Türk Vatandaşlık Hukuku Prof. Dr. Vahit Doğan, Doç. Dr. Alper Çağrı Yılmaz, Doç. Dr. Lale Ayhan İzmirli  - Kitap
20. Baskı, 
Ekim 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
248
Barkod:
9786253814694
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
350,00
İndirimli (%10):
315,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Kitabın bu baskısında, karşılaştırmalı hukukta, özellikle vatandaşlığın sonradan kazanılmasına ilişkin pozitif düzenlemeler ele alınmıştır. Ayrıca, güncel Danıştay kararları kitaba işlenmiştir. Bunun yanında, Cumhurbaşkanının dışında diğer makamlarca alınacak vatandaşlık hukuku ile ilgili idarî kararlara karşı açılacak davaların İstinaf aşamasında kesinleşeceği nazara alınarak, İstinaf Mahkemelerinin kararlarına da yer verilmiştir.
Son yıllarda, bölgemizde yaşanılan olaylar, bir şekilde ülkemizi de etkilemiş ve yoğun göç dalgası ile karşılaşılmıştır. Bunun yanında Kanunkoyucu, ülkemize göç eden yabancılardan, nitelikli işgücü kapsamında değerlendirileceklerin istisnaî yoldan Türk vatandaşlığını kazanabilmesine imkân tanıyan bir düzenleme de yapmıştır. Ayrıca ülkemizde sermaye yatırımı yapacak yabancıların istisnaî yoldan Türk vatandaşlığına alınabilmelerine ilişkin hükmün kapsamı da genişletilmiştir. Türk vatandaşlığına alınan yabancılar Resmî Gazetede yayımlanmadığı için gerçek rakam tam olarak bilinmemektedir. Ancak resmî makamların yaptığı açıklamalara göre geçici koruma kapsamında ülkemizde bulunan Suriye vatandaşlarından 220.000 kişi Türk vatandaşlığına alınmıştır.
16 Nisan 2017 tarihinde yapılan Anayasa değişikliği sonrasında, vatandaşlık hukukunda, karar alma makamı bağlamında kanunlarda gerekli değişiklikler yapılmış, aradan geçen zamana rağmen ikincil mevzuatta henüz uyumlaştırma yapılmamıştır. Öyle ki, yürürlükten kaldırılan bir kısım Kanun hükümlerinin Yönetmelikte aynen muhafaza edildiği görülmektedir. Kanunlar ile Yönetmelikler arasında çelişki olması hâlinde, kanunların nazara alınacak olmasına rağmen oluşan çelişkilerin bir an önce giderileceğini ümit ediyoruz.
Bu baskıda, HMGS'na hazırlık bağlamında çoktan seçmeli sorulara yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Türk Vatandaşlık Hukukunun Tarihi Gelişimi
.
Türk Vatandaşlığının Kazanılması
.
Türk Vatandaşlığının Kaybı
.
Seçme Hakkının Vatandaşlığa Etkisi
.
Vatandaşlık İhtilâfları ve Vatandaşlığın İspatı
.
TVK Dışında Vatandaşlığın Kazanılması ve Kaybı
.
Tüzel Kişilerin ve Şeylerin Tâbiiyeti
Kitabın İçindekileri
Yirminci Basıya Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
§ 1. GİRİŞ 
19
I. KAVRAM 
22
A. Terim Meselesi 
22
B. Tanım 
23
II. VATANDAŞLIĞIN HUKUKÎ NİTELİĞİ 
25
III. VATANDAŞLIK HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
29
A. Milletlerarası Kaynaklar 
29
B. Millî Kaynaklar 
30
C. Doktrin 
31
IV. VATANDAŞLIK HUKUKUNUN KAMU HUKUKU KARAKTERİ 
31
V. VATANDAŞLIK HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ 
31
A. Anayasa ve Türk Vatandaşlık Hukuku 
31
1. Anayasal Vatandaşlık Kavramı 
32
2. Anayasada Yer Alan Düzenlemenin Değerlendirilmesi 
37
B. İdare Hukuku ile İlişkisi 
39
C. Devletler Hukuku ile İlişkisi 
39
D. Ceza Hukuku ile İlişkisi 
40
E. Yabancılar Hukuku ile İlişkisi 
40
F. Kanunlar İhtilâfı Hukuku ile İlişkisi 
40
G. Milletlerarası Usûl Hukuku ile İlişkisi 
40
VI. VATANDAŞLIK HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ 
41
A. Herkesin Bir Vatandaşlığı Olmalıdır 
42
B. Herkesin Yalnız Bir Vatandaşlığı Olmalıdır 
43
C. Kişi Vatandaşlığını Değiştirmede Serbest Olmalıdır 
44
VII. VATANDAŞLIĞIN TÜRLERİ 
45
A. Doğumla Kazanılan (Asli) Vatandaşlık 
45
1. Soy Bağı Esası (Jure Sanguinis) 
46
2. Doğum Yeri Esası (Jure Soli) 
46
3. Karma Esas 
46
B. Sonradan Kazanılan (Müktesep) Vatandaşlık 
47
§ 2. TÜRK VATANDAŞLIK HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ 
47
I. 8 NİSAN 1284 (23 OCAK 1869) TARİHLİ TÂBİİYET–İ OSMANİYE’YE DAİR NİZAMNAME 
47
II. 1312 SAYILI KANUN 
48
III. 403 SAYILI TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU 
49
IV. 5901 SAYILI TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU 
49
Birinci Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI
§ 3. TÜRK VATANDAŞLIĞININ ASLEN KAZANILMASI 
51
I. SOY BAĞI ESASINA GÖRE TÜRK VATANDAŞLIĞININ ASLEN KAZANILMASI 
52
A. Evlilik Birliği İçinde Doğan Çocuklar 
53
B. Evlilik Birliği Dışında Doğan Çocuklar 
55
1. Ana Türk Vatandaşı, Baba Yabancı 
55
2. Baba Türk Vatandaşı, Ana Yabancı 
56
a. Soy Bağının Kurulması 
58
aa. Evlenme ile Soy Bağının Kurulması 
59
bb. Soy Bağının İdarî Yoldan Düzeltilmesi 
59
b. Tanıma 
60
c. Babalığın Hükümle Tahakkuk Etmesi 
61
d. Soy Bağının Kuruluşunun Türk Vatandaşlığına Etkisi 
61
C. Yurtdışında Doğan Çocukların Durumu 
62
D. Saklı Nüfus 
64
II. DOĞUM YERİ ESASINA (TOPRAK ESASI) GÖRE TÜRK VATANDAŞLIĞININ ASLEN KAZANILMASI 
65
A. Türkiye’de Doğan Çocuklar 
66
1. Doğumun Türkiye’de Gerçekleşmiş Olması 
66
2. Soy Bağı Esasına Göre Ana ve/veya Babadan Vatandaşlık Kazanılamamış Olması 
67
3. Yabancı Ülke Vatandaşlığının Doğum Anında Kazanılamamış Olması 
67
B. Türkiye’de Bulunmuş Çocuklar 
68
C. Başvuru Usûlü 
69
§ 4. TÜRK VATANDAŞLIĞININ SONRADAN KAZANILMASI 
69
I. YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI 
70
A. Kavramsal Çerçeve 
70
B. Yetkili Makam Kararı ile Türk Vatandaşlığının Kazanılma Hâlleri 
71
1. Genel Olarak Vatandaşlığa Alınma (Âdi Telsik) 
74
a. Ehliyet Şartı 
75
b. İkamet Şartı 
76
c. Yerleşme Niyeti 
80
ç. Sağlıklı Olmak 
81
d. İyi Ahlâk Sahibi Olmak 
82
e. Türkçe Konuşabilmek 
83
f. Geçimini Temin Edebilecek Gelir veya Meslek Sahibi Olmak 
83
g. Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Hâli Bulunmamak 
84
2. İstisnaî Yolla Vatandaşlığa Alınma 
86
3. Yeniden Vatandaşlığa Alınma 
93
a. İkamet Şartsız Yeniden Vatandaşlığa Alınma 
94
aa. Çıkma İzni Almak Suretiyle Türk Vatandaşlığını Kaybedenler 
95
bb. Ana veya Babalarına Bağlı Olarak Türk Vatandaşlığını Kaybedenler 
95
cc. Mülga Kanunlara Göre Türk Vatandaşlığını Kaybedenler 
96
b. İkamet Şartlı Yeniden Vatandaşlığa Alınma 
97
4. Evlenme Yolu ile Vatandaşlığın Kazanılması 
98
a. Evlenmenin Vatandaşlığa Etkisi 
98
aa. Evlenme Ehliyeti ve Maddî Şartları 
101
bb. Evlenmenin Şeklî Şartları 
104
b. Evlenme ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması Hâlleri 
104
c. Özel Durumlar 
110
aa. Türk Vatandaşı Eşin Ölümü 
110
bb. Evlenmenin Geçerliliği 
111
5. Evlat Edinilme Yolu ile Vatandaşlığın Kazanılması 
112
a. Evlat Edinilmenin Vatandaşlığa Etkisi 
112
aa. Maddî Şartlar 
113
bb. Şeklî Şartlar 
114
b. Evlat Edinilme Yolu ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması 
115
aa. Evlatlığın Küçük Olması 
116
bb. Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Hâlin Bulunmaması 
117
c. Evlat Edinmede Türk Vatandaşlığının Kazanılma Anının Tespiti 
117
d. Özel Durumlar 
118
C. Vatandaşlığa Alınmada Usûl 
119
1. Genel Olarak Vatandaşlığa Alınma ve Evlenme Yolu ile Vatandaşlığa Alınma Usûlü 
120
2. Diğer Hâllerde Kabul Edilen Usûl 
122
D. Karar Vermeye Yetkili Makamlar 
123
E. Vatandaşlığa Alınmanın Sonuçları 
124
1. İlgili Hakkında 
124
2. Eşe Olan Etkisi 
124
3. Çocuklara Olan Etkisi 
125
a. Küçük Çocuklar 
125
b. Ergin Çocuklar 
127
4. Türk Vatandaşlığını Sonradan Kazanan Kişilerin Ad ve Soyadı Meselesi 
128
II. KKTC VATANDAŞLARININ TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANMASI 
129
III. SEÇME HAKKI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI 
130
İkinci Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAYBI
§ 5. KİŞİNİN İRADESİNE BAĞLI KAYIP HÂLLERİ 
133
I. VATANDAŞLIKTAN ÇIKMA 
133
A. Çıkmanın Şartları 
133
1. Ergin ve Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak 
134
2. Herhangi Bir Nedenle Yabancı Devlet Vatandaşlığını Kazanmış Olmak veya Kazanacağına Dair İnandırıcı Emareler Bulunmak 
135
3. Herhangi Bir Suç veya Askerlik Hizmeti Nedeniyle Aranan Kişilerden Olmamak 
136
4. Hakkında Herhangi Bir Malî ve Cezaî Tahdit Bulunmamak 
137
B. Çıkma ve İzin Belgesi 
137
1. İzin Belgesi 
138
2. Çıkma Belgesi 
139
C. Vatandaşlıktan Çıkmada Usûl 
139
D. Vatandaşlıktan Çıkmanın Sonuçları 
139
1. İlgili Hakkındaki Sonuçları 
139
2. Eşe Olan Etkisi 
144
3. Çocuklara Olan Etkisi 
144
II. SEÇME HAKKI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAYBI 
146
§ 6. KİŞİNİN İRADESİ DIŞINDA TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAYBI HÂLLERİ 
147
I. VATANDAŞLIĞA ALINMA KARARININ İPTALİ 
148
A. İptalin Kararının Şartları 
150
1. İlgilinin Yalan Beyanda Bulunması veya Önemli Hususları Gizlemesi 
150
2. Aldatma Kastının Bulunması 
151
3. İptal Kararının Verileceği Süre 
153
B. İptal Kararının Hüküm ve Sonuçları 
154
1. İlgili Hakkında 
154
a. Basit (Şartsız) İptal Kararı 
155
b. Kapsamlı (Şartlı) İptal Kararı 
157
2. Eş ve Çocuklara Etkisi 
158
II. VATANA BAĞLILIKLA BAĞDAŞMAYAN EYLEMLER 
159
A. Vatana Bağlılıkla Bağdaşmayan Eylem Kavramı 
159
B. Kaybettirme 
162
1. Kaybettirme Hâlleri 
162
2. Değerlendirme 
166
3. Kaybettirmede Usûl 
169
4. Kaybettirmenin Sonuçları 
171
a. Şahsî Sonuçlar 
171
b. Malî Sonuçlar 
171
c. Ülkeye Gelebilme 
172
d. Yeniden Vatandaşlığa Alınma 
172
Üçüncü Bölüm
SEÇME HAKKININ VATANDAŞLIĞA ETKİSİ
§ 7. SEÇME HAKKI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI 
174
I. SEÇME HAKKINDAN YARARLANACAK KİŞİ GRUPLARI 
175
II. SEÇME HAKKINDAN YARARLANMANIN ŞARTLARI 
175
A. Ergin Olmak 
175
B. Süre 
176
III. SEÇME HAKKININ KULLANILMASINDA USÛL 
176
IV. SEÇME HAKKININ KULLANILMASININ SONUÇLARI 
176
A. İlgili Hakkında 
176
B. Seçme Hakkının Kullanılmasının Eş ve Çocuklara Etkisi 
177
1. Eşe Olan Etkisi 
177
2. Çocuklara Olan Etkisi 
177
a. Küçük Çocuklar 
177
b. Ergin Çocuklar 
178
§ 8. SEÇME HAKKI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAYBI 
178
I. SEÇME HAKKI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞINDAN AYRILMA HAKKINA SAHİP KİŞİ GRUPLARI 
179
II. SEÇME HAKKINDAN YARARLANMANIN ŞARTLARI 
180
A. Ergin Olmak 
181
B. Vatansız Kalmamak 
181
C. Süre 
181
III. SEÇME HAKKININ KULLANILMASINDA USÛL 
182
IV. SEÇME HAKKI İLE VATANDAŞLIKTAN AYRILMANIN SONUÇLARI 
182
A. Kişi Bakımından 
182
B. Eş ve Çocuklara Olan Etkisi 
182
Dördüncü Bölüm
VATANDAŞLIK İHTİLÂFLARI VE VATANDAŞLIĞIN İSPATI
§ 9. VATANDAŞLIK İHTİLÂFLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI 
186
I. OLUMLU VATANDAŞLIK İHTİLÂFLARI 
187
A. Kavram 
187
B. Olumlu Vatandaşlık İhtilâflarının Çözüm Yolları 
188
1. Vatandaşlıklardan Birisinin Hâkimin (For) Vatandaşlığı Olması 
188
2. Kişinin Vatandaşlıklarının Hâkimin (For) Vatandaşlığı Olmaması 
189
a. Kişinin Tercih Ettiği Vatandaşlığın Dikkate Alınması 
189
b. Kişinin Gerçek Vatandaşlığının Dikkate Alınması 
190
II. OLUMSUZ VATANDAŞLIK İHTİLÂFLARI 
191
A. Kavram 
191
B. Olumsuz Vatandaşlık İhtilâflarının Çözüm Yolları 
192
§ 10. VATANDAŞLIĞIN İSPATI VE YARGI YOLU 
193
I. VATANDAŞLIĞIN İSPATI 
193
A. Vatandaşlığın İspat Usûlü 
194
1. Doğrudan İspat 
194
2. Dolaylı İspat 
195
B. İspat Yükü 
195
II. TÜRK VATANDAŞLIĞININ İSPATI 
197
A. Vatandaşlık Karineleri 
197
1. Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Sicili Kayıtları ve Kimlik Kartı 
198
2. Pasaport ve Pasaport Yerine Geçen Belgeler 
199
a. Pasaport 
199
b. Pasaport Yerine Geçen Belgeler 
200
B. Yurt Dışında Gerçekleşen Doğumlara Dayalı Kazanılan Vatandaşlığın İspatı 
200
III. YARGI YOLU 
202
A. İdarî Yargı 
204
B. Diğer Yargı Organları 
207
C. Maddî Hataların Düzeltilmesi 
207
D. Vatandaşlık Kararının Geri Alınması 
208
Beşinci Bölüm
TVK DIŞINDA VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI VE KAYBI
§ 11. İSKÂN KANUNUNA GÖRE VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI: GÖÇ (MUHACERET) 
211
§ 12. ANTLAŞMALAR YOLU İLE VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI 
215
I. ARAZİ TERK VE İLHAKI 
215
A. Vatandaşlık Değişimi Hususunda Kabul Edilen Esaslar 
216
1. İkametgâh Esası 
216
2. Doğum Yeri Esası 
216
3. İkametgâh ve Doğum Yeri Esası 
216
4. İkametgâh veya Doğum Yeri Esası 
217
B. Seçme (Option) Hakkı 
217
C. Türk Hukukunda Terk ve İlhakın Vatandaşlığa Etkisi 
218
II. AHÂLİ MÜBADELESİ 
218
Altıncı Bölüm
TÜZEL KİŞİLERİN VE ŞEYLERİN TÂBİİYETİ
§ 13. TÜZEL KİŞİLERİN TÂBİİYETİ 
221
I. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 
221
II. TİCARET ŞİRKETLERİNİN TÂBİİYETİNİN TESPİTİ 
223
A. Ticaret Şirketlerinin Tâbiiyetinin Tespitinde Kabul Edilen Sistemler 
223
1. Kurucuların Vatandaşlığını Nazara Alan Sistem 
223
2. Sermayenin Bulunduğu Yer Sistemi 
223
3. Kuruluş Yeri Sistemi 
224
4. Merkez Yeri Sistemi 
224
5. Kontrol Sistemi 
225
C. Türk Hukukunda Ticaret Şirketlerinin Tâbiiyeti 
226
1. Sermaye Şirketlerinin Tâbiiyetinin Tespiti 
226
2. Şahıs Şirketlerinin Tâbiiyetinin Tespiti 
227
III. DERNEKLERİN TÂBİİYETİ 
227
§ 14. GEMİLERİN VE HAVA GEMİLERİNİN TÂBİİYETİNİN TESPİTİ 
228
I. GEMİLERİN TÂBİİYETİNİN TESPİTİ 
228
A. Genel Olarak 
228
B. Bayrak Çekme Hakkının Kazanılması 
229
1. Gerçek Kişilerin Malı Olan Gemiler 
229
2. Tüzel Kişilerin Malı Olan Gemiler 
230
II. HAVA GEMİLERİNİN TÂBİİYETİNİN TESPİTİ 
231
Çoktan Seçmeli Sorular 
233
Kaynakça 
245