Bilgisayar Yazılımlarındaki Fikri Hakların Korunması ve Ticarileştirilmesi H. Gürbüz Sarı  - Kitap

Bilgisayar Yazılımlarındaki Fikri Hakların Korunması ve Ticarileştirilmesi

2. Baskı, 
Haziran 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
208
Barkod:
9786253811259
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
450,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bilgisayar yazılımlarının ekonomik ve sosyal hayatta çok büyük bir yer kapladığı herkesçe bilinmesine rağmen, ilişkili olduğu haklar pek az kişi tarafından bilinmektedir. Bu bilgi eksikliği de birçok hukuka aykırılığa ve hak kaybına sebep olmaktadır. Bu kitap, hukukçu olsun veya olmasın uygulamacılara, yazılımlar üzerindeki fikri hakları anlatmaya yönelik olarak hazırlanmıştır.
Kitabın içeriğinde öncelikle bilgisayar yazılımlarının hukuk sistemi içindeki yeri ve dolayısıyla ilgili hakların tabi olduğu hukuk rejimi açıklanmaya çalışılmıştır. Yazılım üzerinde asıl hak sahibi olan eser sahiplerinin kim veya kimler olduğu, fikri haklar diye ifade edilen kavramın tanımı ve içeriği açıklanmaktadır. Yazılım üzerindeki fikri hakların kullanılmasına dair pratikte bilinmesi gereken püf noktalar faydalı olması amacıyla uygulama tavsiyesi olarak söz konusu edilmiştir. Yazılımların ekonomik ve sosyal hayatta kullanılması eser sahiplerinin ticarileştirmesi sayesinde gerçekleşmektedir. Bu yöndeki hukuki işlemlerin kapsam ve şartları ile devir veya lisans verilmesine yönelik sözleşmelerin özelliklerinden bahsedilmektedir. Ayrıca yazılımların ticarileştirilmesine yönelik sözleşmelerin iyi uygulama örnekleri de pratikte ortaya çıkan sorunlar ışığında yine değinilen konular arasındadır. Fikri hakların ihlali halinde olası dava yollarının konu içeriğine alınmasının sebebi ise uygulamada hak sahiplerinin başvurabilecekleri yasal yollar hakkında bilgi edinmelerini sağlamaktır. Son olarak bilgisayar yazılımını aşan fikri hak unsurları taşımasına rağmen önemi ve yazarın ilgisine istinaden dijital oyunların fikri hukuk açısından durumu, kısa bir başlık altında belirtilmeye çalışılmıştır.
Yeni baskıda; kitaba, "yapay zekânın fikri haklara etkisi" konusu eklenerek, konu hem Türk hukuku hem de tüm ülkeleri kapsayacak şekilde yaşanan hukuki gelişmeler, güncel davalar, mevzuat çalışmaları ve hukuki tartışmalar kapsamında incelenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Bilgisayar Yazılımlarının FSEK Kapsamında Konumu
.
Eser Sahipliğinin Yazılımlar Bakımından Görünümü
.
Yazılımlar Üzerindeki Mali ve Manevi Hakların Kullanılması
.
Yazılım Devir ve Lisans Sözleşmelerinin Özellikleri
.
Fikri Hak İhlallerine Karşı Dava Yolları
.
Bilgisayar Oyunlarının Fikri Hukuktaki Yeri ve Eser Sahiplerinin Belirlenmesi Sorunu
.
Yapay Zekânın Fikri Haklara Etkisi ve Sonuçları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
İkinci Baskıya Önsöz 
9
Özgeçmiş 
11
Kısaltmalar 
19
GİRİŞ
1. Tarihsel Süreçte Bilgisayar Yazılımlarının Hukuk Metinlerine Girmesi 
21
2. Bilgisayar Yazılımının Patent Yerine Telif Hakkı Sistemine Dahil Olması 
23
3. Kavram Tercihi Olarak “Yazılım” 
25
4. Çalışmanın Planı 
26
1. BÖLÜM
BİLGİSAYAR YAZILIMININ “ESER” OLARAK NİTELENMESİ
I. “ESER” STATÜSÜNÜN FSEK KAPSAMINDAKİ GENEL UNSURLARI 
29
II. BİLGİSAYAR YAZILIMI’NIN ÖZEL UNSURLARI 
30
A. Yazılıma Temel Teşkil Eden Hazırlık Çalışmaları 
32
B. Yazılımın Kodları 
33
C. Yazılımın Arayüzü 
34
D. Grafik Tasarımları 
35
E. Veri Tabanları 
36
F. İşlenme Eser 
37
G. Yazılım Eseri’nin Unsuru Olarak Kabul Edilmeyenler 
38
H. Bilgisayar Yazılımı Kategorisinde Değerlendirilmemesi Gereken Dijital Eserler 
40
İ. Bilgisayar Yazılımının Soyut Malvarlığı Olgusu 
41
2. BÖLÜM
ESER SAHİPLİĞİ KAVRAMI
I. ESER SAHİBİ OLABİLECEK KİŞİLER 
44
II. ESER SAHİBİNİN BİRDEN FAZLA KİŞİ OLMASI 
46
III. ESER SAHİPLERİNİN ORTAKLIĞI 
49
IV. ÇALIŞANLAR TARAFINDAN MEYDANA GETİRİLEN YAZILIMLAR 
50
V. MÜŞTERİNİN SİPARİŞİ ÜZERİNE HAZIRLANAN YAZILIMLAR 
55
VI. AÇIK KAYNAK KODLU YAZILIMLARIN KULLANILMASI 
57
3. BÖLÜM
ESER/HAK SAHİPLİĞİNİN BELİRLENMESİ
(İSPAT AMACIYLA YAPILABİLECEK İŞLEMLER)
I. BİLGİSAYAR YAZILIMINDA “İŞARETLEME” (YAZILIMIN KODLARINDA ESER SAHİPLERİNİN VEYA HAK SAHİPLERİNİN ADININ BELİRTİLMESİ) 
63
II. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI NEZDİNDE TUTULAN SİCİLE KAYIT YAPTIRILMASI 
64
III. ELEKTRONİK İMZA İLE ZAMAN DAMGASI İÇEREN DİJİTAL KAYITLAR 
66
IV. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİLERİ KULLANILARAK DEĞİŞTİRİLEMEZ KAYIT OLUŞTURMAK 
67
4. BÖLÜM
ESER SAHİPLİĞİNİN SONUÇLARI ESER SAHİBİNİN HAKLARI
I. MANEVİ HAKLAR 
70
A. FSEK Kapsamında Manevi Haklara İlişkin Genel Açıklamalar 
70
B. Manevi Hakları Kullanma Yetkisinin Devri 
71
C. Manevi Haklara İlişkin Kısa Açıklamalar 
74
D. Bilgisayar Yazılımları Açısından Manevi Hakların Durumu 
79
II. YAZILIMLAR ÜZERİNDEKİ MALİ HAKLAR 
81
A. İşleme Hakkı 
83
B. Çoğaltma Hakkı 
85
C. Yayma Hakkı 
87
D. Temsil Hakkı 
91
E. İşaret, Ses ve Görüntü Nakline Yarayan Araçlarla Umuma İletim Hakkı 
92
F. Yazılımı Kullanma Konusunda Hak Sahibi Olanların Yetki Kapsamı (Eser Sahipliği Haklarına Getirilmiş Kanuni Sınırlamalar) 
93
1. Genel Olarak 
93
III. YAZILIM ÜZERİNDEKİ HAKLARIN GEÇERLİ OLDUĞU SÜRELER 
105
A. Mali Haklar Bakımından Süre 
105
B. Manevi Haklar Bakımından Süre 
105
5. BÖLÜM
BİLGİSAYAR YAZILIMLARI ÜZERİNDEKİ
HAKLARIN TİCARİLEŞTİRİLMESİ
I. YAZILIMLAR ÜZERİNDEKİ HAKLARIN DEVRİ VE LİSANS VERİLMESİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 
107
A. FSEK Çerçevesinde Hukuki İşlemlerin Genel Karakteri 
107
B. Ticarileştirmeye Konu Edilen Varlık Nedir? 
109
C. Taahhüt (Borçlandırıcı) İşlemi– Tasarruf (Sonuç) İşlemi Ayrımı 
111
D. Mali Hakların Devir veya Ruhsat Yoluyla Ticarileştirilmesinde İşlemi Yapanın Sorumluluğu 
113
E. Tek Taraflı Hukuki İşlemler 
117
F. Sözleşmenin Yazılı Olması Şartı 
118
G. Cayma Hakkı 
120
1. Cayma Hakkının Kullanılabilmesi için Gereken Şartlar 
121
2. Cayma Hakkının Kullanılması İçin Yapılması Gereken İşlemler 
123
3. Cayma Sebebiyle Doğabilecek Tazminat 
124
H. Hakkın Devri veya Ruhsat Verilmesi İşleminin Süre ile Sınırlandırılması 
126
II. YAZILIM ÜZERİNDEKİ MALİ HAKLARIN DEVRİ 
128
A. Devir İşleminin Hukuki Niteliği 
128
B. Yazılım Geliştirme Sipariş Sözleşmeleri ile Mali Hakların Devri Taahhüdü 
132
C. Yazılım Geliştirme Sözleşmesi Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Önerilen Konular 
134
III. YAZILIMIN RUHSAT/LİSANS VERİLMEK SURETİYLE BAŞKALARINA KULLANDIRILMASI 
138
A. Lisans Sözleşmesinin Genel Özellikleri ve “Hakkın Devri” ile Karşılaştırılması 
138
B. Tam Ruhsat (Münhasır Lisans) 
141
C. Basit Ruhsat (Kullanma Lisansı) 
142
D. Lisans Sözleşmesinde Tarafların Yükümlülükleri 
143
6. BÖLÜM
HAK İHLALLERİNİN ÖNLENMESİ İÇİN
YASAL BAŞVURU YOLLARI
I. FİKRİ HAK İHLALLERİNE KARŞI DAVA YOLLARI 
149
A. Mevcut Bir Hak İhlalinin Durdurulması Davası 
151
B. Olası Bir Hak İhlalinin Önlenmesi Davası 
154
C. Hak İhlalinden Kaynaklı Telif Bedeli Davası 
155
D. Hak Sahibinin Uğradığı Zarara İlişkin Tazminat Davası 
160
E. Haksız Rekabet Temelinde Tazminat 
163
F. Hak İhlalinin Suç Teşkil Etmesi Nedeniyle Açılabilecek Ceza Davaları 
165
II. YAZILIMLAR ÜZERİNDEKİ HAK İHLALLERİNİ ÖNLEMEK İÇİN ALINABİLECEK TEKNİK VEYA İDARİ TEDBİRLER 
168
7. BÖLÜM
BİLGİSAYAR OYUNLARININ FSEK AÇISINDAN DURUMU
I. BİLGİSAYAR OYUNLARININ UNSURLARI VE BİLGİSAYAR PROGRAMINDAN AYRILAN ÖZELLİKLERİ 
171
II. BİLGİSAYAR OYUNLARININ FSEK KAPSAMINDA ESER NİTELİĞİ 
172
III. YARGI KARARLARI ÇERÇEVESİNDE BİLGİSAYAR OYUNLARININ NİTELİĞİ 
173
IV. GENEL DEĞERLENDİRME 
175
8. BÖLÜM
YAPAY ZEKANIN FİKRİ HAKLARA ETKİSİ
I. YAPAY ZEKA EĞİTİM VERİ SETİNDE FİKRİ HAK KONUSU ESERLERDEN YARARLANILMASI 
180
A. Örnek Davalarda Mahkemelerin Konuya İlişkin Gerekçeleri 
182
1. Thomson Reuters v. Ross Intelligence Davası 
182
2. R. K. v. LAION Davası 
184
B. Avrupa Birliği Yapay Zeka Tüzüğü ile Getirilen Düzenleme 
186
II. YAPAY ZEKA YARDIMI İLE MEYDANA GETİRİLEN ESERLERİN FİKRİ HAKLAR AÇISINDAN KONUMU 
187
A. İnsanın Emek ve Yaratıcılığının Belirleyiciliği 
188
B. Farklı Ülkelerde Yapay Zekâ Yardımıyla Meydana Getirilen Eserlerin Durumu 
189
C. Otonom Yapay Zekâ Üretimi Eserler 
192
Kaynakça 
197
YÜKSEK MAHKEME KARARLARI (ATIF SIRASINA GÖRE) 
203
Kavram Dizini 
205