Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların
Tahkim Yolu ile Çözümü – Ticaret Hukuku Monografileri – Bedriye İclal Poyraz  - Kitap

Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkim Yolu ile Çözümü

– Ticaret Hukuku Monografileri –

1. Baskı, 
Ocak 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
156
Barkod:
9789750265921
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
280,00
İndirimli (%66):
96,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Tahkimin bilinen tarihçesi oldukça eski dönemlere dayanmakla birlikte günümüzde milletlerarası alanda tahkim, belirgin bir artışla tercih edilen uyuşmazlık çözüm yolları arasında yer almaktadır. Özellikle küreselleşmenin güçlü etkilerinin gözlemlendiği milletlerarası ticarette, tahkim müessesesinin milletlerarası ticari uyuşmazlıkların çözümüne uygun düşen kendine özgü yapısı ve işleyişi ile devlet yargısına kıyasla sağladığı avantajlar, milletlerarası ticari tahkimi artık evrensel bir boyuta taşımıştır. Tahkime hâkim evrensel prensipler çerçevesinde, dünya genelinde tahkim kuralları arasında bütünlük sağlamaya yönelik yasal düzenlemeler yapılmıştır. Teknolojik yenilikler ve gelişimlerle anılan yüzyılımızda, milletlerarası ticari uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözüm sürecine dair tahkim hukuku yenilenmişse de bu alanda güncellenmeye olan ihtiyacın devam ettiği söylenebilir. Milletlerarası ticari tahkimin hukukumuzdaki kaynaklarına ilişkin yapılan yasal düzenlemeler kapsamında; 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile ülkemizde milletlerarası düzenlemelerle uyumlu olarak milletlerarası ticari tahkimin düzenlendiği ana mevzuat oluşturulmuştur.
Bu çalışmada Türkiye'de milletlerarası ticari tahkim konusu, özellikle Milletlerarası Tahkim Kanunu'na göre milletlerarası ticari uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözümü çerçevesinde işlenmiş; uygulamadaki bazı sorunlar ile tartışmalı hususlar, Yargıtay kararları ile doktrindeki görüşlere yer verilerek tahkime dair prensiplerle birlikte değerlendirilmiştir. Milletlerarası ticari uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözümü kapsamında ulaşılan yabancı hakem kararlarının Türkiye'de tenfizi, 5178 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ve New York Sözleşmesi yönünden ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Bilgiler
.
Tahkimin Kaynakları
.
Ticari Tahkim
.
Kanun Yolları
.
Kararların Tanınması ve Tenfiz
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
13
Giriş 
15
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİLER
I. MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM KAVRAMINA DAİR GENEL BİLGİLER 
19
A. Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim Kavramı ve Tarihsel Gelişimi 
19
B. Tahkimin Türleri 
21
1. Milli Tahkim–Milletlerarası Ticari Tahkim Ayrımı 
21
2. Mecburi Tahkim–İhtiyari Tahkim Ayrımı 
22
3. Ad Hoc Tahkim–Kurumsal Tahkim Ayrımı 
22
C. Tahkimin Tercih Sebepleri İle Tahkimin Amacı ve Kaynağı 
24
D. Tahkimin Sakıncalı Olabilecek Tarafları 
26
E. Tahkim Kavramı İle Benzer Kavramlar Ayrımı 
27
1. Arabulucu – Uzlaştırıcı Kavramları İle Ayrımı 
27
2. Hakem–Bilirkişi Kavramı İle Hakem Kavramı Ayrımı 
28
3. Hakem Sözleşmesi Kavramı İle Tahkim Anlaşması Kavramı Ayrımı 
29
İkinci Bölüm
TAHKİMİN KAYNAKLARI
II. HUKUKUMUZDA MİLLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMİN KAYNAKLARI 
31
A. Kanunlarımız 
31
1. Milletlerarası Tahkim Kanunu 
31
2. Kamu Hizmetleri İle İlgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim Yoluna Başvurulması Halinde Uyulması Gereken İlkelere Dair Kanun 
32
3. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 
33
4. İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu 
33
5. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 
34
B. Milletlerarası Sözleşmeler 
35
1. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkındaki 10 Haziran 1958 Tarihli New York Sözleşmesi 
35
2. Milletlerarası Ticari Tahkim Konusunda 21 Nisan 1961 Tarihli Cenevre Avrupa Sözleşmesi 
36
3. Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkında Sözleşme (ICSID) 
36
Üçüncü Bölüm
TİCARİ TAHKİM
III. TÜRKİYE’DE MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM 
39
A. Yatırım Uyuşmazlıklarının Milletlerarası Tahkim Yolu İle Çözümü 
39
B. Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkim Yolu İle Çözümü 
40
1. Kanun’un Amacı 
41
2. Kanun’un Uygulama Alanı 
41
a. Yabancılık Unsuru Taşıyan ve Tahkim Yerinin Türkiye Olarak Belirlendiği Uyuşmazlıklar 
43
aa. Tarafların Yerleşim Yeri, Olağan Oturma Yeri Ya da İşyerlerinin Bulunduğu Yer ve Yabancılık Unsuru 
44
bb. Tahkim Yerinden Başka Bir Devlette Bulunması ve Yabancılık Unsuru 
46
cc. Asıl Sözleşmeden Doğan Yükümlülüklerin Önemli Bir Kısmının İfa Edileceği Yerden veya Uyuşmazlık Konusunun En Çok Bağlantılı Olduğu Yerden Başka Bir Devlette Bulunması ve Yabancılık Unsuru 
47
çç. Yabancı Sermaye Getirilmiş veya Yabancı Sermaye Sağlanması Amacı ile Kredi ve/veya Güvence Sözleşmeleri Yapılmasının Gerekli Olması ve Yabancılık Unsuru 
47
dd. Asıl Sözleşme veya Hukuki İlişkinin Bir Ülkeden Diğerine Sermaye ve Mal Geçişini Gerçekleştirmesi ve Yabancılık Unsuru 
48
b. Taraflarca ya da Hakem veya Hakemlerce Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Uygulanmasının Kararlaştırılması 
49
c. Tahkim Yerinin Türkiye Dışında Belirlendiği Durumlarda Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Bazı Hükümlerinin Uygulanacağı Haller 
50
ç. Kanun’un Konu Bakımından Uygulanması–Tahkime Elverişlilik Kavramı 
51
d. Kanun’da Saklı Tutulan Hükümler 
53
3. Kanun’un Zaman Bakımından Uygulanması 
53
4. Mahkemelerin Tahkime Müdahaleleri İle Tahkimde Görevli ve Yetkili Mahkeme 
55
5. Tahkim Anlaşması 
57
a. Milletlerarası Tahkim Anlaşması Kavramı ve Tanımı İle Unsurları 
57
b. Tahkim Anlaşmasının Yapılış Türleri 
60
c. Tahkim Şartının Bağımsızlığı 
61
ç. Tahkim Anlaşmasının Şekli 
62
d. Tahkim Anlaşmasının Geçerliliğine Uygulanacak Hukuk 
64
e. Tahkim Anlaşmasının Tarafları 
65
f. Tahkim Anlaşmasının Etkisi ve Sonucu 
66
6. Tahkim Yeri 
68
7. Tahkim Dili 
69
8. Milletlerarası Ticari Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri 
70
a. Genel Olarak 
70
b. Milletlerarası Tahkim Kanunu’nda İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz 
71
9. Hakem veya Hakemlerin Seçimi İle Hakemlere İlişkin Diğer Düzenlemeler 
74
a. Genel Olarak 
74
b. Hakemlerin Sayısı ve Seçimi 
75
c. Hakemlerin Bağımsız ve Tarafsız Olmaları 
77
ç. Hakemlerin Reddi İle Çekilmesi ve Azli 
79
d. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Karar Vermeleri (Kompetenz–Kompetenz Prensibi) 
81
10. Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar İle Tarafların Eşitliği ve Temsili 
82
11. Tahkim Yargılaması ve Uyuşmazlığın Esasına Uygulanacak Hukuk 
84
Dördüncü Bölüm
KANUN YOLLARI
IV. HAKEM KARARINA KARŞI KANUN YOLU 
89
A. Kanun Yolu Kavramı ve Önemi 
89
B. Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre Hakem Kararlarına Karşı Kanun Yolu 
90
1. İptal Davası Yolu ve Hakem Kararının İcrasına Etkisi 
90
2. İptal Sebepleri 
93
a. Mahkemece Resen Dikkate Alınacak İptal Sebepleri 
93
aa. Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmaması 
93
bb. Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırı Olması 
95
b. İptal Başvurusunda Bulunan Tarafça İspat Edilecek İptal Sebepleri 
97
aa. Tahkim Anlaşmasının Taraflarından Birinin Ehliyetsiz veya Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması 
97
bb. Hakem Seçiminin Usule Aykırı Olması 
99
cc. Hakem Kararının Tahkim Süresi İçinde Verilmemesi 
100
çç. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Hukuka Aykırı Karar Vermeleri 
100
dd. Hakemlerin Tahkim Anlaşmasının Dışında Bir Konuda Karar Vermeleri veya Taleplerin Tamamı Hakkında Karar Vermemeleri Ya da Hakemlerin Yetkilerini Aşması 
101
ee. Tahkim Yargılamasının Usulüne Uygun Yürütülmemesi ve Bu Durumun Kararın Esasına Etkili Olması 
103
ff. Tarafların Eşitliği İlkesinin Gözetilmemesi 
103
3. İptal Davasının Sonuçları 
105
a. İptal Davasının Kabulü 
105
b. İptal Davasının Reddi 
106
c. Kısmi İptal Kararı Verilmesi 
106
Beşinci Bölüm
KARARLARIN TANINMASI VE TENFİZ
V. YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ 
109
A. Yabancı Hakem Kararı Kavramı ile Tanıma ve Tenfiz Kavramlarına Dair Genel Bilgiler 
109
B. Milletlerarası Ticari Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi 
110
1. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’a Göre Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi 
113
a. Mütekabiliyet (Karşılıklılık) Şartının Aranmaması 
115
b. Tenfiz Engelleri 
115
aa. Tahkim Anlaşmasının Yokluğu 
115
bb. Hakem Kararının Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Olması 
116
cc. Hakem Kararına Konu Uyuşmazlığın Türk Hukukuna Göre Tahkime Elverişli Olmaması 
116
çç. Taraflardan Birinin Hakemler Önünde Usulüne Göre Temsil Edilmemiş ve Yapılan İşlemleri Sonradan Kabul Etmemiş Olması 
117
dd. Hakkında Hakem Kararının Tenfizi İstenen Tarafın Hakem Seçiminden Usulen Haberdar Edilmemiş veya İddia ve Savunma İmkânından Yoksun Bırakılmış Olması 
117
ee. Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması 
117
ff. Hakemlerin Seçiminin veya Hakemlerin Uyguladıkları Usulün Tarafların Anlaşmasına, Taraflar Arasında Anlaşma Yoksa Hakem Hükmünün Verildiği Yer Hukukuna Aykırı Olması 
118
gg. Hakem Kararının Tahkim Anlaşmasında Yer Almayan Bir Hususa İlişkin Olması veya Tahkim Anlaşmasının Sınırlarını Aşıyor Olması 
118
hh. Hakem Kararının Kesinleşmemiş, İcra Kabiliyeti veya Bağlayıcılık Kazanmamış veya İptal Edilmiş Olması 
119
2. New York Sözleşmesi’ne Göre Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi 
119
a. New York Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı 
120
b. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Engelleri 
122
aa. Tahkim Anlaşması Taraflarının Ehliyetsiz Olması veya Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması 
122
bb. Aleyhine Tenfiz İstenen Tarafın Hakem Tayininden veya Tahkim Yargılamasından Haberdar Edilmemiş Olması veya Savunma Haklarının İhlal Edilmesi 
123
cc. Hakem Kararının Tahkim Anlaşmasında Belirtilmeyen Bir Konuda Olması veya Tahkim Anlaşmasının Kapsamını Aşan Hükümler İçermesi 
126
çç. Hakemlerin Teşkili veya Tahkim Yargılamasının Tarafların Anlaşmasına veya Anlaşma Olmayan Hallerde Tahkim Yeri Hukukuna Aykırı Olması 
127
dd. Hakem Kararının Bağlayıcılık Kazanmış Olmaması veya İptal Edilmiş Olması 
129
ee. Hakem Kararının Tenfiz Devleti Hukukuna Göre Tahkim Yoluyla Çözümü Mümkün Olmayan Bir Uyuşmazlığa İlişkin Olması (Tahkime Elverişlilik) 
131
ff. Hakem Kararının Tenfiz Devletinin Kamu Düzeni Kurallarına Aykırı Olması 
132
gg. Mütekabiliyetin (Karşılıklılığın) Bulunmaması Durumu 
134
hh. Uyuşmazlığın Ticari Olmaması Durumu 
135
c. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında Taraflar İle Görevli ve Yetkili Mahkeme 
135
d. Tenfiz Davasında Sunulması Gerekli Belgeler 
136
e. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında Uygulanacak Muhakeme Usulü 
138
f. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında İspat Yükü 
138
g. Tenfiz Mahkemesinin Kararı ve Sonuçları İle Karara Karşı Kanun Yolları 
139
Sonuç 
141
Kaynakça 
147
Kavramlar Dizini 
153