AB Yapay Zeka Tüzüğü
1. Baskı,
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
296
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Avrupa Birliği'nin dijital stratejisi çerçevesinde hazırlanan Yapay Zekâ Tüzüğü (Artificial Intelligence Act), yalnızca teknolojik gelişmelere hukuki bir çerçeve sunmakla kalmamakta; aynı zamanda insan onurunu, temel hakları ve toplumsal sorumluluğu merkeze alan bütüncül bir yaklaşım ortaya koymaktadır. AB'nin bu alandaki ilk kapsamlı düzenlemesi olma özelliğini taşıyan metin, küresel düzeyde de emsal teşkil edecek niteliktedir.
Eser, bu öncü metni Türkçeye kazandırmak amacıyla hazırlanmıştır. Tüzükte yer alan düzenlemeler, yapay zekâ sistemlerini risk temelli bir yapı içinde sınıflandırarak, özellikle yüksek riskli uygulamalara yönelik ciddi denetim ve şeffaflık yükümlülükleri öngörmektedir. Aynı zamanda, yenilikçi çözümleri engellemeden, güvenli ve etik bir teknoloji gelişimini desteklemeyi hedeflemektedir. Tüzük, hem hukuk hem mühendislik hem de etik disiplinleri odağına alan kapsamlı bir normatif çerçevedir.
Bu çeviri, salt bir metin aktarımı olmanın ötesine geçerek, düzenlemenin ruhunu, kavramsal derinliğini ve terminolojik tutarlılığını koruyacak biçimde, dikkatli bir çeviri politikasıyla hazırlanmıştır. Türkiye'de yapay zekâ hukuku, veri koruma rejimi ve teknoloji politikaları açısından güncel gelişmelere katkı sunacak bu kitap, aynı zamanda akademik çalışmalar, mevzuat hazırlıkları ve özel sektör uygulamaları için de sağlam bir referans noktası niteliğindedir.
AB Yapay Zekâ Tüzüğü'nün Türkçe çevirisini içeren bu eser, hukuk, teknoloji ve kamu politikası alanlarında çalışan tüm uzmanlara ve araştırmacılara hitap eden nitelikli bir kaynaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
Genel Hükümler
Yasaklanmış YZ Uygulamaları
Yüksek Riskli YZ Sistemleri
Belirli YZ Sistemlerinin Sağlayıcıları ve Konuşlandırıcılarının Uymaları Gereken Şeffaflık Yükümlülükleri
Genel Amaçlı YZ Modelleri
Yenileşimi Destekleyen Önlemler
Yönetişim
Yüksek Riskli YZ Sistemleriyle İlgili AB Veritabanı
Piyasaya Arz Sonrası İzleme, Bilgi Paylaşımı ve Piyasa Gözetimi
Davranış Kuralları ve Yönlendirici İlkeler
Yetkinin Devredilmesi ve Komite Prosedürü
Cezalar
Son Hükümler
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz
5
Kısaltmalar
17
GİRİŞ
19
BÖLÜM I
GENEL HÜKÜMLER
Madde 1 – Konu
113
Madde 2 – Kapsam
113
Madde 3 – Tanımlar
116
Madde 4 – YZ Okuryazarlığı
124
BÖLÜM II
YASAKLANMIŞ YZ UYGULAMALARI
Madde 5 – Yasaklanmış YZ Uygulamaları
125
BÖLÜM III
YÜKSEK RİSKLİ YZ SİSTEMLERİ
KESİM 1
Yüksek Riskli Olarak Sınıflandırılan YZ Sistemleri
Madde 6 – Yüksek Riskli YZ Sistemleri ile İlgili Sınıflandırma Kuralları
131
Madde 7 – Ek III'deki Değişiklikler
133
Kesim 2
Madde 8 – Gerekliliklere Uygunluk
135
Madde 9 – Risk Yönetim Sistemi
135
Madde 10 – Veri ve Veri Yönetişimi
137
Madde 11 – Teknik Dokümantasyon
139
Madde 12 – Kayıt Tutma
140
Madde 13 – Şeffaflık ve Konuşlandırıcılara Bilgi Verilmesi
141
Madde 14 – İnsan Gözetimi
142
Madde 15 – Doğruluk, Sağlamlık ve Siber Güvenlik
144
KESİM 3
Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Sağlayıcılarının ve
Konuşlandırıcılarının ve Diğer Tarafların Yükümlülükleri
Madde 16 – Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Sağlayıcılarının Yükümlülükleri
145
Madde 17 – Kalite Yönetim Sistemi
146
Madde 18 – Belgelerin Tutulması
148
Madde 19 – Otomatik Olarak Oluşturulan Günlükler
149
Madde 20 – Düzeltici Faaliyetler ve Bilgilendirme Görevi
149
Madde 21 – Yetkili Makamlarla İŞBİRLİĞİ
149
Madde 22 – Yüksek Riskli YZ Sistem Sağlayıcılarının Yetkili Temsilcileri
150
Madde 23 – İthalatçıların Yükümlülükleri
151
Madde 24 – Distribütörlerin Yükümlülükleri
152
Madde 26 – Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Konuşlandırıcılarının Yükümlülükleri
155
Madde 27 – Yüksek Riskli YZ Sistemleri ile İlgili Temel Haklar Etki Değerlendirmesi
158
KESİM 4
Onay Kurumları ve Onaylanmış Kuruluşlar
Madde 28 – Onay Kurumları
160
Madde 29 – Uygunluk Değerlendirme Kuruluşunun Bildirim için Başvurusu
160
Madde 30 – Bildirim Prosedürü
161
Madde 31 – Onaylanmış Kuruluşlara İlişkin Gereklilikler
162
Madde 32 – Onaylanmış Kuruluşlarla ilgili Gerekliliklere İlişkin Uygunluk Varsayımı
164
Madde 33 – Onaylanmış Kuruluşların Bağlı Şirket ve Kuruluşları ve Alt Yükleniciler
164
Madde 34 – Onaylanmış Kuruluşların Operasyonel Yükümlülükleri
165
Madde 35 – Onaylanmış Kuruluşların Kimlik Numaraları ve Listeleri
165
Madde 36 – Onaylanmış Kuruluşlara yapılan Bildirimlerdeki Değişiklikler
166
Madde 37 – Onaylanmış Kuruluşların Yeterliliğine Yönelik İtirazlar
169
Madde 38 – Onaylanmış Kuruluşların Koordinasyonu
169
Madde 39 – Üçüncü Ülkelerin Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları
170
KESİM 5
Standartlar, Uygunluk Değerlendirmesi, Sertifikalar, Kayıt
Madde 40 – Uyumlaştırılmış Standartlar ve Standardizasyon Çıktıları
170
Madde 41 – Ortak Şartnameler
171
Madde 42 – Belirli Gerekliliklere Uygunluk Varsayımı
173
Madde 43 – Uygunluk Değerlendirmesi
173
Madde 44 – Sertifikalar
176
Madde 45 – Onaylanmış Kuruluşların Bilgilendirme Yükümlülükleri
176
Madde 46 – Uygunluk Değerlendirme Prosedüründen Muafiyet
177
Madde 47 – AB Uygunluk Beyanı
179
Madde 48 – CE İşareti
179
Madde 49 – Kayıt
180
BÖLÜM IV
BELİRLİ YZ SİSTEMLERİNİN SAĞLAYICILARI VE KONUŞLANDIRICILARININ UYMALARI GEREKEN
ŞEFFAFLIK YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Madde 50 – Belirli YZ Sistemlerinin Sağlayıcıları ve Konuşlandırıcılarının Uymaları Gereken Şeffaflık Yükümlülükleri
183
BÖLÜM V
GENEL AMAÇLI YZ MODELLERİ
KESİM 1
Sınıflandırma Kuralları
Madde 51 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sistemik Risk Taşıyan Genel Amaçlı YZ Modelleri Olarak Sınıflandırılması
