İdari Yargılama Hukuku Prof. Dr. Ramazan Çağlayan - Kitap

İdari Yargılama Hukuku

17. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
816
Barkod:
9786253812096
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Kitabın Fiyatı:
820,00₺
İndirimli (%10):
738,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
16. baskı
Eylül 2024
1.030,00₺
295,00₺ (%71)
Kitabın Açıklaması
Tanzimat dönemindeki Batıya yönelimlerin etkilerinden birisi de yargı birliği sisteminden yargı ayrılığı sistemine geçiştir. Adlî yargı yanında idarî davalara bakmak üzere, adlî yargıdan ayrı bir idarî yargının oluşturulması yönündeki ilk adım 1868 yılında Şuray-ı Devletin kurulmasıyla atılmıştır. Ancak gerçek anlamda idarî yargı, 1924 Anayasası'nda yerini alması ve akabinde 1925 tarihli 669 sayılı Kanun'un yapılarak 1927 yılında o zamanki adıyla Şuray-ı Devletin fiilen çalışmaya başlamasıyla hukukumuzda yerini almıştır.
İdarî yargı sistemimiz, 1925 tarihindeki şekliyle devam etmemiştir. Çeşitli merhalelerden geçmiştir. En köklü değişiklik ise 1980 müdahalesi sonucunda gerçekleştirilen yasal düzenlemelerle olmuştur. Ancak 2014 tarihinde de esaslı yenilikler yapılmıştır. Bölge idare mahkemelerinin istinaf mahkemeleri haline getirilmesi, ivedi yargılama usulünün benimsenmesi, karar düzeltme kanun yolunun kaldırılması gibi önemli değişiklikler olmuştur.
Kitap; hem hukuk fakülteleri bakımından ders kitabı ihtiyacını karşılamak hem de araştırmacı ve uygulayıcılara yol göstermek amacıyla hazırlanmış, idarî yargılama hukukunun temel konuları, hem teorik hem de yargı içtihatlarıyla ele alınarak oluşturulmuştur.
Son baskıdan bu yana meydana gelen mevzuat değişiklikleri işlenerek ve yeni içtihatlar eklenerek eser güncellenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Türk İdari Yargı Teşkilatı ve Görev Alanı
.
İdari Yargılama Usulünde Yargılamanın Aşamaları
.
İdari Dava Çeşitleri
.
İdari Yargılama Usulünde Kanun Yolları
Kitabın İçindekileri
Onyedinci Baskıya Önsöz 
7
Önsöz 
9
Genel Plan 
13
Kısaltmalar 
33
Giriş 
35
Birinci Kısım
İDARÎ YARGININ GELİŞİMİ, TÜRK YARGI TEŞKİLÂTI VE
GÖREV ALANI
Birinci Bölüm
İDARÎ YARGININ GELİŞİMİ VE
TÜRK YARGI TEŞKİLÂTININ GENEL GÖRÜNÜMÜ
I. İDARENİN YARGI TARAFINDAN DENETİMİNDE SİSTEMLER VE İDARÎ YARGININ GEREKLİLİĞİ 
41
A. İdarenin Yargı Tarafından Denetiminde Sistemler 
41
1. Yargı Birliği Sistemi 
41
2. Yargı Ayrılığı Sistemi 
42
B. İdarî Yargının Gerekliliği 
44
II. İDARÎ YARGININ DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 
45
A. Fransa’da İdarî Yargının Doğuşu 
45
1. İdarî Yargının İhdası 
45
a. Conseil d’État’nın Kurulması 
46
b. Vilâyet Konseylerinden İdare Mahkemelerine 
49
2. İdarî Davaların Ortaya Çıkışı 
49
a. İptal Davasının Ortaya Çıkışı 
49
b. Tam Yargı Davasının Ortaya Çıkışı 
50
B. Türkiye’de İdarî Yargının Gelişimi 
51
1. Osmanlı Klâsik Dönemi 
51
2. Osmanlı Modern Dönemi 
58
a. Şûrâ–yı Devletin Kurulması 
58
b. Taşra Meclisleri ve Yargılama Yetkisinin Gelişimi 
61
a. 1920–1924 Dönemi 
63
b. Şûrâ–yı Devletin Yeniden Kuruluşu 
64
c. Tam Yargı Davaları ve İdarenin Sorumluluğunun Doğuşu 
65
d. 1961 Anayasasında Danıştay 
66
4. İl İdare Kurullarından İdare Mahkemelerine 
67
III. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL GÖRÜNÜMÜ 
68
A. 1982 Anayasasına Göre Yargı Teşkilâtı 
68
1. Anayasa Yargısı: Anayasa Mahkemesi 
69
2. Adlî Yargı: Yargıtay 
69
3. İdarî Yargı: Danıştay 
70
4. Uyuşmazlık Mahkemesi 
71
B. Niteliği Tartışmalı Kuruluşlar 
71
1. Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
71
2. Sayıştay 
73
3. Yüksek Seçim Kurulu 
76
İkinci Bölüm
TÜRK İDARÎ YARGI TEŞKİLÂTI
I. DANIŞTAY 
78
A. Danıştay’ın Yapısı ve İşleyişi 
78
1. Danıştay Anayasada Düzenlenen Bir Kurumdur 
78
2. Danıştay Personeli ve Atama Usûlü 
78
a. Danıştay Üyelerinin Nitelikleri ve Atanması 
78
b. Savcılar ve Tetkik Hâkimleri 
79
3. Danıştay ve Personelinin Hukukî Statüsü 
80
4. Danıştay’ın Yönetimi 
81
a. Danıştay Başkanı 
81
b. Danıştay Başsavcısı 
81
c. Daire Başkanları 
82
5. Danıştay’ın Karar Mercileri ve Usûlleri 
82
a. Daireler 
82
b. Danıştay Genel Kurulu 
84
c. İdarî İşler Kurulu 
84
d. İdarî ve Vergi Dava Daireleri Kurulları 
85
e. İçtihatları Birleştirme Kurulu 
86
f. Başkanlar ve Başkanlık Kurulu 
87
B. Danıştay’ın Görevleri 
88
1. Danıştay’ın İdarî Görevleri 
88
2. Danıştay’ın Yargılama Görevleri 
89
a. Danıştay’ın Temyiz Görevi 
89
b. Danıştay’ın İstînaf Görevi 
90
c. Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Görevi 
90
II. BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ 
92
A. Bölge İdare Mahkemelerinin Kuruluş ve İşleyişi 
92
1. Bölge İdare Mahkemelerinin Kuruluşu ve Yapısı 
92
2. Bölge İdare Mahkemelerinin İşleyişi 
94
B. Bölge İdare Mahkemelerinin Görevleri 
95
III. İDARE VE VERGİ MAHKEMELERİ 
96
A. Mahkemelerin Kuruluşu ve İşleyişi 
96
1. Mahkemelerin Kuruluşu 
96
2. Mahkemelerin İşleyişi 
96
3. Mahkemelerin Personeli 
97
B. Mahkemelerin Görevleri 
97
Üçüncü Bölüm
İDARÎ YARGININ GÖREV ALANI VE
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
I. İDARÎ YARGININ GÖREV ALANI 
99
A. İdarî Yargının Görev Alanının Anayasada Korunması 
99
1. Görev ve Yetki Kavramları 
99
2. Anayasa ve İdarî Yargının Görev Alanı 
100
B. İdarî Dava Kavramı ve İdarî Yargının Görev Alanının Tespitinde Ölçütler 
102
1. İdarî Dava Kavramı 
102
2. İdarî Yargının Görev Alanının Tespitinde Kıstaslar 
104
a. Kamu Gücü Kıstası 
104
b. Kamu Hizmeti Kıstası 
105
c. İdarî İşlev Kıstası 
106
II. İDARÎ YARGININ GÖREV ALANINA GİREN VE GİRMEYEN KONULAR 
107
A. İdarî Yargının Görev Alanına Giren Konular 
107
1. Organik Anlamda İdarenin İdarî Faaliyetleri 
107
2. Özel Hukuk Kişilerinin İdarî Nitelikteki Faaliyetleri 
107
3. Yasama ve Yargı Organlarının İdarî İşleve Giren Faaliyetleri 
109
a. Yasama Organının İdarî İşleve Giren Faaliyetleri 
109
b. Yargı Organının İdarî İşleve Giren Faaliyetleri 
111
4. İktisadî Kamu Kurumlarının Kamu Hukukuna Tâbi Faaliyetleri 
113
5. İdarenin Ekonomik Kolluk İşlemleri 
114
6. Karayolları Trafik Kanunu Uygulamasından Doğan Bazı İşler 
115
B. İdarî Yargının Görev Alanına Girmeyen Konular 
116
1. Yasama ve Yargı İşlevine Giren Konular 
116
2. Hükûmet İşlemleri 
116
3. Kanunla Adlî Yargının Görevli Kılındığı Konular 
119
4. İktisadî Kamu Kurumlarının Özel Hukuka Tâbi Faaliyetleri 
121
5. Kamu Görevlilerinin Tazmînat Sorumluluğu 
123
6. İdarenin Kişilere Karşı Açacağı Davalar 
124
7. İdarece Yapılan Haksız Ödemelerin Geri Alınması 
124
8. İdarenin Yargı Alanına İlişkin İşlemleri 
125
9. Fiilî Yol Uygulaması Sonucu Çıkan Uyuşmazlıklar 
127
10. İdarenin Taşıt Araçlarının Sebep Olduğu Kazalardan Doğan Davalar 
128
11. Trafik İdarî Para Cezaları 
129
12. İdarenin Özel Hukuk Eylemlerinden Doğan Davalar 
129
III. İDARÎ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YARGI DIŞI YÖNTEMLER 
130
A. Tahkim Usûlü 
130
1. Genel Olarak Tahkim Usûlü 
130
2. Tahkim Usûlüne Başvurmanın Nedenleri 
131
3. İdarî Sözleşmelerde Tahkim 
132
B. Sulh Usûlü 
134
1. Genel Olarak Sulh Usûlü 
134
2. İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıklarda Sulh Usûlü 
134
IV. YARGI DÜZENLERİ ARASINDAKİ UYUŞMAZLIKLARIN GİDERİLMESİ 
137
A. Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Yapısı ve İşleyişi 
137
B. Uyuşmazlık Türleri ve Giderilmesi 
138
1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma 
138
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarmanın Şartları 
139
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma ve Çözüm 
141
2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 
143
a. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Şartları 
143
b. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Çözüm Usûlü 
146
3. Olumlu Görev Uyuşmazlığı 
147
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Şartları 
147
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Çözüm Usûlü 
148
4. Yargı Mercilerinin Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurmaları 
149
a. İlk Derece Mahkemelerinin Başvurusu 
149
b. Temyiz Mercilerinin Başvurusu 
150
5. Hüküm Uyuşmazlığı 
151
a. Hüküm Uyuşmazlığının Şartları 
152
b. Hüküm Uyuşmazlığının Giderilmesi 
153
C. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları 
154
V. YARGILAMA YETKİSİNİN KAPSAMI VE SINIRI 
154
A. Yargılama Yetkisinin Kapsamı 
154
1. Yüksek Askerî Şûrâ Kararları 
156
2. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kararları 
157
3. Yüksek Seçim Kurulu Kararları 
158
4. Bazı Kanunlardaki Kısıtlamalar 
158
5. Yürütmenin Durdurulması Kararında Kısıtlamalar 
159
6. Kanun Yolları Bakımından Kısıtlamalar 
160
B. Yargılama Yetkisinin Sınırı 
161
1. Hukuka Uygunluk Denetimi 
161
2. Takdir Yetkisi, Yerindelik ve Yargı Denetim 
163
İkinci Kısım
İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNDE
YARGILAMANIN AŞAMALARI
Dördüncü Bölüm
YARGILAMANIN AŞAMALARI
I. İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNÜN GENEL İLKELERİ 
179
A. İdarî Yargılama Usûlünün Kaynakları 
179
1. İdarî Yargılama Hukukunun Temel Kaynakları 
179
2. Tartışmalı Hususlar 
180
a. Hukuk Muhâkemeleri Kanunu’na Açıkça Yollamada Bulunulmayan Hâller 
180
b. Hukuk Muhâmeleri Müesseselerinin İdarî Yargıda Uygulanabilirliği 
183
c. İdarî Yargının Özel Hukuk Kurallarına Başvurabilmesi 
183
B. İdarî Yargılama Usûlünün Özellikleri ve İlkeleri 
185
1. Yazılılık İlkesi 
185
2. Basit ve Az Masraflı Oluşu 
186
3. Savcılık Kurumu 
187
4. Tasarruf İlkesi–Yargının Pasifliği İlkesi 
187
5. Re’sen Araştırma İlkesi 
188
6. Usûl Ekonomisi İlkesi 
191
7. Âdil Yargılama İlkesi 
193
8. Taleple Bağlılık İlkesi 
199
9. Aleyhe Hüküm Verme Yasağı 
201
10. Aleyhe Bozma Yasağı 
203
11. Usûlî Kazanılmış Hak İlkesi 
204
12. Usûl Kurallarının Derhal Uygulanması İlkesi 
206
13. Usûl Kurallarının Esnek Yorumlanması İlkesi 
207
C. Hâkimin Tarafsızlığı 
208
1. Hâkimin Davaya Bakmaktan Yasaklılığı 
208
2. Hâkimin Reddi 
209
3. Çekinme ve Reddin Karara Bağlanması 
211
a. Danıştay’da Çekinme ve Reddin Karara Bağlanması 
211
b. Mahkemelerde Çekinme ve Reddin Karara Bağlanması 
211
II. DAVANIN AÇILMASI VE DAVA DİLEKÇESİ 
212
A. Dava Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar 
212
1. Mahkemenin Adı 
213
2. Taraflar 
213
3. Davanın Konusu 
213
4. Bildirim Tarihi 
218
5. Davanın Sebepleri ve Deliller 
219
6. Sonuç 
220
7. İmza 
220
8. Dilekçe Nüshaları ve Ekleri 
221
B. Dava Dilekçesinin Verileceği Yerler 
222
1. Dava Açılan Mahkeme 
222
2. İdare veya Vergi Mahkemesi 
222
3. Asliye Hukuk Hâkimliği 
222
4. Konsolosluklar 
223
5. En Yakın Âmirler 
223
C. Dava Açmada Farklı Durumlar 
225
1. Bir Dilekçe İle Birden Fazla İşleme Karşı Dava Açılması 
226
2. Bir İşleme Karşı Birlikte Dava Açılması 
228
3. İptal ve Tam Yargı Davasının Birlikte Açılması 
230
D. Dilekçenin Verilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler 
230
1. Dilekçenin Kaydı 
231
2. Harç veya Posta Ücretlerinde Eksiklik 
231
E. Davanın Açılmasının Sonuçları 
232
1. Zamanaşımı 
232
2. Derdestlik 
233
3. Hüküm Verme Zorunluluğu 
234
4. İddia ve Savunmaların Sınırlandırılması 
234
III. DAVA DİLEKÇESİ ÜZERİNDE İLK İNCELEME 
236
A. Görev ve Yetki 
237
1. Görevsiz Yargı Yerinde Dava Açılması 
237
a. Yargı Düzeni Açısından Görev 
237
b. İdarî Yargı Düzeni İçinde Görev 
241
2. İdarî Yargı Yerlerinde Yetki Kuralları 
243
a. İptal Davalarında Yetki 
244
aa. Genel Yetki Kuralı 
244
bb. Özel Yetki Kuralları 
244
b. Tam Yargı Davalarında Yetki 
247
c. Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki 
249
3. İdarî Yargıda Yetki ve Görev Uyuşmazlığının Çözümü 
249
B. İdarî Merci Tecavüzü 
253
1. İdarî Merci Tecavüzü Tanımı ve Niteliği 
253
2. İdarî Merci Tecavüzü Hâlinde Yapılacak İşlem 
256
C. Ehliyet 
258
1. Taraf Ehliyeti 
258
2. Dava Ehliyeti 
260
3. İdarî Davalara Özgü Şartlar 
262
a. İptal Davasında Menfaat İhlâli Şartı 
262
b. Tam Yargı Davalarında Hak İhlâli Şartı 
262
4. Davaya Vekâlet 
263
5. Davanın Taraflarında Değişme 
264
D. Kesin ve Yürütülmesi Gerekli Bir İşlemin Varlığı 
266
E. Süre Aşımı 
268
1. Dava Açma Süresinin Niteliği 
268
2. Genel ve Özel Dava Süreleri 
273
3. Sürelerin Başlangıcı 
274
a. İptal Davalarında Süre 
274
aa. Bireysel İşlemlerde 
274
bb. Düzenleyici İşlemlerde 
278
cc. Malî Yükümlülük Getiren İşlemlerde 
280
dd. Îlân Sûretiyle Bildirilen İşlemlerde 
281
ee. İdareye Başvuru Hâlinde 
281
b. Tam Yargı Davalarında 
286
aa. İdarî İşlemden Doğan Tam Yargı Davalarında 
286
bb. İdarî Eylemden Doğan Tam Yargı Davalarında 
287
cc. İdarî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Davalarında 
291
4. Dava Süresinin Hesaplanması 
293
5. Sürenin Durması ve Ek Süreler 
294
a. Sürenin Durması 
294
b. Ek Süreler 
297
F. Husûmet 
297
1. Davalı Gösterilmemesi veya Yanlış Gösterilmesi 
300
2. Husûmet Açısından Kamu Kuruluşlarının Durumu 
301
a. Cumhurbaşkanlığı 
302
b. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kuruluşlar 
303
c. Bakanlıklar 
304
d. Merkezin Taşra Kuruluşları 
304
e. Meclis Başkanlığı 
304
f. Yargı Organı 
305
g. Vesâyet Makamları 
305
h. Diğer Kamu Tüzel Kişileri 
306
i. Birden Fazla Kamu Kuruluşu 
306
j. Örgütte Değişme 
306
k. İdarî Sözleşmelerde 
306
G. Dava Dilekçesinin Usûl ve Şekle Uygunluğu 
307
IV. DOSYANIN TEKEMMÜLÜ 
309
A. Dava Dilekçesinin Tebliği ve Cevap 
309
1. Dilekçenin Tebliği ve Cevap 
310
2. Cevap Süresine Uymamanın Sonuçları 
311
B. Bilgi ve Belgelerin İstenmesi 
312
1. Yargı Yerinin Bilgi ve Belge İstemesi 
312
2. Ara Kararının İdarece Yerine Getirilmemesi 
313
V. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN TARAFLAR YANINDA YER ALMASI 
314
A. Davanın İhbarı 
314
1. Genel Olarak Davanın İhbarı 
314
2. İdarî Yargılama Usûlünde Davanın İhbarı 
315
B. Davaya Müdahale 
318
1. Genel Olarak Davaya Müdahale 
318
2. İdarî Yargılama Usûlünde Davaya Müdahale 
318
VI. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ 
320
A. Davadan Ferâgat 
320
1. Genel Olarak Davadan Ferâgat 
320
2. Davadan Feragatin Şartları 
321
B. Davanın Kabûlü 
327
1. Genel Olarak Davanın Kabulü 
327
2. Davanın Kabûlünün Şartları 
328
VII. BAĞLANTILI DAVALAR 
330
1. Bağlantılı Dava Kavramı 
330
2. Davalar Arasında Bağlantı Hâlleri 
334
3. Bağlantı Nedeniyle Gönderme Kararı ve Sonuçları 
335
5. Bağlantı Konusunda Karar Verecek Merciler 
336
VIII. İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNDE İSPAT VE DELİLLER 
339
A. İspat ve Delil Kavramları 
339
1. İspat Kavramı 
339
a. İspatın Konusu ve İspat Külfeti 
339
b. İdarî Yargılama Usûlünde İspat Külfeti 
342
2. Delil Kavramı 
344
a. Delilin Özellikleri ve Türleri 
344
b. Delil Tespiti 
347
B. İdarî Yargılama Usûlünde Deliller 
349
1. Bilirkişi İncelemesi 
349
2. Keşif 
351
3. Belge Delili 
352
4. Tanık 
354
5. Kesin Hüküm 
357
6. Yemin ve İkrar Delilleri 
359
IX. DURUŞMA 
360
A. Duruşma Kararı 
360
B. Kanun Yolları Aşamasında Duruşma 
361
C. Duruşmanın Usûlü 
362
X. DAVANIN SONUÇLANDIRILMASI 
363
A. Davanın Hüküm Dışında Sonuçlandırılması 
363
1. Davanın Konusuz Kalması 
363
2. Davanın Açılmamış Sayılması 
368
B. Hüküm 
368
1. Mahkeme Kararlarının Türleri 
368
a. Ara Kararları 
369
b. Nihâî Kararlar 
369
2. İdarî Yargılama Usûlünde Hüküm 
370
a. Karar Verilme Usûlü 
370
b. Kararlarda Bulunacak Hususlar 
371
c. Kararın Yazım Tarzı ve Şekli 
373
d. Kararların Saklanması ve Tebliği 
379
C. Yargılama Giderleri 
380
1. Yargılama Giderlerinin Kapsamı 
380
2. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 
383
3. Yargılama Giderleriyle İlgili Diğer Hususlar 
384
D. Açıklama ve Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
386
1. Açıklama 
386
a. Açıklamanın Hukukî Mahiyeti 
386
b. Açıklama Konuları 
388
c. Açıklama Usûlü 
389
2. Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
390
a. Yanlışlıkların Düzeltilmesinin Hukukî Mâhiyeti 
390
b. Yanlışlıkların Düzeltilmesinin Konusu 
390
c. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Usûlü 
391
XI. VERGİ USUL KANUNU’NA ATIF YAPILAN HUSUSLAR 
392
A. Dava Ehliyetine İlişkin Düzenlemeler 
392
B. Dava Konusuna İlişkin Düzenlemeler 
393
C. Duruşmaya İlişkin Düzenlemeler 
394
XII. İVEDİ YARGILAMA USÛLÜ 
394
A. İvedi Yargılama Usûlü 
396
1. İvedi Yargılama Usûlüne Tâbi Konular 
396
2. İvedi Yargılamada Usûl Kuralları 
398
B. Merkezî ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usûlü 
404
1. Bu Usûle Tâbi Konular 
404
2. Hızlandırmaya İlişkin Usûl Kuralları 
408
C. İvedi Yargılama Usûlünün Uygulanabilirliği 
410
Üçüncü Kısım
İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNDE DAVA ÇEŞİTLERİ
Beşinci Bölüm
İPTAL DAVASI
I. İPTAL DAVASINDA GENEL İLKELER 
417
A. İptal Davasının Tanımı ve Özellikleri 
417
1. İptal Davasının Tanımı 
417
2. İptal Davasının Özellikleri 
418
B. İptal Davasının Konusu 
420
1. İdarî İşlemler İptal Davasına Konu Olabilir 
421
2. İdarî Sözleşmeler ve İptal Davası 
431
C. İptal Davasında Menfaat İhlâli Şartı 
438
1. Menfaat İhlâli Kavramı 
438
2. Menfaat İhlâlinin Özellikleri 
440
a. Menfaat Meşrû Olmalıdır 
440
b. Menfaat Güncel Olmalıdır 
441
c. Menfaat Kişisel Olmalıdır 
443
II. İPTAL DAVASINDA İPTAL SEBEPLERİ 
451
A. Yetki Yönünden Hukuka Aykırılık 
454
1. Yetki Unsurunun İptal Davası Bakımından Özellikleri 
454
2. Yetki Çeşitleri Bakımından Hukuka Aykırılıklar 
460
a. Kişi Bakımından Yetkisizlik 
460
b. Konu Bakımından Yetkisizlik 
463
c. Yer Bakımından Yetkisizlik 
465
d. Zaman Bakımından Yetkisizlik 
465
B. Biçim Yönünden Hukuka Aykırılık 
467
1. Şekil Bakımından Hukuka Aykırılık 
468
2. Usûl Bakımından Hukuka Aykırılık 
472
C. Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık 
478
1. Sebep Unsurunda Sakatlık Hâlleri 
480
2. Sebeplerin Çokluğu ve Sebep İkâmesi 
483
a. Sebeplerin Çokluğu 
483
b. Kanunî Temel İkâmesi– 
485
c. Sebep İkâmesi 
488
D. Konu Yönünden Hukuka Aykırılık 
493
1. İmkânsız Bir Konuda İşlem Yapılması 
493
2. Kanuna Aykırı İşlem Tesis Edilmesi 
494
3. Üst Kurala Aykırı İşlem Yapılması 
495
4. Hukuk Kuralının Kapsamının Genişletilmesi 
496
5. Kesin Hükme Aykırı İşlem Yapılması 
496
6. Kazanılmış Hakları İhlâl Eden İşlem Yapılması 
497
7. Eşitlik İlkesine Aykırı İşlem Yapılması 
498
8. Geriye Yürümezlik Kuralının İhlâl Edilmesi 
498
9. Sebep– Konu İlişkisinde Sakatlık 
499
E. Maksat Yönünden Hukuka Aykırılık 
500
1. Kamu Yararına Yabancı Amaçla Hareket Edilmesi 
501
2. Kanunun Özel Maksadının Dışına Çıkılarak İşlem Yapılması 
504
3. Usûl Saptırması 
505
4. Maksatların Çokluğu 
506
III. İPTAL DAVASININ SONUÇLARI 
507
A. Davanın Reddedilmesinin Sonuçları 
512
1. Dava Konusu İşlem Bakımından Sonuçları 
512
2. Taraflar Bakımından Sonuçları 
512
a. Davanın Usûlden Reddedilmesi 
513
b. Davanın Esastan Reddedilmesi 
514
3. Üçüncü Kişiler Bakımından Sonuçları 
514
B. İptal Kararı Verilmesinin Sonuçları 
515
1. İptal Kararının Hukukî Niteliği 
515
2. İptal Kararının Sonuçları 
516
a. İptal Kararı İşlemin Varlığına Son Verir 
516
b. İptal Kararı Geçmişe Etkilidir 
517
aa. İptal Kararı İle İşlemden Önceki Durum Geri Gelir 
518
bb. İptal Edilen İşlem Hiç Yapılmamış Sayılır 
519
cc. İşlemin Yapıldığı Zamandaki Duruma Göre Yargılama Yapılır 
520
c. İptal Kararı Genel Etkilidir 
521
3. İptal Kararının Yerine Getirilmesi 
522
a. Kendiliğinden Sonuç Doğuran İptal Kararları 
522
aa. Düzenleyici İşlemin İptali 
522
bb. Birel (Bireysel) İşlemin İptali 
527
b. Aynı Nitelikte Yeni Bir Karar Alınmasını Engellemeyen İptal Kararları: İptal Edilen İşlemin Yenilenmesi 
530
aa. İşlemin Yetki Unsuru Yönünden İptali 
530
bb. İşlemin Biçim Unsuru Yönünden İptali 
531
cc. İşlemin Sebep Unsuru Yönünden İptali 
531
c. Tersine İşlem Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları 
532
d. Hukukî Durumlarda Değişiklik Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları: İdarenin Başka İşlemler Yapma Zorunluluğu 
533
e. İptal Kararının Yerine Getirilmesinde İmkânsızlık 
538
aa. Hukukî ve Fiilî İmkânsızlık 
538
bb. Kamu Düzeninin Bozulması Tehlikesi 
539
cc. Kanunî Geçerlik Sağlama 
540
Altıncı Bölüm
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI MÜESSESESİ
I. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI MÜESSESESİNİN GEREKLİLİĞİ, HUKUKÎ NİTELİĞİ VE ŞARTLARI 
543
A. Yürütmenin Durdurulması Müessesesinin Gerekliliği, Sistemler ve Hukukî Niteliği 
543
1. Gerekliliği ve Sistemler 
543
2. Hukukî Niteliği 
545
B. Yürütmenin Durdurulması Kararının Şartları 
548
1. Usûle İlişkin Şartlar 
548
2. Esasa İlişkin Şartlar 
554
C. Yürütmenin Durdurulması Talebi Hakkında Verilen Kararlar ve İtiraz 
557
1. Yürütmenin Durdurulması Talebi Hakkında Verilen Kararlar 
557
2. Olumsuz İşlemlerde Yürütmenin Durdurulması 
558
3. Vergi Davalarında Yürütmenin Durdurulması 
559
4. Temyiz ve İstînaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
560
5. Yürütmenin Durdurulması Kararına İtiraz 
563
a. İtiraz Mercileri 
563
b. İtiraz Usûlü 
565
II. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARININ SONUÇLARI VE UYGULANMASI 
568
A. Yürütmenin Durdurulması Kararının Sonuçları 
568
2. İptal Davasının Ret veya İptalle Sonuçlanmasının Yürütmenin Durdurulması Kararına Etkisi 
570
B. Yürütmenin Durdurulması Kararının Uygulanması 
570
1. Yürütmenin Durdurulması Kararı Geçmişe Etkili Olarak Uygulanır 
570
Yedinci Bölüm
TAM YARGI DAVALARI
I. TAM YARGI DAVASININ HUKUKÎ MAHİYETİ, ÇEŞİTLERİ VE KONUSU 
575
A. Genel Olarak Tam Yargı Davası 
575
1. Tam Yargı Davasının Hukukî Niteliği 
576
2. Tam Yargı Davasının Özellikleri 
577
3. Tam Yargı Davası ile İptal Davası Arasındaki Farklar 
578
4. Tam Yargı Davasının Çeşitleri 
579
B. Tam Yargı Davasında Taraflar ve Hâkimin Yetkileri 
580
1. Tam Yargı Davasında Hak İhlâli Şartı 
580
2. Tam Yargı Davasında Hâkimin Yetkileri 
581
C. Tam Yargı Davasının Konuları 
582
1. İdarî İşlemlerden Doğan Tam Yargı Davaları 
582
2. İdarî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Davaları 
586
3. İdarî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Davaları 
587
II. TAM YARGI DAVASINDA SORUMLULUK TÜRLERİ 
589
A. İdare Hukukunda Sorumluluk Türleri 
592
1. Kusur Sorumluluğu 
592
a. İdare Hukukunda Kusur Kavramı 
593
b. Hizmet Kusuru–Kişisel Kusur Ayrımı 
601
2. Kusursuz Sorumluluk 
605
a. Risk İlkesi Gereğince Sorumluluk 
607
b. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi Gereğince Sorumluluk 
616
B. İdarenin Sorumluluğunun Şartları 
627
1. İdarî Davranış 
627
2. Zarar 
629
3. İlliyet Bağı 
633
C. İdarenin Sorumluluğunu Etkileyen Hâller 
634
1. Mücbir Sebep 
634
2. Beklenilmeyen Hâl 
639
3. Zarar Görenin Davranışı 
640
4. Üçüncü Kişinin Davranışı 
643
D. Zararın Tazmini 
645
1. Sorumlu İdarenin Tespiti 
645
2. Zararın Tazminine İlişkin İlkeler 
646
3. Zarar Miktarının Tespitinde İlkeler 
648
III. TAM YARGI DAVASININ SONUÇLARI VE UYGULANMASI 
652
A. Tam Yargı Davasının Sonuçları 
652
1. Davanın Reddi 
652
2. Davanın Kabûlü 
653
B. Tam Yargı Kararlarının Uygulanması 
653
1. İflas Uygulaması 
654
2. Haciz Uygulaması 
654
a. Devlet Tüzel Kişisinin Malları Haczedilemez 
654
b. Kanunlarında Hüküm Olan Kamu Tüzel Kişilerinin Malları Haczedilemez 
655
c. Kamu Tüzel Kişilerinin Özel Emlâki Haczedilebilir 
656
Sekizinci Bölüm
TESPİT DAVASI
I. İDARÎ YARGIDA TESPİT DAVASININ YERİ 
659
A. Adlî ve İdari Yargıda Tespit Davası 
659
1. Adlî Yargıda Tespit Davası 
659
2. İdarî Yargıda Tespit Davası 
660
a. Öğretinin Yaklaşımı 
661
b. Yargı Yerlerinin Yaklaşımı 
662
B. İdare Hukukunda Yokluk ve Tespiti 
663
1. Yokluk ve Türleri 
663
2. Yokluğun Tespiti Davası 
667
Dokuzuncu Bölüm
YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDAN DOĞAN SORUMLULUKLAR
I. KARARLARININ YERİNE GETİRİLMESİ ZORUNLULUĞU 
669
A. Yargı Kararlarının Bağlayıcılığı ve Uygulama 
669
1. Yargı Kararlarının Bağlayıcılığı 
669
2. Uygulama Süresi 
670
B. Sorumluluğa Yol Açan Uygulamama Halleri 
672
1. Kararın Hiç Uygulanmaması 
672
2. Kararın Geç Uygulanmaması 
672
3. Kararın Eksik Uygulanmaması 
672
4. Kararın Hatalı Uygulanmaması 
673
5. Kararın Şeklen Uygulanmaması 
673
II. KARARLARININ UYGULANMASINDAN DOĞAN SORUMLULUKLAR 
673
A. İdarenin veya Görevlinin Sorumluluğu 
674
1. İdarî Sorumluluk 
674
a. Yargı Kararını Uygulamamak Hizmet Kusuru Oluşturur 
675
b. Tazmînatın Ödenmesi Uygulama Yükümünü Kaldırmaz 
677
c. Uygulamada İmkânsızlık ve Sorumluluk 
677
2. Kamu Görevlisinin Sorumluluğu 
678
a. Hukukî Sorumluluk 
678
b. Cezaî Sorumluluk 
679
c. Disiplin Sorumluluğu 
681
B. Dava Usûlü 
681
1. Dava Açma Süresi 
681
2. Davanın Açılacağı Mahkeme 
684
3. Davanın Kime Karşı Açılacağı 
684
4. Tazmînat Konusu 
684
Dördüncü Kısım
İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNDE KARARLARA KARŞI
BAŞVURU YOLLARI
Onuncu Bölüm
İDARÎ YARGILAMA USÛLÜNDE KANUN YOLLARI
I. İSTÎNAF 
692
A. Genel Olarak İstînaf 
692
1. Tanımı ve Hukukî Mâhiyeti 
692
2. İstînaf ve Temyiz Arasındaki Farklar 
693
B. İstînafa Tâbi Kararlar 
694
1. Genel Kural 
694
2. İstînaf Yolu Kapalı Kararlar 
695
C. İstînafa Başvuru Usûlü 
699
1. İstînaf Başvurusunun Süresi ve Şekli 
699
2. İstînaf Sebepleri 
701
3. Ön İnceleme 
701
D. İstînaf İncelemesi 
703
1. İstînafta Görevli Merci 
703
2. İstînaf İncelemesi 
704
3. İstînaf İncelemesi Sonunda Verilen Kesin Kararlar 
715
4. İstînaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
716
II. TEMYİZ 
717
A. Temyiz Edilebilecek Kararlar 
717
1. Yargılamaya İlişkin Nihâî Kararlar Temyiz Edilebilir 
717
2. Danıştay Dava Dairelerinin Nihâî Kararları Temyiz Edilebilir 
718
3. Bölge İdare Mahkemelerinin Nihâî Kararları Temyiz Edilebilir 
719
4. Israr Kararları Temyiz Edilebilir 
723
B. Temyiz Usûlü 
724
1. Temyiz Süresi 
724
2. Temyiz Talebinde Taraflar 
726
3. Temyiz Başvurusu 
728
a. Talep Şartı 
728
b. Temyiz Dilekçesi 
728
c. Temyiz Dilekçesinin Verileceği Yerler 
729
d. Temyiz Dilekçesi Üzerinde Ön İnceleme 
730
e. Temyiz Mercileri 
734
C. Temyiz Sebepleri 
735
1. Görev ve Yetki Dışında Bir İşe Bakılmış Olması 
735
2. Hukuka Aykırı Karar Verilmiş Olması 
736
3. Usûl Hükümlerine Uyulmaması 
738
D. Temyiz İncelemesi 
742
1. Temyiz İncelemesinin Niteliği 
742
2. Temyiz İncelemesinin Sonuçları 
743
a. Onama Kararı 
744
b. Bozma Kararı 
744
c. Esastan Karar Verme 
745
d. Bozma Kararının Mahkeme Kararlarına Etkisi 
747
E. Derece Mahkemesinin Tutumu 
749
1. Bozmaya Uyma Kararı 
750
2. Israr Kararı 
750
F. Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
752
1. Genel Kurallar 
752
2. Yürütmeyi Durdurma Kararı 
752
G. Kanun Yararına Temyiz 
753
1. Kanun Yararına Temyize Konu Olabilecek Kararlar 
753
2. Kanun Yararına Temyiz Talebinde Yetki 
755
3. Kanun Yararına Temyizde Süre ve Başvuru Biçimi 
756
4. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri 
756
5. Kanun Yararına Temyiz Başvurusunun Sonuçları 
757
III. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
757
A. Yargılamanın Yenilenmesine Tâbi Kararlar 
758
1. Yargılamanın Yenilenmesine Konu Olan Kararlar 
758
2. Yargılamanın Yenilenmesine Konu Olmayan Kararlar 
759
B. Yargılamanın Yenilenmesi Usûlü 
761
1. Yargılamanın Yenilenmesinde Süre 
761
2. Yargılamanın Yenilenmesini İsteyebilecekler 
762
3. Yargılamanın Yenilenmesine Başvuru 
763
4. Yetkili Mahkeme 
764
C. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
765
1. Karardan Sonra Yeni Bir Belgenin Ortaya Çıkması 
765
2. Hükme Esas Alınan Belgenin Sahteliğinin Anlaşılması 
766
3. Hükme Esas Alınan Îlâmın Kesin Bir Hükümle Kalkması 
767
4. Bilirkişinin Gerçeğe Aykırı Rapor Vermesi 
767
5. Hîle Kullanılmış Olması 
768
6. Yetkisiz Kimselerin Huzurunda Davanın Görülmesi 
769
7. Davaya Bakması Yasak Olan Hâkimin Hüküm Vermesi 
769
8. Çelişik Hükümlerin Varlığı 
770
9. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kararı 
771
D. İstemin Karara Bağlanması 
772
1. İlk İnceleme ve Esastan İnceleme 
772
2. Kararın Sonuçları 
775
EKLER
İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK I) 
777
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİNİ İÇEREN İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK II) 
778
TAM YARGI DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK III) 
779
İPTAL DAVASI İLE TAM YARGI DAVASI BİRLİKTE DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK IV) 
780
İDARÎ YARGI YERLERİ VE YARGI ÇEVRELERİ (EK V) 
781
ÖRNEK BİR KARAR YAZIMI (EK VI) 
782
Yararlanılan Kaynaklar 
787
Kavramlar Dizini 
811
HakkımızdaUluslararası Yayınevi BelgesiKaynakça Dosyası Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil