İdare Hukuku Açısından Yapı Denetimi İlker Zeyrek  - Kitap

İdare Hukuku Açısından Yapı Denetimi

1. Baskı, 
Şubat 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
255
Barkod:
9789750259128
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
365,00
İndirimli (%66):
124,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Hukuki açıdan yapı denetimi, yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu arasında akdedilen bir sözleşme bulunması sebebiyle, bu güne dek genellikle özel hukuk bağlamında inceleme konusu yapılmış bir kavramdır. Hâlbuki yapı denetimi, başından sonuna kadar, çeşitli idari mercilerin denetim ve gözetimi altında icra edilen, uygulanacak usul ve esasların mevzuatta çok ayrıntılı olarak düzenlendiği, yapı denetim kuruluşlarına çeşitli kamusal görevler, yükümlülükler ve sorumluluklar yükleyen, bu sebeplerle de kamusal yönü göz ardı edilemeyecek derecede önemli olan bir faaliyettir. Yapı denetiminin kamusal yönünün yeterince incelenmeksizin ele alınması, yapı denetiminde rol alan süjelerin faaliyetlerinin, görevlerinin, yükümlülüklerinin ve sorumluluklarının yeterince aydınlatılamaması sorununu doğurmaktadır.
İdare Hukuku Açısından Yapı Denetimi isimli bu çalışma, yapı denetim faaliyetinin şimdiye dek yeterince inceleme konusu yapılmamış olan kamusal yönünü idare hukuku ekseninde ortaya koymakla birlikte, diğer kamu hukuku alanları bakımından da detaylı bir inceleme ihtiva etmektedir. Bu noktada belirtilmelidir ki, ağırlıklı olarak kamu hukuku bakımından değerlendirilen yapı denetimi konusunda, özel hukuk kapsamında kalan ilişkiler de tamamen inceleme alanı dışında bırakılmamıştır.
İlgili mevzuat, yargı kararları, idare tarafından benimsenen uygulamalar ve güncel gelişmeler kapsamında hazırlanan bu çalışmanın; gerek hukukçulara, gerek yapı denetimi faaliyetinde rol alan teknik personele ve kamu görevlilerine; gerekse yapı sahiplerine yararlı olacağı ümit edilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yapı Denetimi Kavramı, Kapsamı, Amacı, Doğuşu ve Gelişimi
.
Türkiye'de ve Dünyada Yapı Denetimi Uygulamaları
.
Yapı Denetimi ile İlgili Hukuki Kaynaklar
.
Yapı Denetiminde Süjeler ve Birbirleri ile İlişkileri
.
Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi
.
Yapı Denetimi Faaliyetinin Özellikleri
.
Yapı Denetim Sürecine Egemen Olan İlkeler
.
Yapı Denetim Kuruluşlarının Görevleri, Yükümlülükleri ve Sorumlulukları
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
GİRİŞ 
21
BİRİNCİ BÖLÜM
YAPI DENETİMİ KAVRAMI, DOĞUŞU VE GELİŞİMİ,
HUKUKİ KAYNAKLAR, SÜJELER VE SÜJELERİN BİRBİRLERİ İLE İLİŞKİLERİ
I. YAPI DENETİMİ KAVRAMI 
23
A. Yapı Denetiminin Tanımı 
23
1. Yapı Kavramı 
23
a. Ceza Hukukunda Yapı 
24
b. Medeni Hukukta Yapı 
25
c. Vergi Hukukunda Yapı 
25
d. Borçlar Hukukunda Yapı 
26
e. İmar Hukukunda Yapı 
27
2. Denetim Kavramı 
29
3. Yapı Denetimi 
30
a. Dar Anlamda Yapı Denetimi 
31
b. Geniş Anlamda Yapı Denetimi 
32
B. Yapı Denetiminin Amacı 
33
1. Toplumun Can ve Mal Güvenliğini Temin Etme 
33
2. İmar Planlarına Uygun Yapı Tesis Etme 
34
3. Fen, Sanat ve Sağlık Kurallarına Uygun Yapı Tesis Etme 
34
C. Yapı Denetiminin Kapsamı 
35
II. YAPI DENETİMİ KAVRAMININ DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 
39
A. Türkiye’de Yapı Denetimi Kavramının Doğuşu ve Gelişimi 
39
B. Diğer Ülkelerde Yapı Denetiminin Gelişimi 
44
1. Almanya’da Yapı Denetiminin Gelişimi 
44
2. Fransa’da Yapı Denetiminin Gelişimi 
48
3. ABD’de Yapı Denetiminin Gelişimi 
50
4. Belçika’da Yapı Denetiminin Gelişimi 
52
5. Hollanda’da Yapı Denetiminin Gelişimi 
53
6. Japonya’da Yapı Denetiminin Gelişimi 
55
7. İngiltere’de Yapı Denetiminin Gelişimi 
57
8. Avrupa Birliğinde Yapı Denetiminin Gelişimi 
58
III. YAPI DENETİMİ İLE İLGİLİ TEMEL HUKUKİ KAYNAKLAR 
60
A. Doğrudan Yapı Denetimi ile İlgili Hukuki Kaynaklar 
60
1. 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun 
60
2. 3194 Sayılı İmar Kanunu 
61
3. Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği 
62
4. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği 
63
B. Dolaylı Olarak Yapı Denetimi ile İlgili Hukuki Kaynaklar 
64
1. 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu 
64
2. 5393 Sayılı Belediye Kanunu 
66
3. 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu 
66
4. 2985 Sayılı Toplu Konut Kanunu 
67
5. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu 
67
6. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 
69
IV. YAPI DENETİMİNİN SÜJELERİ VE BİRBİRLERİ İLE İLİŞKİLERİ 
71
A. Yapı Denetiminin Süjeleri 
71
1. Teknik Denetimi Yürüten Yapı Denetim Kuruluşu 
71
a. Yapı Denetim Kuruluşlarının Oluşumu 
71
b. Hukuki Niteliği 
78
2. Yapı Sahibi 
80
3. Yapı Denetim Kuruluşunun Teknik Denetimine Göre Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare 
81
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde 
82
aa. Büyükşehir Belediyesi 
82
ab. Büyükşehir Sınırlarındaki İlçe Belediyesi 
84
ac. Büyükşehir Belediyesi Kanunu Kapsamı Dışındaki Belediye 
85
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında 
85
ba. Valilik 
86
bb. Diğer İdareler 
87
bba. Organize Sanayi Bölgesi Tüzel Kişiliği 
87
bbb. Serbest Bölge Müdürlükleri 
88
bbc. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 
88
4. Yapı Denetim Kuruluşu Üzerinde Denetim Yetkisini Kullanan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
90
a. Merkez Yapı Denetim Komisyonu 
91
b. İl Yapı Denetim Komisyonu 
91
c. Yapı Denetimi Çalışma Birimi 
92
B. Yapı Denetimi Süjelerinin Birbirleri ile İlişkisi 
92
1. Proje Aşamasında 
92
a. Yapı Sahibi ile Proje Müellifi 
92
b. Yapı Sahibi ve Proje Müellifi ile Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare 
94
c. Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdare ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
95
d. Yapı Sahibi ile Yapı Denetim Kuruluşu 
96
e. Yapı Denetim Kuruluşu ile Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare 
96
2. İnşaat Aşamasında 
97
a. Yapı Denetim Kuruluşu ile Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare 
97
b. Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
98
c. Yapı Denetim Kuruluşu ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
99
d. Yapı Denetim Kuruluşu ile Yapı Sahibi 
100
İKİNCİ BÖLÜM
YAPI DENETİM KURULUŞLARI TARAFINDAN
YAPI DENETİM FAALİYETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ
I. YAPI DENETİM KURULUŞUNUN GÖREVLERİ 
103
A. Proje Denetimi Safhasındaki Görevler 
103
1. Yapının İnşa Edileceği Parsele İlişkin Belgeleri Kontrol ve Muhafaza Etmek 
103
2. Proje Müelliflerince Hazırlanan Uygulama Projesi ve Hesaplarını Kontrol Etmek ve Yapı Ruhsatı veya Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdareye Uygunluk Görüşünü Bildirmek 
103
3. Proje Müelliflerine İlişkin Hususları Kontrol Etmek 
104
4. Elektrik, Telefon ve Doğalgaz Tesisat Projelerini İncelemek ve İlgili Kurum Tarafından Onaylanmasını Temin Etmek 
105
5. Yapının İnşa Edileceği Arsa veya Arazinin Zemin ve Temel Raporları ile Uygulama Projelerini İlgili Mevzuata Göre İncelemek 
106
B. Yapı Ruhsatı Alınması Safhasındaki Görevler 
107
1. Yapıya İlişkin Bilgileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Bildirilmek 
107
2. Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdareye Gerekli Belgeleri Vermek 
107
a. Yapıya İlişkin Bilgi Formunu Vermek 
107
b. Yapı Denetiminin Üstlenildiğine Dair Taahhütname Vermek 
108
c. Yapı Sahibi ile İmzalanan Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesini Vermek 
108
d. Projelerdeki Eksikliklerin Giderildiğini Gösterir Proje Kontrol Formunu Vermek 
109
e. Elektrik, Telefon ve Doğalgaz Tesisat Projelerinin İlgili Kurumlar Tarafından Onaylandığına İlişkin Belgeyi Vermek 
109
C. Yapım Safhasındaki Yükümlülükler 
110
1. İşyeri Teslim Tutanağını İlgili İdarenin Onayına Sunmak 
110
2. İşin Gerektirdiği Malzeme ve İmalatın Uygunluğunu Kontrol Etmek 
110
3. Beton Kalıbı, Demir Teçhizatı ve Gerekli Diğer Tesisatı Kontrol Etmek 
111
4. Beton Döküm İşlemlerine Nezaret Etmek ve İşlemleri Kontrol Etmek 
111
5. Yapılan İmalatların, Proje Eki Mahal Listesine ve Yapı Sahibi ile Yapı Müteahhidi Arasında Akdedilen Sözleşmede Belirtilen Niteliklere Uygunluğunu Denetlemek 
112
6. Yapım İşinin, İşçi ve Ustalar Tarafından, Yapı Ruhsat ve Eklerine Uygun Yapılmasını Sağlamak 
113
7. Yapının Elektrik Aboneliği Sırasında Düzenlenecek Belgeleri Kontrol Etmek 
113
8. Yapı Denetleme Defterini Takip Etmek 
114
9. Yapım İşlerinde Kullanılacak Malzemeleri Kontrol Etmek 
114
10. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirlerini Kontrol Etmek 
115
11. Çevre Sağlığı ve Güvenliğinin Korunması Tedbirlerini Kontrol Etmek 
117
12. Denetim Görevlisi Personelin Mesleki Yetkinliklerini Artırmak 
119
13. Yapıya İlişkin Seviye Tespit Tutanağını Tanzim ve Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdareye Teslim Etmek 
120
14. Ruhsata ve Eklerine Aykırı İmalatı Tespit Etmek ve Giderilmesi İçin Gereken İşlemleri Yapmak 
120
15. Denetim İşlerine Ait Hakedişlerin Tahakkuk Tarihinde Düzenlenecek Faturanın Bir Örneğini Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdareye Vermek 
121
16. İş Bitirme Tutanağını Düzenlemek ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdareye Vermek 
121
17. Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdareye; Mevzuatta Belirtilen Rapor, Tutanak ve Belgeleri Temin Etmek 
122
II. YAPI DENETİM USULÜ 
123
A. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Yapılması 
123
1. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Konusu 
125
2. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Tarafları 
126
a. Yapı Sahibi 
127
b. Yapı Denetim Kuruluşu 
129
B. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
131
1. Genel Olarak 
131
2. Diğer İşgörme Sözleşmeleri ile Karşılaştırılması 
139
a. Genel Hizmet Sözleşmesi ile Karşılaştırma 
140
b. Eser (İstisna) Sözleşmesi ile Karşılaştırma 
143
c. Vekâlet Sözleşmesi ile Karşılaştırma 
145
C. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Süresi 
148
D. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Sona Ermesi 
149
1. Borcun İfası Sebebiyle Sözleşmenin Sona Ermesi 
149
2. Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi 
151
3. Taraflardan Kaynaklanan Sebeplerle Sözleşmenin Sona Ermesi 
152
a. Yapı Denetim Kuruluşundan Kaynaklanan Sebeplerle Sona Ermesi 
152
aa. Yapı Denetim Kuruluşunun Tüzel Kişiliğini Kaybetmesi 
152
ab. Yapı Denetim Kuruluşunun İflası 
154
ac. Yapı Denetim Kuruluşunun Denetim Yetkisini Kaybetmesi 
155
aca. Yapı Denetim Kuruluşunun Yeni İş Almaktan Men Edilmesi 
156
acb. Yapı Denetim Kuruluşunun İzin Belgesinin İptal Edilmesi 
157
acc. Yapı Denetim Kuruluşunun İzin Belgesinin Vizesiz Olması 
158
acd. Yapı Denetim Kuruluşunun İzin Belgesinin Geçici Olarak Geri Alınması 
158
ace. Yapı Denetim Kuruluşunun Görevlendirmesinin Kaldırılması 
159
b. Yapı Sahibinden Kaynaklanan Sebeplerle Sona Ermesi 
159
ba. Yapı Sahibinin Ölümü 
160
bb. Yapı Sahibinin Hukuksal İşlem Ehliyetini Kaybetmesi 
161
bc. Tüzel Kişi Olan Yapı Sahibinin Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi 
163
bd. Yapı Sahibinin İflası 
165
be. Yapı Sahibinin Değişmesi 
165
bf. Yapı Sahibinin Belirtilen Süre İçerisinde Yapı Ruhsatı Almaması ve Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili İdareye Vazgeçme Bildiriminde Bulunması 
166
4. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesinin Feshi 
166
a. Sözleşmenin Taraflarının Sözleşme Hükümlerine Uymaması 
168
b. Yapı Müteahhidinin Ruhsat ve Ekleri ile Mevzuata Aykırı Faaliyetleri 
169
c. Yapı İnşasının Durması 
169
d. Yapı Denetim Kuruluşunun Yapıda Görev Yapacak Denetim Personelinin Eksikliği 
170
e. Yapı Ruhsatının İptal Edilmesi 
171
III. YAPI DENETİM KURULUŞLARINCA YÜRÜTÜLEN YAPI DENETİMİ FAALİYETİNİN ÖZELLİKLERİ 
172
A. Yapı Denetim Hizmetlerinin Dayanağının Yasa Oluşu 
172
B. Yapı Denetim Hizmetlerinin Sürekliliği 
173
C. Yapı Denetim Hizmetlerinin Değişkenliği 
176
D. Yapı Denetim Hizmetlerinin Eşitliği 
177
IV. YAPI DENETİM SÜRECİNE EGEMEN OLAN İLKELER 
178
A. Kamu Düzeninin Korunması İlkesi 
178
B. Planlama Esasları ve Şehircilik Kurallarına Uygunluğu Sağlama İlkesi 
179
C. Kalite ve Maliyet Uygunluğu İlkesi 
180
D. Denetimin Tarafsız ve Objektif Bir Şekilde Teknik Esaslara Göre Yürütülmesi İlkesi 
181
E. Yapı Denetim Hizmetinin Kanunda Belirtilen Hizmet Bedelinden Farklı Bir Bedel ile Görülememesi İlkesi 
184
F. Denetim Faaliyetinin Kanuna Uygunluğu İlkesi 
185
V. YAPI DENETİM KURULUŞLARINCA İCRA EDİLEN YAPI DENETİMİ FAALİYETİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
186
VI. YAPI DENETİM KURULUŞLARININ HAKLARI 
190
A. Merkezi Yönetim Karşısındaki Hakları 
191
B. Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdare Karşısındaki Hakları 
193
C. Yapı Sahibi Bireyler Karşısındaki Hakları 
195
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YAPI DENETİM KURULUŞUNUN
YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE SORUMLULUĞU
I. YAPI DENETİM KURULUŞUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
197
A. Fenni Mesuliyeti Yapı Ruhsatı veya Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdareye Karşı Üstlenme Yükümlülüğü 
197
B. Risk Bazlı Denetim Yapma Yükümlülüğü 
200
C. Yapı Hasarından Doğacak Sorumluluğu Üstlenme Yükümlülüğü 
201
D. Yapı Denetim Faaliyeti Dışında Başka Ticari Faaliyette Bulunmama Yükümlülüğü 
202
E. Kanunda Belirlenen Yapı Denetim Hizmet Bedeli Dışında Yapı Sahibinden Hiçbir Bedel Talebinde Bulunmama Yükümlülüğü 
203
II. YAPI DENETİM KURULUŞLARININ HUKUKİ SORUMLULUĞU 
204
A. Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Vermeye Yetkili İdareye Karşı Sorumluluğu 
205
B. Yapı Sahibine Karşı Sorumluluğu 
212
C. Sorumluluk Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme 
214
D. Yapı Denetim Kuruluşunun Sorumluluktan Kurtulması 
215
1. Yapı Denetim Kuruluşunun Denetim Faaliyetine İlişkin Gerekli Özeni Göstermiş Olması 
215
2. Yapı Denetim Kuruluşunun Faaliyeti ile Yapı Hasarı Arasındaki Nedensellik Bağının Yokluğu 
216
a. Mücbir Sebep 
216
b. Yapı Hasarının Yapı Sahibinin Kusurlu Eylemi Sonucunda Oluşması 
217
c. Üçüncü Kişinin Kusuru 
218
III. YAPI DENETİM KURULUŞUNUN İDAREYE KARŞI SORUMLULUĞU 
219
A. Yapı Denetim Kuruluşuna İdari Para Cezası Verilmesi 
220
B. Yapı Denetim Kuruluşuna Yeni İş Almaktan Men Cezası Verilmesi 
223
C. Yapı Denetim Kuruluşuna Faaliyete Son Verme Cezası Verilmesi 
225
IV. YAPI DENETİM KURULUŞUNUN CEZAİ SORUMLULUĞU 
226
A. Yapı Denetim Kuruluşunun Görevini Kötüye Kullanan Ortaklarının, Yöneticilerinin, Mimar ve Mühendislerinin Cezai Sorumluluğu 
227
B. Yapı Denetim Kuruluşunun Gerçeğe Aykırı Belge Düzenleyen Ortaklarının, Yöneticilerinin, Mimar ve Mühendislerinin Cezai Sorumluluğu 
232
C. İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu Bakımından Yapı Denetim Kuruluşu Bünyesinde Görev Yapan Kontrol ve Denetimle Görevli Kişilerin Cezai Sorumluluğunun Değerlendirilmesi 
235
SONUÇ 
239
Kaynakça 
243
Kavram Dizini 
253