146
1. Hak satışında Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü Hükümlerinin Uygulanması 
146
a. Alacağın Devri 
146
b. Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü 
148
c. Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğünün Hukuki Sonuçları 
151
d. Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğünün Satıcının Ayıptan Sorumluluğuyla İlişkisi 
151
e. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Garanti Yükümlülüğü 
153
aa. Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğü Görüşü 
153
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Alacağın Devrinde Garanti Yükümlülüğünün Uygulanabilirliği 
154
cc. Alacağın Devri Sözleşmesinde Garanti Yükümlülüğünün Satıcının Ayıptan Sorumluluğu ile Karşılaştırılması 
155
2. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmelerinde Asli Edimlere Göre Satıcının Ayıptan Sorumluluğu Hükümlerinin Uygulanabilirliği 
157
a. Sözleşme Konusu Ortaklık Statüsü ile Paya Bağlı Hak ve Borçlar 
157
aa. Genel Olarak 
157
bb. Anonim Şirketlerde Pay Sahipliği ve Paya Bağlı Hak ve Borçlar 
160
cc. Limited Şirketlerde Ortaklık ve Paya Bağlı Hak ve Borçlar 
162
dd. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Pay Sahipliği ve Paya Bağlı Hak ve Borçlar 
164
b. İvazlı Sermaye Şirketleri Ortaklık Pay Devir Sözleşmelerinde Karşı Edimin Belirlenmesine Etki Eden Unsurlar 
165
c. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Ayıptan Sorumluluk Hükümlerinin Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi 
166
e. Borsada İşlem Gören Pay Senetleri Yönünden Sermaye Piyasası Kanunu Hükümlerinin Uygulanması 
169
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE SATICININ AYIPTAN SORUMLULUĞUNUN
DİĞER HUKUKİ KURUMLARLA İLİŞKİSİ,
AYIPTAN SORUMLULUĞUN ŞARTLARI VE HUKUKİ SONUÇLARI
I. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE SATICININ AYIPTAN SORUMLULUĞUNUN DİĞER HUKUKİ KURUMLARLA İLİŞKİSİ 
173
A. Sözleşme öncesi görüşmelerden kaynaklanan sorumluluk (Culpa in Contrahendo) 
173
1. Genel Olarak 
173
2. Sözleşme Öncesi Görüşmelerden Doğan Sorumluluğunun Hukuki Sonuçları 
175
3. Sözleşme Öncesi Görüşmelerden Doğan Sorumluluğun Satıcının Ayıptan Sorumluluğuyla İlişkisi 
176
4. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Sözleşme öncesi görüşmelerden kaynaklanan sorumluluk 
177
B. Yanılma 
179
1. Genel Olarak 
179
2. Yanılmanın Hukuki Sonuçları 
180
3. Yanılmanın Satıcının Ayıptan Sorumluluğuyla İlişkisi 
181
4. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Yanılma 
182
C. Aldatma 
183
1. Genel Olarak 
183
2. Aldatmanın Hukuki Sonuçları 
184
3. Aldatmanın Satıcının Ayıptan Sorumluluğuyla İlişkisi 
185
4. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Aldatma 
185
II. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE SATICININ AYIPTAN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI 
187
A. Maddi Şartlar 
187
1. Satılanın Ayıplı Olması 
187
a. Bildirilen niteliklerde Eksiklik 
187
aa. Genel Olarak 
187
bb. Nitelik Bildiriminin Garanti Sözleşmesinden Farkı 
189
cc. Nitelik Bildiriminin Garanti Taahhüdünden Farkı 
191
dd. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Garanti Taahhüdü 
192
ee. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Nitelik Bildirimi 
195
b. Bulunması gereken niteliklerde Eksiklik 
196
aa. Genel Olarak 
196
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Bulunması gereken niteliklerde Eksiklik 
197
2. Ayıbın Önemli Olması 
198
3. Ayıbın Alıcı Tarafından Bilinmemesi 
199
a. Genel Olarak 
199
b. Durum Tespitinin (Due Diligence) Ayıbın Bilinmesine Etkisi 
200
4. Alıcının Ayıplı Satılanı Kabul Etmemiş Olması 
202
5. Ayıbın Yarar ve Hasarın Alıcıya Geçiş Esnasında Bulunması 
203
6. Sorumluluğun Sözleşmeyle Kaldırılmamış Olması 
204
a. Sorumsuzluk Anlaşması 
204
b. Ayıptan Sorumluluğu Kaldıran Sorumsuzluk Anlaşması 
205
c. Sorumsuzluk Anlaşmasının Hükümsüzlüğü 
206
d. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Sorumsuzluk Anlaşmaları 
208
B. Şekli Şartlar 
209
1. Genel Olarak 
209
2. Ticari Satışta ve Adi Satışta Süre Yönünden Şekli Şartların Farklılığı 
210
3. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinin Niteliği 
211
4. Gözden Geçirme Külfeti 
212
a. Gözden Geçirme Süresi 
212
b. Gözden Geçirme Külfetinin Yerine Getirilme Biçimi ve Masrafları 
212
5. Bildirim Külfeti 
213
a. Bildirim Süresi 
213
b. Bildirimin Hukuki Niteliği 
214
c. Bildirimin İçeriği 
215
d. Bildirimin Şekli 
215
III. SERMAYE ŞİRKETLERİ ORTAKLIK PAYI DEVİR SÖZLEŞMESİNDE AYIPTAN SORUMLULUĞUN HUKUKİ SONUÇLARI 
216
A. Alıcının Seçimlik Hakları 
216
1. Genel Olarak 
216
2. Seçimlik Hakların Kullanılmasına İlişkin Sınırlamalar 
218
3. Garanti Taahhüdünde Alıcının Hakları 
220
4. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Alıcının Seçimlik Hakları 
221
a. Ücretsiz Onarım 
222
aa. Genel Olarak 
222
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Uygulanabilirliği 
223
b. Ayıpsız Misliyle Değiştirme 
223
aa. Genel Olarak 
223
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Uygulanabilirliği 
224
c. Sözleşmeden Dönme 
225
aa. Genel Olarak 
225
bb. Sözleşmeden Dönmenin Hukuki Sonuçları 
226
aaa. Alıcının İade Borcu ve Kapsamı 
226
bbb. Satıcının İade Borcu ve Kapsamı 
226
cc. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Uygulanabilirliği 
228
d. Satış Bedelinin İndirilmesi 
229
aa. Genel Olarak 
229
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Uygulanabilirliği 
230
e. Tazminat 
232
aa. Genel Olarak 
232
bb. Sermaye Şirketleri Ortaklık Payı Devir Sözleşmesinde Uygulanabilirliği 
233
B. Zamanaşımı 
233
1. Ayıptan Sorumlulukta Zamanaşımı 
233
2. Zamanaşımı Süreleri Hakkında Taraf Düzenlemeleri 
237
3. Garanti Taahhüdünde Zamanaşımı 
238
Sonuç 
239
Kaynakça 
257
Kavramlar Dizini 
273