SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ 
 
15
VERGİ HUKUKU VE TİCARET HUKUKU BAKIMINDAN
 
DEFTERLERE İLİŞKİN ÖDEVLER
 
II. Vergi Hukuku Bakımından 
 
25
A. Defter Tutma Kavramı ve Defter Tutmanın Amacı 
 
25
B. Defter Tutmakla Yükümlü Olanlar 
 
26
1. Ticaret ve Sanat Erbabı 
 
26
a. Birinci Sınıf Tüccar 
 
27
b. İkinci Sınıf Tüccar 
 
28
3. İktisadi Kamu Müesseseleri 
 
30
4. Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler 
 
30
5. Serbest Meslek Erbabı 
 
31
C. Birden Fazla Gelir Elde Edenler 
 
33
D. Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlar 
 
33
E. Tutulacak Defterler 
 
35
1. Ticari Kazanç ve Kurum Kazancı Sahiplerinin Tutacakları Defterler 
 
35
a. Birinci Sınıf Tüccarların Tutacakları Defterler 
 
35
b. İkinci Sınıf Tüccarların Tutacakları Defterler 
 
40
2. Sınai Müesseselerin Tutacakları Defterler 
 
41
b. Bitim İşleri Defteri 
 
41
3. Diğer Müesseselerin Tutacakları Defterler 
 
42
a. Banka, Banker ve Sigorta Şirketlerinin Gider Vergisine Ait Kayıtları 
 
42
b. Damga Resmi Kayıtları 
 
43
c. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri 
 
43
d. Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İradlarına Ait Kayıtlar 
 
43
4. Serbest Meslek Erbabının Tutacağı Defterler 
 
44
5. Zirai Kazanç Sahiplerinin Tutacakları Defterler 
 
44
E. Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması ve Sona Ermesi 
 
44
F. Defter Tutmada Hesap Dönemi 
 
48
1. Normal Hesap Dönemi 
 
48
G. Defter Tutmada Uygulanan Muhasebe Usulü 
 
49
III. Ticaret Hukuku Bakımından 
 
50
A. Defter Tutma Kavramı ve Defter Tutmanın Amacı 
 
50
B. Defter Tutmakla Yükümlü Olanlar 
 
50
C. Yükümlü Olanların Tutacakları Defterler 
 
51
D. Defter Tutmada Hesap Dönemi 
 
53
E. Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması ve Sona Ermesi 
 
53
3. KAYIT DÜZENİNE UYMA ÖDEVİ 
 
54
I. Vergi Hukuku Bakımından 
 
54
A. Kayıt Düzenine İlişkin Genel Esaslar 
 
54
1. Türkçe Tutma ve Türk Parası Kullanma Zorunluluğu 
 
54
2. Defterlerin Mürekkeple Yazılması 
 
55
3. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi 
 
56
4. Boş Satır Bırakılmaması ve Sayfaların Yok Edilmemesi 
 
56
II. Ticaret Hukuku Bakımından 
 
57
4. DEFTERLERİ ONAYLATTIRMA ÖDEVİ 
 
59
I. Vergi Hukuku Bakımından 
 
59
A. Tasdiki Zorunlu Olan Defterler 
 
59
C. Tasdikin Yenilenmesi 
 
61
D. Tasdik Makamı ve Usulü 
 
61
II. Ticaret Hukuku Bakımından 
 
63
5. DEFTER KAYITLARINI BELGELENDİRME ÖDEVİ 
 
64
I. Vergi Hukuku Bakımından 
 
64
A. Belgelendirilmesi Zorunlu Olmayan Kayıtlar 
 
66
B. Belgelendirilmesi Zorunlu Olan Kayıtlar 
 
67
3. Perakende Satış Belgeleri 
 
70
6. Serbest Meslek Makbuzları 
 
72
8. Taşıma ve Otel İşletmelerine Ait Belgeler 
 
73
II. Ticaret Hukuku Bakımından 
 
76
6. DEFTERLERİ MUHAFAZA VE İBRAZ ÖDEVİ 
 
76
I. Vergi Hukuku Bakımından 
 
76
A. Defterlerin Muhafazası 
 
76
II. Ticaret Hukuku Bakımından 
 
79
A. Defterlerin Muhafazası 
 
79
7. ELEKTRONİK DEFTERLER 
 
82
I. E–Defterin Genel Görünümü 
 
83
A. E–Defter Kullanmak Zorunda Olan Mükellefler 
 
84
D. E–Defterlerin Muhafazası ve İbrazı 
 
88
II. Bazı Mükellefler İçin Yeni Bir Sistem: Defter–Beyan Sistemi 
 
90
A. Kullanmakla Yükümlü Olan Mükellefler 
 
91
C. Sistem Üzerinden Tutulabilecek Defterler 
 
97
D. Sistem Üzerinden Tutulan Defterlerin Muhafaza ve İbrazı 
 
98
E. Ceza ve Sorumluluk 
 
100
G. Defter–Beyan Sisteminin Vergi Usul Kanunu Hükümlerine Etkisi 
 
102
DEFTERLERE İLİŞKİN ÖDEVLERE AYKIRILIKLAR VE YAPTIRIMLARI
 
1. GENEL OLARAK VERGİ KANUNLARINA AYKIRILIK KAVRAMI 
 
111
I. Maddi Ödeve Aykırılık Kavramı 
 
112
II. Şekli Ödeve Aykırılık Kavramı 
 
113
III. Vergi Kabahati ve Vergi Suçu Kavramları 
 
113
2. DEFTERLERE İLİŞKİN ÖDEVLERE AYKIRILIKLARIN ÇEŞİTLİ GÖRÜNÜMLERİ 
 
114
I. Defter Tutma Ödevine Aykırılık 
 
114
A. Defterlerin Hiç Tutulmaması 
 
115
B. Defterlerin Eksik Tutulması 
 
116
C. Çift Defter Tutulması 
 
117
D. Defter ve Belgelerde Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapılması 
 
119
2. Muhasebe Hilesi ve Hata Kavramları 
 
120
3. Muhasebe Hilesinin Amaçları 
 
122
4. Muhasebe Hilesinin Türleri 
 
122
E. Defterlerin Tahrif Edilmesi 
 
124
F. Defterlerin Yok Edilmesi veya Yerine Başka Yaprak Koyulması 
 
125
II. Kayıt Düzenine Uyma Ödevine Aykırılık 
 
126
A. Kayıt Düzenine Uyulmaması 
 
126
B. Boş Satır Bırakılması veya Sayfaların Yok Edilmesi 
 
127
C. Günlük Defterlerin Günü Gününe Tutulmaması, İşyerinde
 
Bulundurulmaması ve İbraz Edilmemesi 
 
127
III. Defterleri Onaylattırma Ödevine Aykırılık 
 
128
IV. Defter Kayıtlarını Belgelendirme Ödevine Aykırılık 
 
129
A. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge 
 
129
V. Defterleri Muhafaza ve İbraz Ödevine Aykırılık 
 
132
A. Defterlerin Muhafaza Edilmemiş Olması 
 
133
B. Defterlerin İbraz Edilmemiş Olması 
 
133
3. DEFTERLERE İLİŞKİN ÖDEVLERE AYKIRILIK HALLERİNİN TARH YÖNTEMİYLE
 
A. Yasal Defterlerin Tutulmaması, Onaylattırılmaması veya İbraz
 
B. Defterlerin İhticaca Salih Bulunmaması 
 
140
C. Yasal Defterlerin Gerçek Durumu Yansıtmaması 
 
141
4. DEFTERLERE İLİŞKİN ÖDEVLERE AYKIRILIKLARA UYGULANAN YAPTIRIMLAR 
 
141
I. Vergi Kabahati Oluşturan Durumlara Uygulanan Yaptırımlar 
 
142
A. (Genel) Usulsüzlük Oluşturan Aykırılıklar 
 
143
1. Defterlerin Tutulmamış Olması 
 
144
2. Defterlerin Noksan, Usulsüz veya Karışık Olması 
 
145
3. Kayıt Düzenine Uyulmaması 
 
145
4. Onaylattırılması Zorunlu Olan Defterin Onaylattırılmaması 
 
147
B. Özel Usulsüzlük Oluşturan Aykırılıklar 
 
149
1. Defterlerin İşyerinde Bulundurulmaması 
 
150
2. Defterlere Yazılması Gereken İşlemlerin Günü Gününe Yazılmamış
 
3. Yetkililer Tarafından İbrazı İstendiğinde İbraz Edilmemiş Olması 
 
151
4. Mükerrer 257. Maddeye Uyulmaması 
 
153
C. Vergi Ziyaı Oluşturan Aykırılıklar 
 
154
II. Vergi Suçu Oluşturan Durumlara Uygulanan Yaptırımlar 
 
160
A. Vergi Kaçakçılığı Suçu Bakımından 
 
161
1. Defterlerde Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapılması 
 
163
3. Defterlerin Tahrif Edilmesi veya Gizlenmesi 
 
168
a. Defterlerin Tahrif Edilmesi 
 
168
b. Defterlerin Gizlenmesi 
 
171
4. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenlenmesi veya
 
5. Sahte Belge Düzenlenmesi veya Kullanılması 
 
183
6. Defterlerin Yok Edilmesi, Defter Sayfalarının Yok Edilmesi veya
 
Yerine Başka Yaprak Koyulması veya Hiç Yaprak Koyulmaması 
 
188
a. Defterlerin Yok Edilmesi 
 
188
b. Defter Sayfalarının Yok Edilmesi 
 
190
B. Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçu Bakımından 
 
191
C. Mükellefin Özel İşlerini Yapma Suçu Bakımından 
 
198
III. Vergi Kabahat ve Suçlarına Dair Ortak Hükümler 
 
200
1. Kabahatlerde İçtima 
 
205
a. Tek Fiil ile Farklı Kabahatlerin İşlenmesi 
 
205
b. Ayrı Fiillerle Farklı Kabahatlerin İşlenmesi 
 
206
1. Kabahatlerde Teşebbüs 
 
210
IV. VERGİ SUÇLULUĞUNU ORTADAN KALDIRAN NEDENLER 
 
213
A. Pişmanlık ve Islah 
 
213
V. Vergi Cezalarını Sona Erdiren ya da Azaltan Nedenler 
 
218