Hukuk Fakülteleri, İİBF'ler ve MYO'lar için Kamu Maliyesi (Mali Hukuk) Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, Prof. Dr. Murat Batı  - Kitap
Hukuk Fakülteleri, İİBF'ler ve MYO'lar için

Kamu Maliyesi (Mali Hukuk)

3. Baskı, 
Temmuz 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
304
Barkod:
9786253811938
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
285,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
2. baskı
Eylül 2024
285,00
285,00 (%0)
1. baskı
Ekim 2023
280,00
115,00 (%59)
Kitabın Açıklaması
Uzun yıllar üniversitelerde 'Kamu Maliyesi' derslerini başarıyla yürütmüş deneyimli yazarların ders notları, öğrenci soruları ve zengin mesleki tecrübeleriyle şekillenen bu kitap, üst üste ek baskıların ardından güncellenmiş 3. baskısını yapmıştır.
Kamunun karmaşık mali yapısını basit ve yalın bir dille açıklayan eser, zorlu konuları temel kavramlar, Türkiye'den güncel örnekler ve detaylı açıklamalarla anlaşılır hale getirmiştir.
Üniversitelerin Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler ile Siyasal Bilgiler Fakülteleri'nin lisans ve lisansüstü programlarında, Meslek Yüksek Okullarında ders kitabı olarak rahatlıkla okutulabileceği gibi; KPSS, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), Sayıştay Denetçi Yardımcılığı, İdari Yargı Hakimliği, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik (SMMM) ve benzeri mesleki sınavlara hazırlanan adaylar için de vazgeçilmez bir yardımcı kaynak olacaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kamu Harcamaları
.
Kamu Gelirleri
.
Kamu Borçlanması
.
Kamu Bütçesi
.
Maliye Politikası
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Üçüncü Baskıya Ön Söz 
5
Giriş 
19
Birinci Bölüm
KAMU HARCAMALARI
1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
24
1.1. Dar Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
25
1.2. Geniş Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
25
1.3. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
27
1.3.1. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik Görüş 
27
1.3.2. Kamu Harcamaları Konusunda Modern Görüş 
31
2. KAMU HARCAMALARI VE KOLEKTİF İHTİYAÇLAR 
34
2.1. Tam Kamusal Mallar 
34
2.2. Yarı Kamusal Mallar 
37
2.3. Erdemli/Erdemsiz Mallar 
38
2.4. Özel Mal ve Hizmetler 
39
2.5. Kulüp Malları 
39
2.6. Küresel Kamusal Mallar 
40
3. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 
40
3.1. İdari Sınıflandırma 
41
3.2. İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflandırma 
41
3.3. Ekonomik Sınıflandırma 
42
3.4. Dalton'un 7’li Sınıflandırması 
44
4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 
45
4.1. Kamu Harcamalarının Görünürde Artış Nedenleri 
48
4.1.1. Enflasyon 
48
4.1.2. Bütçe Tekniği 
49
4.1.3. Ülke Sınırları ve Nüfus Artışı 
49
4.1.4. Ayni Ekonomiden Nakdi Ekonomiye Geçiş 
49
4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 
50
4.2.1. Savaş ve Savunma Harcamaları 
50
4.2.2. Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler 
51
4.2.3. Bilimsel ve Teknik Alanda Gelişmeler 
51
4.2.4. Nüfus Artışı 
52
4.2.5. Kaynak Mobilizasyonu ve Finansman Yeteneği 
52
4.3. Kamu Harcamalarının Artışını Açıklayan Yaklaşımlar 
53
4.3.1. Kamu Harcamalarının Artışı Yasası – A. Wagner Hipotezi 
53
4.3.2. Musgrave Modeli 
54
4.3.3. Rostow Modeli 
55
4.3.4. Peacock–Wiseman Sıçrama Tezi 
55
4.3.5. Mali Yanılsama Hipotezi 
56
4.3.6. Baumol Hipotezi 
56
4.3.7. Niskanen Modeli 
57
5. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 
57
İkinci Bölüm
KAMU GELİRLERİ
1. KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI 
65
1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olup Olmamasına Göre Kamu Geliri Ayrımı 
67
1.1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olarak Elde Edilen Kamu Gelirleri 
68
1.1.1.1. Vergi 
68
1.1.1.2. Harçlar 
74
1.1.1.3. Resimler 
78
1.1.1.4. Harcamalara Katılma Payı 
79
1.1.1.5. Şerefiye 
79
1.1.1.6. Parafiskal Gelirler 
80
1.1.1.7. Devalüasyon ve Emisyon Gelirleri 
80
1.1.1.8. Para ve Vergi Cezaları 
86
1.1.1.9. Zorunlu Borçlar 
87
1.1.1.10. Fonlar 
88
1.1.2. Egemenlik Gücüne Dayalı Olmayan Kamu Gelirleri 
88
1.1.2.1. Mülk, Teşebbüs ve Özelleştirme Gelirleri 
89
1.1.2.2. Bağış ve Yardımlar 
89
1.1.2.3. Zorunlu Olmayan Borçlar 
90
1.2. Geliri Elde Eden Birim Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
90
1.3. Süreklilik Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
91
1.4. Klasik ve Modern Maliyecilere Göre Kamu Geliri Ayrımı 
91
2. VERGİNİN FONKSİYONLARI 
92
3. VERGİLENDİRME TEKNİĞİ 
95
3.1. Vergi Yükümlüsü 
95
3.1.1. Vergi Mükellefi 
96
3.1.2. Vergi Sorumlusu 
98
3.2. Verginin Konusu 
100
3.3. Verginin Matrahı 
101
3.3.1. Vergi Matrahının Tespiti 
102
3.3.2. Vergi Matrahının Tespit Yöntemleri 
102
3.4. Vergi Ehliyeti 
103
3.5. Vergiyi Doğuran Olay 
104
4. VERGİLENDİRME SÜRECİ 
106
4.1. Verginin Tarhı 
106
4.2. Verginin Tebliği 
107
4.3. Verginin Tahakkuku 
107
4.4. Verginin Tahsili 
108
4.4.1. Verginin Tahsil Usulleri 
108
5. VERGİ ORANLARI 
109
5.1. Düz Oranlı Vergiler 
110
5.2. Azalan Oranlı Vergiler 
110
5.3. Artan Oranlı Vergiler 
110
5.3.1. Dilim Usulü Artan Oranlılık 
111
5.3.2. Sınıf Usulü Artan Oranlılık 
113
5.3.3. Gizli Artan Oranlılık 
114
5.3.4. Tersine Artan Oranlılık 
115
6. VERGİ YÜKÜ 
115
6.1. Toplam Vergi Yükü 
116
6.2. Bireysel Vergi Yükü 
117
7. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 
118
7.1. Şahsi Vergiler–Objektif Vergiler 
118
7.1.1. En Az Geçim İndirimi 
118
7.1.2. Muafiyet ve İstisnaların Varlığı 
119
7.1.3. Ayırma Kuramı 
119
7.1.4. Artan Oranlılık 
120
7.2. Dolaylı Vergiler–Dolaysız Vergiler 
120
7.3. Kaynağına Göre Sınıflandırma 
120
7.3.1. Gelir Vergileri 
120
7.3.1.1. Kaynak Kuramı 
121
7.3.1.2. Safi Artış Kuramı 
121
7.3.2. Servet Vergileri 
122
7.3.3. Harcama Vergileri 
122
8. VERGİ HARCAMASI 
124
9. VERGİYE KARŞI TEPKİLER 
124
9.1. Verginin İkame ve Gelir Etkisi 
125
9.1.1. Laffer Eğrisi 
125
9.2. Verginin Yansıması 
128
9.2.1. Ramsey Kuralı (Vergileri) 
129
9.3. Vergiden Kaçınma–Vergi Kaçırma 
130
9.3.1. Peçeleme 
132
10. VERGİ GREVİ – VERGİ REDDİ 
134
11. VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI 
135
12. KAMU GELİRLERİNE İLİŞKİN DİĞER KAVRAMLAR 
136
12.1. Vergi Maliyeti 
136
12.2. Vergi Kapasitesi 
137
12.3. Vergi Gayreti 
137
12.4. Verginin Amortismanı ve Kapitalizasyonu 
137
12.5. Vergi Erozyonu 
138
12.6. Vergi Planlaması 
138
12.7. Mali Aldanma 
139
12.8. Mali Zorlanma 
139
12.9. Mali Tatil 
139
12.10. Vergi Tatili 
139
12.11. Çifte Vergilendirme 
140
12.12. Vergi Cennetleri 
140
12.13. Tobin Vergisi 
141
12.14. Vergi Takozu – Vergi Kaması 
142
Üçüncü Bölüm
KAMU BORÇLANMASI
1. BORÇLANMANIN TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
145
1.1. Kamu Borçlanması ve Özel Borçlanma Ayrımı 
146
1.2. Kamu Borçlanması ve Vergi Ayrımı 
148
1.3. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
151
1.3.1. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik Görüş 
151
1.3.2. Kamu Borçlanması Konusunda Modern Görüş 
154
2. KAMU BORÇLANMASIYLA ULAŞILMASI HEDEFLENEN AMAÇLAR 
155
2.1. Kamu Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
156
2.2. Olağanüstü Harcamaları Finanse Etmek için Borçlanma 
157
2.3. Yatırım Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
157
2.4. Bütçe Denkliğini Sağlamak için Borçlanma 
157
2.5. Borç Ödemek için Borçlanma 
158
2.6. Maliye Politikasının Amaçlarını Gerçekleştirmek için Borçlanma 
159
3. KAMU BORÇLANMASININ HUKUKİ NİTELİKLERİ 
159
4. KAMU BORÇLANMASININ SINIFLANDIRILMASI 
159
4.1. Kamu Borçlarının Vadelerine Göre Sınıflandırılması 
160
4.1.1. Kısa Vadeli Borçlar (Dalgalı Borçlar) 
163
4.1.1.1. Kısa Vadeli Borçlara Başvurulma Nedeni 
164
4.1.1.2. Kısa Vadeli Borç Türleri 
164
4.1.2. Uzun Vadeli Borçlar 
166
4.2. Kamu Borçlarının Kaynağına Göre Sınıflandırılması 
168
4.2.1. İç Borçlar 
168
4.2.2. Dış Borçlar 
169
4.3. Kamu Borçlarının Zorunlu ve Gönüllü Olma Durumuna Göre Sınıflandırılması 
171
4.3.1. Gönüllü (ihtiyari) devlet borçları 
172
4.3.2. Zorunlu (cebri) devlet borçları 
172
5. BORÇLANMA KÂĞIDI ALANLARA SAĞLANAN MENFAATLER 
173
5.1. Borçlanma Faiz Oranını Dolaylı Yoldan Yükselten Uygulamalar 
173
5.1.1. Borçlanma Faizi 
173
5.1.2. İtfa Primi ve Başabaşın Altında İhraç 
174
5.1.3. Primli ve İkramiyeli İhraç 
174
5.1.4. Vergi Avantajları 
175
5.2. Alacağın Paraya Çevrilmesini Kolaylaştırıcı Önlemler 
175
5.2.1. Devlet Tahvillerinin İhalelerde Teminat Olarak Gösterilmesi 
175
5.2.2. Devlet Tahvillerinin Vergi Ödemelerinde Kullanılması 
176
5.2.3. Vadesinden Önce Paraya Çevrilebilmesi 
176
6. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARININ SATIŞ YÖNTEMLERİ 
178
6.1. İhale ile Satış Yöntemi 
178
6.2. TAP (musluk) Yöntemi 
179
6.3. Doğrudan Satış Yöntemi 
180
6.4. Halka Arz Yöntemi 
180
7. TÜRKİYE’DE BORÇ YÖNETİMİNE İLİŞKİN MEVZUAT DEĞİŞİMİNİN KRONOLOJİK SEYRİ 
181
8. KAMU BORÇ YÖNETİMİ 
184
8.1. Olağan Borç Yönetimi 
185
8.2. Olağanüstü Borç Yönetimi 
185
9. KAMU BORÇLANMASINA İLİŞKİN BAZI TEMEL KAVRAMLAR 
188
10. BORÇLANMAYA İLİŞKİN BAZI SORU VE CEVAPLAR 
192
10.1. Hazine İhalesi Nedir? 
192
10.2. İhalelere Kimler Katılır? 
193
10.3. Hazine İhaleleri Ne Zaman Yapılır? 
193
10.4. Satın Alınan Senetler Nerede Saklanır? 
193
10.5. Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarını Nasıl Alabilirim? 
194
10.6. Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa Ne Demektir? 
194
10.7. Devlet İç Borçlanma Senedi Nedir? 
195
10.8. Hazine neden DİBS İhraç Eder? 
195
10.9. Hazine Tarafından Gerçekleştirilen Borçlanma İşlemlerinin Dayanağı Nedir? 
195
10.10. ISIN Kod Nedir? 
195
10.11. Kuponlu ya da Kuponsuz İhraç Ne Demektir? 
196
10.12. STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) Nedir? 
196
10.13. DİBS İhalelerinde Ne tür Borçlanma Yöntemleri Kullanılır? 
196
10.14. DİBS’lerde Zamanaşımı Var mı? 
197
10.15. Kira Sertifikası Nedir? 
197
10.16. Piyasa Yapıcılığı Sistemi Nedir? 
198
10.17. Türkiye Brüt ve Net Dış Borç Stoku Neyi İfade Etmektedir? 
198
11. TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLARININ GÜNCEL DURUMU 
199
1.1.1. Brüt Dış Borç Stoku 
200
1.1.2. İç Borç Stoku 
201
Dördüncü Bölüm
KAMU BÜTÇESİ
1. BÜTÇE KURAMI 
203
1.1. Bütçenin Tanımı 
203
1.2. Bütçenin Tarihi Gelişimi 
205
1.2.1. İngiltere 
205
1.2.2. Fransa 
206
1.2.3. Amerika Birleşik Devletleri 
206
1.2.4. Türkiye’de Bütçenin Gelişim Süreci 
207
1.3. Bütçe Sistemleri 
208
1.3.1. Klasik (Geleneksel) Bütçe Sistemi 
208
1.3.2. Performans Bütçe Sistemi 
209
1.3.3. Program Bütçe Sistemi 
209
1.3.4. Program Bütçe–Performans Bütçe Ayrımı 
210
1.3.5. Planlama–Programlama Bütçe Sistemi (PPBS) 
211
1.3.6. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi 
211
1.3.7. Analitik Bütçe 
211
1.4. Devlet Bütçesinin Dayandığı Temel İlkeler 
212
1.4.1. Genellik İlkesi 
213
1.4.2. Birlik İlkesi 
213
1.4.3. Anlaşılır Olma (Açıklık) İlkesi 
214
1.4.4. Doğruluk İlkesi 
214
1.4.5. Samimiyet İlkesi 
214
1.4.6. Yıllık Olma İlkesi 
214
1.4.7. Denk Olma (Tevzin) İlkesi 
214
1.4.8. Aleniyet (Şeffaflık–Saydamlık) İlkesi 
215
1.4.9. Ön İzin İlkesi 
215
1.5. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri 
216
1.6. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Bütçe İlkeleri 
217
1.7. Bütçenin Fonksiyonları 
219
1.8. Bütçeye İlişkin Temel Kavramlar 
220
2. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 
223
2.1. 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bütçeye İlişkin Kavramlar 
223
2.2. Bütçe Türleri ve Kapsamı 
225
2.3. Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları 
235
2.3.1. Mali Saydamlık 
235
2.3.2. Hesap Verme Sorumluluğu 
236
2.4. Merkezi Yönetim Bütçesinin Hazırlanması 
237
2.4.1. Orta Vadeli Program (OVP) 
238
2.4.2. Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi 
238
2.4.3. Gider Bütçesinin Hazırlanması 
239
2.4.4. Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi 
241
2.4.5. Genel Kurulda Görüşülmesi 
242
2.5. Geçici Bütçe 
244
2.6. Bütçeden Yapılan Ödeneğin Esasları 
245
2.6.1. Ödeneklerin Kullanılması 
245
2.6.1.1. Yüklenmeye Girişilmesi 
247
2.6.1.2. Ödenekler Tahakkuku 
248
2.6.1.3. Ödeneklerin Ödeme Emrine Bağlanması ve Ödenmesi 
248
2.6.1.4. Ödenemeyen Giderler 
249
2.6.1.5. Ön Ödeme 
250
2.6.1.6. Harcama Yetkisi 
251
2.6.1.7. Muhasebe Yetkilisi 
253
2.6.2. Ödenek Aktarmaları 
254
2.6.3. Yedek Ödenek 
255
2.6.4. Örtülü Ödenek 
255
2.7. Gelirlerin Toplanmasına İlişkin Esaslar 
256
2.7.1. Gelirlerin Dayanakları 
256
2.7.2. Özel Gelirler 
258
2.7.3. Bağış ve Yardımlar 
258
2.8. Bütçe Kapatma Usulleri 
259
2.8.1. Egzersiz (hesap dönemi) Yöntemi 
260
2.8.2. Jestiyon (yönetim dönemi) Yöntemi 
260
2.9. Bütçe Denetimi 
260
2.9.1. Bütçenin Yasama Denetimi 
261
2.9.1.1. Faaliyet Raporları 
261
2.9.1.2. Kesin Hesap Kanunu 
262
2.9.1.3. Genel Uygunluk Bildirimi 
264
2.9.2. Bütçenin İdari Denetimi 
264
2.9.2.1. İç Kontrol 
264
2.9.2.2. Ön Mali Kontrol 
265
2.9.2.3. İç Denetim 
266
2.9.3. Bütçenin Yargısal Denetimi 
269
2.10. Yaptırımlar ve Yetkili Merciler 
270
2.10.1. Ödenek Üstü Harcama 
270
2.10.2. Kamu Zararı 
270
2.10.3. Yetkisiz Tahsil ve Ödeme 
271
2.10.4. Para Cezaları ve Yetkili Merciler 
272
2.10.5. Zamanaşımı 
272
Beşinci Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
1. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 
273
2. İKTİSAT POLİTİKALARI 
278
2.1. Para Politikası 
278
2.2. Gelirler Politikası 
280
2.3. Maliye Politikası 
280
3. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI VE ARAÇLARI 
281
3.1. Ekonomik İstikrarı Sağlamak 
281
3.2. Ekonomik Büyüme ve Kalkınmayı Sağlamak 
282
3.3. Gelir Dağılımında Adaleti Sağlamak 
283
4. İRADİ VE İRADİ OLMAYAN MALİYE POLİTİKALARI 
286
5. EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
290
5.1. Enflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
290
5.2. Durgunlukla Mücadelede Maliye Politikası 
291
5.3. Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
292
6. EKONOMİK BÜYÜMEYİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
293
7. GELİR DAĞILIMINDA ADALETİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
295
Kaynakça 
297