HUKUK SİSTEMİ İÇİNDE MİRAS HUKUKU, MİRAS HUKUKUNUN İLKE VE ÖZELLİKLERİ
§ 1. HUKUK SİSTEMİ İÇİNDE MİRAS HUKUKU
19
I. MİRAS VE MİRAS HUKUKU KAVRAMLARI
19
II. MİRAS HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ KÖKLERİ
19
A. MİRAS HUKUKUNUN SOSYO–EKONOMİK ARKA PLANI
19
B. TÜRK MİRAS HUKUKUNUN TARİHİ ARKA PLANI
20
2. İslam Dinini Kabulden Önce Türk Miras Hukuku
21
4. Modern Türk Miras Hukukunun Gelişim Seyri
27
C. MİRAS HUKUKUNUN HUKUKUN DİĞER DALLARI İLE OLAN İLİŞKİSİ
31
§ 2. TÜRK MİRAS HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ
34
I. MİRAS HUKUKUNDA İRADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLI OLUŞU
34
II. MİRAS HUKUKU HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI İÇİN ÖLÜMÜN GEREKLİLİĞİ
35
III. MİRAS HUKUKUNUN ÖZEL HUKUKUN ÇATI KURUMU OLMASI
35
IV. MİRAS HUKUKUNUN SÜREKLİ REFORM İHTİYACI
36
V. MİRAS HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER
39
MİRAS BIRAKAN AÇISINDAN MİRAS HUKUKU
§ 1. KİMLER MİRAS BIRAKABİLİR
43
§ 2. NELER MİRAS BIRAKILABİLİR
44
I. TEREKE, MİRAS VE MALVARLIĞI KAVRAMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ . 44
II. DEVİR, TEMELLÜK VE İNTİKALE ELVERİŞLİ HUKUKİ DEĞER VE İLİŞKİLER
44
B. KATILMA ALACAĞININ İNTİKALİ
49
C. MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN İNTİKALİ
50
D. E–POSTA VE SOSYAL MEDYA HESAPLARINA ERİŞİM HAKKI ÖZELLİKLE KRİPTO PARALARIN İNTİKALİ (DİJİTAL MİRAS)
51
§ 3. MİRAS BIRAKANIN ÖLÜMÜNDEN SONRA MALVARLIĞININ AKIBETİNİ BELİRLEMESİ
53
I. MİRAS BIRAKANIN MALVARLIĞININ AKIBETİNİ SAĞLAR ARASI İŞLEMLERLE ÖLÜMÜNDEN SONRA ETKİLİ OLACAK ŞEKİLDE BELİRLEMESİ
55
II. MİRAS BIRAKANIN MALVARLIĞININ AKIBETİNİ ve SON ARZULARINI ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA BELİRLEMESİ
62
A. ÖLÜME BAĞLI TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜ
62
B. ÖLÜME BAĞLI TASARRUF EHLİYETİ
64
III. MİRAS BIRAKANIN ÖLÜMÜNDEN SONRA MALVARLIĞININ AKIBETİNİ BELİRLEMEDE ve SON ARZULARINI AÇIKLAMADA KULLANDIĞI ARAÇLAR: ŞEKLİ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR
66
2. El Yazılı Vasiyetname
68
4. Sözlü Vasiyet ve Yazılı Hale Getirilmesi
75
2. Miras Sözleşmelerine İlişkin Ayrımlar ve Miras Sözleşmelerinin Çeşitleri 77
3. Miras Sözleşmelerinin Şekli
79
IV. MİRAS BIRAKANIN MADDİ BAKIMDAN MALVARLIĞININ AKIBETİNİ DÜZENLEMESİ VE SON ARZULARI: MADDİ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR
80
A. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN SAĞLARARASI HUKUKİ İŞLEMLERDEN AYIRT EDİLMESİ
82
2. Özellik Arz Eden Bazı Hukuki İşlemler
86
a. Eşlerin Katılma Alacağını Ölümleri Halinde Diğer Eşe Özgülemeleri
86
b. Yerine Getirilmesi Bağışlayanın Ölümüne Bağlı Bağışlama Vaadi (TBK. m. 290/II)
88
c. Şirket Sözleşmelerinde Tereke Planlaması
88
d. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme Yoluyla Ölüme Bağlı Kazandırma
91
e. Banka Tevdiat Sözleşmeleri ile Ölüme Bağlı Kazandırmalar
92
B. MADDİ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN SINIRLI SAYI VE TİPE BAĞLILIK SORUNU
94
C. ÖLÜME BAĞLI TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI
95
D. MADDİ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN TÜRLERİ
97
1. Mirasçı, Yedek Mirasçı ve Art Mirasçı Atama
97
2. Mirastan Feragat Sözleşmesi
99
3. Belirli Mal Bırakma
102
b. Belirli Mal Bırakmanın (Geniş Anlamda Vasiyetin) Hüküm ve Sonuçları
106
4. Koşullar ve Yüklemeler Öngörme
109
b. Hukuka, Ahlak ve Adaba Aykırı Koşul ve Yüklemeler Sorunu
112
6. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Atama
116
a. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Atanması ve Hukuki Niteliği
116
b. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Görev, Yetki ve Sorumluluğu
119
c. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Atamaya Dair Hükümlerin Dolanılması
121
7. İkameli Tasarruflar
121
V. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN YORUMU ve TAMAMLANMASI
122
B. VASİYETNAMELERİN YORUMLANMASI
124
C. MİRAS SÖZLEŞMELERİNİN YORUMU
125
D. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN TAMAMLANMASI
127
VI. GEÇERSİZLİKLE MALUL ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN DÖNÜŞTÜRÜLEREK GEÇERLİ SAYILMASI
128
VII. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN SONA ERMESİ
129
A. VASİYETNAMELERİN SONA ERMESİ
129
1. Vasiyetnamenin Geri Alınması
130
2. Vasiyetnamenin Kaybı
132
3. Vasiyetnamenin Kendiliğinden Sona Ermesi
133
B. MİRAS SÖZLEŞMELERİNİN SONA ERMESİ
134
1. Miras Sözleşmesinin Tarafların Yazılı Anlaşması İle Sona Ermesi
134
2. Miras Sözleşmesinin Tek Taraflı İrade Açıklaması ve Sözleşmeden Dönme Suretiyle Sona Erdirilmesi
135
3. Ölüme Bağlı Tasarrufların Sonraki Tarihli Hukuki İşlemlerle Ortadan Kalkması
137
4. Miras Sözleşmesinin Kendiliğinden Sona Ermesi
140
C. HÜKÜMSÜZLÜK SEBEPLERİNİN BULUNMASI SEBEBİYLE SONA ERME
142
2. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Sebepleri
143
D. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ
145
2. Ölüme Bağlı Tasarrufun İptal Sebepleri
146
b. İptal Sebebi Olarak Hukuka, Ahlak ve Adaba Aykırılık
148
c. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davası
150
VIII. MİRAS BIRAKANIN ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR SEBEBİYLE SORUMLULUĞU
153
A. Miras bırakanın Tek Taraflı Ölüme Bağlı Tasarrufları Sebebiyle Sorumluluğu
153
B. Miras bırakanın Miras Sözleşmelerinden Doğan Sorumluluğu
155
1. Miras bırakanın Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranışından Doğan Sorumluluğu
155
2. Miras bırakanın Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu
156
C. Miras bırakanın Ölümünden Sonra Ölüme Bağlı Tasarrufların Geçersizliğine (İptaline) Karar Verilmesi Halinde Sorumluluk
158
MİRASÇILAR AÇISINDAN MİRAS HUKUKU
§ 1. KİMLER MİRASÇI OLABİLİR?
161
§ 2. MİRASÇILIĞIN KANUNEN BELİRLENMESİ: KANUNİ MİRASÇILIK
164
II. KANUNİ MİRASÇILIKLA İLGİLİ DÜZENLEMELERE YÖN VEREN İLKE VE DÜŞÜNCELER
165
III. TÜRK MİRAS HUKUKUNDA KANUNİ MİRASÇILAR
168
A. KANUNİ MİRASÇILIKTA SİSTEMLER VE TÜRK HUKUKUNDA BENİMSENEN SİSTEM
168
B. TÜRK MİRAS HUKUKUNDA ZÜMRE SİSTEMİNİN GÖRÜNÜMÜ
168
§ 3. KANUNİ MİRASÇILIKTA ZÜMRE SİSTEMİ VE ZÜMRE MİRASÇILARI . 170
I. GENEL OLARAK MİRASÇILIKTA SİSTEMLER VE ZÜMRE SİSTEMİNİN DİĞER SİSTEMLER KARŞISINDAKİ KONUMU
170
II. ZÜMRE SİSTEMİNİN İLKELERİ
173
III. TÜRK MİRAS HUKUKUNDA MİRASÇILIĞI KABUL EDİLEN ZÜMRELER
177
A. BİRİNCİ ZÜMRE MİRASÇILAR
177
B. İKİNCİ ZÜMRE MİRASÇILAR
178
C. ÜÇÜNCÜ ZÜMRE MİRASÇILAR
179
D. HERHANGİ BİR ZÜMREYE DÂHİL OLMAMAKLA BİRLİKTE KANUNİ MİRASÇI OLANLAR
181
1. Sağ Kalan Eşin Mirasçılığı
182
b. Sağ Kalan Eşin Mirasçı Olabilmesinin Şartları
186
2. Devletin Mirasçılığı
189
E. MİRASÇILIK AÇISINDAN ÖZEL BAZI HALLER
189
1. Evlilik Dışı Doğan Çocukların Mirasçılığı
189
2. Evlatlığın Mirasçılığı
191
3. Gaip Kişilerin Malvarlığının Yönetilmesi ve Gaibin Mirasçılığı
194
a. Gaip Kişilerin Mirası
196
b. Gaip Kişilerin Mirasçılığı
197
§ 4. MİRASÇILIK SIFATININ MİRAS BIRAKANIN İRADESİ UYARINCA KAZANILMASI: İRADİ MİRASÇILIK
198
II. MİRASÇI ATAMANIN TÜRLERİ
199
§ 5. MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI
203
I. KANUN GEREĞİ MİRASÇILIK SIFATININ KAYBEDİLMESİ: MİRASTAN YOKSUNLUK
203
A. MİRASTAN YOKSUNLUK SEBEPLERİ
203
B. MİRASTAN YOKSUNLUĞUN HÜKÜM VE SONUÇLARI
207
II. MİRAS BIRAKANIN İRADESİNE DAYALI OLARAK MİRASÇI SIFATININ KAYBI: MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA
210
A. MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA TÜRLERİ VE SEBEPLERİ
210
1. Mirasçılıktan Cezai Çıkarma
211
2. Mirasçılıktan Koruyucu Çıkarma
214
B. MİRASÇILIKTAN ÇIKARMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI
216
III. MUHTEMEL MİRASÇI İLE ANLAŞMAK SURETİYLE MİRASÇILIK BEKLENTİSİNİN ORTADAN KALDIRILMASI: MİRASTAN FERAGAT
220
IV. MİRASÇININ İRADESİNE DAYALI OLARAK MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI: MİRASIN REDDİ
223
B. MİRASIN REDDİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
227
§ 6. MİRASÇILARIN MİRASA DAİR SÖZLEŞME VE TASARRUFLARI
230
I. MİRAS HAKKININ DEVRİ SÖZLEŞMELERİ
230
A. MİRASIN AÇILMASINDAN ÖNCE MİRAS PAYININ DEVRİ SÖZLEŞMESİ
231
B. MİRAS AÇILDIKTAN SONRA MİRAS PAYININ DEVRİ SÖZLEŞMESİ
233
II. MİRAS PAYLAŞMA SÖZLEŞMESİ
237
B. MİRAS PAYLAŞMA SÖZLEŞMESİNE HÂKİM OLAN İLKELER
240
C. MİRASIN RIZAYA DAYALI OLARAK PAYLAŞILMASINDA SÜREÇ
243
D. PAYLAŞMADA ÖZEL DURUMLAR
245
1. Değerinde Önemli Bir Azalma Olmaksızın Bölünmesi Mümkün Olmayan Malların Paylaştırılması
245
2. Birden Fazla Maldan Meydana Gelmekle Birlikte Fiili Veya Hukuki Birlik Oluşturan Malların Paylaştırılması (TMK. m. 653/I)
246
3. Aile Belgeleri İle Anı Değeri Olan Malların Paylaştırılması (TMK. m. 653/II)
246
4. Aile Konutu Ve Ev Eşyasının Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi
246
