Birinci BölümKAMU HİZMETİ VE KAMU HİZMETLERİNDEKİDEĞİŞİMİN TEORİK ARKA PLANI
 
1. KAMU MALI / HİZMETİ KAVRAMI 
 
25
2. KAMU HİZMETLERİNDE DEĞİŞİM 
 
28
2.1.1. İktisadi Düşünce Yapısındaki Değişim 
 
29
2.1.1.1. Sosyal Devletin Krizi ve Yeni Arayışlar 
 
29
2.1.1.2. Neoliberalizmin Yükselişi 
 
32
2.1.2. Kamu Yönetimi Anlayışındaki Değişim 
 
34
2.1.2.1. Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımı 
 
34
2.1.2.2. Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı 
 
40
2.1.3. Piyasa Yönelimli Yeni Politik Açılımlar 
 
45
2.1.3.1. Yapısal Uyum Politikaları 
 
45
2.1.3.2. Washington Uzlaşısı 
 
49
2.1.3.3. Post-Washington Uzlaşısı 
 
52
2.1.7. Sivil Toplum Anlayışının Güçlenmesi 
 
62
2.2. Kamu Hizmetlerinde Değişimin Yansımaları 
 
65
2.2.1. Kamusal Hizmetlerin Sunumu Yönünden Değişim 
 
65
2.2.1.2. Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları 
 
69
2.2.1.3. Piyasaya Benzetme 
 
73
2.2.2. Bütçe Yönünden Değişim 
 
75
2.2.2.1. Performans Esaslı Bütçeleme 
 
75
2.2.2.2. Katılımcı Bütçeleme 
 
78
2.2.2.3. Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme 
 
82
2.2.3. Denetim Yönünden Değişim 
 
86
2.2.3.1. Performans Denetimi 
 
87
2.2.3.2. İç Kontrol ve İç Denetim 
 
89
3. Kamu Hizmetlerinde Alternatif Değişim Modelleri 
 
96
3.1. Müşteri Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımı 
 
96
3.2. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımı 
 
98
İkinci BölümKAMU HİZMETLERİNDEKİDEĞİŞİME YENİ BİR YAKLAŞIM:VATANDAŞ ODAKLI KAMU HİZMETİ
 
1. Vatandaşlık Kavramının Gelişimi ve İçeriği 
 
99
1.1. Tarihsel Süreçte Vatandaşlık Kavramının Gelişimi 
 
100
1.2. Vatandaşlık Kavramının İçeriği ve Sınıflandırılması 
 
102
1.3. Vatandaşlıkta Yaşanan Değişim 
 
105
2. Müşteri-Tüketici-Vatandaş Ayrımı 
 
107
3. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımı 
 
111
3.1. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti-Müşteri Odaklı Kamu Hizmeti Ayrımı 
 
111
3.2. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımının Tanımı ve Unsurları 
 
112
3.3. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımını Uygulama Süreci 
 
120
3.4. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımının Sağladığı Avantajlar 
 
129
3.5. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımını Uygulamadaki Sıkıntılar 
 
131
3.6. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmetini Mümkün Kılan Araçlar 
 
133
3.6.2. E-Devlet (Elektronik Devlet) 
 
139
3.6.3. M-Devlet (Mobil Devlet) 
 
148
3.6.4. Vatandaş Sözleşmeleri (Citizen’s Charter) 
 
155
3.6.5. Vatandaş Odaklı Bütçeleme ve Vatandaş İçin Bütçe 
 
160
3.6.6. Tek Pencere ve Tek Durak Uygulamaları 
 
165
3.6.7. Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği Kurumu) 
 
169
3.7. Dünya’da Vatandaş Odaklı Uygulamalar 
 
173
3.8. Türkiye’de Vatandaş Odaklı Uygulamalar 
 
180
4. Vatandaş Odaklı Kamu Hizmeti Yaklaşımının Kamu Ekonomisi Bakımından Sonuçları 
 
190
4.1. Fiziki, Beşeri ve Sosyal Sermayenin Güçlenmesi 
 
190
4.2. Kaynakların Optimal Tahsisi 
 
193
4.3. Kaynakların Etkin, Ekonomik ve Verimli Kullanımı 
 
196
4.4. Devlet Bütçesinin İyileştirilmesi 
 
198
4.5. Mali Alan Yaratma 
 
199
4.6. Hizmet Kalitesinin Arttırılması 
 
202
4.7. Adalet ve Eşitliği Sağlama 
 
204
4.8. Toplumsal Memnuniyet ve Refah Artışı 
 
206
Üçüncü BölümTÜRKİYE’DE SAĞLIK SEKTÖRÜNDEVATANDAŞ ODAKLI UYGULAMALAR VE KAMU EKONOMİSİ BAKIMINDAN SONUÇLARI
 
1. TÜRKİYE’DE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI ÖNCESİ SAĞLIK POLİTİKALARI 
 
209
1.1. 1960-1980 Yılları Arası Sağlık Politikaları ve Sağlık Hizmetlerinde Sosyalizasyon 
 
210
1.2. 1980-2002 Yılları Arası Sağlık Politikaları ve Sağlık Hizmetlerinde Liberalizasyon 
 
212
2. 2003 YILI SONRASI SAĞLIK POLİTİKALARI VE SAĞLIK HİZMETLERİNDE VATANDAŞ ODAKLILIK TARTIŞMASI: SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI (SDP) 
 
214
2.1. Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın Amacı ve Kapsamı 
 
215
2.2. Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın Temel İlkeleri 
 
216
2.3. Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın Bileşenleri 
 
218
2.3.1. Planlayıcı ve Denetleyici Sağlık Bakanlığı 
 
218
2.3.2. Herkesi Tek Çatı Altında Toplayan Genel Sağlık Sigortası 
 
218
2.3.3. Yaygın, Erişimi Kolay ve Güler Yüzlü Sağlık Hizmet Sistemi 
 
219
2.3.3.1. Güçlendirilmiş Temel Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği 
 
219
2.3.3.2. Etkili, Kademeli Sevk Zinciri 
 
220
2.3.3.3. İdari ve Mali Özerkliğe Sahip Sağlık İşletmeleri 
 
220
2.3.4. Bilgi ve Beceri ile Donanmış ve Yüksek Motivasyonla Çalışan Sağlık İnsan Gücü 
 
220
2.3.5. Sistemi Destekleyecek Eğitim ve Bilim Kurumları 
 
221
2.3.6. Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri İçin Kalite ve Akreditasyon 
 
221
2.3.7. Akılcı İlaç ve Malzeme Yönetiminde Kurumsal Yapılanma 
 
221
2.3.7.1. Ulusal İlaç Kurumu 
 
221
2.3.7.2. Tıbbi Cihaz Kurumu 
 
222
2.3.8. Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim: Sağlık Bilgi Sistemi 
 
222
2.4. Sağlıkta Dönüşüm Programı Sonrası Vatandaş Odaklı Uygulamalar 
 
222
2.4.1. Planlayıcı ve Denetleyici Sağlık Bakanlığı Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
222
2.4.2. Herkesi Tek Çatı Altında Toplayan Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
223
2.4.3. Yaygın, Erişimi Kolay ve Güler Yüzlü Sağlık Hizmet Sistemi Sağlama Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
228
2.4.4. Bilgi ve Beceri ile Donanmış, Yüksek Motivasyonla Çalışan Sağlık İnsan Gücü Sağlama Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
232
2.4.5. Sistemi Destekleyecek Eğitim ve Bilim Kurumları Oluşturulması Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
233
2.4.6. Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri İçin Kalite ve Akreditasyon Sağlama Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
233
2.4.7. Akılcı İlaç ve Malzeme Yönetimi Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
233
2.4.8. Sağlık Bilgi Sistemi Oluşturma Çerçevesinde Gerçekleştirilenler 
 
235
2.4.9. Diğer Gerçekleştirilenler 
 
237
3. SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI’NA YÖNELİK ELEŞTİRİLER 
 
241
3.1. Sağlık Hizmetlerinin Piyasalaşması Yönünden Eleştiriler 
 
241
3.2. Sağlık Çalışanları Yönünden Eleştiriler 
 
242
3.3. Aile Hekimliği Yönünden Eleştiriler 
 
244
3.4. Katılım Payı ve İlave Ücretler Yönünden Eleştiriler 
 
245
3.5. Performans Ölçütleri Yönünden Eleştiriler 
 
246
3.6. Yapay Talep Yaratma Yönünde Eleştiriler 
 
247
3.7. Uluslararası Kurumların Rolü Yönünden Eleştiriler 
 
248
3.8. Diğer Eleştiriler 
 
249
4. VATANDAŞ ODAKLI SAĞLIK HİZMETİ YAKLAŞIMI OLARAKSDP’NİN KAMU EKONOMİSİ BAKIMINDAN SONUÇLARI 
 
250
4.1. Fiziki Sermaye Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
250
4.2. Beşeri Sermaye Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
260
4.3. Sosyal Sermaye Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
268
4.4. Kaynak Kullanımında Etkinlik ve Verimlilik Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
272
4.5. Devlet Bütçesi Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
287
4.6. Mali Alan Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
292
4.7. Hizmet Kalitesi Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
296
4.8. Kaynak Tahsisinde Optimalite Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
303
4.9. Adalet ve Eşitlik Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
310
4.9.1. Bölgesel Bazda Adaletin Sağlanması Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
310
4.9.2. Sosyal Sınıflar Arasında Adaletin Sağlanması Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
312
4.10. Hizmete Erişim Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
317
4.11. Hizmetlerden Memnuniyet Açısından Yarattığı Sonuçlar 
 
321
4.11.1. Sağlık Hizmetlerinden Genel Memnuniyet 
 
322
4.11.2. Muayene ve Tahlillerden Memnuniyet 
 
324
4.11.3. Sağlık Hizmetleriyle İlgili Ücret ve Ödemelerden Memnuniyet 
 
326