CEZA HUKUKUNDA KAVRAMLAR, CEZA HUKUKUNUN AMACI,
GÖREVİ, KAYNAKLARI, YORUM
A. Ceza Hukuku Teriminin Tanımı
39
B. Suç Teriminin Tanımı
40
C. Ceza Normu (Ceza Kuralı)
41
1. Bağımsız – Bağımlı Ceza Normları
42
2. Tam Ceza Normu – Eksik Ceza Normu – Açık Ceza Normu
42
D. Davranış Normları (Davranış Kuralları)
43
E. Ceza Teriminin Tanımı
44
II. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ (İŞLEVİ) VE AMACI
46
III. TÜRK CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ
49
1. Osmanlı Devleti Dönemi
49
IV. CEZA HUKUKUNDA KAYNAKLAR
51
3. Uluslararası Sözleşmeler
51
B. Ceza Hukukunun Tamamlayıcı Kaynakları
51
1. Gelenek (Örf ve Adet) Kuralları
51
4. Mahkeme İçtihatları
54
6. Hukukun Genel İlkeleri
54
V. CEZA HUKUKU KAYNAKLARININ YORUMU
56
1. Lâfzî Yorum / Sözel Yorum / Gramatik Yorum Yöntemi
57
2. Mantıki (Mantıksal) Yorum Yöntemi
59
3. Sistematik Yorum Yöntemi
61
4. Kanun Hükmünün Konulma Nedenini Belirleme Yöntemi
61
5. Amaçsal Yorum Yöntemi
62
a) Kanunun Amacının Esas Alınması Gerektiği Görüşü (Objektif):
62
b) Kanun Koyucunun Amacının Esas Alınması Gerektiği Görüşü
c) Birleştirici Görüş:
63
6. Tarihsel Yorum Yöntemi
65
7. Hukukun Genel İlkeleri
65
8. Karşılaştırmalı Hukuk
65
1. Yapana Göre Yorum Çeşitleri
66
2. Niteliğine Göre Yorum Çeşitleri
67
VI. CEZA HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ
73
C. Ceza Muhakemesi Hukuku
74
TEMEL İLKELER VE CEZAİ SORUMLULUK
VII. CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE CEZAİ SORUMLULUĞUN ESASI
81
A. Ceza Hukukunun Temel İlkeleri
81
1. Hukuk Devleti İlkesi
81
4. Kanunilik İlkesi (Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz İlkesi/Ceza Hukukunun
c) İlkeye Yöneltilen Eleştiriler ve Verilen Cevaplar
92
(2) Eleştiriye Cevaplar
93
d) İlkeyi Kabul Etmeyen Kanunlar
93
e) Türk Hukukunda Kanunilik İlkesi
94
f) Kanunilik İlkesinin Özellikleri
94
(1) Suç ve Cezaların Kanun ile Konulması
94
(3) Aleyhte Kanunun Geçmişe Etkili Olmaması/Geçmişe Yürüme
(4) Lehe Hükmün geçmişe yürümesi ilkesi
102
(5) Suçta ve Cezada Belirlilik İlkesi (Lex Certa)
102
(6) Örf ve Adet Kuralları İle Suç ve Ceza Oluşturulamaması
105
(7) Kanunilik İlkesi ve İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç
5. Orantılılık/Adalet İlkesi
112
6. Kanun Önünde Eşitlik İlkesi
116
7. Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi
117
VIII. CEZA HUKUKUNDA OKULLAR
123
IX. TCK’NIN 5. MADDESİNİN UYGULANMASI VE GENEL KANUN – ÖZEL KANUN
X. SUÇLARIN TASNİFİ VE KABAHATLERİN SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMASI
131
A. Suç ve Kabahat Kavramları
131
B. Suç ve Kabahat Ayrımının Sonuçları
132
CEZA HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI
XI. CEZA KANUNLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
135
B. Kanunların Yürürlüğe Girmesi ve Yürürlükten Kalkması
135
C. Yürürlük Süreleri Bakımından Ceza Kanunları
137
D. Ceza Kanununun Zaman Bakımından Uygulanması
138
1. Zaman Bakımından Uygulanmaya İlişkin İlkeler
138
a) Derhal Uygulanma (Hemen Uygulanma) İlkesi
138
b) Aleyhe Hükmün Geriye Yürümemesi İlkesi
140
c) Lehe Hükmün Geriye Yürümesi İlkesi
141
d) İnfaz Hükümleri ve Lehe Kanun Uygulaması
158
e) Güvenlik Tedbirleri ve Lehe Kanun Uygulaması
161
f) Kabahatler Kanunu’ndaki Yaptırımlar ve Lehe Kanun Uygulaması
163
2. Kanunların İleriye Yürümesi
164
3. Suçun İşlendiği Zaman
166
4. Suçun İşlendiği Zamanın Belirlenmesi Bakımından Suç Türleri
167
b) Sırf Hareket Suçları
168
h) Teşebbüs Aşamasında Kalan Hareketler
171
i) İştirak Halinde İşlenen Suçlar
171
XII. CEZA KANUNLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
173
A. Suçun İşlendiği Yerin Tespitine İlişkin Görüşler
173
4. Türk Hukukunda Kabul Edilen Görüş
177
B. Suç Türleri Bakımından Suçun İşlendiği Yer
178
2. Mesafeli/Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar
178
5. İştirak Halinde İşlenen Suçlar
180
7. Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç
182
8. Sınır Aşan (Transit) Suç
182
10. Objektif Cezalandırılma Koşulu Olan Suç
184
11. Seçimlik Hareketli Suç
184
C. TCK’nın Suçun İşlendiği Yere İlişkin Kabul Ettiği İlkeler
184
1. Mülkilik (Ülkesellik) İlkesi (TCK m. 8, 9)
184
2. Şahsilik (Kişisellik) İlkesi
191
a) Faile Göre Şahsilik İlkesi (TCK m. 10, 11)
192
Türkiye Cumhuriyeti Adına Belirli Görevlere Sahip Kişilerin Yurt
Dışındaki Üstlenmiş Oldukları Görevden Dolayı İşledikleri Suçlar
b) Mağdura Göre Şahsilik İlkesi (TCK m. 12/1 –2)
202
3. Koruma (Gerçeklik) İlkesi (TCK m. 13/1–b).
207
4. Evrensellik (Adalet) İlkesi
211
a) TCK m. 12/3’e Göre Evrensellik İlkesi
212
b) TCK m. 13/1–a’ya Göre Evrensellik İlkesi
213
c) TCK m. 13/1–c,d,e,f,g,h,ı’ya Göre Evrensellik İlkesi
214
5. Faile ve Mağdura Göre Şahsilik İlkesi Kapsamında Suçların Seçimlik
Ceza Gerektirmesi Durumunda Soruşturma
216
D. Yabancı Ülkede İşlenen Suçların Türkiye’de Yargılanması İçin Soruşturma
Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması
216
E. Yabancı Ülkede Geçirilen Hürriyetten Yoksunluk Hallerinin Türkiye’deki
Yargılama Sonucu Verilen Mahkûmiyet Hükmünden mahsup Edilmesi
217
F. Yabancı Ülkede Verilen Mahkeme Kararlarının TCK’daki Hak
Yoksunluklarına Etkisi
218
XIII. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ
220
B. Geri Vermenin Sınır Dışı Etmeden Farkları
223
C. Geri Verme Kurumunun Kaynakları
225
D. Geri Vermeye Neden Olan Suçların Belirlenmesi Bakımından Kabul Edilen
E. Geri Vermenin Koşulları (Fail veya Hükümlünün Yabancı Ülkeye
1. 6706 sayılı Kanuna Göre Geri Vermenin Koşulları (Geri Vermenin
Mümkün Olduğu Durumlar)
228
a) Yabancı Bir Ülkede Yabancı Ülke Vatandaşı Hakkında Ceza
Soruşturması veya Kovuşturması Başlatılmış ya da Mahkumiyet
Kararı Verilmiş Olmalıdır
228
b) Geri Vermeye Konu Suçun Cezasının Üst Sınırı, Bir Yıl veya Daha
Fazla Hürriyeti Bağlayıcı Cezayı Gerektirmelidir
228
c) Mahkûmiyetin İnfazı Bakımından Hükmolunan Ceza En Az Dört
Ay Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Olmalıdır
230
d) Geri Vermeye Konu Fiilin Her iki Devletin (Talep Eden Devlet ile
Türkiye’in) Kanunlarına Göre De Suç Olmalıdır
232
2. 6706 Sayılı Kanuna Göre Geri Vermemenin Koşulları (Geri Vermenin
Mümkün Olmadığı Durumlar)
235
a) Yabancı Bir Ülkede İşlenen Suçun Düşünce Suçu, Siyasî Suç veya
Siyasî Suçla Bağlantılı Bir Suç Niteliğinde Olması
235
(a) Siyasi Suçu Tanımlayan Kuramlar
237
aa) Nesnel (Objektif) Kuram
237
bb) Öznel (Sübjektif) Kuram
237
(b) Siyasi Suçun İstisnaları
238
cc) Uluslararası Suçlar
239
(c) Siyasi Suç Çeşitleri
239
b) Sırf Askerî Suç Niteliğinde Olması
241
c) Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir
Türk Vatandaşının Ya Da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir
Tüzel Kişinin Zararına İşlenmesi
242
d) Türkiye'nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olması
243
e) Zamanaşımına veya Affa Uğramış Olması
243
h) İadesi Talep Edilen Kişi Hakkında, Talebe Konu Fiil Nedeniyle
Daha Önce Türkiye’de Beraat veya Mahkûmiyet Kararı Verilmiş
i) İade Talebinin, Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan
Bir Ceza Gerektiren Suçlara İlişkin Olması
251
(1) 6706 sayılı Kanunda Açıkça Düzenlenmeyen ve Fakat Geri
Vermeme Kapsamı Dışında Tutulan Diğer Suçlar (Geri
(a) Uçak Kaçırma Suçları
253
(b) Diplomatlara ve Uluslararası Korunan Kişilere Karşı
(c) Terörün Finansmanı
254
3. Geri Vermede Özellik Kuralı = İadede Hususilik İlkesi
255
4. Geri Vermede Özellik İlkesinin İstisnaları
257
5. Geri Vermede Görev ve Yetki (Usul)
258
6. Aynı Kişi Hakkında Birden Fazla Devlet Tarafından İade Talebinde
7. Geri Verme Sürecinde Tutuklama İşlemleri
259
F. Uluslararası Hukuk Açısından Başka Bir Ülkeden Türkiye’ye Suçlunun veya
Hükümlünü Getirilmesi (Başka Ülkeden Suçlu veya Hükümlünün Alınması)
263
1. Talep Eden Devlet İle Talep Edilen Devlet Arasında Bir Anlaşma
2. Geri Vermeye Dayanak Oluşturan Fiil Her İki Ülkede De Suç Olarak
Düzenlenmiş Olmalıdır
264
3. Kesinleşmiş Mahkûmiyet Kararları Bakımından Hapis Cezası En Az
4. İadesi İstenen Kişinin Birden Fazla Suçu Bulunması Hâlinde, En Az Bir
Suç İade Kapsamında Olmalıdır
265
5. Talepte Bulunan Ülkede Ölüm Cezası Var, Talepte Bulunulan Ülkede
Ölüm Cezası Yok İse Ölüm Cezasının İnfaz Edilmeyeceğine Dair
G. Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması (Yabancı Ülke Ceza
XIV. CEZA KANUNUNUN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
270
B. Türk Ceza Kanunu’nun İç Hukuk Bakımından Uygulanmasında İstisnalar
270
1. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu
270
a) Cumhurbaşkanının Kişisel Suçlarından Dolayı Sorumluluğu
270
b) Cumhurbaşkanı’nın Görevi İle İlgili İşlediği Suçlardan Sorumluluğu
272
2. Yasama Sorumsuzluğu
283
a) Sorumsuzluk (Mutlak Dokunulmazlık)
283
(1) Anayasa m. 83/1’e Göre Sorumsuzluğun Koşulları
284
(2) Yasama Sorumsuzluğunun Sonuçları
287
b) Geçici Dokunulmazlık (Kovuşturma Yasağı)
288
(1) Kovuşturma Yasağının İstisnaları
289
(2) Sorumsuzluk İle Dokunulmazlık Arasındaki Farklar
291
(3) Dokunulmazlık Kapsamındaki Suçlarda Zamanaşımı Sorunu
292
C. Ceza Kanunun Devletler Hukuku Bakımından Uygulanmasında İstisnalar
297
a) Dokunulmazlığın Kabul Edildiği Durumlar
298
b) Diplomat Dokunulmazlığı ile Konsolosların Dokunulmazlığı
a) Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler
300
(1) Mutlak (Kesin) Yargı Yetkisi
301
(2) Öncelikli Yargı Yetkisi
301
c) Gönderen Devletin Yargı Yetkisi
301
(1) Gönderen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi
301
(2) Gönderen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi
302
d) Gönderilen (Kabul eden) Devletin Yargı Yetkisi
302
(1) Gönderilen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi
302
(2) Gönderilen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi
302
a) Konsolosların Yargı Bağışıklığı
303
b) Yargı Bağışıklığından Feragat
303
c) Konsolosluk Binalarının Dokunulmazlığı
303
SUÇ KAVRAMI VE SUÇUN UNSURLARI
A. Suçun Yapısını Açıklayan Kuramlar
309
a) Klasik Suç Kuramında Hareket
310
b) Klasik Suç Kuramında Netice
311
c) Klasik Suç Kuramında Nedensellik Bağı
311
d) Klasik Suç Kuramında Fiil
311
e) Klasik Suç Kuramına Göre Suçun Unsurları
311
(1) Klasik Suç Kuramına Göre Tipiklik
312
(2) Klasik Suç Kuramına Göre Hukuka Aykırılık
312
(3) Klasik Suç Kuramına Göre Kusurluluk
312
2. Yeni Klasik (Teleolojik/Neo Klasik) Klasik Suç Kuramı
313
a) Yeni Klasik Suç Kuramında Hareket
313
b) Yeni Klasik Suç kuramında Suçun Unsurları
314
(1) Yeni Klasik Kurama Göre Tipiklik
314
(2) Yeni Klasik Kurama Göre Hukuka Aykırılık
315
(3) Yeni Klasik Kurama Göre Kusurluluk
315
3. Amaççı (Gai/Finalist) Suç Kuramı
316
a) Amaççı Suç Kuramına Göre Tipiklik
316
b) Amaççı Suç Kuramına Göre Kusur
316
c) Amaççı Suç Kuramına Göre Kast
317
d) Amaççı Suç Kuramına Göre Taksir
317
e) Amaççı Suç Kuramına Göre Hata
318
4. Sentezci (Teleolojik) Kuram
319
a) Sentezci Kurama Göre Suçun Unsurları
319
(a) Sentezci Kurama Göre Kast
320
(b) Sentezci Kurama Göre Taksir
320
B. Tipiklik (Suçun Yasallık Unsuru)
325
1. Tipiklik ve Hukuka Aykırılık
328
2. Tipiklik ve Hukuki Hata
328
3. Tipiklik ve Hayal (Mefruz/Varsayılan/Sözde) Suç
330
4. Tipiklik ve Kuruntu Suç
331
5. Tipiklik ve İşlenemez Suç
332
C. Tipiklikte Yer Alan Unsurlar
333
1. Tipikliğin Maddi Unsurları
335
(1) Hareketi Açıklayan Kuramlar
343
(a) Hareketi Hukuki Anlamın Dışında Ele Alan Kuramlar
aa) Doğal (Nedensel) Hareket Kuramı
344
bb) Amaççı (Gai – Final) Hareket Kuramı
346
cc) Sosyal Hareket Kuramı
349
(2) Hareketi Hukuki Anlamın İçinde Ele Alan Kuramlar
351
(a) Normativist Hareket Kuramı
351
(b) Hareket Kuramlarının Değerlendirilmesi
352
(3) Ceza Hukuku Bakımından Hareket Sayılmayan Durumlar
354
(4) Hareketin Sayısına Göre Suçların Sınıflandırılması
357
(a) Tek Hareketli Suçlar
357
(b) Birden Çok Hareketli Suçlar
357
aa) Birleşmiş (Birleşik) Hareketli Suçlar
357
bb) Bölünebilen veya Kesintili Suçlar/Amaç Suç–Araç
cc) Seçimlik Hareketli Suçlar
359
(5) Hareketin Şekline Göre Suçların Sınıflandırılması
364
(a) İcrai (Etken Hareketle İşlenen) Suçlar
364
(b) İhmali (Edilgen Hareketle İşlenen Suçlar) Suçlar
365
(6) Hareketin Önemine Göre Suçlar
381
(a) Serbest Hareketli Suçlar
381
(b) Bağlı Hareketli Suçlar
381
(7) Hareketin Devamının Gerekip Gerekmediğine Göre Suçların
(b) Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar
384
(8) Hareketin Aşamasına Göre Suçların Sınıflandırılması
391
(1) Neticenin Esasını Açıklayan Kuramlar
394
(c) Kuralcı (Normcu) Kuram
395
(2) Neticeye Göre Suçların Tasnifi
397
(a) Neticesi Harekete Bitişik Suçlar (Neticesiz suçlar, Şekli suçlar,
Sırf Hareket Suçları)–Neticeli suçlar (Maddi neticeli suçlar)
397
(aa) Neticesi Harekete Bitişik Suçlar (Neticesiz Suçlar/Sırf
Hareket Suçları/Soyut Neticeli Suçlar)
397
(bb) Neticeli Suçlar (Maddi Neticeli Suçlar)
398
(cc) Seçimlik Neticeli Suçlar – Tek Neticeli Suçlar
400
(1) Koşul Kuramı (Şart Teorisi) = Tabii Nedensellik Düşüncesi =
Eşdeğerlik Kuramı = Koşulların Eşitliği
402
(2) Uygun Sebep Kuramı
404
(3) Etkin Sebep Kuramı
407
(4) En Etkin Sebep Kuramı
408
(5) Son Koşul Kuramı (Son Şart Teorisi)
408
(6) Beşeri Nedensellik Kuramı
409
(7) Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Kuramı
409
(8) Bazı Nedensellik Durumları
413
(a) Normal Nedensellik (Tek Hareket, Tek Netice)
413
(b) Çifte Nedensellik (Birden Çok Hareket, Tek Netice)
413
(c) Tamamlayan (Atipik/Toplam) Nedensellik
415
(d) Hareketten Önce Var Olan Nedenin Eklenmesi
416
(e) Hareketten Sonra Meydana Gelen Bir Nedenin Eklenmesi
417
(f) Hareketten Sonra Meydana Gelen ve Mağdurun Kusuru İle
Bir Nedenin Eklenmesi
418
(g) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Durumlar
419
(h) Sollayan Nedensellik (Öne Geçen Nedensellik/Nedensellik
(ı) Varsayılan Nedensellik
419
(i) Kişinin Kendisini Tehlikeye Atması
420
(j) Neticenin Kişinin Egemenlik Alanı Dışında Olması
421
(k) Sosyal Nedensellik
422
(m) Normun Koruma Alanı İçinde Olmaması
423
(o) Kişinin Üzerine Düşen Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne
Uymasına Rağmen Neticenin Gerçekleşmesi
425
(ö) İhmali Hareketle İşlenen Suçlarda Nedensellik
427
(2) Tüzel Kişilerin Suçun Faili Olup Olamayacağı Sorunu
433
(a) Tüze Kişilik Kavramı
433
(b) Tüzel Kişiliğin Esasını Açıklayan Kuramlar
433
(aa) Farazilik Kuramı
433
(bb) Gerçeklik Kuramı
434
(c) TCK Açısından Tüzel Kişilerin Cezai Sorumluluğu ve Faillik
(d) Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Yaptırım
438
(e) Kabahatler ve Tüzel Kişilerin Sorumluluğu
440
(1) Suçun Maddi Konusu
456
(2) Suçun Hukuki Konusu
458
(3) Suçun Konusuna Göre Suçların Sınıflandırılması
460
(a) Zarar Suçu – Tehlike Suçu Ayrımı
460
i) Somut Tehlike Suçu
462
ii) Soyut Tehlike Suçu
464
D. Tipikliğin Manevi (Sübjektif) Unsurları
465
a) Suçun Manevi Unsuru, Kusurluluk ve Kusur Kavramları Arasındaki
b) Hareket Yeteneği ile Kusur Yeteneği Kavramları Arasındaki İlişki
467
c) Suçun Manevi Unsuru ile Kast ve Taksir Kelimeleri Arasındaki
d) Kast ve Taksir ile Kusurluluk Kavramları Arasındaki İlişki
469
(3) Bilinç ve İrade Kuramı
474
(1) Kastın Bilme Unsuru
476
(2) Kastın İsteme Unsuru
484
(a) Doğrudan Kast (Birinci Dereceden Kast)
486
(b) Doğrudan Kast (İkinci Dereceden Kast)
486
(3) Kastın Aranacağı Zaman
519
(a) Genel Kast (Doğrudan Kast/Dolus Directus)
520
(b) Doğrudan Kast (Dolus Directus)
520
(c) Olası Kast (Dolus Eventualis)
520
(f) Tasarlama (Taammüt) Kastı
523
b) Taksirin Hukuki Esasını Açıklayan Kuramlar
528
(1) Hukuka Aykırı Araçlar Kullanma Kuramı
528
(2) Etkin Sebep Kuramı
528
(3) Önleyebilme Kuramı
528
(5) Öngörebilme Kuramı
529
c) Taksirin Unsurları
530
(1) Hareketin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması
530
(2) Hareketin İradiliği
531
(3) Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırılık
532
(4) Neticenin Öngörülebilir Olması
535
(5) Neticenin İstenmemiş Olması
537
(6) Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Bulunması
539
d) Taksirli Suçlarda Kişilerin Cezai Sorumluluğu
542
(1) Üçüncü Kişinin Hareketi
542
(a) Üçüncü Kişinin Hareketi Kusursuzdur.
542
(b) Üçüncü Kişinin Hareketi Kusurludur
543
(i) Üçüncü kişi kasten kusurludur.
543
(ii) Üçüncü kişi taksir ile kusurludur.
543
(c) Üçüncü Kişi Tamamen Kusurludur.
544
(2) Mağdurun Hareketi
545
(a) Mağdurun Hareketi Kusurlu Değildir
545
(b) Mağdurun Hareketi Normal Değil Ancak Kusurlu ve
Hukuka Aykırı da Değildir.
545
(c) Mağdurun Hareketi Kusurludur.
546
e) Taksirin Gerçekleştirilme Şekilleri (Taksir Kalıpları / Taksirin
(2) Özensizlik (Tedbirsizlik)
549
f) Taksirin Derecelendirilmesi
551
g) Taksir Türleri (Çeşitleri)
552
(1) Bilinçsiz Taksir (Basit Taksir/Tam Taksir)=Niteliksiz Taksir
553
(2) Bilinçli Taksir (Öngörülü/Şuurlu Taksir)=Nitelikli Taksir
555
(3) Bilinçsiz Taksir – Bilinçli Taksir Ayrımı
561
(4) Bilinçsiz Taksir – Bilinçli Taksir Ayrımının Hukuki Sonuçları
562
h) Olası Kast/ Bilinçli Taksir Ayrımı
563
i) Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi ve/veya Cezada İndirim
Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebep (TCK m. 22/6)
566
j) Taksirli Suçlarda Verilecek Cezanın Belirlenmesi
576
k) Taksir ve Teşebbüs
578
p) Taksir ve Kusursuz Sorumluluk
583
4. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç
584
a) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçun Oluşum Şekilleri
589
b) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç Şekilleri
590
(1) Gerçek Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç
590
(2) Gerçek Olmayan (Görünüşte) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç
591
c) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Kast–Taksir Bileşimi
d) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Teşebbüs
601
e) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda İştirak
603
E. Hukuka Aykırılığın Bulunması/Hukuka Uygunluk Nedenlerinin
F. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Ortak Özellikleri
610
G. Türk Ceza Kanununda Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Sınıflandırılması
H. Türk Ceza Kanununda Hukuka Uygunluk Nedenleri
616
1. Kanun Hükmünü Yerine Getirme/Görevi İfa
616
a) Kanun Teriminin Anlamı
617
b) Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi
623
(1) Zor ve Silah Kullanma Yetkisinin Kapsamı
624
(2) Zor Kullanma Yetkisinin Aşamaları
624
(b) Bedeni Kuvvet Kullanma
624
(c) Maddi Güç Kullanma
625
(3) Zor ve Silah Kullanma Yetkisinde Orantılılık İlkesi
628
(4) Zor Kullanma Yetkisinde Takdir Yetkisi
631
c) Müdafilik Görevinin Yerine Getirilmesi
631
a) Meşru Savunmanın Hukuki Niteliği
634
b) Meşru Savunmanın Koşulları
634
(1) Saldırıya İlişkin Koşullar
634
(a) Bir Saldırı Olmalıdır
635
(b) Bu Saldırı Haksız Olmalıdır
637
(c) Bu Saldırı Gerçekleşmiş veya Gerçekleşmesi veya Tekrarı
(d) Saldırı Herhangi Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır
646
(e) Saldırı, Meşru Savunmada Bulunana Karşı Olabileceği
Gibi, Üçüncü Bir Kişiye De Yönelebilir
648
(f) Saldırı Mutlaka Bir İnsandan Kaynaklanmalıdır
649
(2) Savunmaya İlişkin Koşullar
650
(a) Savunmada Zorunluluk Olmalıdır
650
(b) Savunma İle Haksız Saldırı Arasında Oran Bulunmalıdır
652
(c) Savunma, Mutlaka Haksız Saldırıda Bulunan Kişiye Karşı
c) Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma
658
d) Haksız Saldırı Başlamadan Önce Alınan ve Kendiliğinden Harekete
Geçen Önlem/Offendicula
658
e) Meşru Savunmada Sınırın Aşılması
659
(1) Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilecek Bir Heyecan,
Korku veya Telaş ile Aşılması
660
(2) Meşru savunmada Oranın/Sınırın Kast Olmaksızın Aşılması
(Taksir ile Aşılması)
664
(3) Meşru Savunmada Sınırın Kast (Doğrudan veya Olası Kast) ile
(4) Meşru Savunmada Sınırın Kusursuz Olarak Aşılması
666
f) Meşru Savunma Halinde Üçüncü Kişilerin Zarar Görmesi
666
g) Meşru Savunma – Haksız Tahrik ilişkisi
666
h) Meşru Savunma ve Hata
667
3. Hakkın Kullanılması
668
a) Hakların Çatışması ve Neminem Laedere İlkesi
669
b) Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Bazı Önemli Hakkın Kullanılması
(1) Hekimlik Mesleğinin İcrası/Tıbbi Müdahale
670
(a) Hekimlik Mesleğini İcra Edecek Kişinin Yetkili Kişi Olması
(b) Hastanın Tıbbi Müdahalenin İçeriği ve Muhtemel
Sonuçları Bakımından Aydınlatılmış Olması Gerekir
(Hekimin Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğü)
674
(c) Hastanın Rızasının Bulunması/Aydınlatılmış veya
Bilgilendirilmiş Onam–Hastanın Hukuken Geçerli Rızası
(Hastanın Rızası 'Aydınlatılmış Onam')
677
(d) Tıbbi Müdahalenin Zorunluluğu (Endikasyon)
693
(e) Hekimlik Mesleğinin Mesleğin Gereklerine Uygun İcra
Edilmiş Olması/Hekimlik Mesleğinin (Tıbbi Müdahalenin)
Kanunda Öngörülen Usullere Uygun Bir şekilde İcra
Edilmiş Olunması Gerekir
693
(f) Tıbbi Müdahalenin Teşhis ve Tedavi Amacı ile Yapılmış
(2) Düşünce Açıklama Özgürlüğü ve Eleştiri Hakkı
694
(3) Bir İş, Meslek, Sanat veya Bilimin İcrası
696
(4) Ticari ve Sınaî Faaliyetlerin İcrası
696
(5) Haber Verme ve Haberleşme Hakkının İcrası/Gazetecilik
(6) İddia ve Savunma Hakkının Kullanılması
698
(7) Spor Faaliyetleri
699
(9) İhbar ve Şikâyet Hakkı
705
(10) Organ ve Doku Nakli
706
(1) Tipikliği Kaldıran Rıza
708
(2) Hukuka Aykırılığı Kaldıran Rıza
708
b) Rızanın Hukuki Esası
709
c) Rızanın Hukuka Uygunluk Nedeni Sayılabilmesi İçin Gereken
(1) Kişinin Üzerinde Mutlak Surette Tasarrufta Bulunabileceği
(a) Uluslararası Suçlar (TCK m. 76 – 80)
710
(b) Kişilere Karşı İşlenen Suçlar (TCK m. 80 – 169)
710
(c) Topluma Karşı Suçlar (TCK m. 170 –246)
717
(d) Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler (TCK m.
5. TCK’da Yer Almayan Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Yükümlülüklerin
a) Yükümlülüklerin Çatışmasının Gerçekleşebileceği Şekiller
725
b) Eşit Olmayan İki Değerin Korunması Aşamasında Yükümlülüklerin
İ. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması
727
1. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Kasten Aşılması
729
2. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Taksir İle Aşılması
729
3. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Korku, Panik Veya Heyecan ile
4. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Kusursuz Olarak Aşılması
734
5. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Hata İle Aşılması
734
A. Haksızlık ve Kusurluluk Kavramları Arasındaki İlişki
736
B. Kusurluluk ile Kusur Kavramları Arasındaki İlişki
738
C. Kusurluluğu Açıklayan Kuramlar
739
D. Kusurluluğun Kapsamı
740
E. Kusurluluk ile Kast ve Taksir Kavramları Arasındaki İlişki
741
F. Taksir ile Kusursuz Sorumluluk Kavramları Arasındaki İlişki
741
G. Kusurluluğun Unsurları
742
1. Kusur Yeteneğine Sahip Olmak
742
a) Kusur Yeteneğinin Aranacağı Zaman
744
b) Kusur Yeteneği ile Kusurluluğu Etkileyen Haller Arasındaki İlişki
745
2. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerden Birinin Bulunmaması
746
a) Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller
746
(a) 0 – 12 Yaş Arasında Olan Çocuklar
748
(b) 13 – 15 Yaş Arasında Olan Çocuklar
748
(c) 16 – 18 Yaş Arasında Olan Çocuklar
751
(d) Kusur Yeteneği Bulunmayan Çocuklara Uygulanacak
(e) Kusur Yeteneği Bulunan Yaş Sınıfında Olan Çocuklara
İlişkin TCK ve CMK’da Öngörülen Özel Düzenlemeler
754
(a) Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisi Bakımından
Kabul Gören Sistemler
756
bb) Psikolojik Sistem
757
(b) Akıl Hastalığının Kişinin Kusur Yeteneğine Etki Eden
4) Geçici (Arızi) Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde
(b) Alkol veya Uyuşturucu Madde Alma
767
H. Kusurluluğu Kaldıran Haller (Nedenler)
775
1. Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi/ Yetkili
a) Yetkili Amirin Emrini İfasının Uygulanma Koşulları
782
(1) Bir Emir Bulunmalıdır
782
(a) Emir Hukuka Uygundur
783
(i) Şekli Anlamda Hukuka Uygunluk
784
(ii) Maddi Anlamda Hukuka Uygunluk
785
(b) Emir Hukuka Aykırıdır
786
(c) Emrin Konusu Suçtur
792
(2) Emri Veren Emri Vermeye Yetkili Olmalıdır
800
(3) Emrin Yerine Getirilmesi Zorunlu Olmalıdır (Emir Bağlayıcı
a) Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği
807
(1) Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliğini Açıklayan Kuramlar
807
(a) Koruma İçgüdüsü Kuramı
807
(b) Manevi Cebir Kuramı
807
(c) Saiklerin Sosyalliği Kuramı
807
(e) Hakların Çatışması Kuramı
808
(2) Zorunluluk Halinin Sınıflandırılmasına İlişkin Kuramlar
808
(a) Zorunluluk Halinin Hukuka Uygunluk Sebebi Olduğu
(b) Zorunluluk Halinin Mazeret Sebebi (Kusurluluğu Kaldıran
Sebep/Kusurluluğa Etki Eden Sebep) Olduğu Kuramı
808
(c) Fark Gözetme Kuramı
809
(3) TCK Bakımından Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği:
814
(4) Zorunluluk Halinin Hukuka Uygunluk Sebebi İle Mazeret
Nedeni/Kusurluluğu Kaldıran/Kusurluluğa Etki Eden Sebep
Olması Arasındaki Farklar
817
b) Zorunluluk Halinin Koşulları
818
(1) Tehlikeye İlişkin Koşullar
818
(a) Bir Tehlike Bulunmalıdır
818
(b) Bu Tehlike Ağır ve Muhakkak Olmalıdır
823
(c) Tehlike Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır
824
(d) Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemiş Olunmalıdır
825
(2) Korunmaya İlişkin Koşullar
826
(a) Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkânının Bulunmaması
826
(b) Tehlike ile Korunmaya Yönelik Gerçekleştirilen Hareket
Arasında Nedensellik Bağının Bulunması
828
(c) Tehlike ile Korunmaya Yönelik Gerçekleştirilen Hareket
Arasında Orantı Bulunması
828
(d) Tehlikeye Karşı Koyma Yükümlülüğünün Bulunmaması
830
c) Zorunluluk Hali ile Meşru Savunmanın Karşılaştırılması
832
4. Korkutma veya Tehdit
843
b) Suçun Maddi Unsurlarında Hata: (Fiili/Maddi Hata/Unsur
(1) Suçun Konusunda Hata
854
(2) Şahısta Hata (Mağdurda Hata)
857
(3) Nedensellik Bağında Hata ve Sapma
862
c) Suçun Nitelikli Unsurlarında/Hallerinde Hata
868
(1) Cezayı Artıran Nitelikli Unsurlarda Hata
868
(2) Cezayı Azaltan Nitelikli Unsurlarda Hata
870
(a) Failin Şahsına Bağlı (Failin Şahsından Kaynaklanan)
(b) Fiilin İşlenişine Bağlı Nitelikli Haller
871
(c) Mağdurun Sıfatına Bağlı Nitelikli Haller
872
d) Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait
Koşulların Gerçekleştiği Hususunda Hata
872
(1) Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata
872
(2) Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerde Hata
877
e) Hukuki Hata (Haksızlık Bilincinde Hata, Yasaklık Hatası, Tipiklik
6. Kaza ve Tesadüf (Öngörülememe/Beklenememe)
887
7. Mücbir Sebep (Kaçınamama/Karşı Koyamama)
889
İ. Kusurluluğu Azaltan Haller
892
b) Haksız Tahrik Durumlarında Daha Az Ceza Verilmesinin Hukuki
Sebebi/Haksız Tahrik Kurumunun Hukuki Niteliği
893
(1) Öznel (Sübjektif) Görüş
893
(2) Nesnel (Objektif) Görüş
893
c) Haksız Tahrik Kurumunun Düzenlenişi Bakımından ETCK ile TCK
d) Haksız Tahrikin Koşulları
895
(1) Tahrik Oluşturan Bir Hareket Bulunmalıdır
895
(2) Hareket Haksız Olmalıdır
896
(3) Haksız Hareket Sonucunda Failde Sinirlenme, Acı Duyma,
Öfkelenme (Hiddet veya Şiddetli Elem) Meydana Gelmelidir
900
(4) Suç, Haksız Hareketin Doğurduğu Sinirlenme, Acı Duyma,
Öfkelenmenin Etkisiyle İşlenmelidir (Nedensellik Bağı)
901
(5) Karşı Hareket Mutlaka Haksız Hareketin Kaynağına Yönelmiş
e) Haksız Tahrik ile Bazı Ceza Hukuku Kurumları Arasındaki İlişki
909
(1) Haksız Tahrik ile Tasarlama Arasındaki İlişki
909