5. Tarımsal Arazi ve İşletmelere İlişkin Paylaşma Kuralları
250
III. MİRAS ORTAKLIĞINDAKİ ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNİN PAYLI MÜLKİYETE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
253
§ 7. MİRASÇILARIN SORUMLULUĞU
255
II. MİRASÇILARIN MİRAS BIRAKANIN BORÇLARINDAN DOLAYI ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUĞU
256
III. MİRASÇILARIN TEREKEYE DAİR AKDETTİKLERİ SÖZLEŞMELER SEBEBİYLE SORUMLULUĞU
262
IV. MİRASÇILARIN MİRAS ORTAKLIĞI SEBEBİYLE DOĞAN SORUMLUĞU
264
V. MİRASÇILARIN SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU
266
DEVLET AÇISINDAN MİRAS HUKUKU (DÜZEN MENFAATİ)
§ 1. İÇ DÜZEN MENFAATİ: DEVLETİN MİRASÇI OLMASI ve MİRASÇILIĞIN DÜZENLENİŞİNDE DEVLETİN ROLÜ
269
II. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİNİN MİRAS HUKUKU İÇERİSİNDEKİ ANLAMI
271
III. DEVLETİN MİRASIN GEÇİŞİ SÜREÇLERİNE DÂHİL OLMASI
273
A. DEVLETİN TEREKENİN BELİRLENMESİ ve KORUMA ALTINA ALMA İŞLEMLERİNE KATILMASI
274
B. DEVLETİN MİRASÇILARIN BELİRLENMESİ SÜRECİNE KATILMASI276
C. DEVLETİN ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA İLGİLİ KORUMA ÖNLEMLERİ ALMASI
281
D. DEVLETİN RESMEN TEREKENİN YÖNETİMİNİ ÜSTLENMESİ VE RESMİ TASFİYEYİ SAĞLAMASI
283
1. Terekenin Resmen Yönetimi
283
IV. DEVLETİN TALEP VE DAVA HAKKI TANIMAK SURETİYLE MİRAS HUKUKUNDAKİ DÜZENLEYİCİ İŞLEVİ
288
A. DENKLEŞTİRME TALEBİ VE DAVASI
288
2. Denkleştirme Talebinin Şartları
292
a. Kazandırma Karşılıksız Olmalıdır
292
b. Kazandırma, Miras bırakanın Malvarlığından Gerçekleşmiş Olmalıdır
294
c. Kazandırma Miras Payına Mahsuben Yapılmalıdır
294
d. Kazandırma Miras Bırakanın Sağlığında Gerçekleşmelidir
295
3. Denkleştirme Talebinin Kapsamı
295
a. Kapsam Dışı Kazandırmalar
295
b. Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalar
296
4. Denkleştirmenin İfası
298
B. TENKİS TALEBİ VE DAVASI
302
2. Tenkise Tabi Kazandırmalar
306
3. Tenkiste Sıra Sorunu
315
C. MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI
324
1. Miras Sebebiyle İstihkak Davasının Özellikleri
326
a. Miras Sebebiyle İstihkak Davası Külli Bir Davadır
326
b. Miras Sebebiyle İstihkak Davası Eda Davasıdır
326
c. Miras Sebebiyle İstihkak Davası Mirasçılıktaki Üstün Hakka Dayanan Mutlak Bir Davadır
326
d. Miras Sebebiyle İstihkak Davası Bazı Hallerde Tali Nitelik Taşıyan Bir Davadır
327
2. Miras Sebebiyle İstihkak Davasının Mirasçılar Bakımından Getirdiği Özel Yararlar
327
V. DEVLETİN TEREKENİN TAKSİMİNE KATILMASI
328
A. TAKSİM DAVASI TANIMAK SURETİYLE DEVLETİN TEREKENİN TAKSİMİNE MÜDAHALESİ
329
B. TAKSİM DAVASI DIŞINDA DEVLETİN TEREKEYE MÜDAHALESİ
330
§ 2. ULUSLARARASI DÜZEN MENFAATİ: YABANCI UNSURLU MİRAS İLİŞKİLERİ VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ
332
II. YABANCI UNSURLU MİRAS HUKUKU İLİŞKİLERİNE UYGULANACAK HUKUK
333
III. YABANCI UNSURLU MİRASA İLİŞKİN DAVALARDA TÜRK MAHKEMELERİNİN ULUSLARARASI YETKİSİ
338
IV. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA MİRASA İLİŞKİN SORUNLARA YÖNELİK DÜZENLEMELER
340