İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 7
Teşekkür 8
Kısaltmalar 15
I. GENEL BİLGİLER 17
II. MADEN HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI 19
A. Maden Kavramı 19
1. Maden Kanunlarında Maden Tanımı 22
a. 1858 Arazi Kanunnamesi 22
b. 1861 Maâdin Nizamnamesi 22
c. 23 Zilhicce 1285 (1869) Tarihli Maadin Nizamnamesi 22
d. 26 Mart 1322 (1906)) Tarihli Maadin Nizamnamesi 22
2. Güncel Maden Kanununda Maden Tanımı 23
a. Yer Kabuğunda ve Su Kaynaklarına Tabi Olma 23
b. Ekonomik ve Ticari Değeri Olması 23
c. Petrol, Doğal Gaz, Jeotermal ve Su Kaynakları Dışında Olma Hali 23
d. Dışında Olma Hali 24
e. Sayma Yolu İle Madenlerin Adının Belirtilmesi 24
B. Maden Kanunda Yapılan Maden Tanımdaki Sorunlar 24
MADEN VE TAŞOCAKLARI 27
C. Madencilik Faaliyeti Kavramı 32
D. Hukuk Kavramı 33
E. Maden Hukukunun Amacı 34
F. Maden Hukukunun Doğal Kaynaklar Hukuku İçinde Yeri 36
G. Maden Hukuku İle Çevre Hukuku İlişkisi 37
H. Maden Hukukunda Adaleti Sağlama Görevi 41
İ. Dünya’da Maden Hukukunda Var Olan Farklı Yaklaşımlar 42
J. Maden Hakları İle Maden Mülkiyeti 43
K. Maden Hukukunun Uluslararası Niteliği 44
III. MADEN HAKLARI 47
A. Maden Arama Hakkı 47
B. Maden İşletme Hakkı 49
C. Buluculuk Hakkı 50
D. Maden Kanununda Gösterilen Teşviklerden Yararlanma Hakkı 51
IV. MADEN HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ 53
A. Çatalhöyük 53
1. Çatalhöyük’de Madencilik 53
2. Kireç ve Alçı 53
3. Obsidiyen 54
4. Yapı Malzemeleri 55
5. Çatalhöyük’de Değiş–Tokuş 55
6. Sanat, Cömertlik ve Hediye 56
7. Çatalhöyük’de Son Söz 56
B. Hititler 57
1. Hitit İnsanının Düşünce Biçimi 57
2. Hititlerde Madencilik 58
3. Metal Madenciliği 59
4. Karşılaştırma 59
C. Sonuç 60
D. Osmanlı’da Maden Hakları 60
V. MADEN MEVZUATIMIZIN SATIR BAŞLARI 63
A. 23 Şevval 1274 (1858) Tarihli Arazi Kanunu 63
B. 9 Muharrem 1278 (28 Mayıs 1861) Tarihli Maadin Nizamnamesi 63
C. 23 Zilhicce 1285 (1869) Tarihli Maadin Nizamnamesi 64
D. 25 Ağustos 1303 (1887) Tarihli Maadin Nizamnamesi 65
E. 26 Mart 1322 (1906)) Tarihli Maadin Nizamnamesi 67
F. 13 Mayıs 1915 Tarihli Kanun 68
G. 23.06.1942 Tarih ve 4268 Sayılı Madenlerin Aranması ve İşletilmesine Dair Kanun 68
H. 11.03.1954 Yılı 6309 Sayılı Maden Kanunu 69
İ. 04.08.1985 Tarih 3213 Sayılı Maden Kanunu 70
VI. MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN ÖZELLİKLERİ 73
A. Madencilik Faaliyetlerindeki Özelliklerin Hukuki Sonuçları 75
B. Madencilik Faaliyetine Dahil Edilmesi Gereken Faaliyetler 78
C. Madencilik Faaliyetinin Diğer Disiplinlerle İlişkisi 78
D. Madencilik Faaliyetinde Kamu Hizmeti ve Kamu Yararı 79
VII. MADEN HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ VE İLKELERİ 85
A. Madenler Bulundukları Yerde Üretilirler 85
B. Madenler Yenilenemeyen Kaynaklardır 86
C. Madencilik Faaliyetinden Doğan Haklar Bölünemez 87
D. Maden Hakları Tekel Niteliğindedir 89
E. Maden Hukukunda İstisnalar Temel Özelliktir 90
VIII. DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU 91
A. İdari İşlem Olarak Ruhsat 92
B. İdare Hukuku Açısından Ruhsat 94
C. Maden Hukukunda Ruhsat 97
D. Maden Hukukunda, Arazi Değil, Maden Kaynağı Ruhsatlandırılmalıdır 98
E. Ruhsatlar Üç Boyutlu Olmalıdır 99
F. Maden Ruhsatlarında Kıymet Takdiri 101
G. Ticaret Kanuna Göre Maden Ruhsatının Sermaye Sayılabilmesi 103
H. Maden Ruhsatları Siyaset İlişkisi 103
IX. MADEN RUHSATINA TANINAN HUKUKİ AYRICALIKLAR 105
A. İrtifak ve İntifa Hakkı Tesisi Talep Etme 105
B. Kamulaştırma Talep Hakkı 105
C. Haciz Edilemezlik 109
D. Ruhsatsız Üretim ve Sonuçları 110
X. DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU İLE MÜLKİYET İLİŞKİSİ 117
XI. MADEN HUKUKUNDA EHLİYET 119
A. Maden Haklarını Kullanabilecek Olanlar 119
B. Maden Haklarını Kullanamayacak Olanlar 121
XII. MADEN KANUNUNDAKİ TANIMLAR 123
A. İdari Yapı ile İlgili Tanımlar 123
B. Hukuki Tanımlar 123
C. Teknik İçeriği Olan Tanımlar 126
1. Rezerv Tanımları 126
2. Rapor ve Proje Tanımları 129
3. Tesis Tanımları 132
4. Diğer Teknik Tanımlar 132
XIII. MADEN HAKLARININ KAZANILMASI 143
A. Arama Ruhsatının Kazanılması 143
1. İlk Müracaatla Hak Kazanımı 143
2. İhale İle Hak Kazanımı 143
3. Devir İle Hak Kazanımı 144
4. Miras Yolu İle Hak Kazanımı 145
5. İcradan Satış Yolu veya Mahkeme Kararı İle Hak Kazanımı 146
B. İşletme Ruhsatının Kazanılması 146
1. Arama Ruhsatı Sonunda İşletme Ruhsatı Talep Edilerek 146
2. Devir İle 148
3. İhale İle 148
4. Miras Yolu İle 149
XIV. SİCİL KAYITLARI 151
A. Arama Sicil Kayıtları 151
B. İşletme Sicil Kayıtları 151
XV. MADEN HUKUKUNDA SINIRLI AYNİ HAKLAR 155
A. Maden Hukukunda İrtifa ve İntifa Hakkı 155
1. Arama Döneminde 156
a. Arama Ruhsatı Sahibi Olmak 156
b. İrtifak/İntifa Edilmesi Düşünülen Alan Özel Mülk Olması ve Arama Ruhsatı İle Çakışık Olma Hali 156
c. Kullanma Amacının Madencilik Olması 156
d. Sürenin Belli ya da Belirlenebilir Olması 156
2. İşletme Dönemi 156
B. Maden Hukukunda İpotek 157
C. Maden Hukukunda Rehin 158
XVI. MADEN HUKUKUNDA DEVLET HAKKI KAVRAMI 161
A. Devlet Hakkının Alınmadığı Durumlar 162
B. Devlet Hakkının Bir Kısmının Ödenmediği Haller 163
1. Madenlerin Yurt İçinde ve Kendi Entegre Tesisinde Kullanılarak Metal Hale Getirilmesi Hali 163
2. Yeraltı İşletmesi Yapıldığında %50 164
3. Ormanla İlgili Ödemler Yapılmışsa %30 Eksik Ödenme Hali 166
C. Devlet Hakkının Tespitinde Bakanlar Kurulu’nun Yetkisi 166
D. Devlet Hakkının Paylaştırılması 167
XVII. MADENCİLİKTE TEŞVİK TEDBİRLERİ 169
XVIII. MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE DEVLET YARDIMLARI 171
A. Bölgesel ve Sektörel Destekler 171
B. Genel Teşvik Sistemi 172
C. Büyük Ölçekli Yatırımlar 173
D. Altın Aramalarında KDV İstisnası 173
XIX. RÖDOVANS SÖZLEŞMELERİ 175
A. Alt İşverenlik, Rodövans ve Hizmet Alimi Uygulamasının Hukuki Alt Yapısı 176
B. Rodövans Uygulamasının Hukuki Alt Yapısı 178
C. Rödövans Sözleşmelerinin Yorumu 181
XX. MADEN KANUNDA İDARİ PARA CEZALARI 183
A. İdari Para Cezalarında Karşılaşılan Sorunlar 185
XXI. MADEN HAKLARININ KAYBI 187
A. Anayasal Nedenlerle Maden Haklarının Kaybı 187
1. Devletleştirme İle 187
2. Devletin Hüküm ve Tasarrufu İlkesi Nedeniyle 187
B. Maden Kanununda Yer Alan Kaybettirme Yolları 188
1. Arama Dönemi 188
a. Ruhsat Süresinin Sona Ermesi 188
b. Ruhsatın Feshi 188
c. Ruhsatın Devri 188
d. Terk 188
e. İşletme Ruhsatı Talep Etmemek 188
f. Mirasçıların Gerekli Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi 189
2. İşletme Dönemi 189
a. Ruhsat Süresinin Sona Ermesi 189
b. Ruhsatın Feshi 189
c. Terk 189
d. Rezervin Tükenmesi 190
e. Mirasçıların Gerekli Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi 190
f. Tacirin İflası, Ruhsatın Sona Erdirilmesi Sonucunu Doğurmaz 191
XXII. MADEN RUHSATLARI İLE İLGİLİ UYUŞMAZLIKLARDA USUL SORUNLARI 193
A. Görev Yönünden Sorunlar 193
B. Yetki Yönünden 193
XXIII. MADENCİLİKTE İZİNLER 197
A. Arama Döneminde İzin 197
1. Arama Faaliyetine İzin Verilmeyen Alanlar 197
2. Bildirim ve İzin Usulünün Geçerli Olduğu Alanlar 197
3. Her Türlü Maden Arama Faaliyetinin İzne Tabi Olduğu Yerler 198
B. İşletme Döneminde İzin 199
1. İzin Verilmeyen Alanlar 199
2. İzine Tabi Alanlar 199
C. Bakanlığın Yetkisi 200
D. İzinde Süreler 202
XXIV. İDARENİN DENETİM GÖREVİ 205
XXV. İDARENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU VE KURUL KARARLARI 207
XXVI. MADEN HUKUKUNDA MADEN MÜHENDİSİNİN YERİ 211
A. İş Kanununda Maden Mühendisinin Yeri 211
XXVII. İŞ SÖZLEŞMESİ 213
XXVIII. İŞVEREN VEKİLİ 215
A. İşveren Vekili (Maden Mühendisi) İle İşçi Arasındaki İlişki (İşçi–İşçi İlişkisi) 216
B. İşveren Vekili (Maden Mühendisi) İle İşveren Arasındaki İlişki (İşçi–İşveren İlişkisi) 216
C. Maden Mühendisinin İş Kanuna Göre Karşılaşabileceği Yaptırımlar 217
1. İdari Yaptırım 217
2. Cezai Yaptırım 218
3. Hukuki Yaptırım 220
4. Rücu Davaları 221
XXIX. DANIŞTAY KARARLARI 223
Sonsöz 283
Ekler 285
Kaynakça 291
Kavramlar Dizini 293 |