BİRİNCİ BÖLÜMANONİM ORTAKLIKTA ESAS SERMAYE SİSTEMİ VE MALVARLIĞININ KORUNMASI
 
§1. ANONİM ORTAKLIKTA ESAS SERMAYE SİSTEMİ 
 
39
I. ESAS SERMAYE KAVRAMI VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 
 
39
A. Esas Sermaye Kavramı ve Malvarlığıyla İlişkisi 
 
39
1. Esas Sermayenin Tanımı 
 
39
2. Esas Sermayenin Ortaklık Malvarlığıyla İlişkisi 
 
41
B. Esas Sermayenin Unsurları 
 
42
2. Sermayenin, Taahhüt Edildiği Şekilde, Fiilen ve Tam Değeri ile Ortaklığın Kesin Serbest Tasarrufuna Tahsis Edilmiş Olması 
 
44
3. Asgarî Miktarının Kanun Tarafından Tespit Edilmiş Olması 
 
46
4. Karşılığının Pay Sahiplerine İâde Edilmesinin veya Koruyucu Yasal Kurallara Uyulmaksızın Miktarının Azaltılmasının Yasak Olması 
 
48
5. Bilânçonun Pasif Kısmında Nakit Olarak Gösterilen İtibarî Bir Değer Olması 
 
49
II. ESAS SERMAYENİN İŞLEVLERİ 
 
50
A. Ortaklığın Finansmanının Temelini Teşkil Etmesi İşlevi 
 
50
B. Ortaklık Alacaklılarını Koruma İşlevi ve Anlamı 
 
52
C. İşletme Rizikosuna Ortakların da Katılımının Sağlanması İşlevi 
 
54
D. Ortaklığın Kuruluşunda Gerekli Ciddiyetin Sağlanması İşlevi 
 
55
E. Ortaklığın Mâli Durumunun Kötüleşmesi Halinde Uyarı Sinyali İşlevi 
 
56
III. ESAS SERMAYE SİSTEMİNİN TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDEKİ GELİŞİMİ 
 
58
A. Ondokuzuncu Yüzyıla Kadarki Durum 
 
58
B. Kıta Avrupasında Esas Sermaye Sistemi 
 
60
1. Kıta Avrupasında Esas Sermaye Sistemi 
 
60
2. Kıta Avrupasında Esas Sermaye Sistemi 
 
61
3. Kıta Avrupasında Esas Sermaye Sistemi 
 
63
b. Avrupa Birliği’nde Esas Sermaye Sistemi 
 
63
C. İngiliz ve Amerikan Hukukunda Esas Sermaye Sistemi 
 
66
1. İngiliz Hukuku Bakımından 
 
66
2. Amerikan Hukuku Bakımından 
 
67
D. Türk Hukukunda Esas Sermaye Sistemi 
 
68
4. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Yaklaşımı 
 
70
§2. MALVARLIĞININ KORUNMASI İLKESİ 
 
71
A. Kavram ve Esas Sermaye Sistemi 
 
71
II. KORUMANIN KAPSAMI VE KONUSU 
 
74
1. Sermayeye Bağlı Malvarlığı 
 
75
b. Sermayenin Oluşturulması 
 
75
c. Sermayenin Karşılığının Pay Sahiplerine Karşı Korunması 
 
76
2. Yedek Akçelere Bağlı Malvarlığı 
 
77
III. MALVARLIĞININ KORUNMASI İLKESİNİN ÇALIŞMAMIZ BAKIMINDAN ÖNEMİ 
 
81
§3. ESAS SERMAYE SİSTEMİ VE MALVARLIĞININ KORUNMASI İLKESİNE GETİRİLEN ELEŞTİRİLER VE ÖNERİLEN ALTERNATİFLER 
 
82
I. ESAS SERMAYE SİSTEMİ VE MALVARLIĞININ KORUNMASI İLKESİNE GETİRİLEN ELEŞTİRİLER VE DEĞERLENDİRMELERİMİZ 
 
82
A. Eleştirilere Genel Bakış 
 
82
B. Esas Sermaye Sistemi 
 
83
1. Asgarî Sermaye Zorunluluğu 
 
84
2. Sermayenin Ortaklığın Faaliyeti Esnasında Muhafazasına İlişkin Kurallar Bakımından 
 
85
C. Esas Sermaye Sistemi 
 
87
D. Esas Sermaye Sistemi 
 
88
II. ESAS SERMAYE SİSTEMİNE GETİRİLEN ALTERNATİFLER VE DEĞERLENDİRMELERİMİZ 
 
91
a. Likidite Testi ve Ödeme Gücü Beyanı 
 
93
b. Basit Bilânço Testi 
 
95
c. Yöneticilerin Hukukî ve Cezaî Sorumluluğu 
 
96
İKİNCİ BÖLÜMESAS SERMAYENİN OLUŞTURULMASI
 
§4. SERMAYENİN FİİLEN OLUŞTURULMASI İLKESİ 
 
107
II. SERMAYENİN FİİLEN OLUŞTURULMASI İLKESİNİN TEMEL UNSURLARI 
 
108
A. Sermayenin Ortaklığın Kesin Serbest Tasarrufuna Tahsis Edilmesi 
 
108
B. Sermaye Borcunun Zayıflamasına ve Ortadan Kalkmasına Yol Açan Hukukî İşlemlerin Geçersizliği 
 
109
C. Aynî Sermayenin Değerinin Tam ve Doğru Tespit Edilmesi 
 
110
D. Sermayenin Oluşturulamamasından Kaynaklanan Sorumluluk ve Sermaye Borcunun İfa Edilmemesinin Yaptırımları 
 
111
III. SERMAYENİN FİİLEN OLUŞTURULMASI İLKESİNİN YASAL DAYANAKLARI 
 
112
§5. PAY SAHİBİNİN SERMAYE KOYMA BORCU 
 
115
I. KAVRAMSAL ÖN AÇIKLAMALAR 
 
115
II. ANONİM ORTAKLIKTA TEK BORÇ İLKESİ VE TÂLİ EDİM YÜKÜMÜ 
 
116
A. Anonim Ortaklıkta Tek Borç İlkesi 
 
116
B. Anonim Ortaklıkta Tek Borç İlkesi 
 
118
III. SERMAYE KOYMA BORCUNUN HUKUKÎ NİTELİĞİ 
 
120
IV. SERMAYE BORCUNUN ORTAKLIK HAKLARIYLA KARŞILIKLILIK İLİŞKİSİ İÇERİSİNDE BULUNMAMASI VE SONUÇLARI 
 
122
A. Karşılıklılık (Synallagma) 
 
122
B. Sermaye Koyma Borcu 
 
122
C. Karşılıklılık Olmamasının Hüküm ve Sonuçları 
 
124
V. SERMAYE BORCUNUN HUKUKî KAYNAKLARI 
 
126
a. Kuruluşta Sermaye Taahhüdü 
 
128
b. Sermaye Piyasası Kanunu’nun Sermaye Taahhüdü 
 
130
c. Sermaye Artırımında Yapılan Sermaye Taahhüdü 
 
131
b. Fiil Ehliyetinden Yoksun Olanların Sermaye Taahhüdü 
 
134
d. Kanunî Şekil Şartına Aykırılık 
 
135
b. Öğretide Savunulan Görüşler 
 
137
B. Pay Sahibine Ortaklığın Malvarlığından Kanunen Yasaklanan Bir Dağıtım Yapılması Halinde Sermaye Borcunun Ortaya Çıkması 
 
140
VI. SERMAYE KOYMA BORCUNUN BORÇLUSU VE ALACAKLISI 
 
141
A. Sermaye Koyma Borcu 
 
141
2. Taahhüt Sahibinin Halefleri 
 
143
a. Ön Bilgiler ve Bedeli Tam Olarak Ödenmemiş Payın Devrinin Hukukî Niteliği 
 
143
b. Bedeli Tam Olarak Ödenmemiş Payın Devrinde ve Sermaye Koyma Borcu 
 
144
bb. Anonim Ortaklığın Onayının Aranmadığı Durumlar 
 
145
3. Anonim Ortaklığın Durumu 
 
147
B. Sermaye Alacaklısı: Anonim Ortaklık 
 
148
VII. SERMAYE TÜRLERİNE GÖRE SERMAYE TAAHHÜDÜNÜN YAPILIŞI 
 
150
A. Anonim Ortaklıkta Nakdî Sermaye – Aynî Sermaye Ayrımı ve Önemi 
 
150
B. Anonim Ortaklığa Aynî Sermaye Olarak Taahhüt Edilmeye Elverişli Değerler 
 
153
C. Aynî Sermaye Olabilecek Değerler Bakımından Temel İlkeler 
 
155
1. Paraya Çevrilebilirlik 
 
155
b. Sınırlı Aynî Haklar 
 
157
c. Haciz ve Tedbir Bakımından Değerlendirme 
 
159
D. Anonim Ortaklığa Sermaye Olarak Getirilebilecek Değerlerin Taahhüdü 
 
159
a. Paranın Anonim Ortaklık Sermayesi Bakımından Önemi 
 
159
a. Alacakların Sermaye Olarak Anonim Ortalığa Getirilmesinin Genel Esasları 
 
163
aa. Alacağın Para ile Ölçülebilen Maddî Bir Edime İlişkin Olması Şartı 
 
163
bb. Alacağın Devredilebilir Olması Şartı 
 
164
cc. Alacağın Kime Yönelik Olduğunun Önemi 
 
165
dd. Alacağın Muaccel, İhtilafsız ve Mevcut Olması, Geciktirici veya Bozucu Şarta Bağlanmamış Olması Şartları 
 
166
b. Senetli Alacakların Sermaye Olarak Anonim Ortaklığa Getirilmesi 
 
167
aa. Âdi Senede Bağlanmış Alacakların Sermaye Olarak Getirilmesi Taahhüdü 
 
167
bb. Kambiyo Senetleri 
 
168
a. Taşınmaz Eşyaların Mülkiyetinin Sermaye Olarak Getirilmesi 
 
170
aa. Faydalanma Hakları 
 
172
bbb. Devir ve İntikalleri Mümkün İrtifak Hakları 
 
173
aaaa. Taşınmaz Lehine İrtifak Hakkı 
 
173
dddd. Diğer İrtifak Hakları 
 
176
ccc. Devir ve İntikalleri Mümkün Olmayan İrtifak Hakları 
 
176
bbb. Aynî Sermaye Olabilme Koşulları 
 
178
4. Taşınır Eşyalar Üzerinde Mülkiyet, Faydalanma ve Kullanma Hakları 
 
180
a. Taşınır Eşyaların Mülkiyetinin Sermaye Olarak Getirilmesi 
 
180
a. Fikrî ve Sınaî Mülkiyet Hakları 
 
182
aa. Fikrî Mülkiyet Hakları Bakımından 
 
182
bb. Sınaî Mülkiyet Hakları Bakımından 
 
184
7. Sermaye Olarak Konulabilecek Diğer Haklar ve Malvarlığı Değerleri 
 
189
c. Başka Bir Ortaklıkta Sahip Olunan Ortaklık Payı 
 
191
E. Mevcut Bir İşletmenin veya Bazı Ayınların Devralınması (TTK m.339 f.2.e) 
 
193
F. Taahhüt Edilen Aynî Sermayenin Değerinin Tespit Edilmesi 
 
194
1. Ön Açıklamalar ve İtibarî Değerden Düşük Bedelle Pay Çıkarma Yasağı 
 
194
2. Bilirkişilerin Niteliği ve Seçimi 
 
196
3. Aynî Sermayenin Değerinin Tespit Anı 
 
197
4. Değer Tespiti İşlemine Hâkim Olan İlkeler 
 
198
§6. SERMAYE KOYMA BORCUNUN İFASI 
 
201
I. SERMAYE KOYMA BORCUNUN SERMAYENİN OLUŞTURULMASI BAKIMINDAN ÖNEMİ 
 
201
II. NAKDÎ SERMAYE KOYMA BORCUNUN İFASI 
 
202
A. Nakdî Sermaye Koyma Borcu 
 
202
1. Ortaklığın Kuruluşunda Taahhüt Edilen Nakdî Sermayenin Muacceliyeti 
 
202
b. Nakdî Sermaye Borcunun Dörtte Birlik İlk Taksitinin Muacceliyeti 
 
203
aa. Taahhüt Edilen Nakdî Sermayenin Dörtte Birlik Kısmının Kuruluştan Önce Ödenmesine İlişkin Temel İlkenin Getiriliş Nedenleri 
 
203
bb. Kanunî Yükümlülük 
 
205
c. Bakiye Nakdî Sermaye Borcunun Muacceliyeti 
 
206
aa. Sınırlı Serbesti İlkesi 
 
206
bb. Temel Esas: Ödeme Tarihinin Yönetim Kurulu Tarafından Çağrı 
 
207
bbb. Çağrının Yapılmasına İlişkin Kurallar 
 
209
bbbb. Çağrının Yapılma Zamanı 
 
210
cc. Ödeme Zamanının ve Miktarının Doğrudan Ana Sözleşmeyle veya Genel Kurul Tarafından Belirlenmesi 
 
216
aaa. Meselenin Tespiti 
 
216
bbb. Ödeme Zamanının Ana Sözleşmeyle Belirlenmesi 
 
219
ccc. Ödeme Zamanının Genel Kurul Tarafından Belirlenmesi 
 
221
aaaa. Genel Kurulun Ödeme Zamanını Önceden Belirlenmesi 
 
221
bbbb. Genel Kurulun Ödeme Zamanını Çağrı 
 
221
dd. Ödeme Zamanının Tasfiye 
 
222
ee. Bakiye Sermaye Koyma Borcu 
 
223
aaa. Pay Sahibinin veya Ortaklığın İflâsının Bakiye Sermaye Borcunun Muacceliyetine Etkisi 
 
223
aaaa. Pay Sahibinin İflâsı 
 
223
bbbb. Ortaklığın İflası 
 
224
bbb. Pay Sahibinin Konkordato 
 
224
ccc. Ortaklığın Tasfiye 
 
224
2. Sermaye Artırımında Taahhüt Edilen Nakdî Sermayenin Ödenme Zamanı 
 
225
3. Nakdî Sermaye Borcunun Muacceliyetinden Önce Ödenmesi 
 
226
a. Sorunun Ortaya Konulması ve Öğretideki Görüşler 
 
226
4. Nakdî Sermaye Borcunun Muacceliyeti Konusunda Bazı Anonim Ortaklık Tipleri Bakımından Getirilen Özel Kurallar 
 
229
a. Halka Açık Anonim Ortaklıklar Bakımından 
 
229
b. Bankalar Bakımından 
 
230
B. Nakdî Sermaye Koyma Borcu 
 
230
C. Nakdî Sermaye Koyma Borcu 
 
232
1. Memleket Parasıyla Ödeme 
 
232
4. Nakdî Sermaye Borcunun Ortaklığın Tam Tasarrufuna Tahsis Edilecek Tarzda İfa Edilmesi 
 
239
a. Tam Tasarrufa Tahsis Edilecek Tarzda İfa 
 
239
b. Tam Tasarrufa Tahsis Edilecek Tarzda İfa 
 
240
aa. Ödemenin Ortaklığın Ekonomik Hakimiyetine Girmesi ve Sonradan Ödemeyi Yapana İâde Edilmemesi 
 
240
bbb. İsviçre ve Alman Hukuklarındaki Durum 
 
241
aaaa. İsviçre Hukukundaki Durum 
 
241
bbbb. Alman Hukukundaki Durum 
 
242
ccc. Türk Hukukundaki Durum 
 
244
bb. Ortaklığın Sermaye Üzerinde Mutlak Hakimiyetinin Varlığı 
 
246
D. Nakdî Sermaye Borcunun Takası 
 
247
1. Takas Kavramı ve Sermaye Borcunun Takası 
 
247
2. Takasın Olanaklı Olup Olmadığı Sorunu 
 
248
a. Sorunun Ortaya Konması ve Takasın Sakıncaları 
 
248
b. Türk Hukukunda ve Diğer Hukuk Sistemlerinde Takasa İlişkin Esaslar 
 
249
aa. Alman Hukukundaki Temel Esas: Takas Yasağı 
 
249
bb. İsviçre – Türk Hukuk Sisteminde Durum ve Takasın Olanaklı Olması 
 
251
aaa. İsviçre Hukukundaki Durum 
 
251
bbb. Türk Hukukundaki Durum 
 
252
aaaa. Yasal Düzenlemeler 
 
252
bbbb. Öğreti ve Yargıtay’ın Konuya Yaklaşımı 
 
254
cccc. Değerlendirmemiz 
 
255
bbbbb. Nakdî Sermayenin Kuruluşta Peşin Ödenecek Kısmının Takasının Mümkün Olmadığı 
 
256
ccccc. Taahhüt Sahibinin Tek Taraflı İradesi ile Takasın Mümkün Olmadığı 
 
258
3. Sermaye Borcunun Takası 
 
259
a. Karşı Alacağın Takas Edilebilirliği 
 
260
aa. Karşılıklı Alacaklılık Sıfatı 
 
260
bb. Alacakların Aynı Türden Olması 
 
260
cc. Alacakların Muaccel Olması 
 
261
b. Karşı Alacağın Çekişmesiz Olması 
 
262
c. Geçerli Bir Takas Beyanında Bulunulması 
 
263
d. Anonim Ortaklığın Ödeme Kabiliyetine Sahip Olması 
 
263
e. Karşı Alacağın Sermaye Borcunun Meydana Geliş Sebebinden Bağımsız Bir Sebeple Ortaya Çıkması 
 
264
f. Anonim Ortaklığın Olumlu İradesinin Gerekliliği 
 
264
III. AYNÎ SERMAYE KOYMA BORCUNUN İFASI 
 
265
1. Aynî Sermaye Taahhüdü 
 
265
2. Uygulanacak Hükümler 
 
267
B. Sermayenin Fiilen Oluşturması İlkesi Gereğince Aynî Sermaye Koyma Borcu 
 
267
1. Taahhüt Edilen Taşınmaz Eşyaların Hakkında Tapu Sicili 
 
269
2. Özel Sicili Tutulan Haklar 
 
270
3. Taşınır Eşyaların Güvenilir Bir Kişiye Tevdi Edilmesi 
 
271
C. Aynî Sermaye Koyma Borcu 
 
271
1. Aynî Sermaye Koyma Borcu 
 
271
2. Tescille Muacceliyet İlkesi 
 
272
D. Aynî Sermaye Koyma Borcunun İfası 
 
273
1. Taahhüt Edilen Aynî Sermayenin Anonim Ortaklık Tarafından Kazanılması 
 
273
a. Mülkiyet ve Diğer Aynî Hakların Kazanılması 
 
273
b. Özel Sicili Tutulan Haklar 
 
279
c. Alacak Hakları ve Sâir Hakların Kazanılması 
 
279
aa. Senede Bağlı Olmayan Alacak Hakları ve Sâir Haklar Bakımından 
 
279
bb. Kambiyo Senetleri 
 
280
2. Aynî Sermayenin Ortaklığın Tam Tasarrufuna Tahsis Edilmesi 
 
281
b. Aynî Sermayenin Ortaklığın Tam Tasarrufuna Tahsis Edilmesi Hususunda Öngörülen Önlemler 
 
281
bb. Haciz Durumunda Ortaklığın İstihkak Davası 
 
283
aaa. Kapsam ve Kanunî Dayanak 
 
283
bbb. Sorumluluğu Doğuran Hukukî Sebepler 
 
285
ccc. Sorumluluğun Hüküm ve Sonuçları 
 
285
1. Yarar ve Hasarın Ortaklığa Geçişi 
 
288
2. Aynî Sermaye Taahhüt Edenin Ayıptan Sorumluluğu 
 
290
a. Sorumluluğun Koşulları 
 
290
aaa. Aynî Sermayenin Tahsis ve Kullanma Yönü Bakımından Değerini veya Elverişliliğini Kaldıran veya Azaltan Bir Eksikliğin Bulunması 
 
290
bbb. Aynî Sermayedeki Ayıbın Gizli Olması 
 
291
ccc. Aynî Sermayedeki Ayıbın Hasarın Ortaklığa İntikalinden Önce Mevcut Olması 
 
291
bb. Şeklî Koşullar: Aynî Sermayeyi Muayene ve Ayıpları Taahhüt Sahibine İhbar Külfetlerinin Yerine Getirilmesi 
 
291
b. Sorumluluğun Kapsamı 
 
293
aa. Ayıptan Sorumluluk 
 
293
bb. Aynî Sermayenin Ayıplı Çıkması Durumunda, Sermaye Borcunun Yerine Getirilmemesi Halinde Söz Konusu Olan Yaptırımların Uygulanabilmesi 
 
294
3. Aynî Sermaye Taahhüt Edenin Zapttan Sorumluluğu 
 
295
G. Kuruluştan Sonra Devralma veya Kiralama (Kanuna Karşı Hile 
 
296
2. Mukayeseli Hukuktaki Düzenlemeler 
 
298
b. Avrupa Birliği Hukuku 
 
298
3. TTK m.356 Hükmünün Uygulama Alanı 
 
300
a. TTK m.356 Hükmünün Konu Bakımından Uygulama Alanı 
 
300
b. TTK m.356 Hükmünün Değer Bakımından Uygulama Alanı 
 
301
c. TTK m.356 Hükmünün Zaman Bakımından Uygulama Alanı 
 
303
d. TTK m.356 Hükmünün Ortaklığın Yapacağı Sözleşme Bakımından Uygulama Alanı 
 
304
aa. Sözleşmenin Niteliği Bakımından 
 
304
bb. Sözleşmenin Tarafları Bakımından 
 
305
cc. Sözleşmenin Şekli Bakımından 
 
306
4. TTK m.356 Hükmünün Öngördüğü Usul 
 
307
b. Genel Kurul Tasdiki 
 
307
c. Ticaret Siciline Tescil ve İlan 
 
309
§7. PAY SAHİBİNİN SERMAYE KOYMA BORCUNU İFA ETMEMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 
 
311
II. SERMAYE BORCUNDA TEMERRÜT HALİ 
 
312
A. Pay Sahibinin Temerrüdü 
 
312
1. Nakdî Sermaye Borcun İfasında İhtarsız Temerrüt 
 
312
III. SERMAYE BORCUNDA TEMERRÜDÜN GENEL SONUÇLARI 
 
314
1. Kapsam ve Koşulları 
 
317
D. Gecikmeden Doğan Zarar 
 
320
2. Gecikmeden Doğan Zarar 
 
321
3. Tazmin Talebinin Koşulları 
 
322
a. Borçlu Pay Sahibinin Kusuru 
 
322
b. Zararın Mevcudiyeti ve Zararın Temerrüt Faizi 
 
322
c. Zarar ve Borçlu Pay Sahibinin Temerrüdü 
 
323
d. Borçlu Pay Sahibine İhtar Çekilmesi 
 
324
1. Talep Edilebilme Koşulları 
 
325
a. Ana Sözleşmede Öngörülme 
 
325
b. İhtar ve İlan Yapılmış Olması 
 
326
c. Borçlu Pay Sahibinin Kusurlu Olması 
 
326
2. Hüküm ve Sonuçları 
 
327
a. Sermaye Borcunda Temerrüt Halinde İstenebilecek Sözleşme Cezası 
 
327
e. Aşırı Cezanın İndirilmesi 
 
330
IV. SERMAYE BORCUNDA TEMERRÜDÜN ÖZEL SONUCU: ISKAT 
 
332
A. Iskata İlişkin Genel Esaslar 
 
332
2. Iskatın Hukukî Niteliği 
 
333
3. Iskata İlişkin Hükümlerin Emredici Niteliği 
 
333
4. Iskatta Eşit İşlem Yapma Prensibi 
 
335
6. Iskatın Uygulama Alanı 
 
336
a. Pay Sahibin Temerrüdünün Diğer Sonuçları ile İlişkisi 
 
336
b. Iskatın Aynî Sermaye Borcunda Temerrüt Halinde Uygulanma Kabiliyeti 
 
338
7. Iskatın Uygulanma Koşulu 
 
339
1. Mütemerrit Pay Sahibine Mehil İçeren Ödeme İhtarı Gönderilmesi 
 
341
a. TTK m.483 f.1 ve f.2 uyarınca Yapılacak İhtarın Hukukî Niteliği 
 
341
d. İhtarın İçeriği ve Ek Süre 
 
345
a. Karar Vermeye Yetkili Organ 
 
346
b. Kararın Alınma Zamanı 
 
348
c. Kararın Şeklî ve İçeriği 
 
348
d. Kararın Hukukî Niteliği ve Mütemerrit Pay Sahibine Ulaşması 
 
349
a. Payın Değerlendirilmesi İşleminin Hukukî Niteliği 
 
351
b. Payın Değerlendirilmesi Zamanı 
 
352
c. Payın Değerlendirilme Bedeli 
 
352
d. Payın Değerlendirilmesine Hâkim Olan Esaslar 
 
354
aa. Ana Sözleşmesel Bağlam Hükümlerinin Iskat 
 
354
bb. Payın Önalım, Alım ve Geri Alım Haklarına Konu Edilmiş Olması Halinin Payın Değerlendirilmesi İşlemine Etkisi 
 
355
a. Pay Sahibi Sıfatının Sona Ermesi 
 
357
aa. Pay Sahibi Sıfatının Sona Ermesinin Genel Sonuçları 
 
357
bb. Pay senetlerinin İâdesi ve İptâli 
 
358
cc. Yönetim Kurulu Üyeliğinin Durumu 
 
359
b. Payın Bedeline Mahsuben Yapılan Ödemelerin Geriye Alınamaması 
 
359
2. Ortaklık Bakımından Sonuçları 
 
361
3. Pay Bakımından Sonuçları 
 
361
4. Yeni Pay Sahibinin Hukukî Durumu 
 
363
5. Açık Kalan Kısımdan Doğan Sorumluluk 
 
364
aa. Sorumluluğun Hukukî Niteliği 
 
364
bb. Sorumluluğun Miktarı ve Sınırları 
 
365
b. Payı Taahhüt Edenin Açık Kalan Kısımdan Doğan Sorumluluğu 
 
366
aa. Sorumluluğun Koşulları 
 
367
aaa. Kuruluş veya Esas Sermaye Artırımından İtibaren İki Yıl İçerisinde Ortaklığın İflas Etmesi 
 
367
bbb. Payı Taahhüt Sahibinden Devralan Kişinin veya Halefinin Iskat 
 
367
bb. Sorumluluğun Niteliği ve Miktarı 
 
367
D. Hukuka Aykırı Iskat 
 
368
1. Hukuka Aykırılığın Türleri 
 
368
2. Hukuka Aykırılığın Sonuçları 
 
372
b. Payı İyiniyetle İktisap Eden Üçüncü Kişi Bakımından 
 
372
3. Hukuka Aykırı Iskata Karşı Başvurulabilecek Hukukî Yol 
 
373
§8. SERMAYE KOYMA BORCUNUN SONA ERMESİ 
 
375
II. SERMAYE BORCUNUN SONA ERMESİ YOLLARI 
 
375
A. Sermaye Borcunun Genel Sona Ermesi Yolları 
 
375
1. Sermaye Borcunun İfa İle Sona Ermesi 
 
375
2. Sermaye Borcunun Zamanaşımına Uğraması 
 
376
B. Sermaye Borcunun Özel Sona Erme Halleri 
 
379
1. Sermayenin Azaltılması 
 
379
C. Pay Sahibinin Konkordatosunun ve İflasının Sermaye Borcuna Etkisi 
 
382
1. Pay Sahibinin Konkordatosunun Sermaye Borcuna Etkisi 
 
382
2. Pay Sahibinin İflasının Sermaye Borcuna Etkisi 
 
385
II. PAY SAHİBİNİN SERMAYE BORCUNDAN KURTARILMASI YASAĞI 
 
385
B. Yasağın Hukukî Dayanakları 
 
386
C. Yasağın Kapsamı ve Yasağa Dahil Olan Hukukî İşlemler 
 
387
2. Yasağa Dahil Olan Hukukî İşlemler 
 
388
d. Têcil (Erteleme) Anlaşması 
 
391
e. Borçtan Kurtarma Sonucunu Doğuran Diğer Hukukî İşlemler 
 
392
D. Yasağa Aykırılığın Hukukî Sonuçları 
 
393
§9. SERMAYENİN OLUŞTURULAMAMASINDAN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK HALLERİ 
 
393
I. GENEL BİLGİLER VE KAPSAM 
 
393
II. KANUNDA DÜZENLENEN ÖZEL SORUMLULUK SEBEPLERİ 
 
394
A. Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması 
 
394
1. Sorumluluk Sebebine Genel Bir Bakış 
 
394
2. Sorumluluk Sebebinin Unsurları 
 
396
a. Sorumluluğa Esas Belgeler ve Beyanlar 
 
396
b. Belgelerin Kanuna Aykırılığı 
 
396
c. Belgeleri Düzenleyenler veya Beyanları Yapanlar Bakımından Kusursuz Sorumluluk 
 
397
d. Zararın Varlığı ve Uygun Nedensellik Bağı 
 
399
B. Sermaye Hakkında Yanlış Beyanlar 
 
399
1. Sorumluluk Sebebine Genel Bir Bakış 
 
399
2. Sorumluluk Sebebinin Unsurları 
 
400
a. Sorumluluğu Doğuran Haller 
 
400
b. Yanlış Beyanda Bulunanlar Bakımından Kusursuz Sorumluluk 
 
401
c. Payların Karşılıklarının ve Faiziyle Birlikte Zararın Ödenmesi 
 
402
C. Ödeme Yetersizliği 
 
403
1. Sorumluluk Sebebine Genel Bir Bakış 
 
403
2. Sorumluluk Sebebinin Unsurları 
 
403
D. Aynî Sermayeye Değer Biçilmesinde Yolsuzluk 
 
405
1. Sorumluluk Sebebine Genel Bir Bakış 
 
405
2. Sorumluluk Sebebinin Unsurları 
 
406
a. Taahhüt veya Devir Konusu İşletme veya Ayınların Değerlemesinde Yolsuzluk Yapılması 
 
406
b. Kusurun Mevcudiyeti 
 
407
c. Ortaklığın Zarara Uğraması 
 
407
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMSERMAYENİN PAY SAHİPLERİNEİÂDE EDİLMESİ YASAĞI
 
§10. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞINA GENEL BAKIŞ 
 
409
I. SERMAYENİN MUHAFAZASI KAVRAMI, ANLAMI VE GETİRİLİŞ NEDENLERİ 
 
409
II. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ TÜRK HUKUKUNDAKİ KANUNÎ DAYANAĞI VE EMREDİCİ NİTELİĞİ 
 
412
A. Yasağın Temel Kanunî Normu: TTK m.480 f.3 
 
412
B. Sermayenin Pay Sahiplerine İâde Edilmesi Yasağının Emredici Niteliği 
 
413
III. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ TARİHİ GELİŞİMİ 
 
413
A. Sermayenin Pay Sahiplerine İâde Edilmesi Yasağının Mukayeseli Hukuktaki Gelişimi 
 
413
B. Sermayenin Pay Sahiplerine İâde Edilmesi Yasağı Türk Hukukundaki Gelişimi 
 
415
1. 865 sayılı Ticaret Kanunu Dönemi 
 
415
2. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu Dönemi 
 
416
3. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Mevcut Durum 
 
416
IV. MUKAYESELİ HUKUK BAKIMINDAN DURUM 
 
417
A. AB Hukukundaki ve Bazı AB Üyesi Ülkelerin Hukuklarındaki Düzenlemeler 
 
417
1. 2012/30/EU Sayılı Yönerge Çerçevesinde AB Hukukundaki Düzenleme 
 
417
2. Bazı Üye Ülkelerin Hukuklarındaki Düzenlemeler 
 
419
V. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ ANONİM ORTAKLIKLAR HUKUKUNA HAKİM OLAN DİĞER İLKELERLE İLİŞKİSİ 
 
424
A. Sınırlı Sorumluluk İlkesi ile İlişkisi 
 
424
B. Pay Sahiplerinin Eşit İşleme Tabi Tutulması İlkesi ile İlişkisi 
 
425
C. Hakkın Kötüye Kullanılması 
 
426
§11. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ KAPSAMI 
 
427
II. SERMAYENİN MUHAFAZASI ÇERÇEVESİNDE PAY SAHİPLERİNE İÂDESİ YASAKLANAN ORTAKLIK MALVARLIĞININ KAPSAMI 
 
428
B. Mukayeseli Hukuktaki Durum 
 
428
1. Alman ve Avusturya Hukukları Bakımından 
 
428
2. İsviçre Hukuku Bakımından 
 
430
C. Mukayeseli Hukukun Işığı Altında Türk Hukuku Bakımından Durum 
 
432
2. Yasağa Tâbi Olan Malvarlığının Kapsamı 
 
433
a. Esas Sermayenin Karşılığı 
 
433
b. Kanunen veya Esas Sözleşme ile Bağlı Yedek Akçelerin Durumu 
 
435
aa. Kanunen Bağlı Yedek Akçeler 
 
435
bb. Esas Sözleşme ile Bağlı Yedek Akçeler Bakımından 
 
437
c. Ortaklığın Serbest Malvarlığı 
 
437
III. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ SÜBJEKTİF KAPSAMI 
 
440
2. Pay Sahibine Yakın Üçüncü Kişi 
 
441
2. Anonim Ortaklığın Hakimiyetinde Bulunan İşletmeler 
 
444
IV. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞININ ZAMANSAL KAPSAMI 
 
444
§12. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞINA AYKIRILIK TEŞKİL EDEBİLECEK İÂDE YOLLARI 
 
445
II. ORTAKLIĞIN PAY SAHİPLERİNE GETİRDİKLERİ SERMAYE KARŞILIĞINDA FAİZ ÖDEMESİ 
 
446
III. ORTAKLIĞIN KENDİ PAYINI DEVRALMASI 
 
451
B. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralmasının Tâbi Olduğu Esas ve Koşullar 
 
451
1. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması Konusunda Benimsenen Sınırlamaların Sebepleri 
 
451
2. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralmasının Kanunî Koşulları 
 
453
3. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralmasının Kanunî Koşullarına Aykırılığın Hukukî Sonuçları 
 
456
C. Ortaklığın Kendi Payını Devralması 
 
457
IV. ESAS SERMAYENİN GİZLİ BİR BİÇİMDE İÂDE EDİLMESİ 
 
461
A. Esas Sermayenin Gizli İâdesi 
 
461
B. Sermayenin Gizli Bir Biçimde İâde Edilmesinin Unsurları 
 
465
1. Unsurların Tanıtımı 
 
465
2. Objektif Unsur: Maddî Bir Yarar Aktarımı 
 
465
b. Maddî Yarar Aktarımı 
 
466
c. Maddî Bir Yarar Aktarımının Tespiti Esasları 
 
467
3. Maddî Yararın Bilinçli Bir Şekilde Aktarılması Şartının Sermayenin Gizli Bir Şekilde İâde Edilmesi Bakımından Geçerliliği 
 
470
C. Esas Sermayenin Gizli Bir Biçimde İâde Edilmesinin Bazı Özellikli Görünüm Halleri 
 
472
1. Ortaklığın Pay Sahiplerine Ödünç Vermesi 
 
472
aa. Genel Açıklamalar 
 
472
bb. Ortaklığın Pay Sahibine Ödünç Vermesinin Ortaklık Bakımından İşlevleri 
 
473
cc. Ortaklığın Pay Sahibine Ödünç Vermesinin Sakıncaları 
 
474
b. Ortaklığın Pay Sahiplerine Ödünç Vermesi 
 
475
aa. Pay Sahiplerinin Ortaklığa Borçlanma Yasağı 
 
475
bb. Sermayenin Muhafazası İlkesi 
 
476
cc. Yönetim Kurulunun Özen Yükümlülüğü 
 
480
dd. Pay Sahiplerine Eşit İşlem Yapılması İlkesi Bakımından 
 
480
2. Ortaklığın Pay Sahibinin Kişisel Borçları İçin Teminat Vermesi 
 
481
§13. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞINA AYKIRILIK TEŞKİL ETMEYEN İÂDE YOLLARI 
 
483
II. SERMAYENİN AZALTILMASI YOLUYLA İÂDE 
 
484
A. Sermayenin Azaltılması 
 
484
B. Sermayenin Azaltılması 
 
485
C. Sermayenin Azaltılması 
 
487
1. Yönetim Kurulu Raporu 
 
488
2. Alacaklılara Çağrı 
 
489
3. Başvuran Ortaklık Alacaklılarının Alacaklarının Ödenmesi veya Teminat Gösterilmesi 
 
490
4. Sermayenin Azaltılması 
 
491
III. TASFİYE PAYI YOLUYLA İÂDE 
 
492
IV. HAZIRLIK DEVRESİ FAİZİ 
 
493
A. Kavram ve Müessesenin Amacı 
 
493
1. Bir Hazırlık Devresinin Varlığı 
 
494
2. Esas Sözleşmede Öngörülmüş Olma 
 
495
C. Hazırlık Devresi Faizi 
 
495
§14. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞI BAKIMINDAN ANONİM ORTAKLIK YILLIK TİCARÎ BİLANÇOSUNUN KÂR DAĞITIMINI SINIRLANDIRICI ETKİSİ 
 
497
I. KONUNUN TAKDÎMİ VE GENEL AÇIKLAMALAR 
 
497
A. Anonim Ortaklık Bilânçosunun Malvarlığının Korunması 
 
497
B. Anonim Ortaklık Bilânçosunun, Malvarlığının Korunması 
 
498
II. ANONİM ORTAKLIKLAR BAKIMINDAN KÂR KAVRAMI VE KÂR DAĞITIMINDA KULLANILABİLECEK MALVARLIĞI KALEMLERİ 
 
500
A. Anonim Ortaklıklar Bakımından Kâr Kavramı 
 
500
B. Yıllık Ticarî Bilânço 
 
501
1. Genel Açıklamalar ve Kapsam 
 
501
3. Serbest Yedek Akçe 
 
504
III. ANONİM ORTAKLIK YILLIK TİCARÎ BİLANÇOSUNUN KÂR DAĞITIMINI SINIRLANDIRICI ETKİSİ BAKIMINDAN, KAZANCIN GERÇEKLEŞMESİ VE KÂRIN GERÇEKTEN ELDE EDİLMİŞ OLMASI KOŞULLARI 
 
505
A. Kazancın Gerçekleşmesi Koşulu 
 
505
B. Kârın Gerçekten Elde Edilmiş Olması Koşulu 
 
507
IV. TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI VE TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARININ, YILLIK TİCARÎ BİLANÇONUN KÂR DAĞITIMINI SINIRLANDIRICI ETKİSİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
507
A. Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Uygulama Alanı 
 
507
B. Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Sermayenin Muhafazası İlkesi 
 
508
§15. SERMAYENİN PAY SAHİPLERİNE İÂDE EDİLMESİ YASAĞINA AYKIRILIĞIN HUKUKÎ SONUÇLARI 
 
511
II. YASAĞA AYKIRI OLARAK İÂDE ALINAN SERMAYENİN ORTAKLIĞA GERİ VERİLMESİ 
 
512
B. Ortaklığın İâdeyi İstihkak Davası 
 
513
C. Ortaklığın İstihkak Davası 
 
513
1. Pay Sahibinin Sermaye Borcunun Tekrar Canlandığı Görüşü 
 
514
2. Talep Hakkının Sebepsiz Zenginleşme 
 
515
3. Talep Hakkının Anonim Ortaklığın Kanunî Geri Alma Hakkına 
 
515
C. Talep Hakkının Sahibi 
 
518
D. Geri Ödeme Borcunda Temerrüdün Hukukî Sonuçları 
 
519
III. YASAĞIN İHLALİNİN DİĞER HUKUKÎ SONUÇLARI 
 
520
A. İlgili Yönetim Kurulu veya Genel Kurul Kararı yahut Ana Sözleşme Hükmünün Geçersizliği 
 
520
B. Hukukî Sebebin Butlanı 
 
521
C. İdare Organının Tazminat Yükümlülüğü 
 
522
D. İâde Alanın Tazminat Yükümlülüğü 
 
522