Garanti Sözleşmesinden Doğan Ödemeyi Talep Hakkının Kötüye Kullanılması Dr. Kemal Bahriyeli - Kitap

Garanti Sözleşmesinden Doğan Ödemeyi Talep Hakkının Kötüye Kullanılması

1. Baskı, 
Kasım 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
304
Barkod:
9786253815035
Kapak Türü:
Ciltli
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
920,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu kitapta, garanti sözleşmesinden kaynaklanan ödemeye karşı ileri sürülebilecek savunmalardan biri olan, hakkın kötüye kullanılması itirazı ele alınmaktadır. Konumuz hem maddi hukuk hem de şekli hukuk çerçevesinde ele alınması gereken, bu bağlamda multidisipliner bir bakış açısını zorunlu kılan bir konudur.
Banka teminat mektuplarının hukuki niteliği, teminat amaçlı garanti sözleşmesi olduğundan, çalışmamızda uygulamada sıkça karşılaşılan sorunlara değinilmektedir. Başlangıçta, garanti sözleşmesi tüm boyutları ile ele alınmıştır. Bunu takiben, garanti ilişkisi kapsamında tarafların hak ve yükümlülükleri ve ödeme talebi ile ödeme talebine karşı ileri sürülebilecek savunmalar ele alınmıştır.
Garanti sözleşmesi ile alakalı meseleleri büyük oranda ortaya koyduktan sonra, hakkın kötüye kullanılması yasağının anlam ve mahiyeti ile garanti ödeme talep hakkının kötüye kullanılmasının teorik alt yapısı incelenmiştir. Bu kapsamda, hakkın kötüye kullanılması yasağının görünüm biçimleri ve öğretide büyük oranda benimsenmiş olay grupları, yeri geldikçe konumuzla uygun bağlantılar kurularak aktarılmaya çalışılmıştır. Ardından, hakkın kötüye kullanılması savunmasının ileri sürülmesine ve bunun garanti ilişkisi kapsamındaki muhtemel sonuçlarına değinilmiştir. Nihayet, son bölümde, garanti ödemesi talep hakkının kötüye kullanımı sayılabilecek somut uygulama örneklerine yer verilmiştir. Çalışmamızın genelinde, mukayeseli hukuktan öğreti görüşleri ve yargı kararları ile uluslararası düzenlemelerden yararlanılmıştır.
Kitapta ele alınan bazı önemli konu başlıkları şunlardır:
Garanti sözleşmesinin tanımı, özellikleri ve türleri
Garanti ilişkisinde taraflara ait hak ve yükümlülükler
Garanti bedeli ödeme talebinin maddi ve şekli koşulları
Garanti bedeli ödeme talebine karşı savunmalar ve özellikle hakkın kötüye kullanıldığı itirazı
Banka teminat mektupları
Banka teminat mektuplarının ibrazını ya da ödenmesini engelleyen ihtiyati tedbir kararları ve bu kararlar için gereken ispat ölçüsü tartışmaları
Likit delil kavramı. Öğreti görüşleri ve uygulamaya göre likit delil olarak kabul edilen deliller. Likit delil kavramına alternatif arayışları
Banka teminat mektuplarına dair Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları
Kitabın Konu Başlıkları
.
Garanti Sözleşmesinin Hukuki Niteliği, Özellikleri ve Türleri
.
Banka Garantisi ve Banka Teminat Mektupları
.
Temel Borç İlişkisi ve Garanti Sözleşmesindeki Değişikliklerin Etkileri
.
Banka Teminat Mektubunun Paraya Çevrilmesi Hakkı ve Bu Hakkın Kötüye Kullanılması
.
İhtiyati Tedbir Kararı ile Banka Teminat Mektubunun Paraya Çevrilmesinin Engellenmesinde İspat Sorunu ve Likit Delil Kavramı
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Sunuş 
7
Önsöz 
9
Kısaltmalar 
21
GİRİŞ
I. KONUNUN TAKDİMİ 
25
II. YÖNTEM VE KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 
27
III. TERMİNOLOJİK TERCİHLER 
30
A. Sözleşme Türlerinin İsimlendirilmesi 
30
B. Temin Edilenin İsimlendirilmesi 
31
C. Garanti Sağlayanın İsimlendirilmesi 
32
D. Edimi Garanti Edilenin ve Garanti Alanın İsimlendirilmesi 
32
E. Teminat İlişkisinin Hukuki Sebebinin İsimlendirilmesi 
33
Birinci Bölüm
GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, KURULMASI, ÖZELLİKLERİ, TÜRLERİ,
KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE FARKLARI
I. GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 
37
II. GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
39
III. GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 
44
A. Sözleşmenin Şekli ve Kurulması 
44
B. Kişisel Teminat Sözleşmelerde Ehliyete Dair Bazı Özel Durumların Garanti Sözleşmesinin Kurulmasına Etkileri 
45
1. Gerçek Kişilerin Verdiği Garantiler Bakımından Ehliyet 
45
2. Tüzel Kişilerin Verdiği Garantiler Bakımından Ehliyet 
48
C. Banka Garantisi (Banka Teminat Mektubu) Sunulması 
49
D. Elektronik Teminat Mektubu 
50
IV. GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ 
51
A. Üç Köşeli İlişki Olması 
51
B. Teminat İşlevi 
53
C. Kişisel Teminat Sözleşmesi Olması 
55
D. Likidite Sağlama Fonksiyonu 
56
E. İsimsiz (Atipik) Sözleşme Olması 
58
F. Tek Tarafa Borç Yüklemesi ve İvazsız Olması 
59
G. İkincil (Tali) Sorumluluk Doğurması 
60
H. Sebebe Bağlı Olması 
61
İ. Bağımsız Olması 
62
J. Garanti Sözleşmesinin Şarta Bağlı Bir Sözleşme Olup Olmadığı Tartışması 
63
V. GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 
64
A. Sürenin Belirli Olup Olmamasına Göre Garanti Sözleşmeleri 
65
1. Belirli (Vadeli) Süreli Garantiler 
65
2. Belirsiz (Vadesiz) Süreli Garantiler 
65
B. Garantinin Konusuna Göre Garantiler 
66
C. İkinci Bankanın Devreye Girip Girmemesine Göre Garantiler 
68
D. Ödeme Talebine Göre Garanti Sözleşmesi Türleri 
68
1. Belgeli (Şarta Bağlı) Garantiler 
68
2. İlk Talepte Ödeme Kayıtlı Garantiler 
69
E. Garanti Edilen Riskin Niteliğine Göre Garanti Sözleşmesi Türleri 
71
1. Saf (Yöneltmeyi Amaçlayan) Garanti Sözleşmeleri 
72
2. Teminat Amaçlı (Kefalet Benzeri) Garanti Sözleşmeleri 
73
a. Genel Olarak 
73
b. Uygulamada En Çok Görülen Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesi Türü: Banka Garantisi (Banka Teminat Mektubu) 
75
VI. GARANTİ SÖZLEŞMESİNDE BORCUN NİTELİĞİ 
78
VII. GARANTİ SÖZLEŞMESİ İLE KEFALET SÖZLEŞMESİNİN BENZER VE FARKLI ÖZELLİKLERİ 
79
A. Genel Olarak 
79
B. Kefalet ve Garanti Sözleşmelerini Ayırt etmeye Yarayan Kriterler 
80
1. Teminat Verenin Beyanının Yorumlanması 
80
2. Fer’ilik (Bağımlılık) – Aslilik (Bağımsızlık) Ayrımı 
82
a. Genel Olarak Fer’ilik – Aslilik Ayrımı 
82
b. Kefaletin Fer’iliği İlkesinin İstisnası ya da Garanti ile Kefaletin En Çok Yaklaştığı Hal Olarak TBK m. 582/ f. 2, c.1 Hükmü 
83
3. Kişisel İlgi – Özel Menfaat Kriteri 
84
4. Şüphe Halinde Kefalet Karinesi 
84
İkinci Bölüm
GARANTİ İLİŞKİSİNDE HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER,
ÖDEME TALEBİ VE BU TALEBE KARŞI SAVUNMALAR
I. GARANTİ İLİŞKİSİNDE TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
87
A. Üç Köşeli İlişki Kapsamında Garanti ve Bu İlişkinin Tarafların Hak ve Yükümlülüklerine Etkisi 
87
B. Garanti Sözleşmelerinden Kaynaklanan Hak ve Yükümlülükler 
89
1. Garanti Sözleşmesinin Hukuki Niteliğinin Tarafların Hak ve Yükümlülüklerine Etkileri 
89
a. Garanti Sözleşmesinin Tamamlanması ve Yorumlanması 
89
b. Muhatabın Garanti Vereni Bilgilendirmesi 
92
c. Ödeme Talep Ederken Muhatabın Yerine Getirmesi Gerekenler 
92
C. Karşılık İlişkisinden Kaynaklanan Hak ve Yükümlülükler 
93
1. Karşılık İlişkisinin Hukuki Niteliği 
93
2. Lehtarın Karşılık İlişkisinden Doğan Yükümlülükleri 
95
a. Delillerin Garanti Verene Gecikmeksizin Ulaştırılması 
95
b. Ücret Ödeme, Gider ve Masrafları Karşılama ile Garanti Verenin Zararını Tazmin Borcu 
95
3. Garanti Verenin Karşılık İlişkisinden Doğan Hak ve Yükümlülükleri 
96
a. Genel Olarak 
96
aa. Garanti Taahhüdünde Bulunmada Özen ve Ödeme Talebini İnceleme Yükümlülüğü 
96
bb. Lehtara Ödeme Talebini Bildirme Yükümlülüğü 
97
aa. Ödeme Talep Eden Muhataba Karşı Def’i ve İtiraz İleri Sürme Yükümlülüğü 
98
bb. Ödeme Talep Hakkının Kötüye Kullanılması Halinde Ödeme Yapmama Borcu 
100
d. Talimata Uyma ve Tavsiyede Bulunma Borcu 
103
D. Kontrgaranti (Karşı Garanti) Sözleşmesinden Doğan Hak ve Yükümlülükler 
103
II. GARANTİ SÖZLEŞMESİNDE ÖDEME 
106
A. Ödeme Talebinin Şartları 
106
1. Riskin Gerçekleşmesi 
106
2. Muhatabın Ödeme Talep Etmesi 
108
a. Ödeme Talebinin Şekli, İçeriği ve Zamanı 
109
b. Ödeme Talebinin Ulaşmasından Sonraki Süreç 
113
c. Ödeme Talebinin İncelenme Süresi 
114
3. Ödeme Talebinin Hukuki Sonuçları 
115
B. Muhatabın Ödeme Talebine Karşı İleri Sürülebilecek Savunmalar 
115
1. Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan Savunmalar 
115
a. Ödeme Talebinin Şekil, İçerik ve Süre Yönünden Garanti Sözleşmesine Aykırı Olduğu Savunması 
115
b. Riskin Gerçekleşmediği Savunması 
116
c. Garanti Sözleşmesinden Doğan Diğer Tüm Savunmalar 
117
C. Temel Borç İlişkisinden Kaynaklanan Savunmalar 
118
1. Garanti İlişkisinin Bağımsız Karakteri Nedeniyle Temel Borç İlişkisine Dair Savunma Yapılamaması Kuralı ve İstisnaları 
118
2. Temel Borç İlişkisine Dayalı Savunma Yapamama Kuralının İstisnaları 
120
a. Temel Borç İlişkisinin TBK m. 27 Uyarınca Kesin Hükümsüz Olması 
120
b. Garanti Sözleşmesine Temel Borç İlişkisine Dayalı Savunma Yapamama Kuralını Esneten Hüküm Konulması 
121
c. Ödeme Talep Hakkının Kötüye Kullanılması 
122
Üçüncü Bölüm
HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞININ
KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ, GARANTİ ÖDEMESİ TALEP HAKKININ KÖTÜYE KULLANIMININ ŞARTLARI VE İSPATI
I. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞININ KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ 
125
A. Genel Olarak Hak Kavramı 
125
B. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Kısa Tarihsel Gelişimi 
127
C. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Normatif Çerçevesi 
130
D. Hakkın Kötüye Kullanımının Yasaklanmasına Dair Görüşlerin Değerlendirilmesi 
131
E. Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması 
133
1. Dürüstlük Kuralının Kavramsal Çerçevesi 
133
2. Dürüstlük Kuralı ile Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının İlişkisi 
135
F. Hakkın Kötüye Kullanıldığını Gösteren Olay Grupları 
137
1. Meşru bir Menfaatin Bulunmaması 
138
2. Hakkın Sağlayacağı Menfaat ile Başkasına Vereceği Zarar Arasında Aşırı Oransızlık Bulunması 
138
3. Uyandırılan Güvene Aykırı Davranış Yasağı (Çelişkili Davranış Yasağı) 
139
G. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Bazı Uygulama Alanları 
141
1. Sözleşmelerde Hakkın Kötüye Kullanılması 
142
2. Şekli Hukukta Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı 
145
3. Akreditif Ödemelerinde Hakkın Kötüye Kullanılması 
146
II. ÖDEME TALEP HAKKININ KÖTÜYE KULLANILMASINDAN BAHSEDEBİLMEK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 
149
A. “Görünüşte” Bile Olsa Bir Ödeme Talep Hakkının Bulunması 
149
B. Talep Hakkının Dürüstlük Kuralına Aykırı Bir Şekilde Kullanılması 
151
III. ÖDEME TALEP HAKKININ KÖTÜYE KULLANILDIĞININ İSPATLANMASI 
153
A. Ödeme Talebinin Reddi İçin İhtiyati Tedbir Kararının Gerekip Gerekmediği Tartışması 
153
1. Lehtarın Bildirimi Üzerine Ödeme Talebinin Reddi 
153
2. İhtiyati Tedbir Kararı Üzerine Ödeme Talebinin Reddedilmesi 
155
3. İhtiyati Tedbire Başvurulmayacağı ya da Aleyhe Tedbir Kararına Rağmen Ödeme Yapılacağı Taahhütlerinin Geçerliliği 
158
B. Garanti Sözleşmelerinde Ödemenin İhtiyati Tedbir Kararı ile Engellenmesinde İspat Sorunu 
160
1. Konunun Bir Maddi Hukuk Sorunu mu Yoksa İspat Hukuku Sorunu mu Olduğunun Belirlenmesi 
160
2. İspat Tartışmasının Kilit Noktası Olarak İlk Talepte Ödeme Kaydına Yüklenen Hukuki Anlam 
162
a. Birincil Görüş: İlk Talepte Ödeme Kaydının Zarar Karinesi İçerdiği, İspat Yükünü Ters Çevirdiği Görüşü 
162
aa. Genel Açıklama 
162
bb. İspat Soyutluğu, İspat Yükü ve İspat Yükü Sözleşmesi 
163
b. İkincil Görüş: İlk Talepte Ödeme Kaydının Soyut Garanti Yükümlülüğü İçerdiği Görüşü 
166
c. İki Görüşün de Ortak Kanaati: Önce Öde Sonra Dava Et 
170
d. İki Görüşün Diğer Ortak Noktası: Likit Delil 
172
3. İspat Ölçüsü, Tam İspat ve Yaklaşık İspat Kavramları 
173
4. Garanti Ödemesini Engelleyen İhtiyati Tedbir Kararı için İspat Ölçüsü Arayışları 
174
a. Tam İspat Görüşü 
175
b. Yaklaşık İspat Görüşü 
179
c. Yükseltilmiş Yaklaşık İspat Görüşü 
180
d. Yükseltilmiş Yaklaşık İspat Ölçüsüne Maddi Hukuktan Bir Örnek: Geçici Ödeme
(TBK m. 76) 
182
aa. Genel Olarak Geçici Ödeme Kurumu 
182
bb. Geçici Ödemenin Hukuki Niteliği 
183
cc. Yükseltilmiş Yaklaşık İspat Ölçüsüne Maddi Hukuktan Bir Örnek: TBK m. 76’da Aranan Haklılığı Gösterir İnandırıcı Kanıtlar ile İspat 
185
C. İspat Aracının İspat Ölçüsü Haline Geldiği Özel Bir Kavram: Likit Delil 
187
1. Genel Olarak 
187
2. Likit Delil ile Kastedilenin İspat Aracı (Deliller) mı İspat Ölçüsü mü Olduğu Sorunu 
191
3. Likit Delil Hakkındaki Görüşlerin Ana Hatlarıyla Sınıflandırılması 
194
a. Likit Delilin Kesin Delil Olduğu Görüşü 
194
b. Likit Delilin Senet Olduğu Görüşü 
197
aa. Genel Olarak 
197
bb. Senetle İspat Kuralının İstisnası Olarak Ticari Defterlerin Likit Delil Sayılıp Sayılmayacağı Tartışması 
199
c. Likit Delilde Mutlaka Belge Niteliği Arayan Görüş 
200
d. İlamların Likit Delil Sayılmasına Dair Tartışmalar 
203
aa. Mahkeme Kararları 
203
bb. Hakem Kararları 
205
4. Yargı Kararlarına Göre Likit Delil 
207
a. Yargıtay Kararlarında Likit Delil 
207
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararlarında Likit Delil 
209
aa. BAM Kararlarının İncelenmesinin Nedenleri 
209
bb. BAM Kararlarında Likit Delil 
211
Dördüncü Bölüm
HAKKIN KÖTÜYE KULLANIMI İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMESİ, TEMEL BORÇ İLİŞKİSİNDEKİ BAZI DEĞİŞİKLİKLERİN
GARANTİ ÖDEME TALEBİNE ETKİLERİ
I. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILDIĞI SAVUNMASININ İLERİ SÜRÜLMESİ 
217
II. TEMEL BORÇ İLİŞKİSİNDEKİ ÇEŞİTLİ DEĞİŞİKLİKLERİN GARANTİ ÖDEME TALEBİNE ETKİLERİ 
219
A. Borcu ve Borç İlişkisini Sona Erdiren Nedenler 
219
1. İfa 
219
2. Sulh, İbra ve Feragat 
222
3. Yenileme 
224
4. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 
225
5. Takas 
227
6. İkale 
228
7. Ölüm ve İflas 
229
8. Fesih ve Dönme 
230
9. Zamanaşımı 
232
B. İfa Engelleri 
233
1. Alacaklı Temerrüdü 
235
2. İfa İmkansızlığı 
235
a. Temel İlişkideki Başlangıçtaki İmkânsızlık 
235
b. Temel İlişkideki Sonraki İmkânsızlık 
237
c. Mücbir Sebepler 
238
d. Aşırı İfa Güçlüğü ve Uyarlama 
244
C. Borç İlişkisinde Taraf Değişikliği Hallerinden Alacağın Devri 
245
D. Ödeme Talep Hakkının Kötüye Kullanıldığı İtirazının Söz Konusu Olabileceği Diğer Durumlar 
247
1. Riskin Muhatabın Davranışları ile Gerçekleşmesi 
247
2. Muhatap Tarafından Süre Verilmesine Rağmen Ödeme Talep Edilmesi 
249
a. Muhatabın Lehtara Süre Vermesi 
249
b. Muhatabın Garanti Verene Süre Vermesi: Uzat ya da Öde Talebi 
249
3. Zararı Arttıracak Kadar Uzun Süre Bekleyip Ödeme Talep Etme 
251
4. Temel İlişkinin TBK m. 27 Uyarınca Kesin Hükümsüz Olması 
252
5. Temel Borç İlişkisinde İradeye Tesir Eden Durumların Bulunması 
254
a. Muvazaa 
255
b. Yanılma, Aldatma ve Korkutma 
256
c. Aşırı Yararlanma 
258
6. Muhatabın Garanti Sözleşmesinden Doğan Hiçbir Alacağı Bulunmadığını Bilmesine Rağmen Ödeme Talep Etmesi 
258
7. Temel Borç İlişkisi Kurulmamış Olmasına Rağmen Ödeme Talebinde Bulunulması 
259
8. Ödeme Talebinin Kararlaştırılan Riskten Başka Bir Risk İçin Ödeme Talep Edilmesi 
259
9. Götürü Usulle Belirlenen Garantilerde, Muhatabın Gerçek Zararının Çok Üzerinde Ödeme Talep Etmesi 
262
10. Konkordato 
264
a. Konkordato Talebinin Teminat Mektuplarına Etkisi ve Lehtarın Konkordato Talebinden Sonra Teminat Mektubunun Ödeme için İbraz Edilmesi 
264
b. Tasdik Edilen Konkordato Projesinden Sonra Teminat Mektubunun Ödeme İçin İbrazı 
266
Sonuç 
269
Kaynakça 
275
Kavram Dizini 
301
HakkımızdaUluslararası Yayınevi BelgesiKaynakça Dosyası Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil