Yapay Zeka ve Cezai Sorumluluk
1. Baskı,
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
398
Kitabın Fiyatı:
610,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Yapay zekânın hareketlerinin suç olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği veya doğrudan suç işleyip işleyemeyeceği belirsizliğini korumaktadır. Problemlerin çözümünde kilit noktayı hukukun yapay zekâya bakışı belirleyecektir. Hukukun yapay zekâyı içinde bulunduracağı hukuki statü, yapay zekânın ortaya çıkaracağı etkilere yüklenecek anlam ve sonuçları, yine sorumluluk ve yaptırım konularını da doğrudan belirleyecektir. Bu açıdan önümüzdeki dönemde yapay zekâya ilişkin problemlerle sıklıkla karşılaşacak olan hukukun ve ceza hukukunun yapay zekâya bakış açısının bu soruların cevaplarını belirleyeceğini ifade edebiliriz. Kısaca ceza hukuku, yapay zekâyla ilgili sorunların çözümünde çok önemli bir rol oynayacaktır.
"Yapay Zekâ ve Cezai Sorumluluk" kitabı, sorumluluk ilkeleri, sorumluluk teorileri, suçun unsurları ve kusurluluk gibi çeşitli ceza hukuku kavram ve kurumlarını inceleyerek bu hukuki sorunlara çözümler ve hipotezler önermektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
Yapay Zekâya Dair Genel Bilgiler
Yapay Zekânın Hukuk Açısından Değerlendirilmesi
Ceza Hukuku Açısından Yapay Zekâ
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
7
İÇİNDEKİLER
9
KISALTMALAR
19
GİRİŞ
21
BİRİNCİ BÖLÜM
YAPAY ZEKÂYA DAİR GENEL BİLGİLER
I. YAPAY ZEKÂNIN TARİHİ GELİŞİMİ
31
A. Yapay Zekânın Doğuşu
31
B. Yapay Zekânın Altın Çağı
38
1. Yapay Zekâda Mantık’ın Gelişimi ve Akıl Yürütme Yeteneğinin
Kullanılması Önerisi
39
2. Algılayıcıların Gelişimi
40
3. Joseph Weizenbaum’un Etkisi
40
4. Altın Çağın Son Gelişmesi: Marvin Minsky’ın Makalesi ve
Kavramları
41
C. Yapay Zekânın Birinci Kışı
42
1. Genel Olarak
42
2. Roger Penrose’un Eleştirileri
43
3. Hubert Dreyfus’un Eleştirileri
43
4. John Searle’nin Eleştirileri
44
D. Yapay Zekânın Hızlanışı
44
E. Yapay Zekânın İkinci Kışı
45
F. Teknolojik Devrim ve Yapay Zekâ Çağı
45
II. YAPAY ZEKÂ KAVRAMI, ÖZELLİKLERİ VE UNSURLARI
49
A. Yapay Zekâ Kavramı
49
B. Yapay Zekânın Özellikleri
50
C. Yapay Zekânın Unsurları
53
1. Yazılım ve Programlama
54
a. Genel Olarak Yazılım ve Programlama
54
b. Programlamada Çerçeveler ve Senaryolar
55
2. Algoritma, Yapay Evrim ve Genetik Algoritma
56
3. Makine Öğrenimi
56
4. Yapay Sinir Ağı ve Algılayıcılar
60
5. Bulanık Mantık ve Sinirsel Bulanık (Nöro–Bulanık) Mantık
61
6. Sensörler
62
7. Veriler
63
III. YAPAY ZEKÂ TÜRLERİ
64
A. Geleneksel (Sembolik) Yapay Zekâ – Yeni (Gelişmiş) Yapay Zekâ
64
B. Tepki Veren–Sınırlı Hafıza Kapasitesine Sahip Olan–Zihin Teorisi– Kendi
Varlığının Farkında Olan Yapay Zekâ
64
C. Dar (Basit)–Genel–Süper Yapay Zekâ
65
D. Analitik–Fonksiyonel–Etkileşimli–Metinsel–Görsel Yapay Zekâ
66
E. Yapay Zekânın Katman Esasına Göre Türleri
67
IV. YAPAY ZEKÂNIN ÇAĞIMIZ ÖRNEKLERİ (YAPAY ZEKÂLI VARLIKLAR)
68
A. Genel Olarak
68
B. Otonom Araçlar
70
C. Robotlar
71
D. Botlar
73
E. Nesnelerin İnterneti
74
V. YAPAY ZEKÂ İLE İNSAN MUKAYESESİ
74
A. Zekâ Açısından Mukayesesi
75
1. Felsefe Açısından Varlık, İnsan ve Beyni
75
2. İnsan Zekâsı (Beyni) ve Yapay Zekâ
79
B. İnsan Bilinci ve Yapay Bilinç
84
VI. YAPAY ZEKÂNIN ORTAYA ÇIKIŞ AMACI VE İNSANLIĞIN GELECEĞİ
90
İKİNCİ BÖLÜM
YAPAY ZEKÂNIN HUKUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. YAPAY ZEKÂNIN MUHTEMEL ETKİLERİ, ORTAYA ÇIKARDIĞI HUKUKİ
SORUNLAR VE TARTIŞMALAR
99
A. Yapay Zekânın Gündelik Hayata Etkileri
99
B. Yapay Zekânın Hukuka Muhtemel Etkileri
106
C. Yapay Zekânın Ceza Hukukuna Muhtemel Etkileri ve Örnekleri
114
1. Genel Olarak
114
2. Yapay Zekânın Ceza Hukukuna Etkilerine Örnekler
117
a. Suç Önleme Faaliyetlerinde ve Kollukta Yapay Zekânın Yeri
117
(1) Yapay Zekânın Suç Riski Değerlendirme Aracı Olması
(Öngörücü Polislik)
117
(2) Yapay Zekânın Kollukta Kullanılması, Suçla Mücadele ve
Suçun Tespiti
119
b. Yapay Zekâ ile Doğrulama ve Belirleme
120
c. Yapay Zekâ ile Hukuk Argümantasyonu, Hukuksal Analitik
122
d. Avukatlıkta Yapay Zekânın Kullanılması
122
e. Yapay Zekânın Ceza Muhakemesinde Yargıç Olması
122
(1) İnsan Zekâsına Sahip Olan Hâkimin Karar Vermesi
122
(2) Yapay Zekânın Hâkim Olması ve Karar Vermesi
123
f. Yapay Zekâ ve Suç İşlenmesi
125
II. YAPAY ZEKÂNIN HUKUKİ STATÜSÜ SORUNSALI VE BUNA İLİŞKİN
TARTIŞMALAR
127
A. Genel Olarak Kişilik ve Yapay Zekâ
127
B. Yapay Zekânın Kişiliğe Sahip Olup Olamayacağı Sorunu
131
1. Yapay Zekânın Kişiliğe Sahip Olamayacağını Savunan Görüşler
132
a. Eşya Statüsü Görüşü (Tam Ehliyetsizlik Görüşü)
132
b. Köle Statüsü Görüşü (Sınırlı Ehliyet/Kısıtlılık Görüşü)
132
2. Yapay Zekânın Kişiliğe Sahip Olabileceğini Savunan Görüşler
135
a. Tüzel Kişilik Görüşü
135
b. Yapay İnsan (Elektronik Kişilik) Görüşü
137
3. Değerlendirme
139
III. YAPAY ZEKÂ HUKUKU (META HUKUK) SORUNSALI
143
IV. HUKUK DÜZENİNDE YAPAY ZEKÂNIN ETİĞİ VE İLKELERİ SORUNSALI
148
V. YAPAY ZEKÂYA İLİŞKİN BAŞLICA HUKUKİ BELGELER VE DÜZENLEMELER
158
A. Birleşmiş Milletler Sisteminde Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki
Düzenlemeleri
158
B. Avrupa Birliği’nin Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki
Düzenlemeleri
159
1. Avrupa Birliği Hukuk İşleri Komitesi Raporu
160
2. Avrupa Komisyonu Yapay Zekâya İlişkin Beyaz Kitap
160
3. Avrupa Birliği Yapay Zekâ Yasası (AI ACT)
160
4. Yargı Sistemlerinde Yapay Zekânın Kullanımına İlişkin Avrupa Etik Şartı
162
5. Ceza Hukukunda Yapay Zekâ ile Cezai Konularda Polis ve Adli
Makamlar Tarafından Yapay Zekânın Kullanımına İlişkin Avrupa
Parlamentosu Kararı
163
6. Avrupa Komisyonu Yapay Zekâ ve Gelişmekte Olan Diğer Dijital
Teknolojiler için Sorumluluk Raporu
163
7. Robotiğe İlişkin Medeni Hukuk Kuralları
164
C. Diğer Ülkelerdeki Yapay Zekâya İlişkin Önemli Belgeler ve Hukuki
Metinler
165
1. ABD’ nin Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki Düzenlemeleri
165
a. ABD’nin Yapay Zekâ Alanında Liderliğinin Sürdürülmesine
İlişkin Başkanlık Kararnamesi
165
b. ABD’nin Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi
166
c. Algoritmik Sorumluluk Yasası
166
d. Yapay Zekâya Yönelik Diğer Hukuki Düzenleme Örnekleri
167
2. Çin’ in Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki Düzenlemeleri
168
3. Japonya’nın Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki
Düzenlemeleri
169
4. Güney Kore’nin Yapay Zekâya İlişkin Belgeler ve Hukuki
Düzenlemeleri
170
5. Türkiye’nin Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri ve Hukuki Düzenlemeleri
171
D. Diğer Kurumların Yapay Zekâya İlişkin Belgeleri veya Hukuki Metinleri
173
1. Montreal Deklarasyonu
173
2. Toronto Deklarasyonu
174
3. Stanford Raporu
174
4. OECD Yapay Zekâ İlkeleri
175
5. Birleşik Krallık Mühendislik ve Fiziksel Bilimler Araştırma Konseyi
(Engineering and Physical Sciences Research Council) Robotik
İlkeleri
175
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA HUKUKU AÇISINDAN YAPAY ZEKÂ
I. CEZA HUKUKUNUN GELİŞİMİ VE CEZAİ SORUMLULUK
177
A. Ceza Hukukunun Tarihi ve Cezai Sorumluluğun Gelişimi
177
1. Ceza Hukukunun Tarihi Gelişimi
177
2. Cezai Sorumluluğun Gelişimi
181
a. Başkasının Hareketinden (Kolektif) Sorumluluk
182
b. Objektif Sorumluluk
185
c. Subjektif Cezai Sorumluluk
187
d. Kusurlu Cezai Sorumluluk
187
B. Cezai Sorumluluğun Esası ve Ceza Hukukunun Amacı
189
1. Cezai Sorumluluğunun Esası
189
a. Genel Olarak Suç ve Sorumluluk
189
b Başlıca Cezai Sorumluluk Teorileri
192
(1) Klasik Ceza Okulu ve Teorisi
192
(2) Pozitivist Okul ve Teorisi
193
(3) Neo (Yeni) Klasik Okul ve Karma Teorisi
195
2. Ceza Hukukunun Amacı
196
C. Cezai Sorumluluğun İlkeleri
198
1. Kusur (Kusursuz Cezai Sorumluluk Olmaz) İlkesi
198
2. Cezai Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi
199
3. Hukuk Devleti ve Kanunilik İlkesi
199
D. Cezai Sorumluluğun Unsurları
200
1. Genel Olarak
200
2. Bilinç, İrade Özgürlüğü ve Serbest İradi Hareket
201
3. İnsan Özelinde Kişilik
205
4. Bir Suçun İşlenmiş Olması (Suç)
206
a. Suç Genel Teorisi
206
b. Suçun Unsurları
211
(1) Tipiklik Unsuru
211
(a) Tipikliğin Maddi (Objektif) Unsuru
211
aa. Hareket
211
bb. Netice
212
cc. Nedensellik Bağı
213
dd. Fail
213
aaa. Genel Olarak
213
bbb. Tüzel Kişilerin Suç Faili Olup Olamayacağı
ve Cezai Sorumluluğunun Gündeme Gelip
Gelmeyeceği Sorunu
216
ccc. Akıl Hastaları ve Küçüklerin Suç Faili Olup
Olamayacağı ve Cezai Sorumluluğunun
Gündeme Gelip Gelmeyeceği Sorunu
224
dd. Suçun Konusu
226
aaa. Maddi Konu
226
bbb. Hukuki Konu (Hukuki Değer)
226
ccc. Mağdur
227
(b) Tipikliğin Manevi (Subjektif) Unsuru
227
aa. Genel Olarak
227
bb. Kast
228
cc. Taksir
228
(2) Hukuka Aykırılık Unsuru
229
5. Kusurluluk
230
II. YAPAY ZEKÂ İLE BİRLİKTE GÜNDEME GELEN CEZAİ SORUMLULUK
MODELLERİ
232
A. Genel Olarak
232
B. Gerçek Kişilerin Yapay Zekâdan Kaynaklı Cezai Sorumluluk Modelleri
237
1. Yapay Zekânın Suçta Araç Olarak Kullanılması Sorumluluk Modeli
(Kasten Suç İşlemek Üzere Üretilen Yapay Zekâdan Ortaya Çıkan
Sorumluluk / Doğrudan Cezai Sorumluluk Modeli)
238
2. Taksirli Cezai Sorumluluk veya Tehlike Suçu Sorumluluk Modeli
(Doğal Olası Cezai Sorumluluk Modeli)
238
C. İnsan Suçlularla Eşdeğer Olan Yapay Zekânın Doğrudan Cezai
Sorumluluk Modeli (Yapay Failler / Robo–Suçlular)
240
D. Yapay Zekâ ve Gerçek Kişilerin İştirak Hali ve Dolaylı Faillik Sorumluluk
Modeli
241
III. GERÇEK KİŞİLERİN YAPAY ZEKÂ KAYNAKLI CEZAİ SORUMLULUĞU
242
A. Özellikli Alanlarda Yapay Zekâ Kaynaklı Cezai Sorumluluk
242
1. Ulaşım Alanında Kullanılan Otonom Araçlar
242
2. Savunma ve Güvenlik Alanında Kullanılan Yapay Zekâlar
244
3. Kişisel Veri ve Fikri Mülkiyet Alanında Yapay Zekâ
246
4. Sağlık Alanında Kullanılan Yapay Zekâlar
248
5. Üretim (Endüstri) Alanında Kullanılan Yapay Zekâlar
249
B. Yapay Zekânın Suçta Araç Olarak Kullanılması Halinde Sorumluluk
(Gerçek Kişilerin Kasıtlı Sorumluluğu)
249
1. Genel Olarak
249
2. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Cezai Sorumluluk
254
3. Suçun İhmali Hareketle İşlenmesi Halinde Cezai Sorumluluk
255
C. Gerçek Kişilerin Taksirli Sorumluluğu ve Tehlike Suçu (Doğal Olası Cezai
Sorumluluk)
256
1. Genel Olarak
256
2. Taksir Sorumluluğunun Şartları
258
a. Öngörülebilirlik İhlali
258
b. Dikkat ve Özen Yükümlülüğünün İhlali
261
3. Gerçek Kişiler Açısından Taksirli Sorumluluk Örnekleri
265
a. Programcı Açısından Taksirli Sorumluluk
265
b. Üretici Açısından Taksirli Sorumluluk
266
c. Kullanıcı Açısından Taksirli Sorumluluk
268
4. Taksir Sorumluluğunu Ortadan Kaldıran Durumlar (Taksir
Sorumluluğunu Daraltıcı Görüşler)
269
a. Genel Yaşam Riski (İzin Verilen Risk)
269
b. Nedensellik Bağının Kesilmesi (Objektif İsnadiyetin
Sağlanamaması)
275
5. Taksir Sorumluluğunun Genişletilmesi ve Sorumluluğu Ortadan
Kaldıran Hallerin Bertaraf Edilmesi: Objektif Sorumluluk ve Tehlike
Suçu (Taksir Sorumluluğunu Genişletici Görüşler)
278
a. İnsanlığı Koruma, Özgürlük, Kontrol ve Güvenlik
278
b. Yapay Zekâ ve Objektif Sorumluluk
279
c. Yapay Zekâ Tehlike Suçları
282
IV. YAPAY ZEKÂNIN DOĞRUDAN FAİLLİĞİ VE CEZAİ SORUMLULUĞU
286
A. Genel Olarak Yapay Zekâ, Cezai Sorumluluk ve Faillik
286
1. Suçun Failliği ve Sorumluluğu
286
2. Yapay Zekânın Failliğini ve Cezai Sorumluluğunu Kabul Etmeyen
Görüşler
290
3. Yapay Zekânın Failliğini ve Cezai Sorumluluğunu Kabul Eden
Görüşler
296
4. Değerlendirmemiz
298
B. Yapay Zekânın Cezalandırılabilirliğinin Temel Kaideleri ve Genel Esasları
305
C. Suçu Oluşturan Haksızlık Açısından Yapay Zekânın Değerlendirilmesi
308
1. Tipiklik Unsuru Açısından Yapay Zekânın Değerlendirilmesi
308
a. Tipikliğin Maddi Unsuru Açısından Değerlendirilmesi
308
b. Tipikliğin Manevi Unsuru Açısından Değerlendirilmesi
319
(1) Yapay Zekânın Manevi Unsurunun Bulunabileceğini
Savunan Görüşler
321
(2) Yapay Zekânın Manevi Unsurunun Bulunamayacağını
Savunan Görüş
324
2. Hukuka Aykırılık Unsuru Açısından Yapay Zekânın
Değerlendirilmesi
325
D. Kusurluluk Açısından Yapay Zekânın Değerlendirilmesi
326
1. Kusur Yeteneğinin Olamayacağını Savunan Görüşler
327
2. Kusur Yeteneğinin Olabileceğini Savunan Görüşler
330
3. Kusurluluğa İlişkin Değerlendirme
332
4. Kusurluluğu Etkileyen Nedenler
333
E. Özellikli Alanlarda Genel Yapay Zekânın Cezai Sorumluluğu ve Yapay
Zekâ Özel Suçları (AI Crime / AIC)
335
1. Genel Olarak
335
2. Siber Suçlar (Cybercrime)
335
3. Veri Suçları (Data Crimes)
337
4. Kişiye Karşı Suçlar
337
5. Malvarlığına Karşı Suçlar ve Ticari (Finansal) Suçlar
338
6. Zararlı ve Tehlikeli İlaçlar ile Uyuşturucu
339
V. YAPAY ZEKÂ İLE GERÇEK KİŞİLERİN İŞTİRAK HALİ VE DOLAYLI FAİLLİK
SORUMLULUĞU
340
A. Yapay Zekâ ile Diğer Kişilerin İştirak Halinde Sorumluluğu (Müşterek
Faillik)
340
B. İştirak Hali ve Dolaylı Faillik Sorumluluğu
341
VI. YAPAY ZEKÂNIN MAĞDUR VEYA SUÇTAN ZARAR GÖREN OLMASI (YAPAY
ZEKÂYA KARŞI SUÇLAR)
342
VII. YAPAY ZEKÂ İÇİN ÖNGÖRÜLEBİLECEK YAPTIRIMLAR VE BU YAPTIRIMLARIN İNFAZI
343
A. Genel Olarak
343
B. Ceza Hukukunda Yaptırımının Amacı (Teorileri)
344
1. Mutlak (Kefaret/Adalet/İntikamcı) Ceza Teorisi
345
2. Nispi (Caydırıcı/Önleyici/Yararcı/Islah edici) Ceza Teorisi
346
3. Karma Ceza Teorisi
347
C. Yaptırım Türleri ve Bunların Yapay Zekâya Uygulanabilirliği
348
1. Genel Olarak
348
a. Yapay Zekânın Cezalandırılamayacağını Savunan Görüş
348
b. Yapay Zekânın Cezalandırılabileceğini Savunan Görüşler
349
c. Cezalandırılabilirliğe İlişkin Değerlendirme
351
2. Yapay Zekâya Geleneksel Yaptırımların Uygulanması
353
a. Varlığını Sona Erdirici Ceza
354
b. Özgürlüğünü Kısıtlayıcı Ceza
354
c. Para cezası
355
d. Toplum Hizmeti
355
e. Güvenlik Tedbiri
356
3. Yapay Zekâya İlişkin Alternatif (Kendisine Özgü) Yaptırımlar
356
D. Kabahatler Hukuku Açısından Yapay Zekâ (Yapay Zekâya Dair İdari
Cezalar)
357
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
359
KAYNAKÇA
371
Kitabın Fiyatı:
610,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nda Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Suretiyle İşlenen Hırsızlık ve Dolandırıcılık Suçları
Mehmet Halis Akyüz
Yorumluyorum – 35
Ersan Şen
TCK – CMK – CGİK
Feridun Yenisey, Ayşe Nuhoğlu, Salih Oktar,
Bilgisayar Ağlarında Suç Tespiti ve Delillendirme
Haydar Yener Arıcı
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim