Miras Hukukunda Külli Halefiyet İlkesi Doç. Dr. Selin Sert Sütçü  - Kitap

Miras Hukukunda Külli Halefiyet İlkesi

1. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
294
Barkod:
9786253813833
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu eser, yoğun bir araştırma ve analiz sürecinin ürünü olarak, okuyucuların değerlendirmesine sunulmuştur. Miras hukukunun temel kavramlarından biri, miras bırakanın ölümü ya da ölüm gibi hukuken ölümle eşdeğer sayılan durumların gerçekleşmesiyle birlikte, mirasın mirasçılara külli halefiyet ilkesi uyarınca bir bütün olarak—alacaklar, haklar ve borçlar dâhil olmak üzere—intikal etmesidir. Çalışma kapsamında, mirasın intikali için öngörülen temel ilkeler ayrıntılı biçimde ele alınmış; ayrıca hangi değerlerin miras yoluyla geçebileceği, hangilerinin ise intikale tabi olmayacağı hususları incelenmiştir.
Miras hukukunda büyük önem taşıyan külli halefiyet ilkesinin sonuçları da kapsamlı şekilde değerlendirilmiştir. Zira söz konusu ilkenin etkileri yalnızca mirasçıları değil, aynı zamanda miras bırakanın alacaklılarını, mirasçıların alacaklılarını ve vasiyet alacaklılarını da doğrudan ilgilendirmektedir.
Bu bağlamda hazırlanan çalışmanın, miras hukukuna ilgi duyan araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlaması amaçlanmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Miras Olarak İntikal Edebilecek Değerler
.
Miras Olarak İntikal Edemeyecek Değerler
.
İntikalin Karşılaştırmalı Hukuk Bakımından Değerlendirilmesi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Ön Söz 
5
Kısaltmalar 
13
Birinci Bölüm
KÜLLİ HALEFİYET İLKESİNİN TANIMI,
MEVZUATTA DÜZENLENİŞİ, KÜLLİ HALEFLER
I. MİRAS HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER, KÜLLİ HALEFİYET İLKESİNİN TANIMI, MEVZUATTA DÜZENLENİŞİ VE HÜKÜMLERİ 
17
A. Genel Olarak 
17
B. Miras Hukukunda Hâkim Olan İlkeler 
18
1. Tek Miras İlkesi 
18
2. Yasal Mirasçılık İlkesi 
18
3. Mirasçıların Terekeye Elbirliği Yoluyla Sahip Olması (Miras Ortaklığı İlkesi) 
18
4. Mirasçıların Miras Bırakanın Borçlarından Şahsen (Sınırsız) ve Müteselsil Olarak Sorumlu Olmaları İlkesi 
19
5. Külli Halefiyet İlkesi 
20
C. Halefiyetin Tanımı ve Türleri 
21
1. Halefiyetin Tanımı 
21
2. Halefiyetin Türleri 
22
a. Akdi Halefiyet– Kanuni Halefiyet 
23
b. Dar Anlamda Halefiyet– Geniş Anlamda Halefiyet 
23
c. Naklen Halefiyet– Kurucu Halefiyet 
24
d. Külli Halefiyet– Cüzi Halefiyet– Özel Halefiyet 
24
D. Külli Halefiyet İlkesi (Universalsukzession/Gesamtnachfolge) 
28
1. Tanımı 
28
2. Unsurları 
29
a. Miras Bırakanın Ölümüyle Gerçekleşmesi 
29
b. Mirasın Bir Bütün Halinde Geçmesi 
30
c. Mirasın Kendiliğinden Geçmesi 
31
d. Mirasçıların Tereke Borçlarından Dolayı Müteselsilen ve Bütün Malvarlığıyla Sorumlu Olması 
32
e. Birden Çok Mirasçının Miras Ortaklığı Oluşturması 
34
E. Külli Halefiyet İlkesinin Mevzuatta Düzenlenişi 
36
1. Roma Miras Hukukunda Külli Halefiyet 
37
2. Alman Hukukunda Külli Halefiyet 
39
3. İsviçre Hukukunda Külli Halefiyet 
42
4. Avusturya Hukukunda Külli Halefiyet 
45
5. İtalyan Hukukunda Külli Halefiyet 
45
6. İngiliz Hukukunda Külli Halefiyet 
46
7. Türk Hukukunda Külli Halefiyet 
47
a. Cumhuriyetin İlanından Önceki Dönem 
47
b. Cumhuriyetin İlanından Sonraki Dönem 
48
c. 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi Dönemi 
48
d. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu Dönemi 
49
F. Külli Halefiyet İlkesinin Gerçekleşme Anı: Külli İntikal ve İntikal Anının Belirlenmesi 
51
1. Ölüm Halinde 
51
2. Gaiplik Halinde 
54
3. Ölüm Karinesi Halinde 
56
G. Külli Halef Olabilecek Kişiler 
58
1. Yasal Mirasçılar 
58
a. Kan Hısımlığına Dayanan Yasal Mirasçılar 
58
aa. Birinci Derecedeki Mirasçılar 
59
bb. İkinci Derecedeki Mirasçılar 
60
cc. Üçüncü Derecedeki Mirasçılar 
60
b. Sağ Kalan Eşin Mirasçılığı 
60
c. Mahkeme Kararına Göre Yasal Mirasçılar 
61
d. Devletin Mirasçılığı 
62
e. Ceninin Mirasçılığı 
62
2. Atanmış Mirasçılar 
64
İkinci Bölüm:
KÜLLİ HALEFİYET İLKESİ GEREĞİNCE
KÜLLİ HALEFLERE İNTİKAL EDECEK DEĞERLER
I. KÜLLİ OLARAK İNTİKAL EDEBİLECEK DEĞERLERİN TESPİTİ 
67
A. İntikal Edebilecek Değerler 
67
1. Genel Olarak 
67
2. İntikal Edebilecek Değerlerin Tespiti 
68
3. Malvarlığı ve Tereke Kavramı 
68
a. Malvarlığı Kavramı 
68
b. Tereke Kavramı 
69
c. Tereke ile Malvarlığı Kavramının Aynı Olup Olmadığı Sorunu 
70
4. Medeni Kanun Kapsamında İntikal Edebilecek Değerler 
71
a. Üyelik ve Ortaklık Hakları 
71
aa. Dernekler 
71
bb. Vakıflar 
72
b. Dijital Miras 
73
c. Bakım Taleplerine Bağlı Alacaklar 
79
d. Eşya Hukuku Alanında İntikal Edebilecek Değerler 
84
aa. Mülkiyet Hakkı 
84
aaa. Taşınmaz Mülkiyeti 
85
bbb. Taşınır Mülkiyeti 
86
bb. Zilyetlik 
87
aaa. Zilyetliğin Mirasçılara İntikalinin Şartları 
88
bbb. Zilyetliğin Miras Yoluyla Kazanılmasının Sonuçları 
89
e. Miras Hukukundaki İlişkilerin Mirasçılara İntikali 
90
5. Borçlar Hukuku Alanında İntikal Edebilecek Değerler 
90
a. Sözleşmeden Kaynaklanan İlişkiler 
90
b. Sözleşme Kurulmadan Taraflardan Birisinin Ölümünden Kaynaklanan İlişkiler 
91
c. İş Görme Borcu Doğuran Sözleşmelerden Kaynaklanan İlişkiler 
92
aa. Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan İlişkiler 
92
aaa. İşverenin Ölümü 
92
bbb. İşçinin Ölümü 
93
bb. Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan İlişkiler 
97
aaa. İş Sahibinin Ölümü 
97
bbb. Yüklenicinin Ölümü 
98
cc. Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan İlişkiler 
99
aaa. Vekalet Verenin Ölümü 
100
bbb. Vekilin Ölümü 
101
dd. Tellallık Sözleşmesinde Kaynaklanan İlişkiler 
103
d. Kullandırma ve Yararlanma Hakkı Veren Sözleşmeler 
104
aa. Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan İlişkiler 
104
aaa. Kiracının Ölümü 
104
bbb. Kiraya Verenin Ölümü 
106
bb. Ödünç Sözleşmeleri 
107
e. Mülkiyeti Devir Borcu Doğuran Sözleşmelerden Kaynaklanan İlişkiler 
107
aa. Satış Sözleşmeleri 
107
bb. Bağışlama Sözleşmeleri 
110
f. Teminat Borcu Doğuran Sözleşmelerden Kaynaklanan İlişkiler 
111
aa. Kefalet Sözleşmesi 
111
bb. Rehin Sözleşmesi 
113
g. Borçlar 
114
h. Alacak Hakkı 
115
ı. Haksız Fiil ve Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklanan İlişkiler 
115
i. Yenilik Doğuran Haklar ve Benzerleri 
117
j. Üyelik ve Ortaklık Hakları 
121
k. Tazminat Talepleri 
121
aa. Maddi Tazminat Talebi 
122
bb. Manevi Tazminat Talebi 
123
cc. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 
126
6. Ticaret Kanunu Kapsamında İntikal Edebilecek Değerler 
129
a. Üyelik ve Ortaklık Hakları 
129
aa. Kollektif Şirket 
130
bb. Komandit Şirket 
131
cc. Anonim Şirket 
132
dd. Limitet Şirket 
134
ee. Kooperatif 
135
b. Ticari Sözleşmelerden ve Ticari İşletmeyle Esnaf İşletmesinden Kaynaklanan İlişkiler 
136
aa. Sigorta Sözleşmelerinden Kaynaklanan İlişkiler 
136
bb. Ticari İşletme ve Esnaf İşletmesi 
141
7. Rekabet Hukukundan Kaynaklı Korunma Hakları 
142
8. Fikri Haklar ve Bu Haklardan Doğan Talepler 
145
9. Sınai Mülkiyet Hakları ve Bu Haklardan Doğan Talepler 
150
10. Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan İlişkiler 
153
11. Tüketici Hukukundan Kaynaklanan Talepler 
157
12. Bilgi Edinmeye İlişkin Talepler 
161
13. Kat Mülkiyetine İlişkin Talepler 
162
14. Miras Bırakanın Ölümünden Sonra Ortaya Çıkan Hukuki İlişkiler 
163
Üçüncü Bölüm:
KÜLLİ HALEFİYET İLKESİ GEREĞİNCE
KÜLLİ HALEFLERE İNTİKAL EDEMEYECEK DEĞERLER
I. İNTİKAL EDEMEYECEK DEĞERLERİN TESPİTİ 
165
A. Genel Olarak 
165
B. Miras Bırakanın Cesedi ve Organları 
165
1. Miras Bırakanın Cesedi 
165
2. Miras Bırakanın Organları 
168
C. Şahsi Edim Borcu İçeren Sözleşmeler 
170
D. Kişilik Hakları 
174
E. Aile Hukukundan Kaynaklı Hukuki Statüler 
185
F. Miras Bırakanın Kamu Hukukundan Kaynaklı Hak ve Hukuki İlişkileri 
190
G. Sınırlı Ayni Haklar 
191
II. İNTİKALİNİN ÖZEL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKEN DEĞERLER 
193
A. Genel Olarak 
193
B. İntikalin Özellik Arz Ettiği Durumlar 
193
1. Değerinde Önemli Azalma Meydana Gelmeden Bölünmeyen Mal 
193
2. Bütünlük Oluşturan Eşya 
194
3. Aile Belgeleri ile Özel Anı Değeri Olan Eşya 
195
4. Aile Konutu ve Ev Eşyası 
196
5. Tarımsal Arazilere İlişkin Düzenlemeler 
197
Dördüncü Bölüm:
KÜLLİ HALEFİYET İLKESİNİN SONUÇLARI
I. KÜLLİ HALEFİYET İLKESİNİN SONUÇLARININ BELİRLENMESİ 
201
A. Genel Olarak 
201
B. Külli Halefiyet İlkesinin Sonuçları 
201
1. Terekenin Sahipsiz Kalmaması 
201
2. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 
203
3. Borç İlişkisinde Taraf Değişiklikleri 
204
C. Külli Halefler Bakımından Sonuçlar 
205
1. Genel Olarak 
205
2. Külli Halefiyet İlkesinin Faydaları 
205
a. Terekenin Korunması Amacına Hizmet Etmesi 
205
b. Miras Bırakanın Mirasçılarının Tespit Edilmesi Amacına Hizmet Etmesi 
206
c. Miras Ortaklığının Devam Etmesi 
208
d. Miras Bırakanın Hukuki Statüsünün Devamının Sağlanması 
209
e. Terekenin Bir Bütün Halinde Mirasçılara İntikal Etmesi 
210
f. Emredici Hukuk Kuralı Olması 
210
3. Külli Halefiyet İlkesinin Zararları 
210
4. Külli Halefiyet İlkesinin Zararlarını Hafifletecek veya Ortadan Kaldıracak Düzenlemeler 
212
a. Mirasın Reddedilmesi 
212
aa. Mirasın Mirasçının İrade Beyanıyla Reddi 
214
bb. Mirasın Hükmen Reddi 
217
b. Resmi Defter Tutulması Talebi ve Deftere Göre Mirasın Kabulü 
219
c. Mirasın Resmi Tasfiyesi 
221
d. Mirastan Feragat Sözleşmesinin Külli Halefiyet İlkesinin Sakıncalarını Giderecek Bir Mekanizma Olup Olmayacağının Değerlendirilmesi 
222
5. Külli Haleflerin Hakları ve Yükümlülükleri 
224
a. Külli Haleflerin Hakları 
225
aa. Kullanma ve Yararlanma Hakkı 
225
bb. Tereke ile İlgili Uyuşmazlıklarda Taraf Ehliyetine Sahip Olma Hakkı 
226
aaa. İptal Davası Açma Hakkı 
227
bbb. Miras Sebebiyle İstihkak Davası Açma Hakkı 
229
ccc. Tenkis Davası 
231
ddd. Mirasçılıktan Çıkarma ve Çıkarmaya İtiraz 
234
eee. Muris Muvazaası Davası 
235
cc. Denkleştirme Talep Edilmesi Hakkı 
236
dd. Paylaştırma Talep Etme Hakkı 
238
ee. Borçlandırıcı ve Tasarruf İşlemlerini Yapma Hakkı 
241
b. Külli Haleflerin Yükümlülükleri 
241
c. Terekeden Kaynaklanan Masrafların Ödenmesi 
242
d. Miras Bırakanın Vergi Borçlarından Dolayı Sorumluluk 
243
e. Mal Vasiyetinin İfası Yükümlülüğü 
248
D. Miras Bırakanın Alacaklıları ve Mirasçıların Alacaklıları Bakımından Külli Halefiyet İlkesinin Sonuçları 
249
1. Miras Bırakanın Alacaklıları Bakımından Külli Halefiyet İlkesinin Sonuçları 
249
a. Alacaklıların Resmi Tasfiye Talep Etmesi 
250
b. Mirasın Reddedilmesi Halinde Miras Bırakanın Alacaklılarının Korunması 
251
c. Mirasçıların Mirastan Feragat Etmesi Halinde Mirasçıların Miras Bırakanın Alacaklılarına Karşı Sorumluluğu 
252
d. Terekenin Defterinin Tutulmasının Talep Edilmesi 
253
2. Mirasçıların Alacaklıları Bakımından Külli Halefiyet İlkesinin Sonuçları 
254
a. Mirasçıların Alacaklılarının Tenkis Davası Açma Hakkı 
254
aa. Tenkis Davasının Şartları Mevcut Olması 
255
bb. Saklı Paylı Mirasçıya ya da Mirasçılara Karşı Borç Ödemekten Aciz Belgesi Alınmış Olması 
255
cc. Saklı Paylı Mirasçının ya da Mirasçıların Tenkis Davası Açmamış Olması 
255
dd. Saklı Paylı Mirasçı ya da Mirasçılara Karşı Tenkis Davasını Açması İçin İhtar Yapılması 
256
e. Mirasçıların Alacaklılarının Mirasçının Mirasçılıktan Çıkarılmasına İtiraz Etmesi 
256
f. Mirasçının Yerine Miras Paylaşımına Katılacak Kayyım Atanmasının Talep Edilmesi 
258
g. Miras Bırakanın Yaptığı Ölüme Bağlı Tasarrufun Yokluk veya Butlanla Sakat Olmasına Yol Açabilecek Bir Durumun Varlığı 
259
3. Vasiyet Alacaklıları Bakımından Külli Halefiyet İlkesinin Sonuçları 
259
II. MİRAS BIRAKANIN GAİP OLMASI HALİNDE KÜLLİ HALEFİYET İLKESİNİN SONUÇLARI 
264
A. Gaiplik Kararının Alınması 
264
B. Hakkında Gaiplik Kararı Alınan Kişinin Malvarlığının Mirasçılara Geçmesi 
265
C. Hakkında Henüz Gaiplik Kararı Alınmamış Gaip Olan Kişinin Mirasçı Olması 
266
D. Gaibin Hem Miras Bırakan Hem Mirasçı Olması Hali 
267
E. Hazinenin Talebiyle Gaiplik Kararı Alınması 
267
Kaynakça 
269
Kavram Dizini 
291