Çevresel Etki Değerlendirmesi

Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED), çevre üzerinde olumsuz etkileri muhtemel projelerin hayata geçirilmesinden önce tüm yönleriyle incelenerek, çevreye verebileceği zararların, alınabilecek tedbirlerin ve alternatif yöntemlerin tespiti maksadıyla halkın katılımı ile birlikte yürütülen disiplinler arası bir çalışma ve süreçtir. ÇED sürecinde projeden etkilenecek bölge halkı, konunun uzmanları ve proje sahibinin sağlayacağı bilgi ve değerlendirmeler projenin akıbeti hakkında verilecek kararı etkileyecektir. Bu karar kimi zaman proje için maddi kaynak, zaman ve emek harcayan proje sahibinin aleyhine sonuçlanacak kimi zaman da projeden etkilenecek bölge halkını tatmin etmeyecektir. Bu şartlar altında alınan idari kararın yargı makamları önüne gelerek denetlenmesi gerekecektir.

ÇED, idari kararın alınması ve sonuçlarının denetlenmesinde halkın katılımına yer vererek iyi yönetim ilkesini idare hukukuna yansıtmaktadır. Çağdaş bir idari usul müessesi olan ÇED, idarenin çevre ile ilgili kararının ortaya çıkış ve icrasını önceden belirli şekil ve kurallara bağlamakta, böylelikle proje sahibinin ve projeden etkilenecek halkın menfaatlerini korumaktadır. Kuramsal çerçevede önemli bir fonksiyon icra etmesi beklenen çevresel etki değerlendirmesi kavramının ortaya çıkışı, idare hukukuna, idari usule ve idari yargıya yansıması bu çalışmada incelenmiş, uygulamadaki sorunlara ilişkin tespit ve çözüm önerilerimiz paylaşılmıştır.