187
Madde 52 – Prosedür
187
KESİM 2
Madde 53 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarına İlişkin Yükümlülükler
189
Madde 54 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarının Yetkili Temsilcileri
190
KESİM 3
Sistemik Risk İçeren Genel Amaçlı YZ Modellerinin
Sağlayıcılarının Yükümlülükleri
Madde 55 – Sistemik Risk İçeren Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarının Yükümlülükleri
192
KESİM 4
Uygulama Kuralları
Madde 56 – Uygulama Kuralları
193
BÖLÜM VI
YENİLEŞİMİ DESTEKLEYEN ÖNLEMLER
Madde 57 – YZ Düzenleyici Sanal Test Ortamları
195
Madde 58 – YZ Düzenleyici Sanal Test Ortamlarına İlişkin Ayrıntılı Düzenlemeler ve İşleyişi
199
Madde 59 – YZ Düzenleyici Sanal Test Ortamında Kamu Yararına Belirli YZ Sistemlerinin Geliştirilmesi için Kişisel Verilerin Daha Ayrıntılı İşlenmesi
201
Madde 60 – Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin YZ Düzenleyici Sanal Test Ortamları Dışında Gerçek Dünya Koşullarında Test Edilmesi
203
Madde 61 – YZ Düzenleyici Sanal Test Ortamlarının Dışında Gerçek Dünya Koşullarında Yapılan Testlere Katılmak İçin Bilgilendirilmiş Onay
206
Madde 62 – Yeni Kurulan İşletmeler de Dahil Olmak Üzere Özellikle KOBİ'ler, Sağlayıcılar ve Konuşlandırıcılar– için Gerçekleştirecek Faaliyetler
207
Madde 63 – Belirli İşletmecilere Tanınan Muafiyetler
208
BÖLÜM VII
YÖNETİŞİM
KESİM 1
Birlik Düzeyinde Yönetişim
Madde 64 – YZ Ofisi
209
Madde 65 – Avrupa Yapay Zekâ Kurulu’nun Kuruluşu ve Yapısı
209
Madde 66 – Kurul’un Görevleri
210
Madde 67 – Danışma Forumu
213
Madde 68 – Bağımsız Uzmanlardan Oluşan Bilimsel Panel
214
Madde 69 – Üye Devletlerin Uzman Havuzuna Erişimi
215
Kesim 2
Ulusal Yetkili Makamlar
Madde 70 – Ulusal Yetkili Makamların Seçilmesi ve Tek İrtibat Noktası
216
BÖLÜM VIII
YÜKSEK RİSKLİ YZ SİSTEMLERİYLE İLGİLİ AB VERİTABANI
Madde 71 – Ek III'te Listelenen Yüksek Riskli AI Sistemleriyle İlgili AB Veritabanı
219
BÖLÜM IX
PİYASAYA ARZ SONRASI İZLEME,
BİLGİ PAYLAŞIMI VE PİYASA GÖZETİMİ
KESİM 1
Piyasaya Arz Sonrası İzleme
Madde 72 – Yüksek Riskli YZ Sistemlerin Sağlayıcılar Tarafından Piyasaya Arz Edildikten Sonra İzlenmesi ve Piyasaya Arz Sonrası İzleme Planı
221
KESİM 2
Ciddi Olaylarla İlgili Bilgilerin Paylaşılması
Madde 73 – Ciddi Olayların Bildirilmesi
222
KESİM 3
Yürürlük
Madde 74 – Birlik Piyasasında YZ Sistemlerinin Piyasa Gözetimi ve Denetimi
224
Madde 75 – Karşılıklı Yardımlaşma, Piyasa Gözetimi ve GENEL Amaçlı YZ Sistemlerinin Kontrolü
227
Madde 76 – Piyasa Gözetim Kurumları Tarafından Gerçek Dünya Koşullarında Yapılan Testlerin Denetlenmesi
228
Madde 77 – Temel Hakları Koruyan Yetkili Makamların/Kurumların Yetkileri – Temel Hakları Koruyan Otoritelerin Yetkileri
229
Madde 78 – Gizlilik
229
Madde 79 – Risk Oluşturan YZ Sistemlerinin Ele Alınmasına ve İşlem Yapılmasına İlişkin Ulusal Düzeyde Prosedür
231
Madde 80 – Ek III'ün Uygulanmasında Sağlayıcı Tarafından Yüksek Riskli Olmayan Olarak Sınıflandırılan AI Sistemleriyle İlgili Prosedür
233
Madde 81 – Birlik Koruma Prosedürü
234
Madde 82 – Risk Oluşturan Uyumlu YZ Sistemleri
235
Madde 83 – Resmi Gerekliliklere Uygunsuzluk
236
Madde 84 – Birlik YZ Test Destek Yapıları
236
KESİM 4
Hukuki Çözüm Yolları
Madde 85 – Piyasa Gözetim Kurumuna Şikâyette Bulunma Hakkı
237
Madde 86 – Bireyin Hakkında Verilen Karar ile İlgili Olarak Açıklama İsteme Hakkı
237
Madde 87 – İhlallerin Raporlanması ve İhlal Bildiriminde Bulunan Kişilerin Korunması
238
KESİM 5
Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarına İlişkin Denetim, Soruşturma, Uygulama, Yürütme ve İzleme
Madde 88 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarından Yükümlülüklerini Yerine Getirmelerinin Talep Edilmesi
238
Madde 89 – İzleme Faaliyetleri
238
Madde 90 – Bilimsel Panelin Sistemik Risklere İlişkin Uyarıları
239
Madde 91 – Belge ve Bilgi Talep Etme Yetkisi
239
Madde 92 – Değerlendirmeler Yapma Yetkisi
240
Madde 93 – Önlem Talep Etme Yetkisi
241
Madde 94 – Genel Amaçlı YZ Modelinin Ekonomik Operatörlerinin Usule İlişkin Hakları
242
BÖLÜM X
DAVRANIŞ KURALLARI VE YÖNLENDİRİCİ İLKELER
Madde 95 – Belirli Gerekliliklerin Gönüllü Olarak Uygulanmasına İlişkin Davranış Kuralları
243
Madde 96 – Komisyon’un Bu Tüzüğün Uygulanmasına İlişkin Yönlendirici İlkeleri
244
BÖLÜM XI
YETKİNİN DEVREDİLMESİ VE KOMİTE PROSEDÜRÜ
Madde 97 – Yetki Devrine Dayanan Tasarruflar
247
Madde 98 – Komite Prosedürü
248
BÖLÜM XII
CEZALAR
Madde 99 – Cezalar
249
Madde 100 – Birlik Kurum, Kuruluş, Ofis ve Acentelerine Uygulanan İdari Para Cezaları
251
Madde 101 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarına Uygulanan Para Cezaları
253
BÖLÜM XIII
SON HÜKÜMLER
Madde 102 – (AT) 300/2008 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklik
255
Madde 103 – (AB) 167/2013 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklik
255
Madde 104 – 168/2013 (AB) 168/2013 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklik
255
Madde 105 – (AB) 90/2014 Sayılı Direktifte Yapılan Değişiklik
256
Madde 106 – (AB) 797/2016 Sayılı Direktifte Yapılan Değişiklik
256
Madde 107 – (AB) 858/2018 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklik
256
Madde 108 – (AB) 1139/2018 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklikler
256
Madde 109 – (AB) 2019/2144 Sayılı Tüzükte Yapılan Değişiklik
258
Madde 110 – (AB) 2020/1828 Sayılı Direktifte Yapılan Değişiklik
258
Madde 111 – Halihazırda Piyasaya Arz Edilmiş veya Hizmete Alınmış Olan YZ Sistemleri ve Piyasaya Sunulmuş Olan Genel Amaçlı YZ Modelleri
258
Madde 112 – Değerlendirme ve İnceleme
259
Madde 113 – Yürürlüğe Girme ve Uygulama
262
EKLER
EK I – Birlik Uyumlaştırma Mevzuatı Listesi
269
Kesim A– Framework Yeni Mevzuat Çerçevesine dayalı Birlik Uyumlaştırma Mevzuatı Listesi
269
Kesim B. Diğer Birlik Uyumlaştırma Mevzuatı Listesi
270
EK II – Madde 5(1), Birinci Alt Paragraf, (h) (iii) Bentlerinde Atıfta Bulunulan Cezayı Gerektiren Suçların Listesi
272
EK III – Madde 6(2)'de Belirtilen Yüksek Riskli YZ Sistemleri
273
EK IV – Madde 11(1)'de Belirtilen Teknik Belgeler
276
EK V – AB Uygunluk Beyanı
279
EK VI – Dahili Kontrole Dayalı Uygunluk Değerlendirme Prosedürü
280
EK VII – Kalite Yönetim Sisteminin Değerlendirilmesine ve Teknik Dokümantasyonun Değerlendirilmesine Dayanan Uygunluk
281
1. Giriş
281
2. Genel Bakış
281
3. Kalite Yönetim Sistemi
281
4. Teknik Dokümantasyonun Kontrolü
282
5. Onaylanmış Kalite Yönetim Sisteminin Gözetimi
283
EK VIII – 49. Maddeye Göre Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Kaydedilmesi Sırasında Sunulacak Bilgiler
285
Kesim A —Madde 49(1) Uyarınca Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Sağlayıcıları Tarafından Sunulacak Bilgiler
285
Kesim B —Madde 49(2) Uyarınca Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Sağlayıcıları Tarafından Sunulacak Bilgiler
285
Kesim C —Madde 49(3) Uyarınca Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Konuşlandırıcıları Tarafından Sunulacak Bilgiler
286
EK IX – Ek III'te Listelenen Yüksek Riskli YZ Sistemlerinin Kaydedilmesi Üzerine Madde 60 Uyarınca Gerçek Dünya Koşullarında Test Edilmesiyle İlgili Olarak Sunulacak Bilgiler
287
EK X – Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanında Büyük Ölçekli BT sistemleri ile ilgili Birlik Yasama Tasarrufları
288
1. Schengen Bilgi Sistemi
288
2. Visa Information System
288
3. Eurodac
288
4. Giriş/Çıkış Sistemi
289
5. Avrupa Seyahat Bilgi ve İzin Sistemi
289
6. Üçüncü ülke vatandaşları ve vatansız kişiler ile ilgili Avrupa Suç Kayıtları Bilgi Sistemi
289
7. Birlikte İşlerlik
289
EK XI – Madde 53(1), (a) Bendinde Belirtilen Teknik Dokümantasyon — Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcıları İçin Teknik Dokümantasyon
291
Kesim 1 – Genel Amaçlı YZ Modellerinin Tüm Sağlayıcıları Tarafından Verilecek Bilgiler
291
Kesim 2 – Sistemik Risk İçeren Genel Amaçlı YZ Modelleri Sağlayıcıları Tarafından Verilecek İlave Bilgiler
292
EK XII – Madde 53(1), (b) Bendinde Belirtilen Şeffaflık Bilgileri — Genel Amaçlı YZ Modellerinin Sağlayıcılarından, Modeli Kendi YZ Sistemlerine Entegre Eden Aşağı Akış Sağlayıcılarına Yönelik Teknik Dokümantasyon
293
EK XIII –Madde 51'de Belirtilen Sistemik Riski Olan Genel Amaçlı YZ Modellerini Tanımlama Kriterleri
294
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu
Mehmet Akın
Yapay Zeka Hukuku Saha Rehberi
Lothar Determann, Hilal Temel
ABD'nin Siber Güvenlik Politikasının Analizi
Büşra Orak
Yapay Zekâ Çağında Hukuk
Salih Oktar
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim