HUKUKTA YANILMA KAVRAMI VE KURAMSAL AÇIKLAMALAR
 
A. YANILMA KAVRAMININ TANIMI 
 
23
B. YANILMANIN HUKUKİ KONUMLANDIRILMASI VE NİTELİĞİ 
 
24
1. Ceza Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi 
 
24
a) Genel Kural ve “Bilmeme”nin Kapsamı 
 
24
b) Genel Kuraldaki Değişim: Doğal Suç–Yapay Suç Açısından Yaklaşım 
 
28
2. Türk Ceza Hukukunda Yanılmanın Niteliği 
 
31
3. Kavramsal Karşılaştırma: Hata Mı? Yanılma Mı? 
 
34
4. Yanılma ve “Sapma” Farkı 
 
37
1. Sınıflandırma: Hukuki ve Fiili Yanılma 
 
39
2. Sınıflandırma: Kastı Kaldıran Yanılma – Kusurluluğu Etkileyen Yanılma 
 
44
a) Kastı ortadan kaldıran yanılma 
 
45
i) Suçun maddi unsurlarında hata (Tipiklikte hata) 
 
45
ii) Suçun nitelikli unsurlarında hata 
 
50
iii) Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata 
 
52
b) Kusurluluğu etkileyen yanılma 
 
56
i) Kusurluluğu etkileyen nedenlerin maddi şartlarında hata 
 
57
ii) İşlenen fiilin haksızlık oluşturduğu konusunda kaçınılmaz hata 
 
58
3. Sınıflandırma: Esaslı – Esaslı Olmayan Yanılma 
 
62
VERGİ CEZA HUKUKUNDA YANILMA
 
A. ANAYASAL AÇIDAN YANILMANIN KONUMU 
 
65
C. YANILMANIN KRONOLOJİK EVRİMİ 
 
70
1. Mülga 5432 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme 
 
70
2. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme 
 
72
3. 2365 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik 
 
73
4. 6009 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik 
 
74
Ç. YANILMADAN YARARLANABİLECEK OLANLAR 
 
75
D. YANILMADAN YARARLANABİLME ŞARTLARI 
 
78
1. Yetkili Makamların Yazı ile Yanlış Bilgi Vermesi 
 
78
a) Yetkili Makam Kavramı ve Kapsamı 
 
78
b) Yazı ile İzahat Verilmesi 
 
84
i) Kişiye Özel İzahat Aracı: Özelge 
 
84
ii) Özelge Dışındaki İşlemlerin Durumu 
 
89
c) Yanlış Bilgi Verilmesi 
 
90
a) Kavramsal Olarak Görüş Değişikliği 
 
93
b) Görüş Değişikliği ve Yanılma İlişkisi 
 
94
c) Görüş Araçları: Özelge, Sirküler ve Genel Tebliğ 
 
97
ii) Görüşlerin Geçmişe Yürümezliği Kuralı 
 
99
3. İçtihat Değişikliği 
 
100
E. YANILMANIN SONUÇLARI 
 
102
1. Vergi Aslının Tahakkuk Ettirilmesi 
 
102
2. Vergi Cezasının Hesaplanmaması 
 
103
a) “Vergi Cezası” Kavramının Mahiyeti 
 
103
b) Vergi Kabahatlerine Yönelik Cezaların Durumu 
 
104
c) Vergi Suçlarına Yönelik Cezaların Durumu 
 
105
i) VUK m. 369 açısından 
 
105
ii) TCK m. 30 açısından 
 
106
3. Gecikme Faizinin Alınmaması ve Gecikme Zammının Durumu 
 
108
F. MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN BAZI ÜLKE UYGULAMALARINDAN
 
1. Avustralya ve Yeni Zelanda 
 
112
2. Fransa, İspanya ve Birleşik Krallık 
 
113
3. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada 
 
114
4. Çekya ve Macaristan 
 
115
VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
 
A. VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE SONUÇLARI 
 
117
1. Doğru Kavramın Tespiti: Vergi Hukukunda Yanılma Mı? Yanıltma Mı? 
 
117
2. Vergi Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz (Mı?) 
 
120
3. Vergi Hukukunda Benimsenen Temel Yaklaşım: Özel Yasak Hatası 
 
123
4. Vergi Suçları Açısından Kastı Ortadan Kaldıran Yanılma Mümkün Mü? 
 
128
a) Suçun Maddi Unsuru: Hareket 
 
130
b) İcraî– İhmalî Suçlar Açısından Değerlendirme 
 
131
c) Tehlike ve Zarar Suçları Açısından Değerlendirme 
 
134
ç) Genel ve Özgü Suçlar Açısından Değerlendirme 
 
137
d) Vergi Suçları Bakımından Değerlendirme 
 
140
i) Vergi Kaçakçılığı Suçları Açısından TCK m.30 Kapsamında Yanılma 
 
141
aaa) VUK m.359 (a–1) fıkrası açısından 
 
144
bbb) VUK m.359 (a–2) fıkrası açısından 
 
151
ccc) VUK m.359 (b) fıkrası açısından 
 
159
ççç) VUK m.359 (c) fıkrası açısından 
 
165
ddd) VUK m.359 (ç) fıkrası açısından 
 
167
eee) VUK m.359 (d) fıkrası açısından 
 
171
ii) Diğer Vergi Suçları Açısından Yanılma 
 
173
B. YANILMANIN SONUCUNDA “VERGİ ASLI” HESAPLANMALI MI? 
 
178
1. Bir Danıştay İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti 
 
178
2. Bir AYM İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti 
 
181
3. Geçmişe Yürümeme Kuralı Çerçevesinde Sorun Tespiti 
 
185
4. Genel Tebliğ, Sirküler ve Özelgeler Açısından Durum Değerlendirmesi 
 
188
5. Konu ile İlgili Yorumumuz 
 
190
C. BİR ADALET TARTIŞMASI: GECİKME FAİZİNİN KONUMU 
 
194
Ç. AYNI KONUDA BİRDEN FAZLA ÖZELGE TALEP EDEN MÜKELLEFLERİN
 
D. MESLEK ODALARI VE BİRLİKLERİN ÜYELERİ İÇİN ALDIĞI ÖZELGELERİN
 
E. DİĞER MÜKELLEFLER İÇİN VERİLEN ÖZELGELERİN DURUMU 
 
203
F. ÖZELGELERE AYKIRI İNCELEME RAPORU YAZILAMAMASININ SONUÇLARI 
 
207
G. YANILMA HALİNDE UZLAŞMA BAŞVURUSU YAPILMASI 
 
211
Ğ. GELİR İDARESİ TARAFINDAN YAYIMLANAN DİĞER YAYINLARIN
 
YARARLANILAN KAYNAKLAR 
 
223