TÜRK HUKUKU AÇISINDAN ÇEK
 
II. TÜRK HUKUKUNDA ÇEKE İLİŞKİN MEVZUAT 
 
20
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 
 
20
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu 
 
21
1. 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu 
 
24
2. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu 
 
25
3. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 
 
25
4. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 
 
25
5. 5834 Sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınması Hakkında Kanun 
 
26
6. 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu 
 
27
7. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun 
 
27
D. Sair Mevzuat Hükümleri 
 
28
1. Çek Takas Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik 
 
28
2. Çek Defterlerinin Baskı Şekline ve Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktarın Belirlenmesine İlişkin Tebliğ 
 
28
3. Çeklerde Karekod Uygulamasına İlişkin Tebliğ 
 
28
4. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ 
 
29
A. Çekin Hukuki Niteliği 
 
30
B. Çekin İktisadi Niteliği 
 
34
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Açısından 
 
38
1. Mutlak Zorunlu Unsurlar 
 
39
b. Belirli Bir Meblağın Ödenmesine İlişkin Kayıtsız ve Şartsız Havale 
 
40
c. Ödeyecek Kimsenin “Muhatabın” Ticaret Unvanı 
 
43
d. Düzenlenme (Keşide) Tarihi 
 
45
e. Düzenleyenin İmzası 
 
48
2. Alternatifli Unsurlar 
 
52
a. Düzenlenme (Keşide) Yeri (Alternatifli Zorunlu Unsur) 
 
52
b. Ödeme Yeri (Alternatifli İhtiyari Unsur) 
 
56
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu Açısından 
 
58
2. Çek Hesabının Bulunduğu Banka Şubesinin Adı 
 
62
3. Çek Hesabı Sahibi Gerçek Kişinin Adı ve Soyadı; Tüzel Kişinin Adı 
 
63
4. Tüzel Kişi Adına Çek Düzenleyen Kişinin Adı ve Soyadı 
 
63
5. Çek Hesabı Sahibi Gerçek veya Tüzel Kişinin Vergi Kimlik Numarası 
 
64
6. Çekin Basıldığı Tarih 
 
64
7. Çek Hesabı Sahibi Tüzel Kişi ise Varsa Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) Numarası 
 
65
8. Çek Hesabı Sahibi ile Düzenleyenin Farklı Kişiler Olması Hâlinde,
 
Ayrıca Düzenleyenin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası 
 
65
V. ÇEK ÜZERİNE KONULABİLECEK İHTİYARİ KAYITLAR 
 
65
A. Kanunda Yer Alan İhtiyari Kayıtlar 
 
66
1. Çekin Türüne İlişkin Kayıtlar 
 
66
a. Lehtar Tayinine İlişkin Kayıt 
 
66
2. Ödemeye İlişkin Kayıtlar 
 
69
a. Adres ve İkametgâh Kaydı 
 
69
d. Hesaben Ödeme Kaydı 
 
70
3. Ödememe Haline Yönelik Kayıtlar 
 
70
a. Protestodan Muafiyet Kaydı 
 
70
c. Sorumsuzluk ve Ciro Yasağı Kaydı 
 
72
B. Kanunda Yer Almayan İhtiyari Kayıtlar 
 
73
1. Düzenleyen ile Muhatap Arasındaki İlişkiye Yönelik 
 
73
2. Düzenleyen ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik 
 
75
3. Muhatap ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik 
 
78
b. Teyit veya Bloke Kaydı 
 
78
VI. KEŞİDECİ İLE MUHATAP ARASINDAKİ İLİŞKİ 
 
79
B. Emre Yazılı Çekin Devri 
 
83
C. Hamiline Yazılı Çekin Devri 
 
88
D. Nama Yazılı Çekin Devri 
 
90
ÇEKİN ÖDENMEK ÜZERE İBRAZI
 
II. ÇEKTE İBRAZA YETKİLİ KİŞİ 
 
94
A. Nama Yazılı Çeklerde 
 
94
B. Emre Yazılı Çeklerde 
 
95
C. Hamiline Yazılı Çeklerde 
 
97
A. Çek Hesabının Bulunduğu Bankaya İbraz 
 
100
1. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye İbraz 
 
101
2. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye İbraz 
 
103
B. Muhatap Banka Dışında Bir Bankaya İbraz 
 
105
C. Takas Odasına İbraz 
 
107
B. İbraz Sürelerinin Önemi 
 
112
1. Muhatabın Yükümlülükleri Açısından 
 
112
2. Çekten Cayma Hakkının Kullanılabilmesi Açısından 
 
113
3. Müracaat Borçlularına Başvurulabilmesi Açısından 
 
115
4. Zamanaşımı Süresinin Başlaması Açısından 
 
116
5. Bloke Kaydının Hüküm İfade Etmesi Açısından 
 
116
6. Yapılan Cironun Niteliği Açısından 
 
117
7. “Karşılıksızdır” İşleminin Yapılabilmesi Açısından 
 
117
8. Tazminat ve Munzam Zararların Talebi Açısından 
 
118
C. Kanunda Öngörülen İbraz Süreleri 
 
118
D. İbraz Sürelerinin Hukuki Niteliği 
 
126
E. İbraz Sürelerinin Hesaplanması 
 
126
F. İbraz Sürelerinin Uzadığı Haller 
 
130
G. Mücbir Sebebin Varlığı Halinde İbraz Süresinin Geçirilmesi 
 
131
H. İbraz Süresi Geçtikten Sonra Çekin İbrazı 
 
132
I. İbraz Sürelerinin Geçirilmesinin Sonuçları 
 
134
V. İLERİ DÜZENLENME TARİHLİ ÇEK SORUNU 
 
137
A. Ticaret Kanunu Açısından Çekin Görüldüğünde Ödeneceği Kuralı 
 
137
B. İleri Düzenlenme Tarihli Çek Uygulaması 
 
141
1. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Çek Kanunu Öncesi İleri Tarihli Çek Uygulaması 
 
141
2. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Kanun’un İleri Tarihli Çek Uygulamasına Yaklaşımı 
 
144
I. GENEL OLARAK ÇEKTE ÖDEME 
 
151
II. MUHATABIN ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
 
152
A. Çek Karşılığının Tamamının Çek Hesabında Bulunması Halinde 
 
155
B. Çek Karşılığının Kısmen Çek Hesabında Bulunması Halinde 
 
157
C. Çek Karşılığının Kısmen veya Tamamen Çek Hesabında Bulunmaması Halinde 
 
158
D. Muhatabın Ödemekle Sorumlu Olduğu Tutarın Hesaplanması 
 
165
III. ÇEKİN ÖDENME ZAMANI 
 
167
VI. ÇEK KARŞILIĞININ ÖDENMESİNDEN ÖNCE MUHATAPÇA YAPILMASI GEREKENLER 
 
167
A. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye Yapılan İbraz Üzerine 
 
167
1. İbraz Edilen Senedin Çek Hükmünde Olması 
 
168
2. Geçerli Bir Çek Sözleşmesinin Bulunması 
 
169
3. Çekin Hesap Sahibi Tarafından İmzalanmış Olması 
 
169
4. İbraz Eden Kişinin Yetkili Hamil Olması 
 
172
5. İbrazın Süresi İçerisinde Yapılmış Olması 
 
174
6. Çek Hesabında Karşılığın Bulunması 
 
174
7. İbraz Edilen Çek İçin Ödeme Engeli Bulunmaması 
 
175
B. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye Yapılan İbraz Üzerine 
 
176
C. Takas Odasına İbraz Halinde 
 
177
VI. KARŞILIĞIN ÖDENMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER 
 
186
VII. KARŞILIĞI OLMAYAN ÇEKİN ÖDENMESİ 
 
191
A. Hata Neticesinde Yapılan Ödeme 
 
192
B. Bilerek ve İsteyerek Yapılan Ödeme 
 
196
VIII. SAHTE VE TAHRİF EDİLMİŞ ÇEKİN ÖDENMESİ 
 
199
IX. ÇEKİN ÖDENMESİNDE KARŞILAŞILAN BAZI ÖZEL HALLER 
 
213
A. Çizgili Çekin Ödenmesi 
 
213
B. Teyitli (Blokeli) Çekin Ödenmesi 
 
216
C. Vizeli Çekin Ödenmesi 
 
219
D. Adresli ve Yerleşim Yerli Çekin Ödenmesi 
 
219
E. Garantili Çekin Ödenmesi 
 
220
F. Banka Çekinin Ödenmesi 
 
221
X. ÇEKİN ÖDENMESİNİN SONUÇLARI 
 
222
XI. ÇEKİN ÖDENMEMESİ VE SONUÇLARI 
 
223
1. Muhtemel Ödenmeme Nedenleri 
 
223
2. Özel Olarak “Karşılıksız Çek” 
 
225
B. Karşılıksız Çekin Hukuki ve Cezai Sonuçları 
 
227