Fikri Mülkiyet Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunması Dr. Öğr. Üyesi Gül Büyükkılıç  - Kitap

Fikri Mülkiyet Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunması

1. Baskı, 
Mart 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
399
Barkod:
9786253772253
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
950,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu kitap, fikri mülkiyet hukuku kapsamında moda tasarımlarının korunmasını ele almakta ve bu alandaki hukuki çerçeveyi detaylandırmaktadır. Yaratıcılığın en yüksek düzeyde olduğu moda dünyasında tasarım sahiplerinin haklarının korunması büyük önem taşır.
Çalışma boyunca hem hukuki hem endüstriyel dinamikler derinlemesine incelenerek mevcut koruma mekanizmaları ve bunların eksiklikleri ortaya konmaya çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Moda, Moda Endüstrisi ve Moda Tasarımı
.
Moda Tasarımının Taklide Karşı Korunması
.
Telif Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunma Koşulları
.
Tasarım Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunma Koşulları
.
Marka Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunma Koşulları
.
Patent ve Faydalı Model Hukuku Kapsamında Moda Tasarımlarının Taklide Karşı Korunma Koşulları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
21
BİRİNCİ BÖLÜM
MODA, MODA ENDÜSTRİSİ VE MODA TASARIMI
§ 1. GENEL OLARAK MODA 
23
I. KAVRAM 
23
II. MODA AKIMLARI, DÖNGÜLER VE SANATSAL YANSIMALAR 
25
A. Moda ve Trend 
25
B. Moda Döngüsü 
27
C. Moda Piramidi 
28
D. Giyilebilir Sanat 
31
III. MODANIN TÜRLERİ 
32
A. Hızlı Moda 
32
B. Yavaş Moda 
36
C. Akıllı Moda 
37
D. Sürdürülebilir Moda 
39
§ 2. MODAYA İLİŞKİN TEORİLER 
41
I. YAYILMA TEORİLERİ 
41
A. Üstten Alta Yayılma Teorisi 
41
B. Alttan Üste Yayılma Teorisi 
42
C. Yatay Yayılma Teorisi 
43
II. SOSYAL KİMLİK TEORİSİ 
44
III. ALT KÜLTÜR LİDERLİK TEORİSİ 
45
IV. KOLLEKTİF SEÇİM TEORİSİ 
45
§ 3. MODA ENDÜSTRİSİ VE MODA ENDÜSTRİSİNİN ÖZELLİKLERİ 
46
I. MODA ENDÜSTRİSİ 
46
II. MODA ENDÜSTRİSİNİN ÖZELLİKLERİ 
47
A. Karmaşık Tedarik Zinciri 
47
B. Hız ve Esneklik 
47
C. Yaratıcılık, Yenilik ve Dijital Dönüşüm 
49
D. Kültürel ve Sosyal Etkileşim 
50
E. Fikrî Mülkiyet Koruması ve Taklidin Rolü 
50
1. Genel Olarak 
50
2. Moda Endüstrisinde Korsanlık Paradoksu 
52
a. Kavram 
52
b. Korsanlık Paradoksunun Etkileri 
53
c. Korsanlık Paradoksuna Yönelik Eleştiri ve Değerlendirmeler 
55
F. Ekonomik Boyut ve Küresel Ölçek 
56
G. Çeşitlilik ve Segmentasyon 
57
H. Çevresel ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk 
58
I. MODANIN SOSYAL BOYUTU 
59
§ 4. TASARIM VE MODA TASARIMI KAVRAMI 
60
I. TASARIM KAVRAMI VE TÜRK VE AB HUKUKUNDA DÜZENLENİŞİ 
60
A. Kavram 
60
B. Türk ve AB Hukukunda Düzenlenişi 
61
II. MODA TASARIMI KAVRAMI 
67
İKİNCİ BÖLÜM
MODA TASARIMININ TAKLİDE KARŞI KORUNMASI
§ 5. MODA TASARIMLARINDA TAKLİTÇİLİK 
69
I. KAVRAM 
69
II. TÜRLERİ 
70
A. Doğrudan (Birebir) Taklit 
70
B. Aslına Yakın (Neredeyse Birebir) Taklit 
71
C. Yaratıcı Taklit 
72
III. BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 
73
A. Sahtecilikten Farkı 
73
B. Ürün ve Marka Korsanlığından Farkı 
74
IV. DEĞERLENDİRME VE ÇALIŞMADA ESAS ALINAN KAVRAM 
76
§ 6. TAKLİTÇİLİĞİN MODA ENDÜSTRİSİNE OLUMSUZ ETKİLERİ 
77
I. EKONOMİK ZARARLAR 
77
II. HIZLI MODA VE ÇEVRESEL ETKİLER 
78
III. TÜKETİCİ GÜVENİ ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLER 
78
IV. YARATICI İNOVASYONUN TEHLİKEYE GİRMESİ 
79
V. FİKRÎ MÜLKİYET HAKLARININ ZAYIFLAMASI 
80
VI. KÜLTÜREL VE SANATSAL DEĞERLERİN EROZYONU 
80
§ 7. MODA TASARIMLARININ FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU KAPSAMINDA
TAKLİTÇİLİĞE KARŞI KORUNMASI 
81
I. TAKLİTÇİLİĞE KARŞI KORUMA İHTİYACI 
81
II. TAKLİTÇİLİĞE KARŞI KORUMANIN TARİHİ 
82
III. MODA TAKLİTÇİLİĞİNE KARŞI YASAL DÜZENLEMELER 
84
A. Uluslararası Hukuk 
84
B. Avrupa Birliği Hukuku 
85
1. Genel Olarak 
85
2. Avrupa Birliği Tasarım Reformu ile Getirilen Yenilikler 
87
3. Alman Hukukunda 
90
4. Türk Hukukunda 
91
IV. FİKRÎ MÜLKİYET HUKUKU KAPSAMINDA HUKUKİ YOLLAR VE
KÜMÜLATİF KORUMA 
93
A. Fikrî Mülkiyet Hukuku Kapsamında Hukuki Yollar 
93
B. Kümülatif Koruma 
94
1. Genel Olarak 
94
2. Telif Hukuku ve Tasarım Hukuku Arasındaki İlişki 
96
3. Marka Hukuku ve Tasarım ile Telif Hukuku Arasındaki İlişki 
98
4. Tasarım ve Patent Hukuku Arasındaki İlişki 
101
5. Değerlendirme ve Çözüm Önerileri 
101
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TELİF HUKUKU KAPSAMINDA MODA TASARIMLARININ TAKLİDE KARŞI KORUNMA KOŞULLARI
§ 8. MODA ENDÜSTRİSİNDE TELİF HUKUKUNUN ÖNEMİ 
107
§ 9. KORUNMA KOŞULLARI 
108
I. GENEL OLARAK 
108
II. OBJEKTİF KOŞUL 
110
III. SUBJEKTİF KOŞUL 
112
A. Genel Olarak 
112
B. Moda Tasarımlarında Subjektif Koşul 
116
C. Subjektif Koşulun Değerlendirmesinde Tasarım Özgürlüğü Kriteri 
121
IV. ŞEKLİ KOŞUL 
121
V. ESTETİK NİTELİĞE SAHİP OLMA KOŞULU 
122
VI. DEĞERLENDİRME 
124
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TASARIM HUKUKU KAPSAMINDA MODA TASARIMLARININ TAKLİDE KARŞI KORUNMA KOŞULLARI
§ 10. MODA ENDÜSTRİSİNDE TASARIM HUKUKUNUN ÖNEMİ 
127
§ 11. KORUNMA KOŞULLARI 
130
I. GENEL OLARAK 
130
II. TESCİLLİ TASARIM İÇİN KORUNMA KOŞULLARI 
130
A. Olumlu Korunma Koşulları 
130
1. Tasarım Uygunluğu 
130
2. Yenilik 
132
a. Genel Olarak 
132
b. Yenilik Türleri 
134
aa. Mutlak– Nispi Yenilik 
134
bb. Nesnel (objektif)– Öznel (subjektif) Yenilik 
134
cc. Basit – Nitelikli Yenilik 
135
dd. SMK’da Kabul Edilen Yenilik Türü 
136
ee. Moda Tasarımları Bakımından Yenilik Koşulunun
Değerlendirilmesi 
137
3. Ayırt edicilik 
138
a. Genel Olarak 
138
b. Ayırt Edici Niteliğin Ölçütleri 
140
aa. Bilgilenmiş Kullanıcı 
141
aaa. Genel olarak 
141
bbb. Bilgilenmiş olma kriteri 
143
ccc. Kullanıcı olma kriteri 
145
ddd. Değerlendirme 
147
bb. Tasarımcının Tasarımı Geliştirmede Seçenek
Özgürlüğü 
148
cc. Genel İzlenimde Farklılık 
150
dd. Tasarımın Uygulandığı Ürün ya da Alan 
153
ee. Tescil Başvurusunda Yapılan Açıklamalar 
154
4. Yenilik ve Ayırt Edicilik Koruma Süresi (Hoşgörü Süresi) 
154
5. Kamuya Sunma 
156
a. Genel Olarak 
156
b. Kamuya Sunma Sayılan Hâller 
158
aa. Yayınlama 
158
bb. Sergileme 
158
cc. Ticarette Kullanım 
159
dd. Diğer Açıklama Yolları 
159
B. Olumsuz Korunma Koşulları 
160
1. Kamu Düzenine ve Genel Ahlâka Aykırılık 
160
2. Teknik Fonksiyonun Zorunlu Kıldığı Görünüm Özellikleri
(Teknik Zorunluluk) 
162
3. Belirli Biçim ve Boyutta Üretilme Zorunluluğu (İşlevsel
Zorunluluk) 
165
4. Görsel Zorunluluk Arz Eden Hâller 
166
5. Birleşik Ürünün Görünmeyen Kısımlarının Tasarımları 
166
6. Koruma Dışı Hâllere İstisna: Modüler Sistem Tasarımı
İstisnası 
166
İçeren Tasarımlar 
167
8. Moda Tasarımları Bakımından Değerlendirme 
168
III. TESCİLSİZ TASARIM İÇİN KORUNMA KOŞULLARI 
169
A. Moda Sektörü Bakımından Önemi ve Tescilli Tasarımdan Farkları 
169
B. İlk kez Türkiye’de Kamuya Sunulma Koşulu 
171
C. Uzman Çevrelerce Öğrenilebilme Koşuluna İlişkin Sorun 
172
IV. DEĞERLENDİRME 
173
BEŞİNCİ BÖLÜM
MARKA HUKUKU KAPSAMINDA MODA TASARIMLARININ TAKLİDE KARŞI KORUNMA KOŞULLARI
§ 12. MODA ENDÜSTRİSİ VE MARKA 
177
I. MODA ENDÜSTRİSİNDE MARKA HUKUKUNUN ÖNEMİ 
177
II. TASARIMLARIN MARKA HUKUKU ARACILIĞIYLA KORUNMASI 
181
III. MARKA STRATEJİLERİ VE AMAÇLARI 
183
A. Tek Marka Stratejisi 
183
B. Çoklu Marka Stratejisi 
184
C. Aile Marka Stratejisi 
184
IV. MODA ENDÜSTRİSİNDE ÖNE ÇIKAN MARKA TÜRLERİ 
185
A. Genel Olarak 
185
B. Sahiplerine Göre Marka Türleri 
185
1. Bireysel (Ferdi) Markalar 
185
2. Ortak (Kollektif) Markalar 
186
3. Garanti (Sertifikasyon) Markaları 
187
C. İşaretin Biçimine Göre Marka Türleri 
189
1. Genel Olarak 
189
2. Sözcük Markası 
190
3. Şekil Markası 
191
a. Geleneksel Anlamda Şekil Markası 
191
b. Karma/ Kompozit Marka 
192
c. Üç boyutlu Şekil Markası 
192
aa. Geneksel Anlamda Üç Boyutlu Şekil Markası 
192
bb. Dokuma Kenarı Markası 
194
d. Desen Markası 
195
e. Dikiş Markası 
196
4. Renk Markası 
196
5. Pozisyon (Konum) Markası 
199
6. Dokunsal Marka 
202
§ 13. KORUNMA KOŞULLARI 
203
I. GENEL OLARAK 
203
II. BİR İŞARETİN OLMASI 
204
III. SOYUT ANLAMDA AYIRT EDİCİLİK 
205
IV. SİCİLDE GÖSTERİLEBİLİR OLMA 
207
A. Genel olarak 
207
B. Üç Boyutlu Marka Bakımından 
208
C. Renk Markası Bakımından 
209
D. Desen Markası Bakımından 
211
E. Pozisyon Markası Bakımından 
211
F. Dokunsal Marka bakımından 
213
V. MUTLAK RET SEBEPLERİNİN BULUNMAMASI 
213
A. Genel Olarak 
213
B. Somut Anlamda Ayırt Ediciliğin Eksikliği 
215
1. Genel Olarak 
215
2. Sözcük Markası Bakımından 
216
a. Harfler, Sayılar, Harf ve Sayı Birleşimleri 
216
b. Kelime, Kelime Bileşimleri ve Sloganlar 
217
c. Sloganlar 
219
d. Yabancı Dil İşaretleri 
222
3. Şekil Markası Bakımından 
223
a. Geleneksel Anlamda Saf Şekil Markası 
223
b. Üç Boyutlu Marka 
226
aa. Geleneksel Anlamda Üç Boyutlu Marka 
226
bb. Dokuma Kenarı Markası 
231
c. Desen Markası 
232
d. Dikiş Markası 
234
4. Renk Markası Bakımından 
237
5. Pozisyon Markası Bakımından 
243
C. Tanımlayıcı (Tasviri) İşaretler 
245
1. Genel Olarak 
245
2. Sözcük Markası Bakımından 
247
3. Şekil Markası Bakımından 
256
a. Geleneksel Şekil Markası 
256
b. Karma Marka 
257
c. Üç Boyutlu Marka 
257
4. Renk Markası Bakımından 
259
D. Üç Boyutlu Marka Bakımından Koruma Engelleri 
259
1. Genel Olarak 
259
2. Malın Doğası Gereği Ortaya Çıkan Şeklini veya Başka Bir
Özelliğini Münhasıran İçeren İşaretler 
263
3. Bir Teknik Sonucu Elde Etmek İçin Zorunlu Olan
(Fonksiyonel) veya Başka Bir Özelliğini Münhasıran İçeren
İşaretler 
266
4. Mala Asli Değerini Veren Şekli veya Başka Bir Özelliğini
Münhasıran İçeren İşaretler 
272
a. Genel Olarak 
272
b. Konuya İlişkin Yargı Kararları 
275
c. Mehaz Düzenleme 
282
e. Değerlendirme 
285
E. Diğer Mutlak Koruma Engelleri 
290
1. Ticaret Alanında Herkes Tarafından Kullanılan veya Belirli Bir
Mesleğe, Sanata ya da Ticaret Koluna Aidiyeti Gösteren
İşaretler 
290
2. Halkı Yanıltıcı İşaretler 
294
3. Devlet Egemenlik Sembolleri, Uluslararası Kuruluş İşaretleri
ve Diğer Kamusal İşaretler 
299
4. Dini Değerlere Aykırılık 
302
5. Kamu Düzenine ve Genel Ahlâka Aykırılık 
306
F. Kullanım Yoluyla Ayırt Edicilik Kazanma 
310
VI. DEĞERLENDİRME 
319
ALTINCI BÖLÜM
PATENT VE FAYDALI MODEL HUKUKU KAPSAMINDA MODA TASARIMLARININ TAKLİDE KARŞI KORUNMA KOŞULLARI
§14. MODA ENDÜSTRİSİ VE PATENT / FAYDALI MODEL 
321
I. MODA ENDÜSTRİSİNDE ve PATENT / FAYDALI MODEL HUKUKUNUN
ÖNEMİ 
321
II. MODA ENDÜSTRİSİNDE ÖNE ÇIKAN PATENT TÜRLERİ 
323
A. Genel Olarak 
323
B. Ürün Patenti 
323
C. Usul/Yöntem Patenti 
325
§15. KORUNMA KOŞULLARI 
328
I. GENEL OLARAK 
328
II. ÖNKOŞUL: BULUŞ NİTELİĞİNE SAHİP OLMA 
329
A. Buluş Kavramı 
329
B. Buluşun Özellikleri 
330
1. Teknik Alana İlişkin Olma 
330
2. Bir Soruna Çözüm Getirme 
331
3. Uygulanabilir Olma 
332
4. Buluş Sayılmayan Hususlardan Olmama 
333
C. Moda Tasarımları Açısından Değerlendirme 
333
III. YENİLİK 
336
A. Kavram 
336
B. Mutlak Yenilik İlkesi 
336
C. Tekniğin bilinen durumu 
338
D. Hoşgörü (Atıfet) Süresi 
340
E. Moda Tasarımları Açısından Değerlendirme 
340
III. BULUŞ BASAMAĞI 
341
A. Kavram 
341
B. Çözülecek Nesnel Teknik Sorunun Tespiti 
343
C. Buluşun Teknikte Uzman Kişi İçin Aşikâr Olup Olmadığının
Değerlendirilmesi 
344
1. Teknik Alanda Uzman Kişi 
344
a. Genel Olarak 
344
b. Teknik Alanda Uzman Kişinin Bilgi Düzeyi 
345
2. Tekniğin Bilinen Durumunun Nitelikli Olarak Aşılması 
348
D. Buluş Basamağı İncelemesinde Dikkate Alınabilecek Diğer
Hususlar 
349
E. Moda Tasarımları Açısından Değerlendirme 
350
IV. SANAYİYE UYGULANABİLİR OLMA 
352
V. PATENT VERİLEMEYECEK KONULARA DAHİL BULUNMAMA 
353
A. Kamu Düzenine veya Genel Ahlâka Aykırı Olan Buluşlar 
353
B. Patent Verilemeyecek Diğer Konular 
355
VI. FAYDALI MODEL İLE İLİŞKİSİ 
355
VII. DEĞERLENDİRME 
358
SONUÇ 
361
KAYNAKÇA 
373