CEZA HUKUKUNDA HAKSIZLIK KAVRAMI VE
 
HUKUKA AYKIRILIK İLE İLİŞKİSİ
 
I. BİR NORM İHLALİ OLARAK HAKSIZLIK 
 
25
A. Hukukun Normatif Karakteri ve Normlar 
 
25
1. Hukuki Bir Kavram Olarak Norm 
 
28
2. Normun Amacı Olarak Değerlerin Gerçekleştirilmesi ve Norm–Değer
 
3. Normların Kaynağı Sorunu 
 
41
4. Haksızlık ve Tipiklik İlişkisi Bağlamında Norm ile Kural Arasındaki İlişki 
 
44
B. Ceza Hukuku Dogmatiğinde Normlar: Binding ve Mayer 
 
47
C. Norma Aykırılığın Kınanması ve Normun Muhatabı Sorunu 
 
50
D. Normların Değerlendirici ve Buyurucu Karakteri 
 
52
II. HAKSIZLIK KAVRAMININ CEZA HUKUKU DOGMATİĞİNDEKİ KONUMU 
 
56
A. Hegel ve Haksızlığın Bir Kavram Olarak İfadesi 
 
56
B. Ceza Hukuku Dogmatiğinde Haksızlık Kavramı 
 
59
a. Objektif haksızlık yaklaşımı 
 
59
b. Haksızlığın subjektif unsurlarının keşfi 
 
61
c. Haksızlığın kusurdan ayrılması ve tipikliğin subjektif unsurlarının
 
haksızlık alanına dahil edilmesi 
 
62
2. Kişisel Haksızlık Öğretisi 
 
63
a. Final hareket teorisi ve kişisel haksızlık 
 
63
b. Yükümlülük ihlalinin kişisel haksızlık teorisi çerçevesinde yeniden
 
c. Kişisel hareket öğretisi ve haksızlığın subjektif ifadesi 
 
67
d. Kişisel haksızlığın çıkış noktası olarak sosyal ilişki 
 
69
e. Kişisel haksızlık öğretisi bağlamında hareketin ve neticenin
 
3. Fonksiyonel Haksızlık Öğretisi 
 
73
a. Hareketin ve neticenin haksızlığının bütünleşik yapısı 
 
75
b. Hareketin ve neticenin haksızlığı bakımından taksirli suçların
 
c. Eylemin ve neticenin haksızlığı bağlamında suça teşebbüs 
 
81
C. Haksızlık ve Ceza İlişkisi 
 
83
3. Haksızlığın Somut Cezanın Belirlenmesi Bağlamındaki Rolü 
 
91
5. Haksızlık Gereksinimi Temelinde “Malum Per Se”,
 
“Malum Prohibitum” Ayrımı 
 
96
D. Haksızlık Kavramının Ceza Muhakemesi Hukukuyla İlişkisi 
 
99
E. Haksızlık Kavramının Suç Politikası ile İlişkisi 
 
103
III. TİPE UYGUN VE HUKUKA AYKIRI BİR EYLEM OLARAK CEZA HUKUKU
 
A. Suç Teorisinde Hareket ve Hareketin Haksızlık ile İlişkisi 
 
106
1. Hareket Kavramının Genel Özellikleri ve İşlevi 
 
106
2. Hareketi Açıklayan Teorilerinin Genel Hatları ve Evrimi 
 
108
B. Tipiklik ve Hukuka Aykırılığın Maddi İçeriği 
 
112
1. Şekli ve Maddi Hukuka Aykırılık Ayrımı ve Ceza Hukuku Haksızlığının
 
Tipe Uygun Hareket Olarak Belirlenmesi 
 
112
2. Hukuka Aykırılığın Maddi İçeriğinin Belirlenmesine Yönelik
 
3. Suç Haline Getirmenin Temeli Olarak Norm İhlali ve Ceza Hukuku
 
a. Bir normlar sistemi olarak ahlak ve ceza hukuku ile ilişkisi 
 
116
b. Ahlaka aykırılık ve hukuka aykırılık ilişkisi 
 
124
4. Suç Haline Getirme Sebebi Olarak Diğer Bireylerin Zarara Uğratılması 
 
127
5. Hukuksal Değerin İhlali 
 
130
6. Suç Haline Getirme Sebebi Olarak Uluslararası Hukuktan Doğan
 
Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi 
 
137
C. Haksızlık ve Hukuka Aykırılıkla Bağlantısı Kapsamında “Ceza Hukukunun
 
Son Çare Olması” İlkesi 
 
139
HUKUKA AYKIRILIĞIN SUÇ TEORİSİNDEKİ KONUMU
 
I. SUÇ TEORİSİNDE HUKUKA AYKIRILIK 
 
143
A. Hukuka Aykırılığın Hukuk Düzeni Bakımından Anlamı 
 
143
a. Hukuk düzeninin birliği 
 
143
b. Hukuk düzeninin birliğinin ceza hukuku dogmatiği bakımından
 
(1) Ceza hukukunun ikincil niteliği 
 
146
(2) Hukuk düzeninin birliği bağlamında hukuka uygunluk
 
c. Hukuk düzeninin birliği bağlamında Türk Borçlar Kanunu’nun
 
zorunluluk haline ilişkin hükümlerinin değerlendirilmesi 
 
149
2. Haksız Fiil Suç İlişkisi Temelinde Özel Hukuk Haksızlığı Ceza Hukuku
 
3. Suç ve Kabahat Ayrımı Çerçevesinde İdare Hukuku Haksızlığı Ceza
 
Hukuku Haksızlığı Ayrımı 
 
156
B. Hukuka Aykırılığın Suçun Unsurları Arasındaki Yeri 
 
160
1. Hukuka Aykırılığın Suçun Ayrı Bir Unsuru Olarak Değerlendirilmediği
 
Suçun Unsurlarının İkili Analizi 
 
161
b. Tipikliğin Olumsuz Unsurları Teorisi 
 
162
2. Hukuka Aykırılığın Suçun Bağımsız Bir Unsuru Olarak
 
Değerlendirildiği Suçun Üçlü Analizi 
 
165
3. Hukuka Aykırılığın Karinesi Olarak Tipiklik 
 
166
4. Tipikliğin Değerlendirilebilir Unsurları ve Hukuka Aykırılık 
 
168
5. Haksızlık ve Kusurun Birbirinden Ayrılmasının Hukuka Aykırılık
 
6. Hukuka Aykırılığa Suç Tipi İçerisinde Yer Verilmesinin Anlamı 
 
170
b. Suç tipi içerisinde hukuka aykırılık unsurunun görünüm şekilleri 
 
171
c. Hukuka özel aykırılık yaklaşımı 
 
174
d. Suç tipinin tümünü niteleyen unsurlar 
 
175
e. Hukuka aykırılık ifadesinin tipikliğin unsurlarından birini
 
(1) Tipik eylemin nitelenmesi 
 
176
(2) Suçun konusunun nitelenmesi 
 
177
f. Suç tipinde hukuka uygunluk nedenine dikkat çekilmesi 
 
178
(1) Suç tipinde yetkili makamın iznine yer verilmesi 
 
178
(2) Suç tipinde rızaya yer verilmesi 
 
180
7. Hukuka Aykırılığın Haksızlık Bilinci ile İlişkisi 
 
184
a. Haksızlık bilincinin konusu bağlamında hukuka aykırılıkla ilişkisi 
 
185
(3) Kast ve kusur teorilerinin Türk Ceza Hukuku bakımından
 
c. Hukuka aykırılık ile ilişkisi bağlamında tersine haksızlık yanılgısı
 
ve elverişsiz teşebbüs 
 
191
(1) Tersine haksızlık yanılgısı 
 
191
(2) Elverişsiz teşebbüs veya suçun konusunun yokluğu 
 
192
II. HUKUKA AYKIRILIĞIN ENGELLENMESİ TEMELİNDE HUKUKA UYGUNLUK
 
NEDENLERİNİN GENEL TEORİSİ 
 
193
A. Normlar Çatışması ve İzin Normları 
 
193
B. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Sistematik Olarak Açıklanmasına
 
C. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Tipiklik Unsurlarından Ayrılması
 
D. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Nitelikleri 
 
202
F. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Subjektifliği 
 
209
1. Subjektif Unsurların Gerekliliğine İlişkin Tartışmalar 
 
209
2. Subjektif Unsurların Niteliğine İlişkin Tartışmalar 
 
211
3. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Subjektif Bir Unsuru Olarak Hukuka
 
Uygunluk Nedeninin Maddi Şartlarının Gerçekleştiğini İnceleme
 
4. Subjektif Unsurların Yokluğunun Sonuçlarına İlişkin Tartışmalar 
 
213
5. Subjektif Unsurların Yokluğunun Suça İştirak Bağlamında Neden
 
F. Hukuka Uygunluk Nedenleri ve Hata 
 
216
1. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata 
 
216
a. Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata
 
bağlamında suçun olumsuz unsurları teorisi 
 
217
b. Katı kusur teorisi 
 
218
c. Sınırlı kusur teorisi 
 
220
d. Hukuksal sonuçlarla sınırlı kusur teorisi 
 
220
e. Türk ceza hukuku dogmatiğinde hukuka uygunluk nedenlerinin
 
maddi şartlarında hata 
 
222
2. Hukuka Uygunluk Nedeninin Varlığında ve Sınırında Hata 
 
228
G. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması 
 
231
1. Hukuka uygunluk Nedenlerinde Sınırın Kast Olmaksızın Aşılması 
 
231
2. Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilecek Heyecan, Korku
 
veya Telaş Nedeniyle Aşılması 
 
237
3. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sapma 
 
240