(2) Haksız Tahrik ile Taksirli Suç Arasındaki ilişki
909
(3) Haksız Tahrik ile Kan Gütme Saiki/Özel Kast Arasındaki İlişki
911
(4) Haksız Tahrik ile Meşru Savunma Arasındaki ilişki
912
(5) Haksız Tahrik ile Hata Arasındaki ilişki
913
(6) Haksız Tahrik ile Takdiri Hafifletici Nedenler Arasındaki İlişki
915
(7) Haksız Tahrik ile İştirak Arasındaki İlişki
915
XVIII. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ
916
A. Nitelikli Hallerin Sınıflandırılması
919
1. Cezayı Artıran ve Azaltan Nitelikli Haller
919
2. Şahsa, Fiile ve Suçun Konusuna Bağlı Nitelikli Haller
919
a) Şahsa Bağlı Nitelikli Haller
919
(1) Failin Sıfatı Bakımından Nitelikli Haller
919
(2) Mağdurun Sıfatı Bakımından Nitelikli Haller
920
(3) Fail ile Mağdur Arasındaki İlişki Bakımından Nitelikli Haller
920
(4) Failin Amaç ve Saiki Bakımından Nitelikli Haller
920
b) Fiile Bağlı Nitelikli Haller
920
(1) Fiilin İşleniş Şekline Göre Nitelikli Haller
920
(2) Fiilin İşlendiği Yer ve Zaman Bakımından Nitelikli Haller
924
c) Suçun Konusuna Bağlı Nitelikli Haller
924
XIX. SUÇUN UNSURLARI DIŞINDA KALAN HUSUSLARI
927
A. Nesnel (Objektif) Cezalandırılma Koşulları
927
C. Ceza Muhakemesi Koşulları
936
D. Şahsi Cezasızlık Sebepleri
938
1. TCK’daki Şahsi Cezasızlık Sebepleri
939
2. TCK’daki Cezada Şahsi İndirim Nedenleri
939
3. TCK’daki Hem Şahsi Cezasızlık Hem De Cezada Şahsi İndirim Nedenleri
939
E. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler/Cezayı Azaltan veya Kaldıran Şahsi Sebep
Olarak Etkin Pişmanlık
940
XX. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ
949
2. ETKC ile TCK’nın Karşılaştırılması
949
3. Teşebbüsün Cezalandırılma Sebebi
951
a) Öznel (Sübjektif) Görüş
951
b) Nesnel (Objektif) Görüş
951
4. Teşebbüsün Hukuki Niteliği
953
5. Teşebbüsün Koşulları/Unsurları
954
a) Suç İşleme Kastının Varlığı Bulunmalıdır
954
b) İşlenmek İstenen Suç Ancak Kasten İşlenebilen Bir Suç Olmalıdır
957
c) Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak
959
(1) Elverişli Hareketin Anlamı
959
(2) Doğrudan Doğruya İcraya Başlama
963
d) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun İcra Hareketinin
Tamamlanamaması veya Neticenin Gerçekleştirilememesi
970
(1) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun İcra Hareketinin
(2) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Neticenin
Gerçekleştirilememesi
973
a) Gönüllü Vazgeçmenin Hukuki Niteliği
978
b) Gönüllü Vazgeçmenin Cezalandırılmamasını Açıklayan Görüşler
978
c) Gönüllü Vazgeçmenin Uygulanma Aşamaları
980
d) Gönüllü Vazgeçmenin Tespiti
985
e) İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme ve Şeriklere
f) Gönüllü Vazgeçme ile Teşebbüs Arasındaki İlişki
993
7. Gönüllü Vazgeçme ve Etkin Pişmanlık
994
8. İşlenemez Suç/Elverişsiz Teşebbüs
995
a) İşlenemez Suçta Kişiye Ceza Verilmemesini Açıklayan Görüşler
995
9. Teşebbüs Bakımından Bazı Özel Durumlar
998
10. Teşebbüs Halinde Verilecek Cezanın Belirlenmesi
1004
B. İştirakın Hukuki Esası
1010
C. İştirakte Suç Sayısı
1011
1. Suç Birliği Görüşü
1011
2. Suç Ayrılığı Görüşü
1011
D. İştirakın Hukuki Niteliği
1011
1. İştirake İlişkin Hükümlerin Tipikliği Sınırlandırdığı Görüşü
1012
2. İştirake İlişkin Hükümlerin Cezai Sorumluluğun Alanını ve Tipikliği
E. İştirakte Suça Katılanların Cezai Sorumluluğu Konusunda Kabul Edilen
1. Eşitlik (Teklik) Sistemi
1013
3. Cezanın Faile Göre Belirlenmesi Sistemi
1015
F. İştirak Şekilleri/Türleri
1017
a) Müstakil (Tek Başına Faillik/Doğrudan Faillik)
1019
b) Müşterek Faillik/Birlikte Faillik
1019
(1) Müşterek Failliğin Unsurları
1020
(a) Suçun İşlenişi Üzerinde Müşterek Hâkimiyet
Kurma/Hareketin Birlikte İcra Edilmesi
1020
(b) Birlikte Suç İşleme Kararının Bulunması
1030
(2) Özgü Suçlarda Müşterek Faillik
1035
(3) İhmali Suçlarda Müşterek Faillik
1036
(4) Taksirli Suçlarda Müşterek Faillik
1037
(5) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Müşterek Faillik
1037
2. Şeriklik (Suç Ortaklığı/Suça İştirak Şekilleri)
1045
3. Suça İştirakın (Suç Ortaklığı/İştirak/Şerikliğin) Koşulları
1046
a) Birden Çok Failin Birden Çok Hareketinin Bulunması
1046
b) Her Bir Failin Suça Katılma (İştirak İradesi) Kastının Bulunması
1047
c) İşlenmek İstenen Ortak Suçun En Azından Teşebbüs Aşamasına
Varmış Olması (İcra Hareketlerine Başlanmış Olunması)
1057
d) İşlenen Suçun Bütün Şerikler İçin Aynı Olması
1058
e) Hareketlerin Nedensel Değerinin Bulunması
1065
4. Şeriklik Şekilleri
1066
(1) Yardım Etme Şekilleri
1084
5. Cezayı Artıran veya Azaltan Nedenlerin Şeriklere Yansıması (Sirayeti)
1087
a) Cezayı Artıran Nedenlerin Şeriklere Yansıması
1088
(1) Cezayı Artıran Şahsi Nedenler
1088
(2) Cezayı Artıran Fiili Nedenler
1092
b) Cezayı Azaltan Nedenlerin Şeriklere Yansıması
1092
c) Cezayı Kaldıran Nedenlerin Şeriklere Uygulanması
1093
6. Suça İştirakte Gönüllü Vazgeçme
1093
a) Müstakil Failin Gönüllü Vazgeçmesi
1094
b) Müşterek Faillerin Vazgeçmesi
1095
c) Azmettirenin Vazgeçmesi
1095
d) Yardım Edenin Vazgeçmesi
1096
XXII. SUÇLARIN İÇTİMAI
1099
2. Bileşik Suçun Oluşum Şekilleri
1106
a) Tam (Gerçek) Bileşik Suç
1106
b) Görünüşte (Şekli/Eksik) Bileşik Suç
1108
3. Bileşik Suçta Manevi Unsur
1111
4. Bileşik Suçta Zamanaşımı
1111
5. Bileşik Suçta İştirak
1111
6. Bileşik Suçta Uzlaşma ve Şikayet
1111
7. Bileşik Suçta Teşebbüs
1112
8. Bileşik Suçta Gönüllü Vazgeçme
1113
9. Bileşik Suçun Bölünmezliği İlkesi
1113
C. Zincirleme Suç (Müteselsil Suç)
1113
2. Zincirleme Suçun Hukuki Esasını/Niteliğini Açıklayan Görüşler
1114
a) Tek Suçun Varlığı Görüşü
1114
b) Çok Suçun Varlığı Görüşü
1115
3. Zincirleme Suçun Koşulları
1115
a) Suç İşleme Kararında Birlik
1116
b) Aynı Olan Birden Çok Suçun İşlenmesi
1120
c) Suçların Farklı Zamanlarda İşlenmesi
1134
d) Mağdurun Aynı Olması
1136
4. Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanamayacağı Durumlar
1145
5. Zincirleme Suçta Yaptırım
1146
1. Fikri İçtimanın Hukuki Esasını Açıklayan Görüşler
1152
a) Suç Tekliği Görüşü
1152
b) Suç Çokluğu Görüşü
1152
2. Fikri İçtimanın Koşulları
1153
a) Tek Fiilin Bulunması
1153
(1) Fiil Kelimesinden Hareketi Anlayan Görüş
1153
(2) Fiil Kelimesinden Neticeyi Anlayan Görüş
1160
(3) Tek Fiil kelimesinden Suç İşleme Kastının Tekliğini Anlayan
b) Birden Fazla Farklı Suçun İşlenmesi
1164
3. Fikri İçtimada Uygulanacak Cezanın Belirlenmesi
1176
4. Fikri İçtima İle İlgili Bazı Özel Durumlar
1177
e) Zamanaşımı, Af, Şikâyet, Uzlaşma, Dava ve Ceza İlişkisini Düşüren
f) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Fikri İçtima
1181
g) Kesintisiz suç – Ani suç ve Fikri İçtima
1183
h) Non Bis İn İdem İlkesi ve Fikri İçtima
1185
XXIII. GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA (KANUNLARIN İÇTİMAI/YASALARIN TEKLİĞİ)
1186
A. Normların Görünüşte İçtimaı Şekilleri ve Bu Durumlarda Tek Bir Normun
Uygulanmasının Gerekçeleri
1187
1. Özel Norm – Genel Norm İlişkisi
1187
2. Asli Norm – Tali (İkincil) Norm İlişkisi/Asli Normun Önceliği – Yardımcı
Normun Sonralığı İlkesi
1190
3. Tüketen Norm – Tüketilen Norm İlişkisi
1193
4. Normlardan Birinin Seçilmesi İlkesi
1194
CEZA HUKUKUNDA YAPTIRIM VE TÜRLERİ
XXIV. YAPTIRIM KURAMI
1203
B. TCK’da Öngörülen Yaptırım Şekilleri
1203
aa) Cezanın Ödetme/Kefaret Amacı
1204
bb) Cezanın Adalet Amacı
1204
(3) Karma/Uzlaştırıcı/Birleştirici Görüş
1207
2. Cezanın Özellikleri/Nitelikleri
1207
(1) Müebbet Hapis Cezası
1209
(2) Süreli Hapis Cezası
1209
b) Süreli Hapis Cezalarına İlişkin Öngörülen Seçenek İmkânlar
1210
(1) Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
1210
ii) Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımların
iii) TCK m. 50/1’de Öngörülen Seçenek Yaptırımlar
1215
iv) Suç Tanımında Hapis Cezası ile Adlî Para Cezasının
Seçenek Olarak Öngörüldüğü Hâllerde, Hapis Cezasına
Hükmedilmişse; Bu Ceza Artık Adlî Para Cezasına
Çevrilmez. (TCK m. 50/2)
1223
v) Daha Önce Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmak
Koşuluyla, Mahkûm Olunan Otuz Gün ve Daha Az Süreli
Hapis Cezası İle Fiili İşlediği Tarihte Onsekiz Yaşını
Doldurmamış veya Altmışbeş Yaşını Bitirmiş Bulunanların
Mahkûm Edildiği Bir Yıl veya Daha Az Süreli Hapis Cezası,
Birinci Fıkrada Yazılı Seçenek Yaptırımlardan Birine
Çevrilir. (TCK m. 50/3).
1224
vi) Taksirli Suçlardan Dolayı Hükmolunan Hapis Cezası Uzun
Süreli De Olsa; Bu Ceza, Diğer Koşulların Varlığı Hâlinde,
Birinci Fıkranın (a) Bendine Göre Adlî Para Cezasına
Çevrilebilir. Ancak, Bu Hüküm, Bilinçli Taksir Hâlinde
Uygulanmaz. (TCK m. 50/4)
1226
vii) Uygulamada Asıl Mahkûmiyet, Bu Madde Hükümlerine
Göre Çevrilen Adlî Para Cezası veya Tedbirdir. (TCK m.
ix) Hükmedilen Seçenek Tedbirin Hükümlünün Elinde
Olmayan Nedenlerle Yerine Getirilememesi Durumunda,
Hükmü Veren infaz hâkimliğince (14/4/2020 tarihli ve
7242 sayılı Kanun) Tedbir Değiştirilir. (TCK m. 50/7)
1230
(2) Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi
1233
(b) Ertelemenin Hukuki Niteliği
1234
(c) Erteleme Kurumunun Leh ve Aleyhinde İleri Sürülen
aa) Lehte İleri Sürülen Görüşler
1234
bb) Aleyhte İleri Sürülen Görüşler
1235
(d) Ertelemenin Koşulları
1235
(f) Denetim Süresi (TCK m. 51/3).
1254
(g) Erteleme Süresi İçinde Mahkûmun Yükümlülükleri
1256
(h) Denetim Süresi İçinde Hükümlünün Yükümlülüklerini
(i) Denetim Süresinin İyi Halli Geçirilmesi, Kasıtlı Bir Suç
İşlenmemesi veya Yükümlülüklere Uyulması
1261
(3) Hapis Cezasının Sakıncalarını Giderme Amacıyla Kabul Edilen
(b) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
1262
(c) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
1262
(1) Adli Para Cezasının Belirlenmesi Bakımından Kabul Edilen
(b) Gün Para Cezası Sistemi
1266
(c) TCK m. 52’de Öngörülen Adli Para Cezası Sistemi
1267
i) Gün Para Cezasının Belirlenmesi
1267
ii) Belirlenen Adli Para Cezasının Uygulanması
1271
iii) Belirlenen Adli Para Cezasının Yerine Getirilmemesi
1271
iv) Adli Para Cezasında Erteleme ve Zamanaşımı
1275
4. Güvenlik Tedbirleri
1275
b) Güvenlik Tedbirinin Uygulanabilmesi İçin Gerekli Olan Koşullar
1278
c) Güvenlik Tedbirinin Hukuki Niteliği
1279
d) Güvenlik Tedbirinin Amacı
1280
e) Güvenlik Tedbiri ile Ceza Yaptırımı Arasındaki Farklar
1280
f) Güvenlik Tedbiri ile Ceza Yaptırımı Arasındaki Ortak Noktalar
1281
g) TCK’da Öngörülen Güvenlik Tedbiri Türleri
1282
(1) Belli Haklardan Yoksun Bırakılma (TCK m. 53)
1282
(a) Belirli Haklardan Yoksun Bırakılma Güvenlik Tedbirinin
(b) Belirli Haklardan Yoksun Bırakılma Güvenlik Tedbirinin
(c) Hak Yoksunluğunun İnfaz Süresinden Sonra Belirli Bir
Süre Devam Edeceği Durum
1287
(d) TCK m. 53/1’de Yer Alan Hak Yoksunlukları
1290
(e) TCK m. 53/6’da Yer Alan Hak Yoksunlukları
1305
(b) Müsaderenin Hukuki Niteliği
1308
(c) Müsadere Türleri
1311
(3) Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
1332
(4) Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
1332
(5) Alkol veya Uyuşturucu Bağımlısı Kişiler Hakkında
Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri
1333
(6) Sınır Dışı Etme Güvenlik Tedbiri
1333
(7) Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri
1333
(a) TCK m. 60’ta Yer Alan Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanma
(b) Hâkim veya Mahkemenin Takdir Yetkisi/Orantılılık İlkesi
1337
(c) Uygulanacak Tedbirler
1338
XXV. SUÇ İŞLEMEDE TEKERRÜR
1340
B. Tekerrürün Hukuki Niteliği
1340
D. Tekerrüre İlişkin Hükümlerin Uygulanma Koşulları
1343
E. Tekerrür Yasakları
1353
F. Tekerrürün Sonuçları
1354
CEZANIN BELİRLENMESİ VE MAHSUP
XXVI. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
1359
B. Temel Cezanın Belirlenmesi ve Bu Belirleme Yapılırken Esas Alınan
C. Suçun Olası Kast veya Bilinçli Taksirle İşlenmesi
1375
D. Mükerrer (Çifte) Değerlendirme Yasağı
1375
E. Suçun Nitelikli Unsurlarının Cezanın Belirlenmesinde Uygulanması
1377
1. Cezayı Artıran Nitelikli Haller
1381
2. Cezayı Azaltan Nitelikli Haller
1381
F. Sonuç Cezanın Belirlenmesi ve Bu Belirlemede Uyulacak Usuller
1382
4. Yaş Küçüklükleri ile Akıl Hastalıkları
1383
5. Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler
1384
6. Takdiri İndirim Nedenleri (TCK m. 62)
1384
a) TCK’da Öngörülen Takdir İndirim Nedenleri
1384
b) TCK m. 62/2’de Öngörülen Takdiri İndirim Nedenleri
1387
G. Cezanın hesaplanması
1394
1. Hapis Cezasının Hesaplanması
1394
2. Adli Para Cezasının Hesaplanması
1394
3. Cezaların İçtimaı
1396
H. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırının Aşılmaması
1397
1. Mahsubun Hukuki Esası
1399
2. Mahsubun Uygulanma Koşulları
1399
a) Kişi Yargılanmakta Olduğu Suçtan Mahkûm Olmalıdır
1399
b) Kişi Yargılanmakta Olduğu Suçtan Dolayı Hüküm Kesinleşmeden
Önce Hürriyetinden Yoksun Kalmış Olmalıdır
1401
c) Mahsup İçin Hükümlünün Talebi Gerekmemektedir
1403
d) Mahsup Kararını Yargılamayı Yapan Mahkeme Vermelidir
1403
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ SONA ERDİREN NEDENLER
XXVIII. SANIĞIN ÖLÜMÜ
1407
XXIX. HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ
1409
B. Ceza Hukukunda Zamanaşımının Leh ve Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler
1418
1. Ceza Hukukunda Zamanaşımı Lehinde İleri Sürülen Görüşler
1418
a) Manevi Yönden Acı Çekme Görüşü
1418
b) Suç İşleyen ve Kaçak Durumda Olan Kişinin Uslanmış Olduğu
c) Kamuoyunun İlgisinin Azalması ve Suçun Delillerinin Kaybolması
Görüşü/Sosyal Fayda Görüşü
1419
d) Cezanın Önleme İşlevinin Ortadan Kalkması Görüşü
1419
e) Soruşturmanın Terki ve Failin Cezalandırılmama Hakkını
f) Failin Manevi Dünyasının Değiştiği Görüşü
1419
2. Ceza Hukukunda Zamanaşımı Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler
1419
a) Beccaria’nın Görüşü
1420
b) Bentham’ın Görüşü
1420
C. Zamanaşımının Hukuki Niteliği
1421
1. Zamanaşımını Ceza Muhakemesi Kurumu Olarak Kabul Eden Görüş
1421
2. Zamanaşımını Ceza Hukuku Kurumu Olarak Kabul Eden Görüş
1421
3. Zamanaşımını Karma Nitelikte Bir Kurum Olarak Kabul Eden Görüş
1421
1. Dava Zamanaşımı ile Benzerlik Gösteren Kurumlar
1422
2. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
1423
3. Dava Zamanaşımına Tabi Olan Suçlar
1424
a) Dava Zamanaşımının Kabul Edildiği Suçlarda Süre
1424
(1) Yaş Küçüklüğü İçinde Olanlar Bakımından Dava Zamanaşımı
b) Dava Zamanaşımına Tabi Olan Suçlar Bakımından ETCK İle
TCK’nın Karşılaştırılması
1424
c) Dava Zamanaşımı Sürelerinin Özel Hukuktaki Etkisi
1425
d) Dava Zamanaşımının Süresinin Belirlenmesinde Esas Alınacak Ceza
1425
1) Seçimlik Cezayı Gerektiren Suçlarda Dava Zamanaşımının
e) Dava Zamanaşımında Sürenin İşlemeye Başladığı Anın Tespiti
1428
(2) Bazı Suç Türleri, Suçun Özel Görünüş Şekilleri ve Mağdurun
(b) Teşebbüs Halinde Kalan Suç
1430
(e) Çocuklara Karşı İşlenen Suç
1430
(f) İştirak Halinde İşlenen Suç
1430
(g) Objektif Cezalandırma Koşulunun Arandığı Suç
1431
f) Dava Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi
1432
(1) Dava Zamanaşımının Durması
1432
(c) Bekletici Meselenin Çözümü
1435
(2) Dava Zamanaşımının Kesilmesi
1438
(a) Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda
İfadesinin Alınması veya Sorguya Çekilmesi
1439
(b) Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında Tutuklama
(c) Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi
1442
(d) Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında Da Olsa, Mahkûmiyet
(e) Dava Zamanaşımının Kesilmesi Üzerine Dava
Zamanaşımının Uzaması
1445
1. Ceza Zamanaşımında Öngörülen Süreler
1455
2. Ceza Zamanaşımında Sürenin Başlama Anı
1456
3. Ceza Zamanaşımının Durması
1457
4. Ceza Zamanaşımının Kesilmesinin Etkisi
1459
5. Ceza Zamanaşımının Sonuçları
1459
6. Ceza Zamanaşımının Hak Yoksunluklarına (Güvenlik Tedbirlerine)
7. Müsaderede Zamanaşımı
1460
8. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması
1460
B. Şikâyet Kurumunun Hukuki Niteliği
1461
C. Şikâyetin Koşulları
1462
1. Şikâyete Tabi Bir Suçun İşlenmiş Olması Gerekir
1462
2. Şikâyet Hakkına Sahip Olan Kişi veya Kişilerin Şikâyet Hakkını
3. Şikâyet Hakkının Kanunda Öngörülen Süre İçinde Yapılmış Olması
4. Şikâyetin İlgili Mercilere Yapılması Gerekir
1466
5. Şikâyetin Yazılı veya Sözlü Olarak Yapılması Gerekir
1466
D. Şikâyet İle İlgili Bazı Özel Durumlar
1467
1. Şikâyet Hakkının Kullanılmasından Feragat (Vazgeçme)
1467
2. Yapılan Şikâyetin Geri Alınması
1470
3. Şikâyette Sirayet
1474
a) Şikâyetin Yapılmasında ve Geri Alınmasında Sirayette Mutlak ve
Nisbi Şikayete Tabi Suç Ayrımı
1474
b) Şikâyetin Geri Alınmasında Sirayet
1475
A. Tanımı ve Hukuki Niteliği
1477
1. Önödeme Kapsamına Giren Bir Suç İşlenmiş Olmalıdır
1478
a) Sadece Adli Para Cezası Öngörülmüş Olabilir
1478
b) Hapis Cezası ile Adli Para Cezası Seçimlik Olarak Öngörülmüş
c) Hapis Cezası ile Adli Para Cezası Birlikte Öngörülmüş Olabilir
1479
2. Belli Bir Miktar Paranın Devlet Hazinesine Ödenmesi
1479
a) Ödenmesi Gereken Miktar Adli Para Cezasıdır
1479
b) Ödenmesi Gereken Hapis Cezasıdır
1480
c) Ödenmesi Gereken Hapis ve Adli Para Cezasıdır
1480
3. Önödeme Usulü ve Sonuçları
1480
a) Soruşturma Evresi Bakımından
1480
b) Kovuşturma Evresi Bakımından
1481
4. Önödeme Kabul Edilmeyen Suçlar/Önödeme Yasağı
1481
5. Önödemede Süreye Bağlı Ceza Artırım Durumu
1481
6. Önödemenin Sonuçları
1482
7. Önödemenin Etkileri
1482