>
Hukuk Kitapları>
Ticaret Hukuku>
Sigorta Hukuku>
Sigorta Ettirenin Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün İhlali ve İhlal Halinde Sigortacının Hakları
Sigorta Ettirenin Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün İhlali ve İhlal Halinde Sigortacının Hakları
–Özellikle Oranlama Sistemine Göre Tazminattan İndirim Hakkı–
1. Baskı,
Ocak 2018
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa Sayısı:
529
Kitabın Fiyatı:
1.280,00₺
İndirimli (%82):
225,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Sigorta hukukunda önemli bir yere sahip olan sözleşme öncesi beyan yükümlülüğünün ihlali ve ihlal halinde uygulanacak yaptırımlar çalışmamızda kapsamlı olarak incelenmiş olup; özellikle hangi hallerin ihtilafa sebep olduğu ve ihlalin hangi durumlarda gerçekleştiği, dolayısıyla hangi hallerde sigortacının ihlalden kaynaklanan haklarını kullanabileceği hususları ayrı ayrı ve kapsamlı olarak ele alınmıştır. Şimdiye kadar konu ile ilgili yazılan hiçbir eserde yer almayan ve uygulamadaki ihtilaflara konu olan, ihlal halinde sigortacının sahip olduğu haklardan kusura göre indirim oranının belirlenmesi hususu detaylı olarak incelenmiştir. Bu kapsamda kusur parametreleri belirlenmiş, kusurun derecelendirmeleri yapılmış ve kusur oranlarına göre belirli indirim oranları tespit edilerek aslında yıllardır Türk Ticaret Kanunu'n da yer alan ancak uygulanacak bir sistem ileri sürülememiş olması nedeni ile uygulamaya aktarılamayan Oranlama Sistemi Türk Sigorta Hukuku teorisine ve uygulamasına sunulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
Teorik Açıdan Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü
Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi ve İhlali
Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları
Sigorta Tazminatının Bedelinin Sigorta Ettirenin İhmalinin Derecesine Göre İndirilmesi – Oranlama Sistemi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
VII
VORWORT
XI
INHALTSVERZEICHNIS
XXIX
KISALTMALAR
XLIII
ÜBERSICHT
1
GİRİŞ
5
I. GENEL BAKIŞ
5
II. İNCELEME ŞEKLİ
8
III. TERMİNOLOJİ
11
A. Yükümlülük ve Külfet Kavramları
11
B. Müstakbel Sigorta Ettiren
14
BİRİNCİ BÖLÜM
TEORİK AÇIDAN SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
§ 1. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ETKİSİ,
AMACI VE HUKUKİ NİTELİĞİ
I. GENEL BAKIŞ
19
II. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ETKİSİ
21
A. Sözleşme Öncesi Dönemde Etkisi
21
B. Sözleşme Sürecinde Etkisi
22
C. Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonraki Etkisi
22
III. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN AMACI
23
A. Genel Bakış
23
B. Sigorta Tekniği Açısından
24
1. Rizikonun Belirlenmesi
24
2. Rizikonun Sınırlandırılması
25
3. Primin Belirlenmesi
26
C. Hukuki Açıdan
28
1. Sözleşme Özgürlüğünün Sağlanması
28
2. Tarafların Sağlıklı Karar Alabilmelerinin Sağlanması
29
IV. BEYANIN VE SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN HUKUKİ NİTELİĞİ
30
A. Beyanın Hukuki Niteliği
30
1. Bilgi Açıklaması
31
2. Diğer Görüşler
32
B. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği
33
1. Borç Teorisi
34
2. Şart Teorisi
35
3. Görüşümüz
36
§ 2. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
TÜRK HUKUKU’NDA DÜZENLENİŞİNE GENEL BAKIŞ
I. 6762 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNU’NDA SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE GENEL BAKIŞ
38
A. Mal Sigortasında Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü
38
B. Can Sigortalarında Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü
41
C. Denizcilik Rizikolarına İlişkin Sigortalarda Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü
43
II. 6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNU’NDA SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE GENEL BAKIŞ
44
§ 3. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ İLE SÖZLEŞME ÖNCESİ
AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ARASINDAKİ İLİŞKİ
I. GENEL OLARAK SİGORTACININ SÖZLEŞME ÖNCESİ AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
47
A. Sözleşme Öncesi Aydınlatma Yükümlüğünün Amacı
47
B. Sözleşme Öncesi Aydınlatma Yükümlülüğünün Kapsamı ve İfası
48
C. Sözleşme Öncesi Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlali ve İhlal Halinde Uygulanacak Yaptırımlar
52
II. SİGORTACININ AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SİGORTA ETTİRENİN BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE ETKİSİ
55
A. Genel Bakış
55
B. Aydınlatma Yükümlülüğünün Kapsamının Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Bakan Yönü İle Değerlendirilmesi
56
III. DEĞERLENDİRME
63
İKİNCİ BÖLÜM
SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
YERİNE GETİRİLMESİ VE İHLALİ
§ 4. BEYAN YÜKÜMLÜSÜ VE MUHATABI
I. GENEL BAKIŞ
69
II. BEYAN YÜKÜMLÜSÜ
69
A. Sigorta Ettiren
69
1. Kavram
69
2. Sigorta Ettirenin Tüzel Kişi Olması Halinde Beyan Yükümlüsü
70
3. Grup Sigortası Yapılması Halinde Beyan Yükümlüsü
71
4. Birden Fazla Sigorta Ettirenin Bulunması Halinde Beyan Yükümlüsü
72
B. Sigorta Ettirenin Temsilcisi
73
1. Genel Bakış
73
2. Yetkili Temsilci
75
3. Yetkisiz Temsilci
77
C. Başkası Lehine Sigorta Sözleşmesinde Beyan Yükümlüsü
83
1. Zarar Sigortalarında Beyan Yükümlüsü – Sigortalı
83
2. Hayat Sigortalarında Beyan Yükümlüsü
85
a. Genel Bakış
85
b. Lehtar
86
i) Sözleşmenin Akdinden Önce Tayin Edilen Lehtar
86
ii) Sözleşmenin Akdinden Sonra Tayin Edilen Lehtar
88
D. Broker
88
III. BEYANIN MUHATABI
92
A. Genel Bakış
92
B. Sigortacı
92
C. Sigorta Acentesi
93
D. Birden Çok Sigortacının Bulunması Halinde Beyanın Muhatabı
100
1. Genel Bakış
100
2. Müşterek Sigorta
100
3. Çifte Sigorta
103
4. Kısmi Sigorta
103
§ 5. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNDE
BEYAN USULLERİ VE ŞEKİL
I. İSVİÇRE, ALMAN VE TÜRK SİGORTA HUKUKU’NDA BEYAN USULLERİ
105
A. Genel Olarak Beyan Usulleri
105
1. Kendiliğinden Beyan Usulü
105
2. Liste Usulü
106
3. Karma Usul
107
B. İsviçre Hukuku’nda Beyan Usulü
108
C. Alman Hukuku’nda Beyan Usulü
109
1. Reform Öncesi Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
109
2. Reform Sonrası Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
110
D. Türk Hukuku’nda Beyan Usulü
112
1. 6762 sayılı Ticaret Kanunu’nda Beyan Usulü
112
a. Kara Sigortaları
112
b. Deniz Sigortaları
114
2. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Beyan Usulü
114
3. Görüşümüz
117
II. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLME ŞEKLİ
118
A. İsviçre ve Alman Sigorta Hukuku’nda Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Şekline Genel Bakış
118
1. İsviçre Hukuku
118
2. Alman Hukuku
120
B. Türk Hukuku’nda Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Şekli
121
1. Şekil Serbestisi
121
2. Yazılı Şeklin Kararlaştırılması
122
3. Sigorta Genel Şartlarında Sigorta Ettirenin Beyanlarının Şekle Bağlanması Sorunu
124
4. İspat Sorunu
126
§ 6. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
YERİNE GETİRİLME ZAMANI
I. GENEL BAKIŞ
129
II. İSVİÇRE VE ALMAN HUKUKU’NDA BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLME ZAMANINA GENEL BAKIŞ
129
A. İsviçre Hukuku
129
B. Alman Hukuku
130
1. Reform Öncesi Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
130
2. Reform Sonrası Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
132
III. TÜRK HUKUKU’NDA SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLME ZAMANI
135
A. Sözleşmenin Yapılması Esnasında Yükümlülüğün Yerine Getirilmesi
135
1. Yasal Çerçeve
135
2. Beyan Yükümlülüğünün Doğduğu An
136
3. Beyan Yükümlülüğünün Sona Erdiği An
137
a. Hazırlar Arasında Kurulan Sözleşmelerde
139
b. Hazır Olmayanlar Arasında Kurulan Sözleşmelerde
140
c. Sözleşmenin Susma Yolu ile Kurulması Halinde
141
B. Teklifin Yapılması ile Kabulü Arasında Değişikliklerin Olması Halinde Yükümlülüğün Yerine Getirilme Zamanı
144
1. Yasal Çerçeve
144
2. Beyanların Sigortacıya Geç Ulaşması Sorunu
147
C. Sözleşme Değişiklikleri ve Sözleşme Süresinin Uzatılması Halinde Yükümlülüğün Yerine Getirilme Zamanı
149
1. Sözleşme Değişiklikleri Halinde
149
2. Sözleşme Süresinin Uzatılması Halinde
150
D. İspat Sorunu
151
E. Görüşümüz
151
§ 7. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI
I. GENEL BAKIŞ
154
II. İSVİÇRE VE ALMAN HUKUKUNDA SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMININ DÜZENLENİŞİNE GENEL BAKIŞ
155
A. İsviçre Hukuku
155
B. Alman Hukuku
156
1. Reform Öncesi Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
156
2. Reform Sonrası Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu
159
III. TÜRK HUKUKU’NDA SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI
161
A. Yasal Çerçeve
161
B. Beyan Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesi
163
1. Sigorta Ettirenin Bildiği Hususlar
163
a. Sigorta Ettirenin Vakıf Olduğu Kesin Bilgiler
164
b. Sigorta Ettirenin Üçüncü Kişilerden Duyduğu Şüpheli Bilgiler
164
c. Sigorta Ettirenin Unuttuğu Hususlar
165
2. Sigorta Ettirenin Bilmesi Gereken Hususlar
166
3. Önemli Hususlar
169
a. Kavram
169
b. Önemli Hususun Belirlenmesinde Sigorta Sözleşmesine İlişkin Unsurlar
170
i) Sözleşmenin Yapılmamasını Gerektirecek Hususlar
170
ii) Sözleşmenin Değişik Şartlarda Yapılmasını Gerektirecek Hususlar
171
c. Önemli Hususun Belirlenmesinde Sigortacıya İlişkin Unsur
173
i) Subjektif Kıstas
174
ii) Objektif Kıstas
174
iii) Görüşümüz
175
4. Önemli Kabul Edilen Hususlar
176
a. Kavram
176
b. Kendiliğinden Beyanın Esas Alındığı Karma Usulde
177
c. Liste Usulünün Esas Alındığı Karma Usulde
178
5. Önemli Hususlara İlişkin Yargı Kararlarından Örnekler
179
a. Hayat Sigortası Sözleşmelerinde Önemli ve Önemsiz Hususlar
179
b. Hastalık Sigortası Sözleşmelerinde Önemli ve Önemsiz Hususlar
180
c. Kaza Sigortası Sözleşmelerinde Önemli ve Önemsiz Hususlar
181
d. Diğer Sigorta Sözleşmelerinde Önemli ve Önemsiz Hususlar
182
C. Beyan Yükümlülüğünün Sınırlarının Belirlenmesi
183
1. Genel Bakış
183
2. Maruf Bilgiler
184
3. Sigorta Konusuna İlişkin Olmayan Bilgiler
185
4. Özel Hayata İlişkin Soruların Sorulması
186
a. Sigortalının Ailesinin Hastalık Öyküsünün Sorulması
187
b. Cinsel Kimliğe İlişkin Soruların Sorulması
189
c. Cinsel Yönelime ve Cinsel Hayata İlişkin Soruların Sorulması
190
d. HIV İnfeksiyonuna İlişkin Sorular Sorulması
191
5. Doktor İncelemesinin Talep Edilmesi
193
a. Sigorta Ettiren ve Riziko Şahsının Aynı Kişiler Olması
195
b. Sigorta Ettiren ve Riziko Şahsının Farklı Kişiler Olması
196
6. Genom Analizinin Talep Edilmesi
196
a. Tanım
196
b. Sorunun Belirlenmesi
197
c. Alman Hukuku’nda Genom Analizlerine İlişkin Hukuki Durum ve Uygulama
198
d. Türk Hukuku’nda Genom Analizlerine İlişkin Hukuki Durum ve Uygulama
200
e. Görüşümüz
201
i) Kişinin Vücudu ile İlgili Bilgiye Ulaşmasına Şahsen Karar Verme Hakkının İhlali
202
ii) Bilmeme Hakkının İhlali
202
iii) Bilgilerin Paylaşılması Tehlikesi
203
iv) Genetik Ayrımcılık Tehlikesi
204
v) Sonuç
206
D. İspat Sorunu
209
§ 8. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE
AYKIRILIK HALLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL BAKIŞ
214
II. KENDİLİĞİNDEN BEYAN USULÜNÜN ESAS ALINDIĞI KARMA USULDE İHLALİN DEĞERLENDİRİLMESİ
216
A. Genel Bakış
216
B. Kendiliğinden Beyan Usulünün Esas Olduğu Hallerde İhlalin Değerlendirilmesi
217
1. Sigorta Ettirenin Beyanda Bulunmaması
217
a. Önemli Hususun Bilinmesine Rağmen Beyanda Bulunulmaması
217
b. Önemli Hususun Bilinmemesi Nedeni ile Beyanda Bulunulmaması
219
c. Önemli Hususun Önemsiz Addedilerek Beyanda Bulunulmaması
220
d. Önemli Hususun Unutulması Nedeni ile Beyan Edilmemesi
221
e. Önemsiz Olan Çok Sayıda Hususun Beyan Edilmemesi
222
2. Sigorta Ettirenin Yanlış Beyanda Bulunması
222
C. Sigorta Ettirene Ayrıca Soru Yöneltildiği Durumlarda İhlalin Değerlendirilmesi
223
III. LİSTE USULÜNÜN ESAS ALINDIĞI KARMA USULDE İHLALİN DEĞERLENDİRİLMESİ
225
A. Genel Bakış
225
B. Listede Yer Alan Sorular Bakımından İhlalin Değerlendirilmesi
226
1. Beyanda Bulunmama
226
a. Soruların Cevapsız Bırakılması
226
b. Sorular Karşısında Hareketsiz Kalınması
230
c. Cevabın Başka Sorunun Cevabından Anlaşılması
231
2. Yanlış Beyanda Bulunma
232
a. Yanlış Beyan
232
b. Sorulan soruların önemsiz olduğu düşünülerek yanlış beyanda bulunulması
234
c. Açığa İmza Atılması
235
d. Usulüne Göre Sorulmamış Soruların Yanlış Cevaplandırılması
236
e. Net ve Anlaşılır Olmayan Soruların Yanlış Cevaplandırılması
238
f. Beyan Yükümlülüğünün Kapsamı Dışında Kalan Soruların Yanlış Cevaplandırılması
240
3. Sorunun Üzerinin veya Cevap Alanının Çizilmesi
241
C. Listede Yer Almayan Sorular Bakımından İhlalin Değerlendirilmesi
241
1. Genel Bakış
241
2. Sigorta Ettirenin Kötüniyeti Kavramı
242
3. Sigorta Ettirenin Kötüniyetinin Şartları
246
a. Sorulmayan Hususun Beyan Yükümlülüğünün Sınırları İçerisinde Yer Alması
246
b. Sorulmayan Hususun Sigorta Ettirenin Bilgisi Dâhilinde Olması
247
c. Önemli Husus Olması
247
d. Kasten Beyanda Bulunmama
247
e. Önemli Husus Olduğunun Sigorta Ettirence Bilinmesi
248
f. Sigortacının Söz Konusu Hususu Sormamasının Kabul Edilebilir Olması
249
4. Sigorta Ettirenin Kötüniyetine Uygulamadan Örnekler
251
IV. İSPAT SORUNU
252
A. İhlalin Gerçekleştiğinin İspatı
252
B. Sigorta Ettirenin Kötüniyetinin İspatı
253
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
İHLALİNİN SONUÇLARI
§ 9. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ HALİNDE
SİGORTA ETTİRENE UYGULANACAK YAPTIRIMLARIN HUKUKİ TEMELİ
I. GENEL BAKIŞ
257
II. CULPA IN CONTRAHENDO SORUMLULUĞU
260
A. Genel Olarak
260
B. Culpa in Contrahendo Sorumluluğunun Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Uygulanabilirliği
262
III. YANILMA
264
A. Genel Olarak
264
B. Yanılma Hükümlerinin Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Uygulanabilirliği Sorunu
267
IV. ALDATMA
269
A. Genel Olarak
269
B. Aldatma Hükümlerinin Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Uygulanması Gerekliliği
271
§ 10. ALMAN VE İSVİÇRE SİGORTA HUKUKU’NDA
BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNİN SONUÇLARINA GENEL BAKIŞ
I. İSVİÇRE SİGORTA SÖZLEŞMESİ KANUNU’NDA İHLALİN SONUÇLARI
275
II. ALMAN SİGORTA HUKUKU’NDA İHLALİN SONUÇLARI
278
A. Reform Öncesi Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu’ndaki Düzenleme
278
B. Reform Sonrası Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu’ndaki Düzenleme
280
§ 11. TÜRK SİGORTA HUKUKU’NDA BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
İHLALİNDE SİGORTACININ HAKLARI
I. GENEL BAKIŞ
283
A. 6762 Sayılı Ticaret Kanunu
283
1. Kara Sigortaları
283
2. Deniz Sigortaları
284
B. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
285
II. RİZİKONUN GERÇEKLEŞMESİNDEN ÖNCE SİGORTACININ SAHİP OLDUĞU HAKLAR
288
A. Kusurun Sigortacının Haklarına Etkisi
288
B. Cayma
289
1. Caymanın Hukuki Niteliği
289
a. Sorunun Ortaya Konulması
289
b. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler
290
c. Cayma Kavramı Yerine Kullanılan Kavramlara Genel Bakış
293
i) Dönme
293
ii) Fesih
294
iii) İptal
295
d. Görüşümüz
296
2. Cayma Hakkının Kullanılması
300
a. Caymanın Yöneltileceği Kişi
300
b. Cayma Hakkının Kullanılacağı Süre
301
c. Caymanın Şekli
304
d. Caymanın İçeriği
306
3. Cayma Hakkının Kullanılmasının Sonuçları
310
4. Beyan Yükümlülüğünün İhlaline Rağmen Cayma Hakkının Düşmesi
311
a. Vazgeçme
312
b. Cayma Süresinin Kaçırılması
315
c. İhlale Sigortacının Sebebiyet Vermesi
315
i) Acentenin İhlale Sebebiyet Vermesi
318
ii) Sigorta Doktorunun İhlale Sebebiyet Vermesi
321
d. Cevapsız Sorulara Rağmen Sözleşmenin Yapılması
322
e. Sigorta Ettirenin Belirsiz Beyanlarına Rağmen Sözleşmenin Yapılması
325
i) Alman Hukuku’nda Konunun Uygulaması
326
ii) Türk Hukuku Açısından Görüşümüz
328
f. Sigortacının Bilgisi
330
i) Cayma Hakkının Kullanılamaması
332
ii) Bilme Kavramı
336
iii) Bilme Anı
337
iv) Acentenin Bilgisi
338
v) Sigorta Doktorunun Bilgisi
341
vi) Sigorta Eksperlerinin Bilgisi
343
vii) Sigortacının Çalışanlarının Bilgisi
344
g. Eksik veya Yanlış Beyan Edilen Hususların Ortadan Kalkması
345
h. Özel Hükümler
349
i) Yanlış Yaş Beyanı
349
ii) Sözleşmenin Yapılmasından İtibaren Beş Yıl Geçmiş Olması (TTK m. 1498)
353
C. Prim Farkı Talebi
355
1. Genel Bakış
355
2. Prim Farkının Talep Edilebileceği Süre
356
3. Prim Farkı Talebinin Şekli
357
4. Prim Farkı Talebinin İçeriği
357
5. Sigorta Ettirenin Muvafakati
358
D. İhlal Halinde Öngörülen Yaptırımların Değerlendirilmesi
359
III. RİZİKONUN GERÇEKLEŞMESİNDEN SONRA SİGORTACININ SAHİP OLDUĞU HAKLAR
363
A. Genel Bakış
363
B. İlliyet Bağının ve Kusurun Sigortacının Haklarına Etkisi
363
1. İlliyet Bağının Etkisi
363
a. İlliyet Bağı Kavramı
363
b. İlliyet Bağının Tespiti
365
i) İhlalin Rizikonun Gerçekleşmesinde Etkili Olması
366
ii) İhlalin Tazminatın Kapsamında Etkili Olması
367
c. Uygulanacak Yaptırıma Etkisi
368
d. İspat Yükü
369
2. Kusurun Etkisi
369
a. Kusur Kavramı
369
b. Sigorta Ettirenin Kusuru
371
i) Sigorta Ettirenin Kastı
371
ii) Sigorta Ettirenin İhmali
373
c. Kusurun Tespitinde Dikkat Edilmesi Gerekli Hususlar
374
d. Kusurun Uygulanacak Yaptırıma Etkisi
376
e. İspat Yükü
377
C. Sigortacının Sigorta Tazminatı Ödemekten Kurtulması
377
D. Sigorta Tazminatının Proporsiyon Olarak Ödenmesi
379
E. Sigorta Tazminatında İndirim Yapılması
381
F. Birden Fazla Rizikonun Himaye Altına Alındığı Sigortalarda Sigortacının Hakları
381
G. Kısmi Zararlarda Sigortacının Hakları
383
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SİGORTA TAZMİNATININ/BEDELİNİN
SİGORTA ETTİRENİN İHMALİNİN DERECESİNE
GÖRE İNDİRİLMESİ – ORANLAMA SİSTEMİ
§ 12. YA HEP YA HİÇ İLKESİNDEN ORANLAMA İLKESİNE GEÇİŞ
I. YA HEP YA HİÇ İLKESİ
387
A. Tanım
387
B. Ya Hep Ya Hiç İlkesi Üzerine Görüşler
388
1. Ya Hep Ya Hiç İlkesini Destekleyen Görüşler
388
a. Sigortacının Haklı Menfaati
388
b. Riziko Birliğinin Haklı Menfaati
389
c. Uygulanabilirlik ve Hukuki Güvenlik
389
2. Ya Hep Ya Hiç İlkesine Karşı Olan Görüşler
390
a. Uygun Olmayan Derecede Ağır Sonuçlarının Olması
390
b. Sigorta Ettirenler Arasında Eşitsizliğe Sebep Olması
391
c. Cezai Nitelikte Olması
391
d. Daha Esnek Çözüm Yollarına Duyulan Gereklilik
391
C. Ya Hep Ya Hiç İlkesinin Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu’ndaki Etkisi
392
a. Genel Bakış
392
a. Genel Bakış
394
D. Ya Hep Ya Hiç İlkesinin Türk Ticaret Kanunu’ndaki Etkisi
395
a. Genel Bakış
395
a. Genel Bakış
397
II. YA HEP YA HİÇ İLKESİNDEN VAZGEÇİLMESİNİN SEBEPLERİ
399
A. Alman Sigorta Sözleşmesi Kanunu’nda Ya Hep Ya Hiç İlkesinden Vazgeçilmesinin Sebepleri
399
B. Türk Sigorta Hukuku’nda Ya Hep Ya Hiç İlkesinden Vazgeçilmesinin Sebepleri
400
III. ORANLAMA İLKESİNE GENEL BAKIŞ
401
A. Oranlama İlkesinin Tanımı ve Amacı
402
1. Oranlama İlkesinin Kabul Edilmesi
404
2. Oranlama İlkesinin Özellikleri
405
3. Oranlama İlkesinin Etkili Olduğu Hükümler
407
1. Oranlama İlkesinin Etkili Olduğu Hükümler
407
a. 6762 sayılı Ticaret Kanunu’nda
407
b. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda
410
2. Türk Sigorta Hukuku’ndaki Oranlama İlkesinin Alman ve İsviçre Sigorta Hukuku’na Kıyasen Farklılık Arz Eden Hususları
411
§ 13. SÖZLEŞME ÖNCESİ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
İHLALİNDE ORANLAMA İLKESİNİN UYGULANIŞI
I. GENEL BAKIŞ
413
II. ORANLAMA İLKESİNİN UYGULANMA ŞARTLARI
414
A. Rizikonun Gerçekleşmiş Olması
414
B. Sigorta Ettirenin İhmalinin Bulunması
415
C. İlliyet Bağının Bulunması
416
III. ORANLAMA İLKESİNİN UYGULANMASINDA İSPAT SORUNU
417
A. İlliyet Bağının Varlığının İspatı
417
B. İhmalin Varlığının İspatı
418
IV. İNDİRİM ORANININ HESAPLANMASINDAKİ TEMEL SORUNLAR
419
A. Genel Bakış
419
B. Oran Hesabında İzlenecek Metod
420
1. İsviçre Sigorta Hukuku’nda Oran Hesaplaması
420
2. Alman Sigorta Hukuku’nda Oran Hesaplaması
423
a. Ağır İhmalin Alt Kategorilere Ayrılması
423
i) Üç Basamak Modeli (Drei–Stufen–Modell)
424
ii) Beş Basamak Modeli (Fünf–Stufen–Modell)
424
b. Ortalama Değer Modeli (Mittelwertmodell)
425
c. Olay Gruplandırma Modeli (Fallgruppenmodell)
427
d. Somut Olay Modeli (Einzelfallmodell)
427
e. Uygulamada Benimsenen Oran Hesaplaması Metodu ve Uygulamadan Örnekler
428
3. İleri Sürülen Yöntemlerin Türk Sigorta Hukuku’na Uygulanabilirliği Açısından Değerlendirilmesi
431
a. Ağır İhmalin Alt Kategorilerine Ayrılması
431
b. Ortalama Değer Modeli
431
c. Olay Gruplandırma Modeli
433
d. Somut Olay Modeli
434
4. Değerlendirme ve Önerimiz
435
a. Oran Hesaplamasında Bir Metod Belirlemenin Gerekliliği
435
b. İhmalin Derecelerine Göre Yüzdelik Dilim Aralığının Belirlemesi
436
c. İhmalin Derecesinin Belirlenmesinde Tereddütte Kalınması Halinde Uygulanması Gereken İndirim Oranı
439
C. İndirim Adımlarının Belirlenmesi
441
1. Ağır İndirim Adımları
441
2. İnce İndirim Adımları
442
3. Alman Yargı Kararlarında Uygulanan İndirim Adımları
443
4. Değerlendirme ve Önerimiz
444
D. Oranlamanın Sınırlandırılması
445
1. Kanuni Düzenleme
445
2. Alman Sigorta Hukuku’nda İleri Sürülen Görüşler
445
a. Oranlamanın Sınırlandırılmasına Karşı Olan Görüşler
446
b. Oranlamanın Sınırlandırılmasını Destekleyen Görüşler
447
i) %1 ≤ İndirim Oranı ≤ %99
448
ii) %10 ≤ İndirim Oranı ≤ %80
448
iii) %20 ≤ İndirim Oranı ≤ %80
449
iv) %10 ≤ İndirim Oranı ≤ %90
449
v) %50 ≤ İndirim Oranı
449
3. Değerlendirme ve Görüşümüz
450
a. İndirim Oranı %0 ya da %100 olarak belirlenebilir mi?
450
b. İndirim Oranında Alt Sınır ve Üst Sınır Ne Olmalıdır?
453
V. İHMALİN AĞIRLIĞININ BELİRLENMESİ
454
A. Genel Bakış
454
B. İhmalin Dereceleri
455
1. Hafif İhmal
456
2. Orta İhmal
456
3. Ağır İhmal
457
C. İhmalin Derecesinin ve İndirim Oranının Belirlenmesinde Etkili Olan ve Olmayan Kriterler
461
1. Genel Bakış
461
2. Objektif Kriterler
461
a. İhlal Edilen Hususun Karakteristik Özelliği
461
b. İlliyet Bağının Derecesi
462
c. Sigorta Ettirenin Şahsındaki Somutlaştırılabilir Hususlar
463
d. Sigortacının Birlikte Kusuru
464
3. Subjektif Kriterler
464
a. Sigorta Ettirenin Kasta Yakın İhmali
464
b. Sigorta Ettirenin Subjektif İfa Yetersizliği
465
c. Sigorta Ettirenin Gerekçeleri
466
d. Sigorta Ettirenin Kişisel Psikolojik Durumu
467
4. Değerlendirmeye Alınmayacak Olan Kriterler
468
a. Zararın Yüksekliği
468
b. Sigorta Ettirenin Ekonomik Sıkıntıları
469
c. Prim Farkı
470
VI. BİRDEN FAZLA İHMALİN MEVCUT OLMASI HALİNDE ORAN HESAPLAMASI
470
A. Sorunun Ortaya Konulması
470
B. Sorunun Çözümüne İlişkin Alman Hukuku’nda İleri Sürülen Görüşler
471
1. Toplama Modeli
471
2. Eritme Modeli
472
3. Basamak Modeli
473
4. Genel Değerlendirme Modeli
475
C. Görüşümüz
478
1. Toplama Modeli’nin Değerlendirilmesi
478
2. Eritme Modeli’nin Değerlendirilmesi
479
3. Basamak Modeli’nin Değerlendirilmesi
480
4. Genel Değerlendirme Modeli’nin Değerlendirilmesi
481
SONUÇ
485
KAYNAKÇA
501
Kitabın Fiyatı:
1.280,00₺
İndirimli (%82):
225,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Kender Sigorta Hukuku
Samim Ünan
Analık Sigortası
Burcu Tatoğlu
Koltuk Sigortası
Orçun Yanmaz
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Hamit Çavuş
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim