ARABULUCULUKLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER
§ 1. Kavramsal Çerçevede Arabuluculuk ve Arabuluculuğun Uzlaştırma ile Olan Farklılıkları
3
A. Kavramsal Çerçevede Arabuluculuk
3
B. Arabuluculuğun Uzlaştırma ile Olan Farklılıkları
5
I. Kavramsal Çerçevede Uzlaştırma
5
II. Arabuluculuk ile Uzlaştırma Arasındaki Farklılıklar
6
§ 2. Arabuluculuğa İlişkin Olarak Yapılan Tasnifler ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun Öngördüğü Arabuluculuk Modelinin Bu Bağlamda İrdelenmesi
9
A. Arabuluculuğa İlişkin Olarak Yapılan Tasnifler
9
I. Arabulucunun Niteliklerine ve Arabuluculuk Sürecinin Yürütümünde Tâbi Olunacak Rejime Göre
9
II. Arabuluculuk Faaliyetinin Taşımış Bulunduğu Özelliklere ya da Arabulucunun Süreçte Üstlenmiş Olduğu İşlevin Niteliğine Göre
10
III. Arabuluculuk Sürecinde İşlev Üstlenen Arabulucunun Sayısına Göre
12
IV. Arabuluculuk Sürecinin İşleyişinde Kurumsal Bir Yapının Yardımının Alınıp Alınmamasına Göre
13
B. Arabuluculuğa İlişkin Olarak Yapılan Tasnifler Bağlamında Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun Öngördüğü Modelin Durumunun İrdelenmesi
14
§ 3. Arabuluculuğun Amacı, Avantajları ve Dezavantajları, Hukukî Temelleri
19
A. Arabuluculuğun Amacı
19
B. Arabuluculuğun Avantaj ve Dezavantajları
20
I. Arabuluculuğun Avantajları
20
II. Arabuluculuğun Dezavantajları
22
C. Arabuluculuğun Hukukî Temelleri
23
§ 4. Arabuluculuğun Uygulanma Alanı, İşleyişine Egemen Olan İlkeler, Arabulucu Sıfatıyla Faaliyet Gösterebilmek İçin Varlığı Aranan Koşullar, Arabulucular Siciline Kayıt ve Arabulucu Sıfatının Kazanılması
27
A.Arabuluculuk Kurumunun Uygulanma Alanı
27
II. Belirli Hukukî Uyuşmazlık Tipleri ile İşlerin Arabuluculuğun Uygulanma Alanının Tâyini Bağlamında Durumunun İrdelenmesi
28
B. Arabuluculuk Kurumunun İşleyişine Egemen Olan İlkeler
34
I. İhtiyarîlik (İradîlik) İlkesi
34
II. Tarafların Eşitliği İlkesi
35
C. Arabulucu Sıfatıyla Faaliyet Gösterebilmek İçin Varlığı Aranan Koşullar, Arabulucular Siciline Kayıt ve Arabulucu Sıfatının Kazanılması
40
II. Arabulucu Sıfatıyla Faaliyet Gösterebilmek İçin Varlığı Aranan Koşullar
40
2. Türk Vatandaşı Olmak
41
3. Mesleğinde En Az Beş Yıllık Kıdeme Sahip Hukuk Fakültesi Mezunu Olmak.42
4. Tam Ehliyetli Olmak
42
5. Kişilik Özellikleri İtibariyle Arabuluculuk Mesleğini İcraya Elverişli Olmak
42
6. Arabuluculuk Eğitimini Tamamlamak ve Kural Olarak Adalet Bakanlığı’nca Yapılacak Olan Yazılı Sınavda Başarılı Olmak
43
a) Arabuluculuk Eğitimi
43
bb) Arabuluculuk Eğitiminin Kapsamı
44
cc) Arabuluculuk Eğitimi Verebilecek Olan Kuruluşlar
45
dd) Eğitim Kuruluşlarına Verilen İznin İptali ve Denetlenmeleri
47
b) Arabuluculuk Sınavı
49
III. Arabulucular Siciline Kayıt ve Arabulucu Sıfatının Kazanılması
53
1.Arabulucular Siciline Kayıt
53
2. Arabulucu Sıfatının Kazanılması
54
§ 5. İhtiyarî Arabuluculuğa İşlerlik Kazandırılabilmesi İçin Yapılması Gereken Sözleşmeler, Arabulucunun Sayısı ve Seçimi
59
A. İhtiyarî Arabuluculuğa İşlerlik Kazandırılabilmesi İçin Yapılması Gereken Sözleşmeler
59
II. Yapılması Gereken Sözleşmeler
59
1. Arabuluculuk Sözleşmesi
59
2.Arabulucu Sözleşmesi
64
B. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Sayısı ve Seçimi
69
§ 6. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Statüsü, Hakları, Yükümlülükleri, Denetimi ve Sorumluluğu
71
A. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Statüsü
71
B. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Hakları
72
I. Arabulucu Unvanını Kullanma Hakkı
72
II. Ücret ve Masraf İsteme Hakkı
72
III. Avans İsteme Hakkı
76
IV. Taraflarla Görüşme ve İletişim Kurma Hakkı
77
C. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Yükümlülükleri
78
I. Görevini Özenle ve Tarafsız Bir Biçimde Yerine Getirme Yükümlülüğü
78
II. Taraflara Eşit İşlemde Bulunma Yükümlülüğü
81
III. Görevini Şahsen Yerine Getirme Yükümlülüğü
82
IV. Tarafları Bilgilendirme ve Arabuluculuk Görevini Kabulden Kaçınma Yükümlülüğü
83
V. Tarafları Aydınlatma Yükümlülüğü
84
VI. Reklâm Yasağına Uyma Yükümlülüğü
86
VII. Sır Saklama Yükümlülüğü
87
VIII. Belgeleri Saklama Yükümlülüğü
88
IX. Aidat Ödeme Yükümlülüğü
89
X. Arabuluculuk İçin Ücret Karşılığı Aracılık Yapma Yasağına Uyma Yükümlülüğü
89
XI. Arabuluculuk Uygulamasının Geliştirilmesine Katkı Sağlama Yükümlülüğü
90
D. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucuların Denetimi ve Sorumluluğu
90
I. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucuların Denetimi
90
2. Denetimin Kapsamı ile Denetim Sürecinin İşleyişi
91
II. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Sorumluluğu
92
1. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Sorumluluğu
92
2. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Disiplin Sorumluluğu
94
3. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucunun Ceza Sorumluluğu
95
§ 7. İhtiyarî Arabuluculukta Arabulucuya Başvuru, Arabuluculuk Sürecinin Başlaması, Yürütülmesi ve Sona Ermesi
97
A. İhtiyarî Arabuluculukta Arabuluculuğa Başvuru
97
B. İhtiyarî Arabuluculukta Arabuluculuk Sürecinin Başlaması
98
C. İhtiyarî Arabuluculukta Arabuluculuk Sürecinin Yürütülmesi
98
D. İhtiyarî Arabuluculukta Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesi
107
I. Tarafların Anlaşmasıyla Sona Ermesi
108
2. İcra Edilebilirlik Şerhinin Alınması
109
3. Anlaşmanın Kapsamına Giren Hususlarda Daha Sonra Dava Açılamaması
113
II. Tarafların Anlaşması Dışındaki Diğer Nedenlerle Sona Ermesi
115
DAVA ŞARTI ARABULUCULUK VE ARABULUCULUĞUN KURUMSAL YAPISI
§ 8. Dava Şartı Arabuluculuk
119
B. Dava Şartı Arabuluculuğun Kapsamı
124
II. Ticarî Uyuşmazlıklar
125
III. Tüketici Uyuşmazlıkları
126
IV. Sulh Hukuk Mahkemelerinin Görev Alanına Giren Bazı Uyuşmazlıklar
128
V. 5488 sayılı Tarım Kanunu’nun Değişik 13. Maddesinde Öngörülen Uyuşmazlıklar
135
VI. Münferit Bazı Davaların ve İşlerin Durumlarının İrdelenmesi
137
1. Fikrî Mülkiyet Hukukuna İlişkin Mevzuattan Kaynaklanan Davalar
137
2. Sınaî Mülkiyet Hukukunaİlişkin Mevzuattan Kaynaklanan Davalar
138
3. İflâsa İlişkin Davalar
139
4. Konkordatoya İlişkin Davalar
141
5. İhtiyatî Tedbir ve İhtiyatî Haciz
142
C. Arabulucuya Başvuru Zorunluluğunun Dava Şartı Sayılmasının Dava Şartı Kavramının Temel Esprisi Bağlamında Değerlendirilmesi
142
D. Dava Şartı Arabuluculuk Sürecinin Başlaması, Arabulucunun Görevlendirilmesi, Hukukî Statüsü, Hakları, Yükümlülükleri, Denetimi ve Sorumluluğu, Sürecin İşleyişi, Sevk ve İdaresi ile Sürecin Sona Ermesi
145
I. Dava Şartı Arabuluculuk Sürecinin Başlaması
145
II. Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Görevlendirilmesi
147
III. Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Statüsü, Hakları, Yükümlülükleri, Denetimi ve Sorumluluğu
149
1. Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Statüsü
149
a) Arabulucunun Yapmış Olduğu Görevin Hukukî Niteliği
149
b)Dava Şartı Arabuluculukta, Arabulucunun Görevinin İcrası Sırasında Bulunduğu Hukukî Statü
150
bb) Memur ve Diğer Kamu Görevlileri Kavramları
150
2. Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Hakları ile Yükümlülükleri
155
3. Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Denetimi ve Sorumluluğu
156
a) Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Denetimi
156
b) Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Sorumluluğu
157
aa) Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Hukukî Sorumluluğu
157
bb) Dava Şartı Arabuluculukta Arabulucunun Disiplin ve Ceza Sorumluluğu
158
IV. Dava Şartı Arabuluculuk Sürecinin İşleyişi ile Sevk ve İdaresi
158
V. Dava Şartı Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesi
162
VI. Dava Şartı Arabuluculukta Arabuluculuk Bürosu Tarafından Yapılan Giderler
163
VII. Dava Şartı Arabuluculuğun Dava Tipolojisi Bağlamında İrdelendiği Bazı Özel Durumlar
164
1. Dava Şartı Arabuluculuk ve Kümülâtif Dava Yığılması
164
2. Dava Şartı Arabuluculuk ve Terditli Dava
164
3. Dava Şartı Arabuluculuk ve Seçimlik Dava
166
4. Dava Şartı Arabuluculuk ve Kısmî Dava
167
5. Dava Şartı Arabuluculuk ve Belirsiz Alacak Davası
169
6. Dava Şartı Arabuluculuk ve Karşı Dava
170
7. Dava Şartı Arabuluculuk ve Topluluk Davası
171
§ 9. Arabuluculuğun Kurumsal Yapısı (Teşkilâtlanması)
173
B. Arabuluculuğun Kurumsal Yapısına Dahil Birimler
173
I. Arabuluculuk Daire Başkanlığı
173
II. Arabuluculuk Kurulu
175
III. Adliye Arabuluculuk Büroları
178
DİĞER ÖZEL DÜZENLEMELERDE YER ALAN ARABULUCULUK, ARABULUCULUKLA İLGİLİ ÖN YARGILAR, KAYGILAR VE DİRENÇLER İLE BUNLARIN AŞILMASI
§ 10. Diğer Özel Düzenlemelerde Yer Alan Arabuluculuk
183
A. 6356sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda Öngörülen Arabuluculuk.183
B. Singapur Sözleşmesi’nde Öngörülen Arabuluculuk
188
§ 11. Arabuluculukla İlgili Ön Yargılar, Kaygılar ve Dirençler ile Bunların Aşılması
193
A. İdeolojik Bir Temele Dayanan Kaygılar
193
D. Arabuluculuğun Yargının İş Yükünü Azaltmada Bir Araç yahut Her Türlü HukukîUyuşmazlığın Barışçıl Yollarla Çözümünde Sihirli Bir Değnekmiş Gibi Görülmesi
200
E. Yargının Ağır İşlemesinin, Gecikmesinin Sorunu Yargıya Taşıyanın Daha Lehine Olan Bir Durumun Yaratılmasına Sebebiyet Vermesi
202
F. Mevzuat Bazında Dava Şartı Arabuluculuk Adı Altında Zorunlu Arabuluculuk Yönünde Adımlar Atılmış Olması ve Bu Bağlamda Süreklilik Arz Edecek Şekilde Bir Genişleme Eğiliminin Varlığı
203
G. Meslek Olarak Kabul Edilen Arabuluculuğun Amaca Uygun Bir Biçimde İcrası Bağlamında Arabulucuların Sahip Olması Gereken Nitelikler, Bağımsızlıkları ile Tarafsızlıklarının Temini ve Denetimleri Hususunda, Kamuoyunda Güven Telkin Edici Bir Görüntünün Henüz Yeterince Uyandırılamamış Olması
206
H. Yargının En Önemli Bileşenleri Olan Hâkimler ile Avukatların Arabuluculuk Kurumuna Önyargılı Olarak Yaklaşmaları
208
İ. Potansiyel Çerçevede Aralarında Uyuşmazlık Çıkması Kuvvetle Muhtemel Olan Meslek Grupları ile İlgili Meslek Kuruluşlarının Arabuluculuğa Yeterince Sahip Çıkmamış Olması
210
J. Arabuluculuğun Ancak Uzun Vadede Semere Verebilecek Bir Sosyal Proje Niteliği Taşıdığı Hususunun Gözden Kaçırılmış Olması
211