ABD, Fransa ve Türkiye'de Yasaların Anayasaya Uygunluğunun Denetimi
1. Baskı,
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
265
Kitabın Fiyatı:
420,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışmanın amacı, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Fransa'da uygulanan anayasaya uygunluk denetimi sistemlerini karşılaştırmalı bir perspektiften analiz etmektir. Söz konusu ülkeler, anayasa yargısı açısından farklı kurumsal modellere sahip olmaları nedeniyle dikkat çekicidir: ABD'de yaygın (diffüz)1 ve somut denetim esas alınırken, Fransa'da merkezi ve önleyici/somut denetim birlikte uygulanmaktadır. Türkiye ise merkezi ve hem soyut hem somut denetimi içeren karma bir modeli benimsemiştir.
Karşılaştırmalı anayasa hukuku yöntemiyle hazırlanan bu çalışmada, her üç ülkenin tarihsel gelişimi, anayasa yargısının kurumsal yapısı, denetim usulleri, kararların etkisi ve güncel tartışmalar ayrı ayrı analiz edilecek, ardından bu sistemler kuramsal düzeyde karşılaştırılacaktır. Nihai hedef, Türkiye'deki anayasa yargısına ilişkin kurumsal ve işlevsel sorunlara ışık tutmak ve evrensel standartlara yakınsama açısından öneriler sunmaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
Amerika Birleşik Devletleri'nde Anayasa Yargısı
Fransa'da Anayasa Yargısı
Türkiye'de Anayasa Yargısı
Karşılaştırmalı Analiz: ABD – Fransa – Türkiye
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
5
GİRİŞ
9
BİRİNCİ BÖLÜM
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’n de ANAYASA YARGISI
1.1. Tarihsel Gelişim
13
1.1.1. Anayasa’nın Kabulü ve Marbury v. Madison Kararı
17
1.1.2. Judicial Review Kavramının Doğuşu
20
Etkileri
24
1.2. Anayasa Yargısının Kurumsal Yapısı
29
1.2.1. Federal Yüksek Mahkeme (Supreme Court)
30
1.2.2. Federal Yüksek Mahkeme ve Eyalet Mahkemelerinin Rolü
34
1.2.3. Yargıç Atama Süreci ve Yargılama Yetkisinin Alanı
36
1.3. Federal Yüksek Mahkeme’sinin İşleyiş ve Yargılama Usulleri
41
1.3.1. Federal Yüksek Mahkeme’si Önünde Anayasaya Aykırılık
İddialarının İleri Sürülmesi (Raising Claims of Unconstitutionality
Before the Federal Constitutional Court)
45
1.3.2. Federal Yüksek Mahkeme’si Nezdinde Somut Norm Denetimi
(Concrete Review Before the Federal Constitutional Court)
50
1.3.3. Federal Yüksek Mahkeme’si Kararlarının Etkisi ve Bağlayıcılığı
(Effect and Binding Nature of the Federal Constitutional Court”s
Decisions)
56
1.4. ABD’de Anayasa Yargısına İlişkin Güncel Tartışmalar ve Eleştiriler
59
1.4.1. Yargının Siyasallaşması
65
1.4.2. Yargı Aktivizmi ve Yorum Kuramları
69
1.4.3. Roe v. Wade’den Dobbs v. Jackson’a Kararına Anayasa Yargısının
Evrim
74
1.4.3.1. Roe v. Wade (1973) Kararının Özgünlüğü: Anayasal
Mahremiyetin Genişletilmesi
75
1.4.3.2. Roe v. Wade Kararına Yönelik Tepkiler/Eleştiriler ve
Zemin Kayması: Kararın Tartışmalı Mirası
75
1.4.3.3. Planned Parenthood v. Casey (1992) Kararı ile Dengesinin
Yeniden Kurulması
76
1.4.3.4. Dobbs v. Jackson Women”s Health Organization (2022)
Kararıyla Roe Kararı’nın Tersine Çevrilmesi
77
1.4.3.5. Federal Yüksek Mahkemesi Kararlarının Siyasal ve
Toplumsal Yansımalar
79
İKİNCİ BÖLÜM
FRANSA’da ANAYASA YARGISI
2.1. Tarihsel Arka Plan
85
2.1.1. 1789 Devrimi ve Kuvvetler Ayrılığı Düşüncesi
90
2.1.2. 1958 Anayasası ve Anayasa Konseyi’nin (Conseil Constitutionnel)
Kuruluşu
95
2.2. Anayasa Konseyi’nin Kurumsal Yapısı ve Görev Alanı
100
2.2.1. Anayasa Konseyi’nin Statüsü
103
2.2.2. Anayasa Konseyi Üyelerinin Atanması ve Görev Süresi
108
2.2.3. Anayasa Konseyi’nin Diğer Organlarla İlişkisi
110
2.3. Fransa’da Anayasa Yargısı Usulü
114
2.3.1. Önleyici Denetim (A priori control)
121
2.3.2. Sonradan Denetim (QPC – Question Prioritaire de
Constitutionnalité)
126
2.3.3. İptal Kararlarının Etkisi
130
2.4. Fransa Modelinin Özellikleri ve Eleştiriler
135
2.4.1. Anayasa Konseyi Siyasal Rejim ile Uyum
138
2.4.2. Yargı Bağımsızlığı Tartışmaları
144
2.4.3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Konseyi İlişkisi
150
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’de ANAYASA YARGISI
3.1. Türkiye’de Anayasa Yargısının Tarihsel Süreci
162
3.1.1. 1961 ve 1982 Anayasaları Bağlamında Anayasa Mahkemesi’nin
Kuruluşu
164
3.1.2. Askerî Müdahaleler ve Anayasal Denetimin Evrimi
171
3.2. Türkiye’de Anayasa Mahkemesinin Kurumsal Yapısı
175
3.2.1. Anayasa Mahkemesi’nin Statüsü ve Görevleri
178
3.2.2. Üyelerin Atanma Usulü
180
3.2.3. Kurumlararası İlişkiler ve Yetki Sınırları
183
3.3. Denetim Mekanizmaları
185
3.3.1. Bireysel Başvuru Hakkı
187
3.3.2. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Etkisi ve Uygulanması
189
3.4. Güncel Sorunlar ve Eleştiriler
190
3.4.1. Siyasal Etkileşimler
192
3.4.2. Bireysel Başvurunun Etkililiği
193
3.4.3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile İlişkiler
194
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ: ABD – FRANSA – TÜRKİYE
4.1. Anayasa Yargısının Kurumsal Modelleri
198
4.1.1. Diffüz ve Yoğun Denetim Modelleri
199
4.1.2. Adli ve Yarı–siyasi Organlar Karşılaştırması
201
4.2. Norm Denetimi Yöntemleri
203
4.2.1. Somut ve Soyut Norm Denetimi
206
4.2.2. Önleyici ve Sonradan Norm Denetimi
208
4.2.3. Bireysel Başvuru ve Hak Koruma Etkinliği
210
4.3. Yargı Bağımsızlığı ve Atama Süreçlerine Geçiş
211
4.3.1. Siyasal Etkiler ve Kurumsal Özerklik
213
4.3.2. Yargıç Profilleri ve Meşruiyet Tartışmaları
215
4.3.2.1. Amerika Birleşik Devletleri: Yargıçların İdeolojik Eğilimleri
ve Kamuoyu Algısı
216
4.3.2.2. Fransa: Anayasa Konseyi Üyelerinin Siyasi Bağlantıları ve
Meşruiyet Sorunları
216
4.3.2.3. Türkiye: Anayasa Mahkemesi Üyelerinin Profilleri ve
Meşruiyet Tartışmaları
217
4.3.2.4. Karşılaştırmalı Değerlendirme
218
4.4. Anayasa Yargısının Siyasal Sistemlerle Etkileşimi
218
4.4.1. Kuvvetler Ayrılığı ve Denge–Denetleme Mekanizmaları
220
4.4.2. Popülist ve Otoriter Eğilimler Karşısında Anayasa Yargısı
222
4.5. Güncel Gelişmeler Işığında Geleceğe Dair Değerlendirmeler
225
4.5.1. Dijital Haklar ve Yeni Nesil Anayasa Yargısı
226
4.5.2. Transnasyonel Etkiler ve Uluslararası Normlarla Etkileşim
228
4.5.3. Evrensel Standartlara Yakınsama Potansiyeli
229
SONUÇ
231
EK VE GRAFİKLER
233
KAYNAKÇA
253
Kitabın Fiyatı:
420,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Anayasa Yargısı
Bülent Yücel
Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar)
İbrahim Ö. Kaboğlu
Anayasa Hukuku Dersleri Pratik Çalışmalar
Yasin Aydoğdu
Anayasa Hukuku Pratik Çalışma Kitabı
Şeref İba
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim