Tanım ve Terminoloji, Düzenlendiği Yer, İşlevi, Türleri, Nitelik ve Özellikleri ile Benzer Kavramlardan Farkı
 
I. TANIM VE TERMİNOLOJİ 
 
19
1. 6762 Sayılı (Eski) Türk Ticaret Kanunu’nda 
 
23
2. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda 
 
24
3. Sermaye Piyasası Kanunu’nda 
 
28
B. Mehaz İsviçre Borçlar Hukuku’nda 
 
30
D. İspanyol Hukuku’nda 
 
35
1. Kanuni Rüçhan Hakkı (TTK m. 461) 
 
44
2. Sözleşmesel Rüçhan Hakkı 
 
45
b. Esas Sözleşmesel Rüçhan Hakkı 
 
45
c. Ortaklığın Pay Sahipleri veya Üçüncü Kişilerle Yaptığı Sözleşmeden Doğan Rüçhan Hakkı 
 
48
3. Genel Kurul Kararından Doğan Rüçhan Hakkı 
 
49
B. Bağımsızlaşması Yönünden (Soyut – Somut Rüçhan Hakkı) 
 
51
C. Yöneltildiği Kişi Yönünden 
 
55
1. Doğrudan Rüçhan Hakkı 
 
55
2. Dolaylı Rüçhan Hakkı 
 
55
V. NİTELİK VE ÖZELLİKLERİ 
 
58
A. Sübjektif ve Nispi Bir Hak Olması 
 
58
B. Kullanımının Yükümlülük Teşkil Etmemesi 
 
59
C. Mali Hak Niteliğinin Ağır Basması 
 
61
D. Kural Olarak Müktesep Hak Niteliğinde Olmaması 
 
63
E. Somut Rüçhan Hakkının Devredilebilir Bir Hak Olması 
 
65
1. TTK m. 461/f. 4 Hükmü 
 
65
2. Esas Sözleşmedeki Bağlam Hükmünün Rüçhan Hakkının Devrine Etkisi 
 
69
VI. TÜRK TİCARET KANUNU’NDA ÖNGÖRÜLEN BENZER KAVRAMLARDAN FARKI 
 
73
A. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımında Bedelsiz Pay Edinme Hakkından 
 
73
B. Şartlı Sermaye Artırımında Önerilmeye Muhatap Olma Hakkından 
 
75
RÜÇHAN HAKKININ KULLANILMASI
 
II. KULLANMA ŞARTI: SERMAYE ARTIRIMI KARARI VERİLEN TOPLANTIDA HAKKIN KISITLANMAMIŞ OLMASI 
 
85
III. HAKKIN KULLANILDIĞI ARTIRIM TÜRÜ, KULLANIMIN KONUSU OLAN PAYLAR VE BU PAYLARIN İHRAÇ BEDELİNİN BELİRLENMESİ 
 
91
A. Hakkın Sadece Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımında ve Bu Artırımda Çıkarılan Yeni Paylar İçin Söz Konusu Olması 
 
91
B. Elinde Bulunan ve Yeni Çıkarılacak Payların Türü ve Niteliği Ne Olursa Olsun Her Pay Sahibinin Rüçhan Hakkını Kullanabilmesi 
 
94
C. Yeni Çıkarılacak Payların “İmtiyazlı” Olmasının Bir Özellik Arz Edip Etmediği 
 
95
D. Yeni Çıkarılacak Payların İhraç Bedellerinin Belirlenmesi 
 
98
IV. HAKKI KULLANMA USULÜ 
 
103
V. HAKKI KULLANMA YETKİSİ OLANLAR 
 
108
B. Pay veya Pay Senedi Üzerinde İntifa veya Rehin Hakkı Bulunması Halinde Hakkı Kullanacaklar 
 
109
1. İntifa Hakkı Bulunması Halinde 
 
109
2. Rehin Hakkı Bulunması Halinde 
 
112
C. Esas Sözleşme veya Genel Kurul Kararı Gereğince Hakkı Kullanabilecekler 
 
113
2. Esas Sözleşme Gereğince 
 
114
a. Rüçhan Hakkında İmtiyazlı Payların Sahipleri 
 
114
b. Rüçhan Hakkı Veren İntifa Senetlerinin Sahipleri 
 
117
3. Genel Kurul Kararı Gereğince 
 
122
D. Devri Kanun veya Esas Sözleşme ile Sınırlandırılmış Nama Yazılı Paylardan Doğan Rüçhan Hakkını Kullanma Yetkisinin Kime Ait Olduğu 
 
123
E. Elinde Kendi Payları Bulunan Anonim Ortaklığın Rüçhan Hakkını Kullanabilip Kullanamayacağı Sorunu 
 
125
F. Elinde Ana Ortaklık (Holding) Payları Bulunan Yavru Ortaklığın Durumu 
 
129
G. Ana Ortaklık Pay Sahiplerinin Yavru Ortaklığın Sermaye Artırımında Rüçhan Haklarının Bulunup Bulunmadığı Sorunu 
 
130
VI. HAKKIN KULLANDIRILMASI USULÜ 
 
131
A. Yönetim Kurulunun Hakkın Kullanım Esaslarını Bir Karar İle Belirlemesi 
 
131
B. Kararın İlan ve Tescil Edilmesi 
 
134
C. Kararda Hakkın Kullanımı İçin Süre Verilmesi 
 
140
2. Süresinde Kullanılmayan Rüçhan Haklarının Akıbeti 
 
142
RÜÇHAN HAKKININ KISITLANMASI VE HAKKIN İHLALİ HALİNDE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR
 
I. HAKKIN KISITLANMASI 
 
151
B. Kısıtlamanın Usuli Kuralları 
 
154
1. Sermaye Artırımı Kararı Verilen Toplantıda Kısıtlama Kararı Alınması 
 
154
a. Kararın Alınma Zamanı ve Yeri 
 
154
c. Uyulması Gereken Yetersayı 
 
160
d. Kısıtlama Gerekçesinin Kararda Gösterilmesi Gerekip Gerekmediği 
 
165
e. Kısıtlama Hususunun Gündemde Yer Alması Gerekip Gerekmediği 
 
166
2. Kısıtlamanın Yönetim Kurulunca Bir Rapor ile Açıklanıp Bu Raporun Tescil ve İlan Edilmesi 
 
169
C. Kısıtlamada Uyulması Gereken İlkeler (Maddi Şartlar) 
 
173
1. Haklı Sebebin/Sebeplerin Varlığı 
 
173
b. 6102 Sayılı TTK’ya ve SerPK’ya Ait Genel Açıklama 
 
175
c. İleri Sürülen Sebeplerin Hangi Hallerde “Haklı Sebep” Niteliği Kazandığı 
 
180
aa. Ortaklık Menfaati 
 
180
cc. Ortaklığın Büyüme Stratejisi 
 
184
dd. Sosyal Düşünceler 
 
185
d. Haklı Sebep Teşkil Eden Haller 
 
185
aa. TTK m. 461’de Örnek Olarak Gösterilen Haklı Sebepler 
 
185
ccc. İşletmelerin, İşletme Kısımlarının, İştiraklerin Devralınması 
 
190
ddd. İşçilerin Ortaklığa Katılması 
 
193
bb. Diğer Haklı Sebepler 
 
195
aaa. Şartlı Sermaye Artırımı 
 
196
bbb. Borçların İtfası 
 
199
ccc. Ortaklığın Finansal Durumunun Düzeltilmesi 
 
201
ddd. Değiştirme veya Alım Hakkı Veren Menkul Kıymet Çıkarılması 
 
201
eee. Ortaklığın Finansman İhtiyacı 
 
203
fff. Pay Sahiplerinin Kaynak Yetersizliği 
 
204
ggg. Pay Sahibi–Yatırımcı Çevresinin Genişletilmesi 
 
205
2. Hakkın Kullanılması ile Hiç Kimsenin Haklı Görülmeyecek Şekilde Yararlandırılmaması ya da Kayba Uğratılmaması Gerekliliği 
 
206
b. Hakların En Az Zarar Verecek Şekilde Kullanılması İlkesine Uyulması 
 
207
c. Eşit İşlem İlkesine Uyulması 
 
212
D. Hakkın Esas Sözleşme ile Kısıtlanmasının Mümkün Olup Olmadığı 
 
216
II. RÜÇHAN HAKKININ İHLALİ HALİNDE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR 
 
221
B. Hakkın Kullandırılmasında ve Kısıtlanmasında Söz Konusu Olan Usuli Kurallara Aykırılık Halinde 
 
222
C. Hakkın Kısıtlanmasında Uyulması Gereken İlkelerin–Maddi Şartların İhlali Halinde 
 
231
D. Hakkın Fiilen Kısıtlanması Halinde 
 
237
E. Kayıtlı Sermaye Sisteminde 
 
242
Sonuç ve Değerlendirmeler 
 